Visie duurzaam Wijk bij Duurstede

Visie duurzaam Wijk bij Duurstede Milieu

Milieudienst Zuidoost-Utrecht april 2009

akkoord

opgesteld door

B. Karnebeek

beoordeeld door

G. IJzerman

Visie duurzaam Wijk bij Duurstede

INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING

1.

Visie duurzaam Wijk bij Duurstede ............................................................................ 5

1.1 1.2

Duurzame ontwikkeling.......................................................................................................5 Verantwoordelijkheid...........................................................................................................6

2.

Leeswijzer .....................................................................................................................7

3.

Pijlers van het milieubeleid ......................................................................................... 8

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

4.

Biodiversiteit Natuur/groen..................................................................................................8 Water...................................................................................................................................8 Duurzaam bouwen..............................................................................................................9 Klimaat en energie ..............................................................................................................9 Duurzaam inkopen........................................................................................................... 10 Communicatie en natuur en milieueducatie..................................................................... 11

Overige milieuthema’s............................................................................................... 12

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7

5.

Afval ................................................................................................................................. 12 Geluid............................................................................................................................... 12 Lucht ................................................................................................................................ 13 Bodem.............................................................................................................................. 13 Bedrijven-procedures....................................................................................................... 14 Bedrijven-handhaving ...................................................................................................... 14 Externe Veiligheid ............................................................................................................ 15

Gebiedsgericht milieubeleid: milieuinbreng in ruimtelijke plannen ..................... 16

5.1 5.2

6.

Gebiedsgericht milieubeleid............................................................................................. 16 Toepassing bij ruimtelijke ontwikkelingen in Wijk bij Duurstede...................................... 17

Relatie met andere beleidsvelden ............................................................................ 18

6.1 6.2 6.3

7.

Gezondheid...................................................................................................................... 18 Mobiliteit ........................................................................................................................... 18 Wonen.............................................................................................................................. 18

Wat gaan we doen?.................................................................................................... 19

7.1 7.2 7.3

Alle beleidssectoren......................................................................................................... 19 Thema’s ........................................................................................................................... 19 Prioriteiten ........................................................................................................................ 19

BIJLAGE 1.

Verkenningsdocument Wijk bij Duurstede ................................................................... 21

BIJLAGE 2.

Onderwerpen nader uit te werken in milieubeleidsplan ............................................... 22

Milieudienst Zuidoost-Utrecht, kenmerk: WBD18002/ 8

pagina 1


VOORWOORD Wijk bij Duurstede mooier, sterker en groener maken, dat is de uitdaging voor de komende jaren. Samen werken aan een duurzame toekomst. Dat gaat niet alleen over milieu of natuur & landschap, dat gaat ook over hoe we een gemeenschap kunnen zijn waarin iedereen tot zijn recht komt en waar mensen wat met elkaar te maken willen hebben en het gaat tenslotte ook over een bloeiende gemeentelijke economie zodat we het geld hebben om te investeren in die duurzame toekomst. Deze visie gaat vooral in op de ecologische duurzaamheid. Het is de opvolger van ons oude Milieubeleidsplan uit 2000 dat we eerst geëvalueerd hebben. Wat ging goed en wat kan beter? In deze nieuwe visie stellen we zes pijlers voor waarop we ons beleid bouwen: biodiversiteit (natuur & landschap), water, duurzaam bouwen, klimaatbeleid (energiebesparing en duurzame energiebronnen aanboren), duurzaam inkopen en communicatie & educatie. Vooral hier liggen volgens mij de beste kansen voor Wijk bij Duurstede. We kijken naar de huidige situatie en naar de gewenste situatie: over een paar jaar en over enkele tientallen jaren. En we gaan bijhouden welke vorderingen we maken. Zodat we van jaar tot jaar weten tot hoever we gekomen zijn en hoe we eventueel onze koers moeten bijstellen om te komen waar we wezen willen. Na het vaststellen van deze visie en de ambities die daarin opgenomen zijn wordt het milieubeleid verder uitgewerkt in een concreet uitvoeringsprogramma voor de komende jaren. Ieder jaar stellen we vast welke acties we het volgend jaar gaan uitvoeren en we rapporteren jaarlijks over de voortgang. Bovendien gaan we ons milieubeleid gebiedsgericht maken. Dat betekent dat we goed kijken op welke plekken binnen onze gemeente de beste kansen liggen om de kwaliteiten die we al hebben, te behouden of te versterken. En op welk moment we het beste onze milieudoelstellingen in kunnen brengen op andere beleidsterreinen. Milieu is geen bedreiging, milieu is een kans! En om die kansen te grijpen voor een mooier, een sterker en een groener Wijk bij Duurstede hebben we iedereen nodig: boeren, burgers en buitenlui, scholieren, ambtenaren en ondernemers. Doe mee! Foto wethouder H. Muis.


pagina 2


SAMENVATTING In deze visie is omschreven wat “duurzame ontwikkeling” voor de gemeente Wijk bij Duurstede betekent. In het collegeprogramma 2006-2010 “De luiken open” staat bij het hoofdstuk milieu als essentie: Wijk bij Duurstede schoon, groen, leefbaar en gezond. Daarom is duurzaamheid de leidraad bij alle beleidsterreinen. In het te ontwikkelen nieuwe beleidsplan zal tenminste aandacht worden geschonken aan de volgende onderwerpen: natuur, groen, ecologie, water, bodem, klimaat, energie, duurzaam bouwen, duurzaam inkopen, natuur en milieu-educatie, duurzaam beheer openbare ruimte en milieucommunicatie. De ‘Visie duurzaam Wijk bij Duurstede” geeft in hoofdlijnen de kaders aan waarbinnen het bovenstaande in het milieubeleidsplan plus uitvoeringsprogramma zal worden uitgewerkt. Deze visie vormt het raamwerk, op basis waarvan de realisatie van milieuambities mede in relatie tot ruimtelijke ordening in Wijk bij Duurstede, vorm zal krijgen. Duurzame ontwikkeling Duurzame ontwikkeling staat centraal bij de “Visie duurzaam Wijk bij Duurstede”. Dit houdt in dat Wijk bij Duurstede streeft in denken en handelen naar een harmonieus evenwicht tussen economie, gebruik van de aarde en sociale samenhang tussen mensen hier en elders in de wereld. Met zijn allen willen we nu en later optimaal gebruik maken van de schatten van moeder aarde. De gemeente zal daarbij het goede voorbeeld geven. Zij zal met initiatieven en producten komen waarbij effectief en efficiënt gestalte wordt gegeven aan duurzame ontwikkeling. Daarbij zal primair worden aangehaakt op de gebruikelijke milieuthema’s van bodem, geluid etc. Bij enkele thema’s zijn er kansen om extra resultaat te boeken op het gebied van duurzaamheid. Daarbij kan gedacht worden aan biodiversiteit groen-natuur, water, duurzaam bouwen, klimaat en energie, duurzaam inkopen en communicatie. Dit zijn dan ook de pijlers,de ruggengraat van de ‘Visie duurzaam Wijk bij Duurstede’. De daaruit voortvloeiende concrete voorstellen over duurzaamheid zal ons college opnemen in de jaarlijkse milieujaarprogramma’s die ter vaststelling aan de gemeenteraad worden aangeboden. Jaarlijks wordt flexibel ingespeeld op de kansen die er liggen en zal aan de hand van voortschrijdend inzicht optimaal gebruik kunnen worden gemaakt van de mogelijkheden die onder andere de bedrijfsleven, maatschappelijke groepen en inwoners biedt. Wijk bij Duurstede zal zoveel mogelijk gebruik maken van de ervaringen van de (voorloper) gemeenten op het gebied van duurzame ontwikkeling. De gemeente Wijk bij Duurstede is op dit moment nog niet toe aan het zeer hoge ambitieniveau van het duurzaamheidconcept Cradle to cradle (C2C)1. Voor de toekomst is C2C een optie. Maatwerk blijft voor Wijk bij Duurstede belangrijk. Wijk bij Duurstede kiest voor duurzame ontwikkeling met ambitie en flexibiliteit. Deze visie duurzaam Wijk bij Duurstede beperkt zich tot het aspect milieu (planet). Ambities per thema De wet voorziet voor een aantal milieuthema’s in regels en voorschriften die in acht moeten worden genomen. In deze visie gaat het hierbij onder meer om de thema’s klimaat/energie, duurzaam bouwen, bodem en geluid. Per thema wordt een ambitieniveau aangegeven op de korte en lange termijn, aangevuld met concrete doelen die nu al bekend zijn. Het uiteindelijke doel (waar wil Wijk bij Duurstede in 2014 en in 2030 staan) wordt door de aangegeven ambities inzichtelijk. De informatie uit

