de krant voor alle omwonenden van de rotterdamse haven
– nr. 18 jaar 5 –juni 2013
een ng hti overnachet op dam r SS Rotte
Richard verloor zijn baan, nu bestuurt hij zijn eigen locomotief
Manuela laat zich omscholen voor havenwerk. Meer over werken in de haven op Pag. 8 foto: eric buis
Bekijk de extra’s met Layar Hoe? Lees het op pag. 12 Vier keer per jaar verschijnt deze uitgave van het Havenbedrijf Rotterdam. De krant laat zien hoe bewoners, bedrijven, g emeenten en het Havenbedrijf samen aan een mooie en veilige haven werken. Zo brengen we de haven dichterbij.
Zelf schepen spotten in de haven »» Schepen spotten is een populaire havenhobby »» ‘De één spaart postzegels, ik » spaar schepen’, zegt spotter Bart Beltman »» Hij geeft zeven tips voor beginnende spotters
B
art Beltman woont samen met zijn vrouw en zoontje in Meppel in Drenthe. Ondanks de flinke afstand bezoekt hij met enige regelmaat de Rotterdamse haven. De reden: van kinds af aan is hij al helemaal gek van schepen, in alle soorten en maten. Met zijn camera trekt hij eropuit om zoveel mogelijk fraaie exemplaren vast te leggen en de foto’s later op zijn website te publiceren. En hij is lang niet de
enige. Vele ‘spotters’ dwalen dagelijks over de Rotterdamse kades. Of ze ontmoeten elkaar online op de talloze websites en fora waar ze tips uitwisselen en foto’s delen. Wil je ook wel eens de kick van het schepen spotten ervaren? Bart geeft zeven onmisbare tips. Over de beste plekken, en hoe je het ook leuk houdt voor je gezin.
Lees verder op pagina 6-7
Havenbedrijf op tournee Zij waren erbij
p. 3
Olie op het water Schermen houden haven schoon p. 5
Bomenridders Waken ook over de haven p. 11
Kortingsbonnen Voor havenkunst en -theater p. 12
2
De haven 24/7
‘Deze plek aan de Brielselaan in Charlois is voor mij let terlijk de verbinding tussen de bewoners en de haven, tussen mens en water. Via het enige zebrapad van de Tarwewijk kun je hier tot vlakbij het water komen. Dit stukje Maashaven is hoe ik me voorstel dat het vroeger was. De schepen die er liggen, het SS Rotterdam met zijn kont de verkeerde kant op, het zicht op Katen drecht. Een symbolische plek én locatie van het theater project waar ik aan werk: ‘Charlois aan het Water’ van het Rotterdams Wijktheater. De haven, dat zijn voor mij de mensen en de verhalen. De bewoners van Charlois, waar ik zelf zes jaar woonde, vinden het verschrikkelijk dat steeds minder schepen de Maashaven binnenvaren en dat activiteiten op de kade
verdwijnen. Als je echt ruzie wilt, moet je hen vertellen dat je de Maashaven gaat dempen. De identiteit van de haven die verandert, daar gaat ook ons theaterproject over, door en voor de bewoners van de wijk. De haven fascineert me. De schaal ervan, bijna niet te bevatten. Ik ben geboren in voormalig Joegoslavië. Als kind kwam ik veel bij familie aan de kust van Kroatië. Een romantische plek: diepblauwe zee, vissersbootjes. Dat was ik gewend. We verhuisden naar Rozenburg, waar de enorme containerschepen continu langsvaren. Nu kan ik niet meer zonder de ruwheid van de Rotter damse haven.’ ‘Charlois aan het Water’, zie p.12 en: www.rotterdamswijktheater.nl
‘De haven die verandert, daar gaat ons theaterstuk ook over’ Foto: bart maat
Maasvlakte 2 officieel geopend
Foto: marc blommaert
De havenspot Van theatermaakster Jasmina Ibrahimovic
Aanleg 150 miljoen euro goedkoper Minister Schultz verricht de officiële openingshandeling.
Met een vlootschouw van 25 sche pen – van klassieke driemasters tot een modern containerschip – werd deze gedenkwaardige gebeurtenis luister bijgezet. De schepen vormden de eerste officië le bezoekers van Maasvlakte 2 die
Maasvlakte 2 in cijfers
nu een integraal onderdeel vormt van het havengebied. Inmiddels is deze nieuwste havenuitbreiding per weg, spoor en vaarweg met het achterland verbonden. Dit betekent dat de haven met een vijfde is gegroeid en de container capaciteit de komende decennia twee keer zo groot kan worden.
Minder blokken In totaal heeft de aanleg van Maasvlakte 2 (die iets meer dan viereneenhalf jaar heeft geduurd) 1,55 miljard euro gekost. Dat is 150 miljoen euro goedkoper dan
geraamd. Uitzonderlijk voor een infrastructureel project van deze orde van grootte. De meevaller is onder andere te danken aan een verbeterd ontwerp van de harde zeewering die Maasvlakte 2 tegen stormen en extreem hoge water standen beschermt. Hiervoor is een andere constructie bedacht: geen gewone dijk, maar een blokkendam met een keienstrand daarachter. Met de officiële voltooiing van Maasvlakte 2 komt de volgende stap in zicht: de ingebruikname van containerterminals APM
Terminals en Rotterdam World Gateway. De bouw van beide terminals ligt op schema en naar verwachting worden ze eind 2014 in gebruik genomen. Al eerder komen de eerste containerschepen om kranen en andere terminal onderdelen te testen.
Prinses Alexiahaven Andere bedrijvigheid die we op Maasvlakte 2 kunnen verwachten, is boord-boordoverslag. Daarbij wordt lading van het ene schip op het andere overgeheveld, zoals olie (‘natte bulk’) en granen
•
(‘droge bulk’). Hiervoor plaatst het Havenbedrijf palen in de toekomstige Prinses Alexiahaven. Daaraan kunnen schepen, maar ook offshore platformen afmeren. Dit deel van Maasvlakte 2 blijft zeker de komende vijf tot tien jaar als zodanig beschikbaar. Zodra de ruimte voor nieuwe terminals nodig is, kan hier nog eens 300 hectare aan bedrijfsterreinen – ruim 460 voetbalvelden – worden opgespoten. Zo is Maasvlakte 2 klaar voor elk mogelijk toekomst scenario.
•
1-9-2008 was de officiële start van de aanleg 160 keer stadion De Kuip tot de rand gevuld, zoveel zand heeft aannemer PUMA sindsdien opgespoten (240 miljoen kuub) 700 hectare nieuw bedrijfsterrein heeft dit opgeleverd, ruim 1075 voetbalvelden 20.000 betonblokken zijn verwerkt in de 3,5 kilometer lange harde zeewering 1,55 miljard euro heeft de aanleg van de eerste fase van Maasvlakte 2 gekost
•
•
Foto: aeroview
»» Minister Schultz (Infrastructuur en Milieu) heeft op 22 mei Maasvlakte 2 officieel geopend »» Daarmee is de Rotterdamse haven 20% groter »» De aanleg is 150 miljoen » euro goedkoper uitgevallen » dan geraamd
In elke Havenkrant vertelt Hans Smits, algemeen directeur Havenbedrijf, wat er speelt. Dit keer: de voltooiing van Maasvlakte 2.
Maasvlakte 2 is klaar. Maar is het wel verstandig de haven midden in de crisis uit te breiden? ‘We zitten nu in een economische crisis, maar Maasvlakte 2 is voor de komende honderd jaar aange legd. We hebben door de aanleg de ruimte om de haven verder te laten groeien en ontwikkelen. Bij Maasvlakte 1 duurde het veertig jaar voor alle grond in gebruik was. Nu staat de economie even stil. Als er straks weer groei is, dan kunnen we optimaal profite ren van het nieuwe havengebied.’
dan zie je dat het een van de snelst groeiende sectoren is. We importeren nu misschien wat minder omdat consumenten de hand op de knip houden, maar de export van goederen groeit juist. Inmiddels wordt er via Rotterdam meer uitgevoerd dan ingevoerd per container. De twee bedrijven die nu een nieuwe terminal op Maasvlakte 2 bouwen, RWG en APMT, hebben er alle vertrouwen in dat ze er de komende decennia goede zaken gaan doen.’
Zijn er wel genoeg containers voor de twee nieuwe terminals? ‘De containersector heeft zich goed hersteld van de dip in 2009. Kijk je naar de langere periode,
Wat gaat u doen met de € 150 miljoen die u heeft overgehouden bij de aanleg? ‘Het klopt dat de aanleg ‘maar’ € 1,55 miljard kostte en geen
‘
Maasvlakte 2 is voor de komende honderd jaar aangelegd
’
€ 1,7 miljard zoals we hadden geraamd. Maar dat geld hebben we niet ‘over’. Ook voor investe ringen elders in het havengebied hebben we veel geld nodig. Daarnaast hebben we met het Rijk afgesproken dat we de bijdrage van het Rijk aan Maas vlakte 2 sneller terugbetalen dan gepland, en we keren vanaf dit jaar meer dividend uit aan de ge meente Rotterdam en de Staat. Omdat we € 150 miljoen minder hebben uitgegeven dan gepland kunnen we dit doen. Daar zijn we blij mee, want ook voor ons geldt dat we een euro maar één keer kunnen uitgeven.’
foto: john vane
drie vragen aan Hans Smits over Maasvlakte 2
De haven 24/7 3
gespotKraan in stukjes Inspraak gevraagd Ontworpen in Rotterdam, gemaakt in China en op zaterdag 18 mei afgeleverd per schip op Maasvlakte 2: de eerste van tien kranen voor APM Terminals op Maasvlakte 2. Als een bouwpakketje, want met een hoogte van 140 meter – denk de Erasmusbrug – paste hij niet op het schip. Geschikt om de allergrootste containerschepen ter wereld te lossen. Met een ‘afstandsbediening’, want deze nieuwste generatie containerkranen wordt niet langer bemand. Zo verrijst op Maasvlakte 2 stapje voor stapje de haven van de toekomst.
De gemeente Rotterdam legt deze zomer de ontwerpbestem mingsplannen voor drie havengebieden ter inzage. Het gaat om de gebieden ‘Botlek-Vondelingenplaat’, ‘Europoort en Landtong’ en Maasvlakte 1. Iedereen krijgt de gelegenheid om een reactie (‘zienswijze’) te geven. De bestemmingsplannen zijn belangrijk, omdat ze vastleggen welke activiteiten op wel ke plek mogelijk zijn. Allerlei belangen worden daarbij afge wogen: milieueffecten, groeiverwachtingen en ambities zoals vastgelegd in de Havenvisie 2030. De gemeente, de DCMR Milieudienst Rijnmond en het Havenbedrijf Rotterdam zijn hierbij intensief betrokken. En u dus ook, via een mogelijke zienswijze. Voor informatie bel 14010. Of kijk op: www.rotterdam.nl/bestemmingsplannen www.ruimtelijkeplannen.nl
www.apmterminals.com
5.142.528 Uit zoveel led-lichtjes bestaat het beeldscherm dat vanaf september in de ontvangsthal van Rotterdam Centraal hangt en havenbeelden toont. Het 39,68 meter brede en 4,32 meter hoge scherm – een gift van Haven bedrijf Rotterdam aan de Rotterdammers – is het grootste van Europa. Het beschikt over 3 processors, nodig om 3968 pixels over de volle breedte aan te sturen, en 124 stuks 230 volt aansluitingen voor de benodigde voeding.
Dit wilden Adri, Annemiek en Hannah weten over de haven Is de haven wel veilig? Hoe zit het met de bereikbaarheid? Dit soort vragen stond centraal tijdens ‘Havenbedrijf op tournee’, elf bijeenkomsten voor omwonenden van de haven. Drie bezoekers blikken terug. Adri Lokker een echte havenman Woont in Hoek van Holland
A ‘Zo’n Calandbrug is een interessante ontwikkeling’
dri woont ruim 60 jaar in Hoek van Holland en is een echte havenman. Zijn vader werkte voor Stoomvaart Maat schappij Zeeland, de huidige Stena Line en ging twee jaar later naar Smit Tak. Daar startte Adri ook als medewerker exploitatie en eindigde zijn carrière als directeur van Takmarine in Maassluis. Ook als gepensioneerde is hij nog altijd actief betrokken bij de haven als secreta ris van de Koninklijke Nederlandse Red ding Maatschappij (KNRM) in Hoek van Holland. ‘Mij hoef je niets te vertellen, ik
ken de haven.’ Adri was te spreken over de avonden, vooral over de aanwezig heid van een directielid. ‘Je wordt niet afgescheept met een of andere lagere medewerker.’ Hij heeft een vraag gesteld over de Calandbrug bij Rozenburg, een groot knelpunt op de Havenspoorlijn. De brug gaat zo’n acht keer per dag open voor de scheepvaart met in de toekomst files op het spoor als gevolg. Het Haven bedrijf pleit voor het omleggen van de Havenspoorlijn via de Theemsweg. ‘De haven van Rotterdam is op economisch vlak enorm belangrijk voor Europa. Wij vormen het kruispunt van goederenstro men in de wereld. Zo’n Calandbrug is dan een interessante ontwikkeling.’
‘De haven wordt gezien als vervuiler’
Annemiek van den Dries trots op de haven Woont in Rotterdam centrum
‘I
Havenbedrijf op tournee
• Elf avondbijeenkomsten in april • Op het programma stonden: Oostvoorne, Brielle,
Hannah Frederiks leeft midden in de haven Woont op Heijplaat
H
foto’S: marc nolte
k heb alleen maar nieuwe dingen gehoord. Als je in het centrum van de stad woont, heb je vaak niet eens door dat je in een havenstad woont.’ Annemiek woont nu 12 jaar in Rot terdam en is opgegroeid in Zeeland. Ze heeft haar ouders meegenomen naar Havenbedrijf op tournee. ‘Mijn vader is opgegroeid bij de haven van Vlissingen. De grootsheid van de Rot terdamse haven vindt hij fascinerend. Ze wonen nu aan de Maas en genieten dagelijks van de schepen die voorbij varen. Hij houdt ook de bestemmingen van de schepen bij.’ Annemiek is trots op de haven. ‘Onze economie is voor een groot deel afhankelijk van Rotter dam.’ Toch maakt ze zich ook wel eens zorgen. Hoe zit het met de veiligheid in deze regio? ‘Je woont in een econo misch enorm belangrijk gebied. Ik kan me voorstellen dat je als stad dan een doelwit bent van een aanslag. Goed om te horen dat het Havenbedrijf ook veilig heidsmaatregelen treft.’
annah Frederiks uit Heijplaat vindt het vooral belangrijk dat het Haven bedrijf bewoners bij de ontwikkeling van de haven betrekt. ‘Op de avond hoorde ik dat dit op allerlei verschillende manie ren gebeurt. Afgelopen week ben ik nog uitgebreid met een nieuwsbrief geïnfor meerd over de nieuwe ontsluitingsweg op Heijplaat.’ Hannah woont hier sinds kort. Ze heeft met haar vriend een voormalige politiepost gekocht. Het pand is inmid dels omgebouwd tot een unieke duurzame woning. ‘De haven wordt gezien als de vervuiler. Ik heb een mooie film uit de ja ren zestig gezien. ‘Drie dagen met Monica’, waarin beelden te zien zijn van de haven onder zwarte vieze rook. Van algemeen directeur Hans Smits wilde ze daarom weten wat het Havenbedrijf allemaal doet om de haven te verduurzamen. ‘Interes sant om te horen dat het Havenbedrijf bijvoorbeeld korting geeft aan zuinige schepen.’
recreatie en Maasvlakte 2 • Ook vonden er elke avond ‘groepsgesprekken’ plaats met een directielid
Meer lezen over Adri, Annemiek en Hannah of andere bezoekers van Havenbedrijf op tournee? Kijk op: www.portofrotterdam.com/ havenbedrijfoptournee
‘Hoe zit het met de veiligheid in dit gebied?’
Rozenburg, Vlaardingen, Maassluis, Hoogvliet, Naaldwijk, Hoek van Holland, Spijkenisse, RDM Oude
Hoofdkantoor (Heijplaat) en Rotterdam centrum • Op de informatiemarkt gingen bezoekers in gesprek
met medewerkers van het Havenbedrijf over veiligheid, bereikbaarheid, duurzaamheid, werkgelegenheid,
4
Verhalen van overzee Voorheen timmerman in de bouw, nu treinbeladingsoperator in de haven
‘D it werk ligt me gewoon’ Sprookjes bestaan nog in de haven. De 46-jarige bouwvakker Richard Kruisinga werd november 2012 ontslagen en vond binnen een week werk als operator bij de nieuwe Botlek Tank Terminal.
mechaniek, hij is een harde werker en heeft een stabiele thuissituatie. Dat is ook belangrijk: huisje, boompje, beestje’, licht Martin Wennekes, directeur van OMS, toe. OMS werkt sinds 2008 voor Botlek Tank Terminal (BTT), hun buurman aan de Montrealweg. De gloednieuwe tankterminal van Hes Beheer was bereid om Richard twee maanden een kans te geven op een onbetaald stagecontract. BTT is nog volop in ontwikkeling, de terminal moet nog drie maal zo groot worden. Het bedrijf heeft behoefte aan nieuw personeel.
R
ichard was niet bepaald een studiebol. Hij ging liever op stap met zijn maten. Na de lts motorvoertuigtechniek werd hij al jong automonteur. ‘Maar dat heb ik nooit zo zien zitten. Na vijf jaar al ben ik in de bouw terechtgekomen. Ik begon bij een klein timmerbedrijf en uiteindelijk eindigde ik bij de BAM, de grootste bouwer van Nederland.’ Zonder de vereiste vooropleiding werkte de gewezen automonteur zich op tot vakman: timmerman 1 en leermeester. Hij hield zich op het laatst voornamelijk bezig met renovatieprojecten en groot onderhoud. ‘De timmerfabriek’ noemden ze zijn afdeling. Maar de crisis werd ook voelbaar op zijn werk. Richard: ‘Projecten werden goedkoop aangenomen. Goedkoper betekent sneller werken en dat gaat ten koste van de mensen.’ In november werd Richard ontslagen. ‘Daar sta je dan op straat. Mijn dochtertjes zijn vijf en twee. Het is al twee jaar een drama in de bouw. Banen zijn er niet.’
Machinist
de perfecte match Hij had de bui al zien hangen. Zijn vrouw Nathalie ook. Ze werkt bij Prodex, een wervings- en selectiebureau in de Rotterdamse procesindustrie. Zij schakelde haar contacten in. Zo kon het gebeuren dat haar man binnen een week een gesprek had bij Oil Movement Services (OMS), een bedrijf dat gespecialiseerd is in het plaatsen van verladingsoperators: ‘Het klikte meteen. De perfecte match. Richard weet wat van
Richard mist de timmerfabriek niet. ‘De bouw is gevarieerd maar het werk is ook zwaar. Dit werk kan ik fysiek veel beter aan. Bovendien is de terminal nog volop in ontwikkeling. Nu ben ik bezig met de treinen, straks arriveren er ook schepen. En er komt een industriepark. Er moeten nog veel meer mensen bij.’ Officieel werkt de voormalig bouwvakker nog voor OMS, het bedrijf dat hem naar BTT zond. De verwachting is dat BTT hem over enkele maanden ‘overneemt’. Richard vindt dat geen probleem. ‘De mensen om me heen zijn positief. Daar hoef ik me geen zorgen om te maken, En het gaat ook goed! Het is net een sprookje.’
‘Daar sta je dan op straat, met thuis twee kleine kinderen’
Oil Movement Services
Een projectoperator, een verladingsoperator en een flexdienstoperator. OMS (Oil Movement Services) heeft op het moment van schrijven zomaar drie vacatures in de aanbieding.
Het bedrijf in de Botlek aan de Montrealweg is gespecialiseerd in het plaatsen van verladingsoperators en projectoperators. ‘Wij werken op zo’n veertig verschillende terminals, zoals Botlek Tank
Terminal en Rubis Terminal’, vertelt directeur Martin Wennekes. Het gaat om geschoold werk waarvoor speciale diploma’s zijn vereist. ‘Maar’, zegt Martin tegen herintreders, ‘we kijken altijd
uitgebreid naar de achtergrond en persoonlijkheid van de mensen die wij inzetten. We zijn op zoek naar leergierige operators in hart en nieren.’ www.oms.nl
Foto: Erik Buijs
‘Ik kon aan de slag als truckbelader’, vertelt Richard. ‘Zes weken lang laden en lossen: biodiesel en castorolie, een plantaardige olie. Secuur werk. ’s Ochtends in de pompput bekijk ik of de slangen op de juiste leiding zijn aangesloten en of de kleppen open of dicht staan. Communicatie is daarbij heel belangrijk. Je staat constant in contact met de loading master. Dat is de regisseur van de terminal.’ Richard viel bij BTT met zijn neus in de boter. ’Dit werk ligt me gewoon.’ Begin april vertrok ’zijn’ eerste beladen trein van de terminal, door Richard geladen en gerangeerd. ‘Toen het treinbeladingsperron werd opgeleverd zei de terminalmanager: Jij gaat naar de trein.’ Inmiddels is Richard gediplomeerd minimaal bevoegd machinist en bestuurt hij de locomotief van de terminal. Na wat kinderziektes - drie systemen moesten aan elkaar gekoppeld - loopt het zoals het hoort. Een trein komt leeg aan en gaat vol de poort uit. Richard maakte het proces van de ontwikkeling van de terminal actief en van dichtbij mee. ‘Ik kan nu ook helpen met opstarten en de pompen bedienen. Veel is geautomatiseerd, computeren is gelukkig altijd al een hobby geweest.’
De haven 24/7 5
Zelf de file oplossen (en geld terugverdienen) »» De filedruk in de spits rond » Rotterdam is twee keer groter dan » in de rest van Nederland »» Dat blijkt uit onderzoek van » de Verkeersonderneming »» ‘Samenspitsen’ kan de files verminderen
Kies je (mee)rijder Een van de oplossingen: samenspitsen. Voor wie de fiets of het openbaar vervoer geen alternatief is, kan ervoor kiezen bij een ander in de auto te stappen of zelf iemand mee te nemen. Samen rijden of carpoolen, verlaagt de filedruk aanzienlijk, zeker tijdens spitsuren. Om automobilisten bij elkaar te brengen, heeft De Verkeersonderneming samen met Toogethr de website samenspitsen.nl in het leven geroepen.
foto: hollandse hoogte
M
ensen zijn gewoontedieren. Dat stelde De Verkeers onderneming Rotterdam vast, een samenwerkings verband van verschillende overheden om de bereikbaarheid van de regio Rotterdam te verbeteren. De Verkeersonderneming liet Maurice de Hond een onderzoek doen onder automobilisten die veel tijdens de spits in de file staan. En wat blijkt? Die staan daar elke week, elke dag op hetzelfde tijdstip met dezelfde mensen in dezelfde file. Hieruit is een landelijke campagne ontstaan: ‘Wees geen filedier, doe het op jou manier’.
De Verkeersonderneming (een samenwerkingsverband van het Havenbedrijf Rotterdam, de gemeente en stadsregio Rotterdam en Rijkswaterstaat) werkt aan oplossingen voor het fileprobleem in regio Rotterdam.
In 3 stappen uit de file 1 Ga naar samenspitsen.nl en lees hoe het werkt 2 Download de app Toogethr en maak een account aan 3 Bied jezelf aan als rijder of meerijder. Prettige reis!
Samenspitsen.nl brengt rijders en rit zoekers in de regio Rotterdam samen met een app via social media. De voordelen: je kunt je ritten ruim van te voren aanbieden of uitzoeken. En door de link met Facebook en Twitter kun je als (mee) rijder van te voren zien met wie je samen gaat rijden. De kosten deel je met elkaar, waardoor meerijden ook nog eens financieel aantrekkelijk wordt.
Toogethr, een beginnend bedrijf in duurzame mobiliteit, ontwikkelde een
Nieuwe olieschermen voorkomen vervuiling
elkaar maar regelt ook de financiën. Neem je iemand mee dan betaalt diegene via Toogethr de helft van de benzinekosten die jij vervolgens op je rekening krijgt gestort. Zo wordt samenspitsen ook nog eens financieel aantrekkelijk.
Noordoever Calandkanaal, met verschillende aansluitpunten voor olieschermen.
Langs de Noordoever van het Calandkanaal zijn ligplaatsen voor de overslag van olie. Om de gevolgen van een eventuele oliemorsing te beperken, staat een nieuw systeem van flexibele, oliekerende schermen paraat. Daarmee kan elke olieplas in een mum van tijd worden ingedamd.
C A L A N D K A N A A L
Ponton in Wezerhaven waarop een deel van de schermen is opgeslagen. De flexibele olieschermen worden beheerd door de Schermenpool Rotterdams Havengebied. De pool is in 2002 opgericht door het Havenbedrijf Rotterdam en de petrochemische bedrijven in het Botlek- en Europoortgebied.
1 Boord-boord overslag: Twee tankers liggen langszij. Met behulp van grote slangen wordt olie van het ene schip naar het andere overgepompt.
app. Deze mobiele app is een soort marktplaats voor rijders en meerijders. Het werkt simpel: of je biedt een rit aan, of je vraagt om een rit. Er bestaan groepen, bijvoorbeeld rond regio Rotterdam. Toogethr knoopt niet alleen mensen aan
oliesch erm patrouillevaartuig
00
.3
ca
m
2 Mocht er tijdens dit overpompen een morsing plaatsvinden dan neemt een patrouillevaartuig poolshoogte om de ernst van de situatie in te schatten.
oliebestrijdingsvaartuig van HEBO Maritiemservice ruimt de olie op
damwand
22 m.
Steeds minder morsingen drijflichaam
4 Zes damwanden langs de
noordoever van het Calandkanaal (haaks op de stroomrichting van het kanaal) zijn voorzien van een speciaal bevestigingspunt om de schermen vast te maken.
3 Gaat het om een grote morsing, dan wordt de olie ingedamd met de schermen. Hoe sneller hoe beter, anders raakt het water vervuild. Een van de razendsnelle scheepjes van de Koninklijke Roeiers Vereeniging Eendracht bevestigt doorgaans het scherm.
38 cm
schort 46 cm
Verzwaard met een ketting, zodat het scherm ook bij stroming en harde wind stabiel blijft liggen.
Het aantal 600 oliemorsingen in de Rotterdamse haven neemt al jaren af. Veelal gaat het om kleine morsingen, 192 soms maar van een liter. Een groot 1996 2012 incident dat om de inzet van deze olieschermen vroeg, heeft zich de afgelopen twee jaar niet voorgedaan.
6
Dingen doen in de haven
‘Ik spaar Bart Beltman, scheepsspotter:
Spotten voor dummies
Naar schepen kijken is het mooiste wat er is, vindt Bart Beltman uit Meppel. Samen met zijn vriendin Marike en zoontje Willem komt hij een paar keer per jaar speciaal naar Rotterdam. Zeven tips van een scheepsspotter.
tip 1. Kies een goeie spottersstek
‘Mijn favoriete stek: het einde van de Landtong bij Rozenburg. Je ziet daar schepen van twee kanten voorbijkomen. Vanaf het spotterstrand bij de Maasmond en bij Hoek van Holland heb je ook een mooi uitzicht. Maar het allerleukste is om vanaf het water naar schepen te kijken. Wij maken regelmatig een Spido-tochtje. Dan zie je ook delen van de haven waar je anders niet komt.’
tip 2. Noteer naam en IMO-nummer
‘Naar schepen kijken is het mooiste wat er is. De afmetingen, de krachtige vormen, ik kan daar erg van genieten. Het wordt nog leuker als je iets weet van de schepen die je ziet. Zoek op internet naar informatie over de schepen die je hebt gezien en breid je kennis uit. Met de naam van het schip kom je een heel eind. Nog beter: noteer het IMO-nummer, een unieke combinatie van drie letters en zeven cijfers waarmee je elk schip kunt identificeren via internet.’
schitterende schepen
tip 3. Neem foto’s
‘Een belangrijk deel van de kick van het spotten, is de fotocollectie die ik heb. Zoals de één postzegels spaart, spaar ik schepen. Elke camera voldoet, een zoomlens is wel een pre. Vanaf het water fotografeer je schepen het best. Ik maak altijd drie foto’s: van de boeg, de achtersteven en het zijaanzicht. Dat geeft een compleet overzicht.’
een aparte pagina voor ‘ships of interest’ een pagina met webcambeelden van de Waterweg. De websites van VesselTracker en MarineTraffic houden live alle scheepsbewegingen bij.’ www.dirkzwager.com • www.cruiseportrotterdam.com www.vesseltracker.com • www.marinetraffic.com
tip 5. Maak het leuk voor het gezin
‘Mijn vriendin Marike en zoontje Willem vinden schepen kijken best leuk, maar zo fanatiek als ik… nee dus. Daarom proberen we er meestal een leuk dagje omheen te plannen. Twee, drie uurtjes schepen kijken en dan naar het strand. Of een tochtje met de Spido of de Watertaxi. Vorig jaar overnachtten we op het SS Rotterdam. Willem had er de tijd van zijn leven. Ik neem ook altijd een verrekijker mee, dan kunnen Marike en Willem de schepen beter zien. En een paar boekjes en tijdschriften, voor als er even niks te zien is.’
tip 6.
Doe iets met je foto’s
‘Heb je mooie foto’s van schepen gemaakt? Doe andere spotters er een plezier mee en publiceer ze online op Google Streetview en Panoramio bijvoorbeeld . Er zijn talloze forums voor scheepsspotters. Als je net zo fanatiek bent als ik, bouw dan een eigen website voor je scheepsfoto’s. ’ www.shipspotters.nl www.worldshipsociety rotterdam.nl www.shipspotting.com www.panoramio.com
tip 4. Zoek de schepen uit
‘Wij komen uit Meppel en moeten onze bezoekjes aan de haven dus lang van te voren plannen. Het is altijd afwachten welke schepen er binnenvaren. Woon je in de buurt , check dan of er interessante schepen worden verwacht. De website van Koninklijke Dirkzwager heeft
1 Containerschip
Maersk Triple-E
Deze zomer neemt de Deens rederij Maersk de eerste Triple-E containerschepen in de vaart. Daarop passen maar liefst 18.000 ‘twintigvoeters’ (een standaardmaat voor containers). Een nieuw record! De zeereus is 400 meter lang (ruim 2 Euromasten achter elkaar), 59 meter breed en 73 meter hoog. Maar een paar havens ter wereld zijn geschikt voor schepen van deze buitencategorie, waaronder Rotterdam.
Zware-ladingschip
Dockwise Vanguard
2
Complete offshore platformen kan de Dockwise Vanguard over de wereldzeeën vervoeren. Dit vlaggenschip van de Bredase rederij Dockwise is dan ook het grootste zwareladingschip ter wereld. Het laadvermogen van deze gigant is 117.000 ton, vergelijkbaar met 2500 zwaarbeladen vrachtwagens. Opvallend: het schip heeft geen boeg, waardoor het werkdek over de volle lengte van 275 meter doorloopt.
Binnenvaartschip
3
De Argonon
Het eerste binnenvaartschip in Europa dat op ‘dual fuel’ vaart, een mengsel van 80% vloeibaar aardgas (LNG) en 20% diesel. Dit innovatieve schip van de Zwijndrechtse rederij Deen Schipping stoot daardoor veel minder CO2 en stikstofoxide uit dan een normaal binnenvaartschip, en zelfs helemaal geen schadelijk fijnstof. De Argonon bunkert regelmatig brandstof in de Rotterdamse haven.
Zeesleepboot
Fairmount Sherpa
4
Deze krachtpatser kan complete boorinstallaties verslepen met zijn trekkracht van maximaal 205 ton. Een lust voor het oog, dit stoere schip met zijn hoge boeg. Heeft Rotterdam als thuishaven.
Dingen doen in de haven 7
r schepen’ tip 7. Verdiep je in de materie
‘De voorpret is minstens zo leuk als het spotten zelf. Dus neus in boeken en tijdschriften over schepen. Een aanrader is een bezoek aan de Rotterdamse Scheepvaartboekhandel (Schiehaven 15). Ik bestel ook altijd het jaarboek Scheepvaart van Uitgeverij De Alk. Mijn lijfblad is Lekko, een blad over de sleepvaart. Niks zo mooi als een zeesleper, daarmee is mijn fascinatie voor de scheepvaart begonnen.’ www.scheepvaartboekhandel.nl • www.lekko.org www.alk.nl
Drijvende bok
een overnachting op het SS Rotterdam voor twee personen In welke haven ligt dit meest gespotte schip van Rotterdam? Stuur voor 1 juli het antwoord naar
[email protected] o.v.v. SS Rotterdam. Onder de goede inzendingen verloten we één overnachting op het prestigieuze vlaggenschip van de Holland Amerika Lijn voor twee personen inclusief ontbijt.
9
Matador 3
Deze powerlifter onder de drijvende bokken van de Rotterdamse hijsspecialist Bonn & Mees kan 1800 ton tillen. Dat zijn zo’n 40 zwaar beladen vrachtwagens. De kraan wordt vaak gebruikt om onderdelen voor offshore platformen te tillen, maar hijst soms ook complete schepen uit het water.
www.ssrotterdam.nl
8
Cruiseschip
SS Rotterdam
Hét boegbeeld van de Holland-Amerika Lijn. Vanaf 1958 in de vaart als passagiersschip op het traject Rotterdam-New York, daarna als cruiseschip. In 1997 werd het uit de vaart genomen en dreigde een roemloos einde. Maar gelukkig is het inmiddels terug in de thuishaven. Als oogstrelend icoon van Rotterdam havenstad, een drijvend luxehotel met dito restaurants en alle ruimte en faciliteiten om feesten en bijeenkomsten te houden. www.ssrotterdam.nl
7 Reuzenbulkschip
Berge Stahl
Hermod
5
Dit gigantische kraanschip ligt vanaf half mei afgemeerd aan het Calandkanaal. Met zijn 154 meter lengte, zijn robuuste vormen en twee joekels van kranen maakt deze kolos – met ruimte voor een bemanning van 336 mensen – zelfs indruk op mensen die helemaal niks met scheepvaart hebben. Zijn nóg grotere broer, de Thialf, ligt hier overigens ook regelmatig aan de kade.
Tanker
Maersk Rosyth
6
Deze zogenoemde ‘producententanker’ vaart al bijna tien jaar heen en weer tussen Rotterdam en Port Jerome aan de monding van de Seine. Om de week te spotten bij Esso Nederland in de Botlek (3e Petroleumhaven), waar het schip raffinageresidu ophaalt dat in Frankrijk wordt gebruikt in de cementindustrie. Het schip beschikt over een Green Award Certificaat, een keurmerk op het gebied van kwaliteit, veiligheid en milieu, waardoor het korting van het Havenbedrijf krijgt op diverse havengelden.
