24
personeelsblad radboudumc
ACHTEROP
Marjan Wassenaar
Eric Scholten
In deze rubriek stapt een medewerker achterop de fiets bij een collega. Uit nieuwsgierigheid, want op de werkvloer komen ze elkaar niet tegen.
Liesbeth Personeelsblad Radboudumc | Jaargang 39
#6 september 2014
‘De patiënt als partner zit in onze genen’
Erik
Afscheidsinterview Melvin Samsom Plus: zijn 5 beste verbeteringen
Kanker geeft geheimen prijs
De wrede schoonheid van de tumorcel Dit keer springt Erik de Laat, verpleegkundig specialist bij Plastische Chirurgie, achterop bij Liesbeth Wintjes, senior analist bij Laboratoriumgeneeskunde en voorzitter van het Radboud Analisten Platform. Erik: ‘Het vak van analist is heel breed. Wat verbindt jullie?’ Liesbeth: ‘Tja, wat verbindt verpleegkundigen. De zorg voor patiënten? Je ziet meteen het verschil tussen een groep verpleegkundigen en een groep analisten. Wij handelen meer vanuit nieuwsgierigheid, we willen weten hoe dingen in elkaar zitten. Maar we werken wel heel erg binnen de muren van ons eigen lab. Daarbuiten is er weinig contact.’ Erik: ‘Met het Radboud Analisten Platform hebben jullie elkaar toch gevonden, ondanks de verschillende vakgebieden.’ Liesbeth: ‘De vak-
gebieden zijn anders. Maar met dezelfde opleiding kun je op zeer verschillende labs werken, waarbij je vooral in de praktijk specialistische ervaring opdoet. Ik heb zelf eerder gewerkt met bloemblaadjes en koeienogen en zit nu bij het Laboratorium Genetische, Endocriene en Metabole ziekten. Met het platform willen we ons sterk maken voor specialisatie door bij- en nascholing, niet zoals nu door learning on the job.’ Erik: ‘Is er naast de hbo-opleiding ook plek voor een master?’ Liesbeth: ‘Ik vind van wel. We kunnen dan nog meer professionaliseren en innoveren. Nu moet je het soms hebben van “talentjes”. Dat moeten we meer inbedden.’ Erik: ‘Hoe ziet het vak van analist er over tien jaar uit?’ Liesbeth: ‘Dat is door de toenemende automatisering moeilijk te voorspellen. Je ziet op verschillende vakgebieden een enorme toename
van data en steeds meer computerwerk, waardoor je meer aan een bio-informaticus hebt dan aan een analist. Verder verschuiven testen van het lab naar de rand van het bed (point of care). Wat dat gaat betekenen voor onze beroepsgroep is onduidelijk.’ Erik: ‘Wat betekent het Radboud Analisten Platform voor deze ontwikkelingen?’ Liesbeth: ‘We zijn door de Raad van Bestuur uitgenodigd om actief mee te denken over hoe ons beroep er straks uitziet. Verder zoeken we vooral de verbinding en willen we meer zichtbaar worden in huis. Want wist jij dat we hier met maar liefst 700 analisten werken?’
Wil jij ook bij een collega achterop? Laat het weten via
[email protected]
Schakeljaar stoomt Anke Reuser klaar voor de vervolgopleiding
#6 – september 2014
INHOUD
architecten en bouwers
08
Uw project van idee tot oplevering in één hand!
LEESTIP Stephanie Kaalberg is hoofdverpleegkundige IC en lid van het Radboudumc hotspotteam. Zij tipt de Rondvraag op pag. 20.
Ontwerpt èn bouwt voor mensen.... ....die het al druk genoeg hebben.
Lees: Wat wil jij verbeteren?
- www.dag-inspiratie.nl - 024 3737655 - specialisten in architectonische (ver)bouwprojecten advertentie 1.indd 1
3/7/2014 4:15:15 PM
hulpfonds voor radboud personeel
Flexibele computercursussen! Ideaal voor wisseldiensten of onregelmatige werktijden • • • • •
Unieke individuele flexibele methode Met één-op-één begeleiding van een vakkundig docent U kunt direct starten met de cursus van uw keuze U werkt in uw eigen tempo U krijgt extra “gratis” cursustijd om de training af te ronden
Excel (basis & gevorderd) Word (basis & gevorderd)
Heb je behoefte aan financiële ondersteuning? Het Hulpfonds helpt.
Powerpoint | Outlook Acces | Project Windows 7 | Windows 8
12
Ipad | Tablet Het Hulpfonds helpt met financieel advies, begeleiding en renteloze leningen. Neem contact op voor meer informatie: E-mail:
[email protected] Telefoon: (024) 361 22 81
Introductie- & basiscursus Groenestraat 294 6531 JC Nijmegen 024 - 301 0294
[email protected]
Interview – Bestuursvoorzitter Melvin Samsom vertrekt naar het Karolinska University Hospital in Zweden. Het Radboudumc blijft de door hem ingezette koers volgen. Plus: de vijf beste verbeteringen in zijn bestuursjaren.
08
NIJMEGEN
www.hulpfondsradboud.nl
RU Hulpfonds adv RADBODE 97x130_05.indd 1
26-05-14 16:00
Onderzoek – Met de nieuwste microscopen is precies te volgen hoe tumorcellen losraken, uitzaaien, nieuwe tumoren vormen en therapieën weerstaan. Veelbelovende resultaten uit het laboratorium beginnen aan hun lange weg naar toepassing bij de patiënt.
12
Onderwijs – Je studie Geneeskunde afronden én competenties verwerven voor de vervolgopleiding: dat kan in het dedicated schakeljaar. Het biedt ambitieuze studenten een ‘superkans’ en maakt bovendien de specialistenopleiding korter en goedkoper.
16
radbode-golden tulip 140724.indd 1
25-07-14 11:43
16 Rondvraag – Aan sommige teams en collega’s zie je: daar gebeurt het! Ze bruisen van energie en creativiteit én het lukt ze om ideeën uit te werken. Radboud Hotspots brengt hun initiatieven in een stroomversnelling met tijd, coaching en ondersteuning.
20
‘Een Radboudumc hotspot ontstaat als mensen in teamverband actief bezig zijn met een nieuwe, betekenisvolle ontwikkeling. Verandering vindt vaak spontaan plaats in een werkomgeving waarin medewerkers elkaar stimuleren tot innovatie en opvallende prestaties. Het Radboudumc hotspotteam is ervan overtuigd dat deze 'niet gemanagede' verandering belangrijk is bij het daadwerkelijk waar maken van de ambities van het Radboudumc. Hotspots bestaan al overal in de organisatie en hoef je niet te creëren. Ze moeten alleen aandacht en erkenning krijgen én op maat gefaciliteerd worden. Wat hebben deze teams nodig om hun idee te verwezenlijken, wat helpt om energie te behouden en belemmeringen te voorkomen? Radboudumc hotspots wil juist deze bruisende teams de ruimte geven om te excelleren. In deze Radbode lees je er meer over. Deze teams hebben gemeen dat ze allen een geweldig idee hebben en intrinsiek gemotiveerd zijn om dit idee tot uitvoer te brengen. Laat je inspireren en lees hoe jij en je collega's jullie initiatief ook tot een hotspot kunnen maken.’
HET MOMENT – In deze rubriek vertellen medewerkers over een bijzondere ervaring tijdens hun werk. Rien Jordens, verpleegkundig specialist Nierziekten, benadrukt dat je een ‘niet-pluisgevoel’ altijd heel serieus moet nemen. Vaak is er iets aan de hand.
23
RUBRIEKEN 04 Het getal 06 Kort 11 5 vragen aan
Stephanie Kaalberg
19 De patiënt 22 Collega’s 24 Achterop
3
4
personeelsblad radboudumc
HET GETAL
#6 – september 2014
Gijs Munnichs
Eric Scholten
koffiebekers verbruiken we jaarlijks in het Radboudumc. Dat is goed voor ruim 35.000 kilogram aan restafval met een groot volume. Dat kan minder. Door te letten op het verbruik van koffiebekers én door slim te stapelen. Op diverse plekken zijn er sinds enkele maanden afvalscheidingsmeubels in gebruik. ‘Hierin worden koffiebekers gestapeld – dus in elkaar geschoven – ingezameld. Dat scheelt ruim een derde aan afvalvolume’, vertelt Lars Backx, stafmedewerker Supply Chain Management (Logistiek & Services). ‘Verzamel je bekers los in een vuilniszak, dan transporteer je feitelijk veel lucht. Met de afvalscheider bespaar je schoonmaak- en logistieke kosten en vuilniszakken.’ De afvalscheiders staan in het A-gebouw, Bedrijven centrum en op het Medewerkersplein. Lars: ‘Is er geen afvalscheider op je afdeling, dan kun je met
collega’s ook zelf de bekers stapelen voordat je ze in de prullenbak doet. Daarnaast kan iedere medewerker natuurlijk een koffiebeker vaker op een dag hergebruiken.’ Het Radboudumc heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. In juni is de Board Sustainability gestart, die in gesprek gaat met afdelingen over het bevorderen van duurzame gezondheidszorg. ‘Het koffiebekerverbruik is “slechts” een voorbeeld, maar wel een waaraan élke medewerker een bijdrage kan leveren’, aldus Lars. ‘En het mooie is: je kunt er vandaag al mee beginnen!’
