Schoolgids Openbare Basisschool Den Bussel

Schoolgids 2008 - 2009

Openbare Basisschool Den Bussel Paulus Potterplein 2 5171 XJ Kaatsheuvel Telefoon: (0416) 54 05 20 E-mail: [email protected]

Inhoudsopgave Een woord vooraf ........................................................................................................................ 1 Onze school .................................................................................................................................. 2 De geschiedenis ....................................................................................................................... 2 Voedingsgebied ........................................................................................................................ 2 Schooladres .............................................................................................................................. 2 Bevoegd gezag ......................................................................................................................... 3 Het schoolteam ....................................................................................................................... 3 Waar staan we als school voor ................................................................................................. 5 Openbaar onderwijs ............................................................................................................... 5 Profiel van de school .............................................................................................................. 5 Onderwijsvisie en schoolklimaat ......................................................................................... 5 Onderwijsinhoud ..................................................................................................................... 5 Het schoolplan ......................................................................................................................... 6 Kwaliteitszorg .......................................................................................................................... 6 De organisatie van het onderwijs............................................................................................ 9 De groepen................................................................................................................................ 9 Groepsgrootte ......................................................................................................................... 9 Hoekenwerk .............................................................................................................................. 9 Activiteiten voor de kinderen in de diverse groepen ....................................................11 groep 1-2 ..................................................................................................................................11 Groep 3 t/m 8 .........................................................................................................................11 Naar de volgende groep ....................................................................................................... 13 Projectweek ........................................................................................................................... 13 Het Brabants Verkeersveiligheids Label (BVL) ............................................................. 13 De zorg voor de kinderen ........................................................................................................ 15 Opgeven / inschrijven van nieuwe leerlingen .................................................................. 15 Het leerlingvolgsysteem / toetsen ................................................................................... 15 Zindelijkheidsprotocol ......................................................................................................... 16 Weer Samen Naar School ................................................................................................... 16 Stappen in de zorgverbreding ........................................................................................... 17 Brede School .......................................................................................................................... 19 Schoolmaatschappelijk Werk ............................................................................................. 19 Waarom schoolmaatschappelijk werk .............................................................................. 19 Buurtnetwerk ........................................................................................................................ 20 Twee weten meer dan één: ................................................................................................ 20 Regeling leerlinggebonden financiering (LGF) ................................................................ 21 Doorstroming naar het voortgezet onderwijs .............................................................. 22

GGD ......................................................................................................................................... 23 Hoofdluis ................................................................................................................................ 24 Contacten met ouders ............................................................................................................. 25 Samenwerking met ouders ................................................................................................. 25 De Oudervereniging ............................................................................................................. 25 De medezeggenschapsraad ................................................................................................ 25 Oudergesprekken ................................................................................................................. 26 Ouder-Rapportage-Avonden .............................................................................................. 27 Algemene ouderavond ......................................................................................................... 27 Ouder-Infobrief .................................................................................................................. 27 De schoolkrant ‘t Busseltje .............................................................................................. 27 Huisbezoek ............................................................................................................................ 27 Hulpouders ............................................................................................................................. 27 Klassenouder(s) .................................................................................................................... 27 Een veilig schoolklimaat ...................................................................................................... 28 Vertrouwensinspecteurs .................................................................................................... 29 Schoolgids.............................................................................................................................. 29 Homepage............................................................................................................................... 29 Internetprotocol .................................................................................................................. 30 Overige informatie ................................................................................................................... 31 Schooltijden ........................................................................................................................... 31 Halen en brengen van kinderen .......................................................................................... 31 Gymnastiek ............................................................................................................................. 31 Verjaardagen ........................................................................................................................ 33 Leerplicht en verlof............................................................................................................. 33 Stichting Onderwijsbegeleiding Midden-Brabant (SOM) .......................................... 34 Ouderbijdrage ...................................................................................................................... 34 Schoolverzekering ............................................................................................................... 35 Tussenschoolse opvang (overblijven)............................................................................... 35 Buitenschoolse opvang (BSO) ............................................................................................ 35 Weeksluitingen / musical / playbackshow ...................................................................... 36 Vakantieregeling schooljaar 2008-2009 ........................................................................ 36 20-jarig bestaan .................................................................................................................. 36 Data waarop de groepen 1 t/m 4 vrij zijn van school .................................................. 37 Lesrooster ............................................................................................................................. 37 Evenementen ......................................................................................................................... 37 Verkeersbrigadiers ............................................................................................................. 37 Op de fiets naar school ...................................................................................................... 37 Eerste communie .................................................................................................................. 38 Ziek melden ........................................................................................................................... 38 Vervanging ............................................................................................................................. 38

Educatieve jeugdbladen...................................................................................................... 39 Privacy .................................................................................................................................... 39 Verjaardagwensjes .............................................................................................................. 39 Adressen .................................................................................................................................... 40 Inspectie ................................................................................................................................ 40 Verkeersouder ...................................................................................................................... 40 Intern vertrouwenspersoon............................................................................................... 40 GGD ......................................................................................................................................... 40 Thebe Jeugdzorg ................................................................................................................. 40 Externe contactpersoon ..................................................................................................... 40 Voorzitter medezeggenschapsraad ................................................................................. 40 Bevoegd gezag ...................................................................................................................... 40 Afdeling Welzijn: ................................................................................................................. 40 Voorzitter Oudervereniging .............................................................................................. 40 Aantekeningen .......................................................................................................................... 42

Een woord vooraf..............

Hierbij ontvangt u de schoolgids voor het schooljaar 2008-2009. De jaarkalender ontvangt u in de eerste schoolweek. De schoolgids is bedoeld om de ouder(s) / verzorger(s) van onze leerlingen en belangstellenden te informeren over de wijze waarop het onderwijs op Den Bussel is ingericht en georganiseerd. Voorts geeft de schoolgids informatie over allerlei praktische zaken die voor u van belang kunnen zijn. We vragen u de gids goed te bewaren, zodat u deze door het jaar heen als naslagwerk kunt blijven gebruiken. De gids is samengesteld met medewerking van alle geledingen van de school en de bedoeling is dat de gids elk jaar aan de actuele situatie wordt aangepast / gewijzigd. Jaarlijks wordt de schoolgids ter goedkeuring voorgelegd aan bestuur en medezeggenschapsraad. De schoolgids bevat niet alle informatie over school. Meer informatie kunt u vinden in het schoolplan, dat u op school kunt inzien. U vindt in de schoolgids nadere informatie over het schoolplan. Tevens kunt u actuele informatie vinden op de homepage van de school. Het adres vindt u in hoofdstuk 2.3. “Nieuwe ouders” nodigen we graag uit voor een bezoek. We kunnen hen dan nog veel meer over Den Bussel vertellen.

J. Peters (directeur OBS Den Bussel) F. v.d. Dries (adjunct-directeur)

1

Onze school De geschiedenis Den Bussel is een van de twee openbare basisscholen in Kaatsheuvel en is gevestigd aan het Paulus Potterplein 2. In dit gebouw was vroeger kleuterschool “Molenwiek” gevestigd. De school is op 15 augustus 1988 gestart met 19 kinderen en 3 leerkrachten. Vanwege de groei van de school is deze in 1992 ingrijpend verbouwd. Vanaf 1994 was het nodig, om vanwege de toename van het aantal leerlingen, noodlokalen te plaatsen. Vanaf 1998 was het vanwege de toename van het aantal leerlingen noodzakelijk om een aantal groepen op een dislocatie te huisvesten. (basisschool De Hil) Vanwege het verminderde aantal beschikbare lokalen op basisschool De Hil hadden we gedurende de schooljaren 2002-2003 en 2003-2004 een groep gehuisvest in een schoolwoning aan de voormalige Gerard Doustraat. In januari 2006 heeft de school het nieuwe schoolgebouw aan het Paulus Potterplein 2 in gebruik genomen. Na de ingebruikname van de nieuwbouw zijn alle groepen op één locatie gehuisvest.

Voedingsgebied Den Bussel bevindt zich aan het Paulus Potterplein, centraal gelegen tussen de wijken “Pannenhoef” en “De Draaiboom”. De wijk “Pannenhoef” is een al wat oudere wijk, welke ruim 20 jaar geleden is gebouwd. Ongeveer 60% van de leerlingen is uit deze wijk afkomstig. De wijk “Draaiboom” is een groeiende nieuwbouwwijk. Ongeveer 25% van de leerlingen is uit deze wijk afkomstig. Ongeveer 5% van de leerlingen is afkomstig uit andere wijken in Kaatsheuvel.

Schooladres Openbare Basisschool Den Bussel Paulus Potterplein 2 5171 XJ Kaatsheuvel Telefoon : 0416 - 540520 Email-adres : [email protected] Homepage : www.denbussel.nl Girorekening : 4598395

2

Bevoegd gezag Met ingang van 1 januari 2006 is het openbaar basisonderwijs in de gemeente Loon op Zand gefuseerd met het openbaar basisonderwijs in de gemeentes Dongen, Waalwijk en Geertruidenberg. De stichting BRAVOO vormt sindsdien het bestuur over deze scholen. Naar verwachting zal op korte termijn het openbaar onderwijs in de gemeente Gilze en Rijen aansluiten bij Stichting BRAVOO. De organisatiestructuur van de Stichting BRAVOO is als volgt: Het toezichthoudend orgaan: De Stichting BRAVOO is een zogenaamde openbare stichting. De gemeenteraden van Dongen, Geertruidenberg, Loon op Zand en Waalwijk houden toezicht. De vier wethouders van onderwijs van de gemeenten overleggen minimaal twee keer per jaar met het bestuur van de Stichting BRAVOO om inzicht te hebben in het reilen en zeilen van de Stichting BRAVOO. Het bestuur: Het onafhankelijke bestuur van de Stichting BRAVOO bestuurt op hoofdlijnen. Algemeen Directeur: De Algemeen Directeur is, binnen het mandaat van het bestuur, eindverantwoordelijk voor het totale onderwijs, het personeel, de financiën en de organisatie. De Algemeen Directeur stuurt ook de medewerkers van het bestuurssecretariaat aan. Het bestuurssecretariaat: Het bestuurssecretariaat is gedurende de schooltijden geopend: Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9.00 uur – 17.00 uur. Woensdagmorgen van 9.00 uur tot 12.45 uur. Het postadres van het bestuur van de Stichting BRAVOO is: Postbus 79, 5170 AB te Kaatsheuvel. Het bezoekadres van het bestuur van de Stichting BRAVOO is: Paulus Potterplein 2, 5171 XJ te Kaatsheuvel. Telefonisch is het bestuurssecretariaat te bereiken: 0416 - 283 103 Het faxnummer is: 0416 - 283 350

Het schoolteam Dit schooljaar zijn werkzaam op Den Bussel:

Directie: Jan Peters (directeur) Frans van den Dries (adj.-directeur)

Marlestraat 30 5045 EL Tilburg tel: 013-5716612 Dreefseweg 10 5171 VC Kaatsheuvel tel: 0416-282361

3

Groepsleerkrachten: Groep 1/2A Groep 1/2B Groep 1/2C Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8

Monique Lagarde Jeanne Govers / Regien Moonen Angela Laan / Inge Monsieurs Marian van Oorspronk Lieke Hamers Debby Hamers / Simone Denissen Monique van Brunschot Helen Sweere Els van der Mee / Helen Smeets

Overige lesgevende taken: ADV groepen 1 t/m 3

Anja Feenstra

ADV groepen 5, 6 en 7

Frans van den Dries

ADV groep 8 BAPO Lieke Hamers Ambulante begeleiding Ondersteuning groepen 3 t/m 8

Jan Peters Jan Peters/ Els van der Mee (woensdag) Wilmique Damen (onderwijsassistente) Angelique van Achterberg / Simone Denissen

Overige taken: Conciërge

Ad Henkelman

Leerkrachten met specifieke taken: Monique Lagarde Anja Feenstra Helen Smeets Frans van den Dries Lieke Hamers Marian van Oorspronk Debby Hamers

interne coördinator leerlingenzorg (ICL-er) groepen 1 t/m 3 interne coördinator leerlingenzorg (ICL-er) groepen 4 t/m 7 interne coördinator leerlingenzorg (ICL-er) groep 8 coördinator computeronderwijs (ICT-er) Interne contactpersoon (ICP groepen 1 t/m 8) Interne contactpersoon (ICP groepen 1 t/m 8) Interne contactpersoon (ICP groepen 1 t/m 8)

4

Waar staan we als school voor Openbaar onderwijs Den Bussel is een openbare basisschool en kenmerkt zich op een aantal punten ten opzichte van de bijzondere school. Vooral kan hier genoemd worden de bestuursvorm en de daaraan verbonden openbaarheid van bestuur. Een tweede belangrijk kenmerk is de toegankelijkheid van de openbare school. Geen leerlingen kunnen geweigerd worden op grond van andere dan pedagogisch/didactische argumenten. Bij wet is deze toegankelijkheid gegarandeerd. De school moet een afspiegeling zijn van de maatschappij, met mogelijk daarin alle voorkomende levensbeschouwingen, waarden en normen, zoals deze in de samenleving liggen verankerd.

