Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland Versterken van een harmonieus gecomponeerde wijk
COLOFON Afdeling Stadsontwikkeling Jeanella Scheidelaar Max Verbeek Cees van der Graaf Augustus 2010
wijkbijeenkomst
Ruimtelijke Visie
‘s-Gravenland INLEIDING
Waarom dit rapport? INLEIDING
Doel VERSTERKEN VAN EEN Context HARMONIEUS GECOMPONEERLeeswijzer DE WIJK ANALYSE VISIE
Waarom dit rapport Op 2 maart 2010 heeft het college van burgemeester en wethouders het “Plan van Aanpak actualisering bestemmingsplannen” vastgesteld. De intentie van het Plan van Aanpak is te komen tot actuele bestemmingsplannen voor de gehele gemeente. De bedoeling is het aantal van 28 bestemmingsplannen en 2 uitwerkingsplannen terug te brengen tot 12 bestemmingsplangebieden. De gemeente wil voor de wijk ‘s-Gravenland een nieuw bestemmingsplan vaststellen. Voordat met het feitelijk opstellen van dit bestemmingsplan wordt begonnen, zijn een aantal uitgangspunten geformuleerd. Deze uitgangspunten zijn in de ‘Nota van Uitgangspunten ‘s-Gravenland’ opgenomen. Deze Nota vormt samen met de ‘Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland’ de basis voor het nieuw op te stellen bestemmingsplan ‘s-Gravenland.
muziek instrument op rotonde
wijkbijeenkomst
De gemeenteraad moet de ‘Nota van Uitgangspunten ‘s-Gravenland’ (waar de ‘Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland’ onderdeel van uitmaakt) vaststellen, omdat in de Wet ruimtelijke ordening de bevoegdheid tot het vaststellen van een bestemmingsplan aan de raad is toegekend. Door het vaststellen van een nieuw bestemmingsplan geldt er straks een eenduidig regime voor het gehele plangebied waardoor er weer sprake is van een actueel juridisch-planologisch kader, dat goed aansluit bij de huidige situatie en dat inspeelt op de actuele maatschappelijke behoeften.
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland /
/ Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
foto: ‘spelende kinderen’ door Max Verbeek
Doel Visie op de toekomst In de Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland worden de toekomstige ontwikkelingen in de wijk geschetst voor de middenlange termijn tot 2020. Er wordt gekozen voor verschillende thema’s die gefaseerd aangepakt kunnen worden. Niet alles in deze Ruimtelijke Visie ligt in detail vast, maar aan de mogelijke ontwikkelingen wordt richting gegeven. Het gaat om een visie, gericht op het fysieke vlak. De Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland biedt een houvast voor bewoners, gemeente, corporatie en andere partijen die willen investeren in de wijk. Context De visie ‘s-Gravenland is niet een op zichzelfstaande visie. De visie van de naburige wijk Capelle-West, de Welstandsnota, het Gemeentelijke Verkeers en Vervoersplan ‘Slim Reizen’, het bouwbesluit en de bouwverordeningen spelen een belangrijke rol bij het bepalen van toekomstige ontwikkelingen voor ‘s-Gravenland. Leeswijzer ‘Versterken van een harmonieus gecomponeerde wijk’ is de titel van deze Ruimtelijke Visie. In hoofdstuk twee wordt duidelijk gemaakt waarom het versterken van de kwaliteiten van de wijk voor ‘s-Gravenland centraal staat. De sociale- en ruimtelijke analyse in hoofdstuk drie maakt de sterke- en zwakke punten van de wijk inzichtelijk. De verschillende hoofdstructuren bieden kansen voor de wijk om in de komende jaren het woonklimaat en functionaliteit te handhaven en te versterken. Hoofdstuk vier behandelt de visie. Wat is het wenselijke toekomstbeeld voor ‘s-Gravenland en welke uitgangspunten/maatregelen zijn daarvoor nodig.
