ruimte voor popmuziek

ruimte voor popmuziek versie 1.0 / mei 2011

beleidsplan popcentrum Jacobiberg arnhem

Arnhem heeft een rijke culturele infrastructuur, mooie festivals en sinds kort het mooiste poppodium van Nederland! We kennen in Nederland een popinfrastructuur waar je U tegen zegt. Een internationaal gewaardeerd clubcircuit, een onderwijstraject van beginner tot en met popacademie, grote evenementen als Lowlands en de Zwarte Cross, een groot commercieel circuit en een bont gezelschap van bands en muzikanten, bekend tot ver over de grens. Door de popinstellingen en podia die Arnhem rijk is wordt samen met de commerciële initiatieven en onderwijsinstellingen een bont palet aan concerten en andere activiteiten neergezet. De popmuziek in de vorm van concerten, festivals en popweekenden als de GeselXL staat garant voor een niet aflatende stroom van bezoekers uit Arnhem en heeft aandacht uit het hele land. De samenstelling van de bezoekersgroep is breed. De concerten, educatieve activiteiten en andere (vaak promotionele)

producties die worden aangeboden trekken veel publiek. Een groot gedeelte van de bezoekers wordt door reguliere culturele instellingen niet bereikt en zal alleen via de popmuziek en poppodia met cultuur in aanraking komen. In deze notitie willen we aangeven waar we als Jacobiberg voor staan en waar we zowel op de korte als de lange termijn naar toe willen. De prestatiecontracten die de gemeente met de instellingen wil afsluiten vragen om meetbare doelen.

Het formuleren van deze doelen roept binnen onze instelling allerlei vragen en discussies op. Wat goed is. Maar niet gemakkelijk en zeker tijdrovend naast de drukke dagelijkse werkzaamheden. We willen nu deze eerste voorzet doen om mee te werken aan de proef van de gemeente Arnhem en om deze discussie te voeden. Een en ander moet dan resulteren in duidelijk meetbare, reële en haalbare doelen, vastgelegd in goed hanteerbare, meerjarige prestatiecontracten.

De Jacobiberg

Canadese soldaten bombardeerden in de tweede wereldoorlog het Spijkerkwartier te Arnhem en de daarin gevestigde jongerensoos van de Christelijke Jonge Mannen Vereniging (CJMV). In één klap waren ze dakloos. Bij de verdeling van de Marshallhulp kregen de in Arnhem gelegerde soldaten er lucht van en besloten een collecte te houden onder alle regimentsleden. Met het opgebrachte geld en de Marshallhulp konden de mannen van de CJMV een nieuw gebouw gaan bouwen. In het huidige park Klarenbeek werd grond aangekocht en een gebouw neergezet op de Jacobiberg. De naam van het gebouw was al snel duidelijk. Het werd vernoemd naar de plek waar het gebouwd is. Van 1947 tot en met 1968 was het volop in gebruik door de vereniging. In 1968 vond minister Trip dat iedere zichzelf respecterende stad een open jongerencentrum moet hebben. Dus werd de Jacobiberg een open jongerencentrum. Daarmee deed ook de popmuziek zijn intrede. De Jacobiberg bestaat nu al meer dan 30 jaar als voorziening voor popmuziek. In al die jaren heeft het centrum hard gewerkt aan de verbetering en inbedding van de popmuziek in haar programma. Er kwamen oefenruimtes bij, meer personeel dat zich ging bezighouden met het organiseren van concerten en activiteiten voor popmuzikanten. Inmiddels zijn oefenruimtes, studio’s, educatie en speelmogelijkheden gewaardeerde items binnen de culturele wereld. De Jacobiberg werd in 1993 na een subsidierelatie met de dienst Welzijn

gesubsidieerd vanuit Cultuur. Zo kon de popmuziek meer bekeken worden vanuit een artistieke visie en doelstelling. Het werd mogelijk om gericht beleid te maken met als gevolg dat er nu een popcentrum is ontstaan met solide faciliteiten, dienstverlening en speelmogelijkheden. Daarmee is gelijk het ‘Unique schelling point’ van de Jacobiberg omschreven; “Alles onder één dak”. De popmuziek is een relatief jonge cultuurvorm met een dynamisch karakter. Na de jazzgolf in de jaren 40 ontstond in de 50-er jaren de rock ‘n roll. Oude bluesschema’s werden aangepast en luid gespeeld door muzikanten als Chuck Berry en Bo Diddley. Elvis Presley kwam met films en tv series als verlengstuk van het podium en maakte de rock ‘n roll met zijn onaangepaste gedrag mateloos populair. Na 1957 ging het snel. De popmuziek werd ‘een vehikel van muzikale stijlen, tradities en invloeden, voorzien van een strakke ritmiek en leunend op elektronische versterking.’ Deze definitie was gelijk achterhaald met de opkomst van de unplugged sessies (geen elektronische versterking) en lo-fi (het mag wat rammelen). Dat de popmuziek bijna niet te vangen is in een definitie, onderstreept de dynamiek. Een rijk aanbod van musici in Arnhem en de mogelijkheden om je kunnen te laten zien en horen op diverse Arnhemse podia en festivals maakt van de Jacobiberg een dynamisch centrum waar het als muzikant of band goed toeven is.

‘In Nederland zijn miljoenen mensen meer dan 395 minuten per week(!) met popmuziek bezig’(onderzoek popunie 2008) En dus ook in Arnhem zijn het er veel! Sinds de jaren 60 heeft Arnhem een rijke en bewogen popscene gekend. Vanaf de Arnhemse Beat en Rock n’ Roll, via de Punk en de New-wave naar de Hardcore en de Hiphop: door decennia heen hebben duizenden Arnhemmers hun hart verloren aan dat wat popmuziek is en vullen velen ervan hun (vrije) tijd ermee. Aan de popmuziek zijn dan ook veel verschillende groepen en organisaties verbonden, die de belangen behartigen en de sector op allerlei manieren ondersteunen. Wanneer je alle uitingen van popmuziek, bands, dj’s en anderen in kaart brengt, zou je kunnen spreken van de ‘popsector’. Het is belangrijk om een goed begrip te hebben van deze sector. Zonder een begrip van dit culturele domein is het moeilijk afwegingen te maken, om het terrein af te bakenen. Wil je ook de commerciële uitingen bij je beleid en afwegingen betrekken? Moeten we rekening houden met de grote festivals? Met Marco Borsato in Gelredome? Praat je over commercieel succesvolle acts, zoals in het Gelredome spelen, dan heb je het over wel over het popdomein, maar niet over een maat voor subsidieverstrekking of andere beoordelingen. Deze maat moet gevonden worden in de situatie van de lokale muzikant; is er voldoende oefenruimte, zijn er mogelijkheden voor educatie? Zijn er moge-

lijkheden tot ondersteuning en coaching voor zowel beginnende als gevorderde bands? Kunnen ze een cd opnemen? Zijn er festivals en podia die ook lokale beginnende bands een kans geven? Met als start de oefenruimteverhuur en de Paasconcerten (na 30 jaar beide een begrip in Arnhem en ver daarbuiten) heeft de Berg zich ontwikkeld tot een volwaardig popcentrum. Het bezoek bestaat voor 85% uit popmuzikanten uit Arnhem en omgeving. De Jacobiberg adviseert en ondersteunt deze muzikanten door middel van workshops en clinics, lessen en coaching trajecten bij de uitoefening van hun muziek, heeft een muzikanten databank, participeert in festivals en biedt tegelijkertijd festivals als de Paasconcerten en oefenruimteconcerten aan als speelmogelijkheid. Op deze concer-

ten wordt ervaring opgedaan en er vindt netwerkvorming en uitwisseling tussen amateurs en (semi)professionals plaats. We laten van ons horen in de stad door het organiseren en ondersteunen van evenementen op popgebied op de (pop) podia, festivals, de Uitboulevard en in de plaatselijke horeca. Voor en op middelbare scholen worden CKV workshops aangeboden, lager onderwijs komt breakdancen in onze grote zaal. Alles heeft één grote gemene deler: popmuziek. Het is voor een beginnende band aantrekkelijk om op de Jacobiberg te oefenen of de band in te schrijven voor een workshop of coachingstraject. Je krijgt vrijwel meteen de mogelijkheid om je kunsten te vertonen voor publiek op de oefenruimteconcerten. Gaat het wat beter, maak je kans op een veel gewilde plek op de

