ry'-" .':, :''
*a F"L
'J j
llillll]illillllllllIl llllililLll
JaaÍgang
27
Nr.
6 Oktober 2014 I Adviesprijs
€
I
25
14
| r !a fï
Loup
Pie Saint-Loup W-W €&
trKffi
€p W
K, wry
KeKK, e& .w
"w
W--ffiKKWKKffiw"&€&€e TEKST & FOTOGRAFIE: lArS DAN ËLS
ivl V
Na een zomerse regenbui ruikt het landschap er naar tijm, laurier en lavendel,
naar zlure brern en zelfs naar kerriepoeder. 'We zijn in de noordelijke Languedoc, in Pic Saint-Loup, en ruiken la garrigue. Dit typisch rnediterrane vegetatietype is aromatisch heel bepalend voor het specifieke karakter van Pic Saint-Loup, dat zonder twijfel tot de mooiste delen van de ornvangrijke AOP/AOC Languedoc
hoort. Het is een gebied dat orn de klasse van zijn wijnen en de schoonheid van het landschap dringend weer eens in de schijnwerpers moet worden gezet. En dat de begeerde eigen AOC volop verdient. Pic Saint-Loup ligt in het noordoosten van het departement He rault, direct boven Montpellier. De wijngaarden van de herkomstbenaming, nu nog onderdeel van de overl
Languedoc, liggen als eilandjes verspreid in een zone die tegen-
woordig al bijna aan de rand van die gezellige studentenstad begint en doorloopt tot aan de grens.met het departement Gard. ZLyn naam ontleent het gebied aan een karakteristieke berg: de Pic Saint-Loup. Deze indrul<wekkende rotsformatie van kalksteen, 658 meter hoog, is gezien vanaf het westen opvallend puntig. Het eveneens rndrukwekkende kalksreenplateau reen zogenaamde caatsse) meteen ten noorden van de weg van Valflaunès naar Masde-Londres heet Montagne d'Hortus (512 m) en is net als de Pic Saint Loup een voorloper van de Cevennen. Samen domineren ze het landschap van Pic Saint-Loup, met bijrollen voor het Montag ne du Causse boven Lauret, dat in feite een verlengstuk is van het Montagne d'Hortus, en het Massif du Coutach bij fraai gelegen dorp Corconne rzie kaartje op p. licr. Minder opvallend weliicht, maar alom aanwezig en daardoor zeer bepalend voor het landschap, is de relatief lage vegetatie met hulsteilrcn rlcnnn,lpnncn dir,e;5g sOOf len CiStUS en een prole diversiteit aan wilde kruiden: la garrigue. Dit strikt mediterrane vegetatietype is heerltlk geurig en de kruidige aroma's ervan vind je terug in de wijnen van Pic Saint-Loup. Hierover verderop meer.
rMIf{PER WARMTE" ruIËER RgGËIX Dat deze vegetatie hier voorkomt, heeft alles te maken met het kli, maat van het gebied. Dat is mediterraan, maar heeft zo zijn specifieke trekjes. Het groeiseizoen is warm, maar het is in Pic Saint-Loup ge middeld minder warm dan in andere delen van de Languedoc, vooraL de kust, door de hogere ligging van de wijngaarden en de nabijherd van de Cevennen. Niet alieen is het gemiddeld wat minder warm, ool< zijn de verschillen tussen dag, en nachttemperaturen er aanzienlrjl< Daardoor zijn de wijnen doorgaans wat frisser en minder alcoholisch dan elders in de Languedoc, en ook wat aromatischer. De Cevennen liggen, zoals gezegd, dichtbu: de hoogste top ervan, Monr Aigoual (1567 m),ligt op minder dan 40 kilometer afstand van het hart van Pic Saint-Loup. Dit gebergte speelt, samen met de bergen van het gebied zelf, indirect ook op een andere manier een rol in hetfrissere ka, rakter van de wijnen van Pic Saint-Loup. Want doordat bewolking er
blijft hangen,