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland /
/ Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
harmonie tranquille by kandinsky wassily
Ruimtelijke Visie
‘s-Gravenland INLEIDING
Algemeen
Verbinding maakt VERSTERKEN ontmoeting mogelijk VAN EEN HARMONIEUS GECOMPONEERDE WIJK ANALYSE VISIE
VERSTERKEN VAN EEN HARMONIEUS GECOMPONEERDE WJK Algemeen ’s-Gravenland is gebouwd tussen grofweg de jaren ‘90 en ‘00. De wijk is als één geheel ontworpen. Uitgangspunt voor de stedenbouwkundige hoofdstructuur in het ’s-Gravenlandgebied is de oost-west gerichte hoofdas: de Sibeliusweg. De Sibeliusweg vormt een ruimtelijk structuurelement voor de wijk ’s-Gravenland. De richting van deze hoofdas is als zichtlijn enerzijds gericht op het hoogste gedeelte van het gebouwencomplex van de Erasmus Universiteit te Rotterdam en anderzijds op de heftorens van het sluizencomplex in de Hollandsche IJssel bij de Algerabrug. Door de projectie van deze hoofdas, op bovengenoemde bouwwerken, wordt vanuit het plangebied een visuele relatie tot stand gebracht met herkenningspunten buiten het plangebied. Het gedeelte van de oost-westgerichte hoofdas (Sibeliusweg) ten westen van het centrum wordt gekenmerkt door een ruim opgezet profiel en heeft het karakter van een laan. Dit komt door de aan weerszijden vrijliggende voet- en fietspaden, een midden(berm)begeleider met boombeplanting en gescheiden rijstroken voor het autoverkeer. Het karakter van de Sibeliusweg wordt mede onderstreept door de begeleidende bebouwingsvormen, welke in harmonie met het karakter, de functie van hoofdas meer nadruk geven. Ten noorden en zuiden van de hoofdas is een hogere bebouwingsdichtheid. Verder is de waaiervormige bebouwing (o.a. Puccinistraat, Scarlattistraat, Diabelistraat en Mendelssohnstraat) typerend en karakteristiek voor de wijk ’s-Gravenland. Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland /
/ Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
Aan de hoofdas ligt op een centraal punt in de wijk het winkelcentrum, de Puccini Passage. Vanuit dit centrum is door middel van een tweede as, de Schönberglaan de verbinding tot stand gebracht tussen ’s-Gravenland enerzijds en Middelwatering en het centrum van Capelle aan den IJssel anderzijds. Binnen deze structuur van assen hebben de verschillende woonbuurten hun plaats gekregen. ’s-Gravenland bestaat uit 5 woonbuurten: Chopinbuurt, Bizetbuurt, Paganinibuurt, Rossinibuurt en Puccinibuurt. De Jan van Kanrede, Arend Brinkmanrede en de Tinus Bruinrede zijn onderdeel van de Redebuurt maar vallen onder het bestemmingsplan ’s-Gravenland. Het wijkgroen, de ‘Groene Belt’ is als ruimtelijke buffer gesitueerd tussen de bestaande bebouwing van Capelle-West en de wijk ’s-Gravenland. Daarnaast ligt de wijk ingebed binnen een groene zone en een geluidsscherm, die de wijk scheidt van de wegen (Abram van Rijckevorselweg en Algeraweg). Het versterken van een harmonieus gecomponeerde wijk De wijk ‘s-Gravenland is nog niet zo oud en functioneert op zich goed. Om ervoor te zorgen dat in de komende jaren woonklimaat in de wijk gehandhaafd en versterkt wordt zullen bepaalde kwaliteiten versterkt moeten worden. De groenzone oftewel de ‘Groene Belt’ tussen Capelle-West en ‘s-Gravenland heeft bepaalde kwaliteiten die aangescherpt kunnen worden. Zo valt het op dat een gedeelte van het fietspad hier niet doorloopt en dat de kwaliteit en gebruikswaarde van de groengebieden tegenvalt. Door deze en andere kwaliteiten te versterken wordt meer binding met de wijk gecreërd, waardoor bewoners zich verantwoordelijk gaan voelen voor hun leefomgeving.
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland /
‘s-Gravenland
- Plankaart
LEGENDA
Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
woningen prive bezit 1990 - 2000 gebouwd tussen 1980-1990 corporatie bezit voorzieningen prive groen openbaar groen GROENE BELT water speelplekken wijkontsluiting parkeerplaatsen voetpad
kinderopvang verpleeghuis
fietspad
Centrum
hoofdontsluiting
kinderopvang
grens
basisschool
0
50 100
200
300
400
500 m
Afdeling Stadsontwikkeling - J.V. Scheidelaar - 26 juli 2010
10 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
N
speelplek in de Paganinibuurt
Ruimtelijke Visie
‘s Gravenland INLEIDING
Kindvriendelijke muziekwijk
VERSTERKEN Wijkopbouw VAN EEN HARMONIEUS GECOMPONEER- Analyse Hoofdstructuren DE WIJK ANALYSE VISIE
Analyse buurten in ‘s Gravenland
ANALYSE Kindvriendelijke muziekwijk De inrichting van de wijk is vriendelijk voor kinderen; er zijn diverse speelplaatsen. Ook is er veel groen te vinden in de wijk en is er een overzichtelijk winkelcentrum. ‘s-Gravenland staat in het teken van muziek. Dat is niet alleen te zien aan de straatnamen (Mendelssohnstraat, Brahmsstraat, Bachstraat, Franckstraat, van Beethovenlaan, Donizettistraat, Puccini Passage, Sibeliusweg, enz.), maar ook aan de bruggen en de rotondes die gekenmerkt worden door kunstobjecten: muziekinstrumenten als piano, gitaar blokfluit, harp, gitaar of trompet geven een extra dimensie aan deze muziekwijk. Wijkopbouw De opbouw van de wijk ‘s-Gravenland wordt door middel van diagrammen op de volgende pagina weergegeven. Zo worden het aantal- en type woningen, de kwaliteit van voorzieningen, sociale opbouw en de bevolkingsopbouw weergegeven.
Zeeheldenbuurt-oost appartementen in de Puccinibuurt
voetgangersbrug met muziek referentie
De gegevens zijn per buurt onderverdeeld en deze visie behandelt een gebied dat iets groter is dan alleen de wijk ‘s-Gravenland. Hierdoor zijn deze gegevens niet opgenomen in deze kaarten.
