Ruimte voor duurzame innovatie in de zorg De Doelen 22 november 2012 Kim Putters Erasmus Universiteit Rotterdam Koen Harms Achmea
Programma • Opening Kim Putters: Innoveren in een meervoudige omgeving • Presentatie Koen Harms: Stimulering van duurzame innovatie in de zorg voor chronische aandoeningen. • Filmpje: de professional, de patiënt en de omgeving bij duurzame innovatie in de zorg • Discussie met de zaal over: –Duurzame innovatie vanuit patientenperspectief –Duurzame innovatie vanuit professioneel perspectief • Afsluiting met: –Lessen voor de wetenschap –Lessen voor de zorginkoop
Innovatie in de zorg: wat is het? •
ICT en E-health (technologische innovatie) – MijnZorgNet; Health Buddy; E-Health, Armeoboom
•
Wijk- en buurtgericht werken (logistieke innovatie) – Wmo, lokale zorg; anderhalve lijnszorg; Buurtzorg
•
Specialisaties (zorginhoudelijke innovatie) – TopGGz; STZ; ACT (Acceptance Commitment Therapie)
à Vele definities en verwachtingen van innovatie.
Innoveren in een meervoudige omgeving
Marc Lammers zegt…. Winnaars hebben altijd een plan. Ze kijken naar mogelijkheden, laten iets gebeuren, hebben lef en nemen initiatief. Verliezers wachten tot er iets gebeurt. Winnaars laten iets gebeuren.
Maar ziet u het duurzaam goed gaan…?
Programma • Opening Kim Putters: Innoveren in een meervoudige omgeving • Presentatie Koen Harms: Stimulering van duurzame innovatie in de zorg voor chronische aandoeningen. • Filmpje: de professional, de patiënt en de omgeving bij duurzame innovatie in de zorg • Discussie met de zaal over: –Duurzame innovatie vanuit patiëntenperspectief –Duurzame innovatie vanuit professioneel perspectief • Afsluiting met: –Lessen voor de wetenschap –Lessen voor de zorginkoop
Ambitie Achmea Zorg & Gezondheid
Deze ambitie vraagt om een duidelijke visie op zorg voor chronische aandoeningen: integrale patiëntenzorg - Zorg die aansluit bij individuele
behoeften (passende zorg): niet de diagnose is leidend maar de zorgbehoefte van de patiënt - Zorg die aansluit bij de mogelijkheden voor zelfzorg: er wordt gekeken naar het vermogen tot zelfmanagement in relatie tot de beperkingen en risico’s
“Zinnige & zuinige zorg”
De zorgbehoefte van mensen met een chronische aandoening kent grote verschillen Paul Paul is 53 en heeft diabetes, maar heeft dat goed onder controle en voelt zich eigenlijk gezond. Hij is getrouwd en heeft twee kinderen. Paul heeft een goede baan in de ICT.
Carlos Carlos is 66 en heeft diabetes en overgewicht. Daardoor heeft hij ook voetklachten. Hij is alleenstaand en gepensioneerd. Carlos leidt een vrij teruggetrokken bestaan, maar drie kaartavonden per week geven hem het nodige plezier in het leven. Marja Marja is 78 en heeft COPD, diabetes en hartklachten en is wat vergeetachtig. Haar drie kinderen zijn erg betrokken, maar wonen ver weg. Marja woont nog zelfstandig en wil dat graag zo lang mogelijk zo houden.
Huidige financiering en zorgverlening vindt plaats op basis van aandoening gerichte ketenproducten van de gemiddelde patiënt Ketenproduct & financiering
Paul
Diabetes
Carlos
Diabetes
Marja
COPD Diabetes VRM
Huidige zorg
2012
De periodieke controles die onderdeel zijn van de zorg volgens de zorgstandaard vindt Paul vooral tijdsverspilling; hij kan zelf ook wel bepalen of het goed gaat.
Voor Carlos is de zorg passend. Zijn overgewicht en voetklachten zorgen er echter voor dat hij steeds minder kan kaarten. Daardoor krijgt hij ook depressieve klachten en op termijn wordt de diagnose ‘depressie’ gesteld.
Marja krijgt ook zorg volgens de standaarden voor COPD en hartklachten. Ze ziet veel verschillende zorgverleners, die haar allemaal net iets anders benaderen en andere adviezen geven. Marja raakt daardoor nog verder in de war. In combinatie met haar vergeetachtigheid zorgt dat ervoor dat ze al snel in een verzorgingstehuis wordt geplaatst.
Demografische ontwikkelingen in combinatie met ondoelmatigheden in huidig systeem leidden tot noodzaak vernieuwing
Huidige aandoeninggerichte zorgverlening en financiering op basis van gemiddelde patiënt
Zorg die niet aansluit op behoefte van de persoon met een chronische aandoening Ondoelmatig zorggebruik doordat zorg geleverd wordt volgens de gemiddelde patiënt Dubbelingen in financiering bij multimorbiditeit Verantwoordelijkheid van patiënt en mogelijkheden zelfzorg onvoldoende benut
• Noodzaak tot passende producten en zorginkoop op maat: • Vermijden van dubbelingen door patiëntgericht en niet diseasegericht te behandelen; • Reductie van zorgkosten door onderscheid in risicoprofielen, op basis van de zorgbehoefte en de mate waarin de patiënt zelfzorg kan toepassen.
Zorg voor chronische aandoeningen gericht op zorg behoefte van de patiënt met optimale component aan zelfzorg
2015 Marja
Carlos
Paul
Zorg gericht op zorgbehoefte van de patiënt met optimale hoeveelheid zelfzorg Zorgzwaarte Niveau piramide
Paul
Zorg gericht op zorgbehoefte en zelfzorg
2015
Niveau 1
Paul krijgt de mogelijkheden om volledig zelfzorg toe te passen. Hij kan online de benodigde medische gegevens invoeren en krijgt naar aanleiding daarvan adviezen. Als dat nodig is kan zijn huisarts ingrijpen met een e-consult.
Niveau 2
Met Carlos wordt een individueel zorgplan samengesteld, waarin zijn persoonlijke doel centraal staat: kunnen blijven kaarten. Daardoor wordt Carlos meer gemotiveerd om ook zelf actief te werken aan zijn gezondheid. Een online coaching programma helpt hem daarbij. Carlos houdt plezier in het leven.
Carlos
Marja Niveau 3
Marja krijgt een casemanager. Die houdt het hele medische circuit in de gaten. Deze komt regelmatig op bezoek. Samen nemen ze de adviezen, medicatie en afspraken door. De casemanager helpt Marja ook om met haar vergeetachtigheid om te gaan en houdt contact met de kinderen. Marja kan daardoor nog lang zelfstandig blijven wonen.
Stimulering zorg naar behoefte met optimalisatie zelfzorg door gebruik van individueel zorgplan & zelfzorg tools
De rol van arts en patiënt veranderd Paul
Carlos
Marja
Paul gaat in gesprek met zijn huisarts over de wijze waarop hij zoveel mogelijk zelfzorg toepast. De huisarts neemt een rol in van adviseur en Paul neemt zelf verantwoordelijkheid voor zijn zorg.
Carlos spreekt persoonlijk doelen af met zijn huisarts: Kunnen blijven kaarten. De huisarts is coach en stuurt waar dat moet. Carlos is zelf verantwoordelijk voor de afspraken die hij met de arts heeft gemaakt.
Marja gaat in gesprek met haar arts en casemanager over de wijze waarop haar zorg het beste kan worden verleend. Ze geeft haar behoeftes aan en de huisarts en casemanager helpen haar bij het maken van keuzes.
Zorg naar behoefte met optimalisatie van zelf zorg eist een andere rol van de arts en patiënt Randvoorwaarde voor Achmea haar visie op chronische aandoeningen: Patiënten zijn in staat om meer te doen aan zelfzorg en nemen hun verantwoordelijkheid bij de zorgverlening
Zorgverleners zijn in staat om patiënten te stimuleren tot meer zelfzorg en het nemen van eigen verantwoordelijkheid bij de zorgverlening
De zorgverlener en patiënt hebben een sleutel rol bij het realiseren van duurzame innovatie!
Programma • Opening Kim Putters: Innoveren in een meervoudige omgeving • Presentatie Koen Harms: Stimulering van duurzame innovatie in de zorg voor chronische aandoeningen. • Filmpje: de professional, de patient en de omgeving bij duurzame innovatie in de zorg • Discussie met de zaal over: –Duurzame innovatie vanuit patientenperspectief –Duurzame innovatie vanuit professioneel perspectief • Afsluiting met: –Lessen voor de wetenschap –Lessen voor de zorginkoop
Film de medisch specialist 2015
Programma • Opening Kim Putters: Innoveren in een meervoudige omgeving • Presentatie Koen Harms: Stimulering van duurzame innovatie in de zorg voor chronische aandoeningen. • Filmpje: de professional, de patient en de omgeving bij duurzame innovatie in de zorg • Discussie met de zaal over: –Duurzame innovatie vanuit patiëntenperspectief –Duurzame innovatie vanuit professioneel perspectief • Afsluiting met: –Lessen voor de wetenschap –Lessen voor de zorginkoop
Patiënten perspectief Patiënten zijn in staat om meer te doen aan zelfzorg en nemen hun verantwoordelijkheid bij de zorgverlening
Zorgverleners perspectief Zorgverleners zijn in staat om patiënten te stimuleren tot meer zelfzorg en het nemen van eigen verantwoordelijkheid bij de zorgverlening
Programma • Opening Kim Putters: Innoveren in een meervoudige omgeving • Presentatie Koen Harms: Stimulering van duurzame innovatie in de zorg voor chronische aandoeningen. • Filmpje: de professional, de patient en de omgeving bij duurzame innovatie in de zorg • Discussie met de zaal over: –Duurzame innovatie vanuit patiëntenperspectief –Duurzame innovatie vanuit professioneel perspectief • Afsluiting met: –Lessen voor de wetenschap –Lessen voor de zorginkoop
Lessen voor innovatie en zorginkoop?