is de jaarlijkse neerslag opmerkelijk hoog in Pic Saint-Loup: gemiddeld tussen /00 mm (in het zuiden van de appellation) en 950 mm (in het noorden van de appellation). De neerslag valt niet zozeer in de zomer, maar wel in de overige jaargetijden en het kan zo hard gaan, dat overstromingen - ool< van wijngaarden - niet uitzonderlilk zijn. De neersiag zorgt voor een goede waterreserve in de bodems, zodat er ge durende het groeiseizoen zelden sterke -rtÍe_rs hydrique is. "Daardoor lig
gen onze alcoholpercentages gemiddeid lager dan elders
lVi r!4.:rCcn,iaii D!nalire
cic Horru:; cp Cl;chierorolC
in
de Pir,
de
S.li
16: : i:
lansrredor" zem I-ranrnis6 Julien van Clos Marie, een van de topproducenren van her sehied. tle kalkhoudende
$ravgotsc
Jnl;rn
bodems, die in de beste delen afwisselend bestaan uit zachtere kalksteen, íl
EIGEN KARAKTER Het afwilkende karakter van de wUnen van Pic Saint-Loup is van groot helang voor her gehied Hct is ictc \\/arrnn hcr tirh terechL ldat voor. staan, ool( omdat dat alleen op basis van de gebruil
witte mediterrane rassen als roussanne, marsanne, viognier en clai-
rette voor witte AOP Coteaux du Languedoc - de witte wunen mogen seen Pir Saint-loun heten De rrsrral srrsnecïs drrs in de franse Midi. Maar het lokale klimaat en de bodems zorgen er wél voor dat de druiven er anders..!l-.'.' riinen Fn d;r rn.i .,-..1. r,,iinon mor.en fljnk Aandeel Van de belangrijkste druif, syrah (bijna 40% van de blauwe aanpiant), der mate anders ruiken en smaken dan elders, dat met recht van een heel eigen karakter mag worden gesproken. Ze hlken zeker niet op noordelijke Rhóne, bljvoorbeeld, en zijn ook duidelgk anders dan zuidelijke Rhóne of andere Languedoc waarin syrah een belangrijke rol speelt.
ETHERISCHE OLIËN Uiteraard is binnen Pic Saint-Loup - met al zijn terroirs, verschillende variëteiten en vele individuele producenten de diversiteit aan wUnstijlen aanzienlijk. De wijnen uit Lauret zijn net wat anders dan die van de voet van het Montagne d'Hortus en dan die uit Valcyre en Lancyre bijvoorbeeld. En die natuurlijke verschillen worden benadrukt door de beste producenten van de verschillende subzones. Generaliserend valt toch het een en ander op in de Seur en smdal( van goede Pic Saintloup. De beschaalde alcoholpercenlaSes í13,5oo- l4oo is normaal) en de frisheid (zurenl) zijn al genoemd, net als het aromatische karakter. Ook opvalLend is het fraaie floraal-fruitige aroma van syrah in Pic Saint-Loup (viooltjes, cassis). Maar er is een ander aroma dat nóg specifieker is voor de rode wijnen van Pic Saint-Loup: garrigue. Cebruikt in een aromabeschrijving staat garrigu.e voor de kruidige geur van mediterrane rode wUnen, een geur die ook de vegetatie van bepaalde meditcrrAnp ochic,,len afoecft l)ir leoe nnen ricqcrafietvnc herherqt nl:nten met etherische oliën, zoals lavendel, wilde tijm, rozemarun, laurier, salie. jeneverbes. brem en alsems, die deze enorm geurige stoflen in 5n elc hpcrhcrminp -l dtvvcct -Á -ó^r L.. êÊrslc instantie oehrr rilzeil dt) tcóclt vtddL -.- - ---..-,,,,,,.o
wijnboeren in de Languedoc bevestigen dat wUnen uit warme jarer. meer kruidige aroma's hebben dan die uit l
laatste mogelijkheid is die van de bodem; een theorie waarin ooli Franqoise Julien wel wil geloven. Daarbij zouden de aromatische planten van de garrigue hun etherische oliën in de bodem laten 'lek l<en', om zo te voorl
EEI{ EIGEN AOE De'hoge gemiddelde kwaliteit en de typiciteit van de wijnen van
tegen zonnebrand. Om de l
een aanleiding om te streven naar een
bron van vocht. En wat zel(er zo belangrijk is: die geurstoffen vormen een soort van dampkring rondom de blaadjes, waardoor het zonlicht ze niet direct raakt en ze tegen uitdroging worden beschermd.
