Resultaten GHB Monitor Dr

29-3-2013

Overzicht presentatie VAN CASUS TOT RICHTLIJN: GHB ALS CASUS

GHB CONGRES NIJMEGEN dinsdag 19 maart 2013

• Doelstelling: Cor de Jong

Prof. Dr. C.A.J. de Jong: NISPA (Addiction and Addiction Care)

Resultaten GHB Monitor

• Opzet GHB monitor • Kenmerken van patiënten

[email protected] Boukje A.G. Dijkstra, Postdoc onderzoeker &www.nispa.nl projectleider www nispa nlGHB monitor

• Resultaten van de TiTap®: detoxificatie met GHB • Procesevaluatie • Conclusie

bestuurlijke projectgroep

organisatorische en financiële vraagstukken

wetenschappelijke adviesraad

coördinatie deelprojecten en publicaties

inhoudelijke adviescommissie

Opzet GHB monitor projectkerngroep

Opzet GHB monitor

-projectleiders -projectcoördinator -superviserend verslavingsarts 6 verslavingszorginstellingen

complexe casuïstiek

landelijke werkgroep GHB

Baseline

Opnamedag

Titratie Admission Detoxificatie Herstel

Ontslagdag

Follow-up

vertegenwoordigers van de deelnemende instellingen

6 instellingsprojectgroepen

Psychiatrische comorbiditeit Persoonlijkheidsstoornissen Kwaliteit van leven Algemene klachten

Instroom

Onthoudingssymptomen Craving Complicaties Compliance

Kenmerken van de patiënten 31% vrouw (versus 22,4%, LADIS) 29,4 jaar (38,1 jaar, LADIS) Nederlandse nationaliteit (97%)

Ongeveer 1/3 woont alleen, een ¼ woont samen met partner en/of kinderen en ¼ bij hun ouders. 7% is thuisloos. De helft heeft schulden (56%) en is afgelopen jaar in aanraking gekomen met politie en/of justitie (47%).

Instroom

Baseline

Opname

Titratie Detoxificatie Herstel

Ontslag

Follow-up

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

1

29-3-2013

Sociodemografische gegevens

Middelenproblematiek GHB hoofdproblematiek (10 patiënten in combinatie met andere middelen), waarbij het merendeel (87%) gemiddeld 3 andere middelen naast GHB gebruikt (inclusief nicotine en alcohol).

Arbeid Fulltime

19%

Parttime

16%

Studerend

8%

Huisman/-vrouw

19%

Uitkering

30%

Geïnstitutionaliseerd

6%

Ontbrekende gegevens

5%

Instroom

Opname

Baseline

Opleiding Geen / basisonderwijs

10%

Lager beroepsonderwijs

55%

Middelbaar (beroeps)onderwijs

23%

HAVO/VWO, HBO/Universiteit

12%

Anders


7%

Ontslag

Follow-up

Alcohol Cannabis Cocaïne Stimulantia Sedativa Opiaten

Instroom

51% 41% 40% 41% 42% 1%

Baseline

Psychiatrische problematiek (MINI) Prevalentie bij 67 patiënten

Opname


Ontslag

Follow-up

Psychische klachten

Current Lifetime

Aanwezigheid psychiatrische stoornis Stemmingsstoornis Angststoornissen Psychotische stoornissen ADHD Aanpassingsstoornis Antisociale persoonlijkheidsstoornis PTSD

64,2% 10,8% 46,2% 15,4% 13,8% 12 3% 12,3% 10,8%

1 psychiatric disorder 2 or more psychiatric disorders

35,8% 28,4%

62,7% 47,7% 18,5% 38,5% 32,3%

DASS: - ernstige angstproblematiek - boven drempelwaarde scoren 38% van de patiënten bij depressie, bij angst 52% en bij stress 38%

suïcidaliteit 15% Komt overeen met de BSI: klachten worden vooral g gerapporteerd pp die samenhangen met depressie en angst, maar ook met cognitief functioneren.

38,5% -

Ten opzicht van een poliklinische groep scoren ze boven gemiddeld tot hoog.

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

Kwaliteit van leven EQ-5D Mt: 61 (SD=21) DD: 53 (SD=23) GHB: 46 (SD=25)

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Profiel patiënten met GHB verslaving

mobiliteit – zelfzorg – dagelijkse activiteiten – pijn/klachten stemming

Duur GHB gebruik: - Gemiddeld 4,4 jaar - 20 patiënten (8%) minder dan een jaar

De EQ5D Utility Score is gem. 0,61. Deze score is precies gelijk aan die van patiënten in de Dubbele Diagnose Monitor, maar lager dan de methadonpatienten (0,66).

