Roermondsplein 20-4 6811 JN Arnhem Telefoon 026 352 33 50 E-mail
[email protected] Website www.spa-arnhem.nl
Samen Spelen & Leren in veerkrachtige wijken Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van het
Europees Sociaal Fonds
Ontwerp: Vormgevers Arnhem 026 4430902
Uniek Speelleerhuis 0 - 4 jaar | Transitie 2015 - 2017
Figuur 1: Peutercentrum De Hobbel in Arnhem
Arnhem, 30 maart 2015
Inhoud
| Inleiding
1 | Aansluiten bij nieuw stedelijk beleid
pagina 3
pagina 3
2 | De architectuur en het design
pagina 4
3 | Hoe gaan we dat realiseren?
pagina 5
2
Inleiding Het peuterspeelzaalwerk is in de gemeente Arnhem per september 2014 onder de Wet kinderopvang (Wko) gebracht. Inmiddels is de financiële harmonisatie afgerond en geïmplementeerd. Ouders die beide werken kunnen kinderopvangtoeslag aanvragen. Dit is ook het geval voor alleenstaande ouders die werken. Ouders die niet beide werken, een uitkering ontvangen of een Gelrepas bezitten kunnen gebruik blijven maken van een door de gemeente gesubsidieerde plaats voor hun peuter. Ouders waarderen in hoge mate de kwaliteit die de peutercentra bieden! De Stichting Peutercentra Arnhem (SPA) zal in het kader van de verdere harmonisatie veranderen en op termijn een totaal product voor 0 - 4 jaar (baby-peuter-educatie-opvang) gaan aanbieden. Voor de jongste kinderen van 0 - 2 jaar bieden wij opvang op plaatsen waar de behoefte is en waar nog geen andere kinderopvang in gevestigd. In het geval er wel kinderopvang in de buurt is zullen we in eerste instantie de samenwerking zoeken. De uitdaging is de eigenheid van het peuterspeelzaalwerk te behouden, authentiek en herkenbaar te blijven voor ouders. Ouders willen een peutercentrum dat vertrouwd is, kleinschalig is, betrouwbaar is, hoge pedagogische kwaliteit levert en afstemming heeft met het onderwijs.
1
De Stichting Peuterspeelzalen Arnhem (SPA) werd in 1968 opgericht en is diep en goed geworteld, in het Arnhemse, daar hebben alle medewerkers een grote bijdrage aan geleverd! Diezelfde medewerkers zijn nu ook gemotiveerd en bereid om de nieuwe organisatie vorm te geven, mee te denken en anders te werken. In 2014 werd de SPA door inschrijving in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP) formeel een Kinderopvangorganisatie. De start van een (bijna) volledig gesubsidieerde peuterspeelzaalorganisatie naar een kinderopvangorganisatie die alleen subsidie ontvangt voor peuters die niet onder de Wet kinderopvang vallen werd daarmee een feit. In 2015 ontvangt de SPA nog een aanvullende overgangssubsidie. In het komende jaar 2015 zullen we verder werken aan de transformatie van een gesubsidieerde organisatie naar een meer hybride organisatie waarbij de subsidie steeds meer afneemt en de eigen inkomsten zullen toenemen. Hoe wij (de SPA) de transitie, waar we dus in 2014 al mee zijn begonnen, verder gaan realiseren leest u in deze notitie.
Aansluiten bij nieuw stedelijk beleid Vanaf 1 maart 2015 is er sprake van harmonisatie van het product en is de subsidieregeling ‘Voorschools aanbod gemeente Arnhem’ van toepassing. In de subsidieregeling staat precies beschreven welke voorwaarden er aan de subsidie worden gesteld. Ook is bepaald wat de gemeente per peuter betaalt. De gemeente subsidieert alle organisaties die peuters begeleiden die niet onder de Wko vallen en die voldoen aan de gestelde criteria en eisen.
Eind 2013 heeft de gemeenteraad Arnhem de ‘Kadernota Veerkrachtige Samenleving’ vastgesteld. In juni 2014 is vervolgens door het college het ‘Uitvoeringsplan Veerkrachtige Samenleving’ vastgesteld. In november 2014 stelde de gemeenteraad de nota ‘De transitie naar een veerkrachtige samenleving’ vast. Vanaf 2017 komt er een leerrecht voor alle peuters van 4 dagdelen per week. Hierdoor kunnen straks
3
alle 2,5 tot 4 jarigen in de stad een goede voorbereiding op de basisschool krijgen. Daarnaast wil het college toewerken naar Integrale Kind Centra (IKC); dit zijn voorzieningen voor kinderen van 0 - 12 jaar, waarin onderwijs en opvang een gezamenlijk aanbod verzorgen.
