Rookstop medicatie voor de (rookstop) verpleegkundige
Dr Meysman Marc Afdeling Longziekten UZ Brussel 1
BVP 5/12/2015
Hoe zie ik de taak van de verpleegkundige in de rookstop • Navragen rookstatus (cfr 5A’s) • Aangrijpen van het ‘consultatiemoment’ of ‘hospitalisatiemoment’ om te praten over levensstijl verandering • ‘Checken’ van het ziekenhuis formularium • Verstrekken ‘juiste’ informatie i.v.m. medicatie
Rookstopmedicatie • Voornaamste doelstelling: onderdrukken ontwenningsverschijnselen niet een ‘rookstoppil’ • Twee mogelijkheden – Nicotinesubstitutie. – Niet-nicotine behandelingen.
Rookstop is meer dan
medicatie alleen • Medicatie helpt je om te stoppen met roken, wanneer ze voldoende lang en in een voldoende hoeveelheid wordt genomen. • Medicatie is een belangrijk onderdeel van een rookstop poging maar niet het enige onderdeel: ondersteuning, motivatie, bereidheid tot veranderen zijn even belangrijk
NRT in België 2015
http://www.nicorette.be/nicorette-producten
NRT in België
NRT in België Perrigo/omega pharma sinds 29/8/2015
Pleisters Soorten: • 24 uur patch (doorlopend gebruikt) – Nicotinell®: – Niquitin®:
21mg - 14mg - 7mg / 24 uur 21mg - 14mg - 7mg / 24 uur
• 16 uur patch – Nicorette invisi patch®
10mg-15mg-25mg/16 uur
Kauwgom Soorten: • Nicorette®: 2mg – 4mg classic-freshmint-fruit
• Nicotinell®: 2mg – 4mg cool mint-fruit
Lozenge of minilozenge Niquitin® 2mg – 4mg classic-mint Niquitin mini-lozenge 1,5-4 mg
Niet onder tong plaatsen!
Mondspray
zuigtablet
Inhaler Nicorette® 10mg
Plasma nicotine spiegels en NRT
N Rigotti N Engl J Med 2002
Dosis nodig voor volledige substitutie (1.5 mg nicotine per sigaret) # sig
Nicotine # 2mg mg gom
# 4mg gom
# 2mg Loz
# 4mg Loz
21 mg pleister
16 mg pleister
# inhal puffs
10
15
13
5
10
4
1
1
1500
20
30
25
10
20
8
1,5
1,5
3000
30
45
39
15
30
12
2
2
4500
Overdosering
Am J Cardiol 2012; 110: 968-970
Technieken om de efficiëntie van NRT te verhogen – Verlengd gebruik – Combinaties van NRT – ‘Cut Down Then Stop’: dosis reductie Ref: Clinical Strategies to Enhance the Efficacy of Nicotine Replacement Therapy for Smoking Cessation: A Review of the Literature. Drugs (2013) 73:407–426
Gecombineerd gebruik • Klinische trials tonen dat gecombineerd gebruik mogelijk efficiënter is maar, … – Er is geen eensluidende conclusie – Het is niet geheel duidelijk of sommige combinaties beter werken dan andere… – Er is geen angst voor verminderde ‘veiligheid’
Verlengd gebruik • Klinische trials hebben de efficiëntie van verlengd gebruik langer dan 8 weken niet bevestigd maar, … – Een niet verwaarloosbare minderheid van gebruikers is na 8-12 weken nog vatbaar voor herval, – Er zijn aanwijzingen dat de hervalratio toeneemt als men stopt met de behandeling – Er is geen vrees voor overdreven gezondheidsrisico’s bij verlengd gebruik
Rookreductie – Goedkeuring voor gom en inhaler – Gefaseerd proces, sterk gestructureerd • • • •
0-6 weken: verminderen 50% consumptie 6 weken 6 maand: verdere reductie. Stoppen 6- 9 maand: stop roken, verder NRT Binnen 12 maand: stoppen met NRT
Voorbehandeling met NRT – ‘er is een zwak statistisch niet-significant voordeel van NRT voorbehandeling met NRT en dan vnl met ‘pleisters’
NRT voorbehandeling
Bupropion (Zyban®) • Bupoprion SR (Zyban®) – dosis 150 mg elke morgen gedurende 6 dagen, dan 150 mg bid (8 uur tussen) gedurende 7-9 weken na rookstop. – Dosisaanpassingen • Nier-/leverinsufficiëntie: 150 mg 1X/d • Diabetes: als alleen dieet dan volle dosis; insuline of orale antidiabetica en goede controle, dan reductie tot 150 mg/d
– Stopdatum tussen dag 8-14. Start 1 week voor rookstop
• Werkingsmechanisme: inhibitie van re-uptake van noradrenaline, niet-competitieve inhibitie receptor en effect op serotonine re-uptake (Richmond and Zwar 2003)
• Contra’s: epilepsie (risico 1/1000), eetstoornis, MAO-inhibitoren meer dan 2 weken interval. • Voornaamste nevenwerkingen: droge mond, slaapstoornissen,
Bupropion Interactie • Metabolisme via leverenzymen: • Ook opletten bij • •
Alkohol hoofdtrauma
Terugbetalingscriteria Zyban® • Motivatie van de patiënt – Document om de patiënt te motiveren en zijn inspanning te bevestigen • Opvolging van de patiënt – Agenda met tips en advies om de patiënt te motiveren • Spirometrie (vorige) – COPD II, III, IV (GOLD) – Tiffeneau index (FEV1/FVC) <70% en ESW <80% • Leeftijd >35 jaar • Zyban is goed getolereerd (Starter Pack, staal, vorige behandeling) – Sticker
