Risico’s van Knab Crowdfunding Als investeerder moet je begrijpen dat lenen aan gevestigde MKB-bedrijven een mooi brutorendement met zich mee brengt, maar dat het niet mogelijk is om risico’s voor 100% uit te sluiten. Je loopt dus het risico je geïnvesteerde bedrag geheel of gedeeltelijk te verliezen. Ook kun je de lening gedurende de looptijd in beginsel niet vervroegd opeisen. Daarnaast worden er in beginsel geen ‘harde’ zekerheden (zoals pand of hypotheek) gevestigd ten gunste van de investeerders, maar alleen persoonlijke zekerheden (zoals een borgstelling). Verder vallen de investeringen in Knab Crowdfunding (anders dan het saldo op je Knab Crowdfundingrekening) niet onder het Nederlandse wettelijke depositogarantiestelsel, beleggerscompensatiestelsel of onder een ander (wettelijk) garantiestelsel. Dit betekent dat de terugbetaling van de lening volledig afhankelijk is van de (kredietwaardigheid van de) leningnemer. Als ondernemer moet je je realiseren dat het aangaan van een leningsovereenkomst een rentelast met zich meebrengt gedurende de looptijd van de lening. Daarnaast wordt bij crowdfunding (bedrijfsgevoelige) informatie gedeeld met andere gebruikers van het crowdfundingplatform, waaronder investeerders of concurrenten. Financiering door middel van crowdfunding kan leiden tot reputatieschade, bijvoorbeeld als je als ondernemer niet aan de aflossings- en rentetermijnen kunt voldoen. Hieronder vind je de belangrijkste kenmerken en risico’s van Knab Crowdfunding en lees je wat je kunt doen om de risico’s te beperken.
Wat is Knab Crowdfunding? Knab Crowdfunding wordt je aangeboden door Knab in samenwerking met Collin Crowdfund N.V. Collin beoordeelt de leningaanvragen en beheert de leningen. Dit betekent dat de leningaanvragen onder de ontheffing van Collin worden aangeboden en niet onder de bankvergunning van Knab. De investeringen in crowdfundingprojecten gaan via een Knab Crowdfunding rekening. Crowdfunding is een alternatieve vorm van investeren waarin je als investeerder rechtstreeks geld uitleent aan een ondernemer. Collin is alleen bemiddelaar en wordt geen partij bij de leningsovereenkomst die je (via Collin) afsluit. Knab is niet bij de beoordeling van de leningaanvragen betrokken en draagt hier geen verantwoordelijkheid voor. Wij geven je ook geen advies bij het investeren in Knab Crowdfundingleningen. Dit houdt in dat je voor 100% zelf het risico loopt. Er is namelijk altijd een mogelijkheid dat het bedrijf waaraan je geld uitleent niet in staat is om dit (volledig) terug te betalen. Knab participeert standaard voor 10% van de hoofdsom in elke lening, tot een maximum van € 250.000 per lening. Als investeerders hun inschrijving op een leningaanvraag gedurende de wettelijke bedenktermijn van 14 dagen intrekken, dan verhoogt Knab haar participatie in de lening voor de betreffende leningdelen tot maximaal 40% (tijdelijk, tot aan eind 2016) respectievelijk 20% (vanaf 1 januari 2017). Ook hier geldt een maximum van € 250.000 per lening. Dit betekent dat Knab als investeerder partij zal worden bij de leningsovereenkomst. Dit kan echter niet als een garantie of investeringsadvies door Knab worden gezien. Knab hanteert een streng beleid om belangenconflicten bij Knab Crowdfunding te voorkomen. Dit beleid vind je op www.knab.nl onder Crowdfunding.
Knab Crowdfunding bestaat bij de gratie van investeerders. Samen met onze samenwerkingspartner Collin doen we er daarom alles aan om risico’s voor investeerders te beperken: Collin beoordeelt elke leningsaanvraag kritisch volgens vaste procedures en door deskundige functionarissen. De Crowdfund Coaches van Collin bezoeken elke ondernemer op locatie. Via het onafhankelijke creditratingbureau Dun & Bradstreet wordt elke onderneming op kredietwaardigheid getoetst. Elke onderneming wordt qua solvabiliteit, rentabiliteit en liquiditeit getoetst. De conclusie komt tot uiting in een Collin Credit Score. Minimaal één keer per jaar ontvang je als investeerder een update over de ontwikkelingen van de onderneming waaraan je geld uitleent. Samen met onze partner Collin kijken we voortdurend kritisch naar het risicomanagementbeleid voor Knab Crowdfunding en of dit goed wordt nageleefd.
Wat kun je zelf doen om de risico’s zoveel mogelijk te beperken? Investeer een verantwoord deel van je totale vermogen in leningen aan MKB-bedrijven via Knab Crowdfunding. Investeer met vermogen dat je voor een langere periode niet hoeft te gebruiken voor andere doeleinden Investeer niet met geleend geld. Verdeel je investering in Knab Crowdfunding over meerdere leningaanvragen en spreid daarmee je risico’s. Investeren in Knab Crowdfunding kan al vanaf € 100 per lening. Voorbeeld: bij een beschikbaar bedrag van € 10.000 heeft het de voorkeur om te spreiden over minimaal 10 tot 20 leningen (meer mag natuurlijk ook). Spreid je vermogen door naast crowdfunding ook te sparen en/of te beleggen in andere producten (sparen, aandelen, vastgoed, obligaties, etc.) om zo risico’s verder te spreiden. Als je investeert in Knab Crowdfundingleningen, moet je je realiseren dat je rechtstreeks geld uitleent aan een ondernemer. Dit houdt in dat je het risico loopt dat het bedrijf waaraan je geld uitleent, niet in staat is om dit (volledig) terug te betalen. Hoewel in beginsel alleen leningen met een voldoende kredietwaardigheid (aan de hand van de Collin Credit Score en de Dun & Bradstreet kredietwaardigheidsscore) op de Knab Crowdfundingomgeving worden aangeboden, is de kredietwaardigheid van de leningnemer afhankelijk van allerlei externe factoren. Je kunt daarbij bijvoorbeeld denken aan de ontwikkeling van de economie, de concurrentiepositie van de onderneming, de financiële positie van leveranciers of debiteuren, de realisatie van bedrijfsplannen, etc. Of de leningnemer in staat zal zijn om betalingsverplichtingen in de toekomst na te komen, is dan ook niet met zekerheid te zeggen. Daarom moet je je altijd goed verdiepen in de specifieke risico’s die horen bij de Knab Crowdfundingleningen waarin je wilt investeren.
Kredietwaardigheidsscore Dun & Bradstreet Knab Crowdfunding werkt met het onafhankelijke creditratingbureau Dun & Bradstreet (D&B). D&B bestaat al 170 jaar en is wereldwijd de grootste partij in zakelijke informatie en inzicht. De D&B Rating wordt al jarenlang erkend als toonaangevende voorspellende indicator om bedrijfsrisico’s te evalueren.
Deze evaluaties zijn gebaseerd op de meest uitgebreide up-to-date informatie. De D&B Rating zet een heleboel afzonderlijke gegevens om in een heldere beoordeling van het prestatievermogen van een onderneming. D&B bekijkt per land welke factoren het meest bepalend zijn voor risicobeoordeling en bedrijfsfaillissementen. De analysemethode is universeel. Daardoor is elke D&B Rating, hoewel per land bepaald, internationaal te vergelijken. De D&B Rating is voor Knab Crowdfunding een waardevol analyse-instrument als het gaat om de primaire indicatie. De D&B Rating bestaat uit 2 delen: de ‘financiële sterkte code’ (gebaseerd op het netto eigen vermogen) en de ‘risicofactor’ om het risico weer te geven. Afhankelijk van de score die D&B afgeeft (de risicofactor), neemt Knab Crowdfunding de leningsaanvraag verder in behandeling: Ondernemingen met een risicoklasse 1 worden met de kwalificatie ‘minimaal risico’ getoond, risicoklasse 2 als ‘laag risico’ en risicoklasse 3 als ‘verhoogd risico’. Deze risicoklassen en benamingen zijn overgenomen van D&B. Let op: de kredietwaardigheid van de leningnemer is ook afhankelijk van allerlei externe factoren, waarmee de D&B kredietwaardigheidsscore geen rekening houdt. Leningaanvragen van ondernemingen die door D&B in categorie 4 worden geplaatst, worden standaard afgewezen. Ondernemingen waarover onvoldoende informatie beschikbaar is om een kwalificatie af te geven, worden met de vermelding ‘onvoldoende informatie’ getoond. Bij deze ondernemingen is voor besluit tot plaatsing de Collin Credit Score doorslaggevend.
Collin Credit Score Knab Crowdfunding voorziet elke leningaanvraag van een zogenoemde Collin Credit Score, op basis van een model dat is opgesteld en getoetst met ervaren kredietspecialisten en accountants. Uit dit model volgt in één oogopslag de beoordeling van de rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit van de onderneming. De Collin Credit Score wordt gebaseerd op de 2 laatste jaarrekeningen (verleden) en het bedrijfsplan met begroting (toekomstverwachting).
Opbouw Collin Credit Score Creditscores
Excellent
Goed
Voldoende
Matig
60 – 31
Ruim voldoende 30 – 11
Rentabiliteit (cashflow overschot na krediet verlening) Solvabiliteit (eigen vermogen na kredietverlening) Liquiditeit (current ratio) Bandbreedte leningsrente per categorie
100 – 61
10 – 2
1 – neg
100 – 46
45 – 36
36 – 26
25 – 16
15 – neg
>= 1,5
< 1,5 – 1,4
< 1,4 – 1,2
< 1,2 – 1,0
< 1,0
3–8
4–9
5 – 10
6 – 12
8 – 14
De rentabiliteitscore wordt procentueel afgeleid van wat er van de 100% gerealiseerde cashflow overblijft. Dit na eliminatie van incidenten en na aftrek van alle aflosverplichtingen, na het aangaan van nieuwe financieringen. Afhankelijk van de achtergrond van het bedrijf
wordt de cashflowbelasting door onder andere vervangingsinvesteringen en financiering van groei in de score meegenomen. De solvabiliteitscore is het percentage eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal na kredietverlening. Dit percentage wordt beïnvloed door aantoonbare stille reserves, oninbare debiteuren, aftrek goodwill en andere immateriële activa. De liquiditeitscore staat gelijk aan het kengetal current ratio (vlottend activa/vlottende passiva).
Weging Weging Rentabiliteit (cashflow overschot na krediet verlening) Solvabiliteit (eigen vermogen na kredietverlening) Liquiditeit (current ratio) Maximum punten per categorie
Excellent
Goed
Ruim voldoende
Voldoende
Matig
40
32
24
14
0
25
20
15
5
0
35
28
21
11
0
100
80
60
30
0
Score op basis van totalen Score van-tot Credit score 100 – 91 Excellent 90 – 71 Goed 70 – 46 Ruim voldoende 45 – 21 Voldoende 20 of minder Matig De Collin Credit Score wordt met deugdelijke toelichting geleverd door, en onder verantwoordelijkheid van de (potentiële) ondernemer. Deze wordt ondersteund en begeleid door de Crowdfund Coach. De Collin Credit Score wordt gebaseerd op balans en winst & verliesrekening na kredietverlening, zoals weergegeven in de prognose van het bedrijfsplan. Afhankelijk van de achtergrond van de aanvraag, historische performance of andere aspecten, kan de Crowdfund Coach of de Groen Licht Commissie de score aanpassen.
Zekerheden Knab Crowdfunding werkt veelal zonder ‘harde’ zekerheden voor investeerders. Vormen van zekerheden die Knab Crowdfunding namens de investeerders wel kan vragen, zijn: Een persoonlijke zekerheidstelling in de vorm van een privé-borgstelling van de directeur/aandeelhouder bij een financiering aan een rechtspersoon. Dit is gewenst, tenzij de solvabiliteit van de onderneming binnen de Collin Credit Score minimaal als ‘goed’ wordt beoordeeld.
Achterstelling van leningen van ‘derden’ ten opzichte van de lening die onze investeerders verstrekken via Knab Crowdfunding. Een ‘Vermogensinstandhoudingsverklaring’ of ‘Non-onttrekkingsverklaring’ van de directeur/aandeelhouder en/of derden, afgezien van salaris (dus geen onttrekkingen via dividend, RC-verhouding in privé, etc.). Een verpanding in geval van een zuivere ‘objectfinanciering’. Een hypothecaire inschrijving in geval van financiering van registergoederen zoals vastgoed en schepen.
