Reproductie Management Cursus Arno Joosten
27 februari 2013
Programma • Opening • Anatomie, fysiologie en hormoonhuishouding • Film, de praktijk • PIGSIS
Doel van de cursus • Kennis • Reproductieresultaten
Programma • • • • •
Anatomie geslachtsapparaat zeug De cyclus van de zeug Inseminatiestal (theorie en praktijk) Insemineren (theorie en praktijk) Materialen
Anatomie van het geslachtsapparaat
Anatomie van het geslachtsapparaat
Eierstokken met follikels
Eierstokken met follikels
Eierstokken met CL’s
Cysteuze eierstokken
De cyclus van de zeug Hypothalamus
GnRH Hypofyse
LH
Oestrogenen Progesteron
FSH
Eierstokken
Progesteron zorgt PGF2α Progesteron voor dracht behoud en Baarmoeder maakt de baarmoeder klaar voor de embryos
PGF2α breekt CL’s af als er geen dracht tot stand komt
Cyclus van de zeug • Folliculaire en luteale fase
• Folliculaire fase -
-
Laatste 5-7 dagen voor de bronst Follikels ontwikkelen zich van ca. 4 mm tot ca. 8-9 mm tot de eisprong De oestrogenenproductie leidt tot bronstgedrag
Cyclus van de zeug • Folliculaire fase -
-
Laatste 5-7 dagen voor de bronst Follikels ontwikkelen zich van ca. 4 mm tot ca. 8-9 mm tot de eisprong De oestrogenenproductie leidt tot bronstgedrag
• Luteale fase - 14-16 dagen na de bronst
- Na de eisprong ontwikkelen zich uit de follikelresten de zgn gele lichamen; deze produceren progesteron; bereidt de baarmoeder voor op de dracht
Cyclus van de zeug
Cyclus van de zeug LH piek en ovulatie
Stijgende E2
Cyclus van de zeug Bij geen dracht, CL’s in regressie en dalende progesteron niveau’s
Stijgende progesteron niveaus door CL progesteron productie
Licht
Stress
(positief vs negatief)
Voeding
Beer
Hypothalamus GnRH Hypofyse LH FSH
De cyclus van de zeug
De inseminatiestal •Inrichting •Werkwijze •De praktijk
Perfecte inseminatiestal
•Beercontact •Hekje openen •Licht •Frisse neuzen •Handsfree •Overzicht •Werkgemak
De inseminatiestal (onderzoek) % Berig < 7 dagen Inseminatiestal Elders Conclusie:
80% 97%
Berigheidsduur (uren) 45 60
Huisvest de beren niet in de inseminatiestal
Knox et. al. 2004
De inseminatiestal (onderzoek) Berig na spenen (uren)
Spreiding (uren)
Boxen Groepen
94 105
Conclusie:
Huisvest de zeugen tijdens de stimulatie in boxen
Langendijk et. al., 2000
72-120 72-168
De inseminatiestal (onderzoek) Signoret et al. (1975) Het effect van de verschillende prikkels op het tonen van de berigheid.
• • • •
Mens + berengeur Mens + berengeluiden Mens + berengeur + berengeluiden Mens + berengeur + berengeluiden + beer
De inseminatiestal (onderzoek) Tonen van de berigheid
%
Mens + berengeur Mens + berengeluiden Mens + berengeur + berengeluiden Mens + berengeur + berengeluiden + beer
46% 50% 90% 97%
Conclusie: Voor een optimale berigheidsdetectie is een goede actieve beer nodig, en goed contact met de zeugen
De inseminatiestal (De praktijk) Inrichting en gebruik •Speciale K.I. boxen met open fronten. •Zeugen geen uitloop geven. •Zeugen vanaf de dag na spenen 2 keer per dag stimuleren met de beer (10 minuten per keer).
De inseminatiestal (De praktijk) Inrichting en gebruik •Zeugen vanaf de dag na spenen 2 keer per dag stimuleren met de beer (10 minuten per keer). •Sluit de beer tijdens de stimulatie op per 4-5 zeugen. •Gebruik meerdere beren. •Licht: 100 lux op zeugniveau, 16 uur per dag. •Huisvest de beren niet in de inseminatiestal!!!
Insemineren (onderzoek) • Inseminatiemomenten • Ovulatievoorspelling • Ovulatie op 2/3 van de berigheidsduur
• Baarmoederactiviteit
Inseminatiemomenten before ovulation after ovulation
100% fertilisation rate
fertilisation rate
80% 60% 40% 20% 0% -36
-24 -12 0 12 24 36 48 insemination to ovulation interval (h)
60
Inseminatiemomenten Ovulatie voorspelling op bedrijfsniveau mogelijk • Berigheidsduur • Variatie van berigheidsduur • Relatie van berigheidsduur met interval spenen-1e berigheid • Frequentie van zeugen met interval spenen-1e berigheid
Insemineren Baarmoederactiviteit 70
Min Max
60
Min Max
50 Amplitude (mmHg)
Frequency (per h)
30
Amplitude
Frequentie (n/uur)
20
10
40 30 20 10 0
0 -4 3
-3 6
-2 15
-1 19
0 24
1 23
2 18
3 day 5 n
-4 3
-3 6
-2 15
Day 0 = eerste dag bronst
-1 19
0 24
1 23
2 18
3 day 5 n
Insemineren Baarmoederactiviteit • Tijdens berigheid baarmoedercontracties verhoogd • Veel variatie tussen zeugen • Wat is de rol van de baarmoederactiviteit? • Inseminatieduur • Terugvloei tijdens insemineren • Bevruchtingsresultaat
aantal zeugen
Insemineren Baarmoederactiviteit
10
-
8
+
6 4 2 0 0-20
20-40
40-60
60-80 80-100 >100 tijd (sec)
Langendijk et. al., 2000
aantal zeugen
Insemineren Baarmoederactiviteit
18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 geen
weinig terugvloei
Langendijk et. al., 2000
veel
% bevruchte eicellen
Insemineren Baarmoederactiviteit 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Ctrl
Rem
Langendijk et. al., 2000
Stim.
Insemineren Baarmoederactiviteit BPT + KI Oxytocineafgifte Baarmoedercontracties
Dekbeugel
BPT BPT + spray + beer
Insemineren Baarmoederactiviteit •Contracties nodig voor bevruchting •Inseminatieduur/terugvloei zegt iets over contracties •Sta-reflex zegt niets over contracties •Beer bij het insemineren is een must!
PAUZE
De praktijk • Film • Materialen
PIGSIS Praktijkvoorbeeld
Hartelijk dank voor uw aandacht! Vragen?
