Reorganisaties. 28 oktober Joost van Ruiven Johan Hobma

Reorganisaties

28 oktober 2014 Joost van Ruiven Johan Hobma

Inhoud

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Cao’s wet- en regelgeving Reorganisatieplan Overleg OR/CR/Vakbond WMCO Sociaal Plan UWV Ontslagprocedure Overige beëindigingsmogelijkheden

2

1. Cao’s, wet- en regelgeving       

Cao’s Wet op Ondernemingsraden (WOR) Beleidsregels en regelgeving UWV Wet Melding Collectief Ontslag (WMCO) Boek 7 Burgerlijk Wetboek Arbeidsovereenkomst Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen

3

Cao’s Veel voorkomende beperkingen:

 Organisatiewijzigingen waarvoor o.g.v. art. 25 WOR advies aan de OR moet worden gevraagd, worden door de wg ook aan werknemersorganisaties gemeld  Wg zal de vakbonden tijdig informeren en in overleg treden over de rechtspositionele gevolgen  Wg zal zich met de vakbonden aantoonbaar inspannen om te komen tot een sociaal plan

4

2. Reorganisatieplan Aandachtspunten  Zo spoedig mogelijk:

o Projectgroep(en) vormen o Plan van Aanpak maken  Doorlooptijd: 1 maand extra = X maal het maandsalaris(!)  Communicatie:

o Onrust zoveel mogelijk voorkomen o Zoveel en zo snel mogelijk duidelijkheid  Behoud continuïteit en kwaliteit  Stijging verzuimpercentage

5

2. Reorganisatieplan Onderwerpen  Achtergronden en motieven die tot de voorgenomen organisatieverandering hebben geleid  Te verwachten economische en sociale gevolgen  Bestaande organisatiestructuur en de bestaande personeelsbezetting (formatieplaatsenoverzicht)  Nieuwe organisatiestructuur en het daarbij behorende formatieplaatsenplan en de toepassing daarvan  Wijze waarop de sociale gevolgen voor werknemers worden opgevangen c.q. verzacht

6

2. Reorganisatieplan Juridisch Raamwerk 1. Start reorganisatie = moment 0  Melding OR en vakbonden  Melding management & medewerkers 2. Trajecten  Advies OR  Onderhandelingen Sociaal Plan 3. Uitvoering en afwikkeling  Vrijwillige fase: vaststellingsovereenkomsten  Gedwongen fase: herplaatsing  Restgroep: ontslagprocedure (??) 7

3. Overleg OR-Vakbond 1) Start overleg met verschillende organen NB. NB: stellen zich soms ‘afhankelijk’ van elkaar op 2) Twee veelal parallelle trajecten  Adviestraject OR over Reorganisatieplan  Onderhandelingen Vakbonden over Sociaal

8

3.1 Overleg OR      

Precisie: wapen is de WOR Blijf bij je plan en blijf de noodzaak herhalen Je krijgt (meestal) exact terug wat je uitzendt …. OR kan gehele proces bevriezen – overleg prioriteren! Art 25 WOR – adviesplichtige besluiten Art 26 WOR – beroep bij Ondernemingskamer

9

3.1 Overleg OR Stappen Stap 0: overleg met aankondiging en procedure afspraken • Afspraken doorlooptijd / inwinnen extern advies • Geheimhouding

Stap 1: adviesaanvraag over voorgenomen besluit (25 WOR) Stap 2: overleg: uitleg en toelichting Stap 3: advies OR

Stap 4: besluit organisatie Stap 5: als afwijkend van advies: 1 maand opschorting Stap 6: OR kan in beroep gaan bij Ondernemingskamer (26 WOR)

10

3.1 Overleg OR Ondernemingskamer  OK toetst procedureregels (“zorgvuldig en fair play”)  OK toetst inhoud marginaal (“begrijpelijk en redelijkerwijs”) Organisatie is verantwoordelijk voor bewaking traject van medezeggenschap. Denk aan: - tijdstip adviesaanvraag - motivering deugdelijk & consistent - voldoende informatie verstrekt - de OR bepaalt welke informatie hij nodig heeft - termijn voor advisering - vragen moeten beantwoord (denk aan: “veegvraag”) - alternatieven moeten onderzocht - weging werknemersbelang moet zichtbaar

11

3.3 Vakbonden  Macht, zoals: werkonderbreking en publiciteit  Vooral van belang voor opstellen Sociaal Plan  Niet alleen bij collectief ontslag maar ook bij kleinere reorganisaties