Paasconcerten, of je wordt gevraagd om op te treden op één van de vele podia die Arnhem rijk is. De meer gevorderde of professional vindt bij ons ruimte om te repeteren, spullen op te slaan en kan via coaching en lessen de popmuziek-skills aanscherpen. Voor de laatst genoemde groep is netwerkvorming, management en bemiddeling belangrijk. De goede amateur, semiprof en professional hebben een goed netwerk nodig om te kunnen optreden en de band op de rails te houden. De Jacobiberg biedt met de oefenfunctie, de Paas- en oefenruimteconcerten en de GeselXL een prima platform voor het opzetten en onderhouden van een netwerk in de popmuziek. Soms lijkt het alsof de ene muzikale stroming de andere uitsluit, een punker heeft tenslotte niks met een singer – songwriter. De dagelijkse praktijk op ‘de Berg’ toont echter aan dat deze stromingen uitstekend samengaan en elkaar zelfs kunnen versterken. In onze samenleving lijken waarden als tolerantie en maatschappelijke integratie en acceptatie aan terrein te verliezen, terwijl de popmuziek juist laat zien dat er wel degelijk een muzikale integratie en acceptatie bestaat en plaatsvindt. Een goed klimaat houdt muzikanten in Arnhem en zorgt niet alleen voor internationaal bekende goede bands als Bettie Serveert, de Artsen, Lavalu, Hank the Knife, Moan, en vele anderen, maar ook voor bijzondere initiatieven als Deaf Metal, een metal festijn voor doven en slechthorenden. Bands en initiatieven die Arnhem nationaal op de kaart zetten.

Hoe werken we?

Bandleden wisselen veel, spelen met elkaar in verschillende bands of bands houden op te bestaan. De popmuziek, en dan vooral de makers, is een zelfregulerende, snel veranderende markt. Naast de commercieel succesvolle popmuziek bestaat er een grote schare bands die minder bekend zijn bij het grote publiek. Zij brengen een product dat meer bij hen en het verhaal wat ze te vertellen hebben past dan bij de gunst van het publiek. Deze bands kunnen we horen in het clubcircuit, de horeca en op lokale festivals. Ook de inhoudelijke kant van de popmuziek is aan verandering onderhevig en vaak een afspiegeling van of weerslag op als belangrijk ervaren zaken in onze samenleving. Althans, belangrijk voor de (vaak jeugdige) beoefenaar. Pop is niet alleen een uiting van ontevredenheid en protest, het is tevens een middel voor de beoefenaar om een verhaal te vertellen, of om ons mee te delen hoe iemand in onze samenleving staat. Wil je daar als instelling goed mee aan de gang dan zul je gebruik moeten maken van goede personeelsleden en docenten, bekend in het metier. Deze ‘popprofessionals’ werken vanuit een duidelijk omschreven visie, missie en doelstelling. Visie Popmuziek en de beoefening ervan draagt bij aan de kwaliteit van de samenleving. Naast het bevorderen van maatschappelijke participatie, is de beoefening van popmuziek een uitstekend middel om de kwaliteit van vrijetijdsbesteding, werk en sociale cohesie te ver-

hogen. Popmuziek slecht grenzen tussen cultuur en commercie, etnische afkomst en leeftijdsverschillen. De fundamentele cultuurverschillen binnen onze samenleving lijken in de popmuziek van minder gewicht en grenzen verdwijnen. Missie Jacobiberg ziet het als haar taak om de beoefenaars van popmuziek te voorzien van goede faciliteiten, educatieve programma’s en speelmogelijkheden op festivals en podia in de stad. De Jacobiberg wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de popmuziek in Arnhem. Popmuziek is laagdrempelig en van alle markten thuis. Hoe verschillend de achtergronden van de beoefenaar en luisteraar ook zijn, allemaal hebben ze behoefte aan goede faciliteiten, onderwijs en speelmogelijkheden. Daar ligt dan ook de kracht van de Jacobiberg. Zij voorziet de Arnhemse popcultuur al jaren van oefen-, les-, speel- en workshopmogelijkheden. Doelstelling De Jacobiberg wil door middel van het faciliteren, opleiden, produceren en bemiddelen werken aan een verbetering van het popklimaat in Arnhem, zoals dit zich manifesteert in bestaande en nieuwe initiatieven en instellingen. Zij wil dit doen door het in stand houden van bestaand - en het creëren van nieuw aanbod. Doelgroep De Jacobiberg richt zich hierbij op amateurs, (semi-)professionele popmuzi-

->

kanten en andere kunstenaars waarbij de popmuziek in al haar facetten als uitgangspunt dient. Bands, producers en anderen zoeken elkaar regelmatig op waardoor er samenwerkingsprojecten ontstaan. De projecten (Back to School, Club 3voor12, Out of the Garage, GeselXL, de 1ste Etage) zorgen niet alleen voor speelplek, maar ook voor bezoek van muziekliefhebbers en professionals en dragen zo bij aan de vitaliteit van ons centrum. De combinatie met oefenen, educatief aanbod en de organisatie van concerten zorgt er voor dat de Berg uit kan groeien tot de ideale broedplaats voor oud en jong met een muzikale ambitie. Met het genoemde aanbod bereiken we een segment van popmuzikanten die door de reguliere onderwijsinstellingen niet wordt bereikt. Het gaat dan om autodidacten en anderen die zich wel verder willen ontwikkelen maar geen aansluiting (meer) kunnen vinden bij de reguliere onderwijsinstellingen. Deze groep is in de popmuziek erg groot en brengt regelmatig goede bands voort. We denken dan aan de Artsen, Bettie Serveert en het meer recente Roosbeef, Krach of Phoenix Park. Samenwerking Om haar doelstellingen en doelgroep te bereiken werkt de Jacobiberg regelmatig samen met andere instellingen in het Arnhemse culturele veld. We werken wekelijks samen met de poppodia en onderwijsinstellingen. Opleidingsinstituten als het ROC en het Kunstbedrijf ontwik-

kelen allemaal programma’s die prima aansluiten bij de popmuziek en zo kunnen er uit samenwerking goede nieuwe projecten groeien. Met het aanbod van de Berg kunnen bands en muzikanten uit die opleidingen verder groeien. De samenwerking tussen de popinstellingen is regelmatig en breidt uit. Er worden meer projecten samen uitgevoerd, zoals de Popronde of de 1steEtage. Jacobiberg staat in deze samenwerking voor de lokale scene. Er is veel kennis en ervaring in de lokale scene opgebouwd, waarmee een uitgebreid netwerk ontstaan is. Marketing en publiciteit Marketing heeft binnen onze organisatie lang een lage prioriteit gehad. Het was ook niet echt nodig. De activiteiten liepen (en lopen) goed en er was (en is) alleen sprake van het maken van publiciteit in de vorm van goede posters en originele publiciteitstunts voor onze activiteiten. De goede sfeer, de bekendheid bij de Arnhemse lokale scene en de goede service zijn marketing tools die hun werk goed hebben gedaan en doen. Het pionieren en telkens bedenken van nieuwe workshops zorgt ervoor dat onze doelgroep ons in de gaten houdt. Met de komst van de lessen en CKV workshops is ook onze doelgroep breder geworden. Nog steeds gaat het om popmuziek, maar nu ook om de absolute beginner! Dat vergt een andere aanpak en een andere benadering, goede informatie voor ouders en docenten en een goede presentatie van ons programma. Een goede presentatie van het educatieve, facilitaire productionele aanbod werkt

