Renovatie De Kolonie Merksplas De verhuurdienst van De Ideale Woning Historiek van de VLEM

Trimestrieel tijdschrif t - januari - februari - ma art 2010 ja argang 2 2 - nr . 1 - P106084 - Afgiftek antoor Antwerpen x

VVH

Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen

V.U.: Fons Kockx, Voorzitter VVH, Evert Larockstraat 6, 2020 Antwerpen

VVH

Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen

Renovatie “De Kolonie” Merksplas De verhuurdienst van “De Ideale Woning” Historiek van de VLEM

Inhoudstabel

Reportage

Voorwoord

Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 reportages

.................................

werking Vereniging actueel

7

............................

.....................................

5 vragen over

3 - 12

8 - 14 9

...................................

werkgeversorganisatie

......................

geschiedenis van de Vlem . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 .........................................

13

Persknipsels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 - 24 even voorstellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 mao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 in beeld

.........................................

20

Colofon Redactie renild Vermaelen, birgit homble, Peter Vanommeslaeghe, eddy de Vlieger, erik Thora, Patrick Vercruysse Druk drukkerij grafa, wommelgem Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen vzw evert larockstraat 6 2020 antwerpen Tel: 03/281.15.81. fax: 03/230.60.56. www.vvh.be

In Merksplas in de wijk ‘De Kolonie’ bevindt zich één van de grootste gevangenissen van Belgie. In 1822 startte men met het oprichten van een bedelaarshuis en via de Rijksweldadigheidskolonie voor landlopers evolueerde men uiteindelijk naar een gevangenis. Het 600 ha grote domein werd een dorp op zich met cipierswoningen, een kapel, een boerderij, een school… toen in 1993 de wet op de landloperij afgeschaft werd kon niemand vermoeden welke gevolgen dit zou hebben voor De Kolonie. Verschillende gebouwen op de site vielen zonder functie en geraakten in verval. om dit cultureel­historisch erfgoed te redden van de ondergang hebben een aantal actoren de handen in elkaar geslagen. Eén van hen was de sHM ‘De noorderkempen’. Fundamenten sprak met directeur Danny gladinez en projectbegeleidster an Denis.

10

VLEM afscheid

Renovatieproject ‘De Kolonie’ in Merksplas

Zoals u weet, heeft onze vereniging in 2009 woelige wateren doorzwommen: de verhoopte personeelsaangroei werd niet bereikt, waardoor de leden van de raad meer dan oorspronkelijk voorzien taken mee dienden op te nemen en de resterende personeelsleden veel meer dan hun deel moesten torsen. als zure kers op de taart hebben we dan begin dit jaar de samenwerking met onze directeur moeten beëindigen. op z’n zachtst gezegd niet de droomstart voor onze professionalisering. dat heeft echter onze vastberadenheid niet aangetast om van onze vereniging meer nog dan vandaag een gedegen beroepsvereniging te maken die de leden met raad en daad kan bijstaan en die hun belangen behartigt in de maalstroom van al dan niet verborgen agenda’s van diverse administraties, agentschappen en departementen. dit jaar komt er beterschap: daarvoor maakt onze raad van bestuur zich sterk.

nieuwbouw of renovatie een evenwichtsoefening

ook voor onze minister is het een bijzonder jaar geweest, maar gelukkig van een andere orde: een nieuwe telg op de wereld brengen en in datzelfde jaar de zware ministersverantwoordelijkheid opnemen; het is geen spek voor ieders bek. en begin maart is ze er, na haar verdiende moederschapsrust, in gevlogen, zoals we hebben mogen vaststellen op onze algemene vergadering van 10 maart. we kijken alvast uit naar een even vruchtbare samenwerking op ons zo complexe werkveld. Ten slotte merk ik op dat het de Vlaamse regering klaarblijkelijk ernst is met de administratieve vereenvoudiging: ergens in de Vlaamse administratie is een cel wetsmatiging actief die naarstig mogelijke deficiënties tracht op te sporen. Zo hebben ze de hele sector ‘individueel’ uitgenodigd om deel te nemen aan een panelgesprek over de kwestie. we vonden, als belangenbehartiger van de sector, dat dat grondiger en dus beter kon gebeuren via ons: er is ter zake namelijk al heel wat werk verricht in het kader van de evaluatie van het ksh en in de voorbereiding van andere uitvoeringsbesluiten. we hebben dat dan ook meegedeeld aan deze cel en die heeft zich bij onze argumenten aangesloten. we zijn ervan overtuigd dat we op deze manier een vollediger beeld van de administratieve belasting die we dagdagelijks ondervinden, kunnen schetsen dan via de techniek van een breed panelgesprek dat naar onze smaak van teveel vrijblijvendheid getuigt.

Het frustrerende van een negatief imago

we leven dus in hoop. in de lente die voor de deur staat, kijken we uit naar een sterkere VVh, naar een minister die erin wil vliegen en naar minder administratief gedoe. wat mag een mens meer verwachten…

V.u.: fons kockx, Voorzitter VVh 2 2

3

3 3

Wanneer is het renovatieproject ontstaan? De gesprekken rond dit ganse project zijn gestart in 2000. Er is een stappenplan opgezet voor de herwaardering van deze locatie. Op dat ogenblik werden er nog veel van de oude cipierswoningen bewoond door gevangenispersoneel. Het project omvatte 61 woningen en een schoolgebouwtje. Er is ook nog een oude grote boerderij, een kleine hoeve, die samen met de kapel eigendom zijn van de gemeente. Dit renovatiedossier wordt parallel gevoerd met de gemeente.

Hoe en wanneer is de idee ontstaan om een huisvestingsmaatschappij te betrekken in een renovatieproject? De Regie der Gebouwen was eigenaar en wilde de site een herbestemming geven. Hun eerste keuze was het particulier op de markt te brengen. Bij de aanvang is de Stichting Kempisch Landschap een heel belangrijke partner geweest. “De Kolonie” is een Beschermd Landschap en daarom wensten zij het ook als één geheel te behouden. Om dit veilig te stellen heeft één van de partners van SKL, namelijk de VLM, een onteigeningsbesluit genomen op het geheel van landbouwgronden, bossen, woningen, boerderijen, … De stichting heeft tijdig willen ingrijpen zodat deze locatie niet zou verkommeren of zijn historische waarde zou 4

dossier van de herstelling van 7,5 km beuken hagen. Ze zijn ook in het dossier van de renovatie van het schooltje betrokken partij in het verwerven van de nodige subsidies voor ‘Kempisch Landschap’ had eerst de bedoede omgevingsaanleg ling zelf de woningen zoals de speelplaats. De te verwerven en in gemeente heeft, naast erfpacht te geven. Zij Er is een de Stichting Kempisch waren echter niet in Landschap, ook mee renovatieverplichting staat om de concrete geparticipeerd in de opvolging te doen en aanleg van de omgeopgelegd aan de hebben daarom huisving. Zij zorgen voor vestingsmaatschappij de toegangsweg, de erfpachters. “De Noorderkempen” parking en de voetweg. gevraagd om het beDe VLM, De Vlaamse heer op zich te nemen. Landmaatschappij, Kempisch Landschap werd namelijk geconheeft voor de onteigening van de site gefronteerd met 2 problemen: zorgd. a. Hun onderhandelingen met de cipiers Zijn deze 61 woningen enkel (vzw) waren vastgelopen; daardoor was huurwoningen? er een vrees dat te veel woningen geblokkeerd zouden blijven via bewoning door Neen, absoluut niet. De VMSW moest overcipiers zonder erfpacht. tuigd worden dat een huisvestingsmaatschappij in een dergelijk project stapte. In eerste inb. De RvB van de Stichting Kempisch Landstantie waren ze niet bereid om groen licht te schap meende dat de investering voor hen geven, tenzij er ook een huurdersaandeel zou te zwaar was in één project. ontstaan. Uiteindelijk is dat dusdanig opgelost Dus heeft de stichting met ons onderhandeld dat 51 woningen via een erfpachtconstructie om het project over te nemen. Wij hebben het bij de kandidaat geraakt zijn. nog aangeboden aan de gemeente Merks10 woningen zijn bestemd voor de sociale plas, maar deze was niet bereid de woningen verhuur waarvan er reeds 4 na renovatie in te kopen. De gemeente Merksplas was wel verhuring gegaan zijn. Op dit moment loopt akkoord dat wij de betrokken wegen uit de een renovatiedossier voor de 6 resterende aankoop lieten en Kempisch Landschap was huurwoningen, waarvan er weer bijna 3 klaar het eens om de coördinatie te blijven doen zijn. van de omgevingsaanleg. Zo trokken zij het verliezen door bv particuliere kopers die elkeen op hun manier met de woningen aan de slag zouden gaan.

Hoe werkt het principe van erfpacht? De maatschappij blijft eigenaar van het pand, maar de koper van het erfpachtrecht verwerft gedurende 99 jaar het gebruik van het gebouw. Vanuit het standpunt van de erfpachter is dat hetzelfde als eigendom verwerven. Zo wordt dit ook gepercipieerd.