1

Cradle to cradle : De centrale gedachte van de cradle to cradle (wieg tot wieg) filosofie, is dat alle gebruikte materialen na hun

leven in het ene product, nuttig kunnen worden ingezet in een ander product. Het eerste verschil met conventioneel hergebruik is dat er geen kwaliteitsverlies is, en geen restproducten die alsnog gestort worden. Deze kringloop wordt bedoeld met het motto: waste equals food.


pagina 3


het verkenningsdocument (zie bijlage 1), vormt de basis voor de milieuambities. De uitwerking van de thema’s van dit visiedocument in concrete meetbare doelen en acties geschiedt in het milieubeleidsplan 2010-2014 en het daarbij behorende uitvoeringsprogramma. Via de jaarlijks op te stellen gemeentelijke milieujaarprogramma’s zullen concrete doelstellingen uit het milieubeleidsplan/uitvoeringsprogramma gefaseerd tot uitvoering komen. Elk jaar zal in een milieujaarverslag worden weergegeven hoe in het afgelopen kalenderjaar gestalte is gegeven aan duurzaamheid. Gebiedsgericht beleid als uitgangpunt Belangrijk uitgangspunt bij de totstandkoming van het milieubeleidsplan en de uitwerking daarvan is gebiedsgericht milieubeleid. Dit heeft als doel om milieukwaliteit te integreren in de ruimtelijke plannen. Gebiedsgericht milieubeleid maakt het mogelijk om, daar waar dit gewenst of nodig is, tot differentiatie in milieukwaliteit te komen. Met behulp van gebiedsgericht milieubeleid worden milieuvoorwaarden en -ambities voor de ontwikkeling van specifieke gebieden vroegtijdig geformuleerd en kunnen ze gestructureerd en op het juiste moment worden ingebracht bij ruimtelijke planvorming in die gebieden. Prioriteiten De komende jaren zet Wijk bij Duurstede vooral in op de volgende thema’s: 1: Biodiversiteit, groen en natuur 2: Water 3: Duurzaam bouwen 4: Klimaat en energie inclusief 5: Duurzaam inkopen 6: Communicatie Dit zijn de pijlers van ons milieubeleid.


pagina 4


1.


Waarom een Visie Duurzaam Wijk bij Duurstede? Een visie is de ideologie, de motor, de drive om iets te maken, te veranderen, te ondernemen. De wereld om ons heen verandert snel. Wijk bij Duurstede ziet kansen en speelt daarop in. Samen met het Rijk, de Provincie, het bedrijfsleven en haar inwoners staat Wijk bij Duurstede voor duurzaam beleid. De burgers en bedrijven in Wijk bij Duurstede vragen aandacht voor milieu, willen zelf ook bijdragen aan een beter milieu en verwachten van hun lokale overheid een leidende rol. Wijk bij Duurstede wil die rol niet op ad hoc basis invullen maar wil op structurele wijze de positieve veranderingen nu en in de toekomst duurzaam gaan realiseren volgens het principe van “Duurzame ontwikkeling”. Dit houdt in dat bij elk relevant (gemeentelijk) besluit/handeling/activiteit wordt afgewogen of aan het principe van duurzame ontwikkeling voldoende invulling is gegeven.

1.1

Duurzame ontwikkeling

Waarom is duurzame ontwikkeling zo belangrijk? Milieuproblemen kunnen en mogen niet meer afgewenteld worden op anderen of later. Daarom kiest Wijk bij Duurstede voor duurzame ontwikkeling conform onderstaande koers: “Wijk bij Duurstede streeft naar een samenleving –ook op lokaal niveau- die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder daarmee voor toekomstige generaties de mogelijkheid in gevaar te brengen om in hun behoeften te kunnen voorzien. Wijk bij Duurstede realiseert een schone, gezonde, veilige en duurzame leefomgeving op de korte, middellange en lange termijn”. Bestaande natuur en groen wordt gehandhaafd en waar mogelijk verbeterd ten behoeve van de biodiversiteit. Het gemeentebestuur zal haar verantwoordelijkheden zodanig invullen dat de beoogde duurzame ontwikkeling tot stand wordt gebracht. Duurzame ontwikkeling betreft alle werkterreinen van de gemeente. Ook bij aanbestedingen, het uitbesteden van werk en het aankopen van goederen en diensten zal met het oog op duurzame ontwikkeling een vertaalslag moeten worden gemaakt. Duurzaamheid zal onder andere gestalte krijgen via de gemeentelijke milieujaarprogramma’s, ROprojecten/gebiedsontwikkelingen, aanbestedingen, duurzaam inkopen. Het MT (Management Team ambtelijke organisatie) is een belangrijke spil in de omslag naar duurzaam denken en handelen binnen de ambtelijke organisatie en ondersteunt daarom de ambtelijke/bestuurlijke organisatie. Wijk bij Duurstede hoeft niet zelf het wiel uitvinden; veelal zal gebruik worden gemaakt van ervaringen elders die op de maat van Wijk bij Duurstede zullen worden toegesneden. Meer concrete duurzaamheidsinvullingen zijn: 1. Zuinig zijn met de voorraden: ruimte, energie, water en materialen. 2. Kwaliteit van landschap, natuur en groen verbeteren. Inzetten op ecologisch groen. 3. Schone, gezonde leefomgeving met goede bodem en waterkwaliteit. Goede lucht en geluidkwaliteit. 4. Duurzame ontwikkeling is/wordt een gedachtegoed van iedereen. 5. Lokaal aanpakken waar we kunnen; de kansen zoeken en benutten; geen afwenteling op anderen (toekomstige generaties) of elders in de wereld. 6. Naast innovatie ook werken aan verantwoord milieugedrag (scholen/publicaties). Op natuurlijke momenten zal het bedrijfsleven worden betrokken bij de realisatie van duurzaamheid in de gemeente Wijk bij Duurstede. In het collegeprogramma 2006-2010 -De luiken open- staat bij het hoofdstuk milieu als essentie:” Wijk bij Duurstede schoon, groen, leefbaar en gezond. Daarom is duurzaamheid de leidraad bij alle beleidsterreinen”.


pagina 5


1.2

Verantwoordelijkheid

Het gemeentebestuur neemt haar verantwoordelijkheid voor duurzaamheid en streeft naar medeverantwoordelijkheid voor de beoogde duurzame ontwikkelingen van bedrijfsleven, groepen, scholen en inwoners van Wijk bij Duurstede. Voor alle beleidsterreinen van de gemeentelijke organisatie geldt dat na de implementatiefase (duurzame ontwikkeling is dan business as usual) alleen bij wijze van hoge uitzondering gemotiveerd van de hoofddoelstelling van duurzame ontwikkeling mag worden afgeweken. Duurzame ontwikkeling biedt kansen en is daarom een uitdaging om daar vorm aan te geven.


pagina 6


2.