Dosering: - Dosis per dag: 89 ml (10 – 360) / 53 gram - Dosis per keer: 7,1 ml (1 – 30) / 4,3 gram (recreatieve dosis = 2,5 gram; coma inducerend = 3 – 4 gram)

- 1 op de 10 gebruikt (ook) GBL

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

2

29-3-2013

Profiel patiënten met GHB verslaving

Profiel patiënten met GHB verslaving GHB voor het eerst gebruikt: - via vrienden (87%) - aangeboden op een feest (5%) - via internet (2%)

Slaappatroon: 9% wordt elk uur wakker 66% wordt elke 2 a 3 uur wakker 25% gebruikt een hogere GHB dosering om te kunnen slapen Patiënten slapen ’s nachts gemiddeld 5 uur (sd 1,9). 1 9) Het aantal uren slaap varieert sterk van 1 uur tot 12 uur. Ongeveer de helft van de patiënten slaapt tussen 4 en 6 uur per nacht.

Instroom

Baseline


Opname

Ontslag

Follow-up

Twee patiënten melden via een behandelingsinstelling in aanraking te zijn gekomen met GHB…..

Afkomst GHB: - dealer (45%) - zelf (30%) - vriend (18%) - internet (3%)

Instroom

Gebruikersomgeving Thuis Bij vrienden en kennissen thuis Club, discotheek, danceparties, afterparties Op straat, buiten Op school of op het werk Overal Gebruikt alleen Gebruikt met vrienden Gebruikt met partner

begin nu 39% 67% 44% 16% 42% 5% 13% 8% 2% 7% 34%

Opname


O De seks is beter en fijner met GHB O Het is geen bewuste keuze O Veel van mijn vrienden en kennissen gebruiken GHB O Krijg geen kater O Gebruik het als vervanging voor alcohol O Anders, waaronder: Ben verslaafd / tegen onthoudingsverschijnselen Tegengaan van psychische problemen

Ontslag

Follow-up

Instroom


Opname

Baseline

14% 5% 18% 6% 6% 16%

Ontslag

-

nu 54% 34% 34% 25%

- 12% - 11% - 9% - 5% - 3% - 19% 12% 5%

Follow-up

Risico’s van GHB gebruik

Risico’s van GHB gebruik Ontwenningsklachten Transpireren Slaapproblemen Hartkloppingen Angst Tremoren Hallucinaties Hoofdpijn Buikpijn / krampen Epileptische insulten Andere klachten*

Follow-up

begin 40% 45% 27% 10%

O Helpt problemen te vergeten O Geeft een fijn eufoor gevoel O Voel me zekerder en durf meer O Kan anders niet slapen

32% 70% 62% 37% 13% 15%

Baseline

Ontslag

Redenen voor GHB gebruik

Ten opzichte van de beginfase van het GHB gebruik zijn veel mensen geïsoleerd thuis gaan gebruiken.

Instroom


Opname

Baseline

(n = 229) 75% 74% 68% 68% 59% 39% 34% 34% 5% 23%

Bewusteloos Valid

Nee Ja, hoe vaak?

Frequency 14 33 60 171

Percent 10,0 16% 42,9 84%

61% afgelopen maand! De meesten (68%) maken zich nooit of zelden zorgen hierover.

Eerste hulp Valid

Andere klachten variëren van agressie en prikkelbaarheid, huidproblemen (jeuk, pijn), tintelingen, koud aanvoelen tot achterdocht en in de war zijn.

Nee Ja, hoe vaak?


Percent 10,0 57% 42,9 43%

Variërend van 1 (38%) tot 12 keer!

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

3

29-3-2013

Risico’s van GHB gebruik

Samenvattende beschrijving patiënten met GHB verslaving

Intensive care Valid

Nee Ja, hoe vaak?


Een relatief jonge populatie in de verslavingszorg waarin vrouwen meer dan gemiddeld vertegenwoordigd zijn (31% tov 22%). Ruim de helft van de patiënten heeft een opleiding op het niveau van lager (beroeps) onderwijs. Er is sprake van veel comorbide middelengebruik, psychiatrische comorbiditeit, bovengemiddeld tot hoge scores op psychische klachten (tov poliklinische GGZ patiënten) en een lage kwaliteit van leven (tov methadonpatiënten en DD patiënten) patiënten).

Percent 10,0 80% 42,9 20%

Variërend van 1 (75%) tot 4 keer, gem. opnameduur = 8 dgn (1-49 dagen)

Verslavingszorg Valid

Nee Ja, hoe vaak?


Het GHB gebruik is hoog en leidt tot aanzienlijke problemen, zoals een verstoorde nachtrust, onthoudingssymptomen, bewusteloosheid, ziekenhuisopnames en contacten met politie. Dit zorgt voor een aanzienlijk maatschappelijk probleem en kosten.