Foto: xxxx
Kraanschip
Inmiddels is de 343meter lange Berge Stahl niet langer het grootste bulkschip ter wereld. Dat record is gekaapt door de Vale Brasil en zijn ‘broertjes’. Toch is het nog altijd een schip waarbij je je nietig voelt. Negen á tien keer per jaar vaart de Berge Stahl geladen met ijzererts weg uit Brazilië om zijn lading af te leveren bij Ertsoverslagbedrijf Europoort (EECV). Bij een volle belading heeft het een diepgang van 23 meter. De schroef heeft een diameter van 9 meter, de hoogte van een doorsnee eengezinswoning.
8
Werk in de haven
haven in beeld Meer zicht voor Hoek van Holland Foto: Roger van der Kraan
De verkeerscentrale in Hoek van Holland is grondig gerenoveerd. Het gebouw uit de jaren vijftig moest voldoen aan de eisen van de toekomst: in 2030 verwacht de Rotterdamse haven jaarlijks 50.000 bezoekende schepen. Ook de ingebruikname van Maasvlakte 2 maakte een verbouwing noodzakelijk. Vanaf deze plek aan de kust van Hoek van Holland hebben verkeerbegeleiders dag en nacht zicht op de Maasvlakte en de Europoort en kunnen zij schepen al waarnemen op grofweg zestig kilometer buiten de kustlijn. Bekijk het filmpje en beantwoord de quizvraag: wat is het fundament van de nieuwe verkeerscentrale? Stuur uw antwoord naar
[email protected] o.v.v. ‘nieuwe verkeerscentrale’, en wie weet is deze scheepsbel voor u. tinyurl.com/verkeerscentrale
Oplossing quiz Havenkrant 17 Voor de quizvraag uit de vorige Havenkrant lieten wij u een Polygoonjournaal uit 1981 bekijken. De 14-jarige Prins Willem-Alexander opende op 1 juli 1981 de Willemsbrug. Het antwoord op de vraag wanneer de vorige Willemsbrug werd geopend, is 1878. Vijf winnaars hebben een havenfotoboek ontvangen.
‘De haven zit in mijn genen’
‘M
ijn vader werkte ruim veertig jaar bij scheepswerven; eerst in Kroatië, later onder andere in Rotterdam. Een harde werker, nooit ziek, kwam altijd thuis met mooie verhalen. Hij wilde kapitein worden van een groot schip, maar na het overlijden van mijn opa moest hij het gezin onderhouden. Daarom zegt hij altijd: doe in je leven wat je graag wilt. In 2010 deed ik een loopbaanonderzoek. Ik werkte tien jaar bij ontwikkelingsorganisatie Cordaid, als projectmanager voor noodhulp en rampenbestrijding. Ik legde contacten met lokale organisaties na een vulkaanuitbarsting of bij een hongersnood en organiseerde noodhulp. Aangrijpend werk, maar na tien jaar wilde ik minder op kan-
Er zijn ruim 1200 bedrijven in de haven, actief op allerlei gebied: petrochemie, containeroverslag, scheepvaart, logistiek en dienstverlening. Momenteel telt de haven zo’n 90.000 arbeidsplaatsen. Veel havenwerkers gaan de komende jaren met pensioen. Zo ontstaan jaarlijks ruim 2000 vacatures.
toor zijn en meer praktisch werk doen. Havenwerk, kwam uit het loopbaanonderzoek. Ik zie mezelf met een ploeg werken, in een coördinatiefunctie. In de logistiek of bij een containerbedrijf. Dat de haven een gesloten mannenwereld zou zijn, schrikt mij niet af. Ik onderzoek nu wat ik met mijn achtergrond kan doen in de haven, ik wil me technisch bijscholen. Techniek ligt mij wel. Bij Cordaid kreeg ik met technische zaken te maken bij de logistiek achter de noodhulp. Cordaid werkt mee aan mijn overstap. Daardoor kan ik mijn kansen in de haven onderzoeken. Ik leg veel contacten, was bij ‘Havenbedrijf op tournee’ waar ik goede tips kreeg. Ik ga Deltalinqs en gerichte opleidingsinstituten bellen en uiteindelijk hoop ik op gesprekken op locatie. Het lijkt me leuk om eens mee te draaien in een bedrijf. Hopelijk wordt snel duidelijk of en waar ik aan de slag kan. Dan is de cirkel rond en ben ik waar mijn vader begon. De haven zit in mijn genen, denk ik.’
Door de havenuitbreiding (Maasvlakte 2) zijn er in de periode 2015-2030 zo’n 6.000 extra werknemers nodig, vooral met een technische of logistieke opleiding. Werken in de haven betekent allang geen vieze handen meer, maar een baan met toekomstperspectief en doorgroeimogelijkheden.
Kijk voor havenbanen op: www.rotterdamportinfo.com www.motorvanjecarriere.nl www.talent-gezocht.nl www.watertalent.nl www.maritiemevacaturebank.nl www.portofrotterdam.com/ vacatures
Foto: theo van pelt
»» Manuela Alajbeg (41) verruilt de hulpverlening voor de haven »» Ze wil graag met een ploeg werken »» Om haar doel te bereiken, gaat zij zich technisch bijscholen
Carrière maken in de haven?
Handen uit de mouwen Goederentransportplanner Joep Alblas werkt met zeecontainers. Bij APM Terminals op de Maasvlakte regelt hij dat duizenden containers snel worden geladen op schepen, trucks of treinen en omgekeerd. ‘Veel afwisseling, veel communicatie.’ visor, zo zie ik meerdere kanten van het proces. Leuk zijn de collega’s; buiten zijn dat er zo’n negentig, stuk voor stuk aanpakkers en teamspelers. Ik woon dicht bij mijn werk in Rozenburg en carpool met een paar collega’s. Kwartiertje rijden. Met mooi weer ga ik met de motor. Mijn kinderen zijn wel eens op mijn werk geweest. Geweldig vonden ze het. ‘Ik kom bij jou werken, pappa.’ Minder leuk vind ik de ochtenddienst – we werken hier volcontinu – die om zeven uur begint. Maar na een uur ben ik wel wakker. Een negentot-vijf-baan is niks voor mij. In de toekomst wil ik graag een opleiding tot manager havenoperaties volgen. Ik kan dan meer betekenen voor ons bedrijf, krijg meer controle op het hele proces en ben meer betrokken bij de aansturing van het personeel. Ik zie mijn toekomst rooskleurig in.’
‘Ik zorg voor het zo snel mogelijk laden en lossen van de schepen’
CV Joep Alblas Functie: Dispatcher / Assistant Execution Supervisor bij APM Terminals
Vooropleiding: havo en interne opleidingen Verdiensten: ‘Ik verdien goed, mede door de onregelmatigheidstoeslag.’
Dispatcher worden? Kies dan voor de vakrichting ‘Haven en vervoer’ of ‘Transport en logistiek’
(vmbo) aan het Scheepvaart en Transport College. Foto: theo van pelt
‘Crisis of niet, hier is altijd werk. De behoefte aan producten blijft. Al komen er nu misschien goedkope tv’s aan en geen dure, het blijven tv’s. Reusachtige schepen meren af: de Estelle, de Emma, de Eleonora. Hun brug zit op vijftig meter hoogte, vanuit de kraancabine kijk je recht naar binnen. In de containers zit van alles, van koeienhuiden tot rollators. Als dispatcher zorg ik voor het zo snel mogelijk laden en lossen van de schepen en het overzetten van containers op trein en truck. Ik stuur de kranen en straddle-carriers aan die de containers verplaatsen. Afwisselend werk ik aan land- en waterzijde, soms ook buiten. Het werk is veelzijdig. Ik bedenk samen met de scheepsplanner en shiftleaders oplossingen voor problemen die kunnen ontstaan tijdens de operatie. Af en toe werk ik als assistant execution super-
Foto: marcel krijger
Visie op de haven 9
Han Meyer, stedenbouwkundige TU Delft
‘Als de haven niet naar de stad komt, moet de stad naar de haven’ De stad Rotterdam lijkt onlosmakelijk met de haven verbonden. Maar is dat niet. Langzaam trekt de haven richting zee, terwijl stad en haven elkaar nog altijd nodig hebben. Rotterdam kan een voorbeeld nemen aan Seattle, vindt hoogleraar Han Meyer, waar bewoners in het schone havenwater zwemmen.
D
e haven heeft steeds meer ruimte nodig: schepen worden groter, aanlegplaatsen moeten dieper, op- en overslag worden uitgebreid. Dat was vroeger anders, weet Han Meyer, hoogleraar aan de TU Delft, stedenbouwkundige én Rotterdamkenner. ‘Toen was de stad met de haven vervlochten.’ Tot de jaren tachtig wurmden de vrachtwagens zich door Katendrecht. Mensen konden hun auto’s nergens kwijt omdat schepen hun lading losten. Vanuit de Maas- en Rijnhaven liep het spoor dwars door Rotterdam richting achterland.
Zichtbare haven De haven was zichtbaar in het dagelijks leven, nu eigenlijk alleen nog maar vanaf de A15. Daar heeft de haven in toenemende mate zelf last van, volgens Meyer. ‘De afwezigheid van de haven vertekent ons beeld over het werk dat
daar wordt verzet. Het is moeilijk om de haven aan Rotterdammers te verkopen als ze er zelf geen ervaringen kunnen opdoen.’ ‘De haven wordt steeds afhankelijker van kennis en voor kennisintensieve bedrijven is een aantrekkelijke woonomgeving voor werknemers steeds belangrijker. Als die de haven voornamelijk associëren met vuil, lawaai en stank, schiet het niet op. Er zijn interessante initiatieven om stad en haven op een nieuwe manier met elkaar te verbinden. Denk bijvoorbeeld aan de RDM Campus.’ Plekken waar volgens Meyer de stad met de haven in contact blijft. Maar het kan nog geïntegreerder.
Seattle Meyer wijst op Seattle, belangrijke haven aan de Amerikaanse westkust. Met de opkomst van Aziatische markten ook steeds belangrijker voor de
Stad en haven ontmoeten elkaar op de RDM Campus
Amerikaanse economie. Inwoners zien niet alleen de bedrijvigheid in de haven. Ze kunnen er ook joggen en skeeleren, vissen en zwemmen. ‘Je mag er een duik nemen in de haven en daar word je niet ziek van: het beste bewijs dat de havenindustrie niet vervuilt.’ Een signaal dat sterker werkt dan een communicatie-offensief, denkt Meyer. Seattle snapt dat haar havengebied de aantrekkelijkheid van de stad vergroot. Op zijn beurt helpt een aantrekkelijke stad bij de ontwikkeling van de haven.
Spannende plekken Rotterdam snapt dat ook. Het Havenbedrijf zoekt dan ook voortdurend naar mogelijkheden om haar inwoners in die haven te laten recreëren en natuur te ontsluiten. Dat kan door havenfuncties als op- en overslag in de toekomst slim te combineren met waterveiligheid en toerisme. Meyer
Han Meyer vindt de RDM Campus een goed voorbeeld van gecombineerde stads- en havenontwikkeling. Het terrein van de oude scheepsbouwer is een broedplaats voor
wijst op ideeën die al eerder door ontwerpers zijn ingebracht, op uitnodiging van het Havenbedrijf: ‘Bijvoorbeeld kunstmatig aangelegde duinen voor ontspanning met daaronder opslag voor olie of andere bulkgoederen die dienen als waterkering.’ Ook plannen om woongebieden meer met de haven te verbinden moeten inwoners naar die haven lokken. ‘De vermenging van haven en stad, wonen en werken, zoals die er ooit was, komt niet terug. Dat is onhaalbare romantiek’, zegt Meyer. Toch moet de haven ervoor waken niet alle aantrekkelijke activiteiten door economisch gewin te laten verdringen. ‘Naast waterveiligheid en recreatie verdienen ook natuurgebieden een plek in die haven. Geen afgesloten stukken waar niemand mag komen vanwege de broed van een zeldzame vogel. Maar gebieden waar mensen mogen en kunnen ronddwalen.’
innovatie en bedrijvigheid. De Hogeschool Rotterdam en het Albeda College hebben er vestigingen. Het Kennis centrum Mainport Innovation onderzoekt hoe Rotterdam zich
kan ontwikkelen tot de meest efficiënte, veilige en duurzame haven ter wereld. Er is een congrescentrum en plek voor startende ondernemers. De RDM Campus combineert plek
CV Han Meyer Han Meyer is hoogleraar stedenbouwkundig ontwerpen op de technische universiteit van Delft. Hij begon zijn carrière begin jaren tachtig bij de stedenbouwkundige dienst van de gemeente Rotterdam waar hij onder andere betrokken was bij de ontwikkeling van de Kop van Zuid. Meyer promoveerde cum laude op een onderzoek naar transformaties van havengebieden in vier verschillende steden: Londen, Rotterdam, Barcelona en New York.
voor bedrijvigheid, innovatie en onderwijs met de wens van de haven voortdurend kennis toe te passen. www.rdmcampus.nl
Havenpodium uw verhaal in de havenkrant?
Het woord is aan de
Wilt u deze pagina de volgende keer vullen? Heeft u samen met andere m ensen een passie of interesse die iets met de haven te maken heeft? Meldt u dan aan bij de redactie van de Havenkrant, tel. 010-2521051 of via e-mail: havenkrant@ portofrotterdam.com.
Bomenridders De Havenkrant geeft elke editie één pagina weg aan een groep mensen met een gezamenlijke bezigheid of passie die met de haven te maken heeft. Dit keer: Bomenridders Jaap van Oostendorp en Pim Janse strijden voor het behoud van bomen. Ook in het havengebied.
Pal voor de boom Pim: ‘Als kind was ik al gefascineerd door bomen, vraag me niet waarom. Tientallen kastanjes heb ik geplant in de Alexander polder. Die zijn bijna allemaal onder de villa’s verdwenen, helaas.’ Jaap: ‘Waarom Bomenridder? Ik wilde iets nuttigs doen na mijn pensioen. Mensen en dieren hebben genoeg beschermers. Dus ik koos voor de bomen, struiken en al het andere groen. Ik wil ze behoeden voor de man met de kettingzaag.’ P: ‘Na een cursus zijn we tot Bomenridder geslagen. Door Marcellus Hoornweg, de eerste Bomenridder. Vijftien jaar geleden protesteerde hij tegen de kap van bomen in Hoogvliet, met zwaard en in maliënkolder. De Bomenridders waren geboren.’ J: ‘We zijn geen protestbeweging of actie groep.’ P: ‘We zijn niet tegen, maar vóór. Vóór het
Flora & fauna in het haven gebied
603 voetbalvelden grasbegroeiing (392 hectare)
512 voetbal velden groene leidingstroken (333 hectare)
behoud en de uitbreiding van kwalitatief goed groen.’ J: ‘Als er ergens groen gekapt dreigt te wor den, gaan we in gesprek. Met de gemeente, maar ook met het Havenbedrijf als grootste grondbeheerder in de omgeving.’ P: ‘We proberen steeds mee te denken over alternatieven, een andere aanpak voor te stellen waardoor minder of geen groen hoeft te sneuvelen.’ J: ‘Kan dat niet, dan zetten we in op ’com pensatiegroen’.’ P: ‘Zoals hier, aan de Waalhaven Oostzijde waar het Havenbedrijf bijna tweehonderd populieren heeft gekapt vanwege de herin richting van de weg.’ J: ‘We krijgen er gelukkig mooie populieren en ander groen voor terug, een plan waar over wij ook hebben meegedacht.’ P: ‘Als het aan ons ligt, mag het Haven
119 voetbalvelden met beplanting (77½ hectare)
8612 bomen
bedrijf nog meer doen aan groenbehoud en aanplant. Zowel op eigen grond als op de terreinen die ze verhuurt. Maar wel vanuit een langetermijnvisie. Er is in het verleden vaak ‘schaamgroen’ aangeplant om bijvoorbeeld een loods aan het oog te onttrekken.’ J: ‘Wat dan na een paar jaar weer moet wijken vanwege bouwactiviteiten. Bomen kunnen oud worden, makkelijk vijftig jaar. Stem daar je groenplan op af. Kwaliteit en duurzaamheid boven kwantiteit.’ P: ‘Ook mag het Havenbedrijf wel strenger voor zichzelf zijn als het gaat om de kap van bomen. De gemeente moet een kapvergunning aanvragen voor bomen met een stamomvang vanaf vijftig centimeter, het Havenbedrijf hoeft dit pas vanaf honderd centimeter. Wat ons betreft hanteert het Havenbedrijf dezelfde
35 beschermde soorten, waar onder muur- en oeverplanten (10 soorten),
vissen (7 soorten) en vleermuizen (7 soorten)
4 groengebieden met ‘natuur lijk beheer’: Geuzenbos, Distripark
norm als de gemeente.’ J: ‘Bomen vertegenwoordigen een enorm kapitaal. Ze zuiveren de lucht, zorgen voor een goede waterhuishouding en reguleren de temperatuur. Bovendien worden men sen blij van bomen, zeker in zo’n industriële omgeving. Als ik vroeger door de Hoekse Waard fietste, zag je de haven niet eens. Die lag verscholen achter de bomen.’ P: ‘Dat is nu wel anders. Veel bomen zijn verdwenen. Andere tijden, andere visie. Dat snappen we, maar je moet oppassen dat het niet doorschiet.’ J: ‘De haven mag best gezien worden. Maar nog liever zien we een groene haven.’
Bomenridders zoeken steun Wilt u zich ook inzetten voor groen en bomen? Kijk op: www.debomenridders.nl
E emhaven (ach ter geluidwal), Botlekpark en Landtong Rozenburg
2 ‘stapstenen’ in het havengebied, ingericht als rust- en voort
plantingsplaats voor diersoor ten: Papegaai enbek en het Krabbeterrein
Foto: lars van den brink
10
11
De haven van vroeger
Weet jij hoe de Rotterdamse haven eruit zag in de tijd dat er nog geen auto’s waren? Dat er honderdvijftig jaar geleden al schepen la gen die helemaal uit Indië kwamen? Scho lieren Derk Kleimeer, Daan Pruimboom en Edwin de Goede maakten voor hun aardrijkskundeproject een mooi filmpje over het ontstaan van de Rotterdamse haven. Bekijk het op: tinyurl.com/filmpjehaven
Beter zien
op patrouille met Lego
met een oorbel
Hij is hardcore fan van havenpatrouille vaartuigen en Lego. Dus bouwde Edwin Korstanje (41) van Lego het mooiste zee waardige patrouillevaartuig uit de haven, de RPA 15. Edwin: ‘Het duurde drie honderd uur voordat ik hem af had. Ik wil dat de gaatjes van het technisch lego niet zichtbaar zijn. Gelukkig kreeg ik hulp: mijn dochter Sanne (7) bouwde een groot deel van het achterdek. Lego verklaart me voor gek, maar het Havenbedrijf Rotterdam niet. Die vonden het resultaat zo mooi, dat ze de Lego RPA hebben gekocht om overal te laten zien.’
Denk je aan piraten, dan denk je aan gouden oorringen. Alle zeelieden droegen vroeger oorbellen. Sterker nog: in de 16e en 17e eeuw droegen bijna alle (rijke) mannen oorbellen. Waarom droegen die zeebonken eigenlijk oorbellen? Er zijn twee verklaringen voor. De ene is: als een soort verzekering. Bij hun overlijden op zee kon de gouden oorbel een begrafe nis bekostigen. De andere verklaring is dat ze dachten dat je met een gaatje in je oor beter kon zien. Dat klinkt gek, maar het is een wijsheid die waarschijnlijk werd overgenomen van de Chinezen, al eeuwenlang meesters van de acupunctuur. Wat denk jij?
Mag je zwemmen in de haven?
Ardin aan de winnende hand bij het dekspel
Bingo-boss Laurijn is aan zet
Win vrijkaartjes
Tentoonstelling Zeekastelen, Maritiem Museum
‘Ik wil nog wel een keer mee!’ Ardin (13) vindt ‘Zee kastelen’ heel mooi opgezet: ‘Je hebt echt het gevoel dat je in een schip zit! Ook leuk dat je alle spellen zelf kunt uitproberen. Ik ben trouwens wel verbaasd over hoe groot die schepen zijn!’
★★★★
‘Je leert er veel’, vindt Imke (11). ‘Bijvoorbeeld dat er een zwembad aan boord is, zo groot als een heel dek! En dat de passagiers gemiddeld wel zes kilo aankomen tijdens de reis. De quiz is het leukst. Ik raad mijn oma en opa ook aan om te gaan. En dan wil ik nog wel een keer mee! Ik geef net geen vijf sterren, want het was wel een beetje donker en warm.’
Laurijn (9): ‘Ik vond alles leuk! Vooral de karaoke, maar ook de hutjes. Ze zijn veel groter dan ik dacht en je kunt mooi naar buiten kijken. Het grappigste waren de handdoeken, die vouwen ze in de vorm van een olifant.
★★★★★
Zes weken zomervakantie vraagt om actie. De haven helpt graag een handje mee. Drie zomerse tips voor een dagje pret in de haven.
1
Vliegeren op nieuw strand
Maasvlakte 2 is klaar voor de toekomst. In dit nieuwste stuk van de Rotterdamse haven komen straks niet alleen enorme containerreuzen, ook kinderen kunnen hier lekker hun gang gaan. Hoe dan? Omdat nieuw land ook een nieuw strand betekent, zeven kilometer om precies te zijn! Je kan er wandelen met de hond, lekker zwemmen, maar ook vliegeren. Naast een stuk normaal strand is er ook een deel speciaal voor sporters. Leuk om er een kijkje te nemen naar de kitesurfers. Wie weet hang je zelf later ook wel aan zo'n enorme kite! Met de auto of de fiets rijd je er zo naartoe.
Wat is de langste glijbaan aan boord van een cruiseschip? 55 meter 168 meter 233 meter
•
•
Zeekastelen is t/m 8 maart 2015 in het Maritiem Museum Rotterdam aan de Leuvehaven. € 4,- voor kinderen tot 16 jaar en € 7,50 voor volwassenen. www.maritiemmuseum.nl 010-4132680
★★★★
havenpret
Gratis naar Zeekastelen? Geef via F acebook antwoord op de onderstaande vraag en wie weet win jij twee vrijkaartjes! www.facebook.com/HavenRotterdam
2
Foto's: theo van pelt
Imke zingt haar broers eruit
‘Bedoel je of je in de havenbekkens of in de rivier mag zwemmen? In de havenbekkens, waar de schepen aan meren, mag je zeker niet zwemmen’, zegt havenmeester René de Vries. Het antwoord is dus nee, het is ver boden en bovendien levensgevaarlijk. Sowieso kun je in de havens niet makkelijk het water in en uit, omdat de kade vaak meters hoog is. ‘In de rivier zwemmen is op zich niet verboden, maar ik zou het nooit doen’, vervolgt de havenmeester. ‘Aan de Nieuwe Maas heb je op een paar plekken wel strandjes, die er al heel lang zijn. Toch is daar zwemmen erg onverstandig. Er staat een sterke stroming, ook onder water. Dat komt door de scheepvaart. De enorme containerschepen veroorzaken grote golven. Ik raad zelfs pootje baden af. Schoon is het water trouwens wel: de vissers op de Kop van Zuid vangen hier hartstikke veel paling.’
Heb jij een vraag voor de Havenmeester? Mail
[email protected] o.v.v. Havenmeester
Fietsen van knooppunt naar knooppunt
Uitwaaien in de haven. Dat kan heel goed op de fiets. Sinds de bordjes van het fietsknooppunten netwerk in het havengebied staan, is een route uitstippelen kinderspel! Bij elk genummerd knooppunt staat een informatiepaneel met een plattegrond. Daarop staan ook de afstanden tussen de knooppunten aangegeven. Onthoud het nummer van je vertrekpunt en je verdwaalt nooit. Je kunt je route ook plannen met de ANWB fiets-app voor de iPhone. www.portofrotterdam.com/ beleefdehaven
3
Over de Maas naar Dordt
Wist je dat je met de bus naar Dordrecht kunt? De waterbus wel te verstaan. Die vaart twee keer per uur over de Maas naar deze mooie oude stad. Stap op bij de Erasmusbrug en in drie kwartier sta je in het centrum van ‘Dordt’. Een enkeltje kost nog geen 5 euro (met je OV-chipkaart) en je fiets mag gratis mee. Fiets daarna door naar de molens van Kinderdijk. Of fiets lekker terug naar Rotterdam. Waterbustijden op www.waterbus.nl
Uit & Thuis in de haven Gratis drankje
Zo werkt het
hele zomer / doorlopend Audiotour FutureLand
Deze krant is verrijkt met Layar. Dit is aangeduid met bovenstaand icoon. Het betekent dat een artikel extra media bevat die is te bekijken met de Layar-app op je smartphone.
Pop-up visrestaurant
Actrice Loes Luca neemt je mee op sleeptouw in FutureLand. Huur de audiotour aan de balie, en Loes leidt je door het informatie centrum heen.
Overgewaaid uit Spanje en Marokko: kies je eigen vis en breng die naar de kok. Simpel, vers en betaalbaar. Open bij mooi weer t/m 15 september. Land hoofd, oude Willems brug. Facebook of
www.futureland.nl 010-2522520
www.ala-plancha.nl
juni Wandel door havengebied
Voor en door Charlois
Onvervalste Rotterdamse havenverhalen. De theatervoorstelling Charlois aan het water brengt persoonlijke verhalen over veranderingen en toekomstdromen van deze havenwijk ten tonele. Niet alleen de verhalen, ook de acteurs komen uit Charlois. Bewoners, (ex)schippers, vrouwen en vuilnismannen staan samen met studenten van de Codarts Dansacademie op de planken. De productie is een initiatief van Rotterdams Wijktheater, dat al meer dan twintig jaar voorstel lingen voor en door bewoners maakt in verschillende wijken van Rotterdam.
Met ervaren gidsen van Gilde Rotterdam. Op 30 juni een rondje Rijnhaven (va 14.00 uur). Ook in juli en au gustus. Volwassenen € 4, kinderen t/m 12 jr € 2.
Techniek van het SS Rotterdam Hoe maken de verdam pers in de machine kamer van zout zoet water? Volg een lesje techniek aan boord van
het stoomschip zelf. Rondleidingen op 9 juni, 14 juli en 11 augustus van 10.30-13.00 uur.
Kosten: € 19,95. Reserveren via:
[email protected] 010-2066533
juli Haven by night Zin in een (warme) zomerse avond in de haven? Pak de avondSpido. Iedere zaterdag van 6 juli t/m 17 augus tus om 19.30 uur. Kosten:
volwassenen € 17,75, kinderen 4 t/m 11 jaar € 10,60. www.spido.nl 010-2759988
Varend muziektheater Een verbouwde Rijnaak is het podium van opera Das Rheingold en de symfonische show The Wagner Experience. Van 20 t/m 23 juli. Kosten:
17 uur in het teken van fietsactiviteiten in en rond de haven. Met o.a. aandacht voor het fiets knooppuntennetwerk.
www.futureland.nl 010-2522520
Tapas bij FutureLand FutureLand is zaterdag 27 juli tot 21.00 uur ‘s avonds open: maak een rondrit met de Future Land Express en geniet van heerlijke tapas met
Wagner Experience € 12,50 tot € 25 en Opera Das Rheingold € 30 tot € 75. Kijk op: www.rheingold2013.com 0900–72956442 (€ 0,40 p/m)
Op zaterdag 13 juli staat FutureLand van 11 tot
uitzicht op de haven van de toekomst. Zaterdag 31 augustus, zelfde con cept. www.futureland.nl
010-2522520
augustus Varend Corso Westlanders opgelet! Op 2, 3 en 4 augustus trekt een bonte stoet versierde schuiten, sloepen en zeilboten aan de West landers voorbij. Vaar-
route: www.varendcorso.nl
Strandviswedstrijd Ben je 12 jaar of jonger en hou je van vissen? Kom dan 17 augustus
d Stap 1 Download de gratis Layar-app voor Android of iPhone. d Stap 2 Open Layar bij artikelen met het Layar-logo, houd de smartphone boven de pagina en druk op ‘tap to view’. d Stap 3 En kijk, luister en lees meer dan in de Havenkrant alleen.
Wat: de theatervoorstelling Charlois aan het Water Wanneer: van 6 juni t/m 6 juli, aanvang 20.00 uur. Waar: Startlocatie is Zwartewaalstraat 191, Rotterdam. Reserveren: www.rotterdamswijktheater.nl of 010-4230192. U kunt voor € 10 euro dineren op locatie vooraf aan de voorstelling. Alleen telefonisch te reserveren: 010-4230192.
Aanmelden via: www.gilde rotterdam.nl 010-4362844
Fietsen in de haven
De makers van Charlois aan het water
Foto: cor vos
12
met je hengel naar het strand van Hoek van Holland. Aanvang: 13.30 uur. Na afloop: patat! Kosten: € 2,50.
Opgeven: 0174-383590. Culinesse
Kom drie dagen bor relen, eten en dansen op het strand van Nesse lande. Het culinair mu ziekfestival RotterdamNesselande: 29, 30 en 31 augustus.
www.culinesse.nl
Zin om te gaan? Met deze bon (één per persoon) biedt het Rotterdams Wijktheater u als bezoeker van de voorstelling een drankje aan. Meer info: www.rotterdamswijktheater.nl Bezoekadres Havenbedrijf Rotterdam World Port Center (WPC) Wilhelminakade 909, 3072 AP Rotterdam Havennummer 1247
Portscapes 2
Postadres Afdeling Corporate Communicatie Postbus 6622, 3002 AP Rotterdam 010-2521010
[email protected]
Het nieuwe land dat Maasvlakte 2 is, draait om meer dan staal, zand en industrie. Mensen en natuur bijvoorbeeld. En kunst. Dat toont de verzameltentoon stelling ‘Portscapes 2’, vanaf 29 juni te zien in FutureLand. Denk aan hypnotiserende filmbeelden van het rode zand dat het Parijse duo HeHe vorig jaar op het strand aanbracht en door de wind in de omgeving opgaat. Ook is er aandacht voor de spectaculaire trappen die Jan Konings ontwierp voor het badstrand. En: laat je betoveren door de verstilde ‘lunar lands capes’ van fotografe Marie-José Jongerius en de industriële rafelranden die de Duitse
EXTRA LARGE et expo mng korti
orothée Meyer in beeld bracht. D Buiten heeft de Amerikaanse kunstenaar Fritz Haeg een spe ciale negentien kilometer lange ‘dierenroute’ uitgezet. Letterlijk hoogtepunt is een zes meter hoge omgekeerde vliegende piramide van de Argentijnse kunstenaar Tomás Saraceno die in zijn werk een brug slaat tussen kunst en toegepaste wetenschap. Drie weekenden in augustus zijn er demonstraties met deze onwezenlijke vlieger, een artistieke visie op expansie van Nederland.
Ze zijn groot, heel erg groot. De schilderijen die van 8 juni t/m 29 september te zien zijn bij de tentoon stelling ‘XXXL Painting’ in de Onderzeebootloods op het RDM terrein. Drie hedendaagse kunste naars, een Nederlander en twee Amerikanen; Klaas Kloosterboer, Chris Martin en Jim Shaw, geven ieder op eigen wijze vorm aan de tentoonstel ling XXXL Painting. Ze expe rimenteren, vertellen en laten hun energie exploderen op het schildersdoek. De kunstenaars brengen oud en nieuw werk samen. Sommige van de wer
Colofon
‘Portscapes2’ van 29 juni t/m 9 oktober 2013. Toegang gratis. Dinsdag t/m vrijdag: 10:00 - 17:00 uur; Zondag: 11:00 - 17:00 uur. FutureLand Europaweg 902 (Havennummer 8213) Maasvlakte www.futureland.nl Op 27 juli is er een themadag Natuur op Maasvlakte 2. Die dag en op verschillende zaterdagen in de zomer is FutureLand geopend tot 21.00 uur. Check de website.
ken zijn ter plekke gemaakt in de vijfduizend vierkante meter grote expositieruimte, en daar mee waarschijnlijk het grootste kunstatelier van Nederland. Stuk voor stuk grootse werken, met afmetingen van 10 bij 15 meter en van 4 bij 13 meter. Het Havenbedrijf Rotterdam en Museum Boijmans Van Beuningen organiseren samen de kunstexpositie in de Onderzeebootloods.
De Onderzeebootloods: Heijplaat, RDM-straat 1. www.onderzeebootloods.nl
Lezers van de Havenkrant, krijgen tegen inlevering van deze bon bij de kassa van de Onderzeebootloods een tweede toegangskaartje voor de tentoonstelling XXXL Painting gratis (twv € 6,50)* *Toegang tot de expositie Onderzeebootloods is exclusief Aqualiner en exclusief toegang tot Museum Boijmans Van Beuningen. De aanbieding geldt t/m 31 juli 2013. Maximaal 1 bon per persoon en niet in combinatie met andere acties/ kortingen.
De Havenkrant is een uitgave van het Havenbedrijf Rotterdam. De krant wordt vier keer per jaar verspreid onder inwoners van de regio Rijnmond in een oplage van 500.000 exemplaren. Overname van artikelen en beeld uit de Havenkrant is alleen toegestaan na goedkeuring van het Havenbedrijf Rotterdam. De inhoud is met zorg gemaakt. Ondanks de zorgvuldigheid kunnen er onjuistheden in staan. Aan de inhoud van de krant kunnen geen rechten worden ontleend. Meningen in deze krant zijn niet noodzakelijkerwijs de mening van de directie van het Havenbedrijf Rotterdam. Suggesties? Mail:
[email protected] Post: Havenbedrijf Rotterdam, redactie Havenkrant, Postbus 6622, 3002 AP Rotterdam. redactie Anouska HoogendoornLagerwaard (hoofdredacteur), Erik Stenhuis (eindredacteur), Tie Schellekens, Gijs Warmenhoven (Havenbedrijf Rotterdam), Maureen Land en Rody van der Pols (Maters & Hermsen Journalistiek) Teksten Havenbedrijf Rotterdam, Maters & Hermsen Journalistiek Fotografie Archief Havenbedrijf Rotterdam, Marc Blommaert, Lars van den Brink, Erik Buis, iStock, Roger van der Kraan, Marc Nolte, Theo van Pelt, Cor Vos COVER Marc Blommaert Illustraties Frédérik Ruys, Marieke van Gils Concept Heino van Benthum en Jeroen Maters (Maters & Hermsen Journalistiek) Basisontwerp Jelle Hoogendam (Maters & Hermsen Vormgeving) en Luis Mendo (GOOD Inc.) Art direction en vormgeving Jan Peter H emminga, Annemarie Gorissen (Maters & Hermsen Vormgeving) Lithografie Mark Boon Druk Janssen/Pers Gennep Verspreiding Post NL