De architectuur en het design
Omdat het om kinderen gaat en kinderen de toekomst waarom hebben. Alle kinderen gelijke kansen moeten krijgen. hoe
Wij bieden kinderen een warme, inspirerende, lerende en betekenisvolle omgeving met begeleiding door betrokken en goed opgeleide pedagogisch medewerkers.
wat
Het Speelleerhuis voor kinderen van 0 - 4 jaar met educatieve leerarrangementen. In eerste instantie nog voor kinderen van 2 - 4 jaar.
KIND CENTRAAL Alles wat we doen, doen we voor het kind De ontwikkeling van het kind staat centraal Elk kind is uniek en vraagt wat anders Kansrijke start op basisonderwijs (WE) Het kind stimuleren (samen met ouders)
SPELEN . LEREN IN DE WIJK Kinderen zijn dé spil in de wijk Kinderen spelen en leren in de wijk Flexibel aanbod afgestemd met de wijk Samenwerken met partners in de wijk Samen ontwikkelen van een leefbare wijk
PROFESSIONELE BEVLOGEN LEIDSTERS Warm en betrokken bij de kinderen Vakmanschap in peagogiek en specialisme Zelfstandig, positief en ondernemend
Een plek die voor kinderen voelt als thuis Plek voor kinderen, leidsters en ouders Sfeervol & uniek met eigen identiteit Kleinschalig en specialistisch (sinds 1968)
Zorgt voor een veilig en prettig speel / leerhuis
jk wi ms a te
UNIEK SPEEL / LEERHUIS
z inst org ellin ge
n
s basi len scho
Onderdeel van een zelfsturend&lerend team
co n bu sul re tat au ie s
2
Het aanbod van de SPA zullen we optimaal afstemmen op nieuw stedelijk beleid om zo een waardevolle bijdrage te kunnen leveren aan een ’Veerkrachtige Samenleving’.
Samen met de ouders het kind ontwikkelen
INTERACTIEF PLATFORM Nieuws (vakantie / roosters / dagschema)
Samen met ouders vormgegeven
Discussies (ouderparticipatie)
Verbonden met de wijk / dorp en SPA / SPO
Kindvolgsysteem (leidsters / ouders)
‘De inbreng door de ouders was waardevol voor de SPA / SPO. En het was voor ons bijzonder om hierbij aanwezig te mogen zijn en volwaardig te mogen meedenken en gehoord te worden’ (Leden ouderraad)
Forum Dagboek
Figuur 2: Samenleven, spelen en leren in veerkrachtige wijken en buurten
4
3
Hoe gaan we dat realiseren? Door organische groei! Waarom
Omdat het om kinderen gaat en kinderen de toekomst hebben. Alle kinderen gelijke kansen moeten krijgen en wij hen die willen geven.
Hoe
Wij bieden kinderen een warme, inspirerende, lerende en betekenisvolle omgeving met begeleiding door warme, betrokken en goed opgeleide pedagogisch medewerkers.
Wat
Het Speelleerhuis voor kinderen van 0 - 4 jaar met educatieve leerarrangementen. In eerste instantie nog voor kinderen van 2,5 - 4 jaar.
Figuur 3: Bloem van Goethe
Waarom
Omdat kinderen de toekomst hebben! Alle kinderen moeten gelijke kansen krijgen! De SPA vind het waardevol dat ‘alle’ kinderen samen spelen, leren en ontwikkelen zodat het van nature aanwezige ontwikkelingspotentieel van alle jonge kinderen wordt benut. Het is belangrijk dat alle kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen zodat ook alle kinderen een gelijke en daadwerkelijk kansrijke start op de basisschool kunnen maken en daardoor een beter toekomstperspectief hebben.
Hoe Voor de ontwikkeling van kinderen is het pedagogisch klimaat van doorslaggevend belang. Daarbij moet je dan vooral denken aan de houding van de pedagogisch medewerkers die tot uitdrukking komt in; de zeggenschap met kinderen kunnen delen, je richten op wat kinderen kunnen, respectvol omgaan met kinderen, de leiding uit handen durven geven, het spel van de kinderen ondersteunen en het kunnen hanteren van een probleemoplossende aanpak bij conflicten.