Percent 10,0 75% 42,9 25%

Bij een kwart van de opnames betreft het een crisis- of spoedopname

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Instroom

Follow-up

•

GHB dosis

15

•

10

De meeste patiënten hebben GHB via vrienden ontdekt. Ze beginnen ermee op feestjes, gebruiken voor plezier en in groepen, maar na verloop van tijd krijgt het andere functies: het vergeten van problemen, niet kunnen slapen en het tegengaan van onthoudingssymptomen. Ook gebruiken Oo geb u e ze e aa aanzienlijk e j ge geïsoleerder so ee de da dan toen oe ze e bego begonnen e met e GHB.

0 9

11

14

17

20

23

2

tijd/uur

Detoxifcatie

•

30

G H Bdosisinm l

25

• • •

20

15

0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Da gen

Follow-up

Instroom

Resultaten detoxificatieproces

Detoxificatie fase door afbouw van GHB dosis: gemiddeld 10,5 10 5 dagen Herstelfase tot ontslag: gemiddeld 6,6 dagen Monitoren: onthoudingssymptomen en craving Aanvullende medicatie: -

5

Ontslag

Farmaceutische GHB conc 150 mg/ml, lage dosering benzodiazepines Titratiefase: gemiddeld 1,9 dagen

5

10


Follow-up

T itratie Dag

20

Opname

Ontslag

30

25

Baseline


DeTiTap®: detoxificatie met GHB

Samenvattende beschrijving patiënten met GHB verslaving

Instroom

Opname

Baseline

Baseline

19% antipsychoticum; 3% biperideen 16% een bètablokker 82% benzodiazepinen (veelal diazepam) 37% kreeg slaapmedicatie (zoals temazepam).

Opname


Ontslag

Follow-up

Resultaten detoxificatieproces Detoxificaties zonder complicaties: 90%

geïncludeerd

Complicaties (n=27):

N = 274 (n=229 unieke pp) 21 patiënten (8%) voortijdig vertrek 18 patiënten (6%) gedwongen ontslagen ivm gebruik op de afdeling of agressie

detoxificatie afgerond

Ja N = 235 (86%)

Nee N = 39 (14%)

- delier voor opname en/of door gebruik voor opname (n=6) - complicaties door misbruik van GHB tijdens opname (n=3) - delier tijdens titratie en/of detoxificatie (n=7) - hypertensie (n=4) - hartkloppingen (n=2) - anders, waaronder agressief gedrag (2x), hallucinaties (1x) en psychotische symptomen (1x)

6 patiënten zijn ter beoordeling doorverwezen naar algemeen ziekenhuis/PAAZ

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

4

29-3-2013

Verloop onthoudingsklachten Verloop onthoudings klachten

Instroom

Baseline


Opname

Ontslag

Follow-up

Verloop craving

Verloop onthoudingsklachten Meest genoemde symptomen: Hoogste ernstscore:

craving en moeheid beide ook vrij hoge “ernstscore” slecht slapen

Craving meest genoemde symptoom met een vrij hoge ernstscore.

Instroom

Veranderingen psychische klachten (DASS)

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Veranderingen psychische klachten (BSI)

een sign. daling tussen opnamedag en ontslagdag, waarbij alle gemiddelde waardes onder de drempelwaarde zijn significante afname

sign. daling tussen opname en ontslag bij patiënten met ernstige symptomen nog steeds 31% met ernstige angstsymptomen

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

5

29-3-2013

Veranderingen kwaliteit van leven (EQ-5D)

Follow-up na 3 maanden

Respons % follow-up na 3 maanden: 70% (191 opnames)

VAS EQ5D: EQ5D Utility Score:

Kerngegevens op basis van: 1. realiseren van face-to-face contact 2. telefonische vragenlijst afname 3. versturen van een brief om alsnog te reageren 4. beschikbare gegevens opzoeken via dossieronderzoek

van 46,5 naar gemiddeld 59,5 van 0,61 naar 0,83

Deze toename in kwaliteit van leven is statistisch significant (bij gepaarde t-toetsing) bij p<.001.

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

Baseline

Follow-up na 3 maanden (n=191)

Follow-up

Op het moment van follow-up gebruikt de helft van de patiënten GHB, gem. 21,5 (sd 11,5) dagen in de maand voorafgaand aan de meting.