dossier werd ingeleverd
GARRIGUE IN DE WIJN Er zijn verschillende manieren bekend waarop wijn naar garrigue kan gaan ruiken. De eerste is dat de druif zelf kruidige aromastoffen kan aanmaken in de schil, zeker onder stressvolle omstandigheden. Niet alleen wetenschappelijk onderzoek heeft dit aangetoond, maar
Pic
Saint-Loup vormen vanzelfsprekend eigen appellation. Officieel dateert de aanvraag daarvoor van 2001, toen het br'1 het INAO, maar de eerste srappen zijn al veel
eerder penomÊn \/nor lq80 werd het ophied oerlnminpcr,l rln --or cooperaties, maar daarin kwam in de jaren tachtig langzaam verandering. lemand die het allemaal heeft meegemaakt, is Bernard Durand van Cheteau de Lancrrrc
jaren rLdLllLlS r -hr i- '.VVd\'. Helyerrlteoc Le I tv!-! uLJu'L'l
\tnaa
Dnt
P c Sa
1
7
CLOS MARIE ln 1996 begonnen Franqoise Julien en Christophe
er maar een handjevol individuele producenten die zelf bomelden; ik geloof alleen Mas Bruguiere, Cháteau de Lascours, Chàteau La Roque en wij."
Peyrus Clos Marie in LaureÍ. lij is een kind van de streek, hij komt uit Cahors, maar ze kennen elkaar al van kinds af aan. De eerste tien jaren waren niet gemakkellk. Ze hebben veel herplant en in 2000
jaren negentig trok de wijnbouw aan en kwamen er steeds meer individuele producenten br.1. Irancoise Julien en Christophe Pevrus
ln
nt-Loup
de
kwam er de ondergrondse cave. Nu hebben ze
begonnen hun Clos Marie bijvoorbeeld in 1996, nrecies on het poede moment. Francoise: "We
2O
hectare en maken daarvan zo'n 80.000 flessen. Zij {ltyis'foylrr kyyt^s hebben mooi l
Vieilles Vignes 2012 (600/o carignan noir, rest grenache en
Languedoc.
Nu, dertien jaar na indiening van de aanvraag, wijst alles erop dat zeer binnenkort de status van AOP/AOC Pic Saint-Loup wordt bjnnengehaald, zegt Sophie I andreau, direcLrice van her Syndicat des Vignerons du Pic Saint-Loup. We doorlopen de klassieke aanvraagprocedure brl het INAO, dat gaat zelden snel. Maar we zijn bijna klaar met het definirief vastleggen van de wijngaardpercelen. Daarna ligr de weg open naar onze eigen AOC.' Daarmee zal Pic Saint-loup het derde gebied worden dar de AOC/ AOP Languedoc ontstugt, na Picpoul de Pinet in 2013 en Terrasses du Larzacin2Al+.DaÍ de goedkeuringvan de aanv(aag in het geval van Terrasses du Larzac, een herl
VIJF VOORTREKKERS Hoe dan ook, Pic Saint-Loup verdient die eigen AOC inmiddels meer dan.
Hoewel het met meer dan vuftig individuele producenten en een aantal natuurlijk niet gemakkelijk is alle neuzen dezelfde kant op te krijgen, heeft Pic Saint-Loup duidelijke voortrekl<ers in de vorm van domeinen die al tijden het gebied op de best mogelijke manier vertegenwoordigen, ook internationaal. Deze ode aan het prachtige gebied kan cates coopératites
dan ook niet worden afgesloten zonder een lijst - hoe arbitrair ook vijf toppers; domaines incontournables, zoals de Fransen zeggen.