Het Kind Centraal In onze visie staat het kind centraal. Dat betekent dat er een optimaal klimaat is met zorg en aandacht voor de behoeften en noden van alle kinderen, in het bijzonder ook voor kinderen die in armoede opgroeien of zich anders dan gemiddeld ontwikkelen. Voor die kinderen hebben wij op al onze Speelleerhuizen een uitgebreid VVE-aanbod (Voor- en Vroegschoolse Educatie). Wij sluiten daarbij aan bij de basisscholen en de Wijkteams Jeugd.
Kind Centraal Alles wat we doen, doen we voor het kind De ontwikkeling van het kind staat centraal Elk kind is uniek en vraagt wat anders Het kind stimuleren (samen met ouders) Kansrijke start op het basisonderwijs
Wat
Het Speelleerhuis voor kinderen van 0 - 4 jaar met educatieve leerarrangementen. In eerste instantie nog voor kinderen van 2,5 - 4 jaar. Opvang maakt onderdeel uit van het leerarrangement. Onderdeel van het Speelleerhuis zijn de peutercentra (voormalige peuterspeelzaal) voor kinderen van 2,5 tot 4 jaar, deze richten zich vooral op de voorbereiding op de basisschool. Het Speelleerhuis is altijd Kleinschalig, Educatief en Duurzaam. Het Speelleerhuis werkt samen met de basisschool voor kinderen van 4 - 12 jaar.
5
Uniek Speelleerhuis
Spelen + Leren in de buur t / of wijk
Een plek die voor kinderen voelt als thuis
Kinderen spelen en leren in de buurt / wijk
Plek voor kinderen, leidsters en ouders
Samenwerken met partners in de buurt / wijk
Sfeervol & uniek met eigen indentiteit
Kinderen zijn de spil in de buurt / wijk
Samen met ouders vormgegeven
Flexibel aanbod afgestemd met de buurt / wijk
Kleinschalig en specialistisch (sinds 1968)
Samen ontwikkelen van een leefbare wijk
Verbonden met de buurt / wijk
Uniek Speelleerhuis Het Speelleerhuis (in eerste instantie voor 2,5 jaar tot 4 jaar en later ook voor 0 - 4 jaar) inclusief de daarin betrokken ouder maakt onderdeel uit van de integrale voorziening Leeracademie waar kinderen van 0 tot 12 jaar met het leerteam samenwerken, samenleren en worden opgevangen. Het Speelleerhuis (baby-peuter-educatie-opvang), voor de allerjongsten van 0 - 4 jaar is sterk van invloed op het welbevinden en de ontwikkeling van het kind en stelt dus ook eisen aan de integratie of intensieve samenwerking en de inrichting van de Leeracademie 4 - 12 jaar (of ouder). De Leeracademie is niet per definitie een gebouw maar is een omgeving in de buurt of wijk waar kinderen samen opgroeien en leren. Daarnaast kenmerkt de leeracademie zich doordat het een netwerk heeft met (indien nodig) andere educatieve- en zorgvoorzieningen. Het toezicht is adequaat geregeld. Ouders moeten in dat netwerk een grotere invloed krijgen dan nu het geval is in bijvoorbeeld de huidige school! Niet alleen moeten ouders meer invloed krijgen maar ook méér actief worden betrokken bij ‘binnen- en buitenschoolse ‘(leer)activiteiten.
Spelen + Leren in de wijk Peuters spelen en leren in het Speelleerhuis dat in open verbinding staat met de verschillende leefwerelden van de buurt zodat ze het echte leven in de buurt kunnen verkennen en ontdekken. Voor de ontwikkeling van kinderen heeft het verbinden van de verschillende leefwerelden van kind, ouders, Speelleerhuis en basisschool een meerwaarde. In de directe omgeving van het kind worden de leefmilieus onderscheiden zoals het gezin, het Speelleerhuis, de basisschool en de wijk. Wij bieden de mogelijkheden om spelen en leren met elkaar te verbinden door een speel- en leeromgeving te creëren waarin kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Ook de informele contacten met de ouders vinden wij belangrijk en willen wij stimuleren en verbinden door het aanbieden van allerlei activiteiten. Juist door het spel en het ontwikkelen van allerlei activiteiten zoals peuterdans, -theater, -muziek, -bewegen, ontwikkelen peuters kennis, vaardigheden en sociale competenties. Wij willen het spelen en leren in het peutercentrum sterk stimuleren. Daarbij kan een beknopt curriculum voor de voorschool (zoals waarmee in Zweden wordt gewerkt) helpen.
