Samen zorgen voor minder CO2. Johan van Dalen, ProRail Symposium Duurzame Infrastructuur, RWS 28 april 2011

Samen zorgen voor minder CO2 Johan van Dalen, ProRail Symposium Duurzame Infrastructuur, RWS 28 april 2011

5

Agenda

 Waarom de CO2 Prestatieladder

 Kernpunten van de ladder  Praktijkervaringen

 Prestatieladder 2.0 verzelfstandigd  De footprint van het spoorsysteem  Vooruitblik

Waarom de CO2 Prestatieladder

Beleidsplan Energie 1. Energiebesparing: in 2020 30% energie efficiëncy ten opzichte van 2005. 2. Inkoop van energie: 100% duurzaam 3. Actief bijdragen aan besparing in de keten  MJA - 3  Energie aandeel is > 99 % van de CO2 footprint van ProRail (scope 1 en 2)

- 20%

CO2 reductie doelstellingen Nederland - 80 á 95%

1990

2020

2050

5

CO2-voordeel railtransport  Geen garantie voor de toekomst.

 Huidige vergelijking alleen o.b.v. energieverbruik voertuigen.  Niet meegenomen: • Aanleg en onderhoud infrastructuur. • Bouw en onderhoud voertuigen.

Wat doen we zelf?

Het winnende idee is 'Slim Schakelen', ingezonden door KEMA. Een 'Slimme Schakelaar' in de bovenleiding levert een CO2 reductie op van 7 tot 10 kiloton per jaar

5

Wat doen we zelf? (2)

Wat doen we zelf? (3)

 Energiebesparing  Eigen CO2 voetafdruk  Auto lease  Natuur en landschap  Duurzame stationsscan  Unsollicited Proposals  Etc. Hoe kunnen we onze leveranciers prikkelen tot een duurzame bedrijfsvoering?

Kernpunten van de ladder

Kernpunten voor bedrijf  Focus op CO2  Reductie + Inzicht+ Transparantie + Participatie  Meedoen, niveau, reductiedoel = keuze  Verbetering telt, niet de startpositie  Ruimte voor inventiviteit  Prikkel op bedrijfsvoering, CO2 effect in projecten  Groeimodel voor bedrijf; lat gestaag hoger  Belonen i.p.v. voorschrijven

Niveau en fictieve korting 5

4 3 2 1 I

10%

7% 4%

2% 1%

I RR T T P P Aspecten: I = Inzicht R = Reductie (ambitie) van CO2 emissies T = Transparantie (intern en extern) P = Participatie in CO2 initiatieven

Gewicht: I = 40% R = 30% T = 20% P = 10%

Groen = Po€n Bedrijf

Inschrijfprijs

Fictieve korting

Fictieve prijs

Gunning

A

€ 100

4%

€ 96,00

Nee

B

€ 103

7%

€ 95,79

€103

Kernpunten algemeen  Vrijstellingen klein en middelgroot bedrijf  Prikkel tot reductie door Transparantie - Bedrijfstrots, onderlinge wedijver - Publieke kritiek - Dialoog

 Open source / impuls voor innovatie

Praktijkervaringen algemeen

Het werkt!  Eenvoud  Besparingen maken kosten certificaat goed  Belangstelling bedrijfsleven, overheid

- Ruimte ondernemer niet beperkt - Geen subsidie nodig

- Regeling past beter dan Duurzaam Inkopen  Energiebedrijven passen stroomproducten aan

Voorbeelden     

Ballast recycling Cursus ‘het nieuwe rijden’ Combinatie transport naar bouwplaatsen Afstelling ballastafwerkmachine spaart diesel Beschikbaarheid footprint leveranciers

Evaluatie Algemeen

 CO2 reductie nog beperkt: laaghangend fruit  Initiatieven, reductieprogramma’s nog beperkt  Sector organiseert zich rond samenwerking in de keten

Evaluatie ProRail  Hanteerbaarheid frontoffice - Geen detailvoorschriften ‘innovatie’ - Certificering door onafhankelijke Cert. Instell. - Indiening certificaat bij gunning

    

Backoffice beheer eisen & beoordeling Beheerrol & opdrachtgever Kosten gunningvoordeel: + 0,33% / 0,1% 360 gunningen, € 640 miljoen Lagere projectkosten door energiebesparing?

Praktijkervaringen: Wat brengt certificering teweeg?

Starten met de ladder

Duurzaam ondernemen

<

>

C

ProRail naar niveau 4

   

Veel lopende activiteiten; deel is ‘bewijs’ Inzicht dominante emissies spoorsysteem Bewustzijn ProRail als opdrachtgever Grotere transparantie

Prestatieladder 2.0 verzelfstandigd

Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen  Neemt eigendom en schemabeheer over  Uitrol naar RWS etc  Faciliteren snelle groei, voorlichting  Transparantie ketenanalyses etc

 Faciliteren dialoog met NGO’s etc  Faciliteren Participatie

 Breed maatschappelijk Bestuur • Yvo de Boer, Jacqueline Cramer, Nico de Vries, Jan Kamminga, Jan Hendrik Dronkers, Frits Strietman, Patrick Buck

 Conversiefactoren bij landelijke organisatie

Accent verschuiving Certificaathouders  In rapportages bedrijf: projecten zichtbaar  Materiële emissies & verband met projecten: - Ketenanalyses - Reductiedoelen scope 3 - Ontwikkelingsprojecten: Initiatief & Deelname En verder …

 Voortgang jaarlijkse ladderbeoordeling

Veranderingen: EMVI  Toepassing RWS etc.

 Buitenlandse inschrijver  CO2 bewust certificaat of …  EMVI-eisen realiseren in dat ene project  Ladder eisen overgenomen in EMVI

 A, B, C ongeveer hetzelfde  Alleen D Participatie is echt anders

De footprint van het spoorsysteem

Scope 3 / footprint infra

5

Vooruitblik

Visie

1. Energie bedrijf & infra 2. Ingekochte materialen *** 3. Tractie energie treinen *******************

Rol ProRail  MJA-3 / Reductiedoelen scope 1 & 2

 Eigen ketenanalyses met partners  20% kostenreductie in de life cycle  Ladder focust aannemers op materialen (Lid SKA&O Bestuur, CCvD)

 Verbeteren kwaliteit footprint infra  Documenteren status footprint infra

(Railforum katalysator samenwerking)

Vooruitblik  Explicieter presteren en belonen in projecten? Dubocalc?  Sectorbrede reductieprogramma’s - Sector: potentiële reducties - Wetenschap & overheid: macro target - > Reductiedoelen branches / regionaal  5A = vrij speelveld … Hoe verder in de keten?

Breder kijken  Breder dan CO2  Duurzaam spoorvervoer  Duurzame mobiliteit  Duurzame activiteiten

Seminars CO2 prestatieladder

Dinsdag 31 mei

Maandag 27 juni M.m.v. Harald Versteeg, RWS!

Het (ant)woord is aan u Johan van Dalen

ProRail Projecten Inkoop, Condities & Innovatie