-
van
IVIAS BRIJGI,JNÈRË Je hebt van die flessen die je niet vergeet. En of het nou net zoveel aan de gelegenheiJ. het goede gezelschap en de loratie lag, maakt niet uit: de topcuvee van Mas Bruguière, La Crenadière, die ik eind 2001 bU Vossius dronk, is zo'n fles. Het domein dat tegenwoordig al vele jaren wordt geleid door Xavier Bruguière en zijn vrouw Marjorie, is schitterend gelegen, tussen de Pic Saint-Loup en het Montagne d'Hortus. Ze vertegenwoordigen de zevende generatie en sraan zel<er niet stil; het domein is brjna helemaal Becertificeerd biodynamisch en binnenkorÍzal de fraai ontworpen nieuwe wijnmakerij annex vatenkelder klaar zijn. De wijnen waren altijd al erg goed, maar llken de laatstejaren nog dan elegantie gewonnen te hebben. Hier kunje zonder te proeven de auto volladen. Persoonlij ke favorieten: - Coteaux du Languedoc blanc Les MCtriers 2013 (80o/o roussanne, 2070 marsanne)
-
Coteaux
-
grenache noir) Languedoc-Pic Saint-Loup rouge La Grenadière Coteaux du (75Ó/o grenache noir,100/o mourvèdre) 150/o 2011 syrah,
du Languedoc-Pic Saint-Loup rouge l'Arbouse 2012
(55o/o syrah,45olo
lmporteun Wijnkooperij De Lange
-
cinsault; 2006 is nu heerlijk) Coteaux du Languedoc-Pic Saint-Loup rouge Simon 201 2 (45o/o syrah, 45o/o grenache noir, 100/o mourvèdre; 2000 is trouwens ook nog prachtig)
lmporteur: Vinoblesse
DOMAINE DE L'HORTUS ln 1978 begon Jean Orliac zijn Domaine de I'Hortus. Het ligt aan de zelfde weg als Mas Bruguière, maar nogverder in de combe de Fambe tou (vallei van Fambétou) tussen de Pic Saint-Loup en rots van Hortus in. Ook dit echte familiebedryf - alle kinderen werl<en mee - heefr sterk brjgedragen aan de opkomst van Pic Saint-Loup. Domaine de l'Hortus is inmiddels onderdeel van Vignobles Orliac (in totaal meer dan 60 hectare). Dat produceert de domeinwijnen van Domaine de I'Hortus en van Clos du Prieur, dat bij Saint-Cuilhem le Desert ligt Het maakt daarnaast ool< een flinke partij wijnen als handelshuis, onder de namen Bergerie de I'Hortus en Le Loup dan:1a Bergerie De wijnen van Vignobles Orliac zijn wereldwijd een commercieel succes en dat is logrsch: de stijl ervan is aromatisch en gepolijsr, en de uitmonstering is mooi. De witte wijnen zijn door het gebruik van drurven als chardonnay. sauvignon en zelfs petir manseng ech ter atypisch voor de streek. Heel fraai overigens is de proefruimte, oo .-r houïen "---.-' vlonders boven de vrnificarreranks.
Persoonlijke favorieten r Val de Montferrand blanc Grande Cuvée 2013
-
-
(70o/o
chardonnav
en 3070 viognier)
Coteaux du Languedoc-Pic Saint-Loup rouge Grande Cuvée 2A
1
2 (660/o
lmporteur:
sy I
ah, 340/o mou rvèd re)
Sauter Wijnen (Domaine de l'Hortus en Bergerie de l'Hortus), Résidence Wijnen (Le Loup dans la Bergerie)
18
--i.5r r. L.!:
!Êïq
xRíli{tï&6e EL' p'e 5Atruï-!-0u,: Hun vader wordt gezien als de man die syrah introduceerde in Pic Saint-
oup, maar het ,ucresverhaal van I rn itagc du Pic Saint L,,ul besinr pas in 1992, wanneer de drie broers Ravaille (.lean-Marc, Plerre en Xavier) het ouderlijk domein overnemen. Het ligt ten westen van Saint Mathieude-Tréviers, vlak br.1 het Chàteau de Montferrand, en heeft zo'n 40 hectare wijngaarden op de zuid- en zuidoosÍlanken van de Pic Saint Loup, maar ool< op het plateau van Cazevieille. Die wllngaarden worden al I
t!1'den biodynamÍsch
%
w w
-
ke &,* b*, # &re
bewerkt en in de kelder wordt streng gecontro-
wlnen die.jaar in.jaar uit Saint-Loup kunnen worden gerekend.