12

4. Wet Melding Collectief Ontslag (WMCO) Doel: overleg met bonden en treffen maatregelen (door overheid) om werkloosheid te voorkomen Per 1 maart 2012 aantal wijzigingen:  Ongewijzigd: voornemen 20 ontslagen binnen 3 maanden binnen een UWV werkgebied  Gewijzigd: ontbindingen (ook pro forma’s) en vso’s tellen mee, maar alleen als het gaat om bedrijfseconomische grondslag  Drie maanden termijn: bepalend is moment van indiening aanvraag / indiening verzoekschrift kantonrechter Dan: melding vakorganisaties en UWV

13

4. Wet Melding Collectief Ontslag Inhoud melding WMCO: Informatieverschaffing:  De redenen voor collectief ontslag  Het aantal arbeidsplaatsen dat vervalt het aantal werknemers dat gewoonlijk in dienst is  De datum waarop werknemers worden ontslagen  De selectiecriteria  De wijze van berekening van eventuele afvloeiingsregelingen  De wijze waarop de arbeidsovereenkomsten worden beëindigd  Of er een OR is en wanneer deze wordt geraadpleegd

14

4. WMCO (vervolg)  Artikel 5a: opzegging, ontbinding of een overeenkomst kan pas een maand nadat de melding heeft plaatsgevonden  Artikel 6: ontslagaanvraag wordt pas (al) in behandeling genomen als: - de verplichte melding heeft plaatsgevonden - de vakorganisaties en de OR zijn geraadpleegd  Artikel 6a: ontbindingsverzoek kan pas worden toegewezen als: - verklaring UWV dat de melding heeft plaatsgevonden - de vakorganisaties en de OR zijn geraadpleegd  Artikel 7a: raadpleging wordt geacht te hebben plaatsgevonden als uitnodiging daartoe 2 weken tevoren is verzonden, zonder reactie, of bij weigering. 15

4. WMCO (vervolg)  Is de WMCO ook van toepassing als er geen sprake is van gedwongen ontslagen?  Bij twijfel: melding doen! Consequenties zijn te groot als je het niet doet  Sanctie in art. 7: als korter dan een maand, als niet gemeld, of als niet zowel vakbonden als OR geraadpleegd, dan vernietiging opzegging of overeenkomst  In te roepen binnen 6 maanden na datum opzegging of datum ondertekening vso!!  Ontbindingen blijven in beginsel buiten schot (weer pro forma’s??), maar: herroeping is mogelijk

16

4. WMCO (vervolg) Voorbeeld: 1 januari 2014 – 5 opzeggingen met vergunning UWV 1 maart 2014 – op andere locatie, zelfde werkgebied, nog eens 10 overeenkomsten en 7 ontbindingen Geen melding WMCO gedaan – consequenties:  Tot 1 juli 2014 eerste 5 opzeggingen vernietigbaar  Tot 1 september 2014 de 10 overeenkomsten vernietigbaar  Kans op herroepingsprocedure voor de 7 ontbindingen

Denk ook aan: mijn ontslag was eigenlijk bedrijfseconomisch 17

4. WMCO (vervolg) Let op:  WMCO ook van toepassing als er geen UWV procedure komt, maar wel 20+ mensen ontslagen gaan worden!  Eerst 15 ontslagen, later blijken het er 25 te worden: alsnog melding doen  Nu 30 ontslagen, over 4 maanden weer 30 man: paraplumelding doen voor de gehele reorganisatie  Feitelijk werkgebied is uitgangspunt, bij twijfel standplaats bepalend, daarna vestiging wg, daarna woonplaats wn

18

4. WMCO (vervolg) Melding en raadpleging  Melding bij: Vakbonden en UWV - Over en weer afschriften zodat er controle kan plaatsvinden - UWV controleert of melding compleet is - Pas dan is er sprake van een ‘melding’  Raadpleging: Aantonen dat er overleg is geweest dan wel dat er een uitnodiging is gedaan waarop niet binnen 2 weken gereageerd.  Verklaring Bonden over raadpleging en/of goedkeuring

19

5. Sociaal Plan Kan hoofdstuk in het reorganisatieplan zijn, vaak ‘los’ document  Onderhandelingen met vakbonden, niet met OR!  Waarom onderhandelen met de vakorganisaties? - Omdat het moet (soms: WMCO, Cao’s) - Omdat het zorgt voor rust en draagvlak (vaak) - Omdat de rechter dan de vergoeding volgt (vrijwel altijd)  Zeker niet aan twee tafels gaan onderhandelen  Rechtskracht Sociaal Plan met: - Vakbond - OR - Vakbond noch OR 20