Profiel van de school Basisschool Den Bussel is een school met een prettig klimaat voor kinderen, leerkrachten en ouders. Groot belang wordt toegekend aan het opdoen van kennis en vaardigheden. De sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind is een belangrijk aandachtspunt. Uw kind moet zich op Den Bussel thuis voelen. Als het kind zich prettig voelt op onze school, zal dat positieve gevolgen hebben voor de onderwijsresultaten.

Onderwijsvisie en schoolklimaat Den Bussel is een school die werkt met een jaarklassensysteem. Combinaties van verschillende jaarklassen binnen een groep behoren, in het belang van de interne schoolorganisatie, tot de mogelijkheden. Daarbinnen is de aanpak zoveel mogelijk gericht op de individuele leerling. Aspecten als het bevorderen van het zelfvertrouwen en het vergroten van de zelfstandigheid zijn wezenlijk voor onze school. We vinden het belangrijk dat kinderen en ouders zich thuis voelen op school. Een goed contact tussen leerkracht, leerling en ouders is daarom een voorwaarde. Samen met de leerlingen en de ouders willen we werken aan een sfeer van veiligheid en geborgenheid.

Onderwijsinhoud Den Bussel probeert een onderwijsleersituatie te scheppen die het mogelijk maakt een continu ontwikkelingsproces bij de kinderen te bewerkstelligen op alle aspecten van de kinderlijke ontwikkeling. Deze aspecten betreffen de verstandelijke, sociale, emotionele, motorische en creatieve ontwikkeling. Op Den Bussel proberen we samen met de ouders een bijdrage te leveren aan het kunnen functioneren van elk kind op zijn / haar niveau. Daarbij houden we rekening met de eigen geaardheid van de kinderen, hun verschillen in ontwikkeling, begaafdheid, belangstelling en motivatie. Tevens proberen we om te gaan met 5

de verschillen in milieu waarin de kinderen opgroeien. Onze leermiddelen zijn zodanig gekozen en de organisatie is zodanig van opzet dat deze continuïteit gewaarborgd wordt. Het blijven zitten houdt in dat een kind een jaar alles overdoet. Dit wordt besloten in nauw overleg met de ouders. Het blijven zitten in een groep, wordt alleen dàn aan ouders geadviseerd, als de verwachting gerechtvaardigd is, dat dit doubleren de prestaties en / of de ontwikkeling van het kind ten goede komt. De eindbeslissing betreffende doubleren ligt bij de school. Ook is het mogelijk dat een kind in overleg met de ouders bij een jongere groep wordt geplaatst, omdat het daar beter past op sociale en / of emotionele gronden. We proberen dan het leerproces door te laten lopen en te voorkomen dat het kind leerstof moet verwerken die al beheerst wordt, middels aangepaste handelingsplannen.

Het schoolplan Met ingang van 1 augustus 1999 beschikt elke school over een schoolplan. Het schoolplan geeft een beschrijving van de kwaliteitszorg binnen de school. In het schoolplan beschrijft de school de volgende beleidsterreinen: 1. Identiteitsbeleid. (beschrijving van de levensbeschouwelijke en pedagogische uitgangspunten) 2. Onderwijskundig beleid (onderwijsinhouden, ontwikkelingsmaterialen, leerstofaanbod, zorg voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften) 3. Personeelsbeleid. (maatregelen die bijdragen tot de ontwikkeling en de uitvoering van het onderwijskundige beleid) 4. Kwaliteitszorg. (de wijze waarop inhoud wordt gegeven aan de kwaliteit van het onderwijs, hoe deze wordt bewaakt en welke maatregelen worden genomen ter verbetering van de kwaliteit. Het schoolplan is voor ouders ter inzage. U kunt hiervoor contact opnemen met de directie.

Kwaliteitszorg We streven er op Den Bussel naar om de kwaliteit van ons onderwijs voortdurend te verbeteren. We noemen dit ook wel kwaliteitszorg. De onderwijsinspectie toetst ieder jaar deze kwaliteitszorg op school. Het rapport van inspectie hieromtrent is na te lezen hun internetsite. Een van de links op onze homepage verwijst naar inspectie. Op school werken we met een kwaliteitsinstrument (WMK-PO) dat de onderwijskwaliteit verdeelt in vijf aandachtsvelden. Inspectie noemt deze aandachtvelden ook wel kwaliteitskaarten. De volgende aandachtsvelden komen aan bod: ¾ Algemene uitgangspunten van de school (o.a. levensbeschouwelijke identiteit) ¾ Zorg voor kwaliteit ( o.a. toetsinstrumenten) ¾ Onderwijs en leren ( o.a. leerstofaanbod, pedagogisch klimaat en leerlingenzorg) ¾ Opbrengsten (o.a. eindniveau van de schoolverlaters) ¾ Beleid en organisatie (professionalisering van leerkrachten, in- en externe communicatie)

6

Het kwaliteitsinstrument WMK-PO staat voor Werken Met Kwaliteitskaarten Primair Onderwijs. In het schooljaar 2004 -2005 hebben we een start gemaakt met de invoering van dit instrument. Om structureel te werken aan kwaliteitszorg is er een werkgroep van directie en teamleden ingesteld, die de aandachtsvelden zorgvuldig bestuderen en bespreken. De werkgroep doet verbetervoorstellen naar team en medezeggenschapsraad waarna deze worden vastgesteld en uitgevoerd. In het schooljaar 2007-2008 hebben team en medezeggenschapsraad intensief gewerkt aan de kwaliteitszorg. Activiteiten die dit schooljaar hebben plaatsgevonden, zijn o.a. ¾ Deelnemen aan de activiteiten i.h.k.v. de Brede School. Brede Schoolontwikkeling vindt nu plaats vanuit de Lokale Educatieve Agenda. (LEA) In dit schooljaar is geïnvesteerd in het opbouwen van contacten met verenigingen en muziekinstellingen in de gemeente. Ter versterking van de sociale competenties bij kinderen hecht de school er waarde aan dat kinderen een zinvolle vrijetijdsbesteding kennen. Doelstelling is om kinderen enthousiast te maken om lid te worden van een vereniging. De werkgroep Brede School nodigt daarom verenigingen uit om kennismakingslessen te verzorgen. ¾ De school is gestart met de “Bussel Plusactiviteiten”. Deze activiteiten zijn erop gericht om te komen tot verdere samenwerking met de gebruikers van de Gerard de Nijshof en De Rode Loper. De school neemt deel aan de programmaraad, die deze samenwerking verder gaat vormgeven. In deze programmaraad zitten alle gebruikers van de genoemde gebouwen. Zo neemt de school ook deel aan het “maatjesproject”. Dit project houdt een netwerk in van professionals en vrijwilligers die in de wijk een strategische positie hebben. Het netwerk is erop gericht hulp te bieden bij hulpverleningsvragen vanuit de wijk. ¾ Verbreden activiteiten VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) ¾ Door middel van een teamcursus heeft verdere implementatie van de nieuwe rekenmethode plaatsgevonden. Eind januari van het schooljaar 2008-2009 wordt dit afgerond. ¾ Bij de kinderen van groep 8 is in het schooljaar 2007-2008 een tevredenheidsonderzoek afgenomen. ¾ Bij de ouders van de leerlingen van groep 8 is een tevredenheidsonderzoek afgenomen over de procedure verwijzing voortgezet onderwijs. ¾ Invoering vragenlijst m.b.t. ambulante begeleiding leerlingen met extra zorg (rugzakleerlingen). Betreffende ouders wordt d.m.v. een vragenlijst gevraagd de extra zorg te evalueren. De aanbevelingen vanuit het oudertevredenheidsonderzoek zijn verder uitgewerkt. Voor het schooljaar 2008-2009 staan de volgende activiteiten gepland: ¾ Teamcursus rekenen. De cursus is erop gericht om tot een afronding te komen van de implementatie van de rekenmethode. ¾ Deelname aan de activiteiten van de Brede School i.h.k.v. de Lokale Educatieve Agenda. ¾ Deelname aan de activiteiten van de VVE i.h.k.v. de lokale educatieve agenda. ¾ Uitbreiding van de “Bussel-Plusactiviteiten”.

7

¾ Oriëntatie op het gebruik van digitale schoolborden ¾ Implementatie en afstemming taalmethode en begrijpend lezen ¾ Evaluatie van de samenwerking met stichting Mikz i.h.k.v. de voor- en naschoolse opvang. ¾ Besluitvorming m.b.t. de keuze van een leerlingvolgsysteem voor sociaal-emotionele ontwikkeling. ¾ De werkgroep WMK-PO heeft de volgende activiteiten gepland: o Uitwerking van de aanbevelingen vanuit de CITO-entreetoets groep 7. o Uitwerking van de aanbevelingen vanuit de interne schoolanalyse.

8

De organisatie van het onderwijs De groepen Onze school telt bij aanvang van het schooljaar 2008-2009 ongeveer 224 leerlingen. Deze zijn verdeeld over 9 groepen. groepen 1-2 groep 3 groep 4 groep 5 groep 6 groep 7 groepen 8

(3 groepen) (1 groep) (1 groep) (1 groep) (1 groep) (1 groep) (1 groep)

4/5/6 jarigen 6/7 jarigen 7/8 jarigen 8/9 jarigen 9/10 jarigen 10/11 jarigen 11/12 jarigen

Vanaf groep 3 vindt de groepering plaats volgens de jaarklassen, waarbinnen gedifferentieerd wordt naar aanleg en tempo, volgens het model instructie / voorinstructie / RT op groeps- en individueel niveau. Het hoekenwerk is een van de organisatievormen welke daarbij een belangrijke rol speelt. De opeenvolging van leerjaren en de keuze van de leerstof over de leerjaren, is zodanig dat de leerstof van een volgend jaar, in principe aansluit bij de leerstof van het vorige leerjaar. Binnen de organisatievorm “hoekenwerk” en het BHV model (basisstof, herhalingsstof, verrijkingsstof) wordt er intern gedifferentieerd. Samen met speciale hulpprogramma’s voor leerlingen met problemen, scheppen we de mogelijkheid voor kinderen, om zich in een ononderbroken ontwikkelingsproces te kunnen ontplooien.

Groepsgrootte Het aantal en de grootte van de groepen hangt af van het totale aantal kinderen en de formatie die we daarvoor krijgen. Om een evenwichtige verdeling te krijgen over beschikbare formatie en te verrichten taken hebben we ervoor gekozen om 9 groepen te formeren. Eén formatieplaats wordt ingezet ter ondersteuning i de groepen 3 t/m 8.

Hoekenwerk Eerder hebben we gesteld, dat ons onderwijs zoveel mogelijk wordt afgestemd op de voortgang en ontwikkeling van de leerlingen en dat het onderwijs zodanig ingericht moet worden, dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces moeten kunnen doorlopen. We hebben geprobeerd om deze wat vage omschrijving, een praktische invulling te geven, toegespitst op onze eigen situatie. Het hoekenwerk is voor onze school een hanteerbare vorm, waarmee we de doelstellingen van de Wet op het Basisonderwijs kunnen realiseren.

