RWS RIZA Hoofdafdeling Waterkwaliteit & Informatie

RWS RIZA Hoofdafdeling Waterkwaliteit & Informatie Afdeling Laboratoria (WIL)

Jaarverslag 2005

Onno Epema René Geerdink Marcel Kotte Frans Kouwets Sylvia van Kuijck Aadje Mugie Herman Schuijn Joan Staeb Gerard Stroomberg Arnold Veen Erik Zwart W 2006.059X Lelystad, 2006

Inhoudsopgave 1.

WIL IN 2005 .............................................................................................................................3 1.1 Zijn de gestelde doelen gehaald? ...........................................................................................4 1.1.1 Leiderschap ....................................................................................................................4 1.1.2 Strategie en Beleid ..........................................................................................................5 1.1.3 Medewerkers..................................................................................................................5 1.1.4 Middelen........................................................................................................................6 1.1.5 Processen .......................................................................................................................6 1.1.6 Waardering Klanten / Leveranciers..................................................................................6 1.1.7 Waardering Medewerkers...............................................................................................7 1.1.8 Waardering Maatschappij ...............................................................................................7 1.1.9 Eindresultaten.................................................................................................................7 1.2

WILA; Laboratorium voor anorganische analyse .....................................................................8

1.3

WILB; Laboratorium voor biologische analyse.......................................................................10

1.4

WILO; Laboratorium voor organische analyse ......................................................................11

1.5

WILU; Inklaring en Uitbesteding .......................................................................................... 12

2.

PUBLICATIES .......................................................................................................................... 14 2.1

Publicaties in tijdschriften.....................................................................................................14

2.2

Lezingen..............................................................................................................................14

2.3

Posters ................................................................................................................................15

2.4

Media ................................................................................................................................. 15

2.5 Nota’s, rapporten en werkdocumenten ................................................................................15 2.5.1 Onderzoeks- en validatierapporten; nota’s en werkdocumenten....................................15 2.5.2 Overig .......................................................................................................................... 16 2.5.3 Nieuwe werkvoorschriften & standaardaanwijzingen .....................................................17 3.

OVERZICHT PRODUCTIEONTWIKKELING ANALYSES WIL IN 2005 .......................................18

4.

COMMISSIES.......................................................................................................................... 19

5.

GEVOLGDE OPLEIDINGEN, CURSUSSEN & SYMPOSIA WIL IN 2004......................................20

6.

INVESTERINGEN .....................................................................................................................22

7.

PERSONELE MUTATIES........................................................................................................... 23

8.

LEVERTIJDENOVERZICHT .......................................................................................................24

Jaarverslag WIL 2005

pagina 2 van 24

1. WIL in 2005 2005 was een jaar van wennen aan net ingezette veranderingen en vooruitkijken naar nog komende veranderingen. Wennen aan de nieuwe hoofdafdeling, nieuwe naam, nieuw systeem van functiebenamingen en functioneringsgesprekken. Vooruitkijken naar agentschapsvorming, invoering van SAP en baten/lastenstelsel, Delta Instituut, gezamenlijk laboratorium met RIKZ en Waterdienst. Sommige van deze veranderingen zullen veel invloed hebben op onze dagelijkse werkzaamheden, anderen veel minder maar we zullen er wel mee om moeten leren gaan. Waar we niet aan hoefden te wennen was de krapte in de personele bezetting, het feit dat we weer vele gelukkige jonge vaders en moeders erbij hebben gekregen en de lol in het werk temidden van alle hectische gebeurtenissen om ons heen. Daar zijn we inmiddels mee vertrouwd. Opvallend in 2005 was dat we alle TAB medewerkers voor WIL hebben kunnen behouden en een vast contract konden aanbieden. De kennis en inzet van deze medewerkers zullen in de komende jaren hopelijk nog heel waardevol zijn. Verder bleek uit de klanttevredenheidsmeting dat de dienstverlening door het laboratorium een gemiddeld cijfer 8 krijgt. Dit is een hoge waardering en geeft aan dat onze instelling flexibel, professioneel en dienstverlenend is (om maar eens een paar RKW termen te gebruiken). Terugkijkend kan ik zeggen dat we een goed jaar achter de rug hebben. Laten we hier met z’n allen trots op zijn en proberen dit in 2006 te evenaren. Erik Zwart (hoofd WIL) Maart 2006


pagina 3 van 24

1.1 Zijn de gestelde doelen gehaald? In het afdelingsplan 2005 is gewerkt met de formule van het INK model. Hierbij zijn 9 organisatie- en resultaatgebieden te onderscheiden, die kunnen worden verwerkt in een zogenoemde Deming cirkel. De cirkel beschrijft een cyclus van plannen maken – uitvoeren – controleren – reageren. In het kader hieronder zijn de 9 organisatie- en resultaatgebieden uit het afdelingsplan 2005 weergegeven. Een plus (+) geeft aan dat de doelen voor meer dan ca. 70% zijn gehaald en een min (-) geeft aan dat de doelen maar voor ca. 30% zijn gerealiseerd, +/- geeft aan dat we wel in de goede richting gaan op veel onderdelen maar dit nog niet hard kunnen aantonen. Vervolgens worden de 9 organisatie- en resultaatgebieden in de paragrafen 1.1.1 t/m 1.1.9 toegelicht. 2004

2005

1. Leiderschap

+/-

+

2. Strategie en Beleid

+

+

3. Medewerkers

-

+/-

4. Middelen

+

+

5. Processen

+

+/-

6. Waardering Klanten / Leveranciers

+/-

+

7. Waardering Medewerkers

+/-

+/-

8. Waardering Maatschappij

+/-

+

1.1.1 Leiderschap Het afdelingshoofd (en de onderafdelingshoofden naar gelang hun ambitie) nemen deel in RIZA-brede (eventueel RWS-brede) overleggen waarin organisatieontwikkelingen worden besproken. Zij vertegenwoordigen hierin het belang van RIZA, WI en WIL. Het afdelingshoofd en de onderafdelingshoofden bespreken in de maandelijkse stafoverleggen welke ontwikkelingen belangrijk zijn en hoe deze te communiceren. Door middel van een besluitenlijst (of notulen; binnen 4 weken) en een regelmatige WIL-nieuwsbrief worden belangrijke en interessante zaken doorgespeeld naar de onderafdelingen. Het afdelingshoofd zal op onderafdelingsoverleggen toelichting geven en vragen beantwoorden. In 2005 worden alle functioneringsgesprekken in de “nieuwe stijl” gevoerd. Dat betekent dat er teruggekeken wordt op de prestaties van het afgelopen jaar, hieraan een waardeoordeel wordt gegeven en op basis hiervan een beloningsbeslissing wordt genomen. Er wordt beoordeeld op de oude “FIF’s”, wel wordt er gekeken of de nieuw ontwikkelde functieprofielen aansluiten bij de uit te oefenen functie en taak. Indien deze niet passen wordt hier samen met P&O een oplossing voor bedacht. Er wordt vooruitgekeken en tenminste een resultaatafspraak en een ontwikkelafspraak voor de komende periode gemaakt.        

Deelname DT uitgebreid AH is domeintrekker Laboratoria in Regie Basisinformatie Overleggen met laboratoriumhoofden (RIVM, RIKILT,TNO/NITG) Project samenvoeging laboratoria RIZA/RIKZ Bespreking in staven en toelichting bij afdelingsoverleggen Nieuwsbrieven toekomst laboratoria Nieuwe functiebenamingen ingevoerd Alle functioneringsgesprekken nieuwe stijl


pagina 4 van 24

 +/- 35 van de 40 functioneringsgesprekken gehouden (overige in 1 e maand 2006)  nog geen overeenstemming RWS brede functiebenamingen (labs RIKZ/RIZA)  te weinig algemene nieuwsbrieven 1.1.2 Strategie en Beleid RIKZ en RIZA sturen gezamenlijk de vervolgopdracht die moet leiden tot een plan van aanpak voor de veranderingen van de natte RWS-laboratoria. Het afdelingshoofd WIL neemt hierin een voortrekkersrol. Om de kritische massa van WIL te behouden worden vacatures vervuld met herplaatsingkandidaten, TAB-contracten waar mogelijk omzetten in vaste contracten (o.a. door gebruik te maken van vrijgekomen FPU-plaatsen), extern expertise op tijdelijke basis ingehuurd en wordt het intern rouleren van medewerkers gestimuleerd (indien ambitie van medewerkers hierop aansluit). De voorbereiding van het PBNI programma van 2006 zal net als in 2004 eerder starten (januari/februari 2005) en WIL zal hierbij aanwezig zijn met de onderafdelingshoofden en/of het afdelingshoofd. WIL bepaalt een standpunt over de gewenste verdeling van verantwoordelijkheden tussen WIL en WIK. Dit wordt voor 1 april 2005 afgestemd met WIK.        