Meer informatie: intranet, button duurzaamheid. Interesse in een afvalscheider? Mail
[email protected]
5
6
personeelsblad radboudumc
#6 – september 2014
KORT
COLUMN | ETHIEK
Radboud College Tours voor scholieren Vanaf september organiseert de Radboud Zorgacademie weer twaalf Radboud College Tours voor middelbare scholieren om hen te enthousiasmeren voor zorg- en paramedische beroepen.
Medewerkers van de sectie medische ethiek (iq healthcare) geven een beschouwing over een actueel onderwerp. Deze keer Evert van Leeuwen.
GETIPT
Help, de robots komen! Lezing & debat: De robots rukken op in de gezondheidszorg. Wat kunnen we daarvan ver-
wachten? Met onder meer prof. dr. Maroeska Rovers (hoogleraar Evidence Based Surgery in het Radboudumc) die ingaat op de vraag of nieuwe technologie ons altijd beter maakt. LUX Nijmegen, 29 september, 20.00-22.00 uur.
Chris van den Boogaard, medewerker beveiliging, stelt zich kandidaat voor de OC.
OR en OC op zoek Van 14 tot 28 oktober zijn er verkiezingen voor de medezeggenschap. De Ondernemingsraad (OR) en de Onderdeelcommissies (OC) zijn op zoek naar 75 nieuwe leden. Wil je meedenken en meepraten over de koers van de organisatie? Stel je dan kandidaat voor de OR of één van de OC’s. Je bent als eerste op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. Je leert de organisatie van binnen en buiten kennen. En je kunt invloed uitoefenen op beleidskeuzes van de organisatie. Ben je lid van een vakbond, dan kun je je tot 9 september verkiesbaar stellen. Vanaf 9 september tot en met 30 september kun je jezelf verkiesbaar stellen als je geen vakbondslid bent. Enthousiast? Klik op intranet op de button ‘Verkiezingen OR en OC’s’ om te lezen wat je moet doen.
GETWEET Hugo, een huisarts (@hu_go_isarts) ‘En naar welk ziekenhuis wilt u?’ ‘Dokter, er is maar een ziekenhuis in NL’ ‘Oh, en wat is dat ene ziekenhuis voor u dan?’ @radboudumc Nationaal AYAPlatfom@aya4net In de Gelderlander: Culinaire verwennerij om patiënten Radboudumc beter te laten eten. Trots op onze AYA Julian Noij. Hartverwarmers@Hartverwarmers En naast de zorg, organiseerde de ccu vandaag een bruiloft voor patiënt. Hartverwarmende zorg! #radboudumc #cardiologie @radboudumc sandra kuhne@sandrakuhne ‘Ná operatie bij kanker, direct horen of alle kwaadaardige cellen zijn verdwenen’ http://s.trouw.nl/3675381 #eendagsaanpak #Radboudumc
De aftrapbijeenkomst vindt plaats op woensdag 24 september, voor vmbo-t, havo en vwo scholieren die het komend schooljaar aan de slag gaan met loopbaanoriëntatie. Deze eerste tour is ook toegankelijk voor ouders, mentoren en decanen. Deelnemers kunnen vragen stellen en speeddaten met mensen uit het vakgebied, en met studenten en opleiders die betrokken zijn bij de opleiding van de verschillende zorgberoepen. Na de aftrapbijeenkomst volgen de college tours die telkens een ander vakgebied belichten. Voor meer informatie: kijk op op de scholierensite van de Radboud Zorgacademie.
IMPACT VAN ONDERZOEK
Weten of je beter opereert Vanaf september 2015 beschikt het Radboudumc over drie speciale operatie kamers voor onderzoek naar nieuwe behandelingen. Voordat een nieuw medicijn op de markt komt, is dit uitgebreid onderzocht op veiligheid en effectiviteit. Voor een nieuwe behandelmethode in de operatiekamer geldt dit gek genoeg niet voor de effectiviteit. ‘Van alle nieuwe methodes is ongeveer de helft uiteindelijk niet beter voor de patiënt’, zegt Maroeska Rovers, hoogleraar Evidence Based Surgery. ‘Als je ziet hoe
Alumnidag 2014 – Verschil moet er zijn?! Lezing & debat: Wetenschappers over man-vrouwverschillen. Met diverse sprekers van het
Radboudumc: prof. dr. Angela Maas over seksespecifieke cardiologische zorg, dr. Hiske van Ravesteijn over mindfulness en werkstress en dr. Judith Homberg over verschillen in de hersenen tussen mannen en vrouwen in de omgang met stress. Radboud Universiteit en
Onlangs is het jaardocument over 2013 gepu bliceerd. Daarin staat onder andere dat het Radboudumc er goed voor staat, zowel financieel als op andere gebieden. Voor het eerst dit jaar leggen we, in het kader van duurzaamheid, ook verantwoording af over de sociale, economische en milieuresultaten, volgens de richtlijnen van GRI (Global Reporting Initiative). Lees meer over alle initiatieven en activiteiten uit 2013 die zijn gericht op het verder ontwikkelen en verbeteren van de gezondheidszorg in het volledige Jaardocument 2013 op intranet.
Angst en compassie zijn de bestanddelen van de klassieke tragedie, waarin het belangrijkste inzicht was dat menselijk falen onontkoombaar is. In de tragedie werd dan toegewerkt naar een zuiverend effect, waarover de toeschouwers konden nadenken.
Radboudumc, 4 oktober. Meer informatie: intranet, agenda
Valkhoflezing 2014 door professor Anna Moore De Raad van Bestuur heeft de Valkhofleerstoel 2014 toegekend aan professor Anna Moore, hoofd Molecular Imaging Laboratorium van het Massachusetts General Hospital in Boston (VS). Op 11 september verzorgt zij de Valkhoflezing. De Valkhofleerstoel is opgericht om internationaal toonaangevende, bij voorkeur vrouwelijke wetenschappers tijdelijk naar het Radboudumc te halen. Het werk van professor Anna Moore is gepubliceerd in toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften, ze verwierf meer dan 17 miljoen dollar subsidies én ze won verschillende presti gieuze prijzen. Met name op het gebied van diabetes (beta cell imaging) wordt ze geroemd om haar baanbrekend werk. Anna Moore is officieel te gast bij de afdeling Radiologie en Nucleaire geneeskunde. Haar lezing is getiteld: Imaging theranostics: perspectives in diabetes and cancer.
sterk de zorgkosten onder druk staan, moeten we dat niet willen.’ Maar dit gaan we veranderen. Gecombineerd met de unieke expertise in Evidence Based Surgery weten we straks of een nieuwe methode ook echt beter is. Een goed voorbeeld is de mogelijkheid om patiënten met kanker in één dag compleet te behandelen. In de nieuwe operatiekamers kan alle nodige apparatuur samenkomen rond de patiënt, zodat alle behandelingen achter elkaar kunnen plaatsvinden. Op termijn kan blijken of deze aanpak ook daadwerkelijk beter is voor de patiënt en de portemonnee.
Radboudumc sluit 2013 goed af
Tragedie
Kijk voor meer informatie over het programma op 11 september op radboudumc.nl/valkhof2014. Aanmelden kan tot 10 september.
Jij maakt het verschil Op de Dag van de Verpleging 2014 organiseerde de VAR het symposium ‘Krachtig in verandering, vitaal voor gezondheid’. In dit kader werden verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en paramedici uitgedaagd te vertellen waarom zij het verschil maken binnen het Radboudumc. Deze ideeën en succesverhalen worden nu gedeeld op de intranetsite ‘Jij maakt het verschil’. Zoals het idee van IC-verpleegkundige Judith Kol voor een VoICe app, waarmee IC-patiënten gemakkelijker kunnen communiceren.
Kijk voor meer informatie op intranet, trefwoord: Jij maakt het verschil.
Angst, compassie én afschuw stonden centraal in het tragische vliegtuigongeluk met de MH17. De compassie van de Nederlandse samenleving en de betrokken woorden van minister Timmermans in de VN, maakten wereldwijd indruk. Compassie met de nabestaanden hield ons in de greep tijdens de minuut stilte en het vervoer naar Hilversum. Ook in ons Radboudumc, waar patiënten en zorgverleners de minuut stilte met elkaar deelden. Compassie heeft in de ethiek de laatste jaren weer aandacht gekregen, na een periode waarin de zelfbeschikking centraal stond. Compassie laat ons delen in de angst en afschuw, en geeft moed om verder te gaan. Bij een tragedie is die compassie nodig voor de aanvaarding van de onvermijdelijkheid van het menselijke falen. Menselijk falen in het respect voor het leven van anderen, maar ook om in te zien dat het leven geen computerspel is en dat hoogwaardige technologie grote onveiligheid brengt bij kwaadaardig gebruik. Wat kan het zuiverende effect zijn van de tragedie met de MH17? Wij weten nu dat het gebruik van technologie op afstand het kwaad een nieuw gezicht geeft. ‘Spelletjes’ op computers worden een gevaarlijke realiteit in raketsystemen en drones. Hun vernietigende werking op afstand kent meer dan één betekenis. Het abstracte beeldscherm staat ver van de compassie met andere mensen. Laten wij wat doen met het besef dat wij de wereld en onszelf niet van buitenaf via beeldschermen kunnen besturen, omdat compassie dan geen rol meer speelt. Geldt dat ook niet voor het toenemende gebruik van beeldschermen in ons ziekenhuis?