6
Professionele en intrinsiek betrokken leidster Binnen het Speelleerhuis dat in verbinding staat met de wijk is de leidster de sleutel. De leidster is een zelfbewuste professional met een sterke beroepsidentiteit, goed in haar vak, en beschikt over vaardigheden om samen te werken. Professionals van nu moeten kinderen vaardigheden mee kunnen geven die zij nodig hebben in de 21e eeuw. Deze vaardig-
Leven en carrière
heden zijn nodig in een 21e-eeuwse samenleving en economie waarin levenslang leren en het voortdurend opnemen en toepassen van nieuwe kennis cruciaal zijn. Binnen de Speelleerhuis omgeving wordt de basis gelegd voor het verwerven / bevorderen van de vaardigheden dan wel competenties die nodig zijn in deze nieuwe eeuw, wij duiden deze met de term 21st Century Skills.
Leren en innoveren
Digitale geletterdheid
Flexibiliteit Aanpassingsvermogen
Kritisch denken Problemen oplossen
Ict-vaardigheden
Initiatief Zelfsturing
Creativiteit Innovatie
Informatievaardigheden
Sociale- en cross-culturele interactie
Rekenen / taal en communicatie
Mediawijsheid
Leiderschap Verantwoordelijkheidsbesef Figuur 4: 21st Century Skills
Met het verwerven en bevorderen van deze vaardigheden kan niet vroeg genoeg worden begonnen en dit krijgt dan ook al bij de jongsten in het Speelleerhuis (peuter-educatie en opvang) aandacht. Belangrijk zijn met name de persoonlijke- en sociale competenties, denk aan het krijgen van zelfvertrouwen, het ontwikkelen van een positief zelfbeeld maar ook aan het bevorderen van democratisch burgerschap nodig om in de huidige complexe maatschappij te kunnen functioneren. Daarnaast zal ook meer aandacht moeten worden gegeven aan aspecten die betrekking hebben op rekenen, communicatie (taalvaardigheid) en ICT-geletterdheid. Zeker binnen het Speelleerhuis is ouderparticipatie en oudereducatie een vanzelfsprekend gegeven.
Professionele & bevlogen leidster Warm en betrokken bij kinderen Vakmanschap in pedagogiek en specialisme Zelfstandig, positief en ondernemend Zorgt voor een veilig en prettig Speelleerhuis Onderdeel van een zelfsturend & lerend team
7
Interactieve communicatie platform
Interactief Platform
We willen, zo las u al eerder, wijkgericht werken. Een echte bijdrage leveren aan veerkrachtige wijken. Daarvoor is nieuwe communicatie-tooling nodig. We richten interactieve platforms op gericht op effectieve communicatie tussen ouders en Speelleerhuizen. We nodigen iedereen in de wijk uit om kennis en informatie te delen. En om gezamenlijk in gesprek te gaan. Het platform wordt een wijk ‘community’.
Nieuws (vakanties/roosters/dagschema) Discussies (ouderparticipatie) Forum Dagboek
Nieuwe ontwikkeling in 2015, 2016 en 2017 Het blijft niet bij woorden. In het jaar 2015 en 2016 gaan wij daar waar de vraag is onze dienstverlening uitbreiden met een VOOR-, TUSSEN- en NA openstelling, met het aanbieden van langere dagdelen die aansluiten bij het continurooster van basisscholen en met de mogelijkheid tot het afnemen van meer dagdelen per week. Tevens zullen we in 2015 en 2016 alvast voorsorteren op het nieuwe beleid; te weten het leerrecht in 2017 voor alle peuters van 2,5 jaar tot 4 jaar voor 4 dagdelen per week.
Vooropenstelling
Regulier educatief dagdeel
Tussenopenstelling
Regulier educatief dagdeel
Naopenstelling
1 uur
3,5 uur
1 uur
3 uur
1 uur
Opvang
Spelen | Leren
Opvang
Spelen | Leren
Opvang
7.30 - 8.30 uur
8.30 - 12.00 uur
12.00 - 13.00 uur
13.00 - 16.00 uur
16.00 - 17.00 uur
Figuur 5: werken met modulen
Arnhem, 30 maart 2015
8 Corine Hennekes Directeur bestuurder
Telefoon 026 352 33 50 E-mail
[email protected] Website www.spa-arnhem.nl
Ontwerp: Vormgevers Arnhem 026 4430902
Roermondsplein 20-4 6811 JN Arnhem