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 11
1
5
12 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
3
Uit de buurtmonitor van 2008 komen een aantal aandachtspunten naar voren. In de wijk ‘s-Gravenland worden problemen met jongeren veel vaker genoemd dan in andere wijken: door 41% van de bewoners. Zij wijzen vooral op last van hangjeugd, maar ook gebrek aan voorzieningen en activiteiten voor deze groep. Ook verkeersproblemen zoals te hard rijden, problemen rond de scholen en sluipverkeer worden duidelijk vaker dan gemiddeld genoemd: door 29% van de bewoners. Een kwart van de bewoners wijst op vervuiling (zoals zwerfvuil, vuil bij de containers en graffiti) en 20% op parkeerproblemen. Groepen van 12% noemen het openbaar groen (te weinig of slecht onderhouden) en de bestrating (slecht onderhouden). Ook vandalisme wordt vaker genoemd dan gemiddeld. Kleine groepen bewoners (maximaal 7%) noemen andere problemen zoals de speelplekken voor kinderen, onveiligheid, hondenpoep en verlichting.
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 13
‘s-Gravenland - Groenstructuur
LEGENDA
Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
Sc hö nb erg laa n
woningen prive bezit 1990 - 2000 gebouwd tussen 1980-1990 corporatie bezit voorzieningen LEGENDA prive groen openbaar groen GROENE BELT water speelplekken wijkontsluiting parkeerplaatsen voetpad fietspad hoofdontsluiting
Sibeliusweg
grens
at
ra st
s
m ah
Br
oene e ‘Gr
d
belt’
0
50 100
200
300
400
500 m
Afdeling Stadsontwikkeling - J.V. Scheidelaar - 26 juli 2010
14 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
N
Schönberglaan
Analyse hoofdstructuren In deze paragraaf worden de opvallende hoofdstructuren en mogelijke kansen voor de wijk ‘s-Gravenland geanalyseerd. De groenstructuur ‘s Gravenland is een relatief groene- en waterrijke wijk met een evenwichtige verdeling tussen prive- en openbaar groen. Het ontwerp van de wijk is gebaseerd op enkele hoofdassen met een groene inrichting. De Schönberglaan en de Sibeliusweg zijn als lanen ingericht. Kenmerkend voor een laan is dat de weg een groen karakter heeft en geflankeerd wordt door bomen. De Brahmsstraat vormt geen directe, maar wel een zichtverbinding tussen de rotondes op de Schönberglaan en de Sibeliusweg. Wat opvalt bij de Brahmsstraat is dat er relatief weinig groen in de openbare ruimte is en dat het privé groen rommelig oogt. Om meer structuur, rust en uitstraling aan de Brahmsstraat te geven zouden (op de scheiding tussen openbaar en privé) hagen aangebracht kunnen worden. De ‘Groene Belt’, de groenstrook die aan de zuidzijde door de wijk ‘s-Gravenland loopt, wordt bij het hoofdstuk `Visie` behandeld.
Sibeliusweg
Brahmsstraat
de ‘Groene Belt’
Brahmsstraat bestaand
Brahmsstraat mogelijk nieuwe situatie Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 15
‘s-Gravenland - Speelplekken
LEGENDA
Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
woningen prive bezit 1990 - 2000 gebouwd tussen 1980-1990 corporatie bezit voorzieningen prive groen openbaar groen GROENE BELT water speelplekken wijkontsluiting parkeerplaatsen voetpad fietspad hoofdontsluiting
LEGENDA
grens
locatie zonder speelplaatsen voor 0-5 jr
straal 750m voor 12-18 jr
straal 400m voor 6-11 jr straal 150m voor 0-5 jr 0
50 100
200
300
400
500 m
Afdeling Stadsontwikkeling - J.V. Scheidelaar - 26 juli 2010
16 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
N
speelplek Paganinibuurt
Speelplekken ‘s-Gravenland is de wijk met de meeste speelfaciliteiten. Voor kinderen van 0 tot en met 5 jaar zijn er 25 speelplaatsen verspreid over de wijk. De speelplaatsen liggen binnen een straal van maximaal 150 meter van de woningen. Er zijn 12 speelplaatsen (binnen een straal van 400 meter) voor kinderen van 6 tot en met 11 jaar. Voor jongeren tot 18 jaar zijn er zeven plekken te benoemen. De drie meest prominente zijn bij de dijk langs de Abram van Rijckevorselweg, het Cruyff Court en een JOP (jongeren ontmoetingsplek) net buiten de grens in de oksel van de Algeraweg en de Ketensedijk nabij de ‘oude begraafplaats’ aan de Nijverheidstraat. Het Cruyff Court is geen JOP, maar wordt wel als zodanig gebruikt. Op nevenstaande afbeelding van speelplekken in ‘s-Gravenland is te zien dat er mogelijk speelplaatsen missen voor de jongste groep. Maar gezien de dichtheid en bereikbaarheid van speelplaatsen, open velden en ‘officieuze’ speelplaatsen is er geen noodzaak tot meer speelplekken. De drie meest prominente locaties voor jongeren tot 18 jaar hebben een reikwijdte die het overgrote deel van de wijk ‘s-Gravenland beslaat. Dit lijkt in eerste instantie voldoende te zijn. Maar vanuit de wijk is er toch behoefte aan meer JOP’s . Toekomstige JOP-locaties moeten aantrekkelijk zijn en zouden aan de rand van de wijk geplaatst moeten worden om overlast voor omwonenden zoveel mogelijk te beperken.