7
#6 – september 2014
Gijs Munnichs & Marjan Wassenaar
Paul Lagro & Eric Scholten
INTERVIEW
Melvin Samsom heeft alle vertrouwen in het Radboudumc
‘Vanuit de buitenwereld krijg ik veel positieve reacties over de koers van het Radboudumc’
Klaar voor de volgende stap Soms is een aanbod te mooi om te laten gaan. Bestuursvoorzitter prof. dr. Melvin Samsom vertrekt in oktober naar het toonaangevende Karolinska University Hospital in Zweden. Het Radboudumc blijft de door hem ingezette koers volgen. ‘Binnen de hele organisatie zie ik mensen onze strategie verwezenlijken. Dat verdwijnt niet als ik wegga.’ Life is what happens to you, while you’re busy making other plans. De songtekst van John Lennon lijkt van toepassing op het komende vertrek van Melvin Samsom. ‘Ik was totaal niet bezig met een positie buiten het Radboudumc’, vertelt de bestuursvoorzitter. ‘Ik heb het hier nog uitstekend naar mijn zin. Het verzoek van het Karolinska University Hospital om daar CEO te worden, is echter een kans die maar één keer in je leven voorbijkomt. Mijn gezin is doorslaggevend geweest; gelukkig zien zij het zitten. Mijn vrouw en dochter gaan mee naar Zweden, mijn studerende zonen blijven in Nederland. Nu nog het Zweeds eigen maken. De ervaring leert dat je daar een maand of zes voor nodig hebt. Een grote uitdaging.’ In de jaren van Melvin Samsom – bestuurslid sinds 2007 en voorzitter sinds 2011 – heeft het Radboudumc flinke stappen gezet in het realiseren van duurzame, betaalbare en patiëntgerichte gezondheidszorg. Met als strategische uitgangspunten: aantoonbaar onderscheidende kwaliteit, persoonsgerichte zorg, doelmatigheid en duurzame netwerken. Hij stond aan de wieg van het Instituut Waarborging Kwaliteit en Veiligheid (IWKV), publiceerde met het
Radboudumc als eerste in Nederland overlevingscijfers van kanker en verwezenlijkte diverse zorginnovaties, waaronder e-health- toepassing FaceTalk. Ons umc stelde als eerste het patiëntendossier open voor patiënten en ging samenwerken met onder meer het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het Maasziekenhuis Pantein.
manier waarop wij de gezondheidszorg vormgeven. Patiënten en hun naasten laten weten dat er oprechte aandacht is voor hun problemen. Van oudsher is het Radboudumc enorm betrokken bij de patiënten. “De patiënt als part ner” zit in onze genen. Ik ben er van overtuigd dat mensen hiernaar blijven handelen.’
Hoe gaat het na uw vertrek verder met de implementatie van de strategie?
Het huidige zorgstelsel staat onder druk. Wat moet er volgens u gebeuren in Nederland?
‘Een uitspraak van Ghandi is: “Je moet niet mij volgen, maar mijn principes”. Binnen de hele organisatie zie ik mensen onze strategie verwezenlijken. Dat verdwijnt niet als ik wegga. Vanuit de buitenwereld krijg ik veel positieve reacties over de koers van het Radboudumc. Mensen willen hier graag werken, vanwege de
‘Er is te veel variatie in kwaliteit van zorg, de kosten stijgen explosief en de patiënt wil meer regie over zijn ziekte. Op deze ontwikkelingen moeten we blijven inspelen. De complexe zorg moet zich nog meer gaan concentreren in gespecialiseerde ziekenhuizen, zodat iedereen
Kom naar de bazaar op 18 september Het officiële afscheid van Melvin Samsom is op donderdagmiddag 18 september en staat in het teken van ‘the next step’. Collega’s presenteren op ludieke wijze hoe zij de volgende stap zetten in het realiseren van de strategie. Dat gebeurt in de vorm van een gezellige bazaar in het restaurant van het A-gebouw, van 15.00 tot 18.00 uur. Alle medewerkers zijn hiervoor uitgenodigd. Reserveer die datum. Kijk voor meer informatie op intranet.
9
10
personeelsblad radboudumc
#6 – september 2014
Nelleke Dinnissen
5 VRAGEN AAN
Rob Gieling
In deze rubriek stellen we persoonlijke vragen aan een medewerker die een Radboudpluim heeft ontvangen.
De vijf beste verbeteringen volgens Melvin Samsom
Ziekenhuisapotheker Hein van Onzenoort
Verband en overzicht 1. Wat is je persoonlijke hoogtepunt in het Radboudumc?
De patiënt als partner ‘We praten niet meer over, maar mét de patiënt. Dat hebben we heel ver doorgevoerd. We hebben nu een Patiëntenadviesraad en een chief listening officer. We geven patiënten het woord tijdens bijvoorbeeld symposia en we betrekken ze bij het vormgeven van onze zorgpaden.’ Kwaliteit van de patiëntenzorg ‘Patiëntveiligheid zit in de kern van alle processen, niet alleen bij de Concernstaf maar vooral op de werkvloer. Sinds
2013 delen we behandelresultaten met de buitenwereld. Nog belangrijker is dat artsen en verpleegkundigen hierover met elkaar in gesprek gaan: hoe goed doen we het en waar kunnen we verbeteren?’ Ruimte voor innovatieve ideeën ‘Het implementeren van de nieuwe strategie moet vanuit de mensen komen. Veel medewerkers hebben goede ideeën. We hebben een klimaat gecreëerd om die ideeën daadwerkelijk vorm te geven, waarbij ideeën ook
mogen mislukken. Dat heeft mooie initiatieven opgeleverd, zoals het AYA-netwerk, FaceTalk in de schisis keten, MijnRadboudThuis in het Amalia kinderziekenhuis, het nieuwe curriculum en het IWKV dat zowel bij de kwa liteit als onze innovatiekracht aansluit.’ Netwerken ‘Het Radboudumc gaat op een fundamenteel andere manier om met collega-ziekenhuizen en zorgverzekeraars. We zetten in op duurzame netwerken om de beste zorg te leveren, daar
waar mogelijk dicht bij huis. Binnenkort bekijken we met zorgverzekeraars hoe we samen de zorg verder willen vernieuwen. We zoeken de samenwerking op, niet de competitie.’ Nieuwe ict-infrastructuur ‘Het opzetten van een nieuwe ictinfrastructuur, met Epic als onderdeel, is een moeilijk en zwaar traject geweest. Nog steeds, want we zijn nog niet klaar. Het is een cruciale verandering om de strategie naar de volgende fase te brengen.’
‘Het vastleggen van de medicatie in het EPD tot en met de invoering van Epic. Een innovatieve overstap waarmee de medicatieveiligheid is gegarandeerd. Natuurlijk hebben we aanloopproblemen gehad en moeten we alles nauwlettend in de gaten houden, maar als je vergelijkt waar we vijf jaar geleden stonden met nu, is dat een wereld van verschil.
2. Wat is je favoriete plek in het Radboudumc? ‘De werkvloer in huis. Daar gebeurt het, daar hoor je van zorgverleners waar het wel en niet goed gaat. Dan kun je als ziekenhuisapotheker concreet iets voor de patiëntenzorg betekenen.’
3. Zou je met de kennis van nu andere keuzes maken? ‘Nee, ik wist van jongs af aan dat ik apotheker wilde worden. Het is een veelzijdig en uitdagend vak. Er valt nog veel winst te behalen door bijvoorbeeld thuismedicatie bij opname in het ziekenhuis te blijven gebruiken. Dan hoeven bij ontslag de doosjes van de ziekenhuisapotheek niet bij het afval. Dit kan een vermindering van 90 procent spillage opleveren.’
4. Met wie zou je een dagje willen ruilen? zorg van dezelfde hoge kwaliteit krijgt. Dat geldt ook voor vaak voorkomende complexe zorg, zoals voor patiënten met borst- of longkanker of een herseninfarct. Tegelijkertijd kan de zorg voor chronisch zieken steeds dichter bij huis geleverd worden, door ict-toepassingen en andere manieren van werken, zoals in ParkinsonNet.’
Welke stappen moet het Radboudumc zetten? ‘We moeten onszelf nog meer organiseren in netwerken, zoals met ziekenhuizen in de regio. Samen kunnen we kijken waar we de zorg verder willen concentreren en waar we die zo dicht mogelijk bij huis bieden. Wanneer je continu de beste zorg op maat levert, blijf je aantrekkelijk voor patiënten. Dat lukt alleen als je de patiënt actief betrekt en laat meebeslissen bij zijn eigen behandeling. Om aan te tonen dat je goede zorg levert, moet je meten
wat je aan het doen bent en bereid zijn die gegevens te delen.’