Vervolgstudie laboratoria afgerond Domeinplan met daarin acties voor samenvoegen taken en processen RIZA/RIKZ Goede en vroegtijdige afstemming over PBNI werkpakket Vacatures gedeeltelijk vervuld met medewerkers andere afdelingen Doorschuiven van medewerkers binnen WIL Tijdelijke inhuur TAB medewerkers hebben vast contract gekregen Nog geen vervolg WIL/WIK verantwoordelijkheden, afspraak voor 2006 al wel gemaakt

1.1.3 Medewerkers Heldere afspraken met DT, Hoofdafdelingshoofd en P&O over grootte van de afdeling en omvang van het takenpakket maken. Indien hierin geen ruimte zit een aantal scenario’s maken voor het zwaartepunt van de afdeling (keuze academici, HLO-ers, MLO-ers), en eventuele inkrimping van het takenpakket. Het DT zal op de hoogte gesteld worden van de urgente knelpunten en gevraagd worden de gemaakte keuzes te ondersteunen. Bij het vervullen van opengevallen plaatsen wordt het RIZA/RWS traject van vacaturevervulling zo snel mogelijk doorlopen. Indien geen geschikte kandidaten zich aanmelden zal via het RWS instroompanel gevraagd worden de vacature vrij te geven en medewerkers met een TAB-aanstelling gevraagd worden te reageren. Hoewel we hiermee goed functionerende TAB’ers proberen te behouden kan de WIL-staf hiervoor geen garantie geven. Ervaring heeft geleerd dat vrijgave van vacatures een taai proces is. Hoewel de WIL staf geen formele ondersteuning kan geven geeft zij wel morele steun aan de TAB medewerkers die een procedure aangespannen hebben waarin de rechtmatigheid van de TAB contracten aan de orde wordt gesteld. Intervisie over de inhoud en voortgang van de functioneringgesprekken nieuwe stijl vindt plaats in de WIL staf. Opleiding vindt plaats door P&O en bijsturing gebeurt binnen de WIL-staf. In de SLA met de FD zullen structurele maatregelen opgenomen worden dat met betrekking tot de verbetering van de klimaatomstandigheden.    

Omvang takenpakket gelijk gebleven Ex TAB medewerkers vervullen nu structureel belangrijke plekken Geen aanvragen bij instroompanel Geen structurele verbetering van klimaatomstandigheden


pagina 5 van 24

1.1.4 Middelen Investeringsbudgetten komen uit de financiële middelen van de programma’s WVO en PBNI. Deze post zal moeten worden aangewend om noodzakelijke vervanging of nieuwe aanschaf te realiseren. Hiervoor wordt een investeringsplan opgesteld voor 2005. In 2005 zal een aantal investeringen voor 2006 en later op de plank moeten liggen om snel uitvoerbaar te kunnen zijn. In overlegorganen over functioneel beheer van sectorspecifieke IT zal een vertegenwoordiger vanuit WIL de belangen behartigen.  Investeringsplannen uitgevoerd  Laboratorium gerelateerde ICT middelen worden goed ondersteund.  Herman Schuijn/Onno Epema/Erik Zwart nemen deel aan overleggen LIMS/overgang naar WADI/WM2S 1.1.5 Processen De volgende punten zijn hierbij van belang. Begeleiden van de klant bij het opstellen van de vraag. Hiervoor, indien gewenst en noodzakelijk, binnen het beschikbare cursus budget een cursus klantgericht handelen aan de betrokken medewerkers aanbieden. De vakinhoudelijke kennis van de analisten op een hoog peil brengen en houden door onderlinge coaching (en eventueel opleiding). Ten behoeve van de borging van POG regelmatig overleg regelen tussen onderafdelingen en borging door WIL-staf. Bewaken van de kwaliteitskenmerken door alle medewerkers en supervisie hierop door senioren en labhoofden. Er wordt een overzicht van taken en prioriteiten gemaakt. Kwetsbare plekken worden hierin helder weergegeven. Voor afhandeling van calamiteitenmonsters zal WIL een richtlijn/draaiboek schrijven.Begeleiding klanten in contact en evaluatie gesprekken. Advisering over te analyseren stoffen, gebruikte methodes. Workshop april 2005 met WVO medewerkers van RD’s  Cursussen zowel op vakinhoudelijk gebied als ook op communicatie en effectiviteit.  Betere afstemming tussen WILU en WILO/WILA/WILB, betere afspraken over proces en inhoud  Geen overzicht van prioriteiten, geen risicoanalyse, geen draaiboek calamiteitenmonsters 1.1.6 Waardering Klanten / Leveranciers Er wordt een evaluatieformulier gemaakt door WILU en dit wordt toegepast bij klantbezoeken. WILU draagt zorg voor de bewaking van versturen en retour ontvangen. Evaluatie kan ook plaats vinden (aan de hand van het formulier) tijdens een overleg met de klant. Evaluaties worden gebruikt om verbeteringen door te voeren en een algemeen beeld van de dienstverlening door WIL te verkrijgen. WIL voert externe audits uit bij opdrachtnemers. Tijdens overleggen met leverancier de wordt de leveranciertevredenheid aan de orde gesteld.  Klanttevredenheidsmetingen zijn uitgevoerd  hoog met een aantal aandachtpunten (o.a. leveringstijd)  Externe audits zijn uitgevoerd


pagina 6 van 24

1.1.7 Waardering Medewerkers Indien communicatie vanuit het DT onvoldoende of niet helder is wordt dat door de WIL-staf (maar natuurlijk ook door de medewerkers) gesignaleerd. De WIL-staf sluist dit terug naar WI maar geeft ook zelf hieraan invulling door (eventueel met een vertaalslag) het toelichten van besluiten en ontwikkelingen in onderafdelingsoverleggen. Ontplooiingsmogelijkheden worden standaard als onderwerp opgenomen in de functioneringsgesprekken. Indien hieruit concrete afspraken voortkomen dienen deze SMART te zijn en teruggekoppeld te worden naar P&O. Medewerkers geven zelf signalen af over het oplopen van de werkdruk en de aanvaardbaarheid hiervan. (Onder)afdelingshoofden staan hiervoor open, d.w.z ze nemen opmerkingen serieus en ondernemen actie om medewerkers in bescherming te nemen als de werkdruk aanwijsbaar hoger dan aanvaardbaar is. Het afdelingshoofd verschijnt op verzoek op onderafdelingsoverleggen en nodigt medewerkers uit om informeel bilateraal hun mening over het functioneren van de afdeling te bespreken. De begeleiding van zieke medewerkers wordt geëvalueerd. De medewerkertevredenheid wordt op een eenvoudige manier gemeten, als alternatief voor de METEOOR enquête.  Bespreken van onderwerpen in WIL staf (Natte SD, Delta Instituut, Sturingsmodel) en deze doorvertaald in afdelingsoverleggen door onderafdelingshoofden is gebeurd.  Nog geen check of ontplooiingsmogelijkheden standaard gespreksonderwerp in FG is geweest  Werkdruk is regelmatig onderwerp van gesprek geweest, ook door AH regelmatig ter sprake gebracht terugkoppeling heeft plaatsgevonden in managementgesprekken  Geen bilaterale overleggen met medewerkers over functioneren van afdeling (leek ons-WILstaftoch beter thuishoren binnen onderafdelingen)  METEOOR is toch certraal opgepakt en dus geen eigen onderzoek  Nog geen analyse van Meteoor III, werkdruk lijkt belangrijk aandachtspunt  Nog geen evaluatie begeleiding zieke medewerkers uitgevoerd 1.1.8 Waardering Maatschappij De coördinatie van stageplaatsen wordt volgens de huidige regeling voortgezet. Na gedegen intern overleg en indien er geen beleidsmatige belemmeringen zijn wordt tenminste één maal per jaar een artikel over nieuwe ontwikkelingen waar WIL aan werkt gepubliceerd in een breed verspreid, gezaghebbend tijdschrift of dagblad. Bij de investering in nieuwe apparatuur wordt de afweging meegenomen met betrekking tot het verminderd gebruik van chemicaliën. Bij gelijkwaardigheid van de overige prestaties kan dit een doorslaggevende factor zijn voor aanschaf. WIL onderhoudt een geactualiseerde webpagina om potentiële klanten, opdrachtgevers, geïnteresseerden (ook stagiair(e)s) en gelieerde organisaties te informeren. Het analyseboek wordt elektronisch (via de website) beschikbaar gesteld.     