71% behandeling

GHB gebruik: - ¼ van de patiënten is direct teruggevallen - ¾ van de patiënten heeft een GHB vrije periode gehad: gem. 8 weken -> niet gerelateerd aan wijze van vertrek (74% versus 80%)

(meerdere opties mogelijk)

- 39% in ambulante verslavingsbehandeling - 5% in deeltijd j verslavingsbehandeling g g - 29% in intramurale verslavingsbehandeling - 14% casemanagement verslavingszorg - 2% in ambulante GGZ - 5% setting voor dubbele diagnose patiënten - 10% forensische setting - 21% behandeling elders

GHB gebruik tijdens 3 maanden na ontslag : geen geen 36% soms frequent

Baseline

Ontslag


Behandeling: 29% geen behandeling

Instroom


Opname

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

incidenteel

22%

wekelijks 6% dagelijks 13% meerdere malen per dag 24%

Baseline


Opname

36% 28% 37%


Ontslag

Follow-up

Follow-up na 3 maanden (n=191) GHB gebruik tijdens 3 maanden na ontslag : geen geen 36% 36% 30%

Minimaal één keer ‘out’ gegaan als gevolg van GHB gebruik: 40%

soms

Hoe frequenter het GHB gebruik hoe vaker ook andere middelen gebruikt worden (Cocaïne, amfetamine en - vooral – benzodiazepinen). Alcohol wordt juist vaker gebruikt door degenen die geen GHB gebruiken.

frequent

incidenteel

22%

wekelijks dagelijks meerdere malen per dag

6% 13% 24%

28% 40%

37% 30%

De inschatting door de hulpverlener bij ontslag blijkt tamelijk goed samen te hangen met het daadwerkelijke gebruik van GHB in de drie maanden na ontslag. Dit biedt kansen om de groep met een hoog risico voor terugval uitgebreider te vervolgen.

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

Instroom

Baseline

Opname


Ontslag

Follow-up

6

29-3-2013

Samenvattende beschrijving detoxificatieproces Een uitvoerbare behandeling met weinig complicaties. Craving en moeheid zijn de meest gerapporteerde symptomen. Er is een duidelijke daling te zien in psychische klachten, al rapporteert 31% nog steeds ernstige angstklachten. De kwaliteit van leven neemt door de behandeling significant toe. Drugsvrij blijven blijkt moeilijk: tweederde valt na het stoppen binnen 3 maanden terug. Hoe frequenter het GHB gebruik hoe vaker ook andere middelen gebruikt worden.

Procesevaluatie Het protocol is goed uitvoerbaar, geeft relatief weinig complicaties en medewerkers hebben vertrouwen in de manier waarop zij het protocol uitvoeren. -> grote betrokkenheid van onderzoeksverpleegkundigen en betrokken verslavingsartsen (landelijk platform) -> uitwisselen van kennis en personeel tussen de instellingen Het project heeft veel kennis opgeleverd.

Procesevaluatie De uitvoering van de behandeling vraagt een behoorlijke investering om de kennis en kunde te ontwikkelen en te behouden. De noodzakelijke één op één begeleiding maakt de detoxificatie daarnaast duurder dan zoals die gebruikelijk is voor andere middelen. Het uitvoeren van de monitor is geen eenvoudige opgave gebleken voor de deelnemende instellingen door organisatieveranderingen, werkdruk en inzet van personeel.

Conclusie Geen vergelijking met benzodiazepine-behandeling afbouw -> Even veilig en effectief? Kosten? Geen effectieve nabehandeling (2/3 valt terug binnen 3 maanden) -> Methoden van terugvalmanagement in kaart brengen en evalueren -> Baclofen? -> Identificatie voorspellers voor terugval Geen empirische data voor de detoxificatieprotocollen voor GHB in de ambulante setting en in het ziekenhuis.

Conclusie

Inzicht in de doelgroep van patiënten met GHB verslaving en de risico’s die ze lopen. Een uitvoerbare behandeling om patiënten te detoxificeren van GHB.

Dank aan: Participerende instellingen De Brijder, GGZ Centraal, IrisZorg, Mondriaan, NovadicKentron, Tactus, Verslavingszorg Noord-Nederland, Victas (voorheen Centrum Maliebaan) en Vincent van Gogh Instituut Medewerkers Margreet Maselaman-Borst – IrisZorg Cor Verbrugge – Novadic-Kentron Sylvie Schrijen – IrisZorg Hein de Haan – Tactus, Rama Kamal – Novadic-Kentron, Novadic Kentron Anton Loonen – Rijksuniversiteit Groningen, GGZ Westelijk Noord-Brabant - Halsteren, Martijn van Noorden – Leids Universitair Medisch Centrum, Sjacco van Iwaarden – Dimence Zwolle Ziekenhuisapotheek Rob Kempen, Brocacef Ziekenhuisfarmacie Subsidie Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Nederland

7

29-3-2013

8

Resultaten GHB Monitor Dr

Recommend Documents