U klinkt nog zeer betrokken. Is het moeilijk om dit allemaal los te laten? ‘Ik draag dit umc een warm hart toe en in die zin valt het me zwaar om weg te gaan. Ik ga zeker op zoek naar samenwerkingsmogelijkheden voor het Radboudumc en Karolinska. De eerste afspraak is al gemaakt: mijn hoogleraarpositie binnen het Radboudumc blijft behouden. Dus ik houd contact met het Radboud.’
Wat gaat het Radboudumc merken van de band met Zweden? ‘Wij kunnen veel van Karolinska leren en andersom. Men is daar veel verder met de concentratie van zorg. Ook heeft Karolinska al jaren een sterke naam op wetenschappelijk gebied. Maar zij kunnen ook van ons leren, bijvoorbeeld over de integratie van zorg, onder-
wijs en onderzoek. Daar zijn we hier verder mee dan in Zweden. En denk aan zorginnovaties zoals onze ivf-portal, het Radboudumc REshape Center en het AYA-netwerk. Daarmee lopen wij voorop. Mijn hoogleraarschap biedt mensen van hier de mogelijkheid om kennis te maken met Karolinska en vice versa. Dus die uitwisseling komt zeker tot stand.’
Wat wilt u de medewerkers meegeven? ‘Ik vind het belangrijk dat medewerkers voor ogen houden waarom ze hier werken: het beste doen voor onze patiënten, nu en in de toekomst. Dus blijf betrokken bij onze patiënten, collega’s en studenten. Probeer elke dag het beste uit jezelf te halen en richt je op samenwerking, dan wordt het Radboudumc de komende jaren nog succesvoller.’ Per 1 oktober wordt Fred Plukker interim-bestuursvoorzitter van het Radboudumc. Het Stichtingsbestuur is de procedure gestart rondom de definitieve opvolging van Melvin Samsom.
Met mijn leidinggevende Remco de Jong. Ik zou graag de dynamiek, complexiteit en politiek willen voelen waarmee een leidinggevende dagelijks te maken heeft. Ik ben benieuwd welke mensenkennis en inhoudelijke kunde je nodig hebt als leidinggevende.
5. Wat zou jij doen als je een jaar bestuursvoorzitter bent? ‘Doorpakken met Epic. Iedereen moet zich committeren aan Epic, want dit systeem kent zoveel mogelijkheden. Medewerkers ervaren dit nog niet, maar stop er de juiste informatie in en er komen legio gegevens uit voor rapportages, voor optimalisatie van het zorgproces en voorschrijfbeleid. Het orderen kan voor zorgverleners misschien efficiënter, maar de tijd van papieren orders is echt voorbij.’
Personalia Naam: dr. Hein van Onzenoort Functie: Ziekenhuisapotheker Pluim verdiend op: 12 mei 2014 Omdat: hij zich bijzonder heeft ingezet voor het programma Beter 2.0 en de implementatie van het medicatiedeel van Epic. Hein ziet verbanden en behoudt overzicht. Kenmerkend voor Hein zijn een procesgerichte benadering, innemende persoonlijkheid, professionele expertise, tomeloze inzet, uithoudingsvermogen en stressbestendigheid.
11
12
personeelsblad radboudumc
ONDERZOEK
#6 – september 2014
Marcel Wortel
Eric Scholten & Onderzoeksbeelden
Kanker geeft steeds meer geheimen prijs
De wrede schoonheid van de tumorcel Kankercellen moeten op hun tellen passen. Met de nieuwste microscopen is precies te volgen hoe tumorcellen losraken, uitzaaien, nieuwe tumoren vormen en therapieën weerstaan. Veelbelovende resultaten uit het labo ratorium beginnen aan hun lange weg naar toepassing bij de patiënt.
Het eerste wat opvalt op de computerschermen van celbioloog en voormalig dermatoloog Peter Friedl zijn de prachtige plaatjes. Impressionistische composities met intrigerende kleuren en vormen. In zekere zin is het kunst, want de kleuren zijn kunstmatig, maar het zijn afbeeldingen van echt levend weefsel. Tumorweefsel om precies te zijn. Want wat we zien is niets minder dan het binnendringen van uitzaaiende kankercellen in gezond huidweefsel van een muis. ‘Het is prachtig’, zegt onderzoeker Peter Friedl, ‘maar op een wrede manier.’
Cellen betrapt De afbeeldingen van Friedl zijn niet alleen uniek om hun schoonheid. Friedl en zijn team zijn in staat om in levende cellen en omringende structuren te kijken. Dat doen ze met zo'n sterke vergroting dat afzonderlijke celonderdelen zichtbaar zijn. En dat ook nog eens in drie dimensies, gedurende langere tijd. Hij gebruikt hiervoor een zogenaamde multifoton microscoop (zie kader ‘Een microscoop met precisielaser’). ‘Door de toepassing van deze 3D-microscoop is bijvoorbeeld ontdekt hoe kankercellen zich tussen lichaamscellen heen bewegen. In statische platte plaatjes moest je raden naar de interactie tussen de kankercellen en hun omgeving. Nu kun nen we zien hoe kankercellen zich door weefsel en bloedvaten heen wurmen, hoe ze zich hechten in nieuw weefsel en hoe ze therapieën weerstaan. De toepassing van 3D-microscopie heeft ons begrip van kanker een sterke wending gegeven.’
Ragfijne uitlopers
Gezien door de multifoton microscoop: een invasie van kankercellen (groen) in huidweefsel van de muis. De cellen volgen het pad dat wordt gevormd door het aanwezige spierweefsel (oranje). Onderweg komen zij nog bloedvaten (rood), bindweefsel (grijs) en zenuwuitlopers (blauw) tegen. Afbeelding door Bettina Weigelin en Peter Friedl.
In 1995 maakte Friedl voor het eerst een filmpje van menselijk weefsel waarop te zien was hoe tumorcellen dit weefsel verlieten. Anders dan altijd werd gedacht, bleven deze uitzaaiende cellen als een slinger aan elkaar verbonden in hun tocht door het lichaam. In eerste instantie kreeg Friedl deze gegevens moeilijk gepubliceerd. Het toen heersende beeld was dat kanker altijd uitzaait als losse tumorcellen. En dus niet als een sliertje. Inmiddels is duidelijk dat er meerdere mogelijkheden zijn. Er zijn inderdaad tumorcellen die zich losmaken en individueel op pad gaan. Maar er zijn ook agres sieve tumorcellen die het bindweefsel tussen de omringende cellen afbreken en met de ragfijne uitlopers de ontstane ruimte binnendringen. Dit sociale gedrag van tumorcellen lijkt daarmee heel veel op een uit de hand gelopen ontwikkeling van gezond weefsel.
Peter Friedl
Een microscoop met precisielaser De multifoton laser scanning microscoop lijkt weinig op de microscopen die de meeste mensen wel kennen van de biologieles. Bij een gewone microscoop schijnt licht op een preparaat dat gevangen zit tussen twee glaasjes. Dit preparaat moet flinterdun zijn en is daarom vaak kortlevend, of levenloos. Bij een multifoton microscoop is het mogelijk om langdurig in levend weefsel te kijken, waarbij scherpe 3D plaatjes moge lijk zijn tot wel een millimeter dik. De plaatjes ontstaan door heel precies (bijna) infrarood laserlicht af te vuren op het te bekijken weefsel. In de cellen van het weefsel zitten moleculen die oplichten onder invloed van het laserlicht. In verschillende cellen zitten verschillende moleculen, waardoor elk type cel een eigen kleur krijgt.
13
14
personeelsblad radboudumc
#6 – september 2014
Peter Friedl en Bettina Weigelin aan het werk bij PRIME
Cell picture show Wie nieuwsgierig is geraakt door de plaatjes van de multifoton microscoop kan zich verder uitleven bij de Cell Picture Show (www.cell.com/pictureshow). Een verzameling verbazingwekkende microscopische afbeeldingen, van de tumorcellen uit Nijmegen tot plankton skeletten en de binnenkant van het oor. Vooral een afbeelding van een opgejaagde gele kankercel in het kale rasterwerk van een microchip spreekt boekdelen. Het bewijs dat medisch onderzoekers de kankercel langzaam beroven van al zijn geheimen.
A B B
A
Een tumor met een ware grootte van ongeveer drie millimeter in doorsnede.
B
Aan beide zijden van de tumor zijn duidelijk de uitlopers te zien van slechts één cel dik.
Afbeelding door Bettina Weigelin en Peter Friedl.
Lichtgevend opereren
Indrukwekkend apparatenpark In de kelder van het Centraal Dierlaboratorium staat het indrukwekkende apparatenpark van het Preclinical Imaging Center (PRIME). Hier is onderzoek aan kleine dieren zoals muizen mogelijk met diverse beeldvormende technieken, zoals MRI-scanners die werken met sterke magneetvelden, PET en SPECT scanners die gebruik maken van radioactief gelabelde kleurstoffen en de geavanceerde microscopen zoals de multifoton microscoop. De verzameling van al deze technieken in één centrum is uniek in Nederland. Voor de Europese Unie was de aanwezigheid van PRIME zelfs een voorwaarde om subsidie toe te kennen aan Peter Friedl. Onderzoekers kunnen samen met artsen en bedrijven de mogelijke toepassingen in de operatiekamer voortzetten bij MITeC (Medical Innovation & Technology expert Center). In speciale operatiekamers kan onderzocht worden of nieuwe operatietechnieken ook daadwerkelijk beter zijn voor de patiënt, zonder dat de behandeling er duurder van wordt. PRIME en MITeC maken beide onderdeel uit van de Radboudumc Technology Centers.