Cruyff Court bij de ‘Groene Belt’
speelplek Bizetbuurt
“officieuze” speelplek in Capelle West
JOP ontworpen door jongeren in Deventer. www.buitenom.nl Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 17
‘s-Gravenland
- Ontsluiting en parkeren
LEGENDA
Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
woningen prive bezit 1990 - 2000 gebouwd tussen 1980-1990 corporatie bezit voorzieningen prive groen openbaar groen GROENE BELT water speelplekken LEGENDA wijkontsluiting parkeerplaatsen voetpad fietspad hoofdontsluiting grens
0
50 100
200
300
400
500 m
Afdeling Stadsontwikkeling - J.V. Scheidelaar - 26 juli 2010
18 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
N
Schönberglaan
Ontsluiting en parkeren De hoofdontsluitingen binnen de wijk ‘s-Gravenland zijn de Schönberglaan en de Sibeliusweg. Deze wegen hebben in het profiel vrijliggende fiets- en voetpaden. De verschillende buurten worden via rotondes op deze twee hoofdwegen ontsloten. Een secundaire wijkontsluiting loopt vanaf de Brahmsstraat en de Van Beethovenlaan via de rotonde naar de Redebuurt. Parkeren, te hard rijden en andere verkeersproblematiek worden in de Buurtmonitor van 2008 ook als aandachtpunten genoemd. Dit moet verder onderzocht en opgelost worden. De ’Groene Belt’ heeft over de totale lengte een voetpad, maar het fietspad is alleen aanwezig op het gedeelte ter plaatse van de scholen en sluit aan op de Gounodstraat en de Berliozstraat. Het voetpad wordt over de totale lengte van de ‘Groene Belt’ regelmatig gebruikt door fietsers (die bijvoorbeeld vanuit de Puccinibuurt via de stoep van de Couperinstraat komen). Omdat dit een onveilige situatie is, moet het ‘ontbrekende’ deel van het fietspad worden aangelegd. Hierbij moet wel worden gezegd dat de overlast door gemotoriseerd vervoer zoveel mogelijk beperkt dient te worden.
Brahmsstraat
fietsers op voetpad ‘Groene Belt’
geparkeerde fietsen bij speelplek ‘Groene Belt’
fietsers op voetpad ‘Groene Belt’
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 19
‘s-Gravenland - Buurt analyse
Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
Paganinibuurt
Bizetbuurt HA TA A
Centrum
Puccinibuurt
Chopinbuurt Rossinibuurt
Tinus Bruinrede HA TA A
Jan van Kanrede 20 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
Arend Brinkmanrede
huisarts tandarts apotheek
0
50 100
Monteverdistraat
Analyse buurten in ‘s-Gravenland ‘s-Gravenland bestaat uit een vijftal woonbuurten. De karakteristieken en uitbreidingsmogelijkheden (dakkapel, -opbouw of aanbouw) van de verschillende wijken wordt in kaart gebracht. Puccinibuurt De Puccinibuurt is qua woningbouwtypologie de meest gevarieerde buurt van ’s-Gravenland. Er staan diverse woningen met plat dak, al dan niet met een ontworpen opbouw. Hier is geen extra opbouw mogelijk, maar afhankelijk van het type woning is een aanbouw (of ‘verlenging’) van de ontworpen opbouw wel mogelijk. Op de woningen met plat dak zonder ontworpen opbouw zijn wel opbouwen mogelijk, zoals aan de zuidzijde van de Sibeliusweg. Op de appartementengebouwen zijn geen opbouwen mogelijk. Op de aanwezige woningen met zadeldak zijn uiteraard dakkapellen mogelijk, en deze zijn ook in deze buurt ruim aanwezig, zowel aan de voor- als aan de achterzijde van de woning. Voor de diverse woningen die niet een standaard bouwvorm hebben zal per type worden bekeken wat de mogelijkheden zijn. Opvallend aan dit deel van ’s-Gravenland is dat de buurt wordt doorsneden door een brede groenzone. In deze strook bevind zich een voetpad. Op wijk(overstijgend) niveau ontbreekt in deze strook een fietsverbinding. Alle woningen langs deze strook liggen er met de tuinzijde naar toe. Ondanks het feit dat de openbare ruimte is afgescheiden van de tuinen door een strook met struiken zijn er diverse doorsteekjes gemaakt in het openbare groen richting de woningen, tot aan verharde paden aan toe. Deze situatie is niet wenselijk omdat dit verrommeling van de openbare ruimte met zich meebrengt.
doorkijk tussen Monteverdistraat en Donizettistraat
achterzijde woningen Franckstraat
Sibeliusweg
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 21
‘s-Gravenland Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
‘s-Gravenland - Buurt analyse
Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
Paganinibuurt
Bizetbuurt
TA
Puccinibuurt
Chopinbuurt
TA
Rossinibuurt 22 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
tandarts
Bachstraat
parkeren
achtertuinen openbaar gebied en groen achterpad naar bergingen en voetgangersverbinding tussen Bizet- en Puccini buurt.