9

De oorsprong van het hoekenwerk wordt gevonden in het kleuteronderwijs. Daarin bestaat de mogelijkheid, dat kinderen tijdens de werklessen een keuze maken uit diverse hoeken. In iedere kleuterklas tref je wel een bouwhoek, een boekenhoek een poppenhoek, enz. aan. De inrichting van de klas, en de werkwijze, past volledig in de doelstellingen van het werken met kleuters, de onderbouw van de Basisschool. Het gaat erom, een rijke en stimulerende leer- en spelomgeving voor de kleuter in te richten. Die omgeving stelt de kleuter in staat zelf ontdekkingen te doen en te leren aan- en van de dingen. De groepsleerkracht is degene die zorgt voor de inrichting van die omgeving en is attent op de wijze waarop het jonge kind omgaat met de aangereikte middelen. Op onze school hebben we bewust gezocht naar mogelijkheden om de verworvenheden van de kleuterschool een bijdrage te laten leveren in de ontwikkeling van de basisschool. Het werken in hoeken biedt mogelijkheden van integratie van ontwikkelings- en vormingsgebieden. Met het doortrekken van werkvormen uit de onderbouw (in het verleden ook gebeurd met het kringgesprek b.v.) kan het onderwijs beter op elkaar worden afgestemd. Het geeft tevens de mogelijkheid aan onderwijsgevenden om vanuit een zelfde basis te praten over hun klassensituatie. Onder hoekenwerk verstaan we een werkvorm / klassenorganisatie waarin de kinderen veelal in groepjes (maar soms ook individueel), met activiteiten uit verschillende vormingsgebieden bezig zijn. De materialen liggen per vormingsgebied klaar in een bepaalde plaats in de klas (kast / hoek), die tevens, vooral in de lagere groepen, een enigszins afgeschermde ruimte biedt, waarbinnen de opdrachten en activiteiten plaats vinden. Het klaslokaal / de leeromgeving is dus zodanig gestructureerd, naar inrichting, materiaalvoorziening, e.d. dat kinderen tot activiteiten gebracht worden. Het hoekenwerk is voor onze school de praktische oplossing / concretisering van een model van interne differentiatie binnen de jaargroep. Met het hoekenwerk stellen we ons het volgende ten doel: ¾ soepele overgang tussen de verschillende leerjaren ¾ zelfstandigheidbevordering van leerling ¾ bevorderen van samenwerking tussen leerlingen ¾ verbreding van het vormingsaanbod aan kinderen ¾ differentiatie en individualisatie In de groepen 3 t/ 6 hanteren we de volgende hoeken: ¾ computerhoek / varia- RThoek / knutselhoek / WO-hoek In de groepen 7 en 8 hanteren we de volgende hoeken: ¾ WO-hoek / zelfstudiehoek / computerhoek / varia-RThoek In het schooljaar 2005-2006 heeft het team in samenwerking met de Stichting Onderwijsbegeleiding Midden-Brabant het hoekenwerk aangepast. Door deze aanpassingen wordt de individuele begeleiding van leerlingen verder geoptimaliseerd en wordt de zelfwerkzaamheid van kinderen verder vergroot. Dit schooljaar worden de aanpassingen van het hoekenwerk verder in de groepen ingevoerd. 10

Activiteiten voor de kinderen in de diverse groepen groep 1-2: In de kleutergroepen hebben we gekozen voor een organisatievorm waarbij de kinderen in de leeftijd variërend van 4 - 6 jaar in één groep bij elkaar zitten. Heterogene groepen omdat wij de groei naar zelfstandigheid en het leren omgaan met hulp krijgen en hulp geven, sociale vorming, erg belangrijk vinden. In onze kleutergroepen wordt individueel, in hoeken, in groepjes of klassikaal gewerkt. Hierdoor kan beter gevarieerd worden in tempo en leerstof en kunnen de opdrachten worden aangepast aan het niveau van het kind. Observaties en registratie daarvan geven ons inzicht in hoe de ontwikkeling verloopt. Daarnaast worden nog toetsen afgenomen om achterstanden in de ontwikkeling op te sporen en via extra hulp in te halen. Het werken gebeurt vanuit de kring. Daar begint de schooldag mee en daar keren de kinderen steeds weer terug. In de kring vindt meestal een taalactiviteit plaats, zoals voorlezen, vertellen, prentenboek, kringgesprek, drama of versje. Naast de taalontwikkeling komt elke dag het werken met ontwikkelingsmateriaal aan de orde. De kinderen kunnen vrij kiezen of krijgen een gerichte opdracht. Daaraan kan individueel of in groepjes gewerkt worden. De kleuters zijn actief in verschillende hoeken, zoals poppenhoek, bouwhoek, “natte hoek”, lees- / schrijfhoek. Door middel van projecten proberen we in te spelen op de ervaringswereld van het kind. Iedere dag staat spel op het rooster. Dit kan zowel op de speelplaats als binnen. Buiten spelen is meestal vrij, zoals spelen met karren en spelen in de zandbak. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van de speelzaal. Daar wordt soms vrij gespeeld met klautermateriaal en er worden spel- en gymlessen gegeven. Voor de kleuters die voor de eerste keer naar school komen, zal door de kleuterjuffen, contact opgenomen worden met de ouders van de nieuwe leerling. Er wordt dan een afspraak gemaakt voor een aantal kennismakingsbezoekjes. De kleuters nemen meestal ‘s morgens een “tussendoortje” mee in de vorm van een liga, een appel, of een drankje. Halverwege de ochtend wordt dit gezamenlijk genuttigd.

Groep 3 t/m 8 In groep 3 t/m 8 komende de volgende vak- / vormingsgebieden aan de orde:

Lezen In groep 1-2 is bij de kinderen belangstelling gewekt voor de geschreven taal en zijn de vaardigheden ontwikkeld die van belang zijn voor het aanvankelijk lezen. In groep 3 starten we met het aanvankelijk technisch lezen en daarbij wordt gebruik gemaakt van de methode “Veilig Leren Lezen”. Vanaf groep 4 vindt het technisch lezen in niveaugroepen plaats. De groep wordt verdeeld in niveaugroepen, die hetzelfde leesniveau hebben. Vanaf groep 4 wordt met behulp van de methode “Goed Gelezen” aandacht besteed aan inzichtelijk en begrijpend lezen. 11

Taal / spelling In de groepen 1-2 wordt structureel gewerkt aan de taalontwikkeling. In deze groepen wordt gewerkt met de methode “Schatkist”. In de groepen 4 t/m 8 wordt gewerkt met de methode “Taaljournaal”.

Rekenen en wiskunde Vanaf het schooljaar 2005-2006 werken we in de groepen 1 t/m 8 met de methode “Pluspunt”.

Schrijven In de groepen 3 t/m 6 wordt de methode “Pennenstreken” gebruikt. In groep 4 is de vulpen vervangen door een speciale ergonomische fineliner die kwaliteit van een vulpen heeft. De fineliner wordt in groep 4 door school aan de kinderen verstrekt. Ze zullen ook in de volgende groepen hiermee schrijven. Indien de fineliner kapot is of kwijt dan kan op school een nieuwe worden gekocht.

Wereldoriëntatie Aardrijkskunde: De methode “Een wereld van verschil” wordt gebruikt in de groepen 3 t/m 8. Geschiedenis: In het schooljaar 2005-2006 heeft een keuzetraject plaatsgevonden voor een nieuwe geschiedenismethode. Het team heeft gekozen voor de vernieuwde versie van de methode “Bij de tijd”. De methode is in het schooljaar 2006-2007 in de groepen 3 t/m 8 ingevoerd. Natuurkunde: In het schooljaar 2005-2006 heeft een keuzetraject plaatsgevonden voor een nieuwe natuurkundemethode. Het team heeft gekozen voor de vernieuwde versie van de methode “Natuurlijk”. De methode is in het schooljaar 2006-2007 in de groepen 3 t/m 8 ingevoerd. Tijdens de wereldoriënterende lessen wordt ook aandacht geschonken aan de vormingsgebieden “geestelijke stromingen”, “sociale redzaamheid”, “maatschappelijke verhoudingen”, en “verkeer”. Gezondheidvoorlichting en opvoeding Het thema gezondheidsvoorlichting en opvoeding komt aan bod in de verschillende methodes die de school gebruikt op het gebied van wereldoriëntatie en sociaal-emotionele ontwikkeling. De school onderzoekt dit schooljaar de mogelijkheid om de cursus jeugd EHBO in groep 8 voort te zetten. In samenwerking met de GGD biedt de school de ouders de gelegenheid om gebruik te maken van het gezondheidsspreekuur. Dit spreekuur vindt eenmaal per maand op school plaats. Verkeer Voor het vak verkeer maken we in de groepen 1 t/m 8 gebruik van de methode “Wijzer in het verkeer”. Deze methode is aangeschaft in het kader van het Brabants 12

Verkeersveiligheids Label. Per leerjaar worden twee extra activiteiten gepland in het kader van et BVL. De school neemt in juni amen met het buurthuis deel aan de Nationale Straatspeeldag. Expressieactiviteiten Bij de expressieactiviteiten wordt in alle groepen aandacht besteed aan beeldende vorming, dansante vorming, dramatische vorming en muzikale vorming. Bewegingsonderwijs / zintuiglijke en lichamelijke oefening Voor de lessen lichamelijke oefening wordt voor de groepen 3 t/m 8 gebruik gemaakt van de gymzaal bij basisschool “Klimop” en sporthal “de Werft”. Voor de lessen wordt gebruik gemaakt van de methode “Bewegingsonderwijs en Didactiek” van de werkgroep Groels. De groepen 1/2 maken gebruik van het speellokaal en maken gebruik van de methode “Bewegingsonderwijs in het speellokaal “. Engelse Taal In de leerjaren 5 t/m 8 brengen we de leerlingen in contact met de Engelse taal. De school gebruikt hiervoor de methode “Just do it!”. Sociaal-emotionele ontwikkeling In het kader van de Brede Schoolontwikkeling wordt de methode “Leefstijl” in alle groepen gehanteerd.

Naar de volgende groep Tegen het einde van het schooljaar wordt de groepsindeling voor het volgende schooljaar bekend gemaakt. Er vinden dan vaak verschuivingen plaats in de groepssamenstelling. Ook de leerkrachten veranderen wel eens van groep. Om de kinderen al vast kennis te laten maken met de groep en de leerkracht bij wie ze het volgende schooljaar komen te zitten, organiseren we kort voor het einde van het schooljaar een kennismakingsmiddag. Dit geldt dus ook voor de kleuters die naar groep 3 gaan.

Projectweek Dit schooljaar vindt weer een gezamenlijke projectweek plaats. In alle groepen wordt dan rond een gemeenschappelijk thema een project gedraaid. De projectweek vindt plaats van 25 t/m 29 mei. Als gemeenschappelijk thema is “water” gekozen.

Het Brabants Verkeersveiligheids Label (BVL) Onze school neemt deel aan het project “Brabants Verkeersveiligheidslabel” (BVL). Bijna 700 andere basisscholen in onze provincie doen dat ook. Dat houdt in dat we ook verkeersonderwijs serieus nemen. In de praktijk betekent dat: ƒ dat we werken vanuit een jaarlijks activiteitenplan;

13

ƒ ƒ ƒ ƒ

ƒ

dat alle kinderen les krijgen uit moderne materialen (methode “Wijzer in het verkeer”) dat we aandacht besteden aan praktisch verkeersonderwijs, dat aansluit bij de leeftijd van de kinderen en hun rol in het verkeer (Project “Streetwise” ); dat we vooral gericht zijn op wat onze schoolomgeving en de schoolthuisroute van kinderen aan veilig verkeersgedrag vraagt dat we ouders bij ons verkeersonderwijs betrekken en met hen samenwerken; daarom heeft onze school ook een verkeersouder: mevr. Corinne van der Linden ; samen met een aantal leerkrachten en directeur vormt zij de verkeerswerkgroep van onze school. Onze school werkt op haar beurt weer samen met de gemeente, de politie, de plaatselijke afdeling van Veilig Verkeer Nederland, SOM Onderwijsadviseurs en alle andere basisscholen in de gemeente Loon op Zand. Op 28 september 2000 zijn we gecertificeerd.

14

De zorg voor de kinderen Opgeven / inschrijven van nieuwe leerlingen Gedurende het hele schooljaar bestaat de gelegenheid om kinderen aan te melden. U kunt hiervoor een afspraak maken met de directeur. Inschrijfformulieren zijn ook op school verkrijgbaar of worden op verzoek toegestuurd. Voor ouders van nieuwe leerlingen is de schoolgids beschikbaar. Ouders zijn welkom op school een kijkje te komen nemen, ook buiten hiervoor geplande tijden. Vrijdagmiddag 13 maart kunt u van 15.00 tot 17.30 uur onze open middag bezoeken. Nieuwe leerlingen (anders dan 4-jarigen) worden aan het eind van het schooljaar uitgenodigd om een middag kennis te komen maken met hun nieuwe klas en leerkracht. 4Jarigen kunnen enkele ochtenden, voor hun vierde verjaardag kennis komen maken met de klas en de leerkracht. De afspraken hiervoor worden in overleg met leerkracht en ouders gemaakt.