Leeswijzer

In de hoofdstukken 3 en 4 zijn steeds per milieuthema de uitgangssituatie beschreven en zijn de duurzaamheidsambities voor dat thema uitgewerkt met de classificatie hoog, middel, basis. In hoofdstuk 3 staan de pijlers van het beleid en hoofdstuk 4 behandelt de overige milieuthema’s. Hoofdstuk 5 gaat in op de toepassing van gebiedsgericht milieubeleid van een aantal ruimtelijke ontwikkelingslocaties in de gemeente. Hoofdstuk 6 gaat over de relatie met andere beleidsvelden. Hoofdstuk 7 beschrijft een vooruitblik op de uitwerking van de “Visie duurzaam Wijk bij Duurstede milieu” in een milieubeleidsplan met uitvoeringsprogramma. De ambities voor de korte termijn (2014) worden als volgt ingedeeld. Basis = Wettelijk voorgeschreven minimum niveau dan wel volgens geldende “richtlijnen” (basisinspanning). Middel = basis ambitieniveau met een plus inspanning (volgend). Hoog = innovatief/ behorende bij de koplopers van Nederland; hierbij behoort over het algemeen een behoorlijke investering in geld en ambtelijke capaciteit. Tot slot bevatten de twee bijlagen het verkenningsdocument en de onderwerpen die nader in het milieubeleidsplan zullen worden uitgewerkt. In het verkenningsdocument wordt de huidige situatie per milieuthema beschreven.


pagina 7


3.

Pijlers van het milieubeleid

3.1

Biodiversiteit Natuur/groen

Biodiversiteit, natuur en groen bieden de gemeente en haar inwoners een unieke kans om kennis te maken met het milieu. Deze vormen de verbindende schakel tussen de mens en zijn (milieu) omgeving. Milieubewustzijn gaat leven als er beestjes of vissen in het water zitten dan wel verscholen zijn in het groen. Planten en dieren zijn belangrijk voor de kwaliteit van de leefomgeving. In Wijk bij Duurstede zijn ecologische verbindingszones uit de EHS. Deze kwaliteiten willen we graag versterken. Natuur en milieueducatie/communicatie vervult hierbij een belangrijke rol. De bestaande groenplannen worden in 2009/2010 geactualiseerd in het “Groenbeleidsplan”. Er is een landschapsontwikkelingsplan voor het Kromme Rijngebied in de maak (samen met 5 andere gemeenten). De uiterwaarden langs de Nederrijn en een gebied bij Overlangbroek/Kolland zijn of worden aangewezen als Natura 2000 gebieden (vogel- en habitatrichtlijn). De provincie maakt natuurgebiedplannen voor de ontwikkeling van natuur “Uiterwaarden Nederrijn” en “Kromme Rijn” en is bezig met zoekgebieden voor nieuwe natuur in het Langbroekerweteringgebied. In de “Visie rivierfront” zijn ambities beschreven voor natuur en recreatie. Hier liggen grote kansen voor het op maat invullen van de duurzaamheidsambities per gebied. Er zijn kansen voor het versterken van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en voor de realisatie van ecologische verbindingszones (EVZ). Daarbij is het principe van ecologisch beheer uitgangspunt. Omdat Biodiversiteit/groen/natuur de bewustwording van een goed leefmilieu stimuleert en uiteindelijk bijdraagt aan een duurzaam woonen werkklimaat is biodiversiteit, natuur/groen een pijler. ambitie Biodiversiteit/natuur/groen 2030 - een toename van de beoogde kenmerkende planten diersoorten in kader van de verhoging van de biodiversiteit (meer soorten rijkdom). - het aankopen van gronden om de biodiversiteit veilig te stellen dan wel te vergroten. - de EHS moet zo spoedig mogelijk (streefdatum 2016) in samenwerking met onder andere de provincie Utrecht worden gerealiseerd en vervolgens in stand worden gehouden.

ambitie Biodiversiteit/natuur/groen 2014 - middel

3.2

Water

waterkwaliteit Het is de landelijke taak van gemeenten om de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater in 2015 op orde te hebben. In dat jaar moet het oppervlaktewater voldoen aan normen voor bepaalde chemische stoffen waaronder de prioritaire (gevaarlijke stoffen). Daarnaast moet het oppervlaktewater in een goede “ecologische toestand” verkeren. Wijk bij Duurstede zet zich hiervoor in. Op dit moment vormen de overstorten in combinatie met te weinig doorstroming in het oppervlaktewater een probleem. Hier wordt aan gewerkt. In 2009 wordt het “Waterplan Wijk bij Duurstede 2008” vastgesteld met een visie op het waterbeheer. Uitgangspunt is dat geen toename meer plaatsvindt van het aantal waterverontreinigingen door preventie. De bestaande gevallen uit het verleden worden gesaneerd. Waterkwantiteit Het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) heeft als doel het watersysteem in Nederland op orde te krijgen. Naast waterkwaliteit dient ook een aanpak te worden gemaakt voor te veel water (wateroverlast) en voor te weinig water (watertekort). Op basis van het NBW moet bij nieuwbouwplannen verplicht 15 tot 20% van nieuw verhard oppervlak worden gecompenseerd met oppervlaktewater.


pagina 8


ambitie water 2030 minimaal 50% van het verharde oppervlak is afgekoppeld veilig/ecologisch/ schoon oppervlaktewater/recreatiewater adequaat rioolstelsel en adequate opvangplaatsen voor overtollig regenwater/wateroverlast ambitie water 2014 hoog voor natuurgebieden middel voor overige gebieden

3.3

Duurzaam bouwen

Wijk bij Duurstede heeft invulling gegeven aan duurzaam bouwen bij onder meer de wijken De Geer en Boomgaard. Andere grote (nieuwbouw)gemeenten hebben de rol van voorloper op zich genomen. Het is een uitdaging om gebruikmakend van de ervaringen van anderen de kansen voor Wijk bij Duurstede voortvarend te benutten. Het is van belang om in een vroeg stadium van planschetsen/planontwikkelingen de kansen voor duurzaam bouwen en duurzaam wonen mee te laten wegen, zodat kansen kunnen worden benut voor de uitvoering. Van een eenmaal goed neergezette duurzaam gebouwde straat of wijk, of industrieterrein, gaat een spin-off werking uit. Naast duurzaamheidsonderwerpen worden daarmee tegelijkertijd ook economische doelen op de korte en lange termijn bereikt. Belangrijk is de kennisoverdracht van duurzame bouwstijlen van overheid naar bedrijfsleven en omgekeerd. Bij aanbestedingen, bouwprojecten en het inkopen van overige diensten en producten zal concreet invulling moeten worden gegeven aan het duurzaamheidaspect. Omdat met duurzaam bouwen veel milieuthema’s geïntegreerd aan de orde komen en er veel gebouwd gaat worden is duurzaam bouwen een pijler van duurzame ontwikkeling. Naast het vroegtijdig inbrengen van duurzaamheid in planprocessen zijn er andere instrumenten, convenanten en afspraken die duurzaamheid in maar ook buiten de organisatie borgen. De Gemeentelijke Praktijk Richtlijn (GPR) Gebouw is op dit moment een veel gebruikt instrument om gericht duurzaam te bouwen. Wijk bij Duurstede zal zich daarbij een ambitieniveau stellen dat ruim boven het bouwbesluit uitgaat, met name voor de eigen gebouwen. Op dit moment is dat GPR 8. Naast duurzaam bouwen dienen de woningen ook duurzaam te worden bewoond (gedrag). Hier ligt een belangrijke uitdaging voor Wijk bij Duurstede. Via goede contracten met projectontwikkelaars en prestatieafspraken met woningbouwverenigingen kan het principe van duurzaam bouwen en duurzaam wonen verder gestalte worden gegeven. Voor bestaande bouw zal de gemeente inspelen op landelijke ontwikkelingen (subsidieregelingen etc). Daarnaast zal de gemeente gesprekken aangaan met woningbouwverenigingen om duurzaamheid bij renovaties te bevorderen. ambitie duurzaamheid 2030 - Vanaf 2020 wordt er energieneutraal gebouwd - In 2030 is het bouwen van energieleverende woningen “normaal” - Het behalen van een duurzaam bouwen ambitie 8 (GPR-Gebouw) bij de bouw van nieuwe woningen en utilititeitsgebouwen. ambitie duurzaamheid 2014 Hoog: GPR 8