Hoe was de staat van de woningen? De huizen die nog bewoond werden door de cipiers waren nog in een vrij goede staat, maar alle andere panden waren in een zeer bedenkelijke staat. Het één al wat verder afgetakeld dan het andere. Noteer dat de woningen 100 jaar oud waren!

Moet er verplicht gerenoveerd worden? Er is een renovatieverplichting opgelegd aan de erfpachters. Ze moeten binnen de 10 jaar, dat zal tegen 2012 zijn, de woning renoveren volgens een opgelegd lastenboek opgemaakt destijds in overleg met Monumenten en Landschappen, nu is dit Onroerend Erfgoed geworden. Wij legden enkel een basisrenovatie op, zodat de woningen behouden blijven. Verder kan de erfpachter zelf bepalen welke werken hij doet, maar dat moet dan wel volgens de regels van ‘Onroerend Erfgoed’. Op die manier wordt er een uniformiteit bewaard van de buitenzijde van de woningen. Binnen zijn de bewoners wel vrij om hun zin te doen. Het gaat hier niet om ‘beschermde monumenten’,

het gaat hier om een ‘beschermd landschap’. Bijvoorbeeld, aan de buitenkant moeten alle raampartijen wit zijn. Het schoolgebouw op de site werd aangekocht door de maatschappij zelf met de optie van er ons kantoorgebouw van te maken. Het schoolgebouwtje is echter wel een beschermd monument met alle restricties en problemen dat dit met zich meebrengt. Dit is een dossier dat toch al wel acht jaar loopt en dat met vallen en opstaan gepaard ging. Het is materie die niet evident is voor een huisvestingsmaatschappij. Als maatschappij bouw je wel, maar monumenten restaureren is niet meteen een kerntaak van een SHM. Er moest een stuk expertise verworven worden. In 2008 is de restauratiepremie toegekend en ondertussen is het dossier aanbesteed en gegund. De werken zijn gestart half november 2009. Er is ook annex nog een oud klasgebouw en dat wordt een sociale huurwoning. Medio 2012 zou alles klaar moeten zijn.

Wat betekende dit voor de regio dat jullie erfpachtwoningen op de markt gingen brengen? De bouwmaatschappij heeft toen niet alleen de regionale pers gehaald, maar ook de nationale. Voor ons gebouw is er dagen gekampeerd door mensen om zo’n woning te verwerven. Dat is zo’n gigantisch succes geweest. Er waren heel veel geïnteresseerden. Erfpacht en VMSW en sociale verhuring was een tot nu toe onbekend gegeven. De maatschappij heeft dat vanaf dag één maximaal in-

geschoven in de visie van sociale huisvesting. De toewijzing van de 51 erfpachtwoningen is helemaal gebeurd conform het overdrachtenbesluit van de koopsector. Dat betekent dat er wachtregisters werden aangelegd, dat men naar inkomen moest voldoen aan de vereiste plafondbedragen, dat je geen andere eigendom mocht hebben… Die huizen zijn de spreekwoordelijke “villa’s” met tuinen van 1.500 tot 3.000 meter. Dat is een gegeven dat niet past binnen sociale huisvesting, maar toch zijn we er in geslaagd van mensen met een beperkt inkomen daar een prachtige woning te kunnen laten verwerven.

Wat hebben mensen gemiddeld moeten betalen voor zo’n erfpachtwoning? We spreken over een erfpachtconstructie over 99 jaar. Mensen betalen een instapcanon die berekend wordt op basis van de staat van het gebouw. De gebouwen die in de slechtste staat waren, gingen voor een bedrag dat schommelde van 40.000 tot 45.000 € en de woningen die in betere staat waren gingen voor een bedrag van 60.000 tot 70.000 €. Daarna hebben de mensen de verplichting van een jaarlijkse canon te betalen die geïndexeerd is. Ze zijn destijds gestart met een 350 € en dat bedrag situeert zich nu rond de 420 €. Zij betalen dus, naast de instapcanon, ook een jaarlijks bedrag tot het einde van de constructie. Ook hebben zij bewoningsplicht tot 10 jaar. Samengevat betekent dit dat de volgende 5

Werking Vereniging

kosten voor de erfpachtnemer zijn : de instapcanon, de jaarlijkse canon, de renovatieverplichting binnen 10 jaar die geraamd geweest is op 60.000 à 100.000 € afhankelijk van de toestand van het gebouw. Wat ze binnen doen, daar beslissen ze zelf over. Bovendien is dat een proces dat ze zelf kunnen spreiden in de tijd. Er komen nog maandelijks mensen vragen naar deze woningen. Er is ook nog steeds een wachtlijst aanwezig en dat heeft zijn redenen. Wij gaan enerzijds nog 2 woningen bouwen op percelen waarvan de originele woningen platgebombardeerd werden tijdens WOII. Die woningen worden dan opnieuw via de erfpachtformule aan de man gebracht. Uiteraard zal de instapcanon anders zijn gezien het hier om nieuwbouwwoningen gaat. Anderzijds zijn er ook nog 10 woningen die eigendom zijn van de Regie der Gebouwen en zich aanvankelijk binnen de perimeter van de veiligheidszone van de gevangenis bevonden en dus niet in het dossier zaten van die 61 woningen. Dat is nu veranderd. Deze woningen bevinden zich nu niet langer in die perimeter omdat de gevangenis een kooi rondom haar muren zette. Hierdoor gaan deze woningen mogelijk op een bepaald moment weer door ons als gobetween op de markt gebracht worden.

Wat betekende het project De Kolonie financieel voor de maatschappij? Het is voor de bouwmaatschappij budgettair een nuloperatie geweest, maar dan spreek 6

ik over het erfpachtgedeelte. Wat is dan de winst voor de maatschappij geweest? Dat we ten eerste er 10 huurwoningen aan overgehouden hebben en ten tweede dat we die 2 extra nieuwe woningen zullen kunnen bouwen nu. Indien de woningen particulier verkocht werden hadden ook 30 cipiersgezinnen met beperkt inkomen een andere huurwoning in ons werkingsgebied moeten zoeken. Het kantoorgebouw of schooltje hebben we moeten aankopen, zij het tegen een mild bedrag. De kost van een beschermd monument renoveren ligt hoe dan ook hoger dan een nieuwbouwkantoor optrekken en dat is een lang proces geweest. Daar staat wel tegenover dat we ook hier een extra huurwoning verwerven, nl het vroegere klasgebouwtje.

Is er ooit controverse ontstaan over het feit dat een huisvestingsmaatschappij in een ‘Beschermd Landschap’-project is gestapt? Neen, wij hebben hierover nooit onbegrip gekend, maar dat heeft zeker te maken met het feit dat dit een succes geworden is. Mocht het anders uitgedraaid zijn, dan zou men zeker de rol van een SHM in dit project in vraag kunnen gesteld hebben. Maar we willen ook kritisch blijven. Het is een moeilijke beslissingsprocedure geweest om het schooltje te gaan omturnen in het nieuwe kantoorgebouw. Dat is onderzoeken naar wat er aan premies inzit en hoe we dat evenwich-

tig kunnen realiseren. Het is een dossier dat bekeken is en herbekeken is. Wij waren hierover bezorgd. Onze kerntaak is sociale huisvesting en wij willen wel een bijdrage leveren, maar het moet budgettair altijd te verantwoorden blijven binnen de sector. Voor ons en voor de hele sector is dit een precedent geweest. We merken ook bij de VMSW de beperkte vertrouwdheid met dit gegeven. Onze sector is nog niet klaar voor erfpachtconstructies. Erfpacht is vooral een formule tussen overheden en in dat opzicht is dat een gekende formule voor huisvestingsmaatschappijen, maar hier zit je met een erfpachtconstructie naar een particulier en dat is vrij uniek. Sociale huisvesting en monumenten is een niet vanzelfsprekend ‘samengaan’. Dat zijn zware en vaak moeizame procedures geweest waarbij er vaak gezocht moest worden naar compromissen. Ondertussen kondigt zich een nieuw project aan van restauratie van een beschermd monument, nl. het Klooster Sint- Agnetendal in Arendonk. Hetgeen wat we uit het project ‘De Kolonie’ leerden en de contacten die we gelegd hebben, kunnen we nu meteen aanwenden om hier ook de procedure te starten en dat betekent toch weer opnieuw ‘winst’ die we uit het project Kolonie puren voor onze maatschappij. Je schiet je kerntaak als SHM niet voorbij, maar je neemt als huisvestingsmaatschappij een taakbelasting bij die niet tot je kerntaak behoort. Maar we zijn blij dat we op deze manier een meerwaarde kunnen betekenen.