omzetverhogend. En dat is nodig. Door de steeds hogere (personele) kosten die het runnen van onze organisatie met zich mee brengt moeten we met onze activiteiten meer geld verdienen. Dit hebben we gedaan door het verhuren van oefenruimte en onze andere zalen flink aan te pakken en het aantal beschikbare dagdelen te verhogen. Hiermee is een hoger rendement behaald. Door gerichte publiciteitsacties is het aantal bands, scholen en andere bezoekers gestegen. Met veel meer spelers op de educatieve- en (pop) oefenruimte markt dan voorheen is de ontwikkeling van marketingplannen nu vooral van belang bij de incidentele verhuur en organisatie van educatieve activiteiten. Nieuwe media Hoewel de Jacobiberg één van de eerste culturele instellingen in Arnhem was met een eigen internet site, valt er op dit terrein nog een slag te maken. Onze informatie is 24 uur per dag beschikbaar en de klant of potentiële klant kan zelf bepalen wanneer de informatie gehaald wordt. Navraag bij bezoekers, leerlingen en muzikanten heeft ons geleerd dat meer dan 75 % van onze nieuwe klanten via internet met ons kennismaakt. Wij verwachten dat dit nog meer zal worden. Bijna iedereen (85%) van de Nederlanders is nu aangesloten. De popmuzikant is dat zeker! Jacobiberg maakt gebruik van de verschillende profiel en/of community sites. Weblogs en sociale netwerken staan enorm in de belangstelling. Het betekent voor ons dat we de doelgroep steeds

->

meer opzoeken via Myspace en Hyves, Twitter, en de medewerkers netwerken via Facebook en LinkedIn. Myspace is een soort verzamelplaats voor bands geworden, veel meer dan de andere netwerken.

Wat deden we?

We hebben een duidelijke huisstijl en huiskleuren gekozen. Publiciteitsmateriaal. Postpapier, kaartjes, banners, website en alle andere publicaties worden in de kleuren en stijl van onze huisstijl uitgevoerd. Na 30 jaar Paasconcerten hebben we de gemeentelijke billboards aan onze publi-

citeitsacties toegevoegd. Hier komen erg goede reacties op. Er zijn verschillende t-shirts gemaakt, vaak verbonden aan een van onze evenementen. De shirts worden veel gedragen. Een niet te onderschatten middel om je naamsbekendheid te vergroten. Er is een plan gemaakt om het gebouw van een nieuwe bewegwijzering te voorzien, waarin de huisstijl en kleuren terugkomen. Internet wordt bij publiciteit en marketing steeds belangrijker. De Jacobiberg onderhoudt een eigen website, is oprichter en beheerder van het Poparchief Arnhem en beheert de site van het Singer-

songwriter festival. Regelmatig worden nieuwe sites gekoppeld aan producties, zoals bij de Paasconcerten, de Arnhemse Wijsjes-cd of de Gesel van Gelderland.

Wat willen we?

Een nieuwe website, meer aangepast aan de huidige mogelijkheden, met een moderne ‘look and feel’. Met de KCG bestaan plannen om de poparchief site uit te breiden naar andere grote steden in Gelderland. Samen met 3v12 ArnhemNijmegen wordt er gewerkt aan het poparchief Nijmegen.

FUNCTIES en activiteiten

De visie, missie en doelstellingen worden vertaald in activiteiten die we onderbrengen in drie functies, te weten: educatie, faciliteiten en productie. Educatie door middel van lessen, workshops, masterclasses en coachingprojecten, faciliteiten door het aanbieden van oefenruimte, werkruimte, informatieaanbod en studiofaciliteiten, productie door het organiseren van presentaties zoals de paasconcerten, (bijdrage aan) festivals, popprijzen en andere initiatieven in Arnhem.

‘Ik ben op de Berg begonnen met drumlessen. Later een popworkshop gedaan op de woensdagavond. Nu speel ik al jaren in een band, die in het begin ook nog eens werd gecoached door de Jacobiberg. Ging best wel soepel!’ (drummer Indium)

Educatie

De functie educatie zit in de lift. De laatste jaren is de belangstelling voor deze activiteiten toegenomen. Enerzijds merken we dat de bands meer open staan voor educatieve input, anderzijds nemen de mogelijkheden toe door meer budget en samenwerking met andere instellingen. Jacobiberg heeft een geschiedenis op educatief gebied. Zo werd de allereerste bandworkshop van Arnhem in samenwerking met de muziekschool (nu het Kunstbedrijf) van de grond getild en is sindsdien niet meer uit ons programma verdwenen. Huurden we bij de eerste workshops grote namen als Bertus Borgers (directeur Rockacademie) in, nu worden de workshops gegeven door onze popdocenten. Ook het aantal is gestegen van een enkele per jaar tot wekelijkse workshops. Dit illustreert de groei van de educatieve afdeling. Zij bestaat

uit een popschool met individuele en groepslessen, workshops, korte cursussen, technische cursussen, CKV-projecten en bandcoaching. De lessen en workshops zijn allemaal gericht op het spelen in een band, duo of als soloartiest, wat je er voor nodig hebt, wat je moet kunnen om een goed optreden te kunnen geven en regelen of een goeie song te kunnen schrijven. Om voldoende deelnemers te trekken moeten workshops en lessen inhoudelijk actueel zijn, kwaliteit uitstralen, niet te duur zijn en het liefst gegeven worden door een bekende popmuzikant. Aandacht voor CKV Kunst en cultuur hebben onder jongeren nog steeds een slechte naam. Ze vinden dat kunst saai is, voor oninteressante mensen en onderhevig aan veel ongeschreven regels. Ze zijn wel degelijk actief in kunst en cultuur, de activiteit

->

wordt echter niet als volwaardige kunst of cultuurvorm gezien. Ze houden zich voornamelijk bezig met popmuziek, dansen, foto’s maken en kleding (Urban). Uit onderzoek van het CJP (Cultureel Jongeren Paspoort) is gebleken dat tieners met een hogere opleiding meer participeren dan de groep met een lage opleiding. De laatste groep voelt zich sneller gestigmatiseerd en vindt dat schouwburgen, theater en ander cultuurvormen niet bij hen passen, te duur zijn en dat er niets mag. CKV docenten, beleidsmakers, uitvoerders en kunstenaars communiceren nog lang niet optimaal met jongeren en slagen er vaak niet in om aan te sluiten bij hun belevingswereld. Het is dan ook voor de hand liggend om te investeren in kunst- en cultuurvormen die wel dicht bij de jongeren liggen. Tijd om te investeren in popoefenruimte, dansstudio’s, nieuwe mediacentra, podia en voorstellingen!

‘Ik wil geen noten leren lezen, ik wil noten leren spelen!’ (Richard Kruithof, gitarist Original Sin)

Educatieve activiteiten Al onze educatieve activiteiten scharen wij onder de naam ‘de Popschool’. De Popschool biedt zanglessen en instrumentale muzieklessen, bandworkshops, muziektheorie, een jaarlijkse cursus opnametechniek, bandcoaching, clinics, masterclasses en CKV-workshops. Lessen Het maakt niet uit of je al ervaren bent of nog maar net begint, de muzieklessen worden op maat gemaakt en zijn gericht op het verbeteren van de muzikale kwaliteiten van de leerling. Voor de meer gevorderde muzikant worden clinics en

masterclasses opgezet, welke naast de muzikale aspecten meer gericht zijn op zakelijke en productionele kanten van de popmuziek. Clinics en masterclasses worden incidenteel georganiseerd, afhankelijk van beschikbaarheid van de artiesten of specialisten, of maken deel uit van evenementen gericht op de popmuzikant zoals de GeselXL. Probleem blijft de beschikbare ruimte om de les te geven op de Berg. Het wekelijkse bezoekersaantal, inclusief de workshops en clinics, blijft steken rond de 200. De kostprijs van de lessen en workshops is redelijk, de tijdspanne van de lessen ook. De beperkingen zitten voornamelijk in beschikbare lesruimte. Workhops De Popschool biedt workshops voor het onderwijs, het bedrijfsleven of particulieren. De workshops zijn geschikt voor vrijwel ieder schooltype. Docenten hebben verschillende programma’s en mogelijkheden voor de verschillende doelgroepen. Het aanbod bestaat uit zang- of rapworkshops, djembe, graffiti of een CKV-concert onder schooltijd; Live in concert in de klas. De CKV projecten en de contacten met scholen brengt schoolbands in contact met de Jacobiberg. Schoolbands willen graag verder met de muziek en enkele van hen huren nu bij ons een oefenruimte en staan ‘op eigen benen’. Bandcoaching Het coachen van bands wordt meer geaccepteerd. Uit het aantal aanvragen bleek dat de bands meer open staan voor coa-

->

chen. Coachen gebeurd op aanvraag. Bands kwamen en komen binnen via de mond op mond reclame of winnen een coachingtraject bij een popwedstrijd of GeselXL.