3.4

Klimaat en energie

De afgelopen 10 jaar heeft Wijk bij Duurstede een aantal acties gehad op het gebied van energie en klimaat. Op mondiaal, europees en landelijk niveau zijn er grote nieuwe ontwikkelingen die het


pagina 9


onderwerp klimaat en energie op de politieke agenda hebben gezet. Hierbij kan gedacht worden aan de film van Al Gore “An inconvenient truth”, het vierde rapport van het IPCC (International Panel on Climat Change) en het boek Cradle to Cradle. De noodzaak om het klimaatprobleem op alle niveaus aan te pakken is urgent aanwezig. Dit geldt ook voor Wijk bij Duurstede. Daarom is het gewenst dat door tal van maatregelen en activiteiten de gemeente Wijk bij Duurstede in 2030 de status van CO2neutrale gemeente heeft bereikt. Dit kan gerealiseerd worden door: nieuwe woonwijken CO2-neutraal te bouwen; de bestaande woningvoorraad op energie- en klimaatverbeteringen screnen en aanpassen, de opwekking van duurzame energie en het gebruik van groene energie stimuleren. De duurzame planontwikkeling en duurzaam bouwen zijn belangrijke instrumenten die hiervoor kunnen worden ingezet alsmede goede afspraken met projectontwikkelaars, woningbouwverenigingen en het bedrijfsleven. Om het goede voorbeeld te geven is de eigen gemeentelijke organisatie, die veel gebouwen kent, in 2011 klimaatneutraal. Wijk bij Duurstede heeft zich aangemeld als “koploper goud” bij de provincie. De gemeente heeft een aanvraag ingediend voor de Slok-regeling. (Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven).

ambitie energie en klimaat 2030 - Wijk bij Duurstede is een klimaatneutrale gemeente. - Energie komt van hernieuwbare bronnen (aardwarmte, biomassa, water, wind, zon). ambitie energie en klimaat 2014 - hoog

3.5

Duurzaam inkopen

Bij duurzaam inkopen houdt de gemeente rekening met het milieu en de sociale aspecten in alle fasen van het inkoopproces. Hieronder vallen alle goederen en diensten. Rijksoverheden willen in 2010 voor 100% duurzaam inkopen. De lokale overheden hebben in het kader van het “Klimaatakkoord” (Overeenkomst tussen Rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten) als doelstelling om 75% duurzaam in te kopen in 2010. Bij het inkoop- en aanbestedingenbeleid worden alle duurzaamheidsaspecten meegenomen in de afwegingen. De belangrijkste daarvan zijn: energieverbruik, levensduur, gewicht, recyclebaarheid, verpakking, gebruik van giftige stoffen en verantwoord ondernemen (bijvoorbeeld geen kinderarbeid of uitbuiting werknemers). Deze criteria zijn leidraad voor de inkoop van producten en diensten naast de lijst van duurzaamheidscriteria voor ca 80 producten van Senter Novem. Opvallend is dat de prijs voor kolen de afgelopen anderhalf jaar is verdriedubbeld en de prijs voor olie de laatste tien jaar wel twaalf keer duurder is geworden. Bij overige grondstoffen is eenzelfde trend te verwachten. Aan de productie van CO2 komt een prijskaartje te hangen. Deze feiten scheppen kansen voor ondernemers. Groene bedrijfsstrategie leidt op den duur tot forse kostenbesparingen en is daarom winstgevend. De gemeente is een onderneming en geeft het goede voorbeeld. De gemeente heeft zich in 2008 aangemeld als “koploper goud” bij de provincie Utrecht. Dit houdt in dat de gemeente Wijk bij Duurstede voornemens is op in 2011 voor 100% duurzaam in te kopen. ambitie duurzaam inkopen 2030 - Een herkenbare en inspirerende voorbeeldfunctie voor duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen ambitie duurzaam inkopen 2014


pagina 10


-

3.6

- hoog 100% duurzaam inkopen door de gemeente in 2011

Communicatie en natuur en milieueducatie

“Geloven is zien en zien is geloven“ De gemeente wil duurzaamheid en de behaalde tussenresultaten aan inwoners, scholen en bedrijfsleven laten zien. Enerzijds gebeurt dat door de ontwikkeling van biodiversiteit, natuur en groen en anderzijds door communicatie en milieueducatie. Naast inspanningen om resultaten te behalen is communicatie belangrijk om samen met de inwoners en bedrijfsleven verder te bouwen aan duurzame ontwikkeling in de stad. Mensen, buren, ondernemers, wijken en buurten maken de stad. Iedereen moet in de gelegenheid zijn zich te ontplooien. Een leefbaar Wijk bij Duurstede koestert niet alleen gebouwen en de groene ruimte maar heeft ook oog voor de gebruikers. Voor een optimaal gebruik van alle gebouwen en voorzieningen door alle gebruikers moet op respectvolle wijze rekening met elkaar worden gehouden. Dit is het sociale aspect van duurzame ontwikkeling. De gemeente stimuleert daarom meer en beter onderwijs, werk en respect voor elkaars cultuur en leven. Het beleid bevordert de ontplooiingskansen van iedereen. Communicatie, draagvlak en participatie vindt Wijk bij Duurstede belangrijk als instrument voor het bevorderen van duurzame ontwikkeling bij alle gebruikers. Natuur en Milieueducatie heeft een belangrijke rol voor o.a. het onderwijs. De toekomstige generaties zullen verder gestalte moeten gaan geven aan het proces van duurzame ontwikkeling; immers de wereld met inbegrip van Wijk bij Duurstede zal in 2030 niet af zijn. Wijk bij Duurstede blijft aan verbeteringen werken en communiceert dit professioneel met gebruikmaking van de moderne ICT. ambitie communicatie en Natuur en milieu Educatie 2030 - Interactieve website waarop alle informatie snel raadpleegbaar is over natuur en milieu in Wijk bij Duurstede - Door de verkregen kennis en ervaringen geven de inwoners natuur en milieu bewust een plaats in hun afwegingen aangaande hun keuzes en gedrag. ambitie 2014 - middel


pagina 11


4.

Overige milieuthema’s

4.1

Afval

Blijkens het huidige regeringsbeleid valt Wijk bij Duurstede in een categorie van gemeenten die 53 % gescheiden afval dient in te zamelen inclusief de gft fractie. Thans wordt ca 58% gescheiden ingezameld. In het kader van duurzame ontwikkeling en gelet op het regeringsbeleid zullen extra inspanningen nodig zijn om het aandeel van de te scheiden stoffen te vergroten. Dit kan onder meer door de inzet van communicatie. In economisch opzicht is gescheiden inzameling/verwerking goedkoper dan het restafvaltarief voor ongescheiden afval. Op dit moment wordt per persoon 252 kg ongescheiden ingezameld. Naast milieuvoordelen kan dan ook de stijging van de afvalstoffenheffing beperkt worden gehouden door in te zetten op verdere afvalscheiding. Een verdere afvalscheiding kan onder meer worden bereikt door de realisatie van een milieustraat (brengplaats voor grof afval en Klein Chemisch Afval (KCA)) alsmede door de bevordering van kringloopbedrijvigheid. ambitie huishoudelijke afvalstoffen 2030 - 25 kg restafvalstoffen per persoon per jaar; immers het andere wordt hergebruikt als product, grondstof of wordt nuttig toegepast ambitie huishoudelijke afvalstoffen 2014 - middel = 58 – 63% gescheiden inzameling van alle huishoudelijke afvalstoffen - milieustraat die aan de eisen des tijds voldoet, in 2014 gerealiseerd - bevorderen kringloopbedrijvigheid

4.2

Geluid

Verkeerslawaai In algemene zin is de geluidskwaliteit in Wijk bij Duurstede goed. In de gemeente komen enkele geluidknelpunten voor langs o.a. de (wijk)ontsluitingswegen. Het is de landelijke taak van gemeenten om te zorgen voor een goed geluidbeleid. Wijk bij Duurstede zet zich hiervoor in. Uitgangspunt is dat geen toename meer plaatsvindt van het aantal geluidgehinderden door preventie. De gebiedsgerichte geluidnota dateert uit 2003 en zal worden herzien. Om geluid te reduceren kan gebruik worden gemaakt van stil asfalt, door geluidsisolatie van woningen dan wel door een geluidsscherm te plaatsen waar dat mogelijk is of door andere maatregelen op maat. Bij elke grootschalige ontwikkeling (nieuwbouw, renovatie woningwetwoningen of herinrichting van gebieden, wegenaanleg etc) zijn er kansen om bestaande of nieuwe geluidhinder tegen te gaan. Daarom is het van belang dat duurzaamheid (thema geluid) bij elk grootschalig project wordt meegewogen bij de beginfase. De situering van een gebouw kan van invloed zijn op de geluidshinder afkomstig van de bron (wegverkeerslawaai of industrielawaai). Actuele gebiedsgerichte geluidkaarten gerelateerd aan de functie zijn een handig instrument om op duurzame reductie van geluid te kunnen sturen. Wijk bij Duurstede zet hierop in. Muzieklawaai Bij warm weer nemen de klachten over geluidsoverlast van muziek toe omdat enerzijds mensen buiten vertoeven en anderzijds openstaande deuren en ramen van horeca-etablissementen en woningen het geproduceerde geluid onvoldoende kunnen dempen. Geplande handhaafacties (volume muziek en ramen en deuren gesloten) werken op den duur preventief. Door een adequaat handhavingsbeleid wordt geluidsoverlast als gevolg van horeca/evenementen zoveel mogelijk voorkomen. Wijk bij Duurstede zet zich in voor een gezonde en veilige leefomgeving waar het prettig wonen is.


pagina 12


Lawaai van inrichtingen/industrieterreinen Het geluid afkomstig van inrichtingen dient waar mogelijk te worden voorkomen of beperkt. Tenminste moet worden voldaan aan de wettelijke voorschriften en toekomstige saneringssituaties moeten worden voorkomen. Bij een duurzaam geluidbeleid past een instrument om niet alle geluidruimte op te (laten) vullen tot het door de wet gestelde maximum. Gebiedsgerelateerde geluidkaarten zijn een belangrijk en transparant instrument.

ambitie geluid 2030 een gezonde en veilige leefomgeving, actuele geluidkaarten gekoppeld aan de gewenste milieukwaliteit voor de betreffende functie van dat gebied.

ambitie geluid 2014 middel

4.3

Lucht

De luchtkwaliteit in Wijk bij Duurstede wordt in hoge mate bepaald door het achtergrondniveau afkomstig van buiten de gemeentegrens en de grote doorgaande wegen o.a. de N229. De belangrijkste stoffen zijn stikstofdioxide en fijn stof. Hierbij wordt stikstofdioxide gezien als een belangrijke indicator van verkeersgerelateerde luchtverontreiniging en fijn stof is een indicator voor schadelijke deeltjesvormige luchtvervuiling. Uit voorlopige berekeningen blijkt dat Wijk bij Duurstede voldoet aan de grenswaarden voor stikstofdioxide in 2015 en voor fijn stof in 2010. In 2007 voldeed Wijk bij Duurstede aan de jaargemiddelde grenswaarde voor stikstofdioxide en voor fijnstof. Dit betekent dat Wijk bij Duurstede wettelijk niet verplicht is tot het nemen van aanvullende maatregelen. Lucht blijft de komende 5 jaar in de belangstelling staan en Wijk bij Duurstede is voor een groot deel afhankelijk van externe ontwikkelingen (regelgeving en bovenlokale inspanningen ter reductie van de achtergrondimmissie). Voorshands zijn in Wijk bij Duurstede geen maatregelen nodig om de luchtverontreiniging terug te dringen. Wel is waakzaamheid gewenst om ongewenste toename van luchtverontreiniging te voorkomen. Dit kan door het RO-spoor (weren luchtverontreinigende (bio)industrieën). Toepassing van duurzame energiebronnen en duurzame energie (groene stroom) draagt bij aan een gezondere lucht. Wijk bij Duurstede maakt zich sterk voor gezonde lucht in een gezonde en veilige leefomgeving.

ambitie lucht 2030 - een gezonde en veilige leefomgeving - actuele luchtkwaliteitskaarten gekoppeld aan de gewenste milieukwaliteit voor de betreffende functie van dat gebied. ambitie lucht 2014 - basis

4.4

Bodem

In de gemeente komen bodemverontreinigingen uit het verleden voor, met name in de binnenstad van Wijk bij Duurstede. Het is de landelijke taak van gemeenten om de verontreinigingen voor 2030 gesaneerd en of beheerd (onder controle) te hebben. Wijk bij Duurstede zet zich hiervoor in.


pagina 13


Uitgangspunt is dat geen toename meer plaatsvindt van het aantal bodemverontreinigingen door preventie. De bestaande gevallen uit het verleden worden functiegericht gesaneerd afhankelijk van de vereiste bodemkwaliteit van de (gewenste) functie van dat gebied. In verband met nieuwe wetgeving moet het bodembeheer worden geactualiseerd. Digitale ontsluiting van bodeminformatiegegevens is gewenst. ambitie bodem 2030 de historische bodemverontreinigingen zijn gesaneerd of beheersbaar de bodem is geschikt voor de gewenste functie ambitie bodem 2014 basis