Het leerlingvolgsysteem / toetsen Onze school legt een grote prioriteit bij het volgen van de leerlingen tijdens hun schoolloopbaan. Zowel de ontwikkelingen op didactisch gebied, als op pedagogisch/sociaal gebied worden getoetst en/of geobserveerd en genoteerd in het leerlingendossier. Alle kinderen worden enkele keren per jaar getoetst op didactisch gebied. Met ingang van het schooljaar 1992-1993 werd langzaam overgeschakeld naar de toetsen die uitgegeven worden (zijn) door het CITO, en welke passen in het leerlingvolgsysteem die het Cito uitgeeft. We hebben besloten om alle bruikbare toetsen hiervan aan te schaffen op het moment dat ze uitgegeven worden, ter vervanging van een aantal eerder door ons gebruikte toetsen. Ook wordt dan een aanvang gemaakt met de automatische verwerking van de gegevens via een speciaal computerprogramma. De school maakt gebruik van de toetsen van het CITO-LVS die bruikbaar zijn voor ons leerlingvolgsysteem. Door het jaar heen worden in de diverse groepen natuurlijk de methodegebonden toetsen afgenomen en geadministreerd. In groep 7 wordt de ENTREE TOETS van het CITO afgenomen en in groep 8 de CITO EINDTOETS. Tijdens de ouderavonden worden deze toetsen met de ouders besproken. Alle problemen welke naar voren komen tijdens de toetsperiode (of op een ander tijdstip) worden verder besproken tijdens de leerlingenbespreking. Als een leerling de school verlaat (naar vervolgonderwijs, Speciaal Onderwijs, andere basisschool ) wordt er een onderwijskundig rapport gemaakt. Van iedere leerling wordt er een leerlingendossier bijgehouden. In het dossier bevinden zich:

15

1. Het inschrijfformulier dat de ouders hebben ingevuld bij inschrijving van hun kind. (deze formulieren worden centraal bewaard) 2. De toetsgegevens van de leerling. Deze gegevens zijn voor ouders toegankelijk / ter inzage. Gegevens uit het leerlingendossier worden niet zonder toestemming van de ouder(s) aan derden verstrekt.

Zindelijkheidsprotocol Op het moment dat uw kind naar school gaat, is het van belang dat het zindelijk is. We maken hieromtrent de volgende afspraken met ouders / verzorgers: Preventief: ¾ Bij aanmelding van een nieuwe leerling in groep 1-2 informeren we naar zindelijkheid. ¾ Indien de leerling nog niet zindelijk is geven we het telefoonnummer van Thebe / jeugdzorg. Deze instelling kan ouders / verzorgers ondersteunen bij problemen met zindelijkheid. ¾ Tijdens de bezoekochtenden informeert de groepsleerkracht naar de zindelijkheid. Is het kind nog niet zindelijk, dan wordt opnieuw het telefoonnummer van Thebe doorgegeven. Vaste schoolafspraken: ¾ Een leerling mag niet met luier of trainer naar school komen. (medische indicaties vormen hierop een uitzondering) ¾ Het niet zindelijke kind mag hele dagen naar school komen, indien een ouder, of eventuele vervanger, de gehele dag beschikbaar is om het kind, indien nodig, te komen verschonen. ¾ Als men niet bereikbaar is ten tijde van een “ongelukje” volgt een gesprek met de directie en groepsleerkracht. ¾ Het eerste “plas-ongelukje” wordt door de leerkracht opgelost. Bij ontlasting of het tweede en volgende “plas-ongelukje” worden ouders of vervangers gebeld.

Weer Samen Naar School (WSNS) Elke basisschool in Nederland is aangesloten bij een WSNS-samenwerkingsverband (Weer Samen Naar School). Uw kind zit op een basisschool in de regio van het samenwerkingsverband “Over Maas en Duin” (35 basisscholen en 4 speciale basisscholen). Alle directeuren binnen het swv hebben regelmatig overleg en iedere school heeft een Interne Begeleider (I.B’er) en /of een Interne Coördinator Leerlingenzorg (I.C.L.’er) aangesteld die ook deelneemt aan een netwerk op samenwerkingsverband niveau. Het swv streeft ernaar de zorg, opvangmogelijkheden en expertise in de basisscholen zodanig te vergroten, dat minder kinderen doorverwezen hoeven te worden naar de speciale school voor basisonderwijs (S.B.O.). De extra zorg zal zoveel mogelijk aangeboden worden binnen de eigen basisschool. De scholen binnen het swv hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor alle 16

kinderen en werken intensief samen om zoveel mogelijk af te stemmen op de onderwijsbehoefte van ieder kind. De scholen ontvangen waar nodig vanuit het swv steun en begeleiding van geschoolde en gespecialiseerde collega's. Op samenwerkingsniveau is een ZAG (zorgadviesgroep) werkzaam: De school kan, na overleg met de ouders / verzorgers beslissen om de signalen rondom een kind samen met een aantal deskundigen op het gebied van onderwijs en opvoeding te bespreken. De school vraagt aan het ZAG advies over hoe de school het beste kan handelen. Ouders moeten ermee instemmen dat gegevens van hun kind (het leerling-dossier) worden voorgelegd. Zowel de school als de ouders kunnen bij de zitting van het ZAG uitgenodigd worden. Als men bij de zitting aanwezig is geweest, ontvangt men een verslag. Mogelijk kent het ZAG ambulante begeleiding toe: de school krijgt dan tijdelijk begeleiding van een deskundige die de school ondersteunt en adviseert bij het vergroten van de afstemmingsmogelijkheden op school. De basisschool doet er alles aan om leerlingen die extra zorg nodig hebben zo goed en zo lang mogelijk, met extra ondersteuning, op de eigen school te helpen en te begeleiden. Lukt dit niet, dan moet er naar andere oplossingen gezocht worden. Er zijn kinderen die een meer specifieke begeleiding nodig hebben en zich beter kunnen ontwikkelen op een speciale basisschool (SBO). Hier zijn de groepen kleiner en is het onderwijs nog meer afgestemd op het omgaan met kinderen met leer- en/of gedragsproblemen. Om uw kind aan te kunnen melden bij een SBO school heeft u een PCL- beschikking nodig. PCL staat voor : Permanente Commissie Leerlingenzorg. De PCL bestaat uit 3 personen die geen directe binding met de scholen hebben dus volstrekt onafhankelijk zijn. De ouders vragen schriftelijk een beslissing aan de PCL of hun kind toegelaten kan worden op een SBO school en geven toestemming tot nader onderzoek en informatieverzameling. Hierbij worden ze ondersteund door de ICL-er / IB-er van de eigen school. De PCL vraagt vervolgens aan de basisschool om het onderwijskundig rapport en alle relevante bijlagen. In de beschikking die de PCL na zorgvuldig overleg en aan de hand van criteria geeft, staat of uw kind wel of niet 'toelaatbaar is' voor een speciale school voor basisonderwijs. Er staat een motivatie bij en soms ook een advies. Verder kunt u lezen wat u kunt doen wanneer u het niet eens bent met de beslissing. U kunt dan bezwaar en beroep aantekenen. Het samenwerkingsverband “Over Maas en Duin” heeft vier speciale scholen voor basisonderwijs. Soms kan een kind zich beter ontwikkelen op een school voor Speciaal Onderwijs (zeer specialistisch onderwijs). We spreken dan over scholen die onderdeel zijn van een Regionaal Expertise Centrum (REC) en over een REC-plaatsing. Hierover kan de school u verder informeren.

Stappen in de zorgverbreding op school Wanneer er zich bij een leerling problemen voordoen, bijvoorbeeld op het gebied van motoriek (bewegen), de spelling, de concentratie, het geheugen, de werkhouding, het

17

rekenen, de taal, het gedrag, enz., zal een groepsleerkracht zich beraden welke aanpak het beste zal werken. Als de problemen ernstiger zijn en niet een, twee drie verdwijnen, wordt de hulp ingeroepen van de Interne Coördinator Leerlingenzorg (ICL-er) Op onze school zijn dat juffrouw Monique Lagarde, juffrouw Helen Smeets en juffrouw Anja Feenstra. Juffrouw Angela Laan zal zich dit schooljaar voorbereiden om de ICL-taken van juffrouw Helen Smeets na dit schooljaar over te nemen. In zo’n situatie kan de ICL-er besluiten om een extra toets af te nemen om te kijken waar de problemen precies zitten. De ICL-er zal in samenspraak met de groepsleerkracht met behulp van speciaal daarvoor aangeschafte leermiddelen uit de orthotheek (kast of ruimte waarin speciale boeken en leermiddelen worden opgeborgen) een nieuw plan ontwikkelen om de betrokken leerling zo goed mogelijk te helpen. Deze extra hulp kan in de groep, maar ook daar buiten door een remedial teacher worden gegeven. Na verloop van enkele maanden wordt in gezamenlijk overleg, in een teambespreking de voortgang besproken, maar ook of de speciale aanpak voldoende effect heeft. Als ondanks alle extra inspanningen de resultaten onvoldoende blijven, wordt de hulp ingeroepen van een deskundige medewerker van de Onderwijsbegeleidingsdienst (SOM) te Waalwijk. In een aantal gevallen zal de leerling getest worden. Daarna volgt weer een nieuw plan van aanpak met extra hulp in en / of buiten de klas. Eventueel worden hiervoor ook speciale leermiddelen aangeschaft. De voortgang en de resultaten worden opnieuw besproken. Vanzelfsprekend worden de ouders tijdens dit proces voldoende op de hoogte gehouden. Wanneer ook dan voldoende resultaten uitblijven, zal in dit stadium (maar soms al veel eerder) het kind aangemeld worden bij het Zorgplatform in ons Samenwerkingsverband. De groepsleerkracht en de ICL-er maken een onderwijskundig rapport. Zij bespreken dit met de ouders en alle gegevens gaan naar het Zorgplatform. Het Zorgplatform formuleert in samenwerking met de betreffende leerkrachten van de basisschool een advies. Wanneer ouders toestemming hebben gegeven voor doorverwijzing van alle stukken (o.a. het onderwijskundig rapport) naar de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL), wordt bij deze commissie een verzoek ingediend. Op basis van deze gegevens doet de PCL een uitspraak over de toelaatbaarheid voor het speciaal onderwijs (de zogenaamde beschikking). De ouders en de betreffende basisschool krijgen een kopie van deze beschikking. Daarna wordt bekeken of er plaats is op een speciale basisschool of school voor speciaal onderwijs. Voor u betekent dat dus, dat u uw kind niet rechtstreeks kunt aanmelden bij een speciale basisschool of school voor speciaal onderwijs. N.B. Natuurlijk behoeven alle stappen niet in dezelfde volgorde te worden afgewerkt. Bovendien kan een groepsleerkracht en / of een ICL-er al in een eerder stadium de deskundige van de SOM raadplegen, enz. De klassenverkleining die in de groepen 1 t/m 8 is gerealiseerd, zal eraan kunnen bijdragen, dat meer zorgkinderen verantwoord geholpen kunnen worden in de basisschool.

18

Brede School Het gemeentebestuur heeft vanaf 1998 gewerkt aan de ontwikkeling van lokaal onderwijsbeleid. In samenwerking met o.a. schoolbesturen, scholen en andere instellingen die werken met kinderen en jongeren, gezondheidszorg en welzijn wordt dit beleid gemaakt en uitgevoerd. In het kader van de Lokale Educatieve Agenda (LEA) ligt de regierol nu bij de schoolbesturen. Een van de beleidspunten is de Brede Schoolontwikkeling. Doelstelling van de Brede School is om kinderen optimaal deel te laten nemen aan onze samenleving en ze daar zo goed mogelijk op voor te bereiden. Om dit te bereiken, is de werkgroep Brede School ingesteld. In de werkgroep hebben zitting: ¾ ¾ ¾ ¾ ¾

Scholen (basisscholen Klimop, De Hil en Den Bussel) Maatschappelijk werk. (Stichting Juvans) Welzijn (Triangel) Stichting Onderwijsbegeleiding Midden Brabant (SOM) Gemeente Loon op Zand

De werkgroep Brede School onderzoekt wat de mogelijkheden zijn t.a.v. het intensiveren van samenwerking tussen scholen, buitenschoolse opvang en jeugd en jongerenwerk. Dit heeft o.a. geleid tot het instellen van schoolmaatschappelijk werk en deelname aan het buurtnetwerk. Onze school neemt deel aan het schoolproject Doe Effe Normaal en activiteiten vanuit het jeugd- en jongerenwerk. We zullen u dit schooljaar o.a. via de Ouderinfo nader informeren over de activiteiten in het kader van de Brede School.