Dat een tumor zijn microscopische uitlopers prijs moest geven in het laboratorium, wil nog niet zeggen dat artsen in de operatiekamer er iets mee kunnen. Maar dat is uiteindelijk wel het doel. De microscopische achterblijvers van tumorweefsel zorgen namelijk vaak voor terugkeer van kanker na een operatie. ‘Om tumorcellen op zo’n kleine schaal te kunnen zien, heb je microscopen in de operatiekamer nodig’, zegt KNO-arts Robert Takes. ‘We gebruiken weliswaar al microscopen voor bijvoorbeeld operaties in het strottenhoofd, maar daarmee kunnen we niet specifiek de tumorcellen zichtbaar maken. Deze microscopen vergroten nog onvoldoende en zonder een labeltje zie je het verschil met normale cellen tijdens de operatie niet. Pas achteraf kun je met weefselcontrole zien of je er vanuit kan gaan dat alle kankercellen zijn weggehaald.’ Otto Boerman, onderzoeker bij Nucleaire Geneeskunde, heeft al ervaring met het gebruik van fluorescerende antistoffen voor het opsporen van uitzaaiingen: ‘We zijn nu zover dat we een fluorescerende stof kunnen koppelen aan antilichamen en die kunnen gebruiken in de operatiekamer. Dit zijn anti-
stoffen die specifiek aan kankercellen hechten. Door met infrarood licht hierop te schijnen, ziet de chirurg alle kleine tumoren oplichten. Zo weet je precies wat je weg moet halen. Dit najaar verwachten we al de eerste patiënt met niercelkanker op deze manier te kunnen onderzoeken.’ Robert Takes is enthousiast: ‘Fluorescerend opereren is een enorme vooruitgang. Maar zonder microscoop die daar iets mee kan, zien we die flinterdunne uitlopers nog steeds niet. Het wordt interessant als we het labelen van kankercellen kunnen com bineren met multifoton microscopie in de operatiekamer. Zodra dat lukt weten we tijdens de operatie direct of een tumor compleet verwijderd is, zodat er geen tweede operatie, of aanvullende bestraling meer nodig is.’
Multifoton in de operatiekamer De wens van de chirurg komt gestaag dichterbij. Eind 2013 kreeg Peter Friedl een Europese subsidie om multifoton microscopie verder te ontwikkelen tot een vorm van multifoton micro-endoscopie. Een microscoop dus die direct diep in tumorweefsel van de patiënt kan kijken. In eerste instantie gaat het nog om het ontwikkelen van een veilig
toepasbare techniek, maar uiteindelijk moet dit instrument zijn weg zien te vinden naar de patiënt. Robert Takes: ‘De rol van het bedrijfsleven is van groot belang bij dit soort ontwikkelingen. Zij kunnen apparatuur maken die veilig te gebruiken is in de operatiekamer. Maar voordat ze dat doen, willen ze natuurlijk wel weten of een nieuwe techniek breed toegepast kan worden. En dat is met een nieuwe techniek als multifoton micro-endoscopie nog moeilijk te zeggen. Plekken waar onderzoek, kliniek en industrie samen kunnen werken, kunnen dit proces versnellen. Met de nieuwe operatiekamers van MITeC (zie kader ‘Indrukwekkend apparatenpark’) komen we hier een stap dichterbij.’ Ondertussen ziet Peter Friedl zijn taak vooral in het laboratorium: ‘Elke nieuwe toepassing moet een keer ergens starten. Soms kan het wel tien jaar duren voordat een ontdekking in ons lab leidt tot een toepassing bij de patiënt. Maar die toepassing was er nooit geweest als tien jaar geleden iemand niet iets compleet nieuws was gaan doen. En daar zitten wij graag met ons onderzoek: op plekken waar nog niemand eerder is geweest.’
15
16
personeelsblad radboudumc
Onderwijs
#6 – september 2014
Gijs Munnichs
Eric Scholten en Rob Gieling
Veel belangstelling voor dedicated schakeljaar
Ambitieuze studenten sneller opleiden Je studie Geneeskunde afronden én competenties verwerven voor de vervolgopleiding: dat kan in het dedicated schakeljaar. Het biedt ambitieuze studenten een ‘superkans’ en maakt bovendien de specialistenopleiding korter en goedkoper.
De medische vervolgopleidingen staan voor een flinke financiële uitdaging. Landelijk moet 218 miljoen euro bezuinigd worden; ruim een derde van het totale budget. Om te besparen moet 80 procent van de AIOS (artsen in opleiding tot specialist) vanaf 2022 een half jaar sneller worden opgeleid. Het dedicated schakeljaar is een manier om dit te realiseren. ‘In dit schakeljaar ronden studen ten hun studie Geneeskunde af. In plaats van coschappen op veel verschillende afdelingen, lopen zij hun coschappen gericht (dedicated) op de afdelingen met het specialisme van hun voorkeur. Zo verwerven ze al in het schakeljaar competenties voor de vervolgopleiding’, vertelt prof. dr. Jacqueline de Graaf, opleidingsdirecteur medische vervolgopleidingen en voorzitter projectgroep dedicated schakeljaar. ‘Dit kan de vervolgopleiding verkorten met maximaal een half jaar. Onder supervisie van de medisch spe cialist zorgt de schakelstudent voor een aantal
Meer plannen
Anke Reuser (25), student schakeljaar Anesthesiologie ‘Sinds mijn coschappen weet ik het zeker: ik wil anesthesioloog worden. Het boeiende vind ik dat je met verschillende disciplines in een team samenwerkt en met allerlei ziektebeelden te maken krijgt. Het schakeljaar bevalt heel goed. Je functioneert zoveel mogelijk als arts-assistent, waarbij je je vaardigheden vastlegt in een portfolio. Het is serieuzer dan coschappen lopen en er hangt echt iets van af: wel of niet direct door kunnen naar de vervolgopleiding. Daardoor voel ik wel de druk om te presteren, maar ik zie het vooral als een prachtige kans die ik met beide handen aangrijp.’
patiënten, waardoor hij of zij snel kennis en ervaring opdoet op het gebied van anamnese, lichamelijk onderzoek, diagnostiek en behandeling in dat specialisme. De student wordt beoordeeld op professionaliteit, communicatie en samenwerking.’ Studenten die het schakeljaar willen volgen, solliciteren in de masterfase van hun studie Geneeskunde naar het specialisme van hun keuze. Na toelating werken zij hier hun laatste studiejaar als senior coassistent. Bij gebleken geschiktheid stromen zij in veel gevallen direct door naar de vervolgopleiding. Studenten die geen schakelplek hebben bemachtigd, kunnen uiteraard op de reguliere opleidingsplaatsen solliciteren.
Anke Reuser met haar opleider Frans ten Have
Het schakeljaar is geïnitieerd vanuit de Nederlandse Federatie van UMC’s (NFU). Als bezuinigingsmaatregel, maar ook vanuit de wens om het opleidingscontinuüm te verkorten. De Onderwijs- en Opleiding Regio Oost-Nederland (OOR ON) van Radboudumc heeft als een van de eerste regio’s het schakeljaar volledig geïmplementeerd. In april zijn de eerste schakelstudenten gestart op de afdelingen Psychiatrie, Kindergeneeskunde en Anesthesiologie. Eind 2014 zijn er in totaal 27 schakelstudenten bij twaalf verschillende afdelingen. Voor de meeste vervolgopleidingen geldt dat schakelstudenten bijna altijd in aanmerking komen voor een opleidingsplaats. Er komen elk jaar meer schakelstudenten: in 2014 en 2015 is dat 10 procent van de circa 3000 geneeskundestudenten in Nederland en in 2016 20 procent. Het versnellen van de opleiding is ook mogelijk voor artsen en promovendi die bepaalde competenties reeds verworven hebben tijdens hun werkervaring als ANIOS (assistenten niet in opleiding) of promovendus. Tot slot kun nen AIOS, die in de vervolgopleiding een steile leercurve laten zien, de opleiding in kortere tijd afronden dankzij het project “individualisering van de opleiding” van de Orde van Medisch Specialisten. ‘Het effect van het verkorten van de vervolgopleiding gaan we uiteraard wetenschappelijk onderzoeken’, aldus Jacqueline.
Kioa Wijnsma met haar opleider Jos Draaisma
Kioa Wijnsma (23), student schakeljaar Kindergeneeskunde ‘Het schakeljaar is een superkans. Op de afdeling Kindernefrologie verleen ik zorg aan kinderen met nierziekten. Zeker in het begin was dat best spannend. Maar er is veel controle: elke medische order moet getekend worden door de supervisor en er zijn veel feedbackmomenten. Er zijn drie schakelstudenten bij Kindergeneeskunde en er is één opleidingsplek. Dit leidt wel tot concurrentie, maar dat probeer ik los te laten. Ik laat gewoon het beste van mezelf zien. Wat ik vooral geleerd heb, is dat ik dit écht wil: ik ben nog enthousiaster geworden om kinderarts te worden.’