Inrichting van het openbaar groen gebied heeft nu weinig uitstraling. Dit kan verbeterd worden door een groenere inrichting als evenwicht voor de Puccini Passage
Creatief eigendom Astrid Bremer en Yasmin Sibai
Referentiebeeld mogelijke inrichting openbaar-groen gebied
Paganinibuurt Het deel ten westen van de Schönberglaan is qua woningtypologie te vergelijken met de Bizetbuurt: rijenwoningen van 2 lagen met kap. Ook hier zijn veelvuldig dakkapellen aangebracht aan de voor- en achterzijde. Verder staan er 3 appartementencomplexen van 6 lagen en 2 rijtjes met woningen met lessenaarsdak. Op een groot deel van de daken is al een dakkapel gerealiseerd. Aan de oostzijde van de Schönberglaan is een wat grotere variatie aan woningtypes aanwezig. Zo staat er een appartementencomplex van 7 bouwlagen (aflopend naar 4 bouwlagen), maar ook een aantal rijenwoningen met lessenaarsdak, gebouwd in cirkelvorm. Deze woningen hebben (op 1 blok na) het schuine dakvlak aan de achterzijde van de woning, waardoor het plaatsen van een dakkapel zonder vergunning mogelijk is. De woningen met het schuine dakvlak naar de straatzijde kunnen echter ook worden voorzien van een dakkapel. Deze woningen hebben tevens de mogelijkheid om het dakterras aan de tuinzijde te gebruiken om een aan- of opbouw aan de woning te realiseren. Ook in cirkelvorm, maar dan met een plat dak zijn de woningen aan de Scarlattistraat. Deze woningen van drie bouwlagen zijn op een aantal plaatsen al voorzien van een dakopbouw, en deze vorm kan op de andere woningen worden doorgezet. Ook de in de buurt aanwezige 2-onder-1-kap woningen kunnen worden voorzien van een dakkapel. Bizetbuurt De overgrote meerderheid van de woningen in deze buurt zijn rijenwoningen van 2 lagen met kap, met op een aantal kopse kanten een verbijzondering of accent. Deze woningen zijn veelvuldig voorzien van dakkapellen. Verder staan er nog 2 appartementgebouwen, beide voorzien van een onderdoorgang voor langzaam verkeer. Langs de rand van de buurt (aan de Van Beethovenlaan) staan nog 2 rijen met woningen met plat dak. Deze hebben echter als 3e bouwlaag een ontworpen dakopbouw, dus een opbouw op deze al bestaande dakopbouw is niet mogelijk. Aanbouw aan de achterzijde is wel een mogelijkheid. Aan de Vivaldistraat liggen ook woningen met een plat dak, maar ook van die woningen is de bovenste laag een ontworpen dakopbouw met aan de straatzijde een dakterras. En aangezien het gebouw nu 4 lagen heeft is een dakopbouw of uitbreiding aan de bovenzijde bij deze woningen niet mogelijk. De laatste serie woningen met een plat dak staat in een cirkelvorm aan de Mendelssohnstraat. Deze woningen hebben 2 bouwlagen en de mogelijkheid tot het plaatsen van een dakopbouw. Deze moet dan wel op het hoofdgebouw worden gerealiseerd en moet ondergeschikt zijn aan dit hoofdgebouw.
Scarlattistraat
hoek Mendelssohnstraat en Brahmsstraat
Diabellistraat
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 23
‘s-Gravenland - Buurt analyse
Chopinbuurt - Bizetbuurt - Paganinibuurt - Rossinibuurt - Puccinibuurt
Paganinibuurt
Bizetbuurt
Puccinibuurt
verpleeghuis
Chopinbuurt Rossinibuurt
TA
basisschool
Tinus Bruinrede Jan van Kanrede Arend Brinkmanrede
24 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
TA
tandarts
0
Af
Castellum
Rossinibuurt Deze buurt heeft een grote hoeveelheid 2-onder-1-kap woningen en vrijstaande woningen. Alleen langs de Sibeliusweg staan woningen van 3 lagen met plat dak en daarachter nog 2 blokken rijenwoningen van 2 lagen met zadeldak. Verder ligt in deze buurt het meest opvallende gebouw van de wijk: het Castellum. Met 14 bouwlagen is dit het hoogste gebouw van de wijk. Op dit gebouw is een aanbouw, dakkapel of -opbouw niet aan de orde. De woningen in de Rossinibuurt met de schuine daken kunnen in principe worden voorzien van een dakkapel. Bij de platte daken is het op deze locatie vanuit stedenbouwkundig en ruimtelijk oogpunt niet wenselijk om een opbouw te realiseren. Dit leidt namelijk tot een groot verlies aan vrij zicht van de woningen aan de Vivaldistraat. Een andere mogelijkheid tot uitbreiding van deze woningen is een aanbouw aan de achterzijde. In de wijk ’s Gravenland bestaat de behoefte aan een buurtcentrum. Deze zou in de Rossinibuurt, bij de basisschool gerealiseerd kunnen worden. Een andere mogelijkheid is op palen boven het water op de hoek Sibeliusweg / Schönberglaan. Chopinbuurt De Chopinbuurt is opgebouwd uit een groot aantal rijenwoningen en 2onder-1-kapwoningen, allen met dezelfde bebouwingstypologie. De woningen bestaan uit 2 lagen met zadeldak, waarbij bij een aantal de kap aan de achterzijde is doorgetrokken tot aan de 1e woonlaag. Verder staan er nog een aantal appartementsgebouwen, 2 rijenwoningen met lessenaarsdak en de ‘Rijckehove’, een verpleeghuis met ruim 200 plaatsen. Binnen de buurt staan geen grondgebonden woningen met plat dak. De woningen zijn in grote delen van de buurt al voorzien van 1 of meerdere dakkapellen. Voornamelijk aan de achterzijde van de woning, maar soms ook aan beide zijden van de woning. Bij de woningen met een verlengd zadeldak is het mogelijk om op beide verdiepingen een dakkapel te plaatsen. Sterk punt van deze buurt is dat het een heldere ruimtelijke structuur heeft met aandacht voor de voetganger.