Statutaire Algemene Vergadering VVH Op woensdag 10 maart 2010 houdt de VVH haar jaarlijkse statutaire algemene vergadering. Minister Freya Van den Bossche zal de vergadering inleiden. Na het statutaire gedeelte zal Xavier Buijs, stafmedewerker Ruimtelijke Ordening en Huisvesting bij de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten de vergadering afsluiten met een toelichting over het Grond- en Pandendecreet. Voor meer info kan u contact opnemen met Renild Vermaelen, [email protected]

Studiedag Overheidsopdrachten

Ontdek vandaag het raam van morgen

wwww.deceuninck.be

Op dinsdag 20 april 2010 organiseert de VVH opnieuw een studiedag, ditmaal met thema Overheidsopdrachten. De studiedag loopt over een hele dag en is opgebouwd uit 3 modules: Module 1 zal de basiswetgeving behandelen, module 2 de levering van goederen en diensten en de raamcontracten en module 3 de erelooncontracten en architectencontracten. De studiedag wordt afgesloten met een korte demonstratie van het softwarepakket van 3P. Voor meer info kan u contact opnemen met Renild Vermaelen. [email protected]

7

Persknipsels Actueel

Wat heeft de VVH voor 2010 voor u in petto !

5 vragen over

Plaatsbeschrijvingen

Mag ik me even voorstellen? Een duidelijke visie, een sterke missie, goed voorbereid overleg, positieve communicatie In de loop van het voorbije jaar werd hard getimmerd aan de uitbouw van een professionele organisatie met medewerkers die in duidelijk afgebakende domeinen competent zijn. Heel belangrijk is de duidelijke doelstelling voor VVH om als gesprekspartner te worden aanvaard door onze overheden bij de vorming van het beleid en de regelgeving die relevant is voor onze sector. Het oude imago van het ‘enfant terrible’ dat in de zandbak wild om zich heen schopte, heeft plaats gemaakt voor een gedegen, goed voorbereide en gerespecteerde gesprekspartner met een coöperatieve en proactieve ingesteldheid. Daardoor verwierf VVH de openingen voor structureel overleg met het departement en met VMSW en krijgen de uitgebrachte bedenkingen of adviezen ook bij het kabinet meer aandacht.

Concreet voor 2009: beheersvergoeding; performantie en erkenningen; werkgeversvertegenwoordiging; vorming, duiding, studiedagen Tijdens het afgelopen werkjaar werd niet zonder resultaat verder gewerkt aan enkele voor de sector fundamentele actiepunten. De discussie rond het herschikken van de financiering van de werking van VMSW en het daarmee samenhangende terugschroeven van de beheersvergoeding werd door VVH met veel energie en aandacht gevoerd. Deze discussie 8

is nog niet afgerond, maar enkele heel concrete en haalbare alternatieve financieringswijzen werden mee door VVH in een door de Vlaamse overheid samengestelde werkgroep uitgewerkt en worden nu onderzocht op mogelijke implementatie. Verder werd een degelijke inbreng van VVH toegestaan bij de opmaak van de performantiecriteria voor SHM’s en de hele studie rond de visitaties. Het logische vervolg wordt nu het kort opvolgen van de modus operandi die zal uitgewerkt worden voor de onafwendbare ‘al dan niet’ erkenningen van SHM’s. Een andere, belangrijke rol die vandaag door VVH wordt vervuld, is die van werkgeversorganisatie. Die erkenning door de Nationale Arbeidsraad is immers een feit, waardoor we de kans zullen krijgen in het paritair comité te zetelen dat we na meer dan veertig jaar uiteindelijk voor de sector opgericht kregen. Dat PC is vandaag enkel nog maar federaal opgericht en moet nu worden opgesplitst in gewestelijke PC’s. Niettemin moeten wij ons als VVH terdege voorbereiden om mogelijk in de loop van 2010 de werkzaamheden in een Vlaams Paritair comité op te nemen en de Cao-onderhandelingen aan te vangen. In de loop van het voorbije jaar werd door de nieuw aangeworven staf ook hard gewerkt aan de opdracht van VVH om in vorming en informatieverstrekking te voorzien. Een breed en degelijk aanbod wordt verder uitgewerkt.

Werkpunten 2010 Gezien het grote belang voor alle SHM’s is het cruciaal dat een stabiele, professionele organisatie met competente en gedreven mensen gegarandeerd blijft. Dat is de eerste opdracht waarvoor de raad van bestuur zich geplaatst ziet. De meest in het oog springende speerpunten daarbij blijven het terugschroeven van de beheersvergoeding en het overleg rond performantiemeting en erkenning. Ook de zich nu aankondigende Cao-onderhandelingen zullen degelijk en goed moeten worden voorbereid. Er moet ook adequaat verder gewerkt worden aan resultaatgericht, maar coöperatief overleg met het kabinet dat zich stilaan heeft gevormd, het departement en VMSW, maar ook met partners als VLEM, VVSG, VOB, VIVAS… Verder willen we doordenken over de piste van vorming en informatieverstrekking. Een breder aanbod, bijvoorbeeld naar specifieke diensten, medewerkers of bestuurders van SHM’s moet tot de mogelijkheden behoren. Ook het centraliseren, beheren en verspreiden van know how en goede praktijken is een service die moet worden uitgebouwd. Meer informatie vindt u in het jaarverslag dat u voorgelegd werd op 10 maart 2010 tijdens de Algemene Vergadering. Het staat alle leden verder steeds vrij om bij hun provinciale vertegenwoordigers meer info te bekomen over het reilen en zeilen van de VVH.

1. Wat is het doel van een plaatsbeschrijving? Het voor de betrokken partijen, op tegenspraak en gedetailleerd, vastleggen van de staat van een onroerend goed op een welbepaald ogenblik; teneinde in de toekomst en bij eventuele discussies en/of toestandswijzigingen, tussen de betrokken partijen en t.o.v. derden te dienen als ontegensprekelijke vergelijkingsbasis : van de staat van het goed op datum plaatsbeschrijving en betreffende mogelijke toestandswijzigingen achteraf. Het betreft een momentopname !

2. Is een plaatsbeschrijving verplicht? De opmaak van een plaatsbeschrijving op tegenspraak is enkel, bij wet van 25/04/07, verplichtend gesteld bij verhuring van een onroerend goed, dat uitsluitend of hoofdzakelijk bestemd is voor huisvesting, bij aanvang van de huur (ten laatste binnen de eerste maand van verhuring). De plaatsbeschrijving dient evenals de huurovereenkomst te worden geregistreerd. De opmaak van een plaatsbeschrijving is tevens aangeraden : - Bij alle andere huurovereenkomsten (handelshuur en dergelijke) ; - Bij erfpacht ;

- Bij uitvoering van werken aan het onroerend goed (opmaak van tussentijdse plaatsbeschrijvingen voor en na uitvoering van de werken door verhuurder of huurder) ; - Bij uitvoering van werken om en rond het eigendom, voor aanvang werken en na beëindiging van de werken (straatwerken of werken op een aanpalend eigendom) .

3. Wat moet er worden opgenomen in een plaatsbeschrijving? Het is essentieel dat de staat van het goed degelijk en volledig wordt opgenomen, rekening houdend met diverse factoren en omstandigheden en met het doel van de plaatsbeschrijving. Wat niet uitdrukkelijk is omschreven in het document, zal later worden beschouwd als degelijk en niet behept met gebreken of schade ! Het document wordt best aangevuld met een plan van het eigendom en met foto’s, niet alleen algemene zichten maar tevens detailfoto’s van bijzondere en waardevolle inrichtingen en van vastgestelde gebreken aan het eigendom. De foto’s worden tevens genummerd en met nummer en richtingspijl aangeduid op het bijgevoegde plan teneinde de juiste situering van het gefotografeerde ontegensprekelijk vast te leggen .

4. Wie betaalt de kosten van een plaatsbeschrijving? De opmaak van de plaatsbeschrijving kan door eender wie geschieden; door één van de partijen of door een derde (specialist). Bij een wettelijk verplichte plaatsbeschrijving dienen de kosten door beide partijen (verhuurder en huurder) elk voor de helft te worden gedragen. Er zijn dan tevens geen registratierechten verschuldigd. Voor alle andere plaatsbeschrijvingen wordt de betalende partij overeen gekomen. Bij registratie zijn tevens registratiekosten verschuldigd.

5. Is het nuttig een plaatsbeschrijving te registreren? Een geregistreerd document is eveneens geldig t.o.v. derden; bv een koper of onderhuurder . De opmaak geschiedt, om rechtsgeldig te zijn op tegenspraak; zo niet wordt zij als onbestaande beschouwd. Dit houdt in dat de betrokken partijen aanwezig zijn bij de opmaak, dat hun opmerkingen worden opgenomen in het document en dat partijen de PB voor akkoord ondertekenen .

