sahara experience
sahara experience
Parijs-Dakar, maar dan met koud bier en mooie hotels in plaats van gesleutel en afzien in een bivak. Dat is de Sahara Experience in een notendop. JFK’s motorreporter Ralph Edelstein ging geheel zonder ervaring off-road de Sahara in om verslag te doen. tekst ralph edelstein
sahara experience
pgegroeid in Dubai zat ik al op mijn derde bij mijn vader op de tank als hij op z’n Suzuki door de woestijn croste. Niet veel later hadden mijn broertje en ik onze eigen Honda Monkey en leerden we onszelf met veel vallen en opstaan de beginselen van motorcrossen. Dingen gaan zoals ze gaan en de scheiding van mijn ouders betekende het einde van mijn expatleven, maar de liefde voor motoren bleef, evenals mijn nimmer aflatende wens om ooit, ooit, ooit Le Dakar te rijden. Een crossmotor raakte ik echter nooit meer aan. Totdat daar ineens een mailtje binnenkomt van Saraha Experience-organisator Dennis Sol. Of ik zin heb om een week op een off-road motor door de Sahara te scheuren. De blik op mijn scherm wordt instant troebel. Motoren versmelten met stoere kerels, blauwe zwembaden met zand. Heel veel zand. Ik geloof dat ik gek word. Of het mij wat lijkt... Is de Paus katholiek? Heeft een hobbelpaard een houten pik? Natuurlijk lijkt een tocht van zo’n 1400 kilometer door het noordwestelijke deel van de Sahara, waaronder een stuk van de oude Parijs-Dakar route, met een karavaan van achttien motoren en vier Land Cruisers me wat! Overdag bikkelen in de woestijn, ’s avonds goeie hotels, lekker eten en een lekker koud glas bier. Bring it on! Krap twee weken later is het al zo ver en vliegen we met Royal Air Maroc via Casablanca naar de woestijnstad Ouarzazate. Bij het voorstelrondje valt meteen op dat de mannen en vrouwen die meegaan van het ondernemende soort zijn. Zo is er Jan, een aannemer die – getuige zijn verhalen – goed in de slappe was zit en die in zo’n beetje iedere raceklasse of rally ter wereld wel gereden heeft, op twee en op vier wielen. En de broers Gerrit en Laurens – de één player, de ander boekhouder – die samen tachtig horecazaken bestieren. Er is Seb; roughneck turned banker, die een opleiding op Harvard, een royaal bovengemiddeld IQ en dito salarisstrookje combineert met tattoos, littekens en een alles-of-niets levensstijl. En dan is er nog Simone, vorig jaar uitgeroepen tot motorvrouw van het jaar en 4x4 instructrice. Reisgenoten die tegen een stootje kunnen, dat brengt vertrouwen. Kom maar op met die woestijn. Helm? Check. Crosslaarzen? Check. Harnas, kniebeschermers, elleboogbeschermers, crossbril, handschoenen, nekprotector en camelbag met water en twee multivitaminepillen? Allemaal check, we kunnen. “Misschien moeten we nu nog even een groepsfoto maken, nu iedereen nog heel is. Vorig jaar is er in deze eerste etappe al een meisje een ravijn in gereden. Aantal botten gebroken. Zag er niet best uit.” Zo. De woorden van gids Edwin hakken
er stevig in. Zonder noemenswaardige off-road ervaring de Sahara in gaan is misschien toch niet zo’n heel fantastisch plan. Van een motor vallen doet pijn. Maar voor afhaken is het nu te laat, dus dan maar dood of de gladiolen. Opstappen, gas erop en vertrouwen dat Allah over me waakt. We gaan op pad en na een half uurtje asfalt duiken we het terrein in. In het begin is het onwennig om staand, hotsend en botsend te rijden, maar al vrij rap gaat het steeds soepeler. Niet te krampachtig staan, losjes boven je stuur hangen en die motor zijn weg laten zoeken. Dave Strijbos, eat your heart out. Na een paar uur rijden door een kaal maanlandschap stoppen we bovenop een rotsplateau. We stappen af en Edwin leidt ons van het plateau af een rotsspleet in. Tussen de steile rotswanden zit een oude man aan de rand van een waterval. Onder het vallende water is een meertje ontstaan met wulps groen en bloeiende lianen die vanaf de bergwand naar beneden vallen. Het baasje begroet ons alsof hij het raar vindt dat we zo laat zijn en haast zich om op een antiek gasstelletje thee te zetten. Even later is onze hele ploeg compleet en zitten we aan de mierzoete thee. Het zou de eerste van een lange rij verrassingen worden die de Sahara in petto heeft. Als we weer op weg gaan wordt het landschap veelzijdiger en de rest van de dag rijden we in rustig tempo door dorpen, langs joelende kinderen in kasbahs, over plantages en door oases waar de woestijn