Schoolmaatschappelijk Werk Op vierjarige leeftijd gaat uw kind naar de basisschool. In deze periode maakt hij een belangrijke fase in zijn leven door. Hij gaat de wereld om zich heen verkennen. Hij groeit op van kleuter naar puber. Deze ontwikkeling verloopt niet altijd vlekkeloos. Soms is aan het gedrag van het kind te zien dat het niet goed met hem gaat. Soms laat hij op een andere manier weten dat hem iets dwars zit. Omdat deze fase vormend is voor het karakter en het verdere leven, is er op de scholen naast de aandacht voor het leren en de educatieve ontwikkeling, ook aandacht voor psychische, sociale en emotionele groei. Immers een kind dat zich lekker voelt, kan veel gemakkelijker leren dan een kind dat problemen heeft. Wellicht biedt het schoolmaatschappelijk werk een oplossing.

Waarom schoolmaatschappelijk werk? Wanneer u als ouder/verzorger zich zorgen maakt over uw kind, kunt u daar over praten met de leerkracht. U kent het kind het beste en vaak komt u er met de leerkracht wel uit. Als er zorgen blijven, kunt u een afspraak maken met de schoolmaatschappelijk werker.

19

Voorbeelden van vragen: ¾ Uw kind is bang, agressief, onzeker, faalangstig; ¾ Uw kind is lusteloos of druk; ¾ Uw kind heeft voortdurend ruzie, wordt gepest; ¾ Uw kind heeft problemen met het verwerken van een schokkende gebeurtenis, bijvoorbeeld echtscheiding, ziekte, verlies, verhuizing. Er kunnen ook vragen spelen over de opvoeding: ¾ U weet niet meer hoe u met uw kind kunt omgaan of U heeft het gevoel dat u er alleen voor staat. ¾ U beleeft geen plezier meer aan uw kind of u worstelt met uzelf, uw relatie. Ook de leerkracht van school kan zorgen hebben over uw kind. Hij zal daar met u over praten. Soms zal de school constateren dat er professionele hulp nodig is. De school en de leerkracht zullen dan met uw toestemming de schoolmaatschappelijk werkende inschakelen. Zij zal in overleg met u bekijken wat de beste hulp voor uw kind is. Samen wordt er naar een oplossing gezocht. De schoolmaatschappelijk werkende kan adviezen geven aan u, uw kind en de leerkracht. Onze schoolmaatschappelijk werkster is Lisette Dekker. Ze is bereikbaar via school of via Algemeen Maatschappelijk Werk Stichting Juvans Het adres is: Jacob Ruijsdaelstraat 14 5171 XH Kaatsheuvel 0416-675710

Buurtnetwerk De school en het schoolmaatschappelijk werk maken deel uit van het buurtnetwerk Pannenhoef. Het buurtnetwerk is een vorm van samenwerking tussen mensen die dagelijks met kinderen van 0 tot 12 jaar werken. Ouders komen al vroeg in aanraking met sommige van deze mensen, b.v. op het consultatiebureau, de peuterspeelzaal en de basisschool. Ook andere organisaties die met kinderen werken nemen deel, zoals de GGD, bureau jeugdzorg en politie.

Doelstelling: Het buurtnetwerk is er op gericht, in samenwerking met de ouders, problemen zo vroeg mogelijk te signaleren en waar mogelijk te voorkomen, dan wel op te lossen.

Twee weten meer dan één: Ondanks alle goede zorgen kunnen er thuis, op school of in de buurt vragen of problemen zijn rond een kind waarop geen pasklaar antwoord is. Daarom is het belangrijk dat instellingen met elkaar samenwerken en van elkaars deskundigheid gebruik kunnen maken. Als ouders vragen of zorgen hebben over hun kind kunnen ze dit bespreken met een medewerker van de instelling waar hun kind komt, b.v. de verpleegkundige van het consultatiebureau of de leerkracht van de school. Ouders kunnen daarbij aangeven dat ze

20

willen dat het kind in het buurtnetwerk wordt besproken. Andersom is het ook mogelijk dat de school zorg heeft om een kind en aan de ouders toestemming vraagt om hun vraag aan het buurtnetwerk voor te leggen. Alles wat daar besproken wordt is vertrouwelijk, alle deelnemende organisaties werken met beroepsgeheim. Als ouders liever niet willen dat de naam van hun kind genoemd wordt kan hun vraag ook anoniem worden besproken. Werkgebied: Voorlopig richt het buurtnetwerk zich op de wijk Pannenhoef. Incidenteel kunnen ook andere scholen in de gemeente Loon op Zand gebruik maken van het buurtnetwerk.

Regeling leerlinggebonden financiering (LGF) Het kan voorkomen, dat een kind ten gevolge van een stoornis of handicap dermate specifieke zorg vraagt, dat de mogelijkheden van het samenwerkingsverband te kort schieten. In dat geval biedt mogelijk de Regeling Leerlinggebonden Financiering uitkomst. Deze nieuwe wet, die in het schooljaar 2003 – 2004 van start is gegaan, wordt ook wel aangeduid als de ‘Rugzakwet’. De Rugzak is bedoeld om ouders meer vrijheid te geven in de keuze tussen regulier en speciaal onderwijs voor hun kind. Voordat deze keuze kan worden gemaakt, moet eerst duidelijk zijn of het kind voor deze regeling in aanmerking komt. Daartoe moeten ouders een verzoek indienen bij de onafhankelijke Commissie voor Indicatiestelling. Deze commissie beoordeelt op grond van landelijke criteria of een kind toelaatbaar is tot een speciale school dan wel voor leerlinggebonden financiering. Zo’n commissie put daarvoor onder meer uit bestaande medische dossiers over het betreffende kind en uit een onderwijskundig rapport als uw kind al op school zit. Wanneer het kind een zogenaamde ‘indicatie’ krijgt, kunnen de ouders vervolgens een keuze maken tussen een reguliere en speciale school. Het is belangrijk dat ouders samen met een reguliere of speciale school tot een juiste keuze komen die in het belang is van het kind. Beslist de commissie dat een kind niet toelaatbaar is, dan blijft het op de ‘gewone’ school of gaat het eventueel naar een speciale school voor basisonderwijs. Als het kind met een Rugzak naar een reguliere school gaat, gaan de extra middelen die voor een kind met een handicap of stoornis nodig zijn om onderwijs te volgen, als het ware in een rugzakje mee. Overigens krijgen ouders die middelen niet zelf in handen. Die zijn bestemd voor de school, om samen met de deskundigen van de speciale school de zorg te kunnen bieden die het kind nodig heeft. Als een reguliere school instemt met plaatsing, dan maakt de school vervolgens een handelingsplan. Dit gebeurt in overleg met de ouders en de speciale school die de begeleiding gaat verzorgen. In het plan staat wat men wil bereiken in het onderwijs aan de leerling en op welke manier de rugzakmiddelen zullen worden ingezet. Ouders kunnen ook kiezen voor een speciale school. Dit zijn scholen die hun onderwijs afstemmen op de handicap of stoornis van een kind. Zo zijn er speciale scholen voor blinde kinderen, voor dove kinderen of voor kinderen met een verstandelijke of lichamelijke handicap. Ook zijn er speciale scholen voor kinderen met ernstige leer- of gedragsproblemen. Deze scholen werken samen in zogenaamde REC’s: regionale expertisecentra.

21

Hun deskundigheid en kwaliteit zetten ze in voor álle kinderen met een specifieke stoornis of handicap, of ze nu op de reguliere of de speciale school zitten. Het REC kan ouders helpen bij het maken van een keuze. Daarna gaan ze een gesprek aan met een school, regulier of speciaal. In dit gesprek geeft de school aan welke mogelijkheden er zijn om het kind onderwijs te bieden. Ouders vertellen wat zij verwachten van de school. Een reguliere school mag een kind alleen weigeren als er geldige redenen voor zijn. Als ouders het gevoel hebben dat de school geen goed onderwijs kan bieden aan hun kind, is het niet in hun belang en dat van hun kind om toelating af te dwingen. Een speciale school mag een leerling niet weigeren op grond van de aard van de handicap. Wilt u meer weten? ¾ Informeer dan eerst bij de school waar uw kind nu naartoe gaat. ¾ Ook kunt u over de situatie in Midden Brabant informatie opvragen bij het RECMidden Brabant: de heer J. van den Muijsenberg, ambtelijk secretaris van de CvI. Tel.: 073 – 5037120 of 06 – 51889355. E-mail: [email protected] ¾ Voor algemene informatie kunt u bellen naar Publieksvoorlichting van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen: tel 079- 323 3270 (op werkdagen van 9.00-12.30 uur en van 13.30-16.00 uur). ¾ Ook kunt u informatie krijgen op het internet, onder andere via www.oudersenrugzak.nl of www.leerlinggebondenfinanciering.nl

Doorstroming naar het voortgezet onderwijs Een belangrijke stap in de schoolloopbaan van een leerling is de stap naar het voortgezet onderwijs. Door middel van een zorgvuldige procedure willen we dit zo verantwoord mogelijk doen. Deze procedure is vastgelegd in een protocol. Dit ligt ter inzage bij de directie op school. Tijdens de algemene ouderavond van groep 8 in oktober worden de ouders op de hoogte gebracht van de mogelijkheden voor vervolgstudies. In deze maand wordt een intern advies m.b.t. de schoolkeuze voorbereid. Dit gebeurt op basis van de CITO entreetoets, overige toetsen uit het leerlingvolgsysteem en de rapportage van de leerkrachten van groep 7 en 8. In november vinden de rapportgesprekken plaats met de ouders. Daarin wordt het voorlopig advies van de school aan de ouders voorgelegd. De ouders maken in dit gesprek ook hun voorlopige keuze kenbaar. In december stelt de school het definitieve advies vast. Dit advies wordt voorbereid door de directie, ICL-leerkracht en de leerkrachten van de groepen 6,7 en 8. In januari vindt het adviesgesprek met de ouders plaats en wordt het advies van de school kenbaar gemaakt. In overleg met de ouders wordt een schoolkeuze gemaakt. Eindverantwoordelijkheid voor de schoolkeuze ligt bij de ouders. De ouders melden hun kind aan bij de school voor voortgezet onderwijs. De basisscholen in de gemeente Loon op Zand hebben afgesproken geen uitstroomgegevens in de schoolgids te vermelden. Uitstroomgegevens laten zien naar welke vorm van

22

voortgezet onderwijs de leerlingen gaan na groep 8. Verder geven zij een beeld van de verwijzingen naar scholen voor speciaal onderwijs en het aantal verhuizingen. We vinden het binnen het kader van resultaten van ons onderwijs belangrijker ons onderwijs af te stemmen op de individuele mogelijkheden van het kind dan een relatief hoge uitstroom naar HAVO / VWO. Waar het uiteindelijk om gaat, is te kunnen constateren dat de kinderen “op hun plaats” terecht zijn gekomen.

GGD Bij de aanvang van de basisschoolperiode wordt de zorg voor uw kind van het consultatiebureau overgenomen door de GGD, afdeling jeugdgezondheidszorg (JGZ). Aan onze basisschool is een team van de GGD verbonden bestaande uit: Jeugdarts (mw. R. Oomens) Logopediste (mw. M. London) Jeugdverpleegkundige (mw. L. Pepping) Assistente (mw. L. v. Dalen). Het team wordt verder ondersteund door een jeugdpsycholoog. De medewerkers hebben als doel een gezonde, lichamelijke en geestelijke ontwikkeling bij kinderen van vier tot negentien jaar te bevorderen. Wat doet de GGD op deze school: 5-jarigen: Vroegtijdig opsporen van spraak-, taal- en stemstoornissen door de logopedist door middel van een vragenlijst. Naar aanleiding van de uitkomst van deze vragenlijst kan het kind in aanmerking komen voor een logopedisch onderzoek. Groep 2: Gezondheidsonderzoek door de jeugdarts en assistente in het bijzijn van de ouders. Er wordt gekeken naar de gezondheid, (sociaal-emotionele) ontwikkeling en groei. Groep 7: Kort onderzoek door de assistente waarbij wordt gekeken naar: lengte, gewicht, gezichtsvermogen en kleuren zien. Ouders worden hiervoor niet uitgenodigd maar krijgen na afloop van het onderzoek schriftelijk bericht over de bevindingen. Spreekuur: De jeugdverpleegkundige houdt een spreekuur op school voor leerlingen, ouders/verzorgers en leerkrachten. U kunt hier terecht voor vragen over groei, ontwikkeling, lichaamshouding, zien en horen, bedplassen, pesten, lichaamsverzorging, hoofdluis, eet- en slaapgewoon- ten en andere vragen over opvoeden. Data waarop de spreekuren dit schooljaar worden gegeven zijn: Dinsdag: 9 september- 28 oktober- 25 november- 13 januari- 17 februari24 maart- 21 april- 23 juni . Tijd: 11.00 - 12.00 uur (op school)

23

Naast de bovengenoemde structurele contacten kunnen ouders/verzorgers, leerlingen en leerkrachten bij de afdeling jeugdgezondheidszorg terecht met vragen over gezondheid en opvoeding en voor een onderzoek op verzoek. Telefoonnummer: 013-4643350.