Dit artikel kwam tot stand i.s.m. Pierre Tuypen, Architecte Deskundige, Escola

Fons Kockx, voorzitter VVH 9

Werkgevers­

VLEM

organisatie

The insulated ceramic solution

Verdeling mandaten Nationaal Paritair Comité

Wat voorafging

einde november 2009 werd de VVh op de hoogte gebracht van de vaststelling van het aantal leden en de verdeling van de mandaten in het Pc nr 339 voor de erkende maatschappijen voor sociale huisvesting. de verdeling van de mandaten binnen het nationaal Paritair comité ziet er uit als volgt: langs werkgeverszijde: “association deu logement social” (als) met 2 mandaten, “union des villes et communes de wallonie” (uVcw) met 2 mandaten, Vereniging van Vlaamse huisvestingsmaatschappijen (VVh) met 2 mandaten, Vereniging van de Vlaamse erkende maatschappijen uit de sector verkoop en kredietverlening (Vlem) met 1 mandaat. langs werknemerszijde: algemeen belgisch Vakverbond (abVV) met 3 mandaten algemeen christelijk Vakverbond van belgië (acV) met 3 mandaten algemene centrale der liberale Vakbonden van belgië (aclVb) met 1 mandaat.

een uitstekende isolatie met een onbegrensde schoonheid

by voor

10

geschiedenis van de VLEM

na

projectbouw

www.e-brick.be

er werden ernstige geruchten opgevangen over de plannen van de regering om in het kader van de huisvesting in de loop van 1976 over te gaan tot de afschaffing van het nationaal instituut voor de huisvesting en samenvoeging van de nationale landmaatschappij en de nationale maatschappij voor de huisvesting tot slechts één instelling voor de huisvesting in Vlaanderen. ere-senator octaaf Verboven en jos Van kerckhoven, respectievelijk voorzitter en zaakvoerder van de gewestelijke maatschappij voor de kleine landeigendom “de Zuiderkempen” uit Tongerlo samen met de gewestelijke maatschappij voor de kleine landeigendom “laag- en hoogland” kalmthout, namen het initiatief om onder het motto “Zo het dorp- zo het land” alle erkende maatschappijen voor de kleine landeigendom van gans Vlaanderen evenals de nationale landmaatschappij te brussel op te roepen om een actie te organiseren tegen de geplande fusie door de overheid. een fusie die zonder enige twijfel veel kwaad zou berokkenen aan het sociaal, economisch en financieel karakter van de toenmalige huisvestingsinstellingen die van elkander zeer verschillend zijn en vooral de plattelandsgemeenten en de minbegoede inwoners erg zouden kunnen treffen. er werd dadelijk een actiecomité van de bestaande Vlaamse huisvestingsmaatschappijen voor de kleine landeigendom tegen de fusie gevormd, dat ‘echte’ en ‘uitgebreide’ medewerking mocht bekomen vanwege de nationale landmaatschappij.

op 12 februari 1988 ging in zaal Limbo in ternat de stichtingsvergadering door van de Vereniging van erkende vennootschappen van de Vlaamse Landmaatschappij, afgekort VLEM.

het was de bedoeling om via de regionale parlementairen, de pers en alle mogelijke andere kanalen bij de bevoegde gezagvoerders aan te dringen op een aanvaardbare regeringsbeslissing om in alle geval het eigen karakter van beide huisvestingsinstellingen te behouden. uiteindelijk verliep de geplande fusie niet zo snel als aanvankelijk voorzien.

Regionalisatie huisvestingssector een voorbereidende vergadering vond plaats op 23 oktober 1987 in de sint-Pietersabdij in gent. op deze vergadering uitten de erkende vennootschappen van de nationale landmaatschappij hun ongenoegen om het niet vertegenwoordigd zijn in de Vlaamse concertatiecommissie voor de sociale huisvesting, opgericht op 16 oktober 1987. de concertatiecommissie werd geleid door de heer l.cappellemans, namens de Vlaamse executieve en had tot doel : • het uitbrengen van een gemotiveerd advies en het formuleren van concrete voorstellen voor 30 juni 1988 aan de Vlaamse executieve en de Vlaamse raad nopens een reorganisatie van de Vhm en de Vlm op grond van onder meer een doorlichting; • het uitbrengen van de nodige adviezen ondertussen aangaande : de planning, de

programmatie, de financiering, de organisatie van de diensten en de harmonisering van de verkoopsvoorwaarden; • het voorleggen van een tussentijds verslag om de 6 maanden aan de Vlaamse executieve en de Vlaamse raad inzake de stand van de werkzaamheden. immers reeds op 2 oktober daarvoor werden in hasselt de akten verleden voor de stichting van de Vlaamse huisvestingsmaatschappij, als opvolger van de nationale maatschappij voor huisvesting, en de Vlaamse landmaatschappij, als opvolger van de nationale landmaatschappij. het was in hoofdzaak de bezorgdheid van de erkende vennootschappen uit de koopsector om gehoord te kunnen worden bij de verantwoordelijken van het beleid. het oprichten van een organisatie als vertegenwoordiging van deze erkende vennootschappen leek het enige middel om als spreekbuis te dienen. een voorlopig bestuur, onder het voorzitterschap van de heer marcel bode, kwam bijeen op 13 november en 18 december 1987. Tussen beide vergaderingen vond op 18 november een onderhoud plaats met gemeenschapsminister j.dupré en met de heer l.cappellemans, voorzitter van de concertatiecommisie. 11

VLEM

VLEM Even

Afscheid

voorstellen

Een specificiteitsnota werd opgemaakt om als basis te dienen voor verder overleg

De stichting Op 12 februari 1988 was het dan eindelijk zover. Van de 29 koopmaatschappijen tekenden er 23 present in zaal Limbo in Ternat voor de volgende dagorde : 1. Goedkeuring notulen algemene vergadering van 23 oktober 1987, 2. Goedkeuring van de statuten en stichting van de vereniging, 3. Bepalen van de lidmaatschapsbijdrage, 4. Verkiezing van de raad van bestuur, 5. Bespreking elementen voor de opmaak van de specificiteitsnota, 6. Varia De eerste raad van bestuur werd samengesteld als volgt : • Voor de provincie Antwerpen : mevrouw Akkermans en de heren Loos en Smits, • Voor de provincie Oost-Vlaanderen : de heren Van Daele, Leybaert en Verleysen, • Voor de provincie Brabant : de heren Devadder en Cantillon, • Voor de provincie Limburg : de heren Robben en Cox, • Voor de provincie West-Vlaanderen : de heren Bode, Claeys en Verhulle. Marcel Bode wordt voorzitter, maar geeft , om gezondheidsredenen, reeds op de eerst12

volgende raad van bestuur op 17 februari 1988 de fakkel door aan de heer Dries Claeys. De heer P.Robben wordt ondervoorzitter en de heer J.Verhulle is de eerste secretaris van de VLEM.

aangesteld als secretaris in vervanging van mevrouw Edith Bijnens. In de raad van bestuur van 30 november 1998 worden de heren Marc Timbremont en Jos Camps aangesteld als ondervoorzitters.

Enkele data

In zitting van 20 oktober 1999 wordt de heer Marc Timbremont aangesteld als secretaris. Met een onderbreking van een jaar, van 1 april 2001 tot 1 januari 2002, waarin hij werd vervangen door de heer Jos Smits, bleef Marc secretaris tot zijn op ruststelling in 2009.

Op de eerstvolgende algemene vergadering op 27 mei 1988 wordt de heer Joris Verhulle als secretaris-penningmeester vervangen door de heer Jos Smits. Namens de provincie West-Vlaanderen komt de heer H.De fauw in de raad van bestuur. Ter vervanging van de heer Leybaert komt de heer Marc Timbremont in de raad van bestuur op 14 december 1990. Op de algemene vergadering van 21 juni 1991 volgt mevrouw Edith Bijnens de heer Jos Smits op als secretaris. De heer Smits blijft wel penningmeester. In zitting van 14 januari 1993 kondigt de voorzitter, de heer Dries Claeys, zijn afscheid aan. Op de algemene vergadering van 23 april 1993 in Kortrijk vervangen de heren Marc Olivier en Pat Vansevenant respectievelijk Hilaire De fauw en Dries Claeys in de raad van bestuur als vertegenwoordigers voor West-Vlaanderen. Op 7 mei 1993 wordt Marc Olivier de nieuwe voorzitter. In oktober 1993 is er een eerste overleg VVH – VLEM. Op de Buitengewone Algemene Vergadering van 28 juni 1994 wordt de heer Luc Gysen directeur van de Waasse Landmaatschappij,

Ter vervanging van Marc Timbremont, secretaris, wordt mevrouw Magda Smout –Gielens tot ondervoorzitter benoemd in zitting van 1 januari 2002. In het voorjaar van 2002 overlijdt de heer Dries Claeys, de eerste voorzitter van de VLEM. Na het ontslag van mevrouw Magda SmoutGielens wordt de heer Eric Carlier tot ondervoorzitter benoemd op 4 oktober 2004. Op de algemene vergadering van 10 juni 2005 wordt de heer Bert Cox aangesteld als bestuurder in opvolging van de heer Jos Camps. De heer Bert Cox volgt Marc Timbremont op als secretaris. Sedert 1 september 2009 gaan de vergaderingen van de raad van bestuur door op het secretariaat van de VVH in Antwerpen. De VVH staat ook in voor de administratie van de VLEM. Ankerpersoon hiervoor is mevrouw Kristel Cuyvers.

Jos Smits

Marc Timbremont

De heer Jos Smits zag het levenslicht op 12 augustus 1935. Hij volgde met succes de Grieks-Latijnse afdeling. Na zijn legerdienst ging hij aan de slag bij de N.M.B.S.

