Versterken van een dijk van een gemeente
TOEKOMSTVISIE OLST-WIJHE
7 APRIL 2008
INHOUDSOPGAVE
1
Een toekomstvisie voor Olst-Wijhe
5
1.1
Waarom een toekomstvisie?
5
1.2
Visie als richting voor de toekomst
5
1.3
Leeswijzer
7
2
Het wenkend perspectief
9
2.1
De wereld draait door...
9
2.2
Tussen luwte en dynamiek
11
2.3
Het gekozen profiel
13
3
De bouwstenen voor de toekomst
17
3.1
Water als drager van de structuur
17
3.2
Kwaliteit en diversiteit van ecologie en natuur
21
3.3
Landschap en cultuurhistorie
23
3.4
Goed bereikbaar in de regio
25
3.5
Een brede en gezonde landbouw
27
3.6
Wonen als krachtig middel voor een vitale gemeente
33
3.7
Een brede economische structuur
39
3.8
Recreatie en toerisme als kwalitatieve groeimarkt
45
4
Een structuurbeeld voor Olst-Wijhe
51
5
Toekomstagenda Olst-Wijhe 2025
57
5.1
Gebiedsuitwerkingen
57
5.2
Jaarringen
67
5.3
Naar realisatie van de toekomstvisie
74
Colofon
78
1
EEN TOEKOMSTVISIE VOOR OLST - WIJHE 1.1 Waarom een toekomstvisie?
1.2 Visie als richting voor de toekomst
De maatschappij verandert voortdurend.
Deze toekomstvisie vormt een samenhangend
Demografische ontwikkelingen, nieuwe vormen
ontwikkelingsbeeld voor de gemeente in
van werkgelegenheid, groei van het autoverkeer,
2025. Waar het kwantitatieve aspecten betreft
stedelijke uitbreidingen en transformaties in
ligt de planhorizon op 2020. De toekomstvisie
het buitengebied veranderen het aanzicht van
is integraal van aard, met aandacht voor zowel
Nederland in snel tempo. Discussies over de
de fysieke als de economische en sociale
verrommeling van Nederland en de verschraling
ontwikkeling van de gemeente. De sociaal-
van het landschap zijn aan de orde van de dag.
maatschappelijke en economische doelstellingen
De gemeente Olst-Wijhe lijkt een oase van rust
uit het coalitieakkoord van 2006 krijgen in de
in deze hectiek. Maar de schijn bedriegt, want
visie zo een ruimtelijke vertaling. De nadruk ligt
ook in en rond Olst-Wijhe verandert nogal
op ruimtelijk-fysieke aspecten zoals landschap,
wat. Zwolle, als onderdeel van de netwerkstad
infrastructuur, water en op bijvoorbeeld de
Zwolle-Kampen, kent een enorme economische
locaties voor wonen en werken. De doelstellingen
groei. Deventer heeft onlangs, samen met
op sociaal-maatschappelijke thema’s als
Apeldoorn en Zutphen, een regionale visie
leefbaarheid, onderwijs en zorg worden in de
op deze stedendriehoek ontwikkeld en groeit
toekomstvisie aan de orde gesteld voor zover
eveneens hard. In de IJsselvallei wordt op grote
het de fysieke aspecten betreft. Diverse sociaal-
schaal ruimte geboden aan natuur en water.
maatschappelijke doelstellingen vormen de
In het landbouwgebied is, deels onzichtbaar,
‘agenda’ voor deze toekomstvisie, ze zijn echter
een grote transformatie gaande. Agrarische
niet als apart onderdeel aan de orde gesteld.
bedrijven worden samengevoegd, het landschap
In de toekomstvisie wordt de richting voor
verschraalt en agrarische bebouwing komt vrij.
diverse ontwikkelingen bepaald, waarna een
Mensen wonen en werken al lang niet meer in een
verdere uitwerking in sectoraal beleid kan
en dezelfde kern, Olst-Wijhe is geliefd als rustige
volgen. Deze toekomstvisie krijgt bijvoorbeeld
woonplek voor mensen die in de regio werken.
een doorvertaling in het (intergemeentelijk)
Deze en andere ontwikkelingen zijn van grote
landschapsontwikkelingsplan. Deze
invloed op de ruimtelijke ordening binnen de
toekomstvisie vormt de ruimtelijke
gemeente. In 2006 is in het coalitieakkoord dan
input en het ruimtelijke kader voor de
ook bepaald dat een toekomstvisie gewenst
dorpsontwikkelingsplannen. In deze
is. Deze visie beschrijft hoe de gemeente wil
dorpsontwikkelingsplannen wordt een integrale
anticiperen op deze veranderingen en hoe ze
visie op de ontwikkeling van de dorpen gegeven.
haar ruimtelijke ontwikkeling ziet. Met deze
Het verbeteren van de leefbaarheid in de
toekomstvisie positioneert Olst-Wijhe zich als
dorpen is een belangrijk uitgangspunt. Deze
een dynamisch gebied in de luwte tussen twee
toekomstvisie vormt tevens de basis voor de
netwerksteden, waar het aangenaam wonen,
nota bovenwijkse voorzieningen. Deze nota
werken en recreëren is.
is een uitvloeisel van de nota grondbeleid en zal in 2008 aan de raad worden voorgelegd. In deze nota wordt aangegeven welke bijdrage ontwikkelaars moeten leveren aan de realisatie
van de bovenwijkse voorzieningen. Ook kan
een overlegreactie te geven. De ontvangen
op basis van deze visie uitvoering worden
zienswijzen en overlegreacties zijn samengevat in
gegeven aan een aantal concrete projecten.
een aparte bijlage, de Nota inspraak- en overleg
De toekomstvisie is een structuurvisie in het
toekomstvisie Olst-Wijhe. De toekomstvisie en de
kader van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke
bijbehorende Nota inspraak- en overleg zijn op 7
Ordening. Deze toekomstvisie is opgesteld
april 2008 door de raad vastgesteld.
door BVR adviseurs in samenwerking met de gemeente Olst-Wijhe. Dit document vormt de
1.3 Leeswijzer
weerslag van een interactief planvormingsproces waarin bewoners, ondernemers, de ambtenaren
Deze toekomstvisie start met de beschrijving
en het gemeentebestuur intensief hebben
van het profiel van Olst-Wijhe in de toekomst,
geparticipeerd. Er zijn interviews gehouden met
het wenkend perspectief (hoofdstuk 2). In dit
stakeholders uit de gemeente en daar buiten
hoofdstuk wordt eveneens aandacht besteed
en met inwoners en belangstellenden is op
aan diverse maatschappelijke ontwikkelingen
interactieve wijze van gedachten gewisseld. Over
en bovenlokale beleidsdoelstellingen. In
de thema’s werken, landbouw en recreatie zijn
hoofdstuk 3 ‘Bouwstenen voor de toekomst’
expertmeetings gehouden. Het planproces is
worden de ontwikkelingsrichtingen per sector
begeleid door een maatschappelijke stuurgroep
beschreven. Deze leiden samen tot een integraal
met vertegenwoordiging van bewoners,
Structuurbeeld. In dit integrale Structuurbeeld
ondernemers en maatschappelijke instellingen
worden de sectorale ontwikkelingsrichtingen
uit de gehele gemeente. De toekomstvisie
verknoopt en ontstaat een logische ordening
vormt het resultaat van dit proces. De ontwerp
en zonering van de gemeente (hoofdstuk 4). In
toekomstvisie, vastgesteld door burgemeester
hoofdstuk 5 zijn de verschillende zones verder
en wethouders op 6 november 2007, heeft
uitgewerkt.
vanaf 16 november 2007 zes weken ter inzage gelegen voor het geven van zienswijzen. Ook
Per paragraaf zijn de belangrijkste passages groen
is de ontwerpvisie ter afstemming met het
omkaderd. De kaders vormen een samenvatting
beleid van andere betrokken partijen verzonden
van de toekomstvisie.
aan diverse organisaties met het verzoek
Streekplan Overijssel 2000+ Het blijkt dat uitgaande van de trendmatige ontwikkeling de vergrijzing in de plattelandsgemeenten aanzienlijk groter zal zijn dan in de stadsgewesten. Het aandeel personen boven 55 jaar in de totale bevolking neemt tot 2020 in de stadsgewesten toe met 7% en in de overige gemeenten tezamen met 10,5%. Deze vergrijzing vormt ook een belangrijke verklaring voor de nog aanzienlijke woningbehoefte in de komende jaren. Daarbij speelt ook de voortgaande individualisering, de verschuiving van intramuraal naar zelfstandig wonen en de economische ontwikkeling een grote rol. De daling van de gemiddelde woningbezetting gaat nog door, zij het dat de daling minder groot is dan in de afgelopen jaren. In combinatie met de onzekerheid in de bevolkingsgroei betekent dit dat er een aanzienlijke onzekerheid bestaat ten aanzien van de woningbehoefte en de daaruit voortvloeiende ruimtevraag. De kwaliteit van woning en woonomgeving staat steeds meer centraal.
Vergrijzing: een algemene trend
Het aanbod dient afgestemd te worden op een gedifferentieerde vraag.
Zwolle en Deventer kennen een grote dynamiek
2
HET WENKEND PERSPECTIEF In dit hoofdstuk worden de belangrijkste maatschappelijke veranderingen geschetst en wordt ingegaan op de bovenregionale dynamiek die van invloed is op de toekomst van Olst-Wijhe. Dit hoofdstuk eindigt met een beschrijving van het gekozen profiel.
De gemeentelijke ambities zijn voor de korte termijn verwoord in het collegeakkoord. De wereld draait na deze collegeperiode echter door en de maatschappij verandert in hoog tempo. Olst-Wijhe moet zich dan ook voorbereiden op ontwikkelingen op de lange termijn. De gemeente heeft een ligging tussen rust en dynamiek, en kan met een zeker mate van vrijheid kiezen waarbij ze wil aansluiten. Olst-Wijhe kiest voor een profiel waarin de nadruk ligt op een vitale lokale samenleving.
2.1 De wereld draait door….
verschraling van het draagvlak voor onderwijs, cultuur, sport en detailhandelsvoorzieningen.
De bevolking vergrijst
Deze voorzieningen zijn in de kleine kernen
Nederland vergrijst, net als de meeste andere
reeds gedeeltelijk verdwenen, maar ook in
Europese landen. Proportioneel neemt het
Olst en Wijhe is het handhaven c.q. versterken
aandeel ouderen in de komende decennia
van het draagvlak een belangrijke opgave.
sterk toe. In 2030 is bijna een kwart van de
De problematiek wordt in de detailhandel
bevolking 65 jaar of ouder. De beroepsbevolking
versterkt door de schaalvergroting: steeds
zal proportioneel afnemen van circa 70%
hogere bestedingen en meer klanten zijn nodig
naar 55%. Dit heeft grote gevolgen voor alle
om winstgevend te blijven. Tegelijk is het zo
sectoren van de samenleving, voor de gewenste
dat consumenten hun actieradius vergroten en
woningvoorraad, de benodigde zorg, de
niet langer vanzelfsprekend in hun woonkern
economie en de vrijetijdsbeleving. De mate van
boodschappen doen (kopen via internet heft de
vergrijzing zal regionaal sterk verschillen, maar
ruimtelijke afstanden zelfs geheel op). Dit is een
zal ook in Olst-Wijhe, als plattelandsgemeente,
bedreiging, maar ook een kans. De concurrentie
gaan plaatsvinden. In hoeverre ‘krimp’ van de
voor Olst en Wijhe met centra in de omgeving
bevolking zich in deze regio zal gaan voordoen is
wordt sterker, maar de kernen Olst en Wijhe
op dit moment niet helemaal te overzien, maar
kunnen zich ook specialiseren en daarmee
zal naar verwachting beperkt zijn. De regio ligt
bezoekers van buiten trekken. In het algemeen
centraal, bevat (middel)grote steden en kent een
betekent deze ontwikkeling echter dat groei
grote economische dynamiek. Factoren die er
van het totale draagvlak nodig is om hetzelfde
toe leiden dat van grootschalige krimp, zoals in
voorzieningenniveau te handhaven.
de periferie van Nederland, hoogstwaarschijnlijk geen sprake zal zijn.
Toegenomen belang van de vrijetijdseconomie De vrijetijdseconomie wordt steeds belangrijker
Maatschappelijke en economische
en is één van de belangrijkste economische
schaalvergroting
groeimarkten. Hierbinnen draait het steeds
De vergrijzende bevolking trekt een belangrijke
meer om beleving, het kwalitatieve product en
wissel op de bestaande voorzieningen, zoals
om gemak en service. Naast het massatoerisme
een toenemende vraag naar voorzieningen
is er in Nederland steeds meer vraag naar
op het vlak van zorg en welzijn en mogelijke
kwalitatieve en rustige vormen van toerisme
Olst-Wijhe ligt relatief in de luwte, in de nabijheid van stedelijke dynamiek
Netwerken van verstedelijking en ecologische verbindingen
10
en recreatie. De bevolking wordt steeds ouder
Olst-Wijhe en de overzijde van de IJssel. Door de
en steeds gezonder oud: mensen zijn langer
ligging aan de A50 zijn kernen als Epe en Heerde
fit en actief. Die grote groep heeft ook steeds
aanmerkelijk sneller gegroeid. De gemeente
meer te besteden en wordt steeds mobieler.
heeft tot op heden nauwelijks geanticipeerd op
Olst-Wijhe, met haar prachtige landschappen
de dynamiek in de omgeving en kent evenmin
en cultuurhistorische kwaliteiten, kan prima
een (provinciale) groeitaak. Tot 2010 heeft de
inspelen op deze veranderende groeimarkt.
gemeente echter prestatieafspraken gemaakt inzake een regionale woningbouwopgave. Dit
Mensen worden mobieler
wijst erop dat de gemeente meer in beeld komt
Afstanden worden kleiner, de actieradius groter.
als speler in de regionale dynamiek.
Dit hangt samen met de schaalvergroting in
De gemeente ligt in de schaduw van
de maatschappij die zich op vele manieren
grootschalige landschappen zoals de Veluwe en
manifesteert: de arbeidsmarkt en woningmarkt
de Sallandse Heuvelrug. Toch is het landschap
zijn in toenemende mate regionaal. Dit geldt
in Olst-Wijhe verrassend gevarieerd en
ook voor de leisure en detailhandelsmarkt. Het
aantrekkelijk. Enerzijds prachtige landschappen
is niet langer vanzelfsprekend dat inwoners
zoals de IJsselvallei en de Landgoederenzone;
van Olst-Wijhe in hun eigen gemeente werken
anderzijds een agrarisch buitengebied met
en recreëren. Omgekeerd kan de gemeente
beperkte recreatieve waarden. Het buitengebied
de ruimte bieden aan vormen van recreatie
is echter geen toeristisch openluchtmuseum
en werkgelegenheid, die aansluiten bij de
zoals de Veluwe en de Sallandse Heuvelrug.
kernkwaliteiten van de gemeente, voor mensen
De agrarische functie speelt nog altijd een
van buiten.
belangrijke rol. De betekenis van de IJssel, nu al het meest in het oog springende landschappelijke en ecologische element, zal alleen maar in
2.2 Tussen luwte en dynamiek Olst-Wijhe heeft een bijzondere ligging. De directe buren zijn Zwolle en Deventer, twee snel groeiende steden waar veel economische dynamiek aanwezig is. Zwolle is het schakelpunt tussen de Randstad en Noord-Nederland. Deventer, de cultuurhistorische stad, is strategisch gelegen aan de A1, een belangrijke verbinding voor oost Nederland. De autonome groei en het voortschrijdende uitsorteringsproces vanuit de Randstad zullen deze dynamiek de komende jaren alleen maar doen versterken. De ligging op korte afstand van de netwerksteden Twente, Zwolle-Kampen en de stedendriehoek Deventer-Apeldoorn-Zutphen biedt de mogelijkheid om op deze dynamiek in te spelen. Olst-Wijhe ligt als een ‘eiland van rust’ in deze ruit van dynamiek. Het ontbreken van grootschalige infrastructuur zal hier in belangrijke mate debet aan zijn. Een goede vergelijking is die tussen
11
belang toenemen. De aanwezigheid van dit rivierenlandschap op zo’n korte afstand van de Veluwe is een bijzondere kwaliteit. De IJsselvallei en de Landgoederenzone vormen belangrijke aanknopingspunten voor het versterken van het imago en de aantrekkelijkheid van de gemeente en het uitbouwen van recreatie en toerisme.
Olst-Wijhe in regionaal perspectief
12
2.3 Het gekozen profiel De komende jaren zal in de omgeving van de gemeente een intensivering van zowel de luwte als de dynamiek plaatsvinden. Olst-Wijhe kan zich positioneren en wil de vruchten plukken van zowel de regionale dynamiek (meer woningbouw; toerisme) als van de ligging in de luwte (het belang van natuur, landschap, water en recreatie neemt toe). De gemeente is van mening dat deze kwaliteiten prima samen kunnen gaan en elkaar kunnen versterken. De gemeente kiest voor een regionale positie, gebaseerd op de lokale kernkwaliteiten, waar de lokale identiteit centraal blijft staan. Het landschap speelt een belangrijke rol, ‘het landschap is het goud’; het biedt de gemeente ecologische, cultuurhistorische en recreatieve kwaliteiten en het maakt de gemeente aantrekkelijk als woonplek. Het behouden van de positie als contramal van
Trends in de landbouw
de grote steden, de relatieve rust en ruimte, de kleinschaligheid en de menselijke maat (ook
De landbouw is van oudsher de belangrijkste
sociaal-maatschappelijk) staan centraal. De
drager van de groene ruimte in Overijssel. Niet
gemeente gaat niet op slot, maar beweegt mee
alleen in sociaal-economisch opzicht (inkomen,
om een vitale, ondernemende en innovatieve
werkgelegenheid) maar ook als het om de inrichting
gemeente te blijven. Zelfbewust, met een eigen
en het beheer van het cultuurlandschap gaat. De
koers en met eigen keuzes. Goed verbonden
laatste jaren is deze prominente positie meer en
met de stad, met een zekere mate van
meer onder druk komen te staan.
compleetheid en zelfstandigheid. Van belang
De veranderende marktsituatie voor
is een complementaire ontwikkeling van Olst-
landbouwproducten speelt daarbij een belangrijke
Wijhe en de steden Zwolle en Deventer. Stad
rol. Enerzijds een liberalere Europese en wereldmarkt
en platteland vullen elkaar reeds goed aan: als
(lagere prijzen). Anderzijds een kritischer consument
aanvullende woonmilieus, wat betreft scholen
(vraag naar meer kwaliteit). Tegelijkertijd worden
en op het vlak van stedelijke voorzieningen,
vanuit het milieubeleid (nitraatrichtlijn), de
voor werkgelegenheid en voor toerisme:
volksgezondheid en het belang van het dierenwelzijn
stedelijk toerisme én een aantrekkelijk recreatief
steeds hogere eisen gesteld aan het agrarisch
uitloopgebied.
productieproces. Ook letterlijk komt de samenleving dichter bij de boer. De maatschappelijke vraag naar nieuwe natuur, woon- en werkgebieden, infrastructuur en voorzieningen voor recreatie en toerisme legt een groeiende claim op landbouwgrond. (Streekplan Overijssel 2000+)
13
14
Kernpunten van het profiel voor Olst-Wijhe 1) Inzetten op de lokale samenleving: overzichtelijk, met betrokkenheid, een bloeiend verenigingsleven en ontplooiingskansen voor iedereen. 2) Behouden en waar mogelijk versterken van het brede voorzieningenpakket: van detailhandel, scholen, sport, zorg tot cultuur. Extra woningbouw als motor voor dit streven. 3) Een brede economische structuur met de focus op de lokale economie met voldoende werkgelegenheid en oog voor verbreding, innovatie en ondernemerschap. 4) Versterken van het landschap, de diversiteit en de grote potentie die het landschap en haar natuurwaarden hebben als vestigingsplaatsfactor (wonen) en voor recreatie en toerisme. Het watersysteem en de natuur vormen de duurzame dragers. 5) Vitaliteit van het landelijk gebied door in te zetten op een brede, kwalitatieve landbouw en nieuwe economische dragers in het buitengebied.
15
Watersysteem
Schematische weergave van de bouwsteen water
Watersysteemkaart (Waterschap Groot-Salland)
16
3
DE BOUWSTENEN VOOR DE TOEKOMST Het perspectief zoals het is beschreven in het vorige hoofdstuk vormt de paraplu voor deze toekomstvisie. De keuzes die worden gemaakt worden bezien vanuit het perspectief van het gekozen profiel. In dit hoofdstuk wordt het perspectief uitgewerkt in een aantal bouwstenen, die het fundament voor de toekomstvisie vormen. Per bouwsteen is aangegeven wat de belangrijkste (beleids)kaders zijn en welke keuzes worden gemaakt.
3.1 Water: de drager van de structuur
belangrijke afwaterende functie binnen en buiten de gemeente. Ten noorden van de gemeente monden ze, via Zwolle en het Zwarte Water, uit
De wateropgave zal constant aandacht blijven
in de IJssel. Zwolle is voor droge voeten sterk
vragen en water zal een belangrijk ordenend
afhankelijk van het juiste waterbeheer in het
principe worden. Ook zullen in toenemende
stroomgebied van de weteringen.
mate restricties opgelegd worden aan rode ontwikkelingen. De uitdaging voor de toekomst
In het gehele gebied werkt het Waterschap
is om te zoeken naar combinaties die mogelijk
Groot Salland volgens uitgangspunt van de drie
zijn tussen waterberging en andere functies.
principes vasthouden-bergen-afvoeren. In de toekomstvisie wordt dit principe gevolgd en de
Ruimte voor water gevraagd!
kansen aangegeven hoe dit per gebied vorm kan
De klimaatverandering, andere neerslagpatronen
krijgen in relatie tot andere ruimtelijke opgaven.
en hogere temperaturen, hebben grote gevolgen voor Nederland. Rekening moet gehouden
De Zandwetering en Soestwetering worden
worden met extreme hoeveelheden neerslag
robuuste groenblauwe structuren in het
waardoor de rivieren grotere hoeveelheden
landschap met natuurlijke oevers (zie
water moeten verwerken en perioden van
illustratie op pag.18). De Visie Zandwetering,
droogte. Daarnaast zorgt opwarming voor een
opgesteld door het Waterschap Groot Salland
stijgende zeespiegel, wat via de peilvoering
en de gemeenten Olst-Wijhe en Zwolle, sluit
in het IJsselmeer ook de regio raakt. In Olst-
uitstekend op deze ambitie aan en kan tot
Wijhe zijn de maatregelen al zichtbaar: in het
uitvoering worden gebracht. Voorts heeft het
IJsseldal wordt ruimte gecreëerd voor water. De
Waterschap beleid geformuleerd gericht op
omgeving van Zwolle is kwetsbaar, zowel vanuit
de kwalitatieve en kwantitatieve wateropgave
de IJssel, als het achterland (via de weteringen in
in relatie tot natuurontwikkeling (zoals De
Olst-Wijhe) en het IJsselmeer komt het water op
Europese Kaderrichtlijn Water, WB21, GGOR
dit gebied af. Dit heeft reeds geleid tot plannen
en Waternood). Deze ideeën ondersteunen de
ter vergroting van de bergingscapaciteit en
ambities van deze toekomstvisie volledig.
vertraging van de waterafvoer in de weteringen. In het zuiden van de gemeente voedt een Naar een robuust systeem
oost-west gericht systeem van vloedgraven
De IJssel speelt een belangrijke rol in het
de genoemde weteringen. Ook in dit gebied is
watersysteem. Het project Ruimte voor de Rivier,
vasthouden, vertraging en waterberging het
met ambitieuze projecten voor de IJsselvallei
devies. Hier liggen kansen voor een fijnmazige
ter hoogte van Olst-Wijhe, geeft ruimte aan het
structuur waarin de waterlopen de drager worden
water. De Zand- en Soestwetering hebben een
voor natte landschappen met hoge ecologische
17
IJsselvallei
Indicatie robuuste Groen-Blauwe structuur Inzijgingsgebieden
In
de
hele
gemeente
geldt:
vasthouden-bergen-afvoeren
Bouwsteen water
18
waarden. De hoge waterkwaliteit maakt dat mogelijk. Om ruimte te bieden aan het water kunnen hier, gekoppeld aan de waterlopen, natte landschappen zoals moeras- en broekbossen ontstaan. In de gemeente liggen drie ‘primaire watergebieden’, één ten zuiden van de Omloop in Wijhe, één relatief groot gebied ten noordoosten van Olst en één ten noorden van Boskamp. Een primair watergebied houdt in dat daar de waterfunctie primair is en zwaarder weegt dan andere, daarmee strijdige belangen. Dit dient in samenspraak met het Waterschap te
HE
R
worden bekeken. Dit betekent voor uitbreiding van Wijhe in dit gebied dat water een leidende rol krijgt en er kansen liggen voor aantrekkelijk combinaties van wonen en waterberging. In het gebied bij Olst, waar de Zandwetering en de Soestwetering parallel stromen, dient een ruimte gevrijwaard te blijven van stedelijke functies. Het noordelijke deel van de gemeente bestaat overwegend uit gebieden waar regionale kwel plaatsvindt. Deze gebieden zijn nu al natter dan
Watersysteemkaart gemeente
de hogere, drogere gebieden aan de oostzijde van de gemeente. Deze gebieden zijn ideaal om, via natuurlijke peilfluctuatie, tijdelijke waterberging mogelijk te maken.
OLST-WIJHE
Primaire watergebieden: in Wijhe tussen de Omloop
Wijhe en Boerhaar (boven) en ten noorden van Olst (links) Bron: Waterschap Groot Salland
Olst 19
DEVENTER
Wijhe
Weidevogelgebied
IJsselvallei
Ecologische corridor langs weteringen
Natte natuur
Ecologische gebieden en verbindingen
Bouwsteen ecologie
20
3.2 Kwaliteit en diversiteit van ecologie
brug te slaan tussen de Veluwe, de IJssel en de natuurgebieden ten zuiden van Dalfsen. De IJsselvallei, de Landgoederenzone ten oosten
In deze toekomstvisie wordt voorgesteld om
van Olst, de landgoederen ten zuidwesten van
de ecologische kwaliteiten in de gemeente
Heino, de robuuste verbinding en diverse kleinere
te versterken. Dit komt de ecologische
natuurgebieden zijn opgenomen in de provinciale
diversiteit van de gemeente ten goede en
ecologische hoofdstructuur (PEHS). De IJsselvallei
kan tevens bijdragen aan de versterking van
inclusief de omliggende foerageergebieden
het recreatieve en toeristische profiel van
(Natura 2000) en de robuuste verbinding (Nota
de gemeente. In de IJsselvallei wordt al jaren
Ruimte) zijn op Europees respectievelijk nationaal
gewerkt aan de realisatie van grootschalige
niveau vastgelegd.
natte natuurgebieden. De Landgoederenzone wordt het tweede belangrijke natuurgebied.
Versterking van ecologische kwaliteiten als
In dit gebied ontstaat een zeer aantrekkelijk
kans
en afwisselend landschap met ecologische
Het open agrarisch gebied in het noorden van
gradiënten: natte broekbossen, moeraszones en
de gemeente krijgt een grotere betekenis voor
rietzones gekoppeld aan de oost-west gelegen
weidevogels, ganzen en ‘andere wintergasten’.
weteringen afgewisseld met drogere, halfopen
Met groene (beheers)diensten kan de waarde van
en bosrijke natuurgebieden op de tussengelegen
dit agrarisch gebied voor deze soorten toenemen.
zandgronden.
Het gebied is uitstekend geschikt voor de melkveehouderij. In het uiterste noordelijke deel
Beleidskaders
van de gemeente wordt de robuuste verbinding
De kwaliteit en de biodiversiteit van
gerealiseerd. Streefbeeld voor dit gebied is
de Nederlandse natuur nemen af. De
een min of meer open landschap, dat geschikt
instandhouding en verbinding van de bestaande
is als verbindingszone voor de edelherten en
(en toekomstige) natuurgebieden zijn landelijk,
tevens aantrekkelijk blijft als gebied voor met
maar ook voor Olst-Wijhe, relevant.
name weidevogels. Daarnaast kan het gebied
Het belangrijkste natuurgebied in de gemeente
van betekenis zijn als waterbergingsgebied. Dit
is de IJsselvallei inclusief de aanpalende
project heeft een eigen planvormingsproces. In de
foerageergebieden; het is een op Europees niveau
uitwerking van deze zone wordt aandacht besteed
beschermd Natura 2000-gebied. Een actieve
aan het voorkomen van veterinaire ziekten e.d.
ontwikkeling van deze natuurgebieden wordt nagestreefd en ontwikkelingen die beperkend
In de zone tussen de IJssel-dijk en de
zijn voor de ecologische kwaliteit zijn hier niet
Soestwetering worden beide weteringen ingericht
toegestaan. De beperkende werking die Natura
als brede ecologische structuren. Een deel van
2000 met zich meebrengt in het foerageergebied
het agrarisch gebied zal worden geoptimaliseerd
is niet exact in beeld. Het project Ruimte voor
als weidevogelgebied. In het agrarische
de Rivier zorgt hier voor een versterking van
cultuurlandschap tenslotte zijn allerlei ecologische
de natuurwaarden. In de Nota Ruimte is een
kwaliteiten aanwezig, deze zijn vaak gekoppeld
aantal ‘robuuste ecologische verbindingen’
aan kleinschalige landschapselementen zoals
gedefinieerd. Deze ecologische verbindingen
greppels, bospercelen, houtwallen en bloemrijke
beogen de gewenste (genetische) uitwisseling
bermen. De ecologische potenties worden
tussen de belangrijkste nationale natuurgebieden
geoptimaliseerd, dit kan prima samengaan met
onderling en met belangrijke natuurgebieden
agrarische of andere gebruiksfuncties van dit
in de buurlanden. Een robuuste verbinding
gebied.
aan de noordzijde van de gemeente dient een 21
Noordelijk open landschap Landschap van oeverwallen
IJsselvallei Cultuurlandschap
Bathmen
Landgoederengebied
Bouwsteen landschap
LDH
Landschap belevingskaart (uit: concept LOP Salland, mei 2007)
22
3.3 Landschap en cultuurhistorie
Het landschap in de gemeente vormt een belangrijk deel van het kapitaal. Centraal in de toekomstvisie staat het versterken van de verschillende landschappelijke karakteristieken en het versterken van de landschappelijke contrasten. De gemeente wordt gekenmerkt door een interessante diversiteit aan landschappen. De IJsselvallei is ook landschappelijk het belangrijkste element en heeft een nationale betekenis. De IJssel is dan ook een parel voor de gemeente. De opgaven zijn helder: ruimte voor de rivier vraagt om het vergroten van de capaciteit van de rivier en heeft grote vergravingen tot gevolg, waarbij een nauwe relatie met natuurontwikkeling ligt. Ten oosten en ten westen van de IJsselvallei ligt een landschap van oeverwallen. Hier zijn aan de oostzijde, de historisch hoge delen, de belangrijkste kernen ontstaan en ligt de belangrijkste infrastructuur. Deze zone heeft, buiten de kernen, primair een agrarisch karakter. In het zuiden van de gemeente ligt de Landgoederenzone, die deel uitmaakt van een bosrijke kraag ten noorden en oosten van Deventer. Deze Landgoederenzone kent een aantrekkelijke afwisseling van halfopen en gesloten landschappen met grote natuurwaarden. Het gebied bestaat uit hogere en lagere delen, waarbij de hogere delen meer bebost zijn en de lagere delen, de oorspronkelijke beekdalen, opener en natter. Kenmerkend is bovendien de rijke cultuurhistorie in de vorm van historische landgoederen en buitenhuizen. Het is een zone die ‘luxe’ aanvoelt, met belangrijke kansen voor het versterken van de natuur en recreatie.
23
Het middengebied kenmerkt zich door een organische structuur en een open tot halfopen karakter met beekdalen, lintbebouwing, typerende bolle akkers en enken. Het gebied is primair een agrarisch cultuurlandschap. In het noorden van de gemeente ligt een lager gelegen en open landschap. Dit landschap is grootschaliger en rationeler verkaveld. Door de lagere ligging is dit gebied natter. De cultuurhistorische kwaliteit is een belangrijke drager voor de toekomst. In deze toekomstvisie is deze ‘vertaald’ in de cultuurhistorische kwaliteiten van het landschap. Het cultuurhistorische landschap vormt de basis en de inspiratiebron voor de toekomstige inrichting van het landschap. In de diverse uitwerkingen krijgt dit uitgangspunt een doorvertaling (bijvoorbeeld in de inrichting van de IJsselvallei, het Cultuurlandschap en de Landgoederenzone en het manifest maken van de IJssellinie). In de gedetailleerde uitwerkingen zal ook aandacht besteed moeten worden aan monumenten en cultuurhistorische landschappelijke inpassing van de bebouwing. Het landschap vormt een belangrijke basis voor de toekomstvisie. Het Structuurbeeld (hoofdstuk 4) is grotendeels gebaseerd op de landschappelijke onderlegger.
A28 ZWOLLE verkeersluw N35
N337
LOG Elshof Rijksstraatweg
A50
Raalterweg
N756 LOG Middel
N348
N348
Middelerstraat N337 toeristisch transferium N348 DEVENTER
verkeersluw
A1
Verkeerssysteem
Bouwsteen verkeer
24
3.4 Goed bereikbaar in de regio
Olst-Wijhe heeft een overzichtelijke ontsluitingsstructuur en ligt nabij drie autosnelwegen. In de toekomstvisie wordt uitgegaan van een structuur met drie noordzuid lijnen en dwarsverbindingen. Het doorgaande verkeer en het verkeer tussen Deventer, Zwolle en Raalte wordt afgewikkeld via de A50 en de N348-N35. Als de aansluiting van de N35 op de A28 is verbeterd en de omleiding bij Wesepe is gerealiseerd, is deze structuur hierop afgestemd. De Rijksstraatweg (N337) krijgt het karakter van een lokale verbindingsweg tussen Zwolle, Wijhe, Olst en Deventer. Ter hoogte van Wijhe, Den Nul en Olst heeft deze weg een 50km/uur regime. De Rijksstraatweg wordt de ‘groene’ weg waar het lokale en toeristische verkeer wordt afgewikkeld. Hier openbaart zich het
Routes tussen Deventer en Zwolle
aantrekkelijk landschap van de gemeente. De Raalterweg (N756) is de enige oostwestverbinding van formaat, maar ook deze blijft ‘slechts’ lokaal verbindend. Op deze weg rijdt nu ook doorgaand verkeer tussen Zwolle en Raalte. De verwachting is dat dit verleden tijd is nadat de aansluiting N35-A28 en de aansluiting N348-A1 is verbeterd. De Middelerstraat / Woolsdijk is, na optimalisatie van een aantal aansluitingen, geschikt als ontsluiting van LOG Middel naar de N348. Nieuwe ontsluitingswegen in de gemeente zijn niet gepland, want ze zouden de aantrekkelijke en rustige ligging in de luwte van de dynamiek teniet kunnen doen. De auto- en fietsveren zijn belangrijk voor de lokale verbindingen en waarborgen de rust en een geringe verstedelijkingsdruk; Olst en Wijhe blijven aan de rustige kant van de grote steden Zwolle en Deventer liggen. In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de ontsluitingsstructuur van de kernen Wijhe en Olst. Verkeersstructuur met drie noord-zuid lijnen en dwarsverbindingen
25
Landbouwontwikkelingsgbied (LOG) (reconstructiewet) Verwevingsgebied (reconstructiewet) Extensiveringsgebied (reconstructiewet) IJsselvallei (Natura 2000) Zoekgebied beheer (Streekplan 2000+)
Intensieve veehouderij Grondgebonden landbouw Kansen voor verbreding landbouw Extensivering
Huidig beleid landbouw
26
3.5 Een brede en gezonde landbouw
intensieve veehouderijen (varkens,
kippen).
•
Extensiveringsgebieden: het primaat
Verschuivende positie van de landbouw in het
ligt bij natuur. De ontwikkeling van de
buitengebied
intensieve veehouderij is niet mogelijk
De agrarische sector in deze regio staat
door het reconstructieplan.
volgens het Streekplan voor een ingrijpend
•
Verwevingsgebieden: dit gebied is
vernieuwingsproces. Deze vernieuwing moet
gericht op de verweving van functies
leiden tot een rationele, op de markt gerichte
als landbouw, wonen en natuur.
landbouw die in evenwicht is met haar omgeving.
Hervestiging of uitbreiding van
De agrarische sector in Olst-Wijhe bestaat voor
intensieve veehouderij is hier mogelijk.
het grootste deel uit melkveehouderijen. Over
Hier kunnen bestaande intensieve
het algemeen zitten deze bedrijven qua grootte
veehouderijen een sterlokatie
onder het Nederlands gemiddelde. Daarnaast
aanvragen om toekomstige
kent de gemeente een bloeiende intensieve
(milieu-)ruimte te garanderen.
veehouderij. Op dit moment is de sector gezond. De schaalvergroting zal in de agrarische
Economische verbreding in de agrarische sector
sector doorzetten, onder meer als gevolg van
van Olst-Wijhe
de relatief kleine bedrijfsgrootte. Ook in de
Het grootste deel van het buitengebied zal
biologische landbouw is schaalvergroting aan
in de toekomst landbouwgebied blijven voor
de orde, onder meer door de lagere opbrengst
grondgebonden landbouw en intensieve
per hectare. De verwachting is dat in 2030 nog
veehouderij. De landbouw blijft een belangrijke
maar 20% van de huidige bedrijven bestaat
economische factor in de gemeente en een van de
en dat de vrijkomende grond voor een groot
dragers van het buitengebied.
deel door de resterende bedrijven zal worden
De kansen voor de bovengenoemde sectoren
overgenomen. De grondgebonden landbouw
zijn het grootst in de grootschalige landelijke
zal, wat betreft bedrijfsgebouwen, steeds meer
gebieden van de gemeente. De schaalvergroting
gaan lijken op de intensieve veehouderij. De
in de melkveehouderij, biologische landbouw en
landschappelijke inpasbaarheid wordt daarom
de intensieve veehouderij vragen om ruime en
een steeds belangrijker onderwerp. Deze trend
efficiënte kavels. In de kleinschaliger gebieden en
betekent een sterke toename van het aantal
rond de kernen ontstaat ruimte voor kleinschaliger
VAB’s: vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen.
landbouw en voor functieverandering naar
Door de verdergaande schaalvergroting zal vooral
natuur, landgoederen, water, toerisme etc. Op het
in de kleinschalige versnipperde gebieden (in
raakvlak van landbouw en natuur/water liggen
het zuiden van de gemeente) de druk vanuit de
kansen van groenblauwe diensten die passen
agrarische sector afnemen, c.q. grond vrijkomen
binnen de agrarische bedrijfsvoering tot nieuwe
voor andere functies.
combinaties landbouw en water/natuur zoals een natuurderij. Daarnaast zijn kansen aanwezig voor
In het Reconstructieplan Salland/Twente over de
verbreding, binnen én buiten de agrarische sector.
intensieve veehouderij zijn drie typen gebieden
De ontwikkeling naar een meer streekgebonden
aangewezen:
landbouw, de biologische landbouw of een
•
Landbouwontwikkelingsgebieden
verbreding van de inkomstenbronnen, zijn kansrijk
(LOG’s): het primaat ligt bij landbouw.
in Olst-Wijhe. Daarbij moet aangetekend worden
Er is ruimte voor uitbreiding,
dat streekgebonden producten vooral een andere
hervestiging en nieuwvestiging van
manier van marketing en branding vragen en niet
27
Bouwsteen landbouw
28
zozeer een verandering in productie. Dit vereist een grote(re) mate van samenwerking binnen de
De strategie voor de landbouw is samengevat in
streek. Streekgebonden producten bieden een
de onderstaande gebiedsindeling:
kans om meer toegevoegde waarde te creëren. Overigens zal dit een relatief klein deel van de
LOG’s Hier staat de intensieve veehouderij
totale productie en omzet betreffen.
centraal. Het huidige reconstructiebeleid
De biologische landbouw is kansrijk. Veelal vraagt
wordt gecontinueerd. Voor beide LOG’s
dit echter een ‘andere manier van ondernemen’.
worden gemeentelijke visies ontwikkeld.
Nevenfuncties op het gebied van agrotoerisme
De landschappelijke inpassing van de
zijn eveneens kansrijk gezien het aantrekkelijke
bedrijfsgebouwen is daarbij van belang.
en relatief kleinschalige landschap. In de praktijk is het beeld dat dit soort nevenfuncties vaak veel
Verwevingsgebied In dit gebied staat
tijd kosten ten opzichte van de kernactiviteiten
menging van functies, zoals landbouw, wonen
en vooral aantrekkelijk zijn voor agrariërs die hun
en natuur, centraal. Er zijn geen restricties voor
bedrijf afbouwen.
grondgebonden landbouw en voor de bestaande intensieve veehouderijbedrijven.
Vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen (VAB)
Landbouw selectief In dit gebied kan de
De schaalvergroting leidt tot een toenemend
landbouw zich ontwikkelen, rekening houdend
aantal VAB’s. Dit vraagt om een gebiedsgerichte
met de restricties die de natuur, het water,
strategie waarbij rekening wordt gehouden
de recreatie en de uitbreiding van de kernen
met de kwaliteiten van natuur en landschap,
met zich meebrengen. Sterlocaties passen niet
de kansen voor economische verbreding
bij de ambities, maar de bepalingen voor het
en de potenties voor recreatie en toerisme.
verwevingsgebied uit het reconstructieplan
Herontwikkeling van de VAB’s zal samen moeten
blijven hier vooralsnog overeind. Wanneer
gaan met de versterking van de ruimtelijke
instrumentarium en middelen voor deze nieuwe
kwaliteit. In het bestaande provinciale en
doelen voorhanden zijn, kan de landbouw op
gemeentelijke beleid ten aanzien van VAB’s is
sommige plekken wijken. Landschappelijke
het versterken van de ruimtelijke kwaliteit een
inpassing vraagt ook hier aandacht.
belangrijke doelstelling. De gebiedsgerichte strategie is in het Structuurbeeld (hoofdstuk 4)
Extensiveringsgebied De natuur en
beschreven.
het landschap hebben het primaat met mogelijkheden voor recreatie, toerisme en wonen. In dit gebied wordt het huidige regime uit het reconstructiebeleid voor extensiveringsgebieden gevolgd.
29
30
Landbouw en toerisme De landbouw(er) speelt een belangrijke rol in het toeristische profiel: als beheerder van het landschap en als exploitant van toeristische nevenfuncties zoals kamperen, huisjes, ambachtelijke productie etc. Het buitengebied van Olst-Wijhe wordt gezien als het gebied bij uitstek voor de beleving van het agrarische landschap, het verhaal achter ons voedsel, de boer achter ons eten. Door het aantrekkelijke en gevarieerde cultuurlandschap, de gezonde agrarische sector en de kansen voor routegebonden recreatie in het buitengebied leent het gebied zich hier goed voor. In de omgeving ligt de nadruk op natuur (Veluwe; Sallandse Heuvelrug) of juist op (intensieve) veehouderij (in de LOG’s ten oosten van de gemeente). De beleving van het agrarische werkende landschap sluit enerzijds aan op de belangstelling voor ons agrarische verleden (cultuurhistorie) en anderzijds op de groeiende aandacht voor voedselkwaliteit en de groeiende betrokkenheid van de consument bij de herkomst en productie van voedsel. Er liggen kansen voor bijvoorbeeld rondleidingen, kamperen bij de boer, zelf oogsten en plukken van groente en fruit etc. De gemeente wil deze initiatieven en voorzieningen faciliteren. Het ontwikkelen van een aantrekkelijk en compleet pakket van voorzieningen en activiteiten staat centraal, dit versterkt het toeristische profiel van de gemeente. Voorkomen moet worden dat er ‘te veel van het zelfde’ ontstaat en dat men elkaar onderling beconcurreert. De marktruimte voor dit soort voorzieningen is immers beperkt. Op basis van integraal gemeentelijk beleid (waarbij een relatie wordt gelegd tussen landbouw, recreatie en toerisme, VAB’s en natuur en landschap) kan gestuurd worden vanuit een totaalvisie.
31
Wonen onder voorwaarden mogelijk in VAB’s en rood-voor-rood Nieuwbouw wonen in buitengebied mogelijk, ter versterking landschap Woonlandschappen Wesepe
Woonkern met groei
Kleine kern met groei
Bouwsteen wonen
Lokale behoefte 2006 t/m 2015 (bron Woonvisie)
Extrapolatie lokale behoefte 2016 t/m 2020
Totale lokale behoefte 2006 t/m 2020
Extra groei (additionele behoefte) 2006 t/m 2020
Streefgroei woningvoorraad 2006 t/m 2020
Olst Wijhe Wesepe
190 tot 200 210 tot 220 20 tot 25
90 tot 100 105 tot 110 10 tot 12
280 tot 300 315 tot 330 30 tot 37
580 tot 620 645 tot 690 60 tot 107
Boskamp Boerhaar Welsum Den Nul Buitengebied
10 tot 15 40 tot 45 20 tot 25 10 tot 15
5 tot 12 20 tot 22 10 tot 12 5 tot 7
15 tot 27 60 tot 67 30 tot 37 15 tot 22
300 tot 320 330 tot 360 30 tot 70 woonlandschappen 40 tot 80
Totaal
500 tot 545
245 tot 275
745 tot 820
700 tot 830
1445 tot 1650
15 tot 27 60 tot 67 30 tot 37 15 tot 22 40 tot 80
Woningaantallen tot en met 2020, gebaseerd op huidig woningbehoefteonderzoek (WBO)
32
3.6 Wonen als krachtig middel voor een vitale gemeente
ondersteunen, en waar mogelijk versterken, van het voorzieningenniveau en het in stand houden van een vitale lokale samenleving. De
Bestaand beleid
maatschappelijke trend van schaalvergroting
In het beleid van de provincie, zoals verwoord
heeft tot gevolg dat in het algemeen
in het Streekplan, geldt Olst-Wijhe als een
meer inwoners nodig zijn om hetzelfde
gemeente zonder bijzondere taakstelling. De
voorzieningenniveau te kunnen handhaven.
gemeente Olst-Wijhe dient te bouwen voor de ‘eigen behoefte’ en zich primair te richten op de
Bouwen voor de eigen behoefte leidt in
woonbehoefte van de eigen bevolking. Olst-
Olst-Wijhe onvermijdelijk tot een afnemend
Wijhe heeft op dit moment daarnaast een tijdelijk
draagvlak voor de maatschappelijke en
taakstelling voor de bovenlokale behoefte.
commerciële voorzieningen. Daarom wordt
De afspraken rond woningbouw worden
gekozen voor een flinke ‘plus’ op de lokale
niet langer op basis van alleen kwantitatieve
woonopgave. Olst-Wijhe wil ook in de
aspecten gevoerd (contingenten) maar ook op
toekomst een bovenlokale rol blijven spelen
kwalitatieve aspecten. Het doel is onder meer
en kan hiermee inspelen op het regionale
om de landelijke gemeenten te ondersteunen
woningbouwtekort.
bij het realiseren van woonruimte voor sociaaleconomisch gebonden doelgroepen, met name
De gemeente wil voortzetting van de
jongeren (starters op de woningmarkt) en
‘tijdelijke’ taakstelling waar tussen 2005 en
ouderen. Het uitgangspunt is dat er vraaggericht
2010 wordt voorzien in 250 extra woningen.
wordt gebouwd.