Sibeliusweg
Chopinstraat
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 25
Jan van Kanrede
1.
Tinus Bruinrede
2.
Bas de Blokrede
3.
Voetgangerspad
4.
Frans Naereboutrede
5.
foto vanuit Admiraal Helfrichweg
6.
Jan de Geusrede
7.
Voetgangerspad
8.
Mees Toxopeusrede
9.
REDEBUURT groenstructuur analyse Jan van Kanrede
Redebuurt LEGENDA De Jan van Kanrede, de Tinus Bruinrede en een aantal woningen binnen de Bas de Blokrede zijn in naam en bouwwijze onderdeel van de Redebuurt. Deze buurt valt voor een groot deel binnen het bestemmingsplan Capelle-West, maar de eerder genoemde straten zijn onderdeel van bestemmingsplan ’s-Gravenland. groene ‘belt’ Als laatste deel van de Redebuurt zijn deze woningen eind jaren ’80 van de vorige eeuw groen openbaar gebouwd. Qua typologie en ruimtelijke binnengebied versterken structuur is dezegroen buurt een voortzetting op de rest van de Redebuurt. De buurt wordt aan de noordzijde gescheiden van ’s-Gravenland door een brede water groenstrook waarin 4 rugaan-rug ‘quadrantwoningen’ zijn opgenomen. wijkontsluiting Kenmerkend voor de Redebuurt is dat er een noord-zuid gerichte verdeling is van groene en blauw ‘lijnen’. De enige plaats waar deze enigszins ontbreekt is de Jan van Kanrede. Deze straat is niet zo groen als alle andere straten in de Redebuurt. Versterking van de groenstructuur is in deze straat gewenst.
School School
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Foto’s van de straten binnen het bestemmingsplan Capelle-West zijn als vergelijking op de voorgaande pagina toegevoegd om het verschil in groenstructuur duidelijk te maken.
N 0
100
200
500 meter Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 27
28 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
foto: ‘speelvoorzieningen nabij hoek Paganinistraat / Diabellistraat door Max Verbeek
Ruimtelijke Visie
‘s-Gravenland INLEIDING
Algemeen
Kappenstudie VERSTERKEN ‘s-Gravenland VAN EEN HARMONIEUS GECOMPONEER- de ‘Groene Belt’ DE WIJK Versterking groen structuur ANALYSE VISIE
JOP’s
VISIE Algemeen ´s-Gravenland is een goed funcionerende wijk. Deze visie geeft een aantal punten aan die versterkt kunnen worden om het woonklimaat en kwaliteit van de wijk in de toekomst te garanderen. De volgende punten zijn hierbij van belang: - Het versterken van de groene zone ´Groene Belt´ tussen Capelle-West en ‘s-Gravenland; - Recreatieve mogelijkheden realiseren in de ´Groene Belt´; - Ontbrekende fietspaden aanleggen, fietsstroken aanduiden en mogelijk overlast van gemotoriseerd verkeer op fietspaden in het ontwerp meenemen; - Het groen karakter van de Brahmsstraat versterken; - Waar mogelijk het groen in het stratenprofiel van de Redebuurt vergroten; - Onderzoek naar mogelijkheid tot meer parkeerplaatsen; - Aantrekkelijke jongeren ontmoetingsplekken (JOP´s) aan de rand van de wijk realiseren om mogelijke overlast voor buurtbewoners te minimaliseren; - De vraag naar een buurthuis onderzoeken en oplossen; - Uitgangspunten voor dakopbouwen bij woningen aangeven zodat mogelijke verrommeling en overlast in de buurten wordt tegengegaan; - Bebouwingspercentages voor woonkavels is 50%; - Woninguitbouwen zijn alleen toegestaan op de begane grond en mag wel worden voorzien van een schuine kap (maar nooit hoger dan de helft van de 2e bouwlaag). Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 29
Tussen Paganinistraat en Bellinistraat 30 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
Platte daken In de wijk zijn er qua platte daken 2 mogelijkheden. Er kan worden opgehoogd van 2 naar 3 lagen en van 3 naar 4 lagen. Eengezinswoningen hoger dan 4 lagen zijn niet toegestaan. Bij de ophoging moet de dakopbouw aan de voorzijde 1,5 meter terugliggen om het straatbeeld niet aan te tasten. Verder moet de opbouw qua materiaal gebruik, vorm en kleur passen binnen de architectonische eenheid van het hoofdgebouw. Als er al eerdere dakopbouwen zijn gerealiseerd binnen het bouwblok dan moet daar op worden aangesloten, om zo de eenheid van het bebouwingsensemble te handhaven.