‘Bandcoaching van de Jacobiberg heeft onze band meerdere malen voorzien van een frisse kijk op aspecten als organisatie, songwriting en optredens boeken. Zonder deze coaching waren we nooit zo snel gegroeid als band.’ (Stephan, gitarist TAP)

Dit jaar is een start gemaakt met een pool van popcoaches. In deze pool zitten professionals die worden gevraagd om programma’s te maken voor de bands. Met de know how van de coaches en de ervaringen van de Jacobiberg worden deze op maat gemaakt. Beginnende bands worden op een ander level gecoacht dan de meer gevorderde. Bij de beginners ligt het accent meer op het oefenen en verbeteren van de muzikale kwaliteit, het verkrijgen van een eigen geluid en ‘smoel’ of de productie van een CD terwijl de coaching voor gevorderden meer gericht is op marketing, zaken doen en presentatie. Na diverse gesprekken wordt samen met de band bepaald op welke punten coaching gewenst is. Vervolgens kunnen de coaches uit de pool worden ‘geplukt’.

Wat deden we?

De popschool groeide van enkele leerlingen naar een bereik van meer dan 200 per week. Het gebouw werd voor het geven van de lessen flink aangepast. Lesruimtes zijn gebouwd en instrumentarium aangeschaft. We experimenteerden met clinics en workshops en organiseerden verschillende masterclasses met Cesar Zuiderwijk, Jusso Whistler (drums), Peter Pan Speedrock (gitaar), belastingconsulenten, demopanels enzovoorts.

Voor de eerste editie van de GeselXL zijn workshops pop en poen, demopanels, fotoshoots en technische workshops georganiseerd. De Jacobiberg coachte de afgelopen 10 jaar een groot aantal bands, waaronder nationaal en lokaal bekende bands als de Zingende Fresia’s, With Ice (Krach), Sean Penn, TAP en vele anderen. De bands wonnen caoching bij Ernem Zweet of de Gesel van Gelderland (popprijzen). De meeste bands vroegen zelf coaching aan. In 2009 hebben we de coaching in een nieuwe jas gestoken. De eerste aanzet voor de coaching pool werd gedaan en bands hebben zich al gemeld. Er werden in samenwerking met Edu-Art workshops graffiti, rap en breakdance georganiseerd voor het voortgezet onderwijs. Tevens organiseren we cursussen voor middelbare scholieren die een onderdeel vormen van het lesprogramma (Montessori, Arentheem) Met het Kunstbedrijf en ROC zijn gesprekken gevoerd om activiteiten te bedenken die een uitwisseling tussen de instellingen tot stand kan brengen. Studenten van het ROC komen al bij ons op bezoek, repeteren met bands in onze oefenruimtes en bezoeken onze clinics en masterclasses.

Wat willen we?

Naast kwaliteitsverbetering van het huidige aanbod willen we werken aan de realisering van meer lesruimte, met een

->

lichte voorkeur voor een plek in Arnhem Zuid zodat het aantal lessen, leerlingen en docenten uitgebreid kan worden. (zie ook faciliteiten) We ontwikkelen plannen om het gebouw aan de binnenkant nog beter op te knappen en meer aan te passen aan huidige eisen die het gebruik door docenten en leerlingen met zich mee brengen. Doorgaan met organisatie van samenwerkingsprojecten waarmee een uitwis-

FACILITEITEN

‘Bij de Berg is er net iets meer dan een oefenplek, iedereen die daar rondloopt is bezig met popmuziek, en is niet te beroerd je verder te helpen’ (Breaktrack, Bruilzaal)

Goede faciliteiten houdt muzikanten in Arnhem. Veel Arnhemmers spelen in een band of zijn op een andere manier bezig met de popmuziek. Arnhem heeft naast de muzikanten veel opnamestudio’s, thuiswerkers en managers. Grofweg te verdelen in drie groepen, amateurs, semiprofessionals en professionals. Veel bands en muzikanten repeteren in eigen oefenruimtes, een gebouw op het erf van een boerderij of industrieterrein of gewoon thuis. Een grote club beginners, jongeren, hobbyisten en professionals heeft niet die luxe en is aangewezen op oefenruimte die incidenteel of wekelijks beschikbaar is. De ruimte moet goede faciliteiten bie-

seling van bezoekers tussen de (pop-) instellingen verder op gang kan komen. Naast coaching van bands op aanvraag willen we ook meer aandacht besteden aan projecten als ‘Out of the Garage’, (van oefenruimte naar een optreden, maken van een demo, bandfoto en biografie, enzovoorts) waarbij in relatief korte tijd veel bands ervaring opdoen en gemotiveerd kunnen worden om meer tijd en moeite in de band te steken.

den, zoals een goede backline, een solide beheer en het liefst een bar met koffie en andere versnaperingen in de buurt. Het allerbelangrijkste: een niet al te hoge huurprijs! Vooral jongeren hebben niet zoveel geld (over) om naast hun reguliere uitgaven een oefenruimte of studio te bekostigen. Jacobiberg is in staat om de prijzen ‘schappelijk’ te houden, waarmee ook mensen bereikt worden die initiatieven ontplooien en nieuwe bands formeren, en waarbij jonge beginnende muzikanten kansen krijgen. Zoals de kunstenaars hun ateliers nodig hebben, zo heeft de popmuzikant een goed geïsoleerde ruimte nodig om te kunnen oefenen.

->

Jacobiberg voorziet sinds 1968 in die behoefte en is gegroeid van twee omgebouwde fietsenkelders naar een centrum met vier volledig ingerichte oefenruimtes, lesruimte en twee zalen die te huur zijn voor uiteenlopende activiteiten. De oefenruimtes zijn geschikt tot 110 dB. Dit betekent dat bands hier kunnen repeteren zonder dat ze last van elkaar hebben. De popfunctie van de Jacobiberg is voornamelijk bekend geworden door het verhuren van oefenruimte aan bands. Dit is dan ook onze ‘core-business’. Het blijkt samen met de concerten en andere producties de methode om bands te bereiken en programma’s te ontwikkelen op educatief of productioneel gebied. Concurrentie De laatste jaren zien we steeds meer concurrentie opduiken. We spreken dan over commerciële ondernemers (G72 met het Hoofdkwartier, de Enk en de Federatie), de SLAK (steeds meer tijdelijke ateliers die worden ingezet als oefenruimte) en van recentere datum het gebouw aan de van Oldebarneveldstraat. We hebben gezien dat enkele, meer gevorderde bands uit de Jacobiberg zijn vertrokken om bij één van de genoemde partijen een oefenruimte te huren. Er wordt voor deze ruimtes gekozen omdat een band of muzikant de ruimte dan voor meer dan 1 dagdeel kan gebruiken, de apparatuur kan laten staan en zelf kan bepalen wanneer er geoefend wordt. Deze ruimtes zijn niet altijd geschikt om te repeteren met een band. Sommige zelfs compleet ongeschikt, onveilig en

niet in het bezit van de nodige vergunningen. Het is, zoals ons de Menno heeft geleerd niet echt eenvoudig om een groot en vaak oud gebouw op te kopen en aan te passen voor atelier- en oefenruimteverhuur. En dan moet het ook nog voldoen aan de eisen die de huidige milieuwetgeving aan deze gebouwen stelt bij een dergelijk gebruik. Met aanpassingen ten behoeve van de brandveiligheid en noodzakelijke isolatie ben je er niet. Er moeten redelijk tot goede versterkers staan, drumstellen en zanginstallaties. De exploitatie op termijn staat of valt bij een goed beheer van ruimte en apparatuur. Als ruimtes gedeeld gaan worden door meerder bands is een goed beheer en afstemming van het gebruik door een ‘onafhankelijke staf’ nodig. Een beheer wat verder strekt dan het innen van ieders maandelijkse bijdrage.

Wat deden we?

Naast de twee bestaande fietsenkelders zijn twee nieuwe oefenruimtes gebouwd, gefinancierd uit eigen middelen, leningen en bijdragen uit fondsen. De bezetting van onze oefenruimtes is goed. Wekelijks begroeten wij meer dan 80 bands. Bands kunnen een ruimte incidenteel, vast, met of zonder versterkers of drums voor een redelijke prijs huren. Eén van de oefenruimtes is ingericht als studio, waar een beginnende of gevorderde band voor niet al te veel geld een demo kan maken. Er is een goed geoutilleerde regieruimte beschikbaar. Onze grote zaal word 10 to 15 keer per jaar in de weekenden verhuurd voor feesten tot 300 bezoekers.

->

Wat willen we

met de oefenfunctie? Naast het blijven exploiteren van de bestaande oefenruimtes wil de Jacobiberg komende jaren blijven bekijken of het mogelijk is om in Arnhem meer oefenruimtes, al dan niet met een ander karakter, te realiseren. We hebben bij zowel Volkshuisvesting als de Gemeente Arn-

Productie

‘Cd’s ophalen? Een hele doos? ...Euh...nee…hou ze maar daar… mijn moeder vindt dat zo’n rotzooi in de gang…’ (Roosbeef, reactie Arnhemse Wijsjes-cd)

Onze productiefunctie is een bundeling van oude en nieuwe succesvolle, op publiek gerichte activiteiten. Naast het publieksbereik voor zowel de bands als ons popcentrum zijn producties als de Paasen oefenruimteconcerten uitstekende gelegenheden om talent te ontdekken en te ontwikkelen. Dit kan door middel van een randprogramma op het evenement zelf en een solide voorbereiding van de presentatie in samenwerking met de bands en productiemedewerkers. De Jacobiberg participeert in verschillende Arnhemse laagdrempelige evenementen zoals Gesel XL, Hoogte 80, Club 3V12, de 1ste Etage (Luxorlive), Wijken

hem laten weten graag mee te werken aan het tot stand komen en exploiteren van nieuwe oefenruimte in Arnhem. De komende jaren willen we de mogelijkheden in Arnhem verder bekijken in samenwerking met de SLAK en andere aanbieders. Een totaal van 10 goed geoutilleerde oefenruimtes lijkt zeker haalbaar.

voor Kunst, de Uitboulevard, de Sonsbeek theateravenue, Park Open en produceert de Popronde. Deze evenementen zorgen voor kennismaking en uitwisseling tussen de verschillende kunstdisciplines, een groot publieksbereik en prima speelervaring voor de bands. De concerten, presentaties en andere producties. Cd’s Het maken van een cd word steeds eenvoudiger. Producers, technici en platenmaatschappijen worden minder belangrijk en vervangen door zelfwerkzaamheid. De huidige stand van de techniek maakt

->

het mogelijk om een goed product neer te leggen zonder gigantische budgetten. Nog steeds is het, ondanks de invloed van internetsites als MySpace en de opkomst van de mp3, het beste middel om je muziek aan een groter publiek te presenteren. Met een cd kun je airplay regelen op stations die uitzenden via de ether of anders. Met een mp3 wordt niet de kwaliteit gehaald die de media eisen. Voor hen zijn cd’s nog steeds een uitkomst. Om optredens te regelen is er veel veranderd. Had je vroeger geen goede demo, voorzien van biografie, pakkend hoesje enzovoorts, dan hoorde je er niet bij. Nu maakt de programmeur uit waarmee de kwaliteit van de band wordt bepaald. Voor sommigen lijkt een cd minder belangrijk, voor enkelen zelfs bijzaak. De één zweert bij de laptop, internet en MySpace, de ander pakt nog steeds het liefst een cd. Voor bands is het belangrijk om op beide terreinen ‘thuis’ te zijn.

Wat deden we?

We maakten een flinke serie uitgaven op

ons label ‘Jacobiberg Records’ met zowel platen als cd’s. Van bijvoorbeeld Stentorian, Original Sin, Superfloor, Cromlech, Manner ohne Nerven en verzamelaars als Startracks, Punk uit Gelderland en anderen. De laatste uitgave was de in 2008 uitgebrachte CD Arnhemse Wijsjes, een compilatie met daarop tracks van Lavalu, Roosbeef, Hanneke de Jong en Ellis Springs , vier Arnhemse singer-songwriters die lokaal hun sporen verdiend hebben. We maakten een cd in opdracht van de cultuurscouts Presikhaaf, een goed voorbeeld hoe producties kunnen worden ingezet op wijkniveau.

Wat willen we met cd producties?

In samenwerking met podia en andere cultuuraanbieders bekijken hoe de cd producties van de Jacobiberg kunnen bijdragen aan het versterken van de lokale scene. Tevens doorgaan met bekijken hoe de producties ingezet kunnen worden als presentatievorm van educatieve trajecten, wijkevenementen of andere registraties.

‘Verder blijken met name festivals als de Ronde Weide, Wijken voor Kunst, de Popronde, Sonsbeek theateravenue en H80 succesvolle manieren voor zowel bekende als onbekende bands om een groter en breder publiek te bereiken. Voorwaarde is dat dergelijke festivals en voorstellingen laagdrempelig zijn, zowel voor deelname als bezoekers. Daarmee wordt actieve cultuurparticipatie uitstekend bevorderd.’ (notitie gemeente Arnhem)

Popronde

Popronde is een gratis toegankelijk reizend festival dat elk najaar plaatsvindt in tien steden waarbij in elke stad op één avond circa 25 talentvolle bands optreden op evenzoveel podia. Doel van de Popronde is enerzijds om een overzicht te geven van wat er op muziekgebied in Nederland gebeurt, anderzijds om onbekende bands de mogelijkheid te geven buiten de eigen regio op te treden. De podia bestaan uit kroegen, muziekcafés en theatertjes in het centrum van een stad. Eén avond vormt de binnenstad het decor voor jonge, talentvolle bands. De Popronde is geen wedstrijd en de muziek op het festival is niet gebonden aan een genre. De optredens zijn gratis toegankelijk en het publiek kan gewapend met een programmaboekje van act naar act zappen. De bands die spelen zijn afkomstig uit heel Nederland en krijgen middels de Popronde de mogelijkheid zich te presenteren voor publiek. Het is voor beginnende bands moeilijk om buiten hun eigen regio te spelen. Als je wordt geselecteerd voor de Popronde, kun je als band sneller aan de bak buiten je eigen regio. Een belangrijke ervaring voor bands. De clubpodia boeken meestal lokale

bands als voorprogramma of buitenlandse bands nemen hun eigen voorprogramma’s mee. De Popronde probeert het publiek niet te trekken op basis van naamsbekendheid maar door het concept van een gratis toegankelijk festival op allerlei kleine podia in de binnenstad.

Wat deden we?

Sinds het begin in 2002 heeft de Jacobiberg in samenwerking met de st. Popwaarts gezorgd voor de organisatie van de Popronde in Arnhem. Er werd veel samengewerkt met de plaatselijke horeca (gemiddeld 20 cafés per Popronde) en de lokale podia zoals Goudvishal, Willemeen en Bosch. Dit jaar werd de Popronde voor het eerst in samenwerking met Luxorlive uitgevoerd. De assistent-programmeur van Luxorlive heeft meegewerkt aan de totstandkoming van de programmering en was actief bij het werven van kroegen.

Wat willen we met de popronde?

De komende jaren proberen het aantal cafés uit te breiden en proberen om een beter passend publiciteitspakket te krijgen.