Marc Timbremont werd geboren op 16 mei 1944. In 1967 studeerde hij af als burgerlijk bouwkundig ingenieur. Na zijn legerdienst ging hij aan de slag in de private sector. Op 1 november 1989 trad hij in dienst van de Huisvesting Het Volk als adjunct-zaakvoerder. Op 1 mei van 1990 werd hij aangesteld tot algemeen directeur.

Op 20 januari 1969 werd hij aangesteld tot part-time zaakvoerder van de Gewestelijke Maatschappij voor de Kleine Landeigendom “Laag- en Hoogland” te Kalmthout. Daarnaast werkte hij een hele periode op het kabinet van mevrouw Rika De Backer, minister van Nederlandse cultuur en Vlaamse aangelegenheden. Op 1 januari 1981 startte hij als fulltime zaakvoerder van de Maatschappij voor de Kleine Landeigendom “Noord en Zuid” te Antwerpen na het overlijden van Graaf Thierry De Renesse uit Oostmalle.

In zijn nieuwe job kwam naast het cijferen en rekenen ook meteen het sociale aspect erbij. Als meest in het oog springende realisaties ziet Marc: · het project aan de Kempstraat in Gent waar op een terrein van 5 ha, aangekocht in 1995, 315 nieuwe woongelegenheden werden gebouwd · het project Begijnhof Onze-Lieve-Vrouw ter Hoyen in de Lange Veldstraat in Gent waar 49 woningen werden gerenoveerd tot 68 sociale woningen.

Op 30 september 1993 volgde de fusie van de maatschappijen “Laagen Hoogland” en “Noord en Zuid” tot Sociale Bouw- en Kredietmaatschappij voor het arrondissement Antwerpen, afgekort SBK Arro Antwerpen. Op 1 januari 2001 ging Jos Smits op pensioen en werd hij opgevolgd door de heer Fons Bouwen.

De maatschappij Het Volk was ook pionier in het samenbrengen van ‘wonen’ en ‘zorg’. In Gent en Deinze werden aanleunflats gebouwd in de buurt van een rusthuis.

Vanaf de stichting op 12 februari 1988 tot en met 29 juni 2009 zetelde Jos onafgebroken in de raad van bestuur van de VLEM.

Op 14 december 1990 werd Marc lid van de raad van bestuur van de VLEM. Op 20 oktober 1999 wordt hij aangesteld tot secretaris van de VLEM, een functie die hij zou vervullen tot juni 2009, hierbij bijgestaan door mevrouw Chantal Sysmans. Eind november 2009 nam Marc afscheid van de Huisvesting Het Volk en de VLEM.

13

Actueel

Overbezetting en onderbezetting Ervaringen

We spraken met Maggy Steeno, diensthoofd huurdersrelaties bij de maatschappij Dijledal te Leuven. De maatschappij bezocht in 2009 alle huurders die drie slaapkamers of meer teveel hadden.

Hoe is het idee ontstaan om huurders die te groot wonen te bezoeken? De spanning in een aantal woonblokken is groot doordat er nogal wat gezinnen in een veel te kleine woning wonen: het probleem van de zogenaamde overbezette woningen. Deze gezinnen zitten vast in hun huidige- veel te kleine- woning, want het patrimonium van Dijledal telt maar een beperkt aantal grote woningen. De kans dat een grote woning beschikbaar wordt door mutatie of opzeg, is zeer klein. Nieuwe grote woningen bouwen kost tijd en geld en stuit bovendien op verhoudingsgewijze grotere weerstand van de omgeving: men vreest immers grotere migrantengezinnen. De vraag was dan: hoe kunnen we alsnog grote woningen beschikbaar stellen voor deze groep?

Welke problemen geven overbezette woningen? Een appartement wordt altijd toegewezen overeenkomstig de rationele bezetting. De grootte van de woning, het aantal slaapkamers is dus steeds in overeenstemming met de gezinsgrootte op het ogenblik van de toewijzing. 14

Breidt het gezin uit, dan kan dit zorgen voor geluidsoverlast bij de buren. Het leven op een zeer kleine oppervlakte zorgt ook voor stress bij de huurder, waardoor conflicten in het gezin, maar ook met de buren, vlugger uit de hand lopen. Maar is de betrokken huurder dan niet zelf verantwoordelijk voor zijn situatie? Je kan inderdaad stellen dat de huurder deze situatie gecreëerd heeft en dat hij zelf moet zoeken naar een oplossing (lees: een grotere woning). Maar ondertussen dragen de buren mee de gevolgen. Beeld je maar eens in dat je naast een studio woont die bewoond wordt door een gezin met kinderen: van slapen komt er dan zeker niet veel in huis.

Jullie hebben er voor gekozen om huurders die te ‘groot wonen’ te motiveren om te verhuizen? We stelden vast dat 18 gezinnen in een woning woonden met meer dan 3 slaapkamers te veel. Deze huurders werden individueel bezocht. Onze vraag was: wat weerhoudt de betrokkene om te verhuizen naar een aangepaste woning en zou men bereid zijn om te verhuizen als de maatschappij hen hierbij optimaal zou ondersteunen.

Wat betekent die ondersteuning concreet? Het directiecomité had beslist om diegenen die bereid zijn om te verhuizen en hierdoor een grote woning zou vrijmaken, optimaal te ondersteunen. Er werd hier verwezen naar

onze aanpak bij herhuisvesting: zoeken naar een woning die beantwoord aan de wensen van betrokkene, overzetten van de waarborg, coördineren en betalen van een door ons aangestelde verhuisfirma, technische ondersteuning de dag van de verhuis voor aansluitingen en lusters, …

Hoe reageerden de huurders tijdens het huisbezoek? Het waren meestal emotionele gesprekken. Er waren geen negatieve reacties, maar er werden wel heel wat traantjes weggepinkt. We hadden in onze brief met de aankondiging van het huisbezoek zeer duidelijk het probleem uit de doeken gedaan. Het is immers en kwestie van elkaar de hand te reiken en niet “tegen” elkaar te zijn. De belofte om hen maximaal te ondersteunen bij een evt. verhuis zorgde evenwel ook voor een open gesprek.

Wat is uw slotbedenking: De maximale ondersteuning is belangrijk, maar de zekerheid dat men in de buurt kan blijven wonen, is minstens even belangrijk. Een uitbreiding van het project naar de gezinnen die twee slaapkamers te veel hebben, is volgens ons zeker de moeite waard. Onze Raad van Bestuur is ons daarin gevolgd: nadat we de herhuisvestingen van een tweetal blokken hebben afgehandeld, beginnen we eraan.

Actueel

Overbezetting en onderbezetting Het project in cijfers

We laten hier de mensen van de Leuvense maatschappij Dijledal toelichting geven bij hun project inzake het snel en goedkoop creëren van bijkomende grote woningen voor wie er nood aan heeft.

Daarvan hebben: 125 gezinnen één slaapkamer te weinig; 60 gezinnen twee slaapkamers te weinig. 10 gezinnen meer dan twee slaapkamers te weinig.

“Binnen Dijledal ervoeren we dat het aantal aanvragen voor wettelijk prioritaire toewijzingen aan kandidaat-huurders die reeds in een sociale woning wonen (mutaties) enorm toenam.

De reglementering maakt zoals reeds gezegd geen onderscheid in de mate van nood die kandidaat-huurders hebben.

Het gaat hier in hoofdzaak om gezinnen die door aangroei van het gezinsaantal veel te klein wonen. We beschikken slechts over een beperkt aantal grote woningen (157 vier- en vijfslaapkamerwoningen). Daarenboven komen er daarvan maar erg weinig vrij door opzeg of mutatie. Binnen de groep prioritaire mutaties stellen we vast dat er grote verschillen zijn. Sommige kandidaat-huurders hebben maar één slaapkamer tekort, anderen zelfs tot drie: de regelgeving voorziet echter niet dat die laatsten een hogere prioirteit zouden hebben dan de eersten. De ene situatie is dus schrijnender dan de andere. Daardoor komen die dossiers op den duur individueel op de agenda van het verhuurcomité Aangezien er vrij veel dossiers van overbezette woningen zijn (231), is het onbegonnen werk voor de ene wel een versnelde toewijzing te voorzien en voor de andere niet. Het aantal kandidaat - huurders (mutaties) die wettelijk prioritair zijn voor een grotere woning is groot: nl. 195.