Groen Licht Commissie Als de Crowdfund Coach op basis van de Collin Credit Score en de D & B-score positief adviseert, beoordeelt de Groen Licht Commissie de aanvraag. De Groen Licht Commissie bestaat uit directieleden met ruime ervaring in bedrijfsfinancieringen. Pas als deze commissie akkoord is met de leningsaanvraag, wordt deze op de Knab Crowdfunding website geplaatst
Tussentijds informeren De onderneming die via Knab Crowdfunding een lening aangaat, is verplicht om binnen uiterlijk 6 maanden na afsluiting van het boekjaar een definitieve jaarrekening aan Collin aan te leveren, evenals een management-samenvatting met terugblik, toelichting op het resultaat versus eerder gestelde prognoses en korte vooruitblik. De Crowdfund Coach analyseert deze informatie op juistheid en consistentie en heeft daarover contact met de ondernemer. De managementsamenvatting wordt gedeeld met de investeerders. Als er redenen zijn om aan te nemen dat de continuïteit van regelmatige betaling van rente en aflossing in gevaar komt, gaat de Crowdfund Coach intensief in gesprek met de ondernemer. De status quo en mogelijke oplossingen worden dan bepaald. Dit alles gebeurt in overleg met de Groen Licht Commissie. De uiteindelijke oplossing legt Collin indien nodig via een elektronische stemronde voor aan de investeerders. Zij besluiten op basis van een normale meerderheid (de helft + 1). De mate van deelname aan de lening bepaalt ieders stemrecht. De uitslag van de stemming is voor alle betrokken investeerders bindend. Het besluit wordt vervolgens direct uitgevoerd.
Toezichthouder Knab Crowdfunding wordt je aangeboden door Knab in samenwerking met Collin Crowdfund N.V. Collin heeft een ontheffing ontvangen van de AFM voor het bemiddelen in opvorderbare gelden en staat geregistreerd onder nummer 19000013. Onder dit regime mag Collin bemiddelen in leningovereenkomsten van ondernemingen. Geldvragers zullen bij Collin daarom nooit particulieren zijn. Een ontheffing van het bemiddelen in opvorderbare gelden betekent - strikt genomen - dat Collin niet onder doorlopend toezicht van de AFM staat. Maar omdat de AFM de ontwikkelingen in de crowdfundingsector goed wil volgen, rapporteert Collin 2 keer per jaar aan de AFM, onder meer over de omvang van haar crowdfundingactiviteiten. Collin beoordeelt de leningaanvragen en beheert de leningen. Dit betekent dat de crowdfunding leningaanvragen je worden aangeboden onder de ontheffing van Collin (onder de handelsnaam Knab Crowdfunding) en niet onder de bankvergunning van Knab.
De investeringen in crowdfundingleningen gaan via een Knab Crowdfundingrekening bij Knab. Knab heeft een volledige bankvergunning van De Nederlandsche Bank N.V. en het liquide saldo op je Knab Crowdfundingrekening (het niet geïnvesteerde bedrag) valt onder het Nederlandse wettelijke depositogarantiestelsel. Alle investeringen in crowdfundingprojecten vallen niet onder enig depositogarantiestelsel, beleggerscompensatiestelsel of ander (wettelijk) compensatiestelsel.
Aandachtspunten Collin is alleen bemiddelaar en wordt geen partij bij de leningovereenkomst. Knab is niet bij de beoordeling van leningaanvragen betrokken en draagt hier geen verantwoordelijkheid voor. Knab en Collin geven geen garantie op betaling van rente en aflossingen door de ondernemer. Je hebt als investeerder uitsluitend een vordering op de ondernemer. Knab participeert in alle Knab Crowdfundingleningen (zie hierboven). Dit kan echter niet als een garantie of investeringsadvies door Knab worden gezien. Knab heeft een streng beleid om belangenverstrengeling bij Knab Crowdfunding te voorkomen. Indien een vordering voor de investeerders oninbaar is geworden en in overleg met de ondernemer geen bevredigende oplossing is gevonden, dan worden de oplossingsmogelijkheden voorgelegd aan alle investeerders. Als de investeerders besluiten de voorgelegde oplossing niet door te voeren, dan kunnen zij de vordering afboeken of het innen van het openstaande bedrag eventueel uit handen geven. In het laatste geval faciliteert Collin de contacten met het incassobureau, maar worden de kosten pro rata gedragen door de investeerders. Geïnvesteerde tegoeden vallen niet onder het Nederlandse wettelijke depositogarantiestelsel, beleggerscompensatieregeling of een andere (wettelijke) garantieregeling. Het liquide saldo op je Knab Crowdfundingrekening (dat dus niet is geïnvesteerd in crowdfundingleningen) valt wel onder het Nederlandse wettelijke depositogarantiestelsel. Terugbetaling van de lening is dus volledig afhankelijk van (de kredietwaardigheid van) de leningnemer.