uitbundig bloeit. Die avond komen we moe en met blaren op onze handen, maar zonder noemenswaardige valpartijen aan in Zagora, een kleine stad middenin een wulpse oase. Het hotel is een explosie van geuren, kleuren en bloemen. Als dit de Sahara Experience is, dan overleef ik het wel! Met een laatste dot gas probeer ik mijn duik te voorkomen, maar het is te laat. Het voorwiel grijpt in het mulle zand als een karrenwiel in een greppel en ik duik over het stuur heen, een enorme struik duingras is. De scherpe stelen striemen de paar centimeters huid die niet bedekt zijn en snijden in mijn arm en voorhoofd. Bloed en zweet druppelen over het gekraste vizier van mijn bril en met een laatste stuip slaat de ingegraven motor af. Ik hijg en vloek als een bootwerker. Wat een klerezooi. Was de eerste dag zo soepel verlopen, vandaag is alles anders. In een poging niet te ver van onze GPS-route langs de Algerijnse grens af te wijken zijn we in een tientallen meters brede geul beland met mul zand en manshoog duingras. Ik ben als de dood om de anderen kwijt te raken en te verdwalen in de woestijn. Het is 36 graden, ik ben tijdens de laatste stop vergeten mijn camelbag bij te vullen en in deze hitte drink je een liter per uur. Dit maalt allemaal door
‘Bloed en zweet druppelen over het gekraste vizier van mijn bril en met een laatste stuip geeft mijn ingegraven motor het op. Vallen doet pijn’
sahara experience
mijn hoofd waardoor ik steeds meer domme fouten maak. Bij gebrek aan techniek om op terug te vallen is dat het laatste wat ik wil. Het probleem van iets doen wat je nog nooit gedaan hebt: je weet nooit precies waar je in je leercurve zit. Het kan dus meevallen, maar ook vies tegen. Niet aan denken nu, die jongens achterna. Ik sleur de motor overeind en klim erop. Starten, gas erop en gaan. Aan de stofwolken in de verte zie ik waar mijn groep rijdt, inmiddels een moedeloos makend eind weg. Dan ineens zie ik dat Seb, de rauwdouwer/bankier, me op een heuveltje vlakbij staat op te wachten. Er schiet een brok in mijn keel. Hij steekt zijn duim op om te vragen of alles oké is en in het voorbijgaan steek ik mijn duim op. ‘Tuurlijk is alles oké!’ Ik ben blij
3
6 quarzarat
4
5 mharech
1 zagora
2
De route De Sahara Experience voert je door Marokko, een land met een extreem veelzijdige natuur. De tocht start in Ouarzazate om via Zagora, Merzouga, Erfoud, El Mharech en Boulmane Dades een week later weer op diezelfde plek te eindigen. Iedere dag van de tour kent weer een heel ander landschap en dus ook andere ondergrond. Het parcours bestaat uit stenige paden, kloven, rivierbeddingen, oases, rotsen, bergen, zandduinen en vlaktes.
www.saharaexperience.nl
sahara experience
duinen. We verbazen ons over de extreme hellingshoeken die de dikke en zware Toyota’s probleemloos doorstaan op weg naar boven. Dit is Dakar zoals op televisie!
dat hij mijn ogen niet kan zien. Samen zetten we de jacht in op de stofwolken in de verte. Het lijkt uren te duren voordat we weer aansluiting vinden en ik ben opgelucht als we niet lang daarna het einddoel van de dag zien opdoemen: de zandduinen van Merzouga. Nooit eerder was ik zo blij met de aanblik van een berg zandkorrels. Die avond is het feest in het hotel en de grote spiesen gegrild lam, de uitbundig dansende Marokkanen en een flinke plak rode Maroc krikken mijn gedeukte moraal weer enigszins op. Op naar dag nummer drie. “Hoe je in die duinen rijdt? Kont helemaal achterop het zadel en heel veel gas geven. Zo simpel is het.” In de wereld van gids Edwin, opgegroeid op een crosser, is het zo simpel. In die van mij niet. Althans, in het begin. Maar na wat vallen en opstaan en laarzen tot de rand gevuld met zand krijg ik het trucje door: gewoon heel veel gas blijven geven en die motor lekker laten zweven. Een compleet nieuwe ervaring die nog het meest lijkt op snowboarden in vers poeder, maar dan met iets extra’s. Gemotoriseerde gewichtsloosheid. Het is briljant en met zijn drieën zweven we urenlang door de duinen. Onderweg komen we ook de 4x4’s tegen, die onder leiding van een Marokkaanse gids op weg zijn naar de toppen van de