Terugbetalingscriteria Zyban® Voorschrift – Starter Pack (30x150mg): niet terugbetaald = 18 dagen goede tolerantie • 1 tab/dag gedurende de eerste 6 dagen • vervolg, 2 tabl /dag gedurende 12 dagen
– Normale verpakking (100x150mg): terugbetaald in Bf
• Terugbetalingsaanvraag + sticker
• Hernieuwing van de terugbetaling: – na 6 maanden – max. 3 maal in 5 jaren
Varenicline (Champix®): • Specifiek ontwikkeld voor rookstop (cfr ook cytisine, Tabex®) • Partiële agonist met specifieke binding voor de nAcHR(α4β2) stimuleert de receptor om de drang en ontwenningsverschijnselen te verminderen. Bij rat 35-60% agonist activiteit
• Antagonist –blokkeert de versterkende effecten van nicotine om zo het rookgenot te verminderen N Engl J Med 2008; 359: 2018-2024 Drugs. 2009;69(10):1319-38
Champix® • Champix® – Aanbevolen dosis • Dag 1-dag 3: 0.5mg per dag • Dag 4-dag7: 2 x 0.5mg per dag • Dag 8-verder (totaal 12 weken): 2 x 1 mg
– – – – –
Starterspak (eerste 2 weken) Verpakking 4 weken Vanaf februari 2007 verpakking 2 weken Vanaf maart 2008: terugbetaalde verpakking 8 weken Vanaf 1 juli 2010: terugbetaalde 10 weken verpakking – Vanaf 1 oktober 2015: 2de terugbetaling mogelijk
Terugbetaling • RIZIV website – Webtoepassingen • Geneesmiddelen van ‘hoofdstuk IV’ aanvraagformulieren – Open webtoepassing
Varenicline • Vnste nevenwerkingen: nausea, slaapstoornissen en hoofdpijn. • Nausea tot 30% maar slechts <3% zeer ernstig • Dosis aanpassen bij NI ( GFR < 30 ml/min) tot 1mg per dag. Niet gebruiken bij < 15 ml/min klaring.
Varenicline nevenwerkingen: ψ
Nevenwerkingen
VareniclineNevenwerkingen • ivm cardiovasculaire nevenwerkingen van alle pharmacotherapie: Journal of the American Society of Hypertension 7(1) (2013) 61–67.
Nicotine vaccines
Efficacy of the nicotine vaccine 3'-AmNic-rEPA (NicVAX) co-administered with varenicline and counselling for smoking cessation: a randomized placebo-controlled trial. Hoogsteder PH1, Kotz D, van Spiegel PI, Viechtbauer W, van Schayck OC Addiction. 2014 Aug;109(8):1252-9
FINDINGS: There was no difference in abstinence rates between NicVAX and placebo from weeks 9 to 52 [27.7 versus 30.0%, odds ratio (OR) = 0.89, 95% confidence interval (CI) = 0.62-1.29] or weeks 37 to 52 (33.8 versus 33.2%, OR = 1.03, 95% CI = 0.73-1.46). The top 30% antibody responders, compared to the placebo group, showed a non-significant tendency towards higher abstinence rates from weeks 37 to 52 (42.2 versus 33.2%, OR = 1.47, 95% CI = 0.89-2.42). CONCLUSION: The nicotine vaccine, NicVAX, does not appear to improve the chances of stopping smoking when given in addition to varenicline and behavioural support.
Vaccinatie
Wat is een elektronische sigaret?
Geen ‘rook’ maar een aërosol van vloeibare partikels Een ‘mist’ * Nicotine Tob Res 2010; 12: 905-912
• Batterij • Microchip controller en sensor: activatie vergt > zuigkracht dan sigaret* • Verdampingskamer (4065°C of regelbaar), gloeidraad 50-250°C • LED lichtje • container (PG in H2O of PG-glycerolmengsel)
Een veelheid aan vormen en kleuren
Beschikbaarheid en regelgeving ENDS 16/33deelnemers beschikbaar 4/16 via farmacie 6/16 supermarkt 4/16 in kiosken 14/16 via internet Andere 9/16 (oa spec. Winkels)
1 merk (E Jin) Wet 24/01/77 en 13/8/1990 Wet 25/03/64
Geen vergund
Bevraging FCTC rapport 2012
Nicotine na roken ES versus standaard sigaret
Sci Rep. 2014 Feb 26;4:4133
Efficiëntie van E-sigaret in RCT
McRobbie H, Bullen C, Hartmann-Boyce J, Hajek P. Electronic cigarettes for smoking cessation and reduction. Cochrane Database of Systematic Reviews 2014, Issue 12. Art. No.: CD010216. DOI: 10.1002/14651858.CD010216.pub2.
RCT -EC
RCT-EC
Advies Hoge Gezondheidsraad nr.9265
Advies Hoge Gezondheidsraad Aanbevelingen voor onderzoek
Hoeksteen van tabakscontrole : ‘Do what is known to work and do it efficiently’ • • • • •
Verminder de beschikbaarheid van tabak(tax en illegale handel) Massa media en sociale netwerk campagnes Verhinder toegang tot tabak van jongeren Rookstop ondersteuning Rookvrije openbare ruimten
Best Practices for Comprehensive Tobacco Control Programs — 2014.Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease
