Resultaten van het onderzoek “Migratiebewegingen in de EUREGIO“ Ergebnisse der Untersuchung „Wanderungsbewegungen in der EUREGIO“
Bronckhorst, 16 maart 2012 Bronckhorst, 16. März 2012 Frank Osterhage ILS – Institut für Landes- und Stadtentwicklungsforschung (Dortmund)
Het ILS – Institut für Landes- und Stadtentwicklungsforschung Das ILS – Institut für Landes- und Stadtentwicklungsforschung
Buiten-universitair onderzoeksinstituut voor geowetenschappen Onderzoeksspeerpunt: „Stadsontwikkeling en mobiliteit“ Ongeveer 70 medewerkers Hoofdlocatie Dortmund, departement in Aachen Samenwerking: Urban and Regional research centre Utrecht (URU)
Außeruniversitäres raumwissenschaftliches Forschungsinstitut Forschungsschwerpunkt: „Stadtentwicklung und Mobilität“ Rund 70 Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter Standort in Dortmund, Büro in Aachen Kooperation: Urban and Regional research centre Utrecht (URU)
2
1 Onderwerp van en aanleiding voor de studie Gegenstand und Anlass der Studie
Verhuisbewegingen als onderzoeksvoorwerp Wanderungen als Untersuchungsgegenstand
Verhuisbewegingen als veelzeggende indicator voor de attractiviteit Verhuisbewegingen als cruciale component van de bevolkingsontwikkeling (trefwoord „Krimp/demografische veranderingen“)
Wanderungen als aussagekräftiger Attraktivitätsindikator Wanderungen als wesentliche Komponente der Bevölkerungsentwicklung (Stichwort „Demographischer Wandel“)
4
Informatie over het onderzoek Informationen zur Studie
Onderzoeksvraag
Welke positie nemen steden en gemeenten in de EUREGIO in m.b.t. verhuizingen?
Onderzoeksgebied
EUREGIO-gebied, 124 steden en gemeenten (Duitsland: 98, Nederland: 26)
Onderzoeksperiode
2005 tot 2009
Untersuchungsfrage
Wie stellt sich die Position der Städte und Gemeinden in der EUREGIO als Zu- und Abwanderungsort dar?
Untersuchungsraum
EUREGIO-Gebiet, 124 Städte und Gemeinden (Deutschland: 98, Niederlande: 26)
Untersuchungszeitraum
2005 bis 2009
5
2 Resultaten voor de EUREGIO Ergebnisse für die EUREGIO
7
Migratie 2005-2009 Wanderungen 2005-2009
8
Migratie 2005-2009 Wanderungen 2005-2009
9
10
11
12
13
14
Migratiesaldi op basis van leeftijdsgroepen 2005-2009 Wanderungen nach Altersgruppen 2005-2009
15
Münster
Enschede 16
Osnabrück
Rheine
17Nordhorn
Bocholt
Ibbenbüren
18
Besluit: Verhuisbewegingen in het EUREGIO-gebied Fazit: Wanderungen im EUREGIO-Gebiet
Aanzienlijke verschillen tussen de steden en gemeenten bij de onderzochte kenmerken, maar gedeeltelijk duidelijk herkenbare patronen Tekenen van her-urbanisatie binnen de EUREGIO EUREGIO: migratieverliezen met name t.a.v. grote steden in eigen land EUREGIO: migratieverliezen in het bijzonder bij beroepsstartersmigratie, migratiewinst in het bijzonder bij de gezinsmigratie Erhebliche Unterschiede zwischen den Städten und Gemeinden in der EUREGIO, nur zum Teil klar erkennbare räumliche Muster Verschiedene Ansätze einer Reurbanisierung innerhalb der EUREGIO EUREGIO: Wanderungsverluste v. a. gegenüber großen Städten im Land EUREGIO: Wanderungsverluste v. a. bei den Berufseinstiegswanderungen, Wanderungsgewinne v. a. bei den Familienwanderungen
19
3 Aanknopingspunten voor het beleid Handlungsansätze
Wat maakt dat gemeenten en regio´s attractief zijn? Was macht Kommunen und Regionen attraktiv?
Opleidings- en arbeidsplaatsen Ausbildungs- und Arbeitsplätze
Image / profiel Image / Profil
Doelgroepen Zielgruppen
Kwaliteiten van de woonomgeving Wohnstandortqualitäten
Woningaanbod Wohnraumangebote
Gemeente Kommune 21
REGIO REGION
Fases bij de woonkeuze Phasen der Wohnstandortentscheidung
Bepalen van de voorkeursregio
Evaluatie van de harde criteria
Feel-goodfactor
Definition eines Suchraums
Überprüfung harter Kriterien
Feel-goodFaktor
photograph: raperonzolo, source: PHOTOCASE
photograph: view7, source: PHOTOCASE
photograph: kallejipp, source: PHOTOCASE
22
„Plaatsen zijn zoals mensen. Ze hebben karakter, charme, uitstraling. Of ook niet. Ze begroeten uitbundig of helemaal niet. Ze willen je uitnodigen of afschrikken.“
„Orte sind wie Menschen. Sie haben Charakter, Charme, Ausstrahlung. Oder auch nicht. Sie grüßen überschwänglich oder gar nicht. Sie wollen dich einladen oder verschrecken.“ Jan Weiler, In meinem kleinen Land