4.5

Bedrijven-procedures

In 2009 vallen ca 70 van de 700 bedrijven onder de vergunningplicht. Deze 70 bedrijven moeten beschikken over een actuele milieuvergunning waarna doelgerichte en effectieve controles kunnen plaatsvinden. Bij de vergunningverlening wordt het aspect duurzame energie meegenomen; enerzijds in de voorlichtende sfeer (om ook bij het bedrijf duurzame ontwikkeling op de agenda te zetten) en anderzijds in de verplichtende sfeer via de voorschriften (Deze voorschriften betreffen een lager ambitieniveau dan duurzame ontwikkeling). Het spreekt voor zich dat ook andere duurzaamheidsthema’s worden meegenomen. Het bedrijfsleven, maar ook de mensen die er werken kunnen zich dan profileren met duurzaam ondernemen. Daarmee wordt Wijk bij Duurstede een moderne en complete stad waar het goed werken, recreëren en wonen is. De nieuwe Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) biedt kansen om duurzaamheid integraal op te pakken in de omgevingsvergunning. Een aantrekkelijk perspectief voor alle partijen. De gemeente zal duurzame bedrijvigheid stimuleren waar dat mogelijk is en daarbij zelf het goede voorbeeld geven. ambitie bedrijvenprocedures 2030 - Alle bedrijven beschikken over een actuele milieuvergunning of voldoen aan de algemene voorschriften - Duurzame bedrijvigheid is normaal ambitie bedrijvenprocedures 2014 - basis (Wel maatwerk ten aanzien van Activiteitenbesluit)

4.6

Bedrijven-handhaving

Checks and balances. Iedere organisatie heeft op de een of andere wijze toezicht nodig ter voorkoming van scheefgroei. Daarom is er naast regelgeving ook door de landelijke overheid voorzien in toezicht op het naleefgedrag van de geldende voorschriften. De meeste voorschriften hebben als doel om er voor zorg te dragen dat de producent geen lasten afwentelt op anderen in de omgeving (bijv. geluid) of toekomstige generaties (bijv bodemverontreiniging). De via het Activiteitenbesluit en de Wet milieubeheer afgegeven vergunningen bevatten steeds meer duurzaamheidsvoorschriften (zij het op een bescheiden niveau). In het spoor van de handhaving wordt hier dan ook op gecontroleerd. Aanvullend op de controles zullen de bedrijven die dat willen ook worden voorgelicht over de mogelijkheden van duurzaam en maatschappelijk produceren in hun bedrijfstak. Regelmatige en doelgerichte controles hebben een preventieve werking en leveren een bijdrage aan een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving . Ook geeft dit impulsen aan duurzaam produceren. Voor incidentele gevallen van lichthinder geldt de algemene zorgplicht van bedrijven. Zonodig worden de


pagina 14


“Algemene Richtlijnen betreffende lichthinder” van de Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde in combinatie met het Activiteitenbesluit/Wet milieubeheervergunning toegepast.

ambitie bedrijven handhaving 2030 - Bedrijven voldoen aan de voorschriften ter bescherming van het milieu, doen meer aan zelfinspectie en de gemeente controleert integraal en steekproefsgewijs. ambitie bedrijven handhaving 2014 - basis, op professioneel niveau.

4.7

Externe Veiligheid

Wijk bij Duurstede heeft twee bedrijven die onder het begrip externe veiligheid vallen (ex Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen), waaronder 1 LPG station. Vervoer van gevaarlijke stoffen vindt plaats over de N229, de Geerweg, de Romeinenbaan, Kortland en verder over het bedrijventerrein Broekweg/Langshaven. Dit vervoer gaat ook over de Lek en het Amsterdan Rijnkanaal en door buisleidingen (aardgas). Opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen zijn niet zonder risico’s. Onze samenleving kan niet zonder deze gevaarlijke stoffen. Wel is het zaak dat in het belang van de publieke veiligheid de voorgeschreven veiligheidsregels van opslag en vervoer worden nageleefd. Ook moet voorkomen worden dat vrachtauto’s met gevaarlijke stoffen c.a. zich in bevolkingsconcentratiegebied gaan begeven terwijl andere routes (weliswaar met een kleine omweg) beschikbaar zijn. Van belang is dat de bedrijven in kwestie beschikken over actuele vergunningen en regelmatig, ook onaangekondigd worden gecontroleerd op naleving van de voorschriften. Naast de voorzieningen moet ook op het naleefgedrag worden gecontroleerd. Wijk bij Duurstede stimuleert economische bedrijvigheid en wil een veilige gemeente zijn voor het wonen en werken. Bij nieuwe ontwikkelingen op het gebied van ruimtelijke ordening wordt standaard een milieuparagraaf toegevoegd in de toelichting van het bestemmingsplan waarin verantwoording wordt afgelegd over alle milieuaspecten, waaronder externe veiligheid. Dit geldt ook voor de structuurvisie die krachtens de nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening is voorgeschreven. Risicovolle bedrijven zullen via het RO-spoor nader worden gereguleerd. Zonodig vindt aanpassing van de bestemmingsplannen plaats.

ambitie Externe Veiligheid 2030 - een gezonde en veilige leefomgeving: alle risico’s zijn beheersbaar, inzichtelijk en verantwoord. . ambitie Externe Veiligheid 2010-2014 - basis


pagina 15


5.

Gebiedsgericht milieubeleid: milieuinbreng in ruimtelijke plannen

Een goede afstemming tussen ruimtelijke ordening en milieu is noodzakelijk bij het streven naar een optimale milieukwaliteit. Bij de meeste ruimtelijke ontwikkelingen in ons land spelen milieuaspecten een rol. Om die reden staat het verbeteren van de afstemming tussen milieubeleid en ruimtelijk beleid op dit moment landelijk volop in de aandacht. Hierbij staan termen als ‘gebiedsgericht maatwerk’ en ‘integrale samenwerking’ centraal. Gebiedsgericht milieubeleid is een belangrijk uitgangspunt bij de uitwerking van deze visie in een milieubeleidsplan. Krachtens de nieuwe Wet ruimtelijke ordening die per 1 juli 2008 in werking is getreden dient ook de gemeente Wijk bij Duurstede een nieuwe structuurvisie op te stellen (gemeente is hiermee bezig) die aan de nieuwe voorschriften voldoet. In dat beleidsstuk legt de gemeenteraad het nieuwe beleid voor de toekomst vast. Krachtens de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening zal de ruimtelijke ordening duurzaam moeten zijn. Dit biedt een kans om in de structuurvisie op hoofdlijnen milieukwaliteitseisen/milieuambities per gemeentelijke wijk of gebied te beschrijven met het oogmerk om die in de toekomst te realiseren dan wel veilig te stellen. Bij bestemmingsplannen, structuurvisie en andere ruimtelijke ontwikkelingen wordt standaard een milieuparagraaf toegevoegd met adviezen over de diverse milieuaspecten. Kansen worden in beeld gebracht. Op deze manier wordt dan automatisch in het proces rekening gehouden met de duurzaamheidsambities. Binnen het trio structuurvisie, bestemmingsplan en bouwplan (duurzaam bouwen) wordt in de praktijk het meest efficiënt invulling gegeven aan duurzame ontwikkeling van bijna alle hierboven omschreven milieuthema’s. Van klimaat/energie, water tot en met afval (denk aan ondergrondse of bovengrondse inzamelvoorzieningen). Deze integrale beleidsvorming biedt mogelijkheden/kansen. Bij het onderwerp ruimtelijke ordening komen alle sporen bij elkaar en nodigt daarom uit om creatieve duurzame oplossingen te bedenken en uit te voeren. Wijk bij Duurstede staat voor duurzaam inrichten, ontwerpen en bouwen.