Hoofdluis Gedurende het schooljaar wordt op school na iedere vakantie op hoofdluis gecontroleerd. Om hoofdluis op school zoveel mogelijk te voorkomen, hanteren we het hoofdluisprotocol dat is opgesteld door de G.G.D. In het protocol is de “luizenbrigade” opgenomen. Deze brigade bestaat uit een aantal ouders die na elke schoolvakantie de kinderen controleert op hoofdluis. Ouders van kinderen waarbij hoofdluis wordt geconstateerd, worden hiervan door de directie van de school op de hoogte gesteld. Ouders die bezwaar hebben tegen het feit dat hun kind(eren) wordt/worden nagekeken door ouders kunnen dit melden bij de directie van school. Deze kinderen worden dan alsnog door de G.G.D. gecontroleerd. Het hoofdluisprotocol ligt ter inzage op school. Informatie hierover kunt u krijgen bij de directie.

24

Contacten met ouders Samenwerking met ouders School en ouders werken samen aan de vorming en ontwikkeling van het kind. De ouders hebben een aantal van hun verantwoordelijkheden overgedragen aan de school. De kinderlijke vorming en ontwikkeling op school en thuis zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daarom is er een goede samenwerking vereist tussen ouders en school. Leerkrachten hebben behoefte aan informatie van de ouders, en omgekeerd kunnen ouders de ontwikkeling en de vorming van hun kind pas goed volgen, als er sprake is van een goede informatie vanuit de school. Om de samenwerking tussen school en ouders te bevorderen, is er op school een oudervereniging. Ook binnen de medezeggenschapsraad zijn uiteraard ouders betrokken bij het schoolgebeuren. Niet alleen in hierna genoemde oudervereniging zijn ouders actief, maar ook in de dagelijkse schoolpraktijk helpen ouders mee in de groepen om te assisteren bij een groot aantal werkzaamheden.

De Oudervereniging Aan onze school is een actieve oudervereniging verbonden, welke zich bezig houdt met een aantal belangrijke zaken binnen de schoolorganisatie. Ieder jaar worden er verkiezingen gehouden(november). Meer informatie hierover kunt u verkrijgen bij de leden van de oudervereniging. Enkele taken van de OV zijn o.a.: ¾ Beheer van de ouderbijdrage ¾ Organiseren en ondersteunen van vieringen en festiviteiten. ¾ Open middag. ¾ Organisatie buitenschoolse activiteiten. De OV bestaat uit de volgende leden: Janet van Woensel (voorzitter), Margo Jacobs(secretaris), Karin Pie (penningmeester), Angela van den Berg, Nicole Broeders, Annet van den Bedum, Maruschka Wijgerde, Angelique Derks, Kelly van Dongen. Bij aanvang van het schooljaar zijn er twee vacatures in de oudervereniging. De nieuwe leden worden gekozen op de jaarvergadering van de OV op 6 oktober 2008 van 13.00 tot 15.00 uur.

De medezeggenschapsraad Aan de school is een Medezeggenschapsraad verbonden. Gezien de grootte van de school, bestaat deze raad uit drie vertegenwoordigers vanuit de geleding onderwijzend personeel, en drie leden uit de oudergeleding. Iedere twee jaar worden er verkiezingen gehouden. In de regel wordt zesmaal per jaar een vergadering belegd. De directeur van de school is tijdens de vergaderingen aanwezig als adviseur. Op verzoek van de MR heeft de

25

medezeggenschapsraad overleg met het Bevoegd Gezag. De vergaderingen zijn in principe openbaar. Taken en bevoegdheden van de MR zijn vastgelegd in het MR reglement. Zo nodig één maal per jaar vergadert de MR met de OV. Samenstelling MR op dit moment: Oudergeleding: Ric Beerens (voorzitter), Corinne van der Linden en Petra van Houtum Teamgeleding: Frans van den Dries, Lieke Hamers en Anja Feenstra (secretaris) Adviseur: Jan Peters (directeur) Dhr. Ric Beerens zal begin van dit schooljaar de MR verlaten. Voor zijn opvolging wordt een verkiezingsprocedure gestart. Deze MR van Den Bussel vaardigt 2 leden af naar de GMR. (Gemeenschappelijke Medezeggenschaps Raad) De GMR bestaat uit leden van de medezeggenschapsraden van de openbare basisscholen van de Stichting BRAVOO. Namens onze MR heeft Lieke Hamers en zitting in de GMR voor de personeelsgeleding. Voor de oudergeleding is hiervoor op dit moment een vacature.

Oudergesprekken Op school vinden veel oudergesprekken plaats. We bedoelen hiermee de gesprekken tussen ouder(s) en groepsleerkracht. Als school hechten we veel belang aan een goede communicatie tussen school en ouders. De dagelijkse praktijk leert echter dat het daarom belangrijk is om hierover afspraken te maken. We informeren u graag over de afspraken die het team hierover heeft gemaakt: ¾ Gesprekken onder schooltijd zijn niet mogelijk als de leerkracht voor de klas staat. U kunt wel volstaan met een korte mededeling voor schooltijd. Het voeren van gesprekken kort voor schooltijd is niet gewenst. We verzoeken u dan een afspraak met de leerkracht te maken. ¾ Bij een oudergesprek kan de ICL-er, collega leerkracht, duo-partner, interne contactpersoon of directielid aanwezig zijn. ¾ Kinderen zijn bij de oudergesprekken niet aanwezig, tenzij de leerkracht dit wenselijk acht. ¾ Indien in een groep twee duo-partners werken, voert die leerkracht het oudergesprek die op dag van het oudergesprek aanwezig is. Op de rapportavonden zijn beide duo-partners aanwezig. Bij gesprekken ’s middags na schooltijd is de leerkracht aanwezig die op betreffende dag werkt. ¾ Bij eenoudergezinnen wordt de ouder / verzorger die op school is geregistreerd als eerste verzorger uitgenodigd voor het rapportgesprek. Ouders geven dit aan bij aanmelding of wanneer hier een wijziging in optreedt. Betreffende ouder / verzorger stelt, indien van toepassing, de ex partner op de hoogte van het oudergesprek. In deze situatie bepalen ouders/ verzorgers of beiden aanwezig zijn bij het oudergesprek. Indien dit niet het geval is, spreekt men af hoe de informatie uit het oudergesprek wordt doorgegeven.

26

Ouder-Rapportage-Avonden Drie maal per jaar worden er Ouder-Rapportage-Avonden gehouden. Tijdens deze individuele gesprekken met ouders, worden de vorderingen van de leerlingen aan de hand van het leerlingenrapport en de toetsgegevens doorgesproken.

Algemene ouderavond In het begin van het schooljaar wordt een algemene ouderavond georganiseerd waarbij de ouders door de verschillende groepsleerkrachten worden voorgelicht over het werken in de groepen en het jaarprogramma.

Ouder-Infobrief De ouders krijgen wekelijks informatie via de OUDER-INFOBRIEF. Middels dit schrijven worden ouders op de hoogte gehouden van het schoolgebeuren. De Ouder-Infobrief is ook te lezen op de homepage van de school. Ouders kunnen ervoor kiezen om de informatie via de homepage te ontvangen. Aan het begin van het schooljaar wordt de ouders gevraagd of zij de Ouder-Infobrief digitaal willen ontvangen.

De schoolkrant ’t Busseltje Samen met ouders, leerkrachten en kinderen wordt de schoolkrant samengesteld. Dit schooljaar maken we twee schoolkranten. Ze verschijnen in december en juni.

Huisbezoek Er bestaat de mogelijkheid dat de leerkracht bij het kind op huisbezoek komt, indien daar aanleiding toe is, en indien de ouders dat wensen. Veel ouders maken gebruik van de mogelijkheid om na schooltijd met de leerkracht van hun kind van gedachte te wisselen.

Hulpouders Tijdens het schooljaar vragen we ouders om te helpen bij verschillende activiteiten, zoals groepslezen, vieringen, sportdagen, begeleiden bij excursies, enz. Door middel van de Ouderinfo werven we ouders voor deze activiteiten.

Klassenouder(s) De leden van de OV zijn ook klassenouder. Na de verkiezingen van de OV wordt in onderling overleg de klassenouders over de groepen verdeeld. Dit wordt daarna bekendgemaakt in de Ouderinfo. De klassenouder assisteert de leerkracht bij de organisatie of uitvoering van 27

activiteiten en festiviteiten. De klassenouder benadert ook ouders om bij de activiteiten te helpen.

Een veilig schoolklimaat Elke basisschool moet kinderen optimale ontplooiingskansen bieden en hun veiligheid garanderen. Dit lijkt zo vanzelfsprekend dat velen zich niet kunnen voorstellen, dat er kinderen zijn, die zich op school niet veilig voelen en soms ook worden lastig gevallen. De overheid en de scholen hechten grote waarde aan een veilig leer- en werkklimaat binnen school. Per 1 augustus 1998 zijn scholen wettelijk verplicht een klachtenregeling vast te stellen, waarin staat hoe klachten binnen de school worden afgehandeld. Stichting BRAVOO heeft een dergelijke klachtenregeling. De regeling is bedoeld voor klachten die betrekking hebben op: A. Het gebied van machtsmisbruik: Seksuele intimidatie, discriminatie, agressie, geweld, ernstige vorm van pesten. B. Overige klachten: begeleiding en beoordeling van leerlingen, inrichting van de schoolorganisatie, het schoonhouden van het gebouw, toepassing van strafmaatregelen etc. Ad A: klachten op het gebied van machtsmisbruik Als ondanks alle preventieve zorg een kind toch lastig gevallen wordt, moet het kind (eventueel met de ouders) met zijn/haar verhaal bij iemand terecht kunnen, dit kan bij de leerkracht, de directie, de interne contactpersoon van de school of de externe vertrouwenspersoon. De interne contactpersonen bij ons op school zijn juffrouw Marian van Oorspronk, juffrouw Debby Hamers en juffrouw Lieke Hamers. Zij zijn aangesteld voor klachten van kinderen of van ouders als spreekbuis van de kinderen. Het gaat dus om klachten van kinderen aan het adres van een volwassen medewerker (leerkracht, ondersteunend personeel) of vrijwilliger van de school of om klachten van een kind ten aanzien van een ander kind. De interne contactpersoon of directeur verzorgt de eerste opvang en brengt u desgewenst in contact met de externe vertrouwenspersoon. Desgewenst kan er ook rechtstreeks contact opgenomen worden met de externe vertrouwenspersoon. Als er officieel een klacht wordt ingediend, verwijst de interne contactpersoon de klager/klaagster door naar de externe vertrouwenspersoon, die de betrokkene kan bijstaan en van advies kan dienen. Stichting BRAVOO heeft zich hiervoor aangesloten bij Stichting KOMM. Mocht u de officiële klachtenregeling willen inzien, dan kan dat op school, want op elke school is de klachtenregeling van de Stichting KOMM aanwezig. 28

Ad B: Overige klachten: Bij deze klachten gaan we ervan uit dat de klager in eerste instantie naar de betrokkene gaat, bijv. de leerkracht. Komen zij er samen niet uit, dan zoekt de melder contact met de directeur. Indien de klager en de directeur niet tot een bevredigende oplossing komen, kan de klager een klacht indienen bij de onafhankelijke klachtencommissie. Als tussenstap is het mogelijk dat er door de klager/directeur een gesprek met het bestuur wordt aangevraagd. Bent u niet tevreden over de klachtbehandeling door de school (evt. het bestuur). Dan kunt u zich eveneens wenden tot de Stichting KOMM. (zie adressenlijst)

Pestprotocol Om voor kinderen een zo veilig mogelijk schoolklimaat te bieden, hanteert de school een pestprotocol. Dit protocol is vastgesteld door de medezeggenschapsraad. Het ligt ter inzage bij de directie. Vorig schooljaar heeft de MR ook het digitaal pestprotocol vastgesteld.

Vertrouwensinspecteurs Thema’s als geweld, onverdraagzaamheid en extremisme zijn tegenwoordig vaak onderwerp van gesprek. De Tweede Kamer heeft daarom de minister van Onderwijs gevraagd om een actieve rol hierover neer te leggen bij de inspectie van het onderwijs. Dit heeft geleid tot uitbreiding van de taken van het meldpunt vertrouwensinspecteurs. Naast klachtmeldingen over seksueel misbruik, seksuele intimidatie, fysiek en psychisch geweld kunnen hier ook klachtmeldingen worden gedaan over discriminatie, onverdraagzaamheid, fundamentalisme, radicalisering, extremisme e.d. Het telefoonnummer van het meldpunt vertrouwensinspecteurs vindt u in de adressenlijst.