De Sahara Experience blijkt een continue afwisseling van ups en downs. De vierde dag begint met een hoogvlakte zo groot als de provincie Utrecht, waar de hele karavaan volgas overheen jaagt, de 4x4’s nog harder dan de motoren. Waanzinnig dat je niets kunt raken, ik probeer zelfs hoe lang ik met mijn ogen dicht durf te rijden. Maar dan ineens paniek in de verte. Er ligt een motor op de grond. Als we dichterbij komen blijkt dat Roland, een sappig pratende Brabander, een enorme klapper heeft gemaakt. Hij is met zijn voorwiel in een greppel gedoken, werd gelanceerd en kwam na twaalf meter vliegen gruwelijk hard neer. Wonder boven wonder heeft hij niks ernstigs, behalve kapotte gear, schaafwonden en een blik in zijn ogen alsof de dood hem persoonlijk gedag is komen zeggen. De rest van de dag geeft hij beduidend minder gas. Laat in de middag arriveren we in een door nomaden gerunde herberg middenin de woestijn, met tientallen kilometers naar alle kanten geen andere levende wezens dan geiten en schorpioenen. Met een referentie naar de Almachtige vertelt de uitbater dat er geen bier is, hij neemt zijn geloof serieus. Om het zijn gasten toch naar de zin te maken worden er twee zoons op pad gestuurd om een geit uit te zoeken. Zonder veel poeha wordt het beest zijn strot doorgesneden. Als hij leeggebloed is wordt hij gevild, ingewreven met salie en knoflook en aan een spit boven ons kampvuur geroosterd. Dat ziet er veelbelovend uit. Het desolate gevoel in deze woestenij is indrukwekkend, net als de gitzwarte woestijnhemel: de Sahara in optima forma. De geit blijkt echter geen succes. Na vruchteloos kauwen op taaie en pezige stukken vlees kruipt iedereen vroeg zijn bed in. De onbestemde, muffige geur van de geit blijft de hele nacht als een bedwelmende sluier over de binnenplaats van de herberg hangen. Of het aan de geit ligt of dat hitte en vermoeidheid hun tol beginnen te eisen is niet duidelijk, maar ’s ochtends ben ik belabberd, slap en futloos. Dat komt slecht uit want vandaag ligt een 2400 meter hoge bergpas in het Anti-Atlas gebergte op de route. Dat betekent haarspeldbochten, rotspaden en ravijnen: geen ideale route om op halve kracht te moeten doen. Twee paracetamol, twee zakjes O.R.S.-poeder en een knuffel van de meegereisde fysiotherapeut zorgen dat er weer een beetje motivatie is, dus karren maar. Stuiterend over rotsen en stenen maak ik twee keer bijna een schuiver. Het fijne van vijf dagen achter elkaar rijden is gelukkig wel dat ik – inmiddels – durf te vertrouwen op mijn ervaring. Je weet dat je losjes moet staan, die motor moet laten zoeken naar grip en dat je motor jouw problemen in 99 van de 100 gevallen voor je oplost. Met die wetenschap lukt het de bergpas zonder
‘Grote spiesen gegrild lam, uitbundig dansende Marrokanen en een flinke plak rode Maroc krikken de gedeukte moraal weer enigszins op’
sahara experience
twee zakjes O.R.S. maken dat ik gematigd positief opstap voor de laatste etappe, terug naar Ouarzazate. Per kilometer die we dichter bij ons einddoel komen knappen spijsverteringskanaal en dientengevolge humeur op. En als we Ouarzazate binnenrijden overspoelt een golf van kinderlijke trots me. Ik, stukjesschrijver uit Amsterdam, heb de machtige Sahara toch maar mooi zonder kleurscheuren overleefd. Ik heb bijzondere mensen leren kennen, angsten, onzekerheden en lichamelijke ellende overwonnen en mijn grote liefde, de motor, na achttien jaar rijbewijs op een hele nieuwe manier leren kennen. De mail die ik mijn vader – inmiddels pensionado in Spanje – die avond stuur is kort maar duidelijk: “Pa, zoek je helm maar weer op. We gaan zandhappen!” kleerscheuren over te komen, alleen laat mijn lijf het daarna definitief afweten. De koek is op en uitgeput kom ik na een lange dag bij het chique hotel in Boulmane Dades aan. De door ervaren Sahara-gangers aangekondigde ‘Africano’ (rusteloze maag, verschrikkelijke diarree en algehele lichamelijke misère) openbaart zich op overtuigende wijze en de bacterie maakt het een lange, beroerde nacht. Tegen de tijd dat de lokale bevolking de volgende ochtend vanuit de minaret wordt opgeroepen wakker te worden voor Allah, aanbid ik nog een laatste keer de porseleinen god in mijn badkamer. Zo’n Africano is kort, maar zeer, zeer krachtig. Voordeel daarvan is dat het leed bij het krieken van de dag geleden lijkt. Het ontbijt enkele uren later blijft binnen en nog
Sahara Experience De Sahara Experience kost € 2350 voor 4x4-rijders en € 2650 voor motoren. Rijbewijs is verplicht, verder wordt alles voor je verzorgd. Dat is dus inclusief motor, overnachtingen, eten én blauwe plekken.
www.saharaexperience.nl.