Singer-Songwriter Festival

‘OPTREDEN IN EEN KOEIENSTAL VOL KOEIEN BEHOORT TOT DE MOGELIJKHEDEN’ (Paul Hensels, St PAN)

Al enkele jaren is de ‘back to basis’ muziek weer erg populair in Nederland. De liedjesschrijver die met een enkel instrument of in een kleine bezetting zijn of haar muziek ten gehore brengt. Gelderland kent twee instellingen die aandacht (hebben) besteden aan deze zogenaamde singer-songwriters: stichting PAN (promotie amateur muziek Nijmegen) en de Jacobiberg. De belangstelling voor het genre blijft groeien en festivals als de Theateravenue, H80 en anderen tonen belangstelling waardoor podia beschikbaar komen om de singer-songwriters te programmeren. In samenwerking met PAN (Nijmeegse popstichting) en KCG afdeling Pop (bureau voor provinciale ondersteuning) is het evenement tegen het licht gehouden en is besloten om in 2010 opnieuw een provinciebreed festival te organiseren, nu niet onafhankelijk van elkaar, maar samen. Er wordt gedacht aan een ‘reizend’ festival, wat meerdere podia in de provincie aandoet. Er is vooral aandacht voor opkomend talent. Afgelopen edities hebben laten zien dat een festival meewerkt aan de naamsbekendheid van de act.

Wat deden we?

Van 2004 tot en met 2007 organiseerde de Jacobiberg het festival in samenwer-

king met Park Open, de Avenue en verschillende podia in het kroegencircuit. Hiervoor werd door gemeente Arnhem over drie jaar 5000 euro ter beschikking gesteld. In 2008 kwam het budget te vervallen.

Wat willen we met het ssf?

Na een jaar ‘rust’ worden nu in samenwerking met stichting Pan en KCG bekeken om gezamenlijk een festival te organiseren dat de stadsgrenzen overschrijdt. Het wedstrijdelement zal komen te vervallen en we gaan ons helemaal richten op het presenteren van talent. Naast het uitvoeren van het evenement in 2010 wil de Jacobiberg in samenwerking met de andere instellingen een eerste aanzet geven om het festival ieder jaar te organiseren. Hiervoor wordt een projectplan geschreven van waaruit we subsidieaanvragen willen doen. Alle drie de instellingen hebben uit eigen middelen budget gereserveerd om de start van het nieuwe festival mogelijk te maken en in 2010/2011 een pilotversie uit te voeren.

Paasconcerten

‘MET VEEL ENTHOUSIASME BETREDEN DE JONGE HONDEN VAN EN VéLO HET PODIUM. EEN TRIOMFANTELIJK “EINDELIJK STAAN WE HIER!”’ (Paasconcerten 2010 recensie 3voor12)

Al meer dan dertig jaar een jaarlijks terugkerend festival voor bands uit Arnhem en de regio. In 2005 bestonden de Paasconcerten 30 jaar en dit jubileum werd natuurlijk groots gevierd! De laatste jaren wordt het steeds meer een showcase van lokale en regionaal bekende bands. Naast deze bands worden de krenten uit onze oefenruimtepap neergezet. Deze formule zorgt al jaren voor een volle bak. Het publiek bestaat naast de liefhebber ook uit vele organisatoren, producenten en vele anderen uit de Arnhemse muziekscene.

Wat deden we?

Na dertig jaar te hebben bestaan worden de Paasconcerten nog steeds met veel verve en plezier georganiseerd. We zorgen voor goede publiciteit, afstemming met andere podia en in huis wordt extra veel aandacht besteed aan de productie.

Naast de concerten worden er ieder jaar activiteiten voor popmuzikanten georganiseerd waar de bands iets aan hebben. Bijvoorbeeld het opnemen van alle concerten, een tweetal goede nummers per band kiezen en vervolgens een kant en klare cd op internet. Met recht een visitekaartje van ons popcentrum en meer dan 700 keer gedownload!

Wat willen we

met de Paasconcerten? We willen nog meer naar een ‘showcase’ om beter twe laten zien wat er in Arnhem en omgeving ‘te horen en te zien’ valt. Kroegbazen, programmeurs etc. nemen de moeite om te komen kijken en boeken vervolgens bands. Uitbreiden en verbeteren van de randprogramma’s waarmee de doelgroep informatie kan verkrijgen over de mogelijkheden die de Jacobiberg hen kan bieden.

Oefenruimteconcerten Sinds twee jaar onderdeel van het programma. 40 bands uit ons bestand (zowel vaste als incidentele huurders) spelen een korte set uit hun repertoire in hun eigen oefenruimte. Een vrolijke chaos! Naast elkaar ontmoeten kunnen bands elkaar eens zien en horen. Professionals en amateurs kijken en luisteren

naar elkaar, zoeken elkaar op en wisselen veel informatie uit. Er is meestal wel een spin-off aan te wijzen, direct samenhangend met de concerten. Podiumrijpe bands worden opgemerkt en geboekt elders in de stad. Vooral podia als de Kroeg, de Stage, Willemeen en Luxorlive houden de concerten in de gaten. Bands

->

worden ook door Jacobibergmedewerkers gespot en aangedragen bij podia die een voorprogramma of ander programmadeel zoeken.

Wat deden we?

Sinds twee jaar worden de oefenruimteconcerten georganiseerd in de derde week van september. Vorige edities hebben aangetoond dat het zeer zinvol is om deze concerten te organiseren. Zoals eerder boven vermeld is het een vrolijke chaos van muzikanten uit de oefenruimtes.

GeselXL

In samenwerking met instellingen voor popmuziek zoals st. PAN, de afdeling pop van het KCG en natuurlijk de podia, werkt de Jacobiberg jaarlijks mee aan de GeselXL. Een evenement waar we de popmuziek in al haar facetten presenteren. Het is met recht een “Gelders Popweekend”. Tijdens dit weekend staat de popmuziek in en uit Gelderland centraal. Met optredens van nieuw Gelders talent in de hele stad, seminars en workshops voor muzikanten en iedereen die actief is in de Gelderse popscene.

Wat deden we?

Jacobiberg draagt bij aan de programmering van het festival en organiseerde

Wat willen we met de oefenruimteconcerten?

Nog meer een podium zijn voor beginnende bands. Het festijn leent zich uitstekend voor een presentatie van jong en nieuw talent. De drempel moet laag blijven, wat voor ons belangrijk is om de beginnende bands zover te krijgen dat ze optreden. Naast speelervaring opdoen willen we door het toevoegen van extra service zoals een gratis fotoshoot en informatieverstrekking de concerten aantrekkelijker maken voor de bands.

een aantal workshops en lezingen. In de workshops werd informatie verstrekt over zakelijke aspecten van de popmuziek (pop en poen), over bijvoorbeeld home recording of de kwaliteit van je demo. Enkele workshops hebben het karakter van een masterclass, het bespelen van verschillende instrumenten en de versterking hiervan werden hier uitgelicht. Het is belangrijk dat de workshops de actualiteit volgen, de inhoud van de zakelijke workshops moet aansluiten bij veelbesproken, actuele issues, zoals nu distributie via internet en de BUMA de gemoederen bezighouden. De docenten/ muzikanten die je inhuurt moeten hun sporen ruimschoots verdiend hebben en staan landelijk in de belangstelling.

->

Dit garandeert een goed gemotiveerde bezoeker en verhoogt de waarde van de workshop.

Wat willen we?

Proberen om met evenementen als de GeselXL meer workshops en seminars

‘naar Arnhem’ te krijgen. Jacobiberg zet zich in om workshops te organiseren, gegeven door landelijk bekende muzikanten/promotors en anderen, teneinde een aantrekkelijk programma voor de muziekscene te kunnen bieden. Samen met de podia kunnen er meer producties worden opgezet waar de lokale scene van kan profiteren.

Overige producties In deze producties gaat het vooral om bemiddeling bij het samenstellen van het programma, het uitwisselen van personeel of hulp bij het maken van het plan en uitvoering. Deze projecten zijn zinvol omdat ze bijdragen aan netwerkvorming en de productie van stadsbrede evenementen makkelijker maken.