Kwaliteit boven alles Jos Draaisma, opleider Kindergeneeskunde, ziet voordelen in het schakeljaar: ‘Veel studenten weten heel goed welk specialisme ze willen doen. Door het schakeljaar kunnen ze sneller hun ambitie verwezenlijken. Het is daarnaast mooi dat studie en vervolgopleiding naadloos in elkaar overlopen en het leertraject gecontinueerd wordt.’ ‘Een ander voordeel is dat een afdeling in het schakeljaar een student heel intensief volgt’, vult Frans ten Have aan, plaatsvervangend opleider Anesthesiologie. ‘Daardoor weet je heel goed welke kwaliteiten iemand heeft, beter dan wanneer een kandidaat zich via een sollicitatieprocedure meldt.’ Maar het schakeljaar en de individualisering vergen ook aanpassingen. ‘AIOS werken in het reguliere zorgproces’, zegt Jacqueline. ‘Als zij
eerder klaar zijn met de opleiding, zijn hiervoor dus minder AIOS ter beschikking. Daar moeten het Radboudumc en betrokken afdelingen wel de bedrijfsvoering op aanpassen.’ Een ander punt van zorg is de kwaliteit. Een AIOS moet medische handelingen vaak verrichten om zich te bekwamen. Is het verantwoord om de opleiding te verkorten? ‘Kwaliteit staat boven alles’, erkent Jos. ‘Maar een AIOS hoeft niet meer – zoals vroeger – aan het einde van de opleiding álles te kunnen. De specialistenopleiding kan korter, juist omdat we tegenwoordig levenslang leren. Via bij- en nascholing werk je als arts voortdurend bewust aan je competenties én dus aan de kwaliteit van de patiëntenzorg.’
Voor meer informatie over dedicated schakeljaar en selectie- en aannameprocedure: https://sites.google.com/site/ooroostnederland
17
#6 – september 2014
HANENSTRAAT 15 TE VELP (NB)
Nelleke Dinnissen
Eric Scholten
DE PATIËNT In deze rubriek het persoonlijke verhaal van een ‘academische’ patiënt en een reactie van de behandelaar.
Bouwjaar: 2007 Perceeloppervlakte: 2325 m² Inhoud woning: ca. 825 m³ Woonoppervlakte: ca. 250 m² Oppervlakte garage/ bijgebouw: ca. 80 m²
stijlvol landhuis met vrijstaande garage annex bijgebouw met veranda gesitueerd op een royaal kavel met prachtig vrij uitzicht over de landerijen. Het object wordt gekenmerkt door een zeer hoogwaardige afwerking en is volledig geïsoleerd gebouwd met duurzame materialen. Deze riante woning met rieten kap en prachtige tuin is gelegen in een rustige straat aan de rand van het dorp. (Oud)-velp, van oudsher een agrarisch dorp, is ontstaan in de directe nabijheid van het Kapucijnerklooster en is gelegen op enkele minuten afstand van de historische vestingstad Grave alwaar zich alle voorzieningen bevinden. De bereikbaarheid van velp is uitstekend te noemen door de ligging nabij de snelwegen a73 en a50. nijmegen bevindt zich op ca. 25 minuten rijden.
SPECTACULAIRE RESULTATEN
www.vancasteren.nl | 0486-416082 | Pastoor van winkelstraat 39B te schaijk
vraagprijs: € 720.000,- k.k. radbode-VanCasteren 140714.indd 1
14-07-14 16:25
Future Diagnostics Solutions B.V. is een jong en dynamisch bedrijf, gevestigd in Wijchen. Voor grote internationale opdrachtgevers in de medische diagnostiek ontwikkelen we testen op geautomatiseerde systemen. In Vitro Diagnostische systemen worden gebruikt door ziekenhuizen, onderzoeksinstituten en onafhankelijke laboratoria. Onze expertise is breed en omvat onder andere cardiovasculaire, vruchtbaarheid, infectie, auto-immuun, endocriene, metabolische ziekten en kanker. Voor de afdeling Research & Development zoeken we gemotiveerde kandidaten voor het invullen van de functies van:
Development Technician (MLO/HLO) | 1,0 FTE
Functie: Als Development Technician houd je je bezig met routinematige laboratoriumwerkzaamheden en analytische werkzaamheden ten behoeve van onderzoek en ontwikkeling van diagnostische testen. Samen met je collega’s binnen de afdeling R&D werk je met de nieuwste technologieën op het gebied van de immuno- en moleculaire diagnostiek. Je rapporteert de resultaten in woord en geschrift en je verricht de werkzaamheden binnen het kader van het kwaliteitssysteem (ISO-9001) van ons bedrijf. Profiel: Wij vragen een MLO/HLO opleiding richting biochemie of gelijkwaardig (klinisch, medisch of biologisch). Kennis en/of ervaring met immunoassays en ELISA zijn een pré. Het is ook belangrijk dat je goed in teamverband functioneert en affiniteit hebt met een proces van continue verbeteren. Het fulltime beschikbaar zijn is een pre.
Scientist (PhD) | 1,0 FTE
Functie: Als Scientist binnen Future Diagnostics ben je een ervaren wetenschapper die verantwoordelijk is voor de opzet, uitvoering, monitoring en rapportage van experimenteel werk ten behoeve van diagnostische testontwikkeling. Je bent in feite een onderzoeker met leidinggevende kwaliteiten. Op het technische vlak ondersteun je de Director R&D en daarnaast signaleer en adviseer je op het gebied van de juiste inzet van resources. Profiel: We zoeken kandidaten met een academische graad van Doctor (PhD) in Biochemie of gelijkwaardig opleiding (klinisch, medisch, of biologisch). Werkervaring en/of affiniteit in Assay Development in de IVD- sector is voor deze functie een pre. Kennis van de kwaliteitssystemen ISO 9001 en GMP is een vereiste. Het in teamverband kunnen functioneren en affiniteit hebben met een proces van continue verbeteren zijn belangrijke aspecten van deze functie. Tevens is het een pre dat je fulltime (40u/wk) beschikbaar bent. De volgende competenties worden onder andere van een Development Technician en Sientist bij Future Diagnostics verwacht: • • • •
Integriteit Klantgerichtheid Organisatiesensitiviteit Samenwerken
Frits Bouterse (27) kreeg met sporten steeds meer pijn in zijn knie. ‘De huisarts verwees mij naar het ziekenhuis in Zwolle, waar ze op de röntgenfoto een tumor ontdekten. De specialist zei: ‘De beste plek voor jou is het Radboudumc.’ ‘Vanwege die tumor kreeg ik een nieuw kniegewricht, maar na een aantal weken zat er een ontsteking in. Antibiotica hielpen niet. Er was geen redden meer aan, het been moest worden geamputeerd tot boven mijn knie en ik kreeg een kokerprothese. Daar kon ik goed mee lopen, maar ik had verschrikkelijk last van blaren. Ook met andere kokers.’
Klikprothese
Beloning: Wij bieden een prettige en informele werksfeer met gunstige arbeidsvoorwaarden. Solliciteren: Herken je jezelf in een van deze profielen en heb je de ambitie om deel te gaan uit maken van ons team van professionals? Dan willen wij je graag leren kennen. Voor meer informatie over ons bedrijf verwijzen wij je naar onze website: www.futurediagnostics.nl. Je schriftelijke sollicitatie, voorzien van motivatie en CV, ontvangen we graag via e-mail ter attentie van afdeling Personeelszaken:
[email protected] Acquisitie n.a.v. deze vacature wordt niet op prijs gesteld radbode-future diagnostics 140723.indd 1
De klik met een prothese
23-07-14 11:56
‘Tijdens de revalidatie zag ik patiënten met een klikprothese en ik vroeg aan de revalidatiearts of dat voor mij een optie was. Je komt niet snel in aanmerking, want het Radboudumc mag er maar vijftien per jaar doen. Gelukkig kwam ik op de wachtlijst. Uiteindelijk kreeg ik twee operaties. De eerste keer bracht de chirurg een pen in mijn boven-
been, en na zes weken plaatste hij het uiteinde van de pen. Vervolgens mocht ik het been lang zaamaan belasten.’
Nieuwe hobby ‘Zo’n klikprothese is super. Ik word ’s ochtends wakker en hoef alleen de opening in mijn been, waar de pen in zit, te spoelen om infecties te voorkomen. Het is een paar minuten werk. Dan klik ik de prothese aan en mijn dag kan beginnen. Een fluitje van een cent. Als ik sta, dan voelt het door de druk alsof ik op een gewoon been sta. Ik had niet in een ander ziekenhuis terecht moeten komen, dan was ik er niet zo goed aan toe als nu.’ ‘Ik ben iemand die altijd positief in het leven staat en weet dat ik niet alles meer kan, zoals honkballen. Maar het been moet niet mijn leven bepalen. Ik kijk vooral wat ik wel kan en ben bijvoorbeeld gaan duiken. Ook demonstreer ik de klikprothese op congressen, want meer artsen en patiënten moeten weten dat dit bestaat. Door deze prothese heb ik wel mijn leven voor een groot deel teruggekregen.’