Dit leidt voor de periode van 2005 tot 2020 tot een plus van 750 woningen. De toedeling
Wonen in Olst-Wijhe: lokaal en regionaal
van deze woningbouwaantallen naar de kernen en de woningdifferentiatie is tot 2015
De inwoners van de gemeente moeten ook in de
vastgelegd in de vigerende Woonvisie en de
toekomst prettig kunnen wonen in woningen
prestatieafspraken. De toekomstvisie neemt
die aansluiten op hun behoefte. Dit betekent dat
deze toedeling over en extrapoleert deze tot
de toekomstvisie in eerste instantie aansluiting
2020. Op basis van vierjaarlijks onderzoek
zoekt bij de demografische ontwikkelingen in de
naar de lokale woningbehoefte (WBO) worden
gemeente: bouwen voor de eigen behoefte.
woningbouwaantal en woningdifferentiatie aangepast.
In de toekomstvisie wordt kwalitatief de blik op 2025 gericht. Echter, kwantitatief ligt de
Woningbouw in en nabij de kernen
planhorizon op 2020. Gedurende de gehele
Het landschap vormt het goud van de gemeente.
periode van 2005 tot 2020 worden per vijf
Daarom is het uitgangspunt dat uitbreiding pas
jaar 250 woningen gerealiseerd om de lokale
aan de orde is als de kansen voor inbreiding zijn
behoefte te dekken. Het gaat in deze periode in
benut of onvoldoende uitkomst bieden. Het
totaal dus om 750 woningen. Deze woningen
overgrote deel van de nieuw te bouwen woningen
worden zowel in de kernen Olst en Wijhe
wordt geclusterd rond Olst en Wijhe, mede om
gebouwd als in een aantal kleinere kernen. De
de voorzieningenstructuur daar te versterken.
buurtschappen kennen geen groei-afspraken, dit
Wonen wordt daarnaast als middel ingezet om
is conform bestaand beleid.
het landschap in het buitengebied te versterken. Dit kan door wonen in vrijkomende agrarische
Eén van de centrale doelstellingen van
bedrijfsgebouwen, door rood-voor-rood, in
deze toekomstvisie is het duurzaam
woonlandschappen en door nieuwe
33
Referentiebeelden dorps wonen
34
landgoederen.
Wonen als middel voor landschapsversterking
Bij de locatiekeuze voor de woningbouw is een onderscheid gemaakt naar de achterliggende
Wonen in het buitengebied vormt een kans
doelstelling:
om gewilde en bijzondere woonmilieus aan
•
Wonen voor eigen behoefte;
de gemeente toe te voegen of uit te breiden.
•
Wonen in het kader van de ‘plus’;
Dit is echter alleen mogelijk in combinatie met
•
Wonen als middel voor
landschapsverbetering, en vaststelling van de
landschapsversterking.
ruimtelijke kwaliteit.
Wonen voor eigen behoefte
Het landelijk wonen wordt alleen in die gebieden toegestaan waar landschapsversterking een
De lokale woningbouw wordt in principe
belangrijk doel vormt.
gerealiseerd in of rond de kernen Olst en Wijhe
De focus ligt daarbij op de Landgoederenzone
en de kleine kernen, behalve waar dat nu of in de
in het zuiden van de gemeente en in de
toekomst fysiek onwenselijk wordt.
‘Kernenzone’ (het gebied tussen de IJssel en de Zandwetering en het gebied rond Wesepe).
Per kern is zorgvuldig gekeken naar de beste
In de Landgoederenzone liggen belangrijke
manier om de uitbreidingen te situeren, waarbij
kansen om wonen gebiedsgericht te koppelen
het huidige bebouwingskarakter, het aanwezige
aan landschappelijke en natuurdoelstellingen.
landschap en eventuele milieubeperkingen van
Wonen kan, bijvoorbeeld in de vorm van
bestaande (agrarische) bedrijven van invloed
nieuwe landgoederen, gecombineerd worden
zijn geweest op de uitbreidingsrichting. In alle
met andere functies als toerisme, zorg en
kernen kan tot 2020 worden voorzien in de lokale
dienstverlening. De nieuwe rode functies
behoefte. De landschappelijke kwaliteiten vragen
genereren in deze gebiedsgerichte werkwijze de
om een zorgvuldige afweging van uitbreidingen
extra benodigde middelen voor de landschaps-
van de kleine kernen.
en natuurontwikkeling. Daarbij staat voorop dat de natuur altijd (deels) openbaar toegankelijk
Wonen in het kader van de bovenlokale ‘plus’
blijft. In de Kernenzone wordt de mogelijkheid voor wonen in het buitengebied enerzijds
De additionele woningbouwopgave wordt
gekoppeld aan natuur (met name in het
geconcentreerd in Olst en Wijhe en voor een klein
noorden van de Kernenzone, gekoppeld aan de
deel in Wesepe, om het effect van de nieuwbouw
wateropgave) en anderzijds aan het toerisme.
op het draagvlak voor de voorzieningen zo groot
In hoofdstuk 4 wordt per gebied aangegeven
mogelijk te maken. De verdeling over Olst en
welke mogelijkheden er voor wonen zijn in het
Wijhe geschiedt evenredig aan de verdeling van
buitengebied / VAB’s.
de bouwopgave voor de lokale behoefte. Bouwen voor specifieke doelgroepen In hoofdstuk 5 wordt voor Olst en Wijhe
De lokale doelgroep is breed en bestaat uit
aangegeven waar de woningbouwopgave in en
jongeren, starters, gezinnen en ouderen. Het
rond deze kernen zal worden gerealiseerd.
aandeel in de nieuwbouw voor de doelgroep jongeren en starters neemt in de periode tot 2025 af van 35% tot ongeveer 20%, waarbij de daling vooral na 2015 plaatsvindt. Het gaat bij deze doelgroep voornamelijk om goedkope huuren koopwoningen. Jongeren zijn voornamelijk gericht op goedkopere huurappartementen,
35
Referentiebeelden wonen in het buitengebied
36
de overige starters richten zich veelal op goedkope(re) koopwoningen. De doelgroep gezinnen schommelt rond 50% van de eigen behoefte, met een lichte afname tot 2020 en stabilisatie daarna. De groep gezinnen zonder kinderen neemt na 2020 verder af. Het gaat bij deze doelgroep om behoefte aan ruimere huurwoningen voor de lagere inkomensgroepen en duurdere (vrijstaande) koopwoningen voor de hogere inkomens. De doelgroep ouderen neemt snel toe, met name na 2015. Is het aandeel nu 15%, in 2025 is dit verdubbeld tot 30%. De doelgroep heeft vooral behoefte aan koopwoningen, maar ook aan huurwoningen in alle prijscategorieën. Het gaat vaak om levensloopbestendige woningen zoals benedenwoningen en appartementen met lift. Het doel van de extra woningen, de ‘plus’ bovenop de eigen behoefte, is om groepen aan te trekken die de toenemende scheefgroei in de bevolkingsopbouw van de gemeente, als gevolg van de vergrijzing en ontgroening, kunnen compenseren en die zo veel mogelijk draagvlak voor de commerciële (winkels) en de maatschappelijke (scholen, (sport-) verenigingen) voorzieningen leveren. De focus zal daarom liggen op gezinnen met ‘middeninkomens’. Daarnaast wordt de plus gericht op starters en kapitaalkrachtigen. De laatste groep richt zich zowel op appartementen op bijzondere locaties, bijvoorbeeld in de centra van Olst en Wijhe, aan de IJssel of in landgoederen, als op luxere grondgebonden woningen.
37
Een brede economische structuur in Olst-Wijhe
38
3.7 Een brede economische structuur
toerisme is binnen Nederland zelfs de grootste economische groeimarkt. Olst-Wijhe zet sterk in op versterking van het recreatieve en
De gemeente streeft naar een brede
toeristische profiel. De voorwaarden hiervoor
economische structuur met een focus op
zijn gunstig (bereikbaarheid, landschappelijke
het behoud en de versterking van de lokale
ligging, rust en nabijheid van aantrekkelijke
werkgelegenheid met oog voor verbreding,
steden). Toeristische en leisure concepten zijn
innovatie en ondernemerschap. De
gewenst, mits zij passen binnen het kwalitatieve
bedrijvigheid moet passen binnen het gekozen
profiel van de gemeente, werkgelegenheid
profiel van Olst-Wijhe en de (landschappelijke)
bieden, voorzieningen ondersteunen en het
kwaliteiten van de gemeente.
landschap versterken. Allerlei kleine initiatieven kunnen leiden tot een aanzienlijke hoeveelheid werkgelegenheid (hotel & congres, kleinschalige
De werkgelegenheid in de gemeente Olst-Wijhe
verblijfsrecreatie, indirect effect detailhandel,
heeft van oudsher een sterk agrarisch en lokaal
health en wellness, daghoreca, etc.).
karakter. De agrarische sector en de hieraan
De werkgelegenheid in de zorg zal eveneens
verbonden vleesverwerkende bedrijvigheid
stijgen, mede omdat de bevolking van Olst-
zorgt nog steeds voor een aanzienlijk deel van
Wijhe zal vergrijzen. De behoefte aan allerlei
de werkgelegenheid. De directe relatie tussen
commerciële en niet-commerciële vormen van
beide is echter verdwenen. Een groot deel
zorg, van zorgwoningen tot hulp aan huis zal
van de overige bedrijvigheid heeft een lokaal
sterk toenemen.
karakter. Op de bestaande bedrijventerreinen
Van beide markten is niet exact in te
domineert het MKB. Daarnaast zijn verspreid
schatten wat het positieve effect op de
over de gemeente enkele grotere bedrijven
werkgelegenheidsstructuur is. Het effect is
gevestigd met een bovenlokaal karakter. De
mede afhankelijk van particuliere initiatieven.
dienstensector, de zorg en recreatie & toerisme
De gemeente deze initiatieven ondersteunen
dragen tot op heden in relatief geringe mate bij
en zal waar mogelijk de regierol oppakken.
aan de werkgelegenheid in de gemeente.
Voorbeelden waar de gemeente een pro-actieve rol kan aannemen zijn aangegeven in paragraaf
Recreatie & toerisme en zorg als groeimarkten
3.8. Deze verbreding van de economische
De werkgelegenheid in de landbouw zal de
structuur maakt de werkgelegenheidsstructuur
komende jaren waarschijnlijk afnemen. De
in de gemeente minder kwetsbaar.
te verwachten schaalvergroting zal leiden tot minder bedrijven en minder werkgelegenheid.
Bestaande bedrijventerreinen
Elders in de gemeente kan de verbreding van de
Het grootste deel van de werkgelegenheid
landbouw echter samengaan met toename van
in Olst-Wijhe vindt op dit moment plaats in
de werkgelegenheid, een grote toename mag
de ‘lokaal gemengde bedrijvigheid’ (bouw,
echter niet worden verwacht.
productie en handel). Deze bevindt zich
De verwachting is dat de dienstensector in kleine
vooral op de bedrijventerreinen. Olst-Wijhe
kernen zoals Olst en Wijhe altijd een bescheiden
heeft ongeveer 45 ha aan bedrijventerrein. De
rol zal hebben. Kleine kantoren, dienstverlening
marktomvang is beperkt en er zijn weinig relaties
en ‘werk-aan-huis’ zullen aanwezig blijven,
met andere marktgebieden. De bedrijvigheid
wellicht iets toenemen, maar leiden niet tot
kent een sterke gebondenheid aan de kern.
grote hoeveelheden werkgelegenheid.
Er vinden relatief weinig transacties van
Recreatie & toerisme en de zorgeconomie zijn
bedrijfsruimte plaats (circa 5 per jaar).
twee belangrijke groeimarkten. Recreatie & 39
Referentiebeelden lokale bedrijventerreinen
40
De gemeente Olst-Wijhe heeft op dit moment de
Tezamen vormen ze de behoefte aan nieuw
volgende bedrijventerreinen:
bedrijventerrein.
•
•
De Meente in Olst (circa 11 ha netto).
De lokale behoefte aan bedrijventerrein in de
Dit bedrijventerrein is volledig
periode 2007 tot 2020 bedraagt circa 15 à 17 ha
uitgegeven. De ontsluitingsstructuur, de
netto. Binnen de gemeente zal maximaal 17 ha
stedenbouwkundige structuur en de externe
aan nieuw bedrijventerrein beschikbaar moeten
uitstraling zijn voor verbetering vatbaar.
komen.
Industrieweg in Olst (circa 14 ha netto). Dit bedrijventerrein is eveneens volledig uitgegeven. Het terrein is verouderd, ligt niet ideaal binnen de kern en is eenzijdig ontsloten.
•
De Enk in Wijhe (ca 18 ha netto). Dit bedrijventerrein is eveneens volledig uitgegeven. Het terrein is goed bereikbaar, rommelig van karakter, kent veel woonbebouwing en de externe uitstraling
Solvay); Boerhaar heeft een terrein van circa
Sectoren Indus trie Trans port, Groothandel endis tributie Cons umentendiens ten Diens tv erlening Totaal
1 ha netto.
Raming regionale ruimtevraag in ha (Olst-Wijhe Deventer en
is beperkt. Door herstructurering valt ruimtewinst te halen. •
In de gemeente liggen daarnaast enkele grote solitaire bedrijven (Stegeman en
Raalte) 2006-2020 (Bron: Ecorys)
Behoefte aan bedrijventerreinen Net als wonen, wordt voor werken een planhorizon van 2020 aangehouden. De verwachting is dat de meeste werkgelegenheid ook in de toekomst in de sectoren bouw, productie en handel te vinden is. In landelijke kernen zoals Olst en Wijhe worden hierin geen schokkende ontwikkelingen verwacht. Ook in de toekomst zal de behoefte aan uitbreidingsruimte vooral van de lokale ondernemers komen. Deze ondernemers willen graag in de eigen kern blijven. Ze hebben vooral behoefte aan kleinere kavels (1.000 – 2.000 m2) met ruimte voor een hal en een beperkt kantoor (verhouding 80:20) en willen de kavels doorgaans kopen. Naar woonwerk combinaties is eveneens vraag. De toekomstige ruimtevraag bestaat uit drie elementen: 1.
de latente vraag;
2.
de uitbreidingsvraag;
3.
de transformatievraag (zie kader blz 42).
41
2008-2020 39 75 34 20 169
Ad 1. de latente vraag. Deze vraag ontstaat vanwege het gebrek aan uitgeefbaar terrein in de afgelopen jaren. Hoewel de beschikbare ruimte de afgelopen jaren zeer beperkt was, is deze vraag niet groot. Een aantal bedrijven is wellicht verhuisd naar een andere gemeente. Een aantal andere bedrijven heeft zich gemeld bij de gemeente. Ervaringen leren echter dat niet alle bedrijven die zich gemeld hebben / op een wachtlijst staan, daadwerkelijk een bedrijfskavel kopen indien deze voorradig zijn. Een inschatting van circa 1 a 2 ha netto is reëel. Ad 2. de uitbreidingsvraag. De uitbreidingsvraag is bepaald op basis van een combinatie van de historische uitgifte, een raming van de regionale ruimtebehoefte en kwalitatieve informatie. De historische uitgifte laat zien dat de laatste tien jaar nauwelijks kavels zijn uitgegeven. De afgelopen vier jaren waren er geen direct uitgeefbare gronden beschikbaar. De gemiddelde jaarlijkse uitgifte vanaf 1988 tot nu bedraagt circa 0,8 ha netto. De uitgiftes in het verleden laten echter wel zien dat uitgeefbare kavels snel worden uitgegeven. In de genoemde periode heeft Olst-Wijhe 8 a 9% van de regionale uitgifte (Deventer; Bouwsteen economie (locaties potentiële ontwikkeling
Raalte) voor haar rekening genomen.
bedrijventerreinen: netto oppervlaktes) In de regionale ruimtebehoefteraming is de vraag bepaald op basis van de te verwachten economische groei (conform CPB). In de periode 2006-2020 is in de regio Olst-Wijhe, Deventer en Raalte de ruimtebehoefte circa 170 ha netto. Extrapolatie van het historische aandeel van Olst-Wijhe leidt tot een jaarlijkse uitbreidingsvraag van ruim 1 ha netto. 8 7 6
Ad 3. de transformatievraag.
