Sarajevo Haggadah Aragon 14e eeuw (1894)
vooraf 1: de rol van clichés A cliche is a traditional form of human expression which — due to repetitive use in social life — has lost its original, often ingenious, heuristic power’ Anton Zijderveld, ‘On the nature and functions of clichés’ (1987)
vooraf 1: de rol van clichés A cliche is a traditional form of human expression which — due to repetitive use in social life — has lost its original, often ingenious, heuristic power’ Anton Zijderveld, ‘On the nature and functions of clichés’ (1987)
• reductie: “het is een cliché, maar het is zo waar!”
vooraf 1: de rol van clichés A cliche is a traditional form of human expression which — due to repetitive use in social life — has lost its original, often ingenious, heuristic power’ Anton Zijderveld, ‘On the nature and functions of clichés’ (1987)
• reductie: “het is een cliché, maar het is zo waar!” • cognitie (Gadamer, ‘Die Legitimität von Vorurteilen’)
vooraf 1: de rol van clichés A cliche is a traditional form of human expression which — due to repetitive use in social life — has lost its original, often ingenious, heuristic power’ Anton Zijderveld, ‘On the nature and functions of clichés’ (1987)
• reductie: “het is een cliché, maar het is zo waar!” • cognitie (Gadamer, ‘Die Legitimität von Vorurteilen’) • sociaal verkeer
vooraf 2: het verschil met stereotype • (= cliché) niet reflexief
vooraf 2: het verschil met stereotype • (= cliché) niet reflexief • (≠ cliché) construct, simplificatie, vooroordeel, emotioneel
vooraf 2: het verschil met stereotype • (= cliché) niet reflexief • (≠ cliché) construct, simplificatie, vooroordeel, emotioneel • x nationale identiteit, nationale verschillen: “Een Amerikaan, een Fransman en een Belg zitten in de woestijn…” (imagologie: patronen, literaire tropen, in nationale dicoursen)
Mordechai Kaplan (1881-1983) The Future of the American Jew (1948)
am segullah – Exodus 19:5
Indien gij aandachtig naar mij luistert en mijn verbond bewaart, dan zult gij uit alle volken Mij ten eigendom zijn…
‘Echte’ uitverkiezing — Deuternonium 10:15-19 (15) Alleen aan uw vaderen heeft de Here Zich verbonden en alleen hen heeft Hij liefgehad, en u, hun nakroost, heeft Hij uit alle volken uitverkoren…
‘Echte’ uitverkiezing — Deuternonium 10:15-19 (15) Alleen aan uw vaderen heeft de Here Zich verbonden en alleen hen heeft Hij liefgehad, en u, hun nakroost, heeft Hij uit alle volken uitverkoren… (18) …die wees en weduwe recht doet en den vreemdeling liefde bewijst… (19) Daarom zult gij den vreemdeling liefde bewijzen…
‘Het schandaal van de uitverkiezing’ Alenu le-shabbeach…het past ons te prijzen de Heer van het Al, Grootheid toe te kennen aan de Schepper van In Den Beginne, Die ons niet maakte als de volken van de wereld, Niet als de families van de aarde. Geprezen Gij…die mij niet als een niet-jood (goy) heeft geschapen. OCHTENDGEBED
1. verus Israel
1. verus Israel 2. een volk met een goddelijke missie
1. verus Israel 2. een volk met een goddelijke missie 3. Joodse superioriteit
1. verus Israel 2. een volk met een goddelijke missie 3. Joodse superioriteit 4. de ‘vijfde colonne’
à propos 5e colonne 1 “Een machtig, vijandig gezind volk is bezig vrijwel elk land in Europa te infiltreren … das Judentum…doet ons dit niet denken aan een staat in een staat? … geen burgerrechten dus…behalve dan misschien, als we op een nacht al hun hoofden afhakken en door nieuwe vervangen, waar geen enkel joods idee in zit…” JOHANN GOTTLIEB FICHTE Beitrag zur Berichtung der Urteile des Publicums über die Französische Revolution (1793)
à propos 5e colonne 2
“The Jews are worse than my own people. Those Jews who still want to be the chosen race (chosen by the late Lord Balfour) can go to Palestine and stew in their own juice. The rest had better stop being Jews and start being human beings.” GEORGE BERNARD SHAW, Literary Digest, 12 oktober 1932
Verbond (berith ): sociaal-politieke implicaties • maximale verplichtingen t.a.v. medegelovigen (kol yisrael chaverim/the tyranny of brothers)
Verbond (berith ): sociaal-politieke implicaties • maximale verplichtingen t.a.v. medegelovigen (kol yisrael chaverim/the tyranny of brothers) • minimale verplichtingen t.a.v. de mensheid (inclusief seculiere Joden)
Verbond (berith ): sociaal-politieke implicaties • maximale verplichtingen t.a.v. medegelovigen (kol yisrael chaverim/the tyranny of brothers) • minimale verplichtingen t.a.v. de mensheid (inclusief seculiere Joden) • pragmatische verplichtingen t.a.v. 1. de buren (darkhe shalom) 2. andere ‘morele groeperingen’
www.noachide.org
7 Noachidische geboden (Sanhedrin 56a) Onze geleerden hebben geleerd: zeven geboden kregen de zonen van Noach opgelegd: gerechtshoven vestigen geen godslastering plegen idem afgoderij, overspel, bloedvergieten, roof, en het eten van vlees van een levend dier.
Torah niet delen met de mensheid! Rabbi Jochanan zei: een heiden (nokhri) die Torah studeert verdient de doodstraf, want er staat: ‘Mozes gaf ons een wet als erfdeel’, en het is ons erfdeel, niet dat van hen. Waarom is Torahstudie dus niet opgenomen in de Noachidische geboden? Als we ‘erfdeel’ (morashah) lezen, dan steelt de heiden haar. Als we ‘verloofde’ (me’orashah) lezen, dan is hij schuldig aan verkrachting van een verloofde vrouw (= overspel), en moet hij gestenigd worden. BAVLI SANHEDRIN 59A
De ene heiden is de andere niet Dankzij Islam en Christendom heeft de hele wereld weet van de Messias, de Torah en de geboden, tot op afgelegen eilanden en onder simpele volken, zodat die nu spreken over deze ideeën en over de geboden in de Torah … Het is toegestaan Christenen die geboden te onderwijzen en hen te werven voor onze religie; Moslims daarentegen niet. MAIMONIDES, Mishneh Torah, hilkhot avodah zarah
Mozes Maimonides (1038-1204) Moreh Nevukhim (Gids der Verdoolden) Joden als volk < Abraham Israel als gemeenschap < Torah actie en verantwoordelijkheid ‘God stuurde Mozes om ons een koninkrijk van priesters en een heilig volk te maken.’ (Moreh III.32)
Judah Halevi (1075-1141)
Sefer ha-Kuzari (Het boek der verdediging) Jood : niet-Jood = mens : dier de Joodse ziel = bijzonder religieus talent, geërfd van Adam (Genesis 2:7)
Tractatus Theologico-Politicus (ANONIEM, 1670) Hoofdstuk 3 uitverkiezing = politieke metafoor = retoriek = tijdelijk (tot 586 BCE)
“Israel is uitverkoren, als het zichzelf uitverkiest.”
,
Leo Baeck
“Van Mozes, via Mozes, tot de Shulkan Arukh. Niet van Judah Halevi, via Rav Kook, tot David Ben Gurion!” Yeshayahu Leibowitz
www.kabbalah.com