De meeste mensen met een beenamputatie lopen met een koker. Soms veroorzaken die infecties en blaren. Revalidatiearts Henk van de Meent introduceerde als eerste in Nederland de osseointegratie-klikprothese, Trauma chirurg Jan Paul Frölke voert de operaties uit. Henk: ‘Uit ons onderzoek blijkt dat mensen een klikprothese de hele dag aan hebben en lange afstanden kunnen lopen’, vertelt Henk. Spectaculair is ook, dat er geen ernstige infecties optreden, terwijl de prothese door de huid heen steekt en dus een open wond is. Aanvankelijk ontstond soms een infectie in de weke delen tussen huid en bot, waar bacteriën zich kunnen ophopen. Die ruimte maken we nu kleiner, waardoor we de kans op een infectie nog méér reduceren. Opzienbarend is dat het bot rondom de pen toeneemt, waarschijnlijk omdat de losgesneden spieren zich opnieuw vasthechten aan de botstomp. Een prachtig resultaat, dat stevigheid biedt aan de prothese.’
Henk van de Meent, Revalidatiearts
19
20
personeelsblad radboudumc
RONDVRAAG
#6 – september 2014
Marjan Wassenaar
Michiel Moormann
Wat wil jij verbeteren? Aan sommige teams en collega’s zie je: daar gebeurt iets. Ze bruisen van energie en creativiteit én het lukt ze om hun ideeën voor elkaar te krijgen. Radboudumc hotspots brengt initiatieven in een stroomversnelling met tijd, coaching en ondersteuning. Radbode vroeg een aantal collega’s naar hun ideeën voor verbetering.
‘Een leerlandschap voor verpleeg kundigen’ Jolanda ter Sluysen is hoofdverpleegkundige bij afdeling Cardio-thoracale Chirurgie ‘Verpleegkundigen moeten zich permanent bijscholen. Als je daar als leidinggevende niet bovenop zit, verslapt de aandacht. Tenminste, zo hebben we jarenlang gedacht. Terwijl verpleegkundigen eigenlijk zelf heel goed weten wat ze nodig hebben om hun werk goed te doen. Voor mijn MBA executive
Bedrijfskunde heb ik een methode voor de verpleegkundige opleidingen geschreven. Samen met Riny van der Ven van Cardiologie hebben we deze methode met het Radboudumc hotspotteam besproken. Toen viel het kwartje. In plaats van opleidingen opleggen, kunnen we verpleegkundigen veel beter zelf verantwoordelijk maken voor hun eigen ontwikkeling. Zij weten wat ze nodig hebben, wij geven de kaders aan. Alle hoofdverpleegkundigen van de verpleegafdelingen uit het R-gebouw hebben hun commitment hiervoor uitgesproken. Via Radboudumc hotspots helpt een procesbegeleider ons een manier te vinden om deze nieuwe beweging in gang te zetten. Een fantastische nieuwe uitdaging.’
‘De beeldvorming rondom ouderen veranderen’ Christa van Hummelen is hoofdverpleeg kundige bij afdeling Geriatrie ‘Wat mij enorm intrigeerde toen ik bij Geriatrie begon, zijn de familiefoto’s die oudere patiënten naast hun bed hebben staan. Daarop zie je dat ze een heel leven achter de rug hebben, dat ze van betekenis zijn in de maatschappij. Een heel ander beeld dan de kwetsbare oudere in het ziekenhuisbed. Ouderenzorg is niet sexy, je behandelt doorgaans geen zeldzame aandoeningen. Maar de zorg is wel degelijk complex. Als je de moeite neemt om de mens achter de oudere patiënt te zien, ga je heel anders naar ze kijken. Wij willen de beeldvorming rondom ouderen veranderen. Misschien letterlijk, met een videowall achter het bed met filmpjes van de patiënt. Samen met geriater Marcel OldeRikkert heb ik dit idee besproken met de mensen van Radboudumc hotspots. En toen ging het snel! We volgen nu een innovatieworkshop onder begeleiding van een innovatiecoach. Dat gaat één of meerdere praktische ideeën opleveren die we in huis gaan implementeren. Mijn droom is om hiermee als senior friendly hospital een voorbeeldrol voor andere ziekenhuizen te vervullen.’
‘Via kunst wetenschap toegankelijk maken’ Esmé Waanders is postdoc bij afdeling Genetica ‘Toen ik voor mijn werk in het St. Jude Children’s Research Hospital in Memphis was, zag ik een expositie met kunst over wetenschappelijke onderwerpen. Postdocs hadden een plaatje uit hun onderzoek, bijvoorbeeld van een cel, DNA of bacterie, aangeleverd en dat in lekentaal uitgelegd. Kunstenaars maakten vervolgens een kunstwerk met hun visie op het onderzoeksplaatje. Een prachtig initiatief, dat laat zien hoe mooi science kan zijn. Dat moeten we hier ook doen, was mijn eerste gedachte. Vanuit Radboudumc hotspots hebben mijn collega Angela van Remortele en ik waardevolle tips gekregen om het plan verder uit te werken. We kwamen in contact met Let Geerling, hoofd Radboud Kunst & Cultuur, die een groot netwerk heeft in de kunstwereld. Ik hoop dat we, net als in Memphis, een jaarlijks terugkerend event kunnen opzetten, waarbij we postdocs én AIOS van zoveel mogelijk specialismen kunnen betrekken, zodat we wetenschap toegankelijk kunnen maken voor het grote publiek.’
Goed initiatief? Maak er een Radboudumc hotspot van! Een hotspot ontstaat als mensen in teamverband actief bezig zijn met een nieuwe, betekenisvolle ontwikkeling. Ze hebben het lef om bestaande patronen te doorbreken, nemen verantwoordelijkheid en zien kansen. Ook in het Radboudumc zijn volop initiatieven om patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs te verbeteren. Initiatieven die een belangrijke bijdrage leveren aan de strategie. Met Radboudumc hotspots wil het Radboudumc die initiatieven versnellen met financiële ondersteuning, procesbegeleiding, coaching, tijd of netwerkcontacten. Hebben jij en je collega’s een goed idee, maak er een Radboudumc hotspot van en neem contact op met Ozlem Ozasik, telefoon: 92133. Eén van de hotspot-teamleden benadert jullie om het idee door te spreken en te bepalen hoe ze kunnen helpen. Voor meer informatie en een inspirerend filmpje kijk op intranet projecten, Radboudumc hotspots.
Radboudumc hotspots wordt mede mogelijk gemaakt door de vakbonden die hiervoor de decentrale arbeidsvoorwaardenmiddelen (financiële middelen bestemd voor medewerkers) beschikbaar hebben gesteld.
21
22
personeelsblad radboudumc
#6 – september 2014
COLLEGA’S
HET MOMENT
Mooie woorden horen bij een jubileum of afscheid. Deze pagina’s staan er vol van, speciaal voor al die collega’s die iets te vieren hebben.
25 jaar in dienst Jan Bongaerts Gipsverbandmeester
‘We kennen Jan als iemand die heel betrokken is bij zijn werk en patiënten. Jan draagt op positieve wijze bij aan het teamresultaat en maakt zaken bespreekbaar die volgens hem niet goed lopen.’ Michael Edwards en Eric van Leeuwen, afdelingshoofden en Nienke Plass-Verhagen, bedrijfsleider SEH
Geert Ernst
Ad Snik Audioloog Keel-Neus-Oorheelkunde
‘Ad is van grote invloed geweest bij de ontwikkeling en de implementatie van zowel het cochleaire implan tatieprogramma, als van andere oorimplantaten. Dat heeft geresulteerd in het succesvolle onderzoeksprogramma Hearing & Implants. Ook heeft hij hard gebouwd aan het Audiologisch Centrum. Wij zijn Ad zeer erkentelijk voor zijn inzet.’ Henri Marres, afdelingshoofd Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het hoofd-halsgebied
Gea Kadmaijer-Kwint Radiotherapeutisch laborant
‘Wij wensen iedere afdeling zo’n loyale collega en vrouwelijke voetbalfanaat toe. Met dank voor de jarenlange inzet en met vertrouwen in de toekomst spreek ik mijn bijzondere waardering uit. Gea, van harte proficiat!’ Nico-Jan Wouters, Hoofdlaborant Radiotherapie
Medewerker Schoonmaak
Nicoline Berns ‘Met de machine zorgt hij voor nette en glanzende vloeren op Neurologie en Psychiatrie. Ook het andere schoonmaakwerk verricht hij daar met veel inspanning. Hij is voor velen een bekend gezicht.’ Brechje Zegers-Lakeman, operationeel manager, servicebedrijf VI Schoonmaak
Ad Geurts van Kessel
Avondnachthoofd
‘Nicoline vindt het heel belangrijk dat de dienstverlening goed is en kijkt steeds met de bril van een afdelingsverpleegkundige naar de ondersteuning op de afdelingen. Nicoline is een ontzettend fijne, loyale collega. Ze is eerlijk en integer en streeft altijd naar de beste zorg voor de patiënt.’ Michael Edwards en Eric van Leeuwen, afdelingshoofden en Nienke PlassVerhagen, bedrijfsleider SEH
Hoogleraar Tumorcelgenetica
‘Ad is een van de aanjagers van de technologische vernieuwing geweest. In 2001 haalde hij een subsidie binnen waarmee we microarrays konden introduceren. Dit is van beslissende betekenis geweest voor de onderzoeksmogelijkheden en de basis voor het huidige wetenschappelijk succes. Hij verwierf recent het predicaat junior Principal Lecturer.’ Han Brunner, afdelingshoofd Genetica
Marc Snippert
40 jaar in dienst
In deze rubriek vertellen medewerkers over een bijzondere ervaring tijdens hun werk in het Radboudumc. Dit keer een verhaal van verpleegkundig specialist Nierziekten Rien Jordens.