Wat deden we?

In samenwerking met Willemeen wordt sinds twee jaar het Out of the Garage project georganiseerd. Hiermee promoten we aanstormend talent op het podium van Willemeen. Het project werd georganiseerd door een stagiair bij Willemeen. Deze stagiair zet het project het komende jaar op vanuit de Jacobiberg met de ondersteuning van onze medewerkers. Met Luxorlive is een intensief contact opgestart over de programmering van

lokaal talent in Luxorlive. Jacobiberg bemiddelt en adviseert voor de programmeurs van Luxor bij het boeken van lokale acts. Jacobiberg werkt samen met Luxorlive aan ‘de 1ste Etage’, een podium voor talent uit Arnhem en omgeving. Met 3V12 Arnhem-Nijmegen werkt Jacobiberg aan Club 3V12, eveneens lokale acts op podia in Arnhem. Voor Park Open (de ronde weide) programmeert de Jacobiberg een middag, waar we ook onze activiteiten en kinderactiviteiten kunnen presenteren.

Wat willen we?

De komende jaren de samenwerking met de podia en festivals uitbreiden. Wellicht ook nog meer evenementen en avonden in het leven roepen met lokale bands. Ook bij Luxorlive leeft deze wens.

Organisatie Bestuur De Jacobiberg heeft als rechtsvorm de stichting. Statutair zijn we verplicht een bestuur te hebben dat bestaat uit tenminste drie leden. Wij gaan uit van een bestuur met tenminste vijf leden. Het bestuur vergadert 1 keer per maand en houdt incidenteel extra bijeenkomsten indien nodig. Bestuursleden hebben een grote affiniteit met popmuziek in het algemeen en de Jacobiberg in het bijzonder. Ze zijn veelal zelf uitvoerend muzikant, producer, technicus of muziekliefhebber. Regelmatig, vooral na het wisselen van bestuursleden, laat het bestuur zich voorlichten over zaken als het lezen van een jaarverslag en de balans. Het bestuur draagt verder zorg voor: • Vastleggen van het beleid. • Ziet erop toe dat het beleid wordt gevolgd. • De inspraak van en communicatie naar staf- en bestuursleden waarborgen d.m.v. vergaderingen waar zowel het bestuur als de directeur van de stichting aanwezig is. De

bestuursvergadering is toegankelijk voor alle stafleden. Het bestuur bestaat Arne Sunter Mariëtta Maatkamp Marijke Lennards Jaap Meyer Jeffrey Brugman Karst Grit Wil Duits

uit: voorzitter secretaris penningmeester (aftredend) lid (aftredend) lid lid lid (aantredend)

Staf Jacobiberg heeft naast de extra ontvangen subsidies flink geïnvesteerd in haar personeel. Waren wij in het verleden voornamelijk afhankelijk van incidentele bijdragen of ‘vrijkomend’ geld, nu kunnen wij werken met een structureel budget voor personeel en activiteiten. Dit garandeert continuïteit en een beter product. De staf werkt met in de begroting vastgestelde budgetten voor de activiteiten. De beslissing van de gemeente Arnhem om de ID banen zoveel mogelijk om te zetten in reguliere banen heeft de Ja-

cobiberg goed gedaan. Ondanks goede ervaringen met de ID-ers in de praktijk bestond er toch altijd een vorm van stigmatisering. Het is in de ogen van de collega’s en buitenwacht nog steeds geen echte baan. Een goede uitvoering van onze activiteiten vraagt om investeringen en professionalisering. Investeringen vanuit cultureel ondernemerschap (geld verdienen) en professionalisering van de stafleden. In de komende jaren staan deze twee processen centraal: verbetering van de kwaliteit van producten en professionalisering van de werkzaamheden van elke medewerker. Er zijn twee afdelingshoofden actief: voor de afdeling educatie en activiteiten en de afdeling horeca en verhuur. Zij hebben naast de directeur de taak voorop te staan bij de realisering van onze activiteiten, hun medewerkers te adviseren en hun werkzaamheden te beoordelen. Ondersteund door een 30-tal vrijwilligers draagt de staf zorg voor het voorbereiden en goed uitvoeren van de activiteiten, de publiciteit en afwikkeling ervan.

->

De staf bestaat uit: Niko Rietveld (38 uur) medewerker verhuur/techniek (id) Harry Holzhauer (20 uur) coördinatie verhuur en horeca Ankie Ebus (24 uur) coördinatie educatie en publiciteit Wim Koens (32 uur) medewerker educatie, publiciteit en activiteiten Saskia van Belle (32 uur) administratie en balie Johan Slaghuis (28 uur) directeur Sjaak van Heaff (16 uur) boekhouding Florien Burgers (16 uur) schoonmaak 4,2 fte is in vaste dienst, 1,02 fte is overgebleven uit de in- en doorstroom regeling (blijver).

In de toekomst willen we financiering vinden voor de laatste id-er in onze organisatie. Een extra fte (30.000) zou ons de mogelijkheid geven om de laatste ider regulier te maken door een dienstverband aan te bieden.

Vrijwilligers De Jacobiberg maakt veel gebruik van de diensten van +/- 30 vrijwilligers. Vrijwilligers vormen een belangrijke schakel in onze organisatie. De publieksgerichte activiteiten kunnen niet zonder hun inzet. Zij staan achter de bar, verkopen muntjes en helpen mee bij de verspreiding van publiciteitsmateriaal en bij onze producties zoals Paasconcerten, Singer-songwriterfestival, de Popronde en andere evenementen.

onze apparatuur, het onderhouden van de drumstellen en verschillende huishoudelijke klussen wordt mede door vrijwillige medewerkers gedaan. Vrijwilligers zijn tijdens hun werk op de Jacobiberg verzekerd, tekenen een vrijwilligerscontract met daarin de werkzaamheden en het aantal verwachte uren, hebben een intake gesprek, worden betrokken bij de besluitvorming, hebben mogelijkheden tot opleiding en deskundigheidsbevordering en er is natuurlijk een jaarlijks programma met uitjes (meestal concertbezoek) en een nieuwjaarsreceptie.

Ook bij dagelijkse werkzaamheden worden vrijwilligers ingezet. Reparatie van

Huisvesting De stichting huurt een prachtig pand in het Park Klarenbeek van waaruit we onze activiteiten organiseren. We huren dit pand van de VUJA (Vereniging Uitvoering Jongeren Activiteiten). De VUJA is het vervolg op de CJMV, die ophield te bestaan in de 60-er jaren. De VUJA is opgericht toen het centrum de status van

jongerencentrum kreeg. Onze huisbaas is zeer betrokken en de huur is laag. Dit zorgt ervoor dat er niet teveel middelen van de stichting verdwijnen in stenen. In het pand bevinden zich twee fietsenkelders die zijn omgebouwd tot oefenruimte en twee zelf gefinancierde aangebouwde oefenruimtes, op de begane

grond een zaal voor uitvoeringen en concerten, lesruimte en twee oefenruimtes. Op de bovenverdieping bevinden zich de kantoren en nog twee lesruimtes. Het pand is goed onderhouden en voldoet aan alle eisen betreft milieu en brandveiligheid. Het gebouw ademt nog steeds een beetje de sfeer van een ‘jon-

->

gerencentrum’, het werd door een journalist van de NRC ooit omschreven als ”shockproof jeugdbunker aan de Veluwezoom”. Alleen de zaal die de recensent bezocht voldoet aan die beschrijving. De rest van het gebouw is inmiddels opgeknapt, voorzien van les en wachtruimte en wordt goed onderhouden. Met het opknappen van onze directe omgeving is het er een stuk vriendelijker uit gaan zien, de verlichting en het vele bezoek aan de Berg in de avonduren draagt bij aan de veiligheid in de omgeving. De omgeving is mooi maar heeft ook nadelen. Het is zo druk geworden dat we ’s avonds een parkeerprobleem hebben,

ondanks alle maatregelen (bv parkeervakken) die we in samenwerking met de gemeente en buren hebben getroffen.

Wat deden we?