INVENTARISATIE
Ondanks de grote verscheidenheid aan uiterlijke verschijningsvormen zijn de kapvormen van de woningen onder te verdelen in een aantal types: plat dak, lessenaarsdak en zadeldak. Voor de woningen met een plat dak is het in principe mogelijk om een dakopbouw te plaatsen en voor de woningen met kap is een dakkapel de enige vorm van uitbreiding. Het dakvlak van het lessenaarsdak kan eventueel ook worden doorgetrokken om zo meer woonoppervlak te creëren. Een en ander is wel gebonden aan voorwaarden. Bij een appartementencomplex is een opbouw niet van toepassing, evenals bij een gebouw van 4 lagen. De afbeeldingen geven een goed inzicht in de variatie aan dakkapellen en dakopbouwen in ’sGravenland.
Er zijn in ‘s-Gravenland echter ook woningen met plat dak waarbij architectonisch al een dakopbouwvorm is ontworpen en gebouwd. Bij deze woningen kan er niet alsnog een dakopbouw worden geplaatst. Het is wel mogelijk om, als de dakopbouwvorm dat toelaat, de opbouw uit te breiden.
Monteverdistraat
Sibeliusweg
Bellinistraat
Sibeliusweg
de Fallasstraat
Bellinistraat
Lessenaarsdaken Woningen met dit type dak kunnen op 2 manieren voorkomen: met het schuine dakvlak gericht op de straatkant en met het schuine dakvlak gericht op de tuinzijde. De woningen met het schuine dakvlak naar de straatkant hebben aan de achterzijde de mogelijkheid om een stukje aan te bouwen, waarbij het dakvlak wordt doorgetrokken. Op dat dak kan ook een dakkapel worden gerealiseerd, mits het qua materiaal vorm en kleur aansluit bij het hoofdbouwblok en eventueel al eerder gerealiseerde dakkapellen op datzelfde type woning. Staat het schuine dakvlak naar de tuinzijde dan is het niet mogelijk om aan de voorzijde aan te bouwen. Dit zou het aanzicht van het bouwblok teveel aantasten. Omdat het schuine dakvlak naar de achterzijde van de woning is gericht is het wel mogelijk om een dakkapel te plaatsen. Hiervoor geldt ook weer dat het binnen het grotere geheel van het bouwblok moet passen.
INVENTARISATIE
Kappenstudie ’s-Gravenland De wijk ’s-Gravenland is een wijk die in de jaren ’90 van de vorige eeuw is gebouwd. Het is een wijk die wordt gekenmerkt door een heldere stedenbouwkundige opzet. De architectuur verschilt van buurt tot buurt met een grote afwisseling is woningtypes, hoewel de uniformiteit binnen de bebouwingsclusters groot is. Ook is er binnen de wijk veel variatie in vorm, kleur en materiaalgebruik. Een groot deel van de wijk (60%) bestaat uit rijenwoningen, een kwart is appartement en de rest is (half) vrijstaand. Ondanks het feit dat de woningen pas 20 jaar geleden gebouwd zijn en aan moderne eisen voldoen, komen er geregeld verzoeken om een woningen te vergroten door middel van een dakkapel of dakopbouw. Om te zorgen dat de ruimtelijke kwaliteit van de wijk gewaarborgd blijft, is het van belang om deze verzoeken zorgvuldig te bekijken en te zorgen voor een goede ruimtelijke en stedenbouwkundige inpassing.
Diabellistraat
Paganinistraat
Diabellistraat
Diabellistraat
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 31
INVENTARISATIE
Zadeldaken Dit type daken komt veelvuldig voor in ’s-Gravenland en heeft grofweg 2 variaties: er is een dakkapel geplaats met een plat dak. Aan de achterzijde bouwvergunningvrij en aan de voorkant met lichte bouwvergunning. Een andere variatie is een dakkapel waarbij het dakvlak vanaf de nok flauwer wordt gemaakt, zodat ook meer ruimte ontstaat. Deze variant is zowel aan de voor- als aan de achterkant vergunningplichtig. Een speciale vorm is de dakkapel op de hoekwoningen met een schilddak. Deze vorm mag ook worden toegepast, mits dit niet leidt tot privacy-schending van de naaste omgeving.
Bachstraat
Monteverdistraat
Bizetstraat
Bas de Blokrede
Pergolesistraat
Jan van Kanrede
Chopinstraat
Jan van Kanrede
Richtlijnen Algemene richtlijnen - Vorm en materialisatie in lijn met hoofdgebouw en al eerder gebouwde opbouwen op woningen met dezelfde bebouwingstypologie; - Dakopbouw en -aanbouw moet onverkort voldoen aan wettelijke eisen (bouwvergunning) en welstand. Platte daken - Een dakopbouw mag slechts 1 bouwlaag hoog zijn; - Niet op appartementgebouwen; - Terugligging van 1,5 m aan voorzijde in verband met het voorkomen van aantasting van het straatbeeld; - Dakopbouw op reeds bestaande (ontworpen) dakopbouw niet toegestaan; - Dakaanbouwen aan bestaande (ontworpen) dakopbouw toegestaan mits aan voorzijde minimaal 1,5 m terugligging; achterzijde vrij; - Dakkapellen zijn niet mogelijk op een plat dak.