Stage regeling voortgezet en met resultaat (inmiddels 2 stagiairs) Overzicht van publicaties moet nog plaatsvinden Vermindering van gebruik chemicalien en papier door andere werkwijze en nieuwe apparatuur Website is actueel (maar wel lastig te vinden) Analyseboek wordt tegenwoordig elektronisch beschikbaar gesteld (geen papieren versies meer)

1.1.9 Eindresultaten Door het meten van een aantal (nog nader vast te stellen, RIZA brede) PINs als afdeling WIL in controle zijn over onze dienstverlening. Verkenning bij klanten op het gebied van nieuwe (andere?) behoeftes in de toekomst. Contracten en protocollen worden volgens de huidige regelgeving en binnen de juiste termijn (dus vóór het begin van de werkzaamheden) afgesloten. Vooral bij het aanschaffen van nieuwe producten wordt nog nauwkeuriger op de juiste administratieve afhandeling gelet door projectbegeleiders en WIL staf.


pagina 7 van 24

Nauwe samenwerking met laboratoria binnen en buiten RIZA om veranderingen in organisatie samen op te pakken, te bereiken door afstemming en planning voordat dit op hogere niveaus plaatsvindt.  Inventarisatie van geleverde produkten laat zien dat uitputting is hoog is en dat >95% van produkten geleverd zijn.  RIZA brede PINs worden nog niet als instrument gebruikt (er is geen enkele sturing mogelijk door het ontbreken van gegevens en dashbord)  Er is wel strakker gestuurd op de administratieve afhandeling van b.v. investeringen Op een enkele uitzondering na zijn deze processen goed verlopen De onderafdelingen in het kort:

1.2 WILA; Laboratorium voor anorganische analyse Personele ontwikkelingen René Geerdink werkt nu volledig bij WILA, maar is als seniormedewerker ook voor WIL-brede activiteiten zoals inspecties inzetbaar. Janneke Uelderink heeft in 2005 een periode geheel voor WILA gewerkt, ze besteedt sinds halverwege 2005 de helft van haar tijd aan WILU om te voorkomen dat de logistiek van WIL stagneert. Ingrid Bakker heeft in 2005 stage gelopen bij WILA, in de zomer van 2005 is ze ingehuurd om de lage bezetting in de vakantieperiode op te vangen, net zoals dat in de zomer van 2004 ook gebeurd is. In februari heeft een 3-tal scholieren uit Amsterdam een 3-daagse snuffelstage gevolgd. Later in het jaar zijn er diverse 1-daagse snuffelstagiares geweest. Begin november 2004 is Simone Morelis begonnen als HLO-stagiaire, ze heeft ICP-MS gedaan en dit met goed gevolg afgerond in juni 2005. Door haar contacten binnen RIZA kon ze na de zomer meteen aan de slag als inhuurkracht bij WIW. Advies De banden van WIL met de adviseurs van RIZA zijn versterkt door gerichte acties van o.a. WILU. In steeds meer gevallen worden vragen integraal opgepakt, er wordt eerst zoveel mogelijk informatie binnen WIL en RIZA vergaard over het probleem en over mogelijke oplossingen voordat er aan de vraagsteller een antwoord of een aanpak wordt voorgelegd. In het voortraject kost dat extra tijd, maar de afhandeling gaat veel sneller en beter. Er zijn in 2005 diverse adviezen afgegeven naar aanleiding van vragen vanuit afdelingen van RIZA zoals (WIW, WIH, WRG, WRW en WIM, ook de steunpunten en de alarmgroep zijn met raad en als het even kan daad bijgestaan. De Regionale Diensten weten WILA steeds vaker te vinden. Bepaalde onderwerpen komen vaak terug, de bepaling van onopgeloste bestanddelen in afvalwater is regelmatig stof voor discussie. De alarmgroep blijft een belangrijke voorpost voor WIL(A). In mei is in nauwe samenwerking met de alarmgroep deelgenomen aan de nationale oefening voor kernongevallenbestrijding. In juni hebben alarmgroep en WIL(A) een presentatie gehouden op een congres over calamiteitenbestrijding en on-line monitoring. Met WIM wordt regelmatig overlegd over de middelen die ingezet worden om de waterkwaliteitsbewaking (meetstations) optimaal te laten functioneren. In 2005 is een on-line monitor op Eijsden voor radioactiviteit live gegaan. Al voor dat moment bleek alleen al de wetenschap dat Nederland de Maas in de gaten hield reden voor de Fransen om een lozing vanuit één van hun kerncentrales te melden aan Nederland, een unieke gebeurtenis die hopelijk heel gewoon gaat worden. Op dat moment was al besloten om een 2 e monitor aan te schaffen en op Lobith te installeren. De monitor wordt bij WIL getest en zal afhankelijk van het moment dat het ponton gerenoveerd is geïnstalleerd worden. Ondertussen is en wordt meegedacht over de modernisering van de analytisch chemische instrumentatie op meetstation Eijsden die in 2006 zijn beslag moet krijgen. Op radioactiviteitgebied worden regelmatig vragen gesteld, zowel vanuit de drinkwaterwereld als de waterschappen. Hoe bepaalde parameters gemeten moeten worden, en of bepaalde parameters in een bepaalde situatie van belang zijn. RIZA blijkt in Nederland op dit gebied een goede naam te hebben, reden voor KIWA om RIZA om assistentie te vragen bij de beoordeling van hun ringonderzoeken op radioactiviteitgebied. Methodeontwikkeling en innovatie