5.1

Gebiedsgericht milieubeleid

Gebiedsgericht milieubeleid heeft als doel om de samenhang tussen de milieukwaliteit en andere kwaliteiten zoals bijvoorbeeld de indeling van de openbare ruimte (die samen met de milieukwaliteit de totale leefomgevingskwaliteit in gebieden bepalen) concreet te maken. Gebiedsgericht beleid maakt het mogelijk om, daar waar dit gewenst of nodig is, tot differentiatie in milieukwaliteit te komen. Het motto hierbij is: “de juiste milieukwaliteit op de juiste plek”. Met gebiedsgericht milieubeleid wordt namelijk niet overal dezelfde milieukwaliteit nagestreefd, maar is het kwaliteitsniveau afhankelijk van de situatie in verschillende gebieden, zoals bijvoorbeeld een stadscentrum, een (gemengde)woonwijk, een bedrijventerrein of een natuurgebied. Zo worden op een bedrijventerrein bijvoorbeeld veel minder kwaliteitseisen aan de milieuthema’s geluid en luchtkwaliteit gesteld, dan in een woonwijk. Maar voor onder andere energiebeheer of duurzaam bouwen kunnen de kwaliteitseisen voor het bedrijventerrein gelijk zijn aan die voor een woonwijk.

Ook de (milieu)beleving zal per gebied verschillen. Deze eigenschappen bepalen in sterke mate de huidige kwaliteit en de mogelijkheden voor kwaliteitsverbetering in een gebied. De milieu-inzet kan daarom uiteenlopen van gebied tot gebied. Door ambities af te stemmen op de kenmerken van een gebied, kunnen de karakteristieke kwaliteiten van een gebied worden beschermd of verbeterd. Met


pagina 16


behulp van gebiedsgericht milieubeleid worden milieuvoorwaarden en -ambities voor de ontwikkeling van specifieke gebieden vroegtijdig geformuleerd en kunnen ze gestructureerd en op het juiste moment worden ingebracht bij ruimtelijke planvorming in die gebieden.

5.2

Toepassing bij ruimtelijke ontwikkelingen in Wijk bij Duurstede

In Wijk bij Duurstede vindt de komende jaren aan aantal ruimtelijke ontwikkelingen plaats. Met name voor die locaties zullen in het Milieubeleidsplan gebiedsgericht milieuambities worden geformuleerd. Het gaat hierbij om de volgende ontwikkelingslocaties: • Centrum kern Wijk bij Duurstede (woningbouw); • Oranjehof Langbroek (woningbouw); • De Kamp Cothen (woningbouw); • Industrieterrein Broekweg/Langshaven (bedrijven); • Waterfront (natuur / recreatie / woningbouw); • Langbroekwetering (landschapsontwikkeling) Bij de eerste 4 ontwikkelingen gaat het om inbreidingslocaties en wordt in ieder geval ingezet op een hoge duurzaam bouwen en klimaat/energie-ambitie. Bij Waterfront en Langbroekwetering is bij voorbaat een hoge biodiversiteit/natuur/groen/ambitie uitgangspunt en wordt ten aanzien van duurzaambouwen een gemiddelde ambitie nagestreefd.

ambitie ruimtelijke ordening 2030 - Duurzame ontwikkeling maakt integraal deel uit van de ruimtelijke ordening. ambitie ruimtelijke ordening 2014 - hoog (Milieuinbreng in RO-plannen)


pagina 17


6.

Relatie met andere beleidsvelden

6.1

Gezondheid

Vanwege de bestaande goede leefomgevingskwaliteit zijn er geen wettelijk verplichte taken. Wel kunnen zaken worden opgepakt op basis van de actualiteit zoals bijvoorbeeld het meedoen aan een project ” frisse scholen” omdat in veel gemeenten de scholen een slecht binnenklimaat kennen door onder andere niet goed functionerende ventilatiesystemen. Milieu als ziektemaker Door preventie enerzijds (treffen juiste milieumaatregelen op gebieden van water, bodem,verkeer, geluid, lucht etc) en handhaving van regels/vergunningen ca anderzijds wordt voorkomen dat mensen onnodig ziek worden. Wijk bij Duurstede steekt primair in op preventie.

6.2

Mobiliteit

In de kadernota “Werken en mobiliteit” is de ambitie neergelegd om van de huidige 5600 banen door te groeien naar 8000 banen in 2015. Mobiliteit (verkeer), lucht en geluid zijn onderwerpen die met elkaar samenhangen. Vaak heeft toe/afname van het een gevolgen voor het andere. Het is daarom zaak om daar waar de wettelijke grenswaarden worden overschreden maatregelen te gaan nemen voor het bereiken van een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving. Indien het wegnemen van de oorzaak niet lukt dan moeten maatregelen worden getroffen om de gezondheid van de inwoners te beschermen (betreft onder meer de onderwerpen geluid en lucht). Oplossingen aan de bron zijn beperken van de gemotoriseerde mobiliteit in zijn algemeenheid, dan wel beperken van de gemotoriseerde mobiliteit plaatselijk. Veelal is overleg noodzakelijk met andere wegbeheerders. Een duurzame oplossing is het bevorderen van het fietsverkeer binnen de gemeentegrenzen (aanleg “snelfietspaden” binnen de bebouwde kom om snel van A naar B te kunnen fietsen) en het bevorderen van het openbaar vervoer. De omschakeling naar het gebruik van duurzame brandstoffen zal door de gemeente moeten worden gestimuleerd en gefaciliteerd door o.a. medewerking te verlenen aan nieuwe verkooppunten voor duurzame brandstoffen (aardgas, waterstofgas, electra-oplaadpunten etc). De gemeente stimuleert openbaar vervoer en fietsen binnen de eigen organisatie (voorbeeldfunctie).

6.3

Wonen

In 2007 telde Wijk bij Duurstede 9100 woningen en 23.360 inwoners. In de woonvisie 2005-2014 staat dat er ca 1350 nieuwe woningen zullen worden gebouwd tot 2014. Deze aanwas heeft gevolgen voor onder andere geluid/lucht als gevolg van mobiliteit. Bij de planvoorbereidingen zal daarom uitdrukkelijk bezien worden welke preventieve maatregelen genomen kunnen worden bij de planrealisaties om de voorzienbare negatieve effecten op te vangen. Preventie heeft uit een oogpunt van duurzaamheid de voorkeur.


pagina 18


7.

Wat gaan we doen?

In dit hoofdstuk geven we een korte vooruitblik op de uitwerking van deze visie duurzaam Wijk bij Duurstede. Duurzaamheid krijgt in alle beleidssectoren een plaats. In het Milieubeleidsplan met uitvoeringsprogramma zullen de milieuthema’s verder worden uitgewerkt. Ook zal vorm gegeven worden aan de gebiedsgerichte aanpak. Het hoofdkader van de prioriteiten ligt vast in deze Visie duurzaam Wijk bij Duurstede. Via milieujaarprogramma’s en –verslagen en bij de uitvoering van ROontwikkelingen zal hieraan verder concreet gestalte worden gegeven.

7.1

Alle beleidssectoren

Duurzame ontwikkeling betreft alle beleidssectoren van de gemeente. Er wordt een vertaalslag gemaakt naar duurzame gemeentelijke producten en diensten over de gehele gemeentelijke breedte. In de milieujaarprogramma’s komt een apart hoofdstuk ‘Duurzame ontwikkeling in de praktijk’. In het jaarverslag wordt jaarlijks eenzelfde hoofdstuk toegevoegd met een verantwoording over de behaalde resultaten. Op deze wijze vindt implementatie van duurzaamheid plaats en heeft de gemeenteraad snel inzicht hoe jaarlijks aan duurzame ontwikkeling gestalte wordt (is) gegeven. Mogelijke criteria om binnen beleidssectoren te beoordelen of de gemeentelijke producten en diensten voldoen aan duurzaamheid zijn: energieverbruik levensduur gewicht recyclebaarheid verpakking gebruik van giftige stoffen De ambtelijke organisatie onder leiding van het Management Team (MT) heeft een belangrijke rol om adviezen te geven ter realisatie van een geïntegreerd duurzaamheidsbeleid.