Hoe kunnen we snel bijkomende grote woningen beschikbaar stellen? Het bouwen van bijkomende grote woningen vraagt tijd en biedt op korte termijn dus geen oplossing. terrwijl de nood vaak schrijnend is. De andere kant van de medaille. Het aantal kandidaat - huurders (mutaties) die prioriteit hebben voor een kleinere sociale woning is beperkter: nl. 37. De vraag is of huurders (gezinnen/alleenstaanden) die niet ingeschreven staan voor een kleinere woning, al dan niet bereid kunnen gevonden worden om te verhuizen als mits stimulansen. Met het oog op mogelijke acties en om de groep werkbaar te houden lichtte Dijledal in een eerste fase het huurderbestand van 55-plussers door. We stelden vast dat 165 gezinnen/alleenstaanden, ouder dan 55 jaar, minstens één slaapkamer te veel hebben. Het KSH bepaalt inzake de onderbezettingsvergoeding echter dat een 55-plusser een extra kamer mag hebben. Het leek ons dan ook niet zinvol om heel deze groep gericht te

benaderen, maar we wilden ons, zeker in de 1ste fase, toespitsen op diegenen die “veel” te groot wonen. In de eerste fase beperkten we ons dus tot gezinnen/alleenstaanden, ouder dan 55 jaar, zonder kinderen ten laste, die wonen in een sociale woning en recht hebben op een éénslaapkamerwoning, maar wonen in een 4- of 5-slaapkamerwoning. Het ging hier om 13 gezinnen/alleenstaanden, ouder dan 55 jaar die 3 slaapkamers te veel hebben. Van deze 13 staat er maar 1 huurder op de wachtlijst voor een andere sociale woning. We beoogden met de actie: - ouderen die in een onderbezette woning wonen, te stimuleren om mits de nodige ondersteuning, te verhuizen naar een kleinere woning. - zicht te krijgen op de reden waarom mensen, op eigen initiatief, niet tijdig naar een meer aangepaste woning verhuizen. Een mogelijk effect zou kunnen zijn dat er grote woningen vrijkomen voor de prioritaire mutaties op de wachtlijst. Bovendien moest de 1ste fase van het project ons ook informatie geven om op termijn de hele groep te kunnen benaderen of aan te pakken. Vanuit onze ervaringen met de herhuisvestingsaanpak weten we dat ouderen die verhuizen, dit ervaren als een ontworteling. Men verlaat het huis met al de herinneringen, het huis waar men dikwijls in geïnvesteerd heeft, men verlaat de straat, de buurt, de mantelzorgers… Tevens merken we dat het grote onbekende 15

Persknipsels

met name het kostenplaatje van de verhuis, heel wat mensen afschrikt. De meeste ouderen beschikken niet over een financiële reserve of over een uitgebouwde vrienden- of familiekring die kan helpen bij een verhuis. Daarom ook werd er in het verleden gekozen om bij herhuisvestingsprojecten extra ondersteuning te bieden en te investeren in begeleiding. In het kader van dit project werd eenzelfde investering en begeleiding aangeboden als bij herhuisvestingsprojecten; - er komt een individueel gesprek met elke persoon van de afgebakende groep (13 huurders) waarbij de situatie in een sfeer van vertrouwen wordt gescreend: verwachtingen, zorgen, wensen,… - we zoeken naar een andere woning (hier gaat het om een kleinere woning) - de nieuwe woning wordt in orde gezet door onze technische dienst. - de waarborg wordt overgezet. - bij de grote hulpbehoevenden zorgen we voor bijstand bij het inpakken, door de klusjesdienst van het OCMW op kosten van de maatschappij - de verhuis wordt georganiseerd en betaald door Dijledal. - de dag van de verhuis krijgt betrokkene technische ondersteuning van onze technische dienst. Zo zorgen we voor de af-en aankoppeling van de wasmachine, ophangen van kaders, enz… Op die manier bestaat de kans dat we met een relatief beperkte (financiële) investering toch grote woningen ter beschikking kunnen stellen van huurders die vandaag overbezet wonen. 16

Ondertussen stelden we vast dat er zich in de groep jonger dan 55 jaar nog vijf huurders bevonden die meer dan drie slaapkamers te veel hadden. Omdat het hier ging om een zeer beperkte groep,werden ook zij persoonlijk bezocht. Gezinssamenstelling: 5 koppels 13 alleenstaanden Leeftijdscategorie: jonger dan 55 j.: 5 huurders tussen 55j. en 65j.: 4 huurders tussen 65j. en 75j.: 6 huurders ouder dan 75j.: 3 huurders De mensen werden thuis bezocht om: - de boodschap over te brengen inzake onderbezetting en daartegenover de absurd lange wachttijd voor gezinnen. - zicht te krijgen op hetgeen hen weerhoudt om te verhuizen. - huurders motiveren om, mits de nodige ondersteuning, te verhuizen naar een aangepaste woning 18 huurders werden persoonlijk aan huis bezocht. De meesten lieten zich bijstaan door een vertrouwenspersoon zoals vriend, expartner, kinderen.

Resultaat De boodschap was voor alle huurders duidelijk: andere gezinnen hebben meer recht op hun woning. 4 alleenstaande vrouwen weigerden pertinent om te verhuizen omwille van hun zorg voor of opvang van kinderen, kleinkinderen of moeder die in de buurt woont (75j.-79j.-65j.-49j.)

3 huurders bleken alsnog recht te hebben op de grote woning omwille van bezoekrecht en/ of inwoning, waarvan verzuimd was melding te maken aan de SHM (47j.-52j.- 49j.) 2 huurders (één woont in een woning die gerenoveerd gaat worden) willen wachten tot het verplicht wordt. (74j. alleenstaande en koppel van 56j.-53j.) 9 huurders schreven zich in op de wachtlijst, met duidelijke omschrijving van hun wensen. Tijdens de gesprekken kwamen twee elementen aan bod: - de nood aan ondersteuning bij een even­ tuele verhuis; - denoodenwensomindebuurtteblijvenwonen. De belofte om hen maximaal te ondersteunen bij een evt. verhuis zorgde voor een open gesprek. Hun wens om in de buurt te blijven, maakt het vinden van een oplossing vaak moeilijk.

Voetnoot: Naar aanleiding van een artikel in onze huurderskrant reageerden twee huurders die 2 slaapkamers te veel hadden. Ze vroegen of ze vrijwillig mochten meestappen in het project (maximale ondersteuning) omdat zij zo vlug mogelijk kleiner willen gaan wonen. De Raad van Bestuur van Dijledal besliste inmiddels om na de evaluatie van deze eerste fase het project uit te breiden tot diegenen die slechts twee slaapkamers teveel hebben. Van zodra de herhuisvestingen in het kader van de renovaties enigszins luwen wordt hiervan werk gemaakt.”

Tot 9 jaar wachten op sociale woning in Limburg

Eén woonkrediet op de drie dient voor verbouwing

De wachttijden voor sociale woningen in Limburg is sterk toegenomen. Voor huizen kan die in sommige gevallen oplopen tot negen jaar. Voor appartementen tot zo'n zes jaar. Dat blijkt uit een rondvraag bij de sociale huisvestingsmaatschappijen. Sociale Woonmaatschappij Nieuw Dak, die actief is in Genk en drie omliggende gemeenten, heeft wachttijden van gemiddeld 5 jaar voor een flat en 7,5 jaar voor een huis. "Het gaat om gemiddelde wachttijden", zegt directeur Myriam Indenkleef. "Dat wil zeggen dat in sommige woonwijken de wachttijd nog hoger of lager kan liggen. Voor de wijk Vlakveld, nabij het centrum van Genk, bijvoorbeeld kan de wachttijd voor een huis oplopen tot 9 jaar. Voor een appartement in Kolderbos is dat maar de helft." Bij Het Maaslands Huis (3 gemeenten) heeft men het over gelijkaardige cijfers. "Veel hangt af waar die sociale woning ligt", zegt directeur Johan Vandekerckhove. "In Lanaken - waar we minder sociale huurwoningen hebben - zullen de wachttijden voor flats ook zo'n 5 jaar zijn en voor huizen is dat 7,5 jaar. In Maasmechelen, waar meer sociale huurwoningen zijn, is de wachttijd beduidend lager." Jo Bollen, directeur van cv Kempisch Tehuis (11 gemeenten) heeft het over een wachttijd tussen 6 à 7 jaar voor huizen. "Het gaat om een gevoelige toename", zegt Bollen. Inge Gaublomme van het Tongers Huis (5 gemeenten) heeft het over een gemiddelde wachttijd van 6 jaar voor een huis en 3 à 4 jaar voor een appartement. "De wachttijden zijn het langst voor woningen met twee slaapkamers. De vraag daarnaar is sterk toegenomen. In Voeren is het probleem minder aan de orde omdat daar weinig kandidaten zijn. In Tongeren zijn er dan weer veel." De huisvestigingsmaatschappijen vrezen dat de wachttijden ook de komende jaren nog zullen toenemen. Onder meer demografische tendenzen en de stijging van het aantal kandidaten speelt een belangrijke rol. "Bovendien blijven mensen veel langer in een huis wonen dan vroeger", zegt Myriam Indenkleef. "Meer dan vroeger is er nu nood aan huizen met één of twee slaapkamers. Dat heeft te maken met gezinsverdunning. Er zijn almaar minder grote gezinnen met veel kinderen en steeds meer alleenstaanden. 62% van onze kandidaat huurders is alleenstaand." De vraag naar sociale huizen is ook groter dan die naar flats.