pagina 8 van 24

Bij metalen is middels een Europese aanbestedingsprocedure een modern hoge resolutie ICP-MS instrument aangeschaft. Hiermee heeft WILA een flinke stap voorwaarts op het gebied van het meten van lage gehalten aan metalen in oppervlaktewater, grondwater, poriewater en op termijn in samenwerking met RIKZ zeewaters. De onlangs geïnstalleerde schone werkbank (laminaire down-flow kast) moet hier een belangrijke bijdrage aan gaan leveren, een lage labachtergrond is essentieel voor het meten op zeer laag nivo (sub ppb). Het geaccrediteerd krijgen van de methode had wat voeten in de aarde, toch is het gelukt om in een kort tijdbestek (6 maanden) een op de nieuwste techniek gebaseerd instrument te implementeren inclusief alle validaties en de stroomlijning van het proces. Naast beter is het proces ook sneller geworden. WILA heeft aandacht besteed aan organometaalverbindingen zoals organotin en organokwik. Aangezien WILO onvoldoende capaciteit had om het GC-AED instrument operationeel te krijgen, is besloten dat WILA de kans kreeg om het toe te passen. In 2005 is met name aandacht besteed aan methylkwik. Door met SPME te preconcentreren, met GC te scheiden en met AED selectief kwik te detecteren zijn gehalten op sub-ppt niveau. WILA heeft in 2005 op macroparametergebied het onderzoek naar testkits geïntensiveerd. Voor verschillende parameters bestaan alternatieve cuvettentesten, die voordelen kunnen hebben ten aanzien van chemicaliëngebruik en tijdsinspanning als er een klein aantal snel gemeten moet worden (calamiteit). Aangezien het meetprincipe vaak afwijkend is, moet nagegaan worden wat de relatie met de standaard laboratoriumtest is. Voor CZV zijn hier zeer goede resultaten voor verkregen. In het najaar van 2004 is WILA geattendeerd op de mogelijke aanwezigheid in het watermilieu van perchloraat, een stof die op ppb nivo al toxische effecten teweeg kan brengen. Dit was en goede gelegenheid om de ionchromatografietechniek (IC) waarover WILA al beschikte uit te bouwen met massaspectrometrische detectie. In samenwerking met WILO en de IC-leverancier is een overbodig geworden massaspectrometer van WILO gekoppeld aan de ionchromatograaf van WILA. Dat werkt goed en heeft duidelijk gemaakt dat perchloraat aanwezig is in oppervlaktewater op sub-ppb niveau. De ICMS opstelling zal ook voor andere parameters ingezet gaan worden. In het kader van vervangingsinvesteringen is een nieuwe microcoulometer voor de bepaling van AOX en VOX aangeschaft. Op termijn zal ook naar de EOX parameter gekeken gaan worden, al neemt het belang ervan af. Met discrete analyse kan een grote verscheidenheid aan parameters fotometrische worden bepaald. In 2005 is gewerkt aan ontwikkeling van methoden voor bromide, fluoride en chroom (VI). De implementatie is nog niet voltooid. Projecten en Acquisitie Het leveren van betrouwbare meetresultaten ten behoeve van MWTL en het afvalwateronderzoek is nog altijd zeer belangrijk voor WILA. Alle expertise op analysegebied is de basis voor de toenemende activiteiten in projectvorm. In het kader van de KRW en innovatieve waterbodembeoordelingmethoden moeten metalen standaard in opgeloste vorm gemeten gaan worden op steeds lagere niveaus, dit is een voortdurende uitdaging voor het metalen lab. Met WI is een samenwerking gestart om de aanwezigheid en impact van met name de niet reguliere metalen in Nederland in kaart te brengen. De in de loop der jaren door WILA verzamelde (screening)gegevens vormen de basis voor dit onderzoek, de interpretatie zal grotendeels door WIW gedaan worden. Het radioactiviteitmeetnet voor de waterschappen heeft een permanent karakter gekregen, en ook in 2005 is ook voor waterleidingbedrijven veel analysewerk op radioactiviteitgebied verricht. Dit heeft geleid tot een recordomzet in 2005. WILA adviseert de waterleidingbedrijven bij de implementatie van methoden, wat heeft geleid tot een (gewenste maar bij lange na niet voldoende) verbreding van de markt voor radioactiviteitanalyses. Het bewaken van de uitbesteding krijgt een structureel karakter. Aangezien er steeds meer analyses uitbesteed worden zijn vergelijkingsonderzoeken gewoon geworden. In 2005 is bijvoorbeeld de Kj N en tP in oppervlaktewater begeleid uitbesteed. Op gezette momenten zijn monsters dubbel gemeten om de vergelijkbaarheid te controleren. Dat zal in de toekomst voor deze en andere uitbestede parameters op gezette tijden herhaald worden. Vaste meetmomenten ter controle van de uitbestede afvalwaterparameters zijn de afvalwaterprojecten die Wietske organiseert. Gedurende een aantal dagen week worden alle binnenkomende afvalwatermonsters gedupliceerd in het LIMS en door WILA op alle gevraagde parameters geanalyseerd. De resultaten geven een beeld van de prestaties van de contractlaboratoria.


pagina 9 van 24

Normalisatie WILA participeert in normalisatie op het gebied van metalen, algemene parameters en radioactiviteit. Op het gebied van radioactiviteit is er in 2005 wederom het nodige gebeurd. De revitalisatie van het Nationaal Plan Kernongevallenbestrijding (NPK) heeft geleid tot conceptmethoden die middels ringonderzoeken worden geëvalueerd. Dat heeft tot wisselende resultaten geleid, de laboratoriumwereld is op radioactiviteitgebied nog altijd niet goed ontwikkeld. Wat algemene parameters en metalen betreft is 2005 een productief jaar geweest. De (koepel)normen voor de bepaling van metalen in diverse matrices zijn eindelijk uitgekomen. Er is een ontwerpnorm voor discrete analyse van nutriënten gereed gekomen en de CZV norm is herzien. De laatstgenoemde is onderworpen aan een methode-evaluerend ringonderzoek (coproductie van WIMQ en WILA). De vergelijkbaarheid voor zeer zoute monsters is (niet onverwacht) teleurstellend, dit gegeven en andere praktijkervaringen zullen in de CZV-norm verwerkt moeten worden. In Europees verband wordt gewerkt aan het uitdunnen van de bodemnormen (project Horizontal). Dat levert normen op die veelal een compromis is van verschillende invalshoeken. Deze normen zullen waarschijnlijk na acceptatie opgelegd gaan worden aan de lidstaten.

1.3 WILB; Laboratorium voor biologische analyse Personele ontwikkelingen Celesta de Winter heeft aan het eind van het jaar aangegeven dat ze het laboratorium wil verlaten. Ze heeft besloten iets heel anders te gaan doen. Als gevolg hiervan is de formatie van WILB eind 2005 weer verder onder druk gekomen. Bovendien heeft Gerlinda Boekhoud besloten na haar ouderschapsverlof 24 uur te gaan werken. De resterende minimale formatie van 4.1 fte maakt het voor WILB zéér moeilijk de verschillende noodzakelijk hydrobiologische kennisvelden te onderhouden. Het DT heeft het groene licht gegeven voor interne werving van 1 fte. Op basis van eerdere wervingsacties valt niet te verwachten dat er een geschikte kandidaat binnen RWS zal worden gevonden. De vooruitzichten op versterking van de vaste formatie zijn dus weinig hoopgevend. Controle uitbesteding In 2005 zijn via WIL drie macro-evertebraten projecten uitbesteed bij 3 externe bureaus. De analyse resultaten van de in totaal 77 macro-evertebraten monsters zijn door WILB gecontroleerd. Bij 1 bureau zijn ernstige tekortkomingen in de rapportage aangetroffen. Hier is uitgebreid over gecommuniceerd. Alle fouten zijn uiteindelijk hersteld. Bij de overige 2 bureaus zijn in het aanbestede analysewerk een beperkt aantal afwijkingen geconstateerd. In een goede samenwerkingssfeer zijn deze gegevens aangepast. Voor een aantal taxa heeft overleg plaatsgevonden over juiste determinatie en naamgeving. Dit jaar zijn tevens 105 fytoplanktonmonsters uitbesteed bij 1 extern bureau. Er is met name gelet op juiste naamgeving en overeenstemming in determinatie. Verschillen zijn besproken tijdens een audit bij betreffende externe bureau. Dit heeft geleid tot een aantal wijzigingen in de rapportage. Duidelijk is geworden dat overeenstemming in determinatie in een breder kader meer structureel zal moeten worden opgepakt. Advies Binnen het RIZA is vooral geadviseerd met betrekking tot de KRW-maatlatten en monitoring. Methodeontwikkeling en innovatie Innovatie heeft dit jaar in het teken gestaan van juiste naamgeving. WILB heeft in april 2005 moeten constateren dat het TCN-project geen oplossing bood voor de ernstige problemen rond naamgeving van (semi-) aquatische organismen. Daar deze “naamproblemen” de ontwikkeling van bruikbare KRWmaatlatten bemoeilijkt en goede uitwisseling van databestanden onmogelijk maakt heeft WILB besloten deze klus met hoge prioriteit op zich te nemen. Het gaat in totaal om de bewerking van zo’n 15.000 soorten. Het project wordt in nauw overleg met STOWA als vertegenwoordiger van de grootste gebruikersgroep uitgevoerd. De namenlijsten zullen eind 2006 voor iedereen via internet beschikbaar worden gesteld. Er is Jaarverslag WIL 2005