Thea Tissen Gertrude van de Wiel Senior analist Laboratoriumgeneeskunde
‘Binnen ons lab is Gertrude dé deskundige op het gebied van ICT, auto-immuundiagnostiek en kennisoverdracht. Gertrude is voor veel mensen een bekend gezicht, zowel binnen het Radboudumc als daarbuiten, door haar kennis en kritische manier van meedenken.’ Gepke Visser, hoofdanalist LMI en Muriel van der Weijde, bedrijfsvoerder LMI
Marijke den Harder Medewerker papkeuken
‘Marijke werkt al vele jaren met precisie en toewijding aan de voedingen voor de allerkleinsten. We kennen haar als een prettige collega, ze is altijd scherp op de aangeleverde recepturen, is vrolijk en gaat mee met de vernieuwingen.’ Jaap Buis, operationeel manager voeding
Marian de Beijervan der Velde Voedingsassistent Geriatrie
‘Al 40 jaar werkt ze nu als voedingassistent bij ons. In een mooie en verantwoordelijke baan, die van wezenlijk belang is voor het genezingsproces van de patiënten.’ Angelique Stokkermans, Operationeel Manager Voedingsassistenten
Frits Saris Medewerker schoonmaak
‘In de wasserij, waar Frits werkt, zijn diverse veranderingen geweest, die om aanpassen vroegen. Frits zocht naar een manier waarop dit steeds lukte. Wij danken Frits voor zijn inzet en hopen nog lang met hem samen te werken.’ Brechje Zegers, operationeel manager Schoonmaak
Met pensioen
Afscheid Suzanne Verploegen
Administratief medewerker Medische Microbiologie
‘Thea heeft altijd hard gewerkt, was altijd bereid iets aan te pakken, is sociaal, Nijmeegs duidelijk en een gestructureerde collega.’ Willem Melchers, Chef de Laboratoire en Judith Thijssen, Hoofdanaliste MMB, Patiëntenzorg laboratorium
Marienet Lieffers Zorghulp IC
‘Marienet heeft jarenlang met hart en ziel gewerkt als zorghulp op H35, en in R op C1a. Zij was een zeer gewaardeerde collega en zal zeker gemist gaan worden. Marienet, ook namens het MT van de IC bedankt voor je jarenlange inzet en geniet van je pensioen.’ San de Vroom, hoofdverpleegkundige C1c
Wilma Burgers Medewerker polikliniekadministratie Anesthesiologie
‘We kennen Wilma als een hartelijke en attente collega die haar werk heel serieus neemt en zeer consciëntieus is. Wilma, geniet samen met Theo, jullie kinderen en kleinkinderen van je pensioen!’ Marijke Dijkstra, hoofdverpleegkundige Anesthesiologie
Sjaan Kersten-Rokers Medewerker spoelkeuken Medische Microbiologie
‘Sjaan heeft al die jaren bij de medische microbiologie met veel plezier en hard gewerkt, is erg nauwkeurig en probeert altijd in oplossingen te denken. Ze is sociaal en vindt het altijd leuk om even een praatje met haar collega’s te maken. Wij danken Sjaan voor haar inzet al die jaren bij de MMB!’ Willem Melchers, Chef de Laboratoire en Judith Thijssen, Hoofdanaliste MMB, Patiëntenzorg laboratorium
Tactisch manager polikliniek Oogheelkunde
Patiënten kunnen signalen afgeven die ogenschijnlijk niet van betekenis zijn, maar die de zorgverlener een niet-pluisgevoel bezorgen. Extra controles helpen niet altijd om dit gevoel weg te nemen. ‘Ik had avonddienst op de afdeling Maag, Darmen Leverziekten, toen een patiënt werd opgenomen met een ernstige slokdarmspatader bloeding. Ze had intensieve verzorging nodig. ’s Avonds lag ze er fris en stabiel bij en toch had ik er een slecht gevoel over. Er klopte iets niet, maar ik kon de vinger niet op de zere plek leggen. Omdat ik bang was iets over het hoofd te zien vroeg ik er een internist bij. Hij vond geen bijzonderheden. Met collega’s heb ik infusen, bloeddruk en medicatie nagelopen. En voor de zekerheid deed ik de overdracht aan het bed, want een niet-pluisgevoel was met al die controles niet weg. ’s Nachts schrok ik wakker van de gedachte dat er toch echt iets mis was. Ik had de neiging te bellen naar de afdeling, maar vond dat overdreven. Tot mijn grote schrik hoorde ik de volgende dag dat de patiënt op de IC lag. Meteen bekroop me het gevoel dat ik een verschrikkelijke fout had gemaakt. De vrouw had een trombose in de bloedvaten van de darmen gekregen. Hierdoor moest een groot deel van haar darmen worden
verwijderd met als gevolg dat ze levenslang afhankelijk werd van intraveneuze voeding. Iedereen verzekerde mij dat ik goed had gehandeld en dat een diagnose stellen van deze aandoening heel moeilijk is. Toch bleef een schuldgevoel knagen. Was er ongemerkt iets aan mij voorbij gegaan? Mijn zoektocht bracht me uiteindelijk op een idee: deze patiënt had minder ontlasting dan in vergelijkbare situaties. Wellicht was dit een voorbode van niet goed werkende darmen? Deze casus heeft veel indruk op mij gemaakt, omdat een niet-pluisgevoel uit hele minieme, soms onnozele signalen kan bestaan. In de hectiek van de dag dringen ze niet goed tot je door, waardoor je de bezorgdheid over de patiënt niet kunt wegnemen. Ik had iets gezien, maar wist niet wat en daar kwam mijn schuldgevoel vandaan. Iedereen moet een niet-pluisgevoel serieus nemen. Vaak is er toch iets aan de hand.’
Nelleke Dinnissen
iStockphoto
Verpleegkundige Cardio-thoracale Chirurgie en Longziekten
Bibi Sonneville-de Rooy ‘Uit eigen ervaring weet hij waar een mens behoefte aan heeft als je ineens patiënt wordt. Dit maakt hem een hele fijne verpleegkundige die tijd neemt en aandacht geeft aan de persoon die schuil gaat achter de ‘patiënt’.’ Louise van Esch, seniorverpleegkundige en Jolanda ter Sluysen, hoofdverpleegkundige
Verpleegkundige Cardio-thoracale Chirurgie en Longziekten
‘Bibi is in haar werk zeer accuraat, verantwoordelijk, zorgvuldig en gedreven. Ze is erop gericht dat de patiënt de beste zorg krijgt, is duidelijk, zorgzaam en zorgt er ook voor dat de omgeving van de patiënt er spik en span uitziet.’ Louise van Esch, seniorverpleegkundige en Jolanda ter Sluysen, hoofdverpleegkundige
‘Kenmerkend waren haar tomeloze inzet en energie, haar loyaliteit en het vermogen om bij tegenslag niet bij de pakken neer te zitten. Wij wensen haar veel succes met haar eigen onderneming.’ Jeroen Klevering, afdelingshoofd en Josien van Geel, bedrijfsleider
Meer mooie woorden lezen? Ga dan naar intranet voor uitgebreidere loftuitingen. (Kijk onder Nieuws bij Jubileum en Afscheid.)
Piet Vis Wetenschappelijk docent Fysiologie
COLOFON Radbode is het personeelsblad van het Radboudumc en verschijnt 9 keer in 2014
‘Piet is een docent in hart en nieren. Wij bedanken hem voor zijn overtuigende inzet en betrokkenheid gedurende de afgelopen ruim 25 jaar. Hij gaat genieten van een welverdiend pensioen. Graag nodigen wij u uit voor zijn afscheidsreceptie op maandag 8 september 2014 van 16.00 tot 18.00 uur in Huize Heyendael.’ Prof. dr. René Bindels, hoofd Fysiologie
Redactie Nelleke Dinnissen, Jannie Meussen, Gijs Munnichs, Marjan Wassenaar, Francine Smink (ZB). Contentcommissie Miranda Bennink, Mirjam van Dijk-Jager, Gerben Ferwerda, Miranda Heijser, Marja Jillissen, Bart Kiemeney, Lotje de Laat, Annie Moedt, Angela van Remortele, René Bindels, Marloes de Vink en Jessica Vogel Aan dit nummer werkten mee Rob Gieling, Evert van Leeuwen, Michiel Moormann, Eric Scholten, Marcel Wortel en John Wijbenga Contact
[email protected] of (024) 818 66 82 Correspondentie vragen over bezorging via
[email protected]. Concept en realisatie: ZB Communicatie & Media bv. Vormgeving en lay-out ZB/Martijn Ubink/Clog-Work.com Drukwerk Modderkolk Grafische Projecten Advertenties Bureau van Vliet, (023) 571 47 45 of
[email protected]. Oplage 13.000. De volgende Radbode verschijnt op 17 oktober.
23