5
De afgelopen jaren zijn al veel bedrijven die op minder
4
wenselijke plekken gevestigd waren, in de kern of het
3
buitengebied, verplaatst. Op dit moment resteren
2 1
nog enkele bedrijven waarvan verplaatsing naar een
0 1988
1990
1992
1994
1996
Uitgif te
1998
2000
2002
2004
Ters tond Uitg.
Uitgifte bedrijventerrein in Olst-Wijhe, in ha 1988-2006
2006
bedrijventerrein wenselijk is. Bedrijventerrein De Enk zal de komen jaren worden geherstructureerd (zie hiernaast), dit zal niet leiden tot een grootschalige uitplaatsing van bedrijven. Integendeel, een slimme herstructurering zal leiden tot ruimtewinst.
42
Bedrijventerreinenstrategie De gemeente heeft drie locaties waar potentieel bedrijventerreinontwikkeling kan plaatsvinden:
terrein ontstaat ruimte voor autobedrijven. •
Bedrijventerrein De Meente krijgt vooralsnog
uitbreiding van de Meente in Olst, Noordmanshoek
geen grote uitbreiding. De verwachting is dat
in Wijhe en bedrijventerrein Wesepe. De strategie
de behoefte aan nieuw bedrijventerrein in
leunt op drie peilers: • bedrijventerreinen in de gemeente
Olst beperkter zal zijn dan in Wijhe. Er wordt ingezet op een beperkte kwalitatieve afronding
zijn primair gericht op lokale, kleinschalige
aan de zuid- en noordzijde. Verbetering van de
bedrijvigheid;
beeldkwaliteit kan hier samengaan met een
• de vervangingsvraag naar bedrijventerreinen wordt in de eigen kern geaccommodeerd;
beperkte uitbreiding van circa 3,5 ha netto.
• bedrijventerreinontwikkeling dient samen te gaan met een ruimtelijke kwaliteitsimpuls ter
niet gepland, maar wordt planologisch niet
Een grotere uitbreiding aan de noordzijde is onmogelijk gemaakt. Op enig moment binnen
plekke.
de planhorizon van deze toekomstvisie kan worden overwogen om hier een uitbreiding te
De volgende ontwikkelingen worden voorgesteld: •
•
De realisatie van bedrijventerrein
ontwikkelen. •
De bedrijvigheid op het noordelijk gedeelte
Noordmanshoek is prioritair. De verwachting
van de Industrieweg in Olst zal plaats
is dat de meeste vraag naar bedrijventerrein
maken voor woningbouw. Aan de zuidkant
uit Wijhe afkomstig is. De herstructurering van
van de Industrieweg zijn enkele dusdanig
De Enk kan dit versterken. Dit bedrijventerrein
kapitaalintensieve bedrijven gevestigd dat het
is primair gericht op de lokale bedrijvigheid
niet wenselijk is deze binnen het tijdsbestek
(uit Wijhe). Hier is ruimte voor 10 ha. Binnen
van deze visie actief te verplaatsen, mede
de planhorizon van deze toekomstvisie
gezien het hiermee gepaard gaande verlies aan
wordt hiervan 8 ha netto uitgeefbaar terrein
werkgelegenheid. Voor de langere termijn is
gerealiseerd. Op dit terrein worden kleine
uitplaatsing gewenst, om de overgang tussen
kavels gerealiseerd in een aantrekkelijke
het centrum en de Landgoederenzone directer
landschappelijke setting.
te maken met interessante groene en rustige
Herstructurering van De Enk. De
woonmilieus.
beeldkwaliteit wordt verbeterd en een
•
Op bedrijventerrein Wesepe wordt de
intensivering vindt plaats. De herschikking
komende tijd 3,5 ha netto ontwikkeld.
biedt ruimte aan circa 2 ha netto extra
Dit terrein is in principe bestemd voor
bedrijventerrein. Het middengebied blijft
lokale bedrijvigheid uit Wesepe en
behouden als bedrijventerrein. Het noordelijk
bedrijfsverplaatsingen vanuit het landelijk
deel van het terrein wordt getransformeerd
gebied.
tot een zone waar ruimte is voor de dienstensector, perifere detailhandel en
Gerichte gronduitgifte en grondprijsbeleid
eventuele maatschappelijke functies. Aan
dienen te voorkomen dat het terrein wordt
de Enkweg krijgt wonen de prioriteit. Beide
ingevuld met grote ruimtevragers die niet
tankstations worden verplaatst. Dit past ook
passen in het landschap en nauwelijks
in het profiel van deze weg als toeristische
werkgelegenheid met zich meebrengen.
invalsroute (fiets). In het zuidelijk deel van het Geraadpleegde bronnen:
43
-
Marktanalyse bedrijventerreinen Olst-Wijhe, Ecorys augustus 2007
-
Toekomstvisie De Enk, augustus 2007
ZWOLLE
VELUWE Raalte IJSSEL SALLANDSE HEUVELRUG
DEVENTER
Strategische ligging gemeente t.o.v. verschillende schaalniveau’s
Hoofdstructuur recreatie
44
3.8
Recreatie en toerisme als kwalitatieve groeimarkt
Landschap, natuur en cultuurhistorie als basis Het landschap vormt het goud van de gemeente. Het wordt gekenmerkt door diversiteit,
De gemeente zet met het gekozen profiel
vergezichten, afwisseling van bos, weiden en de
in op het verbeteren van het recreatieve
rivier. De IJssel is goed beleefbaar, zowel vanaf
profiel door de bestaande gebiedskwaliteiten
de dijk, als bij de kernen, de veerponten en bij
beter te benutten. Versterken van recreatie
Fortmond. In de Landgoederenzone wordt een
en toerisme draagt bij aan het verbreden
prachtig half open landschap afgewisseld met
van de economie en zorgt voor meer
landgoederen. Op het gebied van cultuurhistorie
werkgelegenheid. Daarnaast draagt de
zijn de IJssellinie, de hoeves en buitens en de
recreatieve sector bij aan het verbreden en
centra van Wijhe en Olst interessante elementen.
ondersteunen van het voorzieningenniveau van
Het buitengebied biedt de beleving van het
de gemeente. Centraal staat de koppeling van
authentieke agrarische landschap pur sang.
initiatieven rond recreatie met landschaps- en natuurontwikkeling en de verbreding van de
Recreatieve hoofdstructuur en kerngebieden
agrarische sector. De prioritaire zones en plekken zijn de IJssel Recreatie en toerisme vormen een economische
met Fortmond, de kernen Wijhe en Olst en de
groeisector. De vergrijzing en de ontwikkeling
Landgoederenzone.
naar een ‘belevingseconomie’ zijn belangrijke onderliggende redenen. De vrijetijdseconomie
De IJssel is een formidabele trekker op
is voor een belangrijk deel gericht op het vinden
nationaal niveau. Gestreefd wordt naar een
van rust en ruimte. Daarbij vormen beleving,
grotere recreatieve toegankelijkheid van dit
vermaak, actief participeren en authenticiteit
gebied. Fortmond wordt aangewezen als
kernbegrippen. De centrale ligging van Olst-
toeristische ‘toplocatie’ waar de IJssel in al
Wijhe in Nederland, de nabijheid van de steden
zijn facetten beleefbaar wordt. Fortmond ligt
Deventer en Zwolle en grote toeristische
in het IJsseldal en kent zowel een ecologische
trekkers als de Veluwe en de IJssel bieden
als toeristische functie. Het gebied ligt
kansen voor het vergroten van de toeristisch-
buitendijks en biedt uitstekende voorwaarden
recreatieve betekenis. De kansen liggen
voor natuur, cultuurhistorie en toerisme.
zowel in de kleinschalige authentieke sfeer
Het is goed bereikbaar via de provinciale
en de cultuurhistorie van de kernen als in het
weg. Deze weg en de routes voor langzaam
veelzijdige landschap en de bijzondere natuur.
verkeer vormen de centrale toeristische as
De recreatieve sector in Olst-Wijhe is momenteel
langs de IJssel. De Landgoederenzone in het
niet sterk ontwikkeld.
zuiden van de gemeente maakt eveneens deel uit van de toeristische hoofdstructuur.
De toekomstvisie onderscheidt drie
Deze zone biedt een aantrekkelijk recreatief
schaalniveaus en daarmee samenhangende
milieu, zowel voor routegebonden recreatie
recreanten: de lokale recreant (vanuit de
als voor verblijfsrecreatie en vormt het
kernen in de gemeente), de regionale recreant
directe uitloopgebied van Deventer. De
(voornamelijk vanuit Zwolle, Raalte en Deventer)
kernen Wijhe en Olst vormen de belangrijke
en de nationale recreant (waarvoor de IJssel de
ankers in de toeristische hoofdstructuur. De
belangrijkste trekker vormt) (zie kaartje).
kernen bieden veel voorzieningen op het gebied van detailhandel, horeca en cultuur. Deze voorzieningen hebben de recreatieve bestedingen nodig.
45
Bouwsteen recreatie: Hoe groener, hoe hoger de recreatieve potentie van het gebied. De pictogrammen geven een indicatie van de verschillende soorten activiteiten die er mogelijk zijn. De gele sterren geven toeristische transferia aan.
46
Daarom wordt rond de kernen en aansluitend op
Hier wordt een fijnmazig netwerk voor de
de belangrijkste toeristische route-infrastructuur
routegebonden recreatie gerealiseerd. Ook in de
ruimte geboden aan aanvullende toeristische
gebieden waar de landbouw een belangrijke rol
voorzieningen zoals kamperen bij de boer, bed &
speelt (bijvoorbeeld de LOG’s), zijn een aantal
breakfast, agro-toerisme etc.
(potentieel) aantrekkelijke landschappelijke en recreatieve routes aanwezig. Een voorbeeld
Poorten en routes
hiervan is de bestaande NS-wandelroute. Een doorgaande buitendijkse route voor wandelaars
De recreatieve kerngebieden krijgen
en/of fietsers is een belangrijk doel. De IJssel-dijk
‘toegangspoorten’. Deze poorten liggen in het
vormt een belangrijk landschappelijk element als
zuiden en het noorden van de gemeente, langs
visitekaartje van de gemeente. Veel recreanten
de routes parallel aan de IJssel en langs de N348.
betreden de gemeente via de Rijksstraatweg. De mogelijkheden om te parkeren, te rusten,
Met (verkeers)borden en/of wisselende
overstappen op fiets, te wandelen en Wijhe,
informatieborden wordt de toeristische
Den Nul, Fortmond of Olst te bezoeken worden
bezoeker verteld wat de gemeente te bieden
vergroot.
heeft. De bronpunten voor de routes in of door de gemeente zijn Olst en Wijhe. Nabij
Toeristische trekkers
Fortmond (IJsselvallei) en Eikelhof, nabij Wesepe (Landgoederenzone) kunnen toeristische
Olst, Wijhe en Fortmond vormen de
transferia worden ontwikkeld: een combinatie van
belangrijkste plekken voor plaatsgebonden
een parkeervoorziening, het start- en eindpunt
recreatie. In Wijhe en Olst wordt de relatie
van diverse routes, een verhuurpunt en /of een
tussen de centra en de IJssel verbeterd: goede
horecavoorziening. Hierin passen de initiatieven
en duidelijke routes van en naar het centrum
van Staatsbosbeheer voor een bezoekerscentrum
waardoor de recreant wordt verleid om ook de
in Den Nul en de plannen voor een transferium in
centra te bezoeken, en vice versa.
Eikelhof, nabij Wesepe. Deze transferia zijn ideale bronpunten voor de toeristische infrastructuur.
Nabij de kernen is ruimte voor bijvoorbeeld dagrecreatie aan het water, een camperplaats,
In de toekomstvisie wordt gekozen voor een
seizoensgebonden horeca, ligweides, watersport
breed pakket van toeristische voorzieningen:
of een jachthaven gecreëerd. In de kernen
bezienswaardigheden, leisure-attracties, horeca,
vormen de winkels, horeca en de cultuurhistorie
etc.. Een fijnmazig netwerk van routes verbindt
de trekkers. Vooral Wijhe biedt een aantrekkelijk
deze locaties, routes om te wandelen, te fietsen,
en onderscheidend historisch centrum.
te skaten, kano te varen, paard te rijden en voor
Fortmond vormt een zeer kansrijke locatie voor
de motor en auto. De overzijde van de IJssel maakt
een combinatie van ecologie, natuureducatie,
uiteraard onderdeel uit van de routestructuur.
cultuurhistorie (bijvoorbeeld rond de vroegere steenfabriek) en avontuurlijke activiteiten.
Op het laagste schaalniveau is er ruimte voor
Langs de routes door de kerngebieden liggen de
de zogenaamde ‘ommetjes’. De ecologisch
meer recreatieve mogelijkheden. De prachtige
ingerichte weteringen en de landgoederen nabij
hoeves, landgoederen, oude molens, een kasteel
de kernen kunnen hierin een grote rol gaan
en horecagelegenheden zijn een bezoek waard.
spelen. Op regionale en nationale schaal gaat het
Agrarisch toerisme biedt mogelijkheden om het
vooral om de routes in de zone tussen de IJssel
authentieke ‘werkende landschap’ te beleven.
en de weteringen en in de Landgoederenzone.
47
48
Verblijfsrecreatie Olst-Wijhe wil zich richten op de recreant die behoefte heeft aan rust en ruimte. Kleinschalige vormen zoals kamperen bij de boer, bed & breakfast, bijzondere vormen van luxe vakantiehuisjes, hotels en congresfaciliteiten spelen in op deze ambitie. Verblijfsrecreatie heeft een relatieve grote economische spin-off. Bovendien leidt verblijfsrecreatie tot ‘year-round’ toerisme. De kansen voor hotel- en congresfaciliteiten liggen vooral in Olst, Wijhe en de Landgoederenzone. Fortmond biedt een interessante kans voor een natuurhotel, speciaal gericht op bijvoorbeeld vogelliefhebbers. De Landgoederenzone leent zich eveneens goed voor exclusieve vakantiewoningen in een verspreide setting, naar het voorbeeld van de boswachterswoningen. Logeren en kamperen bij de boer is een kansrijk thema, mits dit leidt tot een evenwichtig en aanvullend aanbod. Er wordt voor gekozen deze faciliteiten vooral te faciliteren in de zogenaamde Kernenzone, tussen IJssel en weteringen, en in de Landgoederenzone. Hier kunnen ook culturele activiteiten en evenementen meer cultuurtoerisme trekken. Grootschalige verblijfsrecreatie is eveneens mogelijk, mits dit goed aansluit bij de landschappelijke kwaliteiten. De vestiging nabij de kernen Olst of Wijhe, ter ondersteuning van de bestaande (winkel)voorzieningen is wenselijk. Vermarkten van het gekozen profiel De gemeente wil graag faciliterend optreden om de recreatieve en toeristische potenties van de gemeente beter te benutten, maar blijft afhankelijk van particuliere initiatiefnemers. Een belangrijke manier om de bezoeker te verleiden om de gemeente te bezoeken en de ondernemer te motiveren om te investeren is een goede vermarkting van het recreatieve product. Ook uitingen van kunst en cultuur kunnen bijdragen aan versterking van het recreatieve profiel van de 49
gemeente. De gemeente zal samen met de (bestaande) recreatieondernemers, andere actoren en buurgemeenten naar een sterke marketingstrategie streven.