5. Sociaal Plan Inhoud SP – keuzes, keuzes, keuzes Goed pakket  weinig procedures Karig pakket  veel procedures Lange herplaatsingstermijn  weinig procedures Korte herplaatsingstermijn  veel procedures Conclusie: • Lange looptijd, hoge vergoeding  kun je meer de ruimte zoeken • Korte looptijd, lage vergoeding  de regels op safe toepassen

21

5. Sociaal Plan Inhoud SP-onderwerpen Veel procedurele regels: stappenplan en definities • Afspiegelen en boventalligheid (bovenformatief) • Belangstellingsregistratie • Minnelijke regeling via vaststellingsovereenkomst • Wel of geen herplaatsingsperiode? Externe plaatsing. • Vergoeding of niet: Kantonrechtersformule? • Outplacement: bedrag of traject • Continuïteit: Bonus voor blijven • Stimulering vertrek: remplaçantenregeling - Extra vergoeding - Fictieve opzegtermijn • Hardheidsclausule • Begeleidingscommissie

22

5. Sociaal Plan Vergoedingen

 Kantonrechtersformule: wat is de C–factor?  Aanvullingsregeling WW-uitkering  Let op RVU’s!

23

6. UWV Ontslagprocedure  Tijdslijn - Soms: eerst afspraak inplannen met UWV - Melding collectief ontslag? - Procedure: 6-8 weken vanaf de indiening aanvraag - Vergunning is acht weken geldig - Daarna geldt nog opzegtermijn - Berekening opzegtermijnen vóór indiening aanvraag  Onderbouwing ontslagaanvraag Reorganisatieplan? Verklaring vakbonden en/of accountant? Grondslag: - Financiële positie - Beëindiging deel van de activiteiten - Vervallen van subsidies - Organisatorische veranderingen 24

6. UWV Ontslagprocedure Bedrijfsvestiging Welke 2 aspecten zijn van belang? 1) Optreden in de maatschappij: de wijze waarop de organisatie zich naar buiten toe presenteert en voor derden als zelfstandige eenheid zichtbaar is. 2) Organisatorisch verband: hoe is de organisatie intern georganiseerd? Bestaat er interne zelfstandigheid qua bedrijfsvoering?

25

6. UWV Ontslagprocedure Bedrijfsvestiging Externe kenmerken: – de eenheid presenteert zich extern publiekelijk als zelfstandige aanbieder van diensten – eigen adres/bedrijfslocatie – eigen product/dienstenlijn – eigen doelgroep/klantenkring – eigen naam, eigen website – geografische afstand tussen de locaties Interne kenmerken: – aparte rechtspersoon – zelfstandige financiële rapportage/zelfstandig onderdeel in de rapportage – eigen management is verantwoordelijk – zelfstandig aannemen en ontslaan personeel – eigen aparte medezeggenschap 26

6. UWV Ontslagprocedure Afspiegelingsbeginsel Beschrijving functiegroepen (uitwisselbaarheid?) – Binnen welke functiegroep ontstaat boventalligheid? – Waarom daar? – Zijn er functiebeschrijvingen? –Zo ja, wijkt de praktijk af? – Zo nee, beschrijf duidelijk wat de functie-inhoud is – Praktijk is belangrijker dan papier!! Doel Afspiegeling: ontslagen zo evenredig mogelijk over de verschillende leeftijdsgroepen binnen een bepaalde functiecategorie te verdelen  Binnen de leeftijdsgroep: last in first out

27

6. UWV Ontslagprocedure Afspiegelingsbeginsel Stappenplan 1. Bepaal de peildatum 2. Stel de bedrijfsvestiging vast 3. Maak een compleet overzicht van het personeelsbestand op de peildatum en neem daarin zowel de medewerkers die in dienst zijn mee als de medewerkers die werkzaam in of vanuit de bedrijfsvestiging waar ontslagen vallen (dus ook arbeidsongeschikten, medewerkers die al hebben opgezegd etc.) 4. Stel de categorie uitwisselbare functies vast waarbinnen ontslagen vallen

28

6. UWV Ontslagprocedure Afspiegelingsbeginsel Stappenplan (vervolg) Uitwisselbare functies zijn functies die naar aard en inhoud, vereiste kennis, vaardigheden en competenties, qua functieomstandigheden, niveau en beloning vergelijkbaar en gelijkwaardig zijn. Overdrachtsperiode: paar dagen tot paar weken vs 3 tot 6 maanden 5.

6.