pagina 10 van 24

tevens voorzien in beheer en onderhoud van deze dynamische standaard. In 2006 zullen in een implementatieproject alle databases geconverteerd moeten worden naar de nieuwe namen. Eind 2005 is hierover overleg gepleegd met de beheerders van de 4 belangrijkste databases (EcoLims, Ecobase, Dawaco en Donar). Projecten en Acquisitie Tussen de bedrijven door is samen met WILO onderz oek uitgevoerd naar het voorkomen van cyanotoxine-producerende cyanobacteriën in Nederland. Aandacht was met name gevestigd op neurotoxine-producerende taxa. Ten behoeve van bepaling van de referentietoestand voor fytobenthos is samen met TNO-NITG een vervolgproject uitgevoerd naar de ‘Paleowaterkwaliteit’ in het Maasgebied ca 4000 BP en zijn een aantal meersedimenten uit de afgelopen 100 jaar onderzocht. Definitieve evaluatie en besluit over vervolg zal begin 2006 plaatsvinden. Normalisatie In samenwerking met NEN is de Normsubcommissie “Aquatische Oecologie” nieuw leven ingeblazen. Arnold Veen heeft het voorzitterschap weer op zich genomen. Er zijn schaduwgroepen van de relevante CEN-taakgroepen samengesteld om de vele ontwikkelingen met betrekking tot Europese standaardisatie goed te kunnen volgen en voor Nederlandse inbreng te zorgen. In samenwerking met Oostenrijk en Engeland is de laatste hand gelegd aan de “Guidance on assuring the quality of biological and ecological assessments in the aquatic environment.” Samen met STOWA, WEW en NEN zijn eind 2005 voorbereidingen getroffen voor een nationaal symposium in maart 2006 over Kwaliteitsborging.

1.4 WILO; Laboratorium voor organische analyse Personele ontwikkelingen WILO heeft in 2005 een relatief rustigere periode achter de rug met niet al te veel personeelswisselingen. In februari is Gina Rinia het team komen versterken, zij werkt op IF-basis en is afkomstig van Wetterskip Fryslân. Wij zijn blij dat haar IF contract in 2006 zal worden verlengd. Eind mei is Sylvia na haar zwangerschapsverlof weer begonnen met werken, deels met ouderschapsverlof. Jordan is in januari voor het eerst vader geworden en Gerard heeft in november zijn tweede dochter in zijn armen kunnen sluiten. In december is Arno Bouter begonnen met zijn HLO stage. Hij gaat een methode ontwikkelen om met behulp van bacteriën en een fractiecollector antibiotica aan te kunnen tonen in oppervlaktewater en afvalwater. Controle uitbesteding In het kader van de verdergaande in de markt zetten van routinematige analyses zijn in 2005 voor een drietal analyses uitbesteed die tot dan toe in eigen huis werden gedaan. Het betreft de FUH analyse in oppervlaktewater, de PAK analyse in zwevend stof en sediment en de OCB/PCB analyse in zwevend stof en sediment. Om de uitbesteding te borgen werden een aantal monsters dubbel geanalyseerd. Daarnaast werden in het kader van de kwaliteitsborging WVO een aantal audits uitgevoerd bij de uitbestedingslaboratoria. Advies Advisering neemt een belangrijke plaats in. De grote adviezen worden gegeven in de projecten (zoals TEB, diergeneesmiddelen, onderzoek naar vergeten stoffen, Olie-onderzoek, de methode ontwikkelingsprojecten voor de waterschappen (ILOW)). WIL participeert in de subgroep MIR Chemie (nationale implementatie KRW monitoring). En tevens in een project voor de Europese commissie (Chemical monitoring activitiy, CMA) waarin een guidance en een commision decision worden voorbereid voor de verdere regelgeving rond chemische monitoring. Ook het project monitoring van zwarte lijst stoffen (76/464) vroeg om onze advisering en flexibele analysecapaciteit. Kleine adviezen worden vrijwel dagelijks gegeven aan RD’s, SD’s, DGW en minder frequent aan KLPD, VROM en het hoofdkantoor van RWS. Methodeontwikkeling en innovatie


pagina 11 van 24

De GC tandem MS (GC-MS/MS) is met succes geïmplementeerd en is nu inzetbaar voor de analyse van (N)CB’s in zwevend stof. Dit apparaat vervangt de LC-GCMS en heeft minder last van matrixinterferentie waardoor de kans op vals positieve resultaten weer verder is gereduceerd. Daarnaast zijn twee nieuwe GCMS systemen aangeschaft waarmee het mogelijk is om gelijktijdig in de SIM als de full-scan mode te analyseren waarmee het mogelijk is om de detectiegrenzen te verlagen. Dit is noodzakelijk om te kunnen voldoen aan de eisen uit de kaderrichtlijn water en de ministeriele regeling. In opdracht van de afdeling advisering emissiebeheer is een methode ontwikkeld voor de analyse van geneesmiddelen in sediment en zwevend stof. In 2005 zijn deze monsters geanalyseerd met deze methode projectmatig monsters worden geanalyseerd. WILO is in 2005 samen met de afdeling WIW begonnen met het ontwikkelen van een analysemethode om de invloed van antibiotica in oppervlaktewater op de groei van bacteriën vast te kunnen stellen. Dit wordt gedaan met een methode waarbij een chromatografische scheiding wordt gecombineerd met bacteriologische testen. Een oppervlaktewatermonster wordt in verschillende fracties opgedeeld. Er wordt vastgesteld of één of meerdere fracties een remming in de groei van bacteriën tot gevolg heeft. Indien dit het geval is, wordt onderzocht of er antibiotica aanwezig zijn in de fractie die deze remming tot gevolg kan hebben. In 2006 krijgt dit project een vervolg. Projecten en Acquisitie Door de goede naam die WIL heeft opgebouwd komen veel verzoeken binnen die niet naast de hoofdtaken van WIL ingepast kunnen worden met de huidige formatie. Enkele grote projecten moesten daardoor afgewezen worden. WILO richt zich er nu op aan projecten in een beperkte rol deel te nemen. Op deze manier kunnen we invloed op het project uitoefenen en tevens profiteren van de kennisopbouw binnen het project. Wel wordt het project methodeontwikkeling voor de ILOW waterschapslaboratoria gecontinueerd omdat dat heel goed in de RWS visie past. Normalisatie WILO participeert in normalisatie met name op het gebied van de NEN commissie organische parameters, bij de ontwikkeling van een norm voor olie identificatie (CEN-BT120) en diverse andere NEN projecten.

1.5 WILU; Inklaring en Uitbesteding Personele ontwikkelingen In de zomervakantie heeft Aroena Goerdajal weer 6 weken als vakantiekracht bij ons gewerkt en vanaf half oktober werkt ze weer halve dagen bijons. Colinda Boender en Hella Zwarter zijn allebei met zwangerschapsverlof gegaan en hebben inmiddels allebei een dochter gekregen. John Buijsman heeft per 1 september het RIZA verlaten, zijn inhuurcontract liep af. Janneke Uelderink is per 1 september weer voor 50% teruggekomen bij WILU, en blijft voor 50% bij WILA werken. Marion Gort is per 1 december van WILO naar WILU overgegaan. Tijdelijk werkt Celesta de Winter van WILB bij WILU. Uitbesteding De samenwerking tussen WILU en WILO/WILA/WILB is afgelopen jaar op het gebied van de kwaliteitsborging van de uitbesteding geïntensiveerd. De inspektiebezoeken bij externe laboratoria zijn door medewerkers van WILU en WILO/WILA/WILB gezamenlijk uitgevoerd. In 2005 is een nieuwe Europese Aanbesteding van analyses gedaan. Een projectgroep bestaande uit medewerkers van alle 4 de onderafdelingen heeft de aanbestedingsdocumentatie geschreven en de offertes beoordeeld. Uiteindelijk zijn de volgende raamcontracten afgesloten: afvalwater: Al-West, Analytico, Omegam, WSHD oppervlaktewater Al-West, Analytcio, Omegam, WSHD waterbodems Al-West, Alcontrol, Analytico, Omegam hydrobiologie Aqualab, Aquasense, Koeman & Bijkerk, Vallenduuk, Het Waterlaboratorium