De Belgen hebben vorig jaar voor net geen 20 miljard euro aan hypothecaire kredieten afgesloten. In totaal steeg het aantal kredietcontracten (214.243) met een kleine 10%, terwijl het uitgeleend bedrag 1% hoger ligt. Meest opvallende vaststelling is dat de kredieten voor verbouwingen al bijna een derde van het totaal uitmaken. Begin 2008 was dat amper 21%. Volgens de Beroepsvereniging van het Krediet liggen twee factoren aan de basis. Enerzijds opteren steeds meer Belgen ervoor om verbouwingswerken aan hun bestaande woning uit te voeren, eerder dan op zoek te gaan naar een nieuwe woning. Anderzijds hebben de overheidsinitiatieven inzake energiebesparende maatregelen geleid tot extra kredieten. Gemiddeld werd in de eerste negen maanden zo'n 35.000 euro geleend per verbouwing, in de laatste drie maanden zakte dat bedrag wel tot 30.317 euro. In totaal nemen de kredieten voor een verbouwing al 32,47% van het totaal voor hun rekening. Dat gaat ten koste van de woonkredieten die bestemd zijn voor de aankoop van een woning. Die kredieten zien hun marktaandeel zakken van 48,44% begin 2008 naar 40,9% eind vorig jaar. Wel neemt het gemiddeld geleend bedrag weer toe, van 122.175 euro begin 2009 tot 125.817 eind vorig jaar. Nog dit: de meeste kredietnemers kiezen de laatste maanden voor een jaarlijks herzienbare rentevoet.

(Het Belang Van Limburg – 19 februari 2010)

(Woonnet - Dereymaeker Frank, 29 januari 2010) 17

Even voorstellen

Frank Maeremans

Brieven

goed WonEn Rupelstreek

Meldpunt ambtelijke onzin

aan Mao

Leefwereld:

Toekomstplannen:

ik ben 47 jaar en gehuwd en ben de trotse vader van 2 kinderen, evelien van 14 en chiara van 7.

gwr heeft nog een omvangrijk verouderd patrimonium. de volgende jaren blijft renovatie dus onze agenda beheersen. evenwel is het toch de ambitie om ook nieuwbouwprojecten te realiseren. ook de leefbaarheid van onze woonwijken vraagt onze aandacht. centraal bij al-

Passies: Vroeger was ik een actief sporter, maar door mijn leeftijd en door te weinig tijd komt daar de laatste jaren nog weinig van terecht. in de keuken staan en lekker koken is wel een hobby.

les wat we doen staan onze klanten. door een goede communicatie moeten de verwachtingen duidelijk worden waardoor er minder discussies zijn. Zoals de meeste shm’s is onze financiële toestand niet optimaal. we doen er bijgevolg alles aan om binnen onze financiële beperkingen onze werking zo optimaal mogelijk te houden.

Opleiding: Van opleiding ben ik informaticus, maar had al snel door dat ik behoefte had aan menselijke contacten. hierdoor heb ik mijn carrière een heel andere wending gegeven.

Carriëre: na een jaar bij een bank te werken ben ik terechtgekomen bij huisvesting-antwerpen, waar ik op de personeelsdienst werkte. de laatste jaren was ik verantwoordelijk voor de ondersteunende diensten en mag ik wel zeggen dat ik een belangrijke rol speelde bij de totstandkoming van de fusie van de 4 antwerpse maatschappijen. na de fusie tot woonhaven-antwerpen werd ik verantwoordelijk voor de personeelsadministratie en hr. op 1 november 2009 maakte ik de overstap naar goed wonen.rupelstreek

18

Efficiënte huuradministratie Geïntegreerde KSZ stromen Flexibel kandidatenbeheer Centraal pandenbeheer

Cipalstraat 1 2440 Geel

[email protected] www.cipal.be

tel. 014 576 211 fax 014 583 500

beste mao ik werk als administratief bediende in een sociale huisvestingsmaatschappij. ik ben onder meer verantwoordelijk voor de contractondertekeningen en de huurprijs(her)berekeningen. al meer dan 15 jaar neem ik deze taken naar best vermogen en inzicht voor mijn rekening. ik doe mijn job graag. onlangs ben ik door mijn werkgever op vorming gezonden. we zijn in de sector gewend van alle markten thuis te zijn, maar ik schrok me een hoedje toen ik terecht kwam op een vierdaagse vorming voor relatietherapeut en huwelijksconsulent. een administratieve vergissing van mijn werkgever? neen, toch niet, beste mao. sinds 1 januari 2008 is het niet langer enkel de taak van een sociale huisvestingsmaatschappij om betaalbare en kwaliteitsvolle huurwoningen aan te bieden. Tevens is de opdracht geformuleerd om basisbegeleidingstaken voor sociale huurders te verzorgen. Zoals u weet houden deze taken in dat wij onze klanten, dit is onze kandidaat-huurders, huurders en bewonersgroepen, laagdrempelig en verstaanbaar moeten informeren en hen ondersteunen in een succesvolle carrière als sociale huurder. huurders begeleiden in hun partnerkeuze en huwelijksrelatie is hier een onderdeel van. om onze huurders hierin goed te begeleiden kwam de vorming, toegegeven, goed van pas. Ze heeft me nog geen windeieren gelegd. ik ben onmiddellijk met mijn nieuw verworven inzichten aan de slag gegaan. een aantal weken geleden kwam een huurder me melden dat hij graag zou gaan samenwonen met zijn vriendin. hij was zo gelukkig dat zijn bijouke bij hem wou intrekken. Ze hadden allebei al heel wat meegemaakt (alcoholverslaving, pech in de liefde, kind verloren, …), maar eindelijk, na al die jaren, hadden ze rust bij elkaar gevonden. af te leiden van de foto

op een andere keer stormde een huurster het kantoor binnen. Ze had genoeg van die kl**tz*k van een echtgenoot. nu was hij definitief opgestapt. eindelijk! gedaan met de zever. hij komt er niet meer in. geen haar op haar hoofd dat daar nog aan dacht. Ze vlamde de PV van de politie op mijn bureau neer: hij was eindelijk vertrokken. een uur heeft ze snikkend bij me op bureau gezeten. Ze moest haar verhaal kwijt.

gelmatig water bij de wijn doen. het stond voor mij meteen als een paal boven water. ik zag geen bewijzen dat het huwelijk onherstelbaar ontwricht was. ik heb haar uitgelegd dat voor wat ons betreft meneer nog steeds in de woning woont; we kunnen zijn vertrek niet aanvaarden. we hebben haar dan ook aangeraden om rustig terug naar huis te gaan, zijn lievelingseten klaar te maken, zichzelf wat op te dirken, mooi setje uit te kiezen, …, en dat het dan allemaal wel terug in orde komt. Verdwaasd heeft ze het kantoor verlaten. Ze was er sprakeloos van. onlangs nog heb ik mijn recent verworven skills ten beste gegeven. hier ben ik echt trots op! een dochter van een huurster wilde graag bij haar hoogbejaarde moeder gaan inwonen. Ze was zelf op zoek naar huisvesting en anderzijds woonde haar zorgbehoevende moeder alleen in een te groot en eenzaam huis van ons. haar moeder was opgegroeid in dat huis en had er zo veel mooie herinneringen aan. als ze bij haar moeder zou kunnen inwonen, zou ze voor haar kunnen zorgen en vermijden dat ze gedwongen naar het rustoord zou moeten. nu kon ze eindelijk iets voor haar moeder terugdoen; haar moeder die zo veel voor haar en haar broers en zussen had gedaan. bovendien zou ze kunnen bijdragen in de huur, want die weegt nogal op het karige pensioentje van moeder. de dochter verdiende immers best goed waardoor bijdragen in de huur geen probleem was. moeder en dochter waren een perfecte match, inderdaad. dat zag ik meteen! ik heb hun uitgelegd dat hun droom haalbaar is wanneer ze hun relatie bestendigen. daarom wonen ze nu wettelijk samen. hoe mooi. hoe kan je zo iets weigeren? Zo zie je maar. je job kan je nog steeds verrassen, ook na 15 jaar.

haar verbazing was groot toen ik zei dat het toch allemaal zo erg niet was. in een relatie moet je re-

met vriendelijke groeten

die hij uit zijn portefeuille haalde, was het ook nog eens een knappe vrouw, toegegeven. op mijn voorstel kwamen ze de volgende dag samen langs. hij is zelf geboren hier in de stad, zij in Parijs. nu woont ze al sinds enkele jaren in gent. Van haar afkomst schemert nog weinig door in haar taal. in het sappig gents vertelt ze me hoe ze elkaar letterlijk tegen het lijf zijn gebotst. dat gebeurde op een Paniniconventie, met een wolk ronddwarrelende stickers en hilariteit als gevolg. Ze waren ook allebei stapel op m&m’s. hij ging voor de blauwe, zij gek van de rode. kommetje m&m’s, samen achter het computerscherm, de gezamenlijke farmville onderhouden: een ideale avond samen. het leven kan toch zalig zijn! Ze had een goede job, verdiende goed. maar nadat ik met beiden gesproken had, kon ik maar één conclusie trekken. wel onderbouwd heb ik hen gemeld dat ze toch niet bestemd waren om feitelijk te gaan samenwonen in een woning van ons. het mocht niet zijn... want hoe je het ook keerde of draaide, haar inkomen was te hoog: dat zou nooit goed komen. hoewel ze natuurlijk duidelijk teleurgesteld waren, ben ik er zeker van dat ze mijn advies ter harte gaan nemen en me hiervoor op termijn, wanneer ze er rustig hebben kunnen over nadenken, dankbaar zullen zijn. we hebben immers het beste met hen voor.