leerd, maar weinig ingegrepen. Resultaat zijn
tot de beste van
Pic
Persoonlijke favoriet:
-
Coteaux du Languedoc-Pic Saint-Loup rouge Sainte Agnès 2012 (40o/a syrah,4070 grenache noir, 100/o mourvèdre, 10% carignan noir) lmporteur: Wijnimport Van Broekhuizen/B.J. de Logie
g}".!AïS&U
*T LAÍ{{YRC
Dit oude domein is een van de klassiekers van de appelLation. Het is te vinden in het gehucht Lancyre, net buiten Valflaunès. Bernard Du rand en Bernard Valentin hebben het grootgemaakt vanaf de jaren zeventig en mal<en nog steeds deel uit van het team, dat tegenwoordig onder leiding staat van Régis Valentin, de zoon van Bernard. 78 hectare telt het nu, waarvan een groot deel ligt op een bollend pla teau van harde kalksteen langs de weg naar Sauteyrargues. Ze doen er geen spectaculaire dingen. "We werken vooral hard in de wijngaard, bewerken de bodem tussen de rijen, gebruiken weínig bestrijdingsmiddelen", zegt Régis. De wijnen zijn wellicht niet de span-
nendste van Pic Saint-Loup, maar zijn al .jaren heel goed en aLs je naar de prlzen kr1kt. Persoonlijke favorieten: - Coteaux du Languedoc-Pic 5aint-Loup rosé 2013 (507o syrah, l<arakteristiek voor hun herl
400/0
-
grenache noir,
100/o
cinsault)
Coteaux du Languedoc-Pic Saint-Loup rouge Vieilles Vignes 2012 (650/o syrah,35o/o grenache noir)
Een beetje mCIe Nooit was ik in Scandinaviê. En als je een overstapje op Heathrow voor een vlucht naar Zuid-Afrika niet meerekent, ook niet in het Verenigd Koninkrijk. 'Wat moet ik er cioen?l was steevast mijn arEument. 'Ze maken er geen wijn!' Nee, mijn auto reed bij het vertrek voor een vakantie altijd vanzelf in zuidelijke richting. Op naar Frankrijk, Duitsland, italië of desnoods naar Schiphol. Nu wil het geval dat mijn vrouw juist een gíote belangstelling voor 5candinaviè heeft. Ze leest graag Zweedse literatuur en kijkt naar
Deense en Zweedse thriliers op tv. Door mijn halsstarrigheid was zij daar echter ook nog nooit geweest.
ik het plan opgevat om een cruise te maken. En als er nu één ding was dat mijn vrouw absoluut niet wilde, dan was het, juist ja. De enige manier waarop ik ditrnaal mijn zin door kon drijven, was door voor te stellen een cruise langs de Deze zomervakantie hacl
Noorse forden naar de Noordkaap te maken. Uiteraard had ik de voorbereiding consciëntieus ter hand genomen. Zo had ik een hut geboekt op dek zeven, vlak bry het trappenhuis en de liften. Op die manier hoefde ik maar één trapje op om bij Enoteca Verona te Komen.
Die ruime wijnbar, die met zijn leren stoelen en wanden met klimaatkasten deed denken aan een chique herenclub, was het domein van Nunzio Vogliobene. Deze ltaliaanse sommelier beheerde een kaart met een kleine 130 wijnen. Voor de selectie was een panel van de Associazione ltaliana Sommelier verantwoordelijk. Daardoor kende de wijnkaart een uitgebreide keuze aan ltaliaanse wijnen, waaronder - naast de usual suspects als Sassicaia, Tignanello, Solaia en Barbaresco van Angelo Gaja een gevarieerde keuze van minder prestigieuze namen, afkomstig uit diverse wijngebieden. Maar ook een notoire francofiel als ik kon
met de kaart prima uit de voeten. Daarop stonden naast zes champagnes bijvoorbeeld alleen al drie verschillende PulignyMontrachet Premiers Crus van Louis Jadot" Bovendien telde de kaart ook wijnen uit Spanje, Portugal, Chili, Australië, NieuwZeeland en de Verenigde Staten. Kortom, ik was elke dag wei in de Enoteca te v!nden.
Het gegeven dat de wijnbar slechts tussen half vijf en elf uur
's
avonds bemand was, werd middels het Enomaticsysteem opgelost,
waardoor de passagiers 24 uur per dag met hun smartcard maar liefst 56 verschillende wijnen in drie verschillende hoeveelheden konden tappen. Eén ding verbaasde mij echter zeer. Sommelier Nunzio maakte met de bovengenoemde tijden toch aanzieniijk minder uren dan vele van zijn vaak uit Indonesiê, de Filippijnen, of Latijns-Amerika
afkomstige F&B-collega's
-
sommigen van hen zag ik zowel
's
morgens bij het ontbijt als 's middags bij de zwernbadbars en 's avonds bij het diner in een restaurant. Maar op mijn vraag hoe het
met hem was, antwoordde hij vrijwel steevast met
een
getourmenteerde uitdrukking op zijn gezicht dathij un peu fatigue was. Een minpunt dus voor de man met de mooiste en rustigste baan op het schip..,