pagina 12 van 24

Labinfos Afgelopen jaar zijn 2 belangrijke stappen gezet op weg naar de migratie van 8.4 naar 9.3. De VMS servers zijn vervangen door 2 nieuwe servers die draaien onder Windows 2003. Daarnaast zijn alle Fortran maatwerk applicaties omgezet naar Visual Basic Access applicatie. Hiermee zijn we goed voorbereid voor de overgang naar 9.3 in 2006. Projecten en Acquisitie Naast de gebruikelijke grote projecten MWTL, regionaal meetnet en afvalwateronderzoek waren er weer een groot aantal kleinere projecten. Opdrachtgevers hiervan waren zowel intern RIZA als regionale directies en IVW. Opvallend was de stijgende vraag naar screeningen. Door deelname aan de werkgroep inkoopstrategie basisinformatie was de aanvraag voor projecten nog groter, maar vanwege capaciteitsgebrek konden deze aanvragen niet worden gehonoreerd.


pagina 13 van 24

2. Publicaties 2.1 Publicaties in tijdschriften Auteur

Titel

Tijdschrift

Fakness, L.-G., Daling, P.S., Hansen, A.B., Kienhuis, P. & Duus, R.

2005: New Guidelines for Oil Spill Identification of WaterbornePetroleum and Petroleum Products. Proceedings of the Twenty-eighth Arctic and Marine Oilspill Program (AMOP) Ionizable (Thia)calix[4]crowns as Highly Selective 226 Ra2+ Ionophores

Technical Seminar, Calgary, Canada, June 7-9, 2005. Ottawa: Environment Canada. Vol. 1, pp. 183-202. Analytical Chemistry, 2005, volume 77, p. 4611 - 4617

Selective Removal of 226Ra2+ from Gas-FieldProduced Waters

Environmental Science Technology, 2005, volume 39, p. 5455 - 5459

Auteur

Titel

Datum en Locatie

Onno Epema en Joan Staeb Wout van Hemert, Herman Schuijn en Aadje Mugie Joan Staeb

Niet gelimiteerde verbindingen in afvalwater

14 april 2005: voor handhavers van RDs 14 april 2005

W.G. van Gogh, O.J. Epema en J.M. van Steenwijk Herman Schuijn en Wout van Hemert Joan Staeb

A dutch view of emergency planning & control

F. W.B. van Leeuwen, H.Beijleveld, C.J.H. Miermans, J. Huskens, W. Verboom and D.N. Reinhoudt F. W.B. van Leeuwen, C.J.H. Miermans H.Beijleveld, T. Tomasberger, J.T. Davis, W. Verboom and D.N. Reinhoudt

2.2 Lezingen

Workshop proffesionalisering afvalwateronderzoek Monitoring of pesticides in the Netherlands

6 juni 2005: CIPAC Eurupe congres 14 juni 2005: Manchester

Paul Kienhuis

Afvalwateronderzoek bij het RIZA, lezing voor monsternemers dir. Zuid Holland KRW Monitoring Implementatie in NL betekenis voor WIL – Stand van zaken Oilanalyses for dummiesv7.ppt

Kees Miermans

Metaalanalyse binnen RIZA met HR-ICP-MS

26 september 2005: Vergadering Bonnagreement 28 september 2005: Thermo

Joan Staeb Ronald de Boer

Screening for organic compounds using Amdis and the RIZA GCMS database Last van vette vingers?

20 oktober 2005: EU-SWIFT meting 15 november: WILO

Paul Kienhuis

De identificatie en vergelijking van oliemonsters

Onno Epema en Kees Miermans Herman Schuijn

Metaalonderzoek in oppervlaktewater, overgang van LR-ICP-MS naar HR-ICP-MS Justitieonderzoek, lezing voor politie Flevoland

18 november 2005: ROOM overleg bij het RIZA 25 november 2005: KNCV WAS

Paul Kienhuis

Oilanalyses for dummiesv6.ppt Olie monsternamev7.ppt A dutch view of emergency planning and control

O.J. Epema, J.M. van Steenwijk and W.G. van Gogh M. Swarte, F. Kouwets en A. Veen


The need for a guidance document on the development and selection of keys for use in freshwater biological monitoring

6 september 2005, Directie Zuid Holland 20 september 2005: WIL

22 november en 13 december 2005 15 december 2005: Olie voorlichting bij RWS-Zeeland Paper Manchester 2005

15 November, FBA Lake Windermere UK

pagina 14 van 24

Auteur

Titel

Datum en Locatie

F. Kouwets F. Kouwets

Het meetnet fytobenthos. Een nieuw meetnet binnen MWTL. Biotaxonlijsten. Het hoe, wat en waarom

F. Kouwets

Biotaxonlijsten. Het hoe, wat en waarom.

A. Veen

The standard notation of taxonomic (Latin) names Hoe en wat CEN/TC230/WG2

Themadag meetdiensten RWS, Nieuwkoop, 02.06.2005 TCN-overleg RIZA - IDSW, Lelystad, 09.11.2005 EcoLIMS gebruikersoverleg, Lelystad, 25.12.2005 11 Mei Bratislava CEN\TC230)\ WG2 meeting 8 April NEN Delft

Auteur

Onderwerp

Datum en Locatie

A. Veen

Vogelsterfte/blauwwier problematiek

Radio NOS 1 journaal 10 juni 12:00 uur

A. Veen

2.3 Posters Geen.

2.4 Media

2.5 Nota’s, rapporten en werkdocumenten 2.5.1 Onderzoeks- en validatierapporten; nota’s en werkdocumenten Auteur

Titel

Nummer

Ewoud Klopstra

Identificatie van a- en b-endosulfan in extracten van sediment en zwevend stof met behulp van GCMS Adsorptie aan membraanfilters bij de bepaling van opgeloste metalen in oppervlaktewater Oil Spill identification - Round Robin 2004 Comparison of three gas oil samples KRW stoffen in oppervlaktewater

W2004.219X

Validatie en implementatie ELEMENT2 (HRICP-MS) Validatierapport Olievergelijking en Interpretatie Validatie van het olievergelijkend onderzoek, gebaseerd op de ontwerp richtlijn CEN/TC BT WI 27002: Oil Spill IdentificationWaterborne petroleum and petroleum products-Part 2: Analytical methodology and interpretation of results Verantwoord uitbesteden van PAKs en OCB/PCB in zwevende stof en FUHs in oppervlaktewater door WIL - Deel 1 Optimalisatie en validatie van de Sivevoc analyse Doelstoffenanalyse voor 'vergeten' stoffen

W2005.74X

Implementatie van de GC-MS/MS op het gebied van de analyse van (nitro)chloorbenzenen Optimaliseren van de werkwijze voor screeningsonderzoek met GCMS

W2005.133X

Vincent Smit Paul Kienhuis Marcel Kotte Kees Miermans Paul K ienhuis

Maaike de Zwart Sylvia van Kuijck, Piet van Duijn en Marion Gort Gina Rinia Marcel Kotte Ronald de Boer


W2005.039X W2005.042X W2005.055X

W2005.080X

W2005.100X W2005.104X W2005.121X

W2005.135X

pagina 15 van 24

Auteur

Titel

Nummer

Paul Kienhuis

Handleiding voor het nemen van oliemonsters. Handleiding voor in monsterkoffers en voor handhavers. Screeningsonderzoek Rozenkassen 2005

W2005.138X

Analyse van risicovolle stoffen in effluenten RWZI's en AWZI's Kwaliteitsborging uitbestede analyses in afvalwater Validatierapport CZV cuvettentest