1
De IJsselvallei
2
Het Kernenlandschap
3
De Landgoederenzone
4
Het Cultuurlandschap
5
Het Open landschap
6
De Landbouwontwikkelings-
gebieden
1
3
5
4 6
1
4 2
6
2
4
3
Structuurbeeld
50
4
STRUCTUURBEELD VOOR OLST - WIJHE In het vorige hoofdstuk zijn de bouwstenen voor de toekomst beschreven. De belangrijkste sectorale keuzes en principes voor de toekomst zijn hier aan de orde gekomen. In dit hoofdstuk worden deze geïntegreerd in een integraal Structuurbeeld. Dit Structuurbeeld bevat een kwalitatief (ontwikkelings)beeld voor de gemeente voor de lange termijn. Het Structuurbeeld vormt een duurzaam raamwerk van zones die elk een eigen karakter en strategie kennen. De programmatische bouwstenen zoals wonen en werken voegen zich in dit Structuurbeeld. Het Structuurbeeld is opgebouwd uit zes zones die zowel ruimtelijk als functioneel van aard zijn. Iedere zone heeft een ruimtelijke karakteristiek, een programmatisch perspectief en een ontwikkelstrategie. Het Structuurbeeld wordt toegelicht aan de hand van een beschrijving van de strategie voor deze zes zones: Het Kernenlandschap 1
De IJsselvallei
Het Kernenlandschap maakt onderdeel uit
2
Het Kernenlandschap
van de oude cultuurlandschappen met een
3
De Landgoederenzone
afwisseling van enken, linten en kleinere
4
Het Cultuurlandschap
bospercelen. In de loop van de jaren heeft in
5
Het Open landschap
dit Kernenlandschap de meeste verstedelijking
6
De Landbouwontwikkelingsgebieden
plaatsgevonden. Het Kernenlandschap is op twee plaatsen terug te vinden in de gemeente:
51
De IJsselvallei
parallel aan de IJsselvallei ten oosten van de
Deze zone is beeldbepalend voor het gebied. De
IJssel-dijk en aan de oostkant van de gemeente
natuur en het water staan centraal. Het gebied
rondom Wesepe. De kernen Olst, Wijhe, Wesepe
kent een sterke beleidsmatige bescherming en er
en Den Nul liggen in dit landschap.
wordt actief natuur ontwikkeld. Door projecten
De afwisseling van linten, kernen, bolle akkers
als Ruimte voor de Rivier en een nieuwe
en bospercelen is het uitgangspunt voor de
hoogwatergeul ten westen van Marle neemt de
ontwikkeling van dit landschap. De nieuwe
aantrekkelijkheid van het gebied verder toe. De
verstedelijking wordt, aansluitend bij de
IJssel vormt het belangrijkste landschappelijke
bestaande kernen, in dit Kernenlandschap
element van de gemeente. In dit gebied vindt
gerealiseerd, met het oog op de noodzakelijke
geen landbouw meer plaats, feitelijk gaat het om
ondersteuning van het voorzieningenniveau in
natuurbeheer. Het gebied heeft grote potenties
de bestaande kernen. De nieuwe bebouwing
voor de routegebonden recreatie. Binnen de
moet zorgvuldig in het landschap worden
stringente kaders die de natuur en het water
gevoegd, bebouwing ‘los’ in het landschap is niet
stellen, worden de kansen voor recreatie zo goed
wenselijk. De woonlandschappen rond Wesepe
mogelijk benut. De omgeving van Fortmond
vormen een uitzondering op dit principe, hier
wordt een bijzondere plek in de IJsselvallei,
is bebouwing in het landschap onder bepaalde
hier liggen kansen voor ontwikkelingen
condities mogelijk. Vrijkomende agrarische
op het vlak van natuureducatie, recreatie,
bedrijfsgebouwen (VAB’s) kunnen worden
horeca en toerisme. Vrijkomende agrarische
gebruikt voor woningbouw en, passend binnen
bedrijfsgebouwen (VAB’s) worden ofwel
het betreffende beleid, gebruikt worden voor
afgebroken ofwel ingezet voor ondersteunende
toeristische, horeca en andere economische
functies voor ecologie en toerisme, bijvoorbeeld
functies. De kaders die de natuur stelt (externe
voor natuureducatie.
werking Natura 2000; weidevogelgebieden) en
Karakteristiek IJsselvallei
Karakteristiek Kernenlandschap
52
de randvoorwaarden vanuit het watersysteem
voor water en natte natuur. Hiervoor dient het
(primaire watergebieden) zijn bepalend voor de
waterregime in het gebied te worden aangepast.
mogelijkheden voor verstedelijking, recreatie en
Op de overgangen naar de oude bospercelen en
toerisme.
landgoederen ontstaan interessante gradiënten: van droge naar natte natuur. De weteringen zijn
De zone parallel aan de IJsselvallei biedt
de dragers van de structuur. Op de overgangen
belangrijke kansen voor recreatie en toerisme
en de hogere delen ontstaat meer ruimte voor
door de goede bereikbaarheid, de IJssel en
bos en landgoederen. De Landgoederenzone
weteringen en de nabijheid tot de kernen zelf.
ontleent haar kwaliteit aan de afwisseling van
Aan de dijk, langs de linten, in de dorpen of
open en geslotenheid. Voorkomen moet worden
elders in de zone wordt ruimte geboden aan
dat het gebied volledig wordt bebost. Het gebied
horeca en toeristische elementen (zowel dag- als
wordt een zeer aantrekkelijk recreatiegebied
verblijfsrecreatie). Routegebonden recreatie, in
met allerlei recreatieve routes. Er is speciale
aansluiting op de routes in de Landgoederenzone
aandacht voor de openbare toegankelijkheid van
en IJsselvallei, kan zorgen voor aantrekkelijke
het gebied, zeker bij nieuwe ontwikkelingen. Het
uitlooproutes vanuit de steden Zwolle en
gebied wordt verkeersluw, de wegen zijn bedoeld
Deventer en de kernen Olst en Wijhe.
voor bestemmingsverkeer. De (grondgebonden)
De weteringen worden prachtige
landbouw kent in dit gebied restricties maar zal een
landschappelijke structuren. De bestaande
functie in dit gebied houden, mede als beheerder
plannen waarin ruimte wordt gecreëerd voor
van het gebied. Uitbreiding van de intensieve
waterberging en brede ecologische profielen
veehouderij is niet voorzien en ‘sterlocaties’ passen
passen in dit wensbeeld. De landbouw zal in
niet in het gewenste eindbeeld.
dit gebied blijven bestaan, maar zal te maken
De ontwikkeling van nieuwe landgoederen
krijgen met randvoorwaarden vanuit natuur en
wordt mogelijk gemaakt en aangemoedigd
water. Verbreding van de landbouw is kansrijk
als middel om landschapsversterking en
in deze zone. Alle nieuwe functies in het gebied
natuurontwikkeling mogelijk te maken. De
moeten bijdragen aan het versterken van het
nieuwe landgoederen kunnen bijvoorbeeld
kleinschalige landschap.
ruimte bieden aan woningbouw, dienstverlening, horecavoorzieningen of kwalitatieve
De Landgoederenzone
verblijfsrecreatie. VAB’s mogen aangewend worden
De Landgoederenzone ligt grotendeels in het
voor een breed scala aan functies, mits deze door
zuiden van de gemeente en maakt onderdeel
functieverandering bijdragen aan het versterken
uit van een groter gebied dat ten zuidoosten
van het landschap. Het kan gaan om wonen,
van de gemeentegrens doorloopt. Ook het
verblijfsrecreatie, horeca en economische functies
uiterste noordoostelijke puntje van de gemeente
als zakelijke dienstverlening.
(gebied Nijenhuis) maakt onderdeel uit van de Landgoederenzone. Ook dit gebied maakt
Het Cultuurlandschap
onderdeel uit van een groter gebied buiten de
Het Cultuurlandschap lijkt sterk op het
gemeentegrens. Onderstaande beschrijving is
Kernenlandschap, maar met een lagere ruimtelijke
met name gericht op de grootschalige zuidelijke
druk en zonder de grote kernen. De niet-
Landgoederenzone. De Landgoederenzone kent
agrarische bebouwing is hier te vinden in enkele
nu al een prachtige afwisseling van landgoederen,
buurtschappen en aan de linten. Ook het gebied
bospercelen, (half) open agrarische gebieden en
aan de westzijde van de IJssel maakt onderdeel uit
waterlopen. Deze karakteristiek wordt versterkt.
van het cultuurlandschap. Dit gebied is overwegend
De weteringen worden ontwikkeld tot brede
agrarisch en heeft recreatieve en toeristische
moeras- en broeklandschappen met ruimte
potenties. De bebouwing is hier geconcentreerd in
53
Karakteristiek Landgoederenzone
Karakteristiek Cultuurlandschap
54
de kernen Welsum en Marle. De agrarische sector
ruimte voor retentie, plas/drassituaties, natte
domineert het beeld in het cultuurlandschap. De
natuurontwikkeling en moeraslandschappen.
verwachting is dat de landbouw grootschaliger
De landbouw zal in dit gebied de hoofdfunctie
van aard zal worden, bedrijven zullen worden
blijven. Door de schaalvergroting in de sector
samengevoegd en agrarische bedrijfsgebouwen
zullen ook in dit gebied VAB’s ontstaan. Om de
zullen groeien in afmeting. Zolang dit samengaat
landbouw niet in de weg te zitten, worden bij
met het handhaven c.q. versterken van de
voorkeur nieuwe economische functies in de
landschappelijke karakteristiek zal dit geen
VAB’s toegelaten. Wonen is ook mogelijk mits
probleem zijn. Nieuwe woonbebouwing is in de
de woonfunctie de huidige en toekomstige
kleine kernen gericht op de ‘eigen behoefte’.
landbouw niet in de weg zit. Door de openheid
In het buitengebied is geen nieuwe bebouwing
van dit gebied is het minder gewenst de
gewenst. In dit gebied mag worden verwacht
landschappelijke inpassing door bosschages vorm
dat er relatief veel VAB’s zullen ontstaan.
te geven. Daarom worden strengere eisen gesteld
Ingezet wordt op nieuw ondernemerschap
aan de beeldkwaliteit.
en beperkte mogelijkheden voor recreatie en toerisme. De VAB’s kunnen worden ingezet
De ecologische zone en het aangrenzende open
voor de verbreding van de landbouw cq. nieuwe
landschap krijgen een recreatieve betekenis en
economische activiteiten in het buitengebied.
vormen een schakel tussen de Landgoederenzone
Landschappelijke inpassing en de juiste
in Heino en de IJssel. Daarnaast functioneert het
beeldkwaliteit zijn bij deze functieverandering
gebied als recreatief uitloopgebied voor Zwolle.
van belang. In VAB’s is, naast werken, wonen
Dit vraagt vooral om aantrekkelijke recreatieve
mogelijk mits de woonfunctie de huidige en
verbindingen. Andere recreatieve ontwikkelingen
toekomstige landbouw niet in de weg zit.
zijn niet gepland.
Het gebied heeft een matige ecologische betekenis. Dit neemt niet weg dat er allerlei
De Landbouwontwikkelingsgebieden
ecologische waarden aanwezig zijn, gekoppeld
In het reconstructieplan zijn in Olst-Wijhe twee
aan linten, struweel, bospercelen, houtwallen en
Landbouwontwikkelingsgebieden (LOG’s)
erfafscheidingen in het kleinschalig landschap.
aangewezen. Deze gebieden worden één-op-
Landschapsontwikkeling moet samengaan
één overgenomen in deze toekomstvisie. De
met het versterken van deze kwaliteiten. Als
intensieve veehouderij staat centraal in deze
belangrijkste ontwikkeling in dit gebied krijgen
gebieden, de ruimte wordt geoptimaliseerd.
de weteringen in het gebied een ecologisch
VAB’s mogen niet worden herontwikkeld voor
profiel. Het waterbeheer is primair gericht op
woningbouw. Wel bieden VAB’s in deze zone
grasland.
ruimte aan nieuwe economische functies, die niet strijdig zijn met de landbouw.
Het Open landschap Het noordelijk deel van de gemeente is relatief
De ecologische en recreatieve waarde van deze
open, laaggelegen en nat. Deze landschappelijke
gebieden zijn relatief beperkt. De landbouw krijgt
karakteristiek zal worden gehandhaafd. Het
alle ruimte, maar ook hier is aandacht voor het
gebied is en blijft grotendeels in gebruik als
versterking van de landschappelijke structuur.
agrarisch grasland, ook het waterbeheer is hierop
Het gaat met name om enkele recreatieve routes
afgestemd. Dit kan prima samengaan met de
vanuit Olst en Wijhe. De aanwezige weteringen
betekenis voor het gebied als weidevogelgebied.
worden ook hier ingericht met bredere en
Het noordelijke deeltje van deze zone
ondiepe profielen, waardoor de waterafvoer
wordt ingericht als ‘robuuste ecologische
wordt vertraagd en het gebied ecologisch meer
verbindingszone’: een open landschap met
aantrekkelijk wordt. De LOG’s worden ontsloten via de Raalterweg en de Middelerstraat.
55
5
1
4
2 3
6
Gebiedsuitwerkingen
56
5
TOEKOMSTAGENDA OLST-WIJHE 2025 Het vorige hoofdstuk biedt inzicht in de lange termijn ontwikkeling van de gemeente Olst-Wijhe. De keuzes die hierin zijn gemaakt krijgen een vertaling in concreet beleid. De toekomstvisie biedt bijvoorbeeld de kaders voor het intergemeentelijke landschapsontwikkelingsplan en het gemeentelijk verkeers- en vervoersplan. In dit hoofdstuk worden zes prioritaire gebieden aangewezen waar de komende jaren veel op stapel staat. Voor elk van deze gebieden worden de belangrijkste programmatische en ruimtelijke uitgangspunten geschetst. Tot slot wordt per zone in het Structuurbeeld een ontwikkelstrategie geschetst.
5.1 Gebiedsuitwerkingen
1. Wijhe en omgeving: een sterke kern gelegen
De komende jaren zijn er zes gebieden waar
Ruimtelijk Structuurbeeld
de meeste dynamiek zal plaatsvinden en
Het ruimtelijke ‘zwaartepunt’ van Wijhe is in de
dus de meeste aandacht naar uitgaat. Het
afgelopen decennia steeds verder verschoven
Structuurbeeld vormt de duurzame structuur
naar de kruising van de Raalterweg met het
en het kader waarbinnen in deze gebieden een
spoor. Daarnaast is het kwadrant van De
aantal ontwikkelingen gaan plaatsvinden. Dit
Gelder tot nu toe een blinde vlek geweest en
wil niet zeggen dat in de overige gebieden niks
heeft het geen rol gespeeld in de ontwikkeling
gebeurt, maar dit betreft bestaande initiatieven
van het dorp. Wijhe heeft een aantrekkelijk
(bijvoorbeeld de IJsselvallei / de reconstructie
cultuurhistorisch centrum, dat de komende jaren
van de landbouw) of geleidelijke ontwikkelingen
een flinke transformatie ondergaat. Onlangs is de
met een lange adem (zie Structuurbeeld).
Centrumvisie Wijhe vastgesteld. Het versterken
De gebieden waar een aantal autonome en
van de Langstraat en het verbinden van de
gewenste ontwikkelingen samenkomen zijn:
Langstraat met de Poort van Wijhe / Raalterweg
in het landschap
en de Rijksstraatweg, evenals het mogelijk 1.
Wijhe en omgeving
verplaatsen van het NS-station in zuidelijke
2.
Olst en omgeving
richting zijn kernpunten van deze Centrumvisie.
3.
Wesepe en omgeving
Hiermee kan de detailhandelsstructuur in het
4.
Fortmond en omgeving
centrum wordt versterkt en worden nieuwe
5.
De robuuste verbinding
klanten getrokken.
6.
De Landgoederenzone
Helaas is het aantrekkelijke centrum niet verbonden met het landschap van de IJssel, vanaf de doorgaande weg op de Rijksstraatweg is het centrum niet zichtbaar. Ook aan de andere zijden is Wijhe afgesloten van het landschap, door de Omloop, de dijk, Stegeman, het spoor en de Gelder. De komende jaren zal de aandacht met name uitgaan naar de versterking van het centrum en de alzijdige verankering van het dorp met het omliggende landschap. Wijhe wordt weer het prachtige dorp midden in het landschap.