In samenwerking met onze huisbaas hebben we een programma gemaakt waarin een aantal verbouwingen en aanpassingen van het pand zijn opgenomen. Dit betreft het opknappen van de pui bij onze entree en het opknappen van de toiletten. We hebben nieuwe meubels ten behoeve van de lessen en workshops aangeschaft, er is een nieuw plan voor bewegwijzering in het gebouw

ontworpen en de oefenruimtes zijn van meer opslagruimte voorzien.

Wat willen we?

Komend jaar willen we het gebouw opknappen, in samenwerking met onze huisbaas de toiletten verbouwen en het pand aan de binnenkant van een schilderbeurt voorzien. In samenwerking met de gemeente, de bezoekers, bewoners en de bands willen we het parkeerprobleem aanpakken. In 2011 willen we een compleet nieuwe bewegwijzering in het pand aanbrengen.

Financiën Begroting (financiën) Jaarlijks stellen wij een begroting op. Aan de hand van de begrotingen voorgaande jaren, de halfjaarcijfers en de jaarverslagen en verschillende andere momentopnamen komen wij tot een reële begroting. De vorm is nogal onderhevig aan verandering, vooral qua presentatie hebben we vooruitgang geboekt. Door goede verslaggeving en regelmatig overleg over de cijfers is het mogelijk om in september een begroting te bespreken met ons bestuur, om deze vervolgens in te dienen bij de gemeente Arnhem.

Het wordt steeds moeilijker om de begroting sluitend te krijgen. Personeelslasten zijn moeilijk in kaart te brengen omdat de CAO-onderhandelingen en daarmee vaak gepaard gaande verhogingen pas zijn afgerond in het lopende jaar. Tot nu toe hebben we de daarmee gepaard gaande stijging van de loonkosten nog steeds zelf kunnen opvangen. Gezien de verwachtingen voor 2010 en verder zien we knelpunten opkomen. Knelpunt: Zoals gesteld worden de personeelslasten steeds hoger. De compensatie van uit gemeente (het accres)

loopt niet in de pas. Stijging van onze personeelslast is de afgelopen 4 jaar 13 %, compensatie in de vorm van subsidie op de personeelslasten was 4,5 %. We kunnen niet ieder jaar onze prijzen zo verhogen dat de kosten worden gedekt. We willen graag bekijken hoe we in overleg met de gemeente Arnhem het budget voor personeel kunnen verhogen. Subsidie Gemeente Arnhem. Van de gemeente Arnhem ontvangen we jaarlijks een budget subsidie, bestaande uit een deel personeelslasten, activiteitengeld en een klein deel kapitaalslasten.

->

Verder ontvangen we nog subsidie voor een ID-baan. We hebben in overleg met SZA een subsidie ontvangen om één van onze ID-ers een vast contract te kunnen bieden. De subsidie van het personeelsbudget is in 2003 met 14.000 euro verhoogd. Samen met een eigen bijdrage konden we de eerste ID-baan structureel maken. In 2008 volgde nog een verhoging met 60.000 euro. De gemeente besloot de IDbanen voor een groot gedeelte structureel te maken. Jacobiberg kreeg 2fte. Incidentele subsidies Voor SSA, de Popronde en Park Open zijn extra budgetten beschikbaar. Deze komen van de gemeente Arnhem(aan Popwaarts voor de Popronde), de provincie Gelderland en verschillende fondsen. De gemeentelijke subsidie voor het Singer-Songwriter Festival viel weg. Er werd een subsidie voor drie jaar toegekend, die vorig jaar kwam te vervallen. In de nieuwe opzet van het festival hebben we uit eigen middelen een budget

Nawoord.

Met dit stuk hebben we een poging gedaan om duidelijk te maken wat de Jacobiberg doet en betekent voor de stad Arnhem. En dat is in een dynamische omgeving, die de pop nou eenmaal is, geen makkelijk opgave! De markt is in grote mate zelfregulerend en verandert

ter beschikking gesteld. Het festival kan tenslotte worden aangemerkt als een belangrijke plek voor talentontwikkeling en speelmogelijkheid. Eigen inkomsten Onze eigen inkomsten bestaan uit de opbrengst van oefenruimte en zaalverhuur, de vergoedingen voor de lessen en workshops en de horeca. Op de concerten na zijn vrijwel alle door ons georganiseerde activiteiten kostendekkend of licht winstgevend. De eigen inkomsten worden door de stijgende lasten steeds belangrijker. Met een uitgekiend budgetbeheer zijn de eigen inkomsten in 5 jaar met 30.000 euro gestegen. Leningen Om een nieuwe oefenruimte te bouwen heeft de Jacobiberg twee leningen afgesloten. Onze brouwer, Grolsch, leende ons 11.345 euro om de Bruilzaal te bouwen. De gemeente Arnhem leende ons 75.000 euro om het overgebleven ‘gat’ te dekken. We betalen deze leningen jaarlijks terug uit onze exploitatie. De lening

voortdurend, veel sneller dan andere markten en is qua podiumkunsten erg afhankelijk van de publieke belangstelling en voorkeur. Zowel het commerciële als het alternatieve circuit leunen sterk op goede speelmogelijkheden en het liefst uitverkochte zalen en/of muziek ca-

van Grolsch is inmiddels afbetaald. De afbetaling van de lening van de gemeente Arnhem loopt nog tot 2020. Sponsoring Jacobiberg laat zich bij evenementen en producties op kleine schaal ondersteunen door sponsoring. Onze leveranciers, de brouwer en anderen worden jaarlijks benaderd voor een bijdrage aan onze producties. De sponsoring varieert van beschikbaar stellen van fusten, forse kortingen of poster/flyer sponsoring. Accountant Onze financiële huishouding wordt gecontroleerd door een accountant. Vorig jaar werd de controle van de te geven verklaring aangescherpt. Instellingen met meer dan 25.000 euro subsidie werden verplicht tot een volledige controle en verklaring. Iets wat bij ons voor een verdubbeling van de kosten heeft geleid. Acties van de instellingen richting gemeentehuis lijken het tij te keren.

fés. Het is goed om te zien hoe Arnhem met een goede (pop)infrastructuur de stad steeds meer op de kaart brengt. We hopen dat u als lezer een indruk hebt gekregen van de Jacobiberg, hoe we tegen de popmuziek in Arnhem aankijken en onze bijdrage aan dit proces leveren.

->

Colofon Tekst: Johan Slaghuis Grafisch ontwerp: Bart Kaper Fotografie: Kropot (p1, 3, 5, 7, 10, 11, 15, 24) Ronald Eckringa (p12, 13, 17, 18, 21) FotoForward (p4, 14) Michaël Bakker (p23) De volgende publicaties werden geraadpleegd: Dit gebonk dient tot het laatste toe te worden bestreden (popmuziek en overheidsbeleid 1975-2001) Andre Nuchelmans, 2002 395 minuten Amateur popmuziek in Nederland Remko van Bork iov de Popunie Rotterdam 2008

Diverse gemeentelijke notities, waaronder: Cultuurmenu Arnhem 2001-2005-2015 Lange termijnvisie Cultuur Arnhem Tonny Holtrust, 2001 De bakens verzetten Nota educatie gemeente Arnhem. Ric Alofs, Annemiek Vervoort. Ankerplaats Nota Gemeente Arnhem Ric Alofs, Adriaan de Regt, Cile Schulz Diverse financiële jaarverslagen stichting Jacobiberg Diverse oude notities gemeente Arnhem, Stad in Balans, enz.

Pop met beleid (handreiking voor gemeenten) PopNl 2006 Over de aftrap, doelen en raak schieten Bedrijfsplan Luxorlive 2007 – 2010 Lineke Kortekaas, 2007 Muziek in de stad Het belang van festivals, musea, podiumkunsten en erfgoed voor de stad. Gerard Marlet Atlas voor de gemeenten.

Websites www.arnhem.nl www.jacobiberg.nl www.popnl.nl www.luxorlive.nl www.domein-arnhem.nl www.beleven.org www.willemeen.nl en diverse andere relevante websites.