W2005.140X

ILOW project 2005- Validatie van de analyse van nieuwe bestrijdingsmiddelen met SPEGCMS- Validatie van de analyse voor broomhoudende vlamvertragers met GC-MS en GC-ECD- Methodeontwikkeling SPE-LC-MS Vergeten stoffen 2004 en 2005; Screeningsonderzoek in oppervlaktewater en afvalwater Toepassing van GC Time of Flight techniek bij identificatie van onbekende verbindingen 2005 Heranalyse van a-endosulfan metingen MWTL 2003 RIZA results of the interlaboratory study of the OSPAR Intercessional Expert Group (IEG) on Whole Effluent Assessment (WEA) - The RIZA result of SPME and LLE analyses of effluents. Validatierapport CZV NEN 6633

W2005.156X

Laboratorium-evaluerend onderzoek project 314 Macro-invertebraten in waterbodem Laboratorium-evaluerend onderzoek project 316. Benthische diatomeeën op hard substraat/planten Ontwerp meetnet fytobenthos voor de Rijkswateren. Het resultaat van de pilots 2002 2004 Primaire rapportage macro-invertebraten 1Randmeren habitat 1993/1997/2001 Laboratorium-evaluerend onderzoek project 308 Zoöplankton in oppervlaktewater Laboratorium-evaluerend onderzoek project 310 Fytoplankton in oppervlaktewater

2004.029X

Auteur

Titel

Opmerkingen

O.J. Epema, J.M. van Steenwijk and W.G. van Gogh Carlo Engeler

A dutch view of emergency planning and control

Paper Manchester 2005

Onderzoek naar mogelijke radioactieve stoffen in de waterbodem van het Noord-Hollands kanaal bij Slochtereiland. CIW rapport Meetplannen voor nucleaire ongevallen en routinemetingen. Binnenvaart, emissies naar water en bijbehorende regelgeving

Uitgifte:18-10-2005 Deelrapportage

Ronald de Boer Ronald de Boer Marion Gort René Geerdink Sylvia van Kuijck, Jordan Tiesnitsch en Ronald de Boer (ism ILOW werkgroep) Ronald de Boer Ronald de Boer Ewoud Klopstra Paul Kienhuis

René Geerdink A. Swarte en A. Veen Kouwets, F.A.C., & Veen, A. Kouwets, F.A.C.

A. Veen, M. Swarte en C. de Winter C. de Winter en A. Veen A. B.

Veen en G.Boekhoud

W2005.139X

W2005.152X W2005.153X

W2005.165X W2005.166X W2005.167X W2005.181X

W2005.185X

2004.031x BM05.02

BM05.01/2005.033x 2004.023x

2004.025x

2.5.2 Overig

J.M. van Steenwijk, C.E. Engeler Kirsten van Dijk, Kitty van de Wall, Guido Dekker, Joan Meijerink en Marion Gort


Uitgifte: eind 2005

pagina 16 van 24

Auteur

Titel

Opmerkingen

Kouwets, F.A.C. & Veen, A.

Fossiele Grensmaas-flora langs de KRWmaatlat

Trendsinwater.nl 17, december 2005, p. 4

2.5.3 Nieuwe werkvoorschriften & standaardaanwijzingen In 2005 werden 13 werkvoorschriften nieuw uitgebracht. Auteur

Titel

Nummer

J. Staeb, S. van Kuijck en P. Frintrop Paul Kienhuis

Projectmatige analyses buiten accreditatie

SA8142

Apparatuurvoorschrift Massaspectrometrie Opstelling 12 De analyse van onbekende verbindingen met GC Time of Flight Hoge Resolutie MS Apparatuurvoorschrift Massaspectrometrie opstelling 13 De bepaling van 30 ‘vergeten’ stoffen

W 7100 5.602

De kwalitatieve analyse van minerale olie met GC-FID De kwalitatieve analyse van biomarkers in minerale oliemonsters m.b.v. GCMS Analyse van KRW componenten met SPE-GCMS (SIM-mode) Olievergelijking en interpretatie

W8140 5.390

De bepaling van het gehalte aan broomhoudende brandvertragers in sediment en zwevend stof m.b.v. gaschromatografie en massaspectrometrie (GC-MS) De bepaling van het gehalte aan enkele bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater met Solid Phase Extractie/vloeistofchromatografie en MS/MS detectie i.s.m. ILOW De bepaling van het gehalte aan enkele bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater met Solid Phase Extractie/ gaschromatografie en MS detectie m.b.t. Harmonica Analyse van (nitro)chloorbenzenen met behulp van GC-MS/MS De bepaling van het gehalte aan NMethyldiethanolamine (MDEA) in oppervlaktewater/afvalwater met vloeistofchromatografie en MS/MS detectie

W8140 5.413

Marcel Kotte Gina Rinia Paul Kienhuis Paul Kienhuis Marcel Kotte Paul Kienhuis Ronald de Boer en Marion Gort

Jordan Tiesnitsch

Jordan Tiesnitsch

Marcel Kotte Jordan Tiesnitsch


W7100 5.013 W8140 5.309

W8140 5.391 W8140 5.411 W8140 5.412

W8140 5.415

W8140 5.416

W8140 5.414 W8140 5.415

pagina 17 van 24

3. Overzicht productieontwikkeling analyses WIL in 2005 In onderstaande grafieken is de productie over een aantal jaren weergegeven van de interne en externe laboratoria. De productie van hydrobiologische gegevens kon niet exact berekend worden is daarom geschat.


pagina 18 van 24

4. Commissies De huidige deelname aan commissies door leden van WIL staat hieronder vermeld: Naam

Commissie

Aadje Mugie

WH-CT

Carlo Engeler

NEN radioactiviteit

Jordan Tiesnitsch

ILOW werkgroep methode innovatie

Kees Miermans

ROAM overleg

Kees Miermans

NEN Taakgroep 1 en 4*

Maarten Buwalda

Landelijke werkgroep macroparameters

Marcel Kotte

Expertgroep Alarmwaarden

Onno Epema

NEN anorganische parameters 39001602

Rembert Breidenbach

NEN Taakgroep 4*

René Geerdink

HBO adviesraad Hogeschool Leeuwarden

René Geerdink

Landelijke werkgroep macroparameters

Ronald de Boer


Sylvia van Kuijck


Wietske de Haan

NEN Taakgroep2*

Wout van Hemert

WVO-info gebruikersoverleg

A. Veen

CEN\TC230\ WG2 TG1

A. Veen

CEN\TC230\ WG2 TG3

A. Veen

CEN\TC230\ WG2 TG4

A. Veen

CEN\TC230\ WG2 TG5

A. Veen

CEN\TC230\ WG2 TG6

A. Veen

CEN\TC230\ WG2 TG7

A. Veen

NEN normsubcommissie 390 147 05

A. Veen

NEN commissie 390147

A. Veen

Nen subcommissie 390 016 04

M. Swarte

Macro-invertebraten –NAP overleg

F. Kouwets

Plankton Overleg Nederland

G. Boekhoud

Plankton Overleg Nederland


pagina 19 van 24

5. Gevolgde opleidingen, cursussen & symposia WIL in 2004 Naam

Cursus

Aadje Mugie

Werken vanuit intuïtie

Carlo Engeler

APEX Gamma Software installatie en opleiding (Canberra Eurisys)

Carlo Engeler

Inspector 1000, handheld radiation identifier, opleiding in Zellik

Carlo Engeler

Eichrom users meeting (radiochemistry extraction resins), Manchester

Carlo Engeler

BHV cursus 21/22-09-'05

Carlo Engeler

Oefening Nucleaire calamiteiten NSO 25-05-'05

Carlo Engeler

NL-Deelnemersbijeenkomst BFS ringonderzoek (RIVM)

Carlo Engeler

Werkbezoeken Drinkwaterlabs

Edzard van Delden

Cursus Quattro micro GC en Masslynx/Quanlynx van Waters

Emmy Lippinkhof

Bedieningscursus Microcoulometer

Esther Wiersma

Thermo workshop 28 september

Esther Wiersma

HR-ICP-MS; Bremen; 11 t/m 15-04-'05

Gina Rinia

Workshop Amdis – 12 december 2005

Herman Schuijn Janneke Uelderink

Usermeeting LabManager – Thermo Informatics World (Thermo) – 7 t/m 11 nov. (Nice) Interne opleidingen IC, DA en KGF