57
1
6
3
2
4
330
5 Wijhe - programma en ontsluiting
Wijhe - projectenveloppen
Wijhe- ruimtelijk structuurbeeld
58
Programma en ontsluiting • Aan de noordzijde wordt bedrijventerrein Noordmanshoek ontwikkeld. Er komt binnen
wegen, de Omloop en de Rijksstraatweg, heeft
de planhorizon van deze toekomstvisie
de vorm van een rotonde.
ca. 8 ha bedrijventerrein (netto). • Bedrijventerrein De Enk ondergaat een
• Er komt een nieuwe noordelijke aansluiting te liggen in het verlengde van de Jan Meesterweg.
herstructurering. Het middelste deel wordt
Vanaf deze plek worden Noordmanshoek en
geoptimaliseerd als bedrijventerrein. Dit
Stegeman ontsloten. Het noordelijke deel
levert circa 2 ha netto uitgeefbaar terrein op.
van Wijhe wordt via de bestaande aansluiting
• De grootste woningbouwopgave wordt
Brabantse Wagen – N337 ontsloten. Een
gerealiseerd aan de zuidoostzijde van De
nieuwe weg, oostelijk en parallel aan de
Omloop. Om in de opgave van Wijhe tot
Rijksstraatweg, vormt de verbinding tussen de
2020 te voorzien zullen, na de realisatie van
nieuwe aansluiting en het centrum van Wijhe.
Noorder Koeslag (rond 2016) en voor 2020,
Ter hoogte van de Veerweg / Nieuwendijk
150 woningen worden gerealiseerd. Na
kan een verbeterde oversteek komen, het 50
2020 volgen in een tweede fase nogmaals
km/uur regime maakt dit mogelijk. Op deze
150 woningen. Dit is in de kaart met twee
plek kan eveneens een nieuwe bushalte worden
indicatieve woningbouwvlekken aangegeven.
gerealiseerd. De noordelijke aansluitingen
Er zal nader onderzoek moeten plaatsvinden
en de aansluiting van de Raalterweg worden
naar de mogelijkheden voor woningbouw in
uitgevoerd als zogenaamde ‘Largas’-
het gebied tussen Boerhaar en De Omloop.
aansluitingen.
Het uitgangspunt dat hier een uniek
Projectenveloppen
landschappelijk woonmilieu ontwikkeld
De bovengenoemde ruimtelijke en
kan worden. De Omloop dient beter benut
programmatische opgaven komen samen in
te worden als aan- en afvoerroute van de
zes projectenveloppen. De gemeente gaat de
woongebieden naar de Rijksstraatweg en
komende jaren, samen met andere partijen, deze
richting Raalte. De uitwerking hiervan staat
projectenveloppen verder invullen en uitwerken.
beschreven op pagina 61. In het gebied ten
1. Aan de noordzijde wordt het bedrijventerrein
westen van de spoorlijn is woningbouw
Noordmanshoek ontwikkeld, met
ongewenst vanwege de nabijheid van de
circa 8 ha bedrijventerrein (netto).
Duurse Waarden.
De gebiedsontwikkeling inclusief
In het centrum van Wijhe is door middel van
landschappelijke kaders is echter veel groter.
inbreiding ruimte voor circa 105 woningen.
De bedrijventerreinontwikkeling gaat samen
• De Raalterweg wordt heringericht tot een
59
aansluiting tussen deze twee doorgaande
met de ontwikkeling van landschappelijke
30 km/uur weg (Van Rijksstraatweg tot aan
structuren, een goede aanhechting aan het dorp
de Gelder). De verwachting is dat een groot
(voor langzaam verkeer), een nieuwe noordelijke
deel van het doorgaande verkeer dan van
aansluiting van Wijhe, de verplaatsing van
de Omloop gebruik zal gaan maken. Indien
de parkeerontsluiting van Stegeman en een
teveel verkeer van de Raalterweg gebruik blijft
mogelijke herontwikkeling van de omgeving
maken, kan worden overwogen om op de
waterzuivering /voormalige vuilstort: een
Omloop 70 km/uur toe te staan. Vanwege de
grootschalige gebiedsontwikkeling die Wijhe
nieuwe bebouwing ten zuiden van deze weg
een duurzame en landschappelijke afronding
én de milieu- en geluidseffecten is dit niet de
aan de noordzijde biedt. De gemeente heeft
meest wenselijke oplossing. De gemeente
een belangrijke rol in deze ontwikkeling,
wil graag dat de Rijksstraatweg tussen
samenwerking met onder andere Stegeman,
de Omloop en de noordelijke aansluiting
de provincie (aansluiting), het Waterschap
van Wijhe een 50 km/uur regime krijgt. De
(waterberging) en de ‘omgeving’ is uiteraard
Landschappelijke typering Noordmanshoek (Robbert de Koning)
60
2.
3.
4.
noodzakelijk.
primaire watergebied ter plaatse stelt. Dit gebied
De Enk gaat op de schop. Het middelste
heeft een belangrijke functie als waterberging.
deel blijft bedrijventerrein. In het noordelijk
Woningbouw mag de hydrologische situatie
deel (aan de Raalterweg) wordt ruimte
in het gebied niet verslechteren of moet deze
geboden voor kantoren/dienstverlening,
zelfs verbeteren.De opgave is om hier een uniek
maatschappelijke doeleinden en perifere
landschappelijk woonmilieu te ontwikkelen.
detailhandel. Aan de Enkweg krijgt het
Gezien de land- schappelijke structuur is het
wonen prioriteit en in het zuidelijk deel
volledig volbouwen van deze zone niet wenselijk.
wordt geherstructureerd tot een gebied
Ten oosten van de Omloop ligt het open,
voor een cluster autobedrijven. De
agrarische gebied van Olst-Wijhe. Boerhaar is
gemeente en de bestaande bedrijven zullen
onderdeel van dit agrarische gebied en ligt ‘los’
deze transformatie gezamenlijk moeten
van Wijhe. De groene zone en de Soestwetering
oppakken.
vormen een ruimtelijke buffer tussen beide. De
De versterking van het centrum. Hiervoor
zone heeft de potentie in zich om te ontwikkelen
is onlangs de Centrumvisie vastgesteld,
tot een aantrekkelijke landschappelijke en
waarin de verschillende deelgebieden en
recreatieve zone tussen de bebouwing van
actoren uitgebreid zijn beschreven.
Wijhe en Boerhaar. Er zal nog nader onderzoek
De komende jaren worden de Raalterweg
plaatsvinden naar de mogelijkheden voor
en Rijksstraatweg heringericht tot 30
woningbouw in het gebied tussen Boerhaar en
km/uur respectievelijk 50 km/uur wegen
De Omloop, om te bepalen welke locaties ten
en worden de aansluitingen aangepakt.
oosten en/of ten zuiden van de Omloop geschikt
De ‘Largas’-aansluitpunten zijn wenselijk
zijn. De gemeente zal een actieve rol vervullen in
omdat ze verkeersveilig zijn en goed
deze ontwikkeling aangevuld met andere, nu nog
in te passen zijn in de landschappelijke
onbekende, partijen.
karakteristiek van de dijk. Deze ideeën
5.
6. De Gelder sluit Wijhe aan de oostkant af. De
dienen in samenspraak met de provincie en
ambitie is om dit gebied meer openbaar te
het Waterschap uitgewerkt te worden want
maken en beter bij het dorp te betrekken. De
de Rijksstraatweg is een provinciale weg.
gemeente zal in dialoog met de grondeigenaren
De grootste woningbouwontwikkeling
bezien hoe dit gestalte kan krijgen.
binnen de gemeente is voorzien aan de zuidzijde van Wijhe, ten zuidoosten van De Omloop. De Omloop is nu een harde grens tussen het landschap en het
61
2. Olst: een sterke kern gelegen tussen IJssel
woongebied. De nieuwbouw kan zodanig
en bossen
in het landschap worden gevoegd dat
Ruimtelijk Structuurbeeld
een vanzelfsprekende overgang tussen
De ontwikkeling van Olst is in volle gang. Aan
ommeland en de kern ontstaat. Het SPOC
de zuidzijde wordt Zonnekamp afgebouwd
komt door deze ontwikkeling centraler in
en in het centrum wordt hard gewerkt
Wijhe te liggen en kan worden gezien als ‘de
aan de versterking van het centrum. De
nieuwe dorpsweide’. De Omloop kan beter
komende jaren zal de aandacht komen te
benut te worden als aan- en afvoerroute van
liggen op de kwalitatieve ontwikkeling
de woongebieden naar de Rijksstraatweg
van de oost- en noordzijde van de kern.
en richting Raalte. De nieuwbouw moet
Ten oosten van het spoor ligt nu het
inspelen op landschappelijke gegevenheden
bedrijventerrein Industrieweg, Zorgcentrum
zoals de bestaande linten en waterlopen
Averbergen en losse bebouwing. De Jan
en rekening houden met de eisen die het
Hooglandstraat / Koekkoeksweg wordt de
2.
4.
1.
Olst - programma en ontsluiting
3.
Olst - projectenveloppen
Olst- ruimtelijk structuurbeeld
62
entree van de Landgoederenzone. Olst
kwalitatieve redenen gewenst: ten behoeve van
komt tegen de Landgoederenzone aan
meer flexibiliteit in het verkeerssysteem (i.v.m.
te liggen. De Zandwetering wordt een
hulpdiensten etc.), voor de nieuwe woningbouw
aantrekkelijke landschappelijke zone in een
ten oosten van het spoor en voor het ontlasten
bosrijke omgeving. Op termijn zijn in dit
van het centrum van het (vracht)verkeer. Een
gebied ook de nodige ontwikkelingen te
noordelijke randweg heeft op basis van de
verwachten. De grootste woonuitbreiding
huidige inzichten de voorkeur. Een noordelijke
van Olst ligt nabij het Averbergen. Een
randweg gaat de toekomstige woningbouw in
volledige verplaatsing van bedrijventerrein
Olst noord-oost en bedrijventerrein De Meente
Industrieweg is niet voorzien in de
ontsluiten. Een zuidelijke optie heeft deze
planperiode van deze toekomstvisie, maar
voordelen niet. Bovendien blijkt
het lange termijn perspectief voor dit
dat een zuidelijke randweg weinig
gebied is geen bedrijvigheid. Het volledige
verkeer van de Kornet van Limburg Stirumstraat
gebied ten oosten van het spoor kan
afhaalt, terwijl de noordelijke variant hier
worden ontwikkeld tot een aantrekkelijk
goed op scoort. Een noordelijke randweg
woonlandschap. De noordzijde van Olst
is ook logisch, gezien het afbouwen van
zal ook een kwaliteitsimpuls krijgen. Het
bedrijventerrein Industrieweg. Een randweg
streven is gericht op een duurzame groene
als onderdeel van een doorgaande route
zone tussen De Meente en de kern. Een
door Olst en Boskamp is niet nodig omdat
aantrekkelijke rand van het bedrijventerrein
een doorgaande verbinding naar het oosten
is hierbij een noodzaak.
ontbreekt. Een randweg zal vooral een lokaal
Programma en ontsluiting •
•
ontsluitende functie hebben. Voorgesteld wordt in de plannen voor de noordoostelijke
Aan de noordzijde krijgt bedrijventerrein
woonuitbreiding rekening te houden met
De Meente een beperkte uitbreiding (ca 3,5
deze randweg, deze kan worden aangesloten
ha netto).
op de Rijksstraatweg nabij de Meente. De
De locatie Aberson / Averbergen wordt
ontsluitingsweg zal het karakter krijgen van een
uitgebreid met circa 250 woningen. In
lokale ontsluitingsweg.
het centrum van Olst is door middel van •
inbreiding ruimte voor circa 130 woningen.
De aansluiting van Solvay op de Rijksstraatweg
Olst heeft op dit moment geen randweg
zal worden verbeterd. Deze en de andere
en slecht één spoorovergang. Het oost-
aansluitingen, met uitzondering van de Kneu,
westgerichte verkeer wordt nu afgewikkeld
krijgen een ‘Largas’-aansluiting.
via het centrum (Jan Schamhartstraat, Kornet van Limburg Stirumstraat en Jan Hooglandstraat). Dit verkeer, waaronder het nodige vrachtverkeer (onder andere naar bedrijventerrein Industrieweg) leidt tot overlast in het centrum (hinder; oversteekbaarheid; veiligheid) en Kornet van Limburg Stirumstraat (intensiteit / congestie). Onderzoek toont aan dat er geen kwantitatieve noodzaak is voor een randweg met een tweede spoorkruising. Echter, een tweede spoorkruising is om 63
Projectenveloppen De afgelopen jaren is voor Olst een flink aantal plannen ontwikkeld. De ontwikkeling van een nieuw centrum, grote uitleglokaties bij Zonnekamp en recreatieve ontwikkelingen in de uiterwaarden op het voormalige Olasfa-terrein. In de uiterwaarden is een nieuwe toegang tot de IJssel gecreëerd, zijn natuurvriendelijke oevers gemaakt en bestaan plannen voor een nieuwe jachthaven. Daar komen nu vanuit de toekomstvisie vier grote gebiedsontwikkelingen bij. Bovendien zal een nadere studie worden uitgevoerd naar het tracé van een nieuwe randweg. De gemeente gaat de
Landschappelijke typering De Meente (Robbert de Koning)
Voorbeeld Largas aansluiting
Woonlandschappen Wesepe (Bosch en Slabbers)
64
komende jaren, samen met andere partijen, deze
5. De gemeente zal een actief (grond-)beleid
projectenveloppen verder invullen en uitwerken.
gaan voeren om in het noordelijk deel van de Industrieweg ruimte te maken voor
1. Het centrum van Olst en inbreiding. Voor
woningbouw. Aan de zuidkant zijn enkele
Olst is een ambitieus centrumplan ontwikkeld
dusdanig kapitaalintensieve bedrijven gevestigd
waarvan de realisatie reeds gestart is. De
dat het niet wenselijk is deze binnen het
komende jaren wordt hard gewerkt aan de
tijdsbestek van deze visie actief te verplaatsen,
verdere ontwikkeling van het nieuwe centrum
ook mede gezien het hiermee gepaard gaande
voor Olst. Onderdeel hiervan is een substantiële
verlies aan werkgelegenheid. Afhankelijk van
woningbouw. Door middel van inbreiding in het
de ontwikkeling van de Industrieweg heeft de
centrum worden in totaal nog zo’n 130 woningen
zuidoostzijde van Olst op de langere termijn
gerealiseerd.
eveneens potenties voor bijzondere woonmilieus, dit in lagere dichtheden en gericht op de bosrijke
2. Aan de noordzijde wordt bedrijventerrein De
omgeving aan die zijde van de kern.
Meente uitgebreid. Voorlopig wordt uitgegaan van een beperkte noordelijke- en zuidelijke afronding van bedrijventerreinmet een capaciteit
3. Wesepe en omgeving
van circa 3,5 ha bedrijventerrein (netto).
Wesepe vormt de derde kern van de gemeente
De landschappelijke afronding en inrichting
en ligt zeer strategisch aan de N348. Deze
van de zone tussen De Meente en de dorpskern
verbinding groeit in belang en trekt nieuwe
wordt hierop afgestemd. In de plannen dient
ontwikkelingen aan. De gunstige ligging is de
rekening gehouden te worden met een eventuele
reden dat bij Wesepe een deel van de behoefte
doorgroei van De Meente en de mogelijk komst
aan bedrijventerrein zal worden gerealiseerd,
van de ontsluitingsweg in het gebied tussen De
3,5 hectare (netto). Deze uitbreiding vindt
Meente en Olst.
plaats in combinatie met de aanleg van een randweg die het bestaande lintdorp ontlast.