19

Persknipsels In beeld

De verhuurdienst van SHM ‘De Ideale Woning’

De Antwerpse Sociale Huisvestingsmaatschap­ pij ‘De Ideale Woning’ telt op dit ogenblik 5.290 panden die ver­ spreid zijn over 26 ge­ meenten. Om de verhu­ ring van al die woningen pico bello te laten ver­ lopen, rekent de SHM op de goede werking van zijn verhuurdienst. De verhuurdienst van de Ideale Woning wordt op dit moment bemand door 5 personeelsleden en is elke voormiddag open. Maandag en dins­ dag kan je als huurder of kandidaat-huurder de hele dag terecht. Linda geeft, met haar 35 jaar dienst als diensthoofd, de fakkel door aan Saar De Wulf. Saar en haar col­ lega Sara zijn dossierbeheerders en ver­ antwoordelijk voor de samenstelling van de huurdossiers en de toewijzingen. Ma­ rio en Sylvia zijn ondersteunende admi­ nistratieve krachten die o.a. zorgen voor 20

Wat zijn de taken van een dossierbeheerder?

de registratie van de contracten, ver­ werking in de computer en ze doen ook de balie en beantwoorden de telefoon. Saar De Wulf geeft Fundamenten graag een woordje uitleg over het reilen en zeilen van hun dienst.

Wanneer begint het werk van de verhuurdienst? Onze taken starten van het ogenblik dat een huurder opzegt en de sleutel binnenlevert tot de nieuwe huurder zijn sleutel krijgt en zijn huurcontract tekent. De hele procedure daartussen wordt volledig door onze dienst ingevuld.

Hoe reageren kandidaat-huurders op die lange wachttijden?

Dagelijks ben je bezig met 100 à 150 panden Niet goed. Vaak gaat het om mensen die die je aan het verhuren bent. Per pand heb je zich in een moeilijke situatie bevinden, heteen aantal kandidaten op een lijst staan die zij financieel of hetzij sociaal. Het gevoel van opgemaakt is volgens het intern toewijzingsniet onmiddellijk geholpen te kunnen worden reglement. geeft dan vaak heel wat frustratie. Op maanOmdat we met een tamelijk oud patrimonium dagmiddag kunnen deze kandidaat-huurders zitten, moet woningen vaak eerst grondig geterecht bij de sociaal assistente om over hun renoveerd worden vooraleer ze terug de verdossier te spreken. Sommige mensen hebhuring kunnen ingaan. ben echt nood aan Het is de technische dienst deze gesprekken die je een signaal geeft dat de en anderen denken Bepaalde panden woning in orde bevonden is dat ze de procezodat je ze kan gaan verhuren. dure kunnen verzijn meer gegeerd snellen door hier elke maandag op dan andere gesprek te komen. Hoe lang zijn de wachtMaar dat kan jamtijden voor de huurder? mer genoeg niet en Dat is heel verschillend. Beaf en toe krijgen we dan ook te maken met paalde panden zijn meer gegeerd dan andere. verbale agressie omdat mensen zich zo radeDe meest voorkomende woningen zijn apparloos voelen wegens bv een dreigende opzeg. tementen met 2 en 3 slaapkamers. De wachtMaar we moeten ons houden aan de regels lijsten hiervoor zijn daardoor iets kleiner. Apvan het huurbesluit. partementen met 1 slaapkamer zijn er minder waardoor hiervoor de wachtlijsten een stuk langer zijn. Wat er minder is, kan procentueel Hebben lange wachttijden vaak ook minder snel vrijkomen. Gemiddeld moet ook niet te maken met het feit dat je rekenen op een wachttijd van 3 jaar voor mensen zich bij verschillende SHM’s een appartement en voor een huis is dat gegaan inschrijven? middeld 5 à 6 jaar. In de woningen zit minder roulatie dan in de appartementen. Mensen We zijn in Antwerpen met 3 maatschaphebben meestal een gezin met een aantal kinpijen: Woonhaven, ABC en de Ideale Woning deren waardoor ze langer in hun huis blijven. en mensen kunnen zich inderdaad bij diverse SHM’s inschrijven. Wij raden dat soms ook

aan. Woonhaven heeft meer kleine types dan wij, studio’s en appartementen waarop wij een beetje tekort schieten. Zo krijgen mensen ook meer kansen. Dat maakt natuurlijk dat het cijfer van het aantal kandidaten op de wachtlijsten vaak een vertekend beeld geeft.

Wat zijn vaak de eerste vragen die jullie krijgen en wie is jullie publiek? Meestal zijn er klachten over te hoge huurprijzen in de privé. Velen kunnen dit niet langer betalen. Bovendien voelen we de crisis ook zeer goed aan. De werkloosheid die stijgt, maakt dat mensen terugvallen op een uitkering in plaats van op een volwaardig salaris. Ook het aantal leefloners is gestegen. We zien hier heel wat gezinnen en mensen die niet meer kapitaalkrachtig genoeg zijn om zich op de privémarkt een woning te huren. Je hebt ook de gezinnen die te groot worden waardoor de eigenaar hen opzegt omdat hij dit niet wenst in zijn woning. Ook het aantal allochtonen neemt toe omdat zij vaak in de privé geweigerd worden. Het aantal mensen met schulden stijgt. Mensen die veel op krediet kopen, maar evengoed zelfstandigen wiens zaak over kop is gegaan en financieel aan de grond zitten. Meer echtscheidingen is ook een factor die maakt dat vrouwen met kinderen niet langer financieel in staat zijn om in de huidige woonst te blijven resideren. Er wordt natuurlijk rekening gehouden met de inkomensgrens. Voor een alleenstaande is 21

dat een belastbaar inkomen van 18.788 € per jaar en voor een alleenstaande invalide is dat 20.362 €. Bij koppels is dat 28.182 € en per kind ten laste mag er 1.575 € bijgeteld worden.

Wat vind je zelf fijn aan het werken op een verhuurdienst?

Het menselijk contact vind ik leuk. Ook bij de overhandiging van de sleutel zie je de blijdschap op de gezichten van de mensen. Daar tegenover staat wel dat je ook heel wat mensen moet teleurstellen omdat de wachtlijsten Zijn er nog meer voorwaarden? soms lang zijn. Er wordt gewerkt met een prioriteitspuntenMaar de ondertekening van de akte en het lijst waardoor de volgorde wordt opgebouwd geven van de sleutel is een heel dankbaar iets. bij het tot stand komen van de wachtlijsten. Je kan het verschil uitmaken voor mensen. Het eerste punt is dat Het is vaak het einde het chronologisch is, van heel wat miserie en dus op de datum van de start van iets nieuws inschrijving. Per type voor de huurder. En dat woning moet je ook aan is ook belangrijk voor Het aantal mensen de rationele bezetting ons want je komt dagemet schulden stijgt voldoen. Er wordt gekelijks in contact met heel ken of de mensen in de veel ellende. Het helgemeente wonen. Dan is pen van mensen is iets de regel dat je de afgelowat mij erg aantrekt in pen 6 jaar minstens 3 jaar deze job. Maar het blijft in de gemeente gewoond hebt. steeds een evenwichtsoefening tussen regelEr zijn ook huurders die wensen te verhuizen tjes toepassen en toch menselijk blijven. omwille van medische redenen o.a. bejaarden die geen trappen meer kunnen doen. Dat Wat zijn de minpunten? heet een ‘prioritaire mutatie’ en deze krijgen De frustratie rond de lange wachtlijsten. Dat voorrang op de andere kandidaten. Dit kan is niet alleen voor de kandidaat-huurder zo, ook toegepast worden bij gezinsuitbreiding of maar ook voor ons is dit niet prettig werken. gezinsverkleining. Wij moeten dagelijks ons “cassette-je” afDan heb je ook nog de voorrangsregels bij spelen. ‘Neen, je moet nog lang wachten, … een onbewoonbaarheidsverklaring, maar ook het kan nog niet”. Dat betekent dat we geonteigening kan voorrang geven. Het is pas confronteerd worden met ellenlange teledaarna dat de doorsnee kandidaten aan bod foons, met verhalen van miserie en ellende. komen . En je luistert wel, maar dat weegt toch zwaar. 22

Soms gaat dat over in verbale agressie bij de kandidaat-huurder en dat is voor ons moeilijk. Daarnaast heb je ook mensen die op het ogenblik dat het pand aangeboden wordt, in de door hun gevraagde gemeente en conform aan de rationele bezetting, weigeren. En dan vraag je je soms af ‘waar is de nood’? Redenen zijn vaak dat ze de woning te klein vinden of ze niet wensen omdat er geen garage aan de woning zelf is. Vaak kan deze wel apart gehuurd worden. Er wordt ook geweigerd