Stel vast in welke leeftijdsgroep de verschillende werknemers zitten Stel vast met hoe veel werknemers de categorie uitwisselbare functies moet inkrimpen

29

6. UWV Ontslagprocedure Afspiegelingsbeginsel Stappenplan (vervolg) 7. Rekenen: a. deel het aantal werknemers binnen de leeftijdsgroep door het totaal aantal werknemers werkzaam in deze categorie uitwisselbare functies en b. vermenigvuldig de uitkomst met het aantal werknemers waarmee de categorie uitwisselbare functies moet inkrimpen. c. herhaal deze berekening voor elke leeftijdsgroep 8. Bepaal per leeftijdsgroep hoeveel werknemers voor ontslag in aanmerking komen 30

6. UWV Ontslagprocedure Afspiegelingsbeginsel Waar zit de ruimte in de wet?  Bedrijfsvestiging  Uitwisselbare functie of uniek  Peildatum  Afwijking afspiegeling? - Hardheidsclausule - Onmisbare werknemer - Zwakke arbeidsmarktpositie

31

6. UWV Ontslagprocedure Afspiegelingsbeginsel Valkuilen. Let op!  Wel of geen zelfstandige bedrijfsvestiging  Uitzendcontracten die aan indiensttreding van medewerkers vooraf zijn gegaan: van belang voor afspiegeling!  Bestaande uitzendcontracten  Werknemers die formeel in dienst zijn van andere rechtspersoon  Onderbroken dienstverbanden  Salarisstrook versus praktijk en functieomschrijving

32

6. UWV Ontslagprocedure Ontslagvergunning     

Na doorlopen procedure: wel of geen toestemming Geen bezwaar of beroep mogelijk Opzeggen dienstverband: in acht nemen opzegtermijn Afspraken maken over laatste periode tot einddatum Afronden dienstverband: uitbetalen verlofuren, vakantiegeld etc.

33

6. UWV Ontslagprocedure Afspiegelingsbeginsel-Casus In een bepaalde categorie uitwisselbare functies zijn 25 medewerkers werkzaam. 8 medewerkers zijn boventallig verklaard. Van 2 medewerkers staat het vertrek al vast. Van 1 medewerker loopt het contract voor bepaalde tijd binnen 26 weken af, een andere gaat met pensioen. Hoe moeten de ontslagen worden verdeeld? 15-25 3 3/25 *8 0,96

25-34 35-44 45-54 55-AOW 7 4 5 6 7/25*8 4/25*8 5/25*8 6/25*8 2,24 1,28 1,6 1,92 2 1 1 1 Er zijn drie medewerkers te weinig berekend: 1 1 1 Totaal 1 2 2 2 1

AOW+ 0

totaal 25 8 5 3 8

De 2 werknemers van wie het vertrek al vast staat zijn als volgt verdeeld 1 1 Nog ontslag 2 2 2 6

34

6. UWV Ontslagprocedure Wederindiensttredingsvoorwaarde  Staat altijd in het besluit van het UWV opgenomen  Geldt voor 26 weken na de datum van het besluit van het UWV  Niet alleen van toepassing op ‘indienstneming op basis van een arbeidsovereenkomst’ maar ook op een ‘arbeidsverhouding’  Niet voor inhuur ‘echte’ zelfstandigen  Voor ‘werkzaamheden van dezelfde aard’  Terugspiegelen bij toepassing wederindiensttredingsvoorwaarde  Onder de gebruikelijke voorwaarden  Let op: niet voldoen aan voorwaarde is spelen met vuur!

35

7. Overige beëindigingsmogelijkheden

Andere manieren van beëindiging:  Vaststellingsovereenkomst  Ontbindingsverzoeken bij de kantonrechter  Samenlopende ontslagtrajecten: vaststellingsovereenkomst – UWV – kantonrechter

36

Contact Joost van Ruiven T 053 – 480 42 80 M 06 – 12 81 81 84 E [email protected]

www.kienhuishoving.nl

Pantheon 25 Postbus 109 7500 AC Enschede T +31(0)53 480 42 00 F +31(0)53 480 42 99

37

Contact Johan Hobma T 053 - 480 47 59 M 06 – 13 35 77 88 E [email protected]

www.kienhuishoving.nl

Pantheon 25 Postbus 109 7500 AC Enschede T +31(0)53 480 42 00 F +31(0)53 480 42 99

38

HARTELIJK DANK VOOR UW AANDACHT EN GRAAG TOT ZIENS! Wilt u de hand-outs van deze presentatie downloaden vanaf onze site, laat dan uw visitekaartje/e-mail adres achter

39