3. Aan de oostzijde van Olst gaat veel gebeuren.
De uitbreiding van woningbouw in Wesepe
De Zandwetering wordt een brede ecologische
vindt plaats ten zuidwesten van het kerkdorp-
zone. Tussen deze zone en het spoor ontstaat
deel van Wesepe en zorgt voor ruimtelijke
een prachtig woonlandschap. Vanwege de
aanhechting met het lintdorp-deel. Daarnaast
landschappelijke integratie van deze woonwijk
zal in het buitengebied ten westen van Wesepe
en beekdal is een ‘harde’ randweg hier niet
woningbouw plaatsvinden in de vorm van een
wenselijk, de weg dient een logisch onderdeel
woonlandschap. Op innovatieve wijze zal hier
van de woonwijk te zijn. Het gaat om een
een vorm van landelijk wonen worden gecreëerd
langdurige ontwikkeling ten noorden van de Jan
waarbij aansluiting op, en versterking van, het
Hooglandstraat, waarbij de eerste projectenvelop
landschap voorop staat. Hiervoor is reeds beleid
de bouw van ongeveer 100 woningen rond
gemaakt: de Integrale Gebiedsvisie Wesepe en de
het Aberson-terrein betreft. Deze envelop
studie Woonlandschappen.
biedt voldoende ruimte om tot 2020 in de
Het gebied zal plaats bieden aan een
woningbehoefte van Olst te voorzien.
toeristisch-recreatief transferium (Eikelhof) gekoppeld aan de goede bereikbaarheid en het
4. De vierde envelop ligt ten noorden van de
aantrekkelijke landschap op de grens met de
derde. De projectenvelop heeft een capaciteit
Landgoederenzone. Dit transferium biedt in de
van ongeveer 150 woningen. Het gebied biedt
toekomst een combinatie van voorzieningen
ruimte voor een mogelijke uitbreiding van Olst na
waarbij gedacht kan worden aan:
2020. 65
Jaarringen
66
parkeergelegenheid,
•
start- en eindpunt van diverse routes
door het gebied met toelichtende
In de vorige paragraaf is een aantal strategieën
borden,
en gebiedsuitwerkingen beschreven. Voor Olst,
•
verhuur van fietsen,
Wijhe en Wesepe zijn deze in beeld gebracht. De
•
horeca-gelegenheid, etc.
overige uitwerkingen zijn illustratief verbeeld
4. Fortmond en omgeving
door middel van drie jaarringen. Jaarringen die
Fortmond vormt een belangrijke locatie voor
de opbouw van de gemeente in verschillende
het versterken van het toeristisch-recreatieve
‘schillen’ goed weergeven en laten zien dat de
profiel van de gemeente. Het biedt goede kansen
IJssel dé levensader van de gemeente is.
voor een combinatie van functies op het gebied van ecologie, educatie, vermaak, avontuur, horeca en verblijfsrecreatie. Dit alles binnen de restricties die Natura 2000 stelt. Ontwikkeling van de potenties van Fortmond is een prioritaire ontwikkeling in de gemeente die moet worden opgepakt in samenwerking met vele andere partijen. 5. Robuuste verbinding Voor de ontwikkeling van de robuuste verbinding in het noorden van de gemeente is de planvorming reeds gestart. De verschillende actoren en partijen werken gezamenlijk aan de uitwerking van deze verbinding. Zie de toelichting in het vorige hoofdstuk bij de paragraaf Open landschap (hoofdstuk 4). 6. Landgoederenzone De Landgoederenzone vormt één van de landschappelijke parels in de gemeente met grote waarde voor onder meer natuur, toerisme en recreatie maar ook voor specifieke vormen van wonen en werken. Voor de Landgoederenzone is gekozen voor een integrale gebiedsuitwerking. Zie de uitgebreide toelichting in het vorige hoofdstuk bij de paragraaf Landgoederenzone. In dit hoofdstuk wordt deze apart benoemd omdat het een van de prioritaire ontwikkelingen in de gemeente is. De gemeente zal actief inzetten op versterking van deze zone waarbij de kansen voor landschap, wonen, ecologie, recreatie en water wordt geoptimaliseerd. Deze integrale gebiedsuitwerking kan leiden tot een gebiedsplan waarin concrete (deel)projecten zijn benoemd. 67
5.2 Jaarringen
•
Robuuste verbindingszone
68
69
Van Fortmond tot LOG Middel
70
71
Landgoederenzone
72
73
5.3
Naar realisatie van de toekomstvisie
Deze toekomstvisie bevat een fors aantal
Het plan vertalen naar concreet beleid is
kwalitatieve richtingen en perspectieven. Voor een
één, maar het daadwerkelijk realiseren van
aantal thema’s worden verstrekkende voorstellen
de ambities is twee. De gemeente zal de
gedaan. Het gaat om nieuwe woonwijken
komende periode actief met allerlei partners
en bedrijventerreinen, aanpassingen in de
de gebiedsstrategieën en projectenveloppen
infrastructuur, meer ruimte voor ecologie en water
gaan uitwerken en concreet maken. Daarbij zal
en voor delen van de gemeente een ander gebruik
steeds aandacht zijn voor kwaliteitsaspecten als
van het buitengebied.
duurzaamheid en beeldkwaliteit.
Deze toekomstvisie bevat geen uitgewerkt en concreet programma voor de komende jaren,
Dat niet alles tegelijk en op korte termijn tot
de contouren hiervoor geeft de visie echter wel.
realisatie zal komen staat vast. In een aantal
Deze contouren moeten worden uitgewerkt
gevallen vraagt realisatie een lange adem en
tot concrete programma’s en besluiten in
vasthoudendheid. In het kader van de volgende
diverse (sectorale) beleidsdocumenten.
stap moet een duidelijke prioritering worden
Bijvoorbeeld het landschapsontwikkelingsplan
aangegeven. De opgave is de toekomstagenda
(LOP), het uitvoeringsprogramma van de
2020 te vertalen in een ambitieuze, maar
verkeersvisie, toeristisch recreatief beleid, VAB-
realistische marsroute naar het wenkend
beleid, gemeentelijke visies voor de LOG’s en
perspectief.
dorpsontwikkelingsplannen voor de kleine kernen. De richtingen en perspectieven voor het buitengebied (ecologie, water, landschap, landbouw en recreatie) worden grotendeels uitgewerkt in het intergemeentelijke landschapsontwikkelingsplan. De inrichting van het buitengebied is essentieel. Daarnaast zal bij de uitwerkingen van deze toekomstvisie moeten worden gezocht naar slimme strategieën om het landschap op een duurzame manier te kunnen beheren. Met name in de gebieden waar de landbouw een minder prominente plek krijgt, wordt dit relevant. Het duurzame beheer van deze gebieden kost geld en/of vraagt om draagkrachtige functies. In deze visie zijn een aantal interessante (financiële) koppelingen genoemd. In opdracht van het ministerie van LNV wordt in Wesepe een pilot uitgevoerd om te onderzoeken welke beheervarianten kunnen worden toegepast om de continuïteit en het duurzame beheer van het landschap te waarborgen. De resultaten hiervan zijn wellicht ook elders in de gemeente toepasbaar.
74
Ontwikkelstrategie per zone Ontwikkelstrategie IJsselvallei
•
Meer mogelijkheden voor buitendijkse
De lopende projecten voor Ruimte voor de Rivier
(seizoensgebonden) recreatie, horeca en
passen goed binnen het geschetste perspectief voor
evenementen bij Olst en Wijhe. Project vraagt
de IJsselvallei
participerende strategie van de gemeente.
Nieuwe projecten bestaan uit:
Partners zijn:
•
Uitbreiden van de recreatieve routes
-
Grondeigenaren (zoals
buitendijks, waaronder een
Staatsbosbeheer)
continue langzaam verkeerroute.
-
Rijk (dijk, Natura 2000,
Project vraagt initiërende strategie
veiligheid)
van de gemeente. Partners zijn:
-
Recreatieschap
-
Grondeigenaren zoals
-
Waterschap Groot Salland
Staatsbosbeheer en agrariërs
-
initiatiefnemers jachthaven/
Natuur- en
recreatiegebied Olasfa/
landschapsorganisaties zoals
Solvay (Olst)
Stichting IJssellandschap
-
Rijk (Natura 2000, veiligheid)
•
Versterken van de IJssel-dijk
toeristisch transferium en samenhangende
als recreatieve route,
combinatie van natuur, natuureducatie,
bijvoorbeeld door aanleg van meer
dagrecreatie, verblijfsrecreatie (camping,
parkeermogelijkheden en uitkijkplekken.
natuurhotel), cultuurhistorie en avontuurlijke
Project vraagt initiërende strategie van
activiteiten. Project vraagt initiërende en
de gemeente. Partners zijn:
participerende strategie van de gemeente.
-
Provincie (weg, cultuurhistorie)
Partners zijn:
-
Rijk (dijk, externe werking
-
Grondeigenaren
Natura 2000)
-
Rijk (Natura 2000, veiligheid)
Partner rond het onderwerp
-
Provincie
IJssellinie
-
Staatsbosbeheer (o.a. infocentrum),
Waterschap Groot Salland
Natuurmonumenten
-
Recreatieondernemers
-
Recreatieschap
-
Sallands Bureau voor Toerisme
-
Stichting IJssellandschap
-
•
Den Nul en Fortmond ontwikkelen als nieuw recreatief speerpunt. Ontwikkelen van een
75
- -
Ontwikkelstrategie Kernenlandschap •
•
Weteringen versterken tot waardevolle
in dit gebied. Project vraagt een initiërende
landschappelijke, natuurlijke en recreatieve
en participerende strategie van de gemeente.
structuren. Het lopende project van het
Partners zijn:
Waterschap moet worden verbreed zodat ook
-
Provincie
de recreatieve potenties (met name de routes
-
Recreatieschap
op en langs het water) tot ontwikkeling kunnen
-
Sallands Bureau voor Toerisme
komen. Project vraagt participerende strategie
-
Recreatieondernemers
van de gemeente. Partners zijn:
-
Initiatiefnemers toeristisch
-
Waterschap Groot Salland
transferium Eikelhof, nabij Wesepe
-
Recreatieschap (recreatieve routes)
Uitbreidingen van Olst en Wijhe voor wonen en werken. Project vraagt actieve strategie van de gemeente. Partners zijn:
•
-
Grondeigenaren
-
Ontwikkelaars
-
Wellicht Rijk in verband met externe
werking Natura 2000
Uitbreiding van toeristisch-recreatieve functies in het buitengebied van de kernenzone. Dit vraagt een uitwerking van gemeentelijk toeristisch beleid gericht op een breed, kwalitatief en onderling aanvullend toeristisch
•
Ontwikkelstrategie Landgoederenzone De Landgoederenzone vraagt om een integrale gebiedsuitwerking waarbij wordt verkend welke mogelijkheden op welke plek het beste zijn. Er moet nader beleid worden geformuleerd ten aanzien van de wijze waarop nieuwe rode functies gekoppeld kunnen worden aan nieuwe groene en blauwe functies. Doel is de diverse doelstellingen voor het gebied met elkaar te verbinden zodat synergie ontstaat. Dit vraagt een actieve, initiërende en participerende strategie van de gemeente. Er ligt een sterke relatie met het Landschapsontwikkelingsplan (LOP). Partners zijn:
programma in het buitengebied (bijvoorbeeld
-
Waterschap Groot Salland (weteringen,
in VAB’s), waarvoor ook provinciaal beleid
vernattingsprojecten, routes)
mogelijk moet worden aangepast. Concrete
-
Natuur- en landschapsorganisaties
invulling wordt overgelaten aan individuele
(natuur en landschapsontwikkeling)
ondernemers, initiatiefnemers. Partners zijn:
-
Cultuurhistorische
-
Provincie
organisaties
-
Sallands Bureau voor Toerisme
(landgoederenontwikkeling,
-
Individuele agrariërs en andere
bestaande landgoederen, cultureel
ondernemers
erfgoed)
-
LTO
-
Grondeigenaren
-
Ondernemers, particuliere
Toeristisch-recreatief transferium Eikelhof,
initiatiefnemers
nabij Wesepe. Het gaat om een combinatie van
-
Agrariërs en LTO
faciliteiten, variërend van parkeren tot verhuur
-
Provincie (integraal)
van fietsen, horeca etc., op korte afstand van de N348 en gebruik makend van de aanwezige voorzieningen in Wesepe. Daarnaast dienen op deze plek diverse routes hun begin- en eindpunt te hebben, hetgeen eisen stelt aan de routes
76
Ontwikkelstrategie Cultuurlandschap In het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) en het
•
betreft een bestaand beleidsvoornemen van
bestemmingsplan Buitengebied, beide lopende
Rijk en provincie waarbij wordt aangesloten.
trajecten, worden de natuurwaarden, beperkte
Partners zijn:
landschapsontwikkeling en de landschapsinpassing van de agrarische bedrijven geregeld. Daarnaast gaat het om de volgende projecten: •
De robuuste ecologische verbindingszone. Dit
Herijking van het beleid ten aanzien van
-
Rijk
-
Provincie
-
Waterschap Groot Salland
-
Natuurorganisaties
-
Agrariërs en LTO
VAB’s, zowel gemeentelijk als provinciaal. Dit vraagt om een actieve strategie van de gemeente. Partners zijn:
•
-
Provincie
-
LTO
Weteringen inrichten met ecologisch profiel. Het is van belang het weteringenproject aan te grijpen voor het maken van nieuwe routes langs de weteringen. Project vraagt
Ontwikkelstrategie landbouwontwikkelingsgebieden In deze gebieden wordt aangesloten bij de reeds lopende reconstructieplannen. Bovendien wordt in het kader van het LOP de landschappelijke strategie voor dit gebied uitgewerkt. Daarnaast gaat het om de volgende projecten: •
en provinciale beleid ten aanzien van VAB’s
participerende strategie van de gemeente. Partners zijn: -
Waterschap Groot Salland
-
Recreatieschap (recreatieve
routes)
Ontwikkelstrategie Open Landschap Het gaat om de volgende projecten: •
•
worden herzien. •
Door de gemeente worden op dit moment visies opgesteld voor de LOG’s.
•
Weteringen versterken tot waardevolle landschappelijk, natuurlijke en recreatieve structuren. Het is van belang het weteringenproject aan te grijpen voor het maken van nieuwe routes langs de
Behouden van openheid. Hiervoor is het
weteringen en de mogelijkheid om op de
nodig beleid te formuleren ten aanzien van
weteringen met bijvoorbeeld kano’s te
de mogelijke ontwikkelingen van agrarische
kunnen varen. De ambitie is om ook natte
bedrijfsgebouwen en de wijze waarop deze
dwarsverbindingen tussen de weteringen
landschappelijk kunnen worden ingepast.
aan te leggen. Project vraagt participerende
Dit gebeurt in het lopende traject van LOP en
strategie van de gemeente. Partners zijn:
bestemmingsplan Buitengebied.
-
Waterschap Groot Salland
-
Recreatieschap (recreatieve
routes)
Restrictief beleid ten aanzien van VAB’s in dit gebied. Dit vraagt om actieve inzet van de gemeente ten aanzien van de herijking van het huidige gemeentelijke beleid en mogelijk van provinciaal beleid. Partner is: -
77
Mogelijk moet het bestaande gemeentelijke
Provincie.
Colofon Toekomstvisie Olst-Wijhe d.d. 7 april 2008 In opdracht van Gemeente Olst-Wijhe Gemeente Olst-Wijhe Roelien Dekker Gerard van den Blink BVR adviseurs Ad de Bont Ivo Buijnsters Joos van den Dool Mojca Ekart Maarten Janssen Bijdrage Verkeer: Goudappel Coffeng BV, Deventer Verkenningen verkeer Olst-Wijhe, september 2007 Bijdrage Economie: Ecorys Nederland BV, Rotterdam Marktanalyse bedrijventerreinen Olst-Wijhe, augustus 2007 Bijdrage Landschap: ARCADIS regio BV, Apeldoorn Inventarisatie LOP Salland, juni 2007 Bijdrage Landschapsarchitectuur: Robbert de Koning landschapsarchitect BNT, Oosterbeek Landschapsarchitectonische verkenningen bedrijventerreinen, september 2007 Bronvermelding beeldmateriaal BVR adviseurs, met uitzondering van afbeeldingen zoals vermeld in het rapport.
© BVR adviseurs, april 2008
78
79