opbouw van 2 naar 3 lagen (of eventueel uitbouw); aanzicht op tuinzijde Ravelstraat
Chopinstraat
Chopinstraat
Chopinstraat
Verdistraat
Ravelstraat
opbouw van 3 naar 4 lagen (of eventueel uitbouw); aanzicht op tuinzijde Schumannstraat
Chopinstraat
32 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
Chopinstraat
Lessenaarsdaken - Dakopbouwen zijn niet toegestaan bij een lessenaarsdak; Zadeldaken - Dakkapel is mogelijk: Voorzijde + Schuine dakvlak aan de straatzijde = bouwvergunning, maar - Dakkapel met plat dak en met verflauwde hellingshoek mogen beide (wel woning kan worden ‘verlengd’ door terras aan achterzijde door te met aanvraag bouwvergunning). trekken (met een verlengd dakvlak); + Schuine dakvlak aan achterzijde = bouwvergunningvrij, of grotere Achterzijde variant met een bouwvergunning; - Bouwvergunningvrije dakkapellen mogen altijd; Dakkapellen moeten qua materiaalgebruik en formaat zoveel mogelijk in - Grotere dakkapellen met plat dak en verflauwde dakhelling mogen beide lijn liggen met eventueel al eerder gerealiseerde dakkapellen; (wel met aanvraag bouwvergunning). - Eventuele dakkapellen en dakvergrotingen moeten voldoen aan de redelijke eisen van welstand. Beide zijden - Aan beide zijden van de woning mag 1 dakkapel worden geplaatst; - Maximaal 1 dakkapel per dakvlak (ook voor woningen met doorgetrokken dak vlak aan achterzijde). Hoekoplossingen - Bij hoekwoningen met een schilddak is het mogelijk om een driehoekig dakkapelletje te plaatsen zoals deze op een aantal andere plaatsen in de wijk ook te vinden is (mits dit niet leidt tot schending van de privacy).
dakkapel (ook mogelijk aan voorzijde) en een eventuele uitbouw; aanzicht op tuinzijde
Bijzondere type woningen - Voor woningen die niet passen binnen de eerder beschreven types of een unieke verschijningsvorm hebben zal per aanvraag worden bekeken of en hoe deze dakopbouwen het beste zou passen op de woning en in relatie tot de (directe) omgeving. dakkapel, mogelijk aan voor- en achterzijde; aanzicht op tuinzijde
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 33
Visie ‘de groene belt’ ‘s Gravenland en Capelle-West
1
2
fitnessen
jeugdhonk
4
6
7
8
5
kinderboerderij
1
basketballen
voetballen
2
speelplaats
Bewegen vormt een belangrijk uitgangspunt voor deze visie. Fitness apparatuur is weersbestendig en geschikt voor 12 jarige en ouder. Zo wordt spelen niet alleen een bezigheid voor kinderen maar ook voor volwassenen en ouderen!
speelterrein
De groene `belt` met langzaamverkeersroute vormt de knoop tussen de wijken Capelle -West en ´s-Gravenland. De fietsroute volgend maakt een rondje Capelle-West mogelijk. Fietsen, wandelen, fitnessen en uitrusten ... kijkend naar de bloemenzee met aan de ene kant woningen en aan de andere kant sportvelden, volkstuinen, speelvelden en een van de parels van Capelle-West `het waterpark`.
3
3
4
5 Outdoor equipment for Liverpool parks
6
7
34 / Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland
4
5
8 06-08-2009 J.V. Scheidelaar
De ‘Groene Belt’ De groene strook tussen ‘s-Gravenland en Capelle-West wordt in deze visie als een verbindend element gezien tussen buurten en wijken waarin bewoners kunnen recreëren en elkaar kunnen ontmoeten. Door deze ´Groene Belt’ aan te laten sluiten op de langzaam-verkeerstructuur wordt de zone intensiever gebruikt. De kwaliteits- en gebruikswaarde van het groen wordt verhoogd, zodat een veel levendigere groenstrook ontstaat. De gehele ‘Groene Belt’ bestaat nu voornamelijk uit gras met enkele struikgewassen. Door een landschappelijk ontwerp voor dit gebied te maken en uit te voeren, wordt er met weinig middelen veel kwaliteitsverbetering bereikt. Ook kan er een meer recreatieve invulling aan de zone worden gegeven door zitplaatsen en weersbestendige fitness apparatuur toe te passen. Hierdoor wordt de ‘Groene Belt’ een zone van verbinding, ontspanning en ontmoeting. Het ontbrekende fietspad is opgenomen als onderdeel van het Fietsplan “Slim Reizen” 2010-2020. De fietsstrook moet zodanig worden ingepast en vormgegeven dat er geen ‘racebaan’ ontstaat. Versterking groen structuur Versterken van de groenstructuur in de Brahmsstraat door gebruik te maken van hagen in de openbare ruimte.
parkeren
achtertuinen openbaar gebied en groen achterpad naar bergingen en voetgangersverbinding tussen Bizet en Puccini buurt.
Creatief eigendom Astrid Bremer en Yasmin Sibai
Inrichting van het openbaar-groen gebied heeft nu weinig uitstraling. Dit kan verbeterd worden door een groenere inrichting als evenwicht voor de Puccini Passage
Referentiebeeld mogelijke inrichting openbaar-groen gebied
JOP’s Toekomstige JOP-locaties moeten aantrekkelijk zijn en zouden aan de rand van de wijk geplaatst moeten worden om overlast voor omwonenden zoveel mogelijk te beperken.
Brahmsstraat bestaande situatie
Brahmsstraat mogelijk nieuwe situatie
Ruimtelijke Visie ‘s-Gravenland / 35