Schoolgids Aan het begin van het schooljaar wordt aan alle ouders de schoolgids uitgereikt. Deze bevat allerlei informatie over de school voor het betreffende schooljaar. De schoolgids wordt ook uitgereikt aan belangstellenden. Op de homepage van school is kunt u de schoolgids ook lezen. Suggesties en / of aanvullingen voor de schoolgids zijn altijd van harte welkom!

Homepage Onze school beschikt over een homepage op internet. U kunt hierop alle informatie vinden over school. Het is zeker de moeite waard om de foto’s van alle evenementen te bekijken die tijdens het schooljaar plaatsvinden. Het adres van de homepage is: www.denbussel.nl

29

Internetprotocol Sinds enkele jaren kunnen we op school in de bovenbouw (groepen 6 t/m 8) gebruik maken van het internet. Om kinderen te beschermen tegen allerlei ongewenste sites, hebben we op school een aantal afspraken gemaakt met de kinderen. Deze afspraken zijn verzameld in een internetprotocol. Aan het begin van het schooljaar worden deze afspraken met de kinderen besproken en worden de ouders van de kinderen hierover ingelicht. Het protocol ligt op school ter inzage.

30

Overige informatie Schooltijden Onderbouw (groep 1 t/m 4): maandag - dinsdag - donderdag - vrijdag : 8.30 - 11.45 uur en 13.00 - 15.00 uur woensdag :8.30 - 11.45 uur De groepen 3 t/m 5 hebben pauze van 10.00 tot 10.15 uur.

Bovenbouw (groep 5 t/m 8): maandag - dinsdag - donderdag - vrijdag : 8.30 - 12.00 uur en 13.00 - 15.00 uur woensdag : 8.30 - 12.15 uur De groepen 5 t/m 8 hebben pauze van 10.15 tot 10.30 uur. (NOTE) Om 8.15 uur gaat de schoolpoort open. Om 8.25 uur kunnen de kinderen naar binnen, zodat om 8.30 uur met de lessen begonnen kan worden. Wij vinden het erg belangrijk dat de kinderen op tijd in de groep aanwezig zijn. ‘s Middags gaat de schooldeur om 12.55 open, zodat ook op tijd met de lessen begonnen kan worden. Vanaf 12.50 uur wordt er op het speelplein gesurveilleerd door een leerkracht.

Halen en brengen van kinderen Aan de ouders wordt verzocht bij het brengen van de kinderen naar school, op tijd (8.25 uur) aanwezig te zijn. Omdat ook nevenruimten voor instructie en verwerking gebruikt worden, verzoeken wij u om op het speelplein afscheid te nemen, en NIET mee naar binnen te gaan. Voor de nieuwe, 4-jarige kleuters kan samen met de juffrouw een oplossing gezocht worden. Bij het ophalen van de kinderen, kunt u buiten op uw kind wachten. De kleuters maken gebruik van de hoofdingang en groep 3 t/m 8 gebruikt de ingang aan de speelplaatszijde.

Gymnastiek. Gymschoenen en gymkleding zijn verplicht voor de groepen 3 t/m 8, evenals een goede tas om dit alles op te bergen. De gymlessen worden gegeven in de “Werft” en in de gymzaal van basisschool “Klimop” aan de Anjerstraat in Kaatsheuvel. De leerlingen van de groepen 3 worden per bus vervoerd of gaan te voet. De groepen 4 t/m 6 gaan te voet. De groepen 7 en 8 gaan met de fiets. De kleuters krijgen gym in hun eigen speellokaal. De kleuters hebben geen gymkleding nodig. De kinderen die op de middagen in het eerste lesuur met de bus vertrekken, moeten om 12.55 uur op school zijn.

31

Gymnastiekrooster schooljaar 2008-2009 MAANDAG Lokaliteit Klimop Klimop Werft Klimop Klimop

Vervoer Lopen Lopen Bus Fiets Fiets

Gymtijd (inclusief reistijd) 08.30 - 09.30 11.00 - 12.00 13.00 - 14.00 13.00 – 14.00 14.00 – 15.00

Groep 4 5 3

Vervoer Lopen* Lopen

Gymtijd (inclusief reistijd) 10.15 - 11.15 11.00 - 12.00

Groep 7 7

Vervoer Lopen

Gymtijd (inclusief reistijd) 11.15 - 12.15

Groep Flexibel **

Vervoer Lopen Lopen Lopen

Gymtijd (inclusief reistijd) 11.00 - 12.00 13.00 - 14.00 14.00 - 15.00

Groep 5 6 6

Vervoer Lopen Lopen

Gymtijd (inclusief reistijd) 13.00 - 14.00 13.00 - 14.00

Groep 3 4

8

8

DINSDAG Lokaliteit Werft (zaal B) Werft (zaal B) WOENSDAG Lokaliteit Klimop DONDERDAG Lokaliteit Klimop Klimop Klimop VRIJDAG Lokaliteit Werft (zaal B) Werft (zaal A)

* Vanwege regelmatige diefstal van fietsen bij De Werft is besloten om groep 7 voortaan ook lopend naar de gymzaal te laten gaan. ** De school heeft op woensdagochtend recht op de tijd in de gymzaal. Hiervan wordt gebruik gemaakt door een groep die incidenteel van deze tijd gebruik wil maken. NOTE: Na gebruik moeten de kinderen hun gymtassen mee naar huis nemen. Ze mogen NIET op school blijven hangen (i.v.m. hygiëne).

32

Verjaardagen Het is een leuke gewoonte, dat een jarig kind op school trakteert. We willen u verzoeken, om zo veel mogelijk te kiezen voor een gezonde traktatie. De jarige krijgt van de leerkracht een verjaardagskaart, waarop ook de andere teamleden de jarige kunnen feliciteren. Op het schoolbord bij de hoofdingang zijn alle jarigen van de maand vermeld. Iedere maand staan de jarigen ook vermeld op onze homepage!

Leerplicht en verlof De leerplicht begint op het moment dat uw kind 5 jaar wordt. Regel is, dat uw kind buiten de schoolvakanties geen vrij krijgt om op vakantie te gaan. In een aantal ZEER BEPERKTE gevallen kan hierop een uitzondering gemaakt worden. De leerplichtambtenaar wordt hiervan altijd in kennis gesteld. Informatie hierover bij de directie van de school. Alle verzoeken om extra schoolverlof dienen SCHRIFTELIJK en MINIMAAL TWEE WEKEN VAN TEVOREN bij de directie ingediend te worden. Een aanvraagformulier is bij de directie te verkrijgen. De school kan Buitengewoon Verlof verlenen als er sprake is van gewichtige omstandigheden c.q. geldige redenen: A Gewichtige omstandigheden / geldige redenen voor kort verlof: 1. Medische redenen, bv. het bezoek aan een specialist. Bezoeken aan huis-, of tandarts bij voorkeur buiten schooltijd. 2. Ernstige ziekte of overlijden van familieleden. 3. Familieomstandigheden: Huwelijk, geboorte, ambts- of huwelijksjubileum van familieleden. B Gewichtige omstandigheden / geldige redenen voor kort verlof i.v.m. vakantie: 1. Medische gronden van ouders of kind. 2. Dringende redenen, gelegen in de werksfeer van de ouders of verzorgers. Een werkgeversverklaring is hierbij een vereiste. DE MOGELIJKHEDEN ZIJN HIER ZEER BEPERKT, EN SLECHTS IN EEN ZEER BEPERKT AANTAL GEVALLEN MOGELIJK. Geen gewichtige omstandigheden / geldige redenen zijn: ¾ Een afwijkend vakantierooster van enkele dagen van andere kinderen uit het gezin, die op andere scholen zitten. ¾ Geen andere boekingsmogelijkheden. ¾ Voor vakantie in het minder drukke seizoen.(lagere prijzen) ¾ Een uitnodiging van familie, om mee op vakantie te gaan buiten de school- vakanties om. ¾ Een of meerdere dagen afreizen voor, of later terugkomen van vakantie om de drukte op de wegen te vermijden. ¾ Eerder vertrekken omdat men voor een bepaalde tijd het vakantie adres bereikt moet hebben. Als ouders hun kinderen zonder toestemming van school weghouden, betekent dit ongeoorloofd schoolverzuim. Dit moet gemeld worden bij de leerplichtambtenaar van de 33

gemeente. Als u zich houdt aan de spelregels en tijdig contact op neemt met de directie, kunnen moeilijkheden worden voorkomen. Bovenstaande regeling is niet opgesteld door de school, maar wordt ons opgelegd door het ministerie. Stichting Onderwijsbegeleiding Midden-Brabant (SOM) De SOM is een organisatie, welke een ondersteunende functie heeft naar de scholen toe. Medewerkers van de SOM helpen scholen met allerlei zaken, waar een zeer gespecialiseerde kennis voor nodig is. Kinderen die problemen ondervinden op school kunnen hier ook terecht. Periodiek is er contact met de SOM. Indien u als ouder een vraag heeft over onderwis of opvoeding kunt u daarvoor over het algemeen terecht de leerkracht of directeur van school. Het kan zijn, dat u een vraag heeft, waar de school niet direct een antwoord op heeft. In dat geval kunt u contact opnemen met de aan de school verbonden adviseur van de SOM. De directie kan u naar deze persoon verwijzen. Ook kunt u het informatiepunt van de SOM bellen of e-mailen. (telefoonnummer 013-5324888 of e-mailadres [email protected]) Ouderbijdrage Aan het begin van het schooljaar wordt u door de ouderraad verzocht de ouderbijdrage te betalen. Uit deze ouderbijdrage worden de extra activiteiten betaald die niet tot het gewone onderwijs behoren. Deze activiteiten zijn o.a. : opening schooljaar, Sint Nicolaasviering, kerstviering, paasviering, carnaval, schoolreis en schoolkamp. Tevens wordt vanuit de ouderbijdrage een collectieve schoolongevallenverzekering afgesloten. Vanuit de ouderbijdrage wordt € 7,00 gereserveerd voor schoolreis en schoolkamp. Aan de ouders van de leerlingen uit de groepen 1 t/m 7 wordt aan het eind van het schooljaar een eigen bijdrage gevraagd voor het schoolreisje. Aan de ouder(s) / verzorger(s) van de leerlingen van groep 8 wordt dan een aanvullend bedrag van ong. € 50,00 gevraagd voor het schoolkamp. Voor het schooljaar 2007-2008 is de ouderbijdrage vastgesteld op € 17,00 per kind. Om uw kind deel te kunnen laten nemen aan bovengenoemde activiteiten dient de ouderbijdrage voor 19 oktober van het schooljaar te zijn voldaan. Bij aanmelding van het kind op school ontvangen de ouder(s) / verzorger(s) van de directie inschrijfformulier m.b.t. het lidmaatschap van de oudervereniging. Na invulling van dit inschrijfformulier en ondertekening zijn de ouder(s) / verzorger(s) lid van de oudervereniging. Zij verplichten zich dan tot het betalen van de ouderbijdrage. We willen u erop wijzen dat er een mogelijkheid bestaat voor mensen met een minimuminkomen, om in aanmerking te komen voor subjectsubsidie bij de gemeente. Voor informatie hierover kunt u contact opnemen met de directie van de school. De ouderraad beheert de ouderbijdrage. De penningmeester is Karin Pie (telefoon: 0416540535). Het banknummer van de OV is van de ABN/AMRO-bank in Kaatsheuvel, rekening nr. 443072108 onder vermelding van: Ouderbijdrage Den Bussel.

34

Schoolverzekering Er is een collectieve schoolongevallenverzekering afgesloten door het schoolbestuur voor alle leerlingen. Deze geeft een dekking voor extra kosten die gemaakt moeten worden voor medische kosten e.d. en deze verzekering geeft een uitkering bij blijvende invaliditeit e.d. De polis ligt op school ter inzage. De verzekering geldt NIET voor beschadigde of zoekgeraakte kleding e.d. Bij het vervoer door andere ouders van kinderen in een auto. (excursies, schoolreisjes, e.d.) is het NIET noodzakelijk dat deze ouders een inzittendenverzekering hebben afgesloten. De schoolongevallenverzekering is ook in deze gevallen van toepassing. De verzekering dekt uiteraard NIET de eventuele schade aan de auto.