Jeanne Derks

Niet-UAV cursus

Kees Miermans

Thermo workshop 28-09-'05

Kees Miermans

KNCV Atoomspectrometrie 25-11-2005

Kees Miermans


Louis Grondhuis

Basis Chemie

Maaike de Zwart

Cursus Rationeel effectieve medewerker

Marcel Kotte

Opleiding Time Management van GITP

Marcel Kotte

Cursus Bouwstoffenbesluit door Oranjewoud

Marcel Kotte

Cursus “Wetenschapsjournalistiek”

Marcel Kotte

Workshop “Nationale Staf Oefening (NSO) 2005”

Marcel Kotte

Workshop “BOT-mi All-dag”

Marcel Kotte

ICBR symposium betreffende het Waarschuwings- en Alarmplan (WAP) van de Rijn

Marcel Kotte


Marga Bogaart

Onderhandelen

Marga Bogaart Marion Gort

Usermeeting LabManager – Thermo Informatics World (Thermo) – 7 t/m 11 nov. (Nice) HBO-opleiding Milieutechnologie

Marion Gort

Cursus Headspace (Interscience)

Marion Gort

Cursus Timemanagement

Marion Gort

Workshop milieutoezicht binnenvaart

Onno Epema


Onno Epema

KNCV Atoomspectrometrie 25-11-'05

Onno Epema

Werkbezoek Elementar; Hanau; 11/12-10-'05

Onno Epema

NEN workshop HORIZONTAL

Rembert Breidenbach

RKW

Rembert Breidenbach


Rembert Breidenbach

Visual Basic

René Geerdink

Training effectief beïnvloeden; 6 dagen


pagina 20 van 24

Naam

Cursus

René Geerdink

Visual basic

Sylvia van kuijck


Vincent Smit


Vincent Smit

Eichrom Gebruikersbijeenkomst (Manchester)

Vincent Smit

Werkbezoek Elementanalyse 11/12-10-2005

Vincent Smit


Wietske de Haan

BHV cursus 21/22-09-'05

Wietske de Haan

Thermo workshop 28-09-'05

WILO

Teamrollen

WILO

Cursus kleine blusmiddelen

F. Kouwets

Determination course of Cyanobacteria. University of South Bohemia, Faculty of Biological sciences, Ceske Budejovice, Czech Republic, o.l.v. Prof. J. Komárek, 25 28.07.2005 Workshop determinatie guidance, Windermere, U.K., 14 - 16.11.2005

A. Veen, M. Swarte en F. Kouwets M. Kuitert F. Kouwets F. Kouwets


Malacostraca cursus 20 en 21 oktober 2005 in Berg en Dal. Jaarvergadering NVKD (Nederlands-Vlaamse Kring van Diatomisten), 20 21.05.2005, NIOZ, Texel Studiedag Sieralgen, 23 - 24.06.2005, Drenthe en RIZA, Lelystad

pagina 21 van 24

6. Investeringen De laboratoria moeten zowel qua personeel als apparatuur goed geoutilleerd blijven. In het voorjaar van 2005 had WIL de beschikking over het normale budget voor investering in apparatuur. Na de zomer kwam extra budget beschikbaar binnen Basisinformatie, waardoor ook andere gewenste investeringen konden plaatsvinden zowel ter innovatie als vervanging. Instrument

Vervanging of Innovatie

Droogstoof; 3 stuks

Vervanging

Koel-/vrieskast, 4 stuks

Vervanging

Camera

Uitbreiding

Moffeloven

Vervanging

Detector alfa/beta; 2 stuks

Vervanging + Innovatie

Koelsysteem

Innovatie

Dewarvat; 2 stuks

Innovatie

Microcoulometer

Innovatie

Analytische balans, 2 stuks

Vervanging

Bovenweger

Vervanging

Injectie-/Introductiesysteem

Innovatie

Monsterwisselaar; 2 stuks

Uitbreiding

Koelbad

Innovatie

Gaschromatograaf; 2 stuks

Vervanging + innovatie

Detector massaspectrometer; 2 stuks

Vervanging + innovatie

PC; 3 stuks

Vervanging

Beeldscherm; 3 stuks

Vervanging

Printer; 2 stuks

Vervanging

Monstervoorbehandelingssysteem

Vervanging

Spectrofotometer UV/Vis

Vervanging

pH-meter

Vervanging

Indampopstelling

Innovatie

Olypus DP 70 digitale camera

uitbreiding


pagina 22 van 24

7. Personele mutaties Naam

In dienst

Walter van Charldorp Gina Rinia

21-02-2005

Arno Bouter

12-12-2005

Celesta de WInter Celesta de WInter

Uit dienst

Functie

Afdeling

1-1-2005

medewerker WILO

WILO

medewerker WILO; IF Wetterskip Fryslân stagiair 1-12-2005

1-12-2005

Marion Gort

1-12-2005

WILO WILO

Medewerker WILB

WILB

Medewerker WILU

WILU

Medewerker WILO

WILO

Marion Gort

1-12-2005

Medewerker WILU

WILU

Aroena Goerdajal

2 periodes

Inhuur administratieve kracht

WILU

inklaarder

WILU

John Buijsman Janneke Uelderink


1-09-2005

v.a. 1 sept 50% WILA/ 50% WILU

pagina 23 van 24

8. Levertijdenoverzicht Het nakomen van afspraken is een belangrijk doel binnen WIL. Een structurele wijziging in het LIMS maakt het mogelijk om elk valide meetresultaat direct te rapporteren. Daarnaast is bij problemen in een aantal gevallen met opdrachtgevers een verlenging van de oorspronkelijk afgesproken levertijd overeengekomen. Dat komt niet geheel tot uiting in onderstaand overzicht, aangezien het administratief doorvoeren van nieuwe afspraken in het LIMS geen prioriteit heeft. Lab

Totaal n

Afvalwater %op tijd

n

%op tijd

Oppervlaktewater

Zwevend stof

n

n

%op tijd

%op tijd

WILA

18983

63

1591

28

13191

66

4201

70

WILB

108

6

0

0

108

6

0

0

WILO

1473

41

405

41

701

48

367

31

WILU

11812

79

0

0

9173

76

2639

92

OMEGAM

9753

69

867

91

8267

68

619

54

AL-WEST

21994

86

21363

87

0

0

631

87

WMO|Vitens

1550

66

58

0

1492

67

0

0

WSHD

26644

81

26644

81

0

0

0

0

Intern lab's 1 t/m 4

32376

68

1996

31

23173

69

7207

76

Extern lab's 5 t/m 8

59941

81

48932

84

9759

68

1250

70

Levertijden WILB De percentages in de tabel betreffen enkel de chlorofylbepaling. Deze bepaling is van belang voor de hydrobiologische analyses, de gehanteerde levertijd is niet relevant. Levertijden WILA In 2005 is de monsterafhandeling soepel verlopen, onder andere door het stroomlijnen van een verrichtingen die veel productie leveren. Als er stagnatie optrad betrof het vaak een structureel probleem of vernieuwing van apparatuur. De cijfers voor OW en ZS zijn dan ook beduidend beter (>10%) dan in 2004 terwijl er meer monsters zijn afgehandeld, het totaalbeeld lift hierop mee. Afvalwaters worden in kleine aantallen projectmatig gemeten, daar is de afhandelingssnelheid van secundair belang omdat de resultaten voor eigen gebruik (controle op de uitbesteding) bedoeld zijn. Levertijden WILO Het hier weergegeven beeld weerspiegelt niet helemaal de werkelijkheid omdat de met de klanten afgesproken levertijden voor testen nog steeds alleen op monsterniveau in LIMS worden vastgelegd. Hierdoor kloppen veel getallen niet met de echte afspraken.


pagina 24 van 24

RWS RIZA Hoofdafdeling Waterkwaliteit & Informatie

Recommend Documents