7.2

Thema’s

De thema’s worden verder uitgewerkt in het milieubeleidsplan, het uitvoeringsprogramma en in de jaarlijkse milieuprogramma’s die door de gemeenteraad worden vastgesteld. Gewerkt wordt van grof naar fijn. Daarin zijn de ambities van de ‘Visie Duurzaam Wijk bij Duurstede’ leidraad. Aan elk thema in het milieujaarprogramma worden de doelen en produkten SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch Tijdgebonden) geformuleerd (bijvoorbeeld het aantal te controleren bedrijven). De raad heeft hierdoor elk jaar invloed op de snelheid en de mate waarin duurzaamheid in Wijk bij Duurstede wordt ingevuld. Vervolgens ontvangt de gemeenteraad een jaarverslag waarin op dezelfde overzichtelijke wijze verantwoording wordt afgelegd over de bereikte resultaten. Tevens worden de leerervaringen in het jaarverslag vastgelegd voor het daaropvolgende jaarprogramma. De ambtelijke organisatie initieert adviezen op het gebied van duurzaamheid en bereidt bestuursbesluiten voor. Duurzame ontwikkeling is denken en handelen of te wel duurzaamheid invullen. Zo wordt Wijk bij Duurstede stap voor stap duurzamer en worden de ambities voor 2014 en 2030 gerealiseerd.

7.3

Prioriteiten

De komende jaren zet Wijk bij Duurstede vooral in op de volgende thema;s: 1: Biodiversiteit, groen en natuur 2: Water 3: Duurzaam bouwen 4: Klimaat en energie 5: Duurzaam inkopen 6: Communicatie


pagina 19


De rode draad is duurzame ontwikkeling. Niet alles kan tegelijk. Daarom beginnen we in 2010 met een beperkt aantal taken bovenop de taken die nu al duurzaam in Wijk bij Duurstede worden/zijn uitgevoerd. In 2011 zal op het succes van 2010 worden voortgebouwd. Samen met anderen integraal duurzaam beleid ontwikkelen en uitvoeren dat is de grote uitdaging waarvoor Wijk bij Duurstede staat.


pagina 20


BIJLAGE 1.

Verkenningsdocument Wijk bij Duurstede


pagina 21


BIJLAGE 2.

Onderwerpen nader uit te werken in milieubeleidsplan (resultaten suggesties/ideeen ambtelijke bijeenkomst en bewonersavond)

onderwerpen Biodiversiteit/natuur/groen - Aansluiten bij rijks- en provinciale/regionale projecten/plannen/structuren (Natura 2000 gebieden/EHS/EVZ/regionale landschapsontwikkelingsplannen en externe bijdrage-regelingen -Ammoniakdepositie; -Singels en groen, zichtlijnen bij industrieterreinen; -Groencompensatie bij bouwen onderwerpen water -Gescheiden riolering bij renovatie en nieuwbouw, en afkoppelen regenwater bij nieuwbouw - Water in de leefomgeving en bestrijden/beheren wateroverlast en watertekort - Baggeren en baggerslibdepot versus bevoegdheden provincie -handhaven van tenminste de huidige situatie - aanleggen wadi’s, infiltratie en nuttig toepassen van regenwater -koppelen van water, groen aan bouwen (duurzame stedenbouw) -strikt beleid toepassing bouwmaterialen i.v.m. uitlogen -groene daken als waterbuffer -Alternatieven voor chemische onkruidbestrijding -ecologisch beheer en onderhoud -adaptatie onderwerpen duurzaam bouwen Nieuwe RO-ontwikkelingen duurzaam realiseren Samenwerking bouwvereniging en partijen en ook bestaande woningen meenemen Revius, De Kamp en Geer 2 klimaatneutraal realiseren Afdwingbaarheid dubo Gebiedskwaliteit naast GPR dus duurzame stedenbouw/gebiedsstreefbeelden met prestatiegerichte meetlat Stimuleren energieneutrale woningen en voorbeeldhuis met uitwisseling van praktijkervaringen Kleinschalige projecten ook duurzaam realiseren

onderwerpen energie en klimaat - Duurzame energiebronnen; onderzoeken realisatie biomassacentrale, windenergie; vergisting bioafval/afval levensmiddelenindustrie; zonne-energie en demo waterkrachtbenutting - Ledverlichting in hele gemeente - Onderzoek naar haalbaarheid Amsterdam Rijnkanaal/windmolens onderwerpen duurzaam inkopen - duurzaam inkopen betreft alle gemeentelijke sectoren - relatie met SLOK-aanvrage - relatie met provinciaal project koploper met ambitie goud

Onderwerpen communicatie - Integraal werken samen met inwoners en bealngengroepen. - Digitalisering gemeentelijke overheid - Uitgave groene gids


pagina 22


- Educatie (duurzame lespakketten op Wijk bij Duurstede gericht); Gemeente fasciliteert basisscholen voor natuur en milieueducatie - Vertaalslag gemeentelijk beleid naar inwoners.

onderwerpen huishoudelijke afvalstoffen - Nog beter scheiden van afval; gescheiden inzameling afval burgers en bedrijven stimuleren - Gescheiden inzameling kunststof verpakkingen partiuliere huishoudens - Inzamelmiddelen optimaliseren - Cradle to cradle principe - Onderzoek naar vergroening lokale belastingen - Optimaliseren papierinzameling onderwerpen geluid - Evenementen binnenstad WbD - Knelpunten geluid eerste lijnsbebouwing langs Zandweg, Nieuweweg en Cother/Doornseweg - Vermindering geluid vrachtverkeer door open overslag bulkgoederen op industrieterrein - Stimulering aanschaf/gebruik schone auto’s (electrische/aardgas etc). - Autovrije binnenstad - Relatie tussen groei woningen/bedrijven/mobiliteit en geluidstoename en hiermee vooraf rekening houden bij ro-ontwikkelingen - Herzien gebiedsgerichte geluidnota van 2003 - Sluipverkeer stiltegebieden en overige buitengebieden - Aantal ISV saneringslocaties - Toename forenzenverkeer - Koelinstallaties fruitbedrijven onderwerpen lucht - voorkoming vestiging luchtverontreingende industrieeen zoals bijvoorbeeld megastallen - Luchtkwaliteit sluiswoningen bij Amsterdam Rijnkanaal. onderwerpen bodem Digitale archieven beschikbaar voor burgers Lokale grondbank en verwerken grond Archeologische waardenkaart Koppelen warmte-koude opslag (WKO) aan sanering Faciliteren vergunningen voor WKO Wadi’s aanleggen Onderzoek naar staat riolering in oude binnenstad Onderwerpen bedrijven procedures Parkmanagement uitbreiden Voorlichting aan bedrijven makkelijk maken Duurzame bedrijfsvoering stimuleren bij bedrijven waaronder duurzaam inkopen Toepassen cradle to cradle principe (Afval = voedsel) Integrale advisering milieu, RO en bouwen onderwerpen bedrijven handhaving - 100% invulling professionalisering van de handhaving onderwerpen Externe Veiligheid - Via RO-spoor voorkomen van vestiging bedrijven met een ongunstige invloed op de leefomgeving en/of ontwikkelmogelijkheden (beperkingen bestemming/gebruik)


pagina 23


- Invloed vervoer over water van gevaarlijke stoffen versus bebouwingsmogelijkheden rivieroever Lek en Amsterdam Rijnkanaal.

Onderwerpen gebiedsgericht milieubeleid/ ruimtelijke ordening milieubeleidsplan - Structuurvisie en bestemmingsplannen hebben een duurzaamheidsparagraaf


pagina 24

Visie duurzaam Wijk bij Duurstede

Recommend Documents