Tussenschoolse opvang (overblijven) Er bestaat de mogelijkheid voor de kinderen om in de middagpauze over te blijven. Dit kan dus op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. De organisatie hiervan berust bij een ouderwerkgroep. Elke middag zijn er vier overblijfkrachten om de kinderen op te vangen. De overblijftijden voor de onderbouw zijn van 11.45 tot 12.50 en voor de bovenbouw van 12.00 tot 12.50. Van 12.50 tot 13.00 uur wordt het toezicht overgenomen door de leerkrachten van school. De onder- en bovenbouw eten gescheiden van elkaar. Na het eten is er de mogelijkheid om vrij te spelen. Afhankelijk van het weer is dit binnen of buiten. In alle omstandigheden is dit onder toezicht van een overblijfkracht. De kosten voor het overblijven bedragen voor dit schooljaar € 2,00 per kind per dag. De kinderen nemen zelf eten mee naar school. Drinken wordt vanuit school verschaft. Van deze bijdrage worden de overblijfkrachten betaald, wordt drinken en speelmateriaal aangeschaft. Over de organisatie van het overblijven onderhoudt de werkgroep regelmatig contact met de directie van school. Op de jaarlijkse ledenvergadering van de OV is de overblijfwerkgroep aanwezig om nadere informatie te verschaffen over het overblijven. Om het overblijven zo goed mogelijk te laten verlopen, zijn er regels en afspraken nodig.

Buitenschoolse opvang (BSO) Met ingang van 1 augustus 2007 heeft de overheid bepaald at alle basisscholen voor- en naschoolse opvang moet aanbieden. Vooruitlopend hierop heeft onze school in maart 2007 een samenwerkingsovereenkomst getekend met stichting “Mikz”. Mikz regelt voor onze school de voor- en naschoolse opvang in activiteitencentrum “De Rode Loper” (oude schoolgebouw). Onze buitenschoolse opvang biedt de volgende voordelen: ¾ De opvang is in handen van professionals. ¾ De opvang vindt plaats in een goed geoutilleerd gebouw. ¾ De opvang vindt plaats in een ander gebouw, waardoor de kinderen in een andere omgeving zijn tijdens de buitenschoolse opvang. ¾ De buitenschoolse opvang vindt laats in de directe schoolomgeving, waardoor halen en brengen met busjes niet nodig is.

35

Weeksluitingen / musical / playbackshow In oktober/november en maart vinden er weeksluitingen plaats. De data vindt u in de jaarkalender die u aan het begin van het schooljaar ontvangt. Groep 6 zal eind december een musical opvoeren en de eindmusical van groep 8 wordt in de laatste schoolweek opgevoerd. De finale van de playbackshow vindt plaats op vrijdag 19 juni. Voorafgaand aan de finale vinden in de groepen de voorrondes plaats.

Vakantieregeling schooljaar 2008-2009 Herfstvakantie: Kerstvakantie: Voorjaarsvakantie: Tweede Paasdag: Meivakantie: Hemelvaartvakantie: 2e Pinksterdag: Zomervakantie:

13 t/m 17 oktober 2008 22 december 2008 t/m 2 januari 2009 23 februari t/m 27 februari 2009 13 april 2009 27 april t/m 8 mei 2009 21 en 22 mei 2009 1 juni 2009 27 juli t/m 6 september 2009

Doordat de onderbouwgroepen (1 t/m 4) een kwartier langer op school zijn, zijn de groepen 1 t/m 4 in het komende schooljaar tien dagen vrij van school. (zie activiteitenkalender) Deze dagen gelden als collectieve ADV-dagen voor de leerkrachten van de groepen 1 t/m 4. Met ingang van 1 augustus 2006 is de wet “flexibilisering schooltijden” in werking getreden. Dit betekent dat de school voor de groepen 3 en 4 niet meer dan 7 vierdaagse schoolweken mag plannen. De weken waarin vakanties of feestdagen vallen, worden hierin niet meegerekend. De school heeft daarom besloten om vier collectieve ADV-dagen voor de groepen 1 t/m 4 te plannen tussen aansluitend aan de Tweede Pinksterdag. (2 t/m 5 juni) De kinderen uit deze groepen zijn daardoor de hele week vrij. Dit geldt niet voor de kinderen uit de groepen 5 t/m 8.

20-jarig bestaan Dit schooljaar bestaat de school twintig jaar. We vieren dat op 28 en 29 mei 2009 en koppelen het feest aan de projectweek. Over het programma informeren we U t.z.t. We sluiten het 20-jarig bestaan op 29 mei af met een schoolreisje voor de hele school. Overige vrije dagen 16 september: 22 oktober: 19 december: 20 februari: 21 februari: 10 april:

/ dagdelen: alle groepen ’s middags vrij (studiemiddag team) alle groepen vrij (studieochtend / woensdag) alle groepen ’s middags vrij groepen 1 t/m 4 ’s middags vrij (carnaval) alle groepen ’s middags vrij (studiemiddag team) alle groepen ’s middags vrij (Pasen)

36

1 april: 1 juli: 27 juli:

alle groepen ’s middags vrij (studiemiddag team) alle groepen vrij (studieochtend / woensdag) alle groepen ’s middags vrij (laatste schooldag)

Data waarop de groepen 1 t/m 4 vrij zijn van school (collectieve ADV) 15 september, 14 november, 19 januari, 30 januari, 23 maart, 2 t/m 5 juni, 10 juli.

Lesrooster Ieder jaar wordt er een lesrooster samengesteld. Informatie hierover bij de groepsleerkracht en op de groepsouderavonden aan het begin van het jaar.

Evenementen Opening schooljaar (Efteling): 26-09-2008 Nationaal schoolontbijt (groepen 1 t/m 8): 29-10-2008 Sinterklaasfeest: 05-12-2008 Kerstfeest: 18-12-2008 (avond) Carnavalsfeest: 20-02-2009 Open middag: 13-03-2009 (15.00-17.30 uur) Schoolfotograaf: 02-04-2009 Paasfeest: 10-04-2009 Finale playbackshow: 19-06-2009 Schoolreis groepen 1 t/m 8: 29-05-2009 20-jarig bestaan: 28 / 29-05-2009 Projectweek: 25 t/m 29-05-2009 Het Paasvoetbaltoernooi vindt dit schooljaar niet plaats op de dinsdag na Tweede Paasdag. Hoogstwaarschijnlijk zal ervoor worden gekozen om het plaats te laten vinden op twee woensdagmiddagen. Aan het begin van dit schooljaar is dit echter nog niet bekend. Zodra hierover meer bekend is, zullen we U informeren. Voor de overige activiteiten verwijzen we U naar de jaarkalender die de kinderen de eerste schoolweek ontvangen.

Verkeersbrigadiers Vanwege een tekort aan verkeersbrigadiers wordt er momenteel niet gebrigadierd. Begin vorig schooljaar (2007-2008)heeft de werkgroep BVL samen met de MR geprobeerd het brigadieren opnieuw op te starten. Er was echter onvoldoende animo onder de ouders en is door de werkgroep BVL en MR besloten om af te zien van brigadieren.

Op de fiets naar school Op de grote speelplaats kunnen de kinderen tussen de fietsenbeugels hun fietsstallen. Fietsen moeten voorzien te zijn van een goede standaard. De fietsenbeugels dienen ervoor

37

om te zorgen dat niet alle fietsen omvallen. Het is niet toegestaan om de fietsen aan de beugels vast te maken. Buiten de fietsenbeugels mogen geen fietsen worden gestald. De ouders van de kleuters wordt verzocht hun kind zonder fietsje naar school te brengen. De school kan voor eventuele beschadiging of diefstal GEEN verantwoording dragen.

Eerste communie De kinderen die de Eerste Communie doen, (meestal groep 4) worden vanuit een parochiële werkgroep begeleid. Aan de ouders van de leerlingen die de Eerste Communie doen, wordt gevraagd deel te nemen aan deze werkgroep.

Ziek melden Als het kind ziek is, of om andere redenen niet op school kan komen, wordt na melding door de ouder(s) van de reden van afwezig zijn, hiervan een notitie gemaakt in een absentielijst. U wordt verzocht uw kind telefonisch, voor schooltijd ziek te melden.

Vervanging Bij afwezigheid van de groepsleerkracht proberen we zo goed mogelijk de vervanging te regelen. Op dit moment is het erg moeilijk om aan vervangers / vervangsters te komen. De school zal zich inspannen om bij afwezigheid van de leerkracht voor een vervanger / vervangster te zorgen. Indien dit niet lukt, zal de betrokken groep gesplitst worden over de andere groepen. In uiterste nood is het mogelijk om de kinderen niet naar school te laten gaan. De school heeft een vervangingsprotocol opgesteld. Dit protocol ligt bij de directie ter inzage.

38

Educatieve jeugdbladen Aan het begin van het schooljaar wordt u de mogelijkheid gegeven om u via een POSTABONNEMENT te abonneren op de jeugdbladen Bobo, Okki, en Taptoe en Hello You. De school zorgt NIET voor de verspreiding.

Privacy Op school wordt de privacy van kinderen zoveel mogelijk gewaarborgd. Hierbij gaan we uit van protocollen, zoals die op school worden gehanteerd. Regelmatig maken we op school foto’s en video-opnames van allerlei activiteiten waar kinderen van school op staan. Deze zijn o.a. te zien op de website van school. Mocht u bezwaar hebben tegen het feit dat uw kind of kinderen op foto’s of video-opnames staan die openbaar worden gebruikt, dan verzoeken we U dit aan te geven bij de directie van school.

Verjaardagwensjes Vooral bij jonge kinderen wordt het op prijs gesteld om bij een verjaardag of jubileum van pappa, mamma, opa en oma, een wensje op school te krijgen. De wensjes worden NIET meer op school door de kinderen gemaakt. Wel zijn er kopieën van versjes op school verkrijgbaar. (De kinderen maken en leren het versje thuis).

39

Adressen Inspectie van het onderwijs [email protected] www.onderwijsinspectie.nl vragen over het onderwijs: 0800-8051 (gratis) meldpunt vertrouwensinspecteurs: 0900-1113111 (lokaal tarief) Verkeersouder Corinne van der Linden Schelde 11 5172AL Kaatsheuvel Intern vertrouwenspersoon Marian van Oorspronk / Debby Hamers / Lieke Hamers OBS Den Bussel Zie schooladres Kinderdagverblijven / buitenschoolse opvang BSO “De Rode Loper” Paulus Potterplein 42 5171 XJ Kaatsheuvel tel: 0416-286000 “De Petteflet” / “De Ruimte” Berndijksestraat 26 5171 BC Kaatsheuvel Tel: 0416-278472

GGD Hart van Brabant 013-4643350 Thebe Jeugdzorg Jacob Ruijsdaelstraat 14 5171 XH Kaatsheuvel tel: 0416-675710 Externe contactpersoon Regeling machtsmisbruik Stichting KOMM Postbus 307 5140 AH Waalwijk 0416-674400 Voorzitter medezeggenschapsraad Vacature Bevoegd gezag Stichting BRAVOO Paulus Potterplein 2 5171 XJ Kaatsheuvel Postbus 79 5170AB Kaatsheuvel e-mail: [email protected] website: www.stichtingbravoo.nl algemeen directeur: Dhr. R. Venema

Gemeente Loon op Zand (leerplichtambtenaar)

“Bruintje Beer” President Kennedyplein 2 5171 BW Kaatsheuvel Tel: 0416-282260

Gemeentehuis: Tel: 0416 - 289166 Mevr. M. Tegelaers

“’t Huis” Rembrandstraat 1 5171 XK Kaatsheuvel Tel: 0416-274114

Voorzitter Oudervereniging Jeanette van Woensel Zijpe 9 5172 AJ Kaatsheuvel tel: 0416-281564

SOM onderwijsadviseurs

Stichting Triangel 40

Prof. Goossenslaan 1/05 5022DM Tilburg Tel: 0877-873888

Hoofdstraat 32 5171 DD Kaatsheuvel Tel: 0416-280280

Stichting Juvans (maatschappelijk werk) Jacob Ruijsdaelstraat 14 5171 XH Kaatsheuvel 0416-675710

Wijkpunt Pannenhoef Jacob Ruijsdaelstraat 14 5171 XH Kaatsheuvel Tel: 0416-675710

Stichting “Mikz” (buitenschoolse opvang) Tel: 0416-36966 e-mail: [email protected]

Activiteitencentrum “De Rode Loper” Paulus Potterplein 42 5171 XJ Kaatsheuvel Tel: 0416-286000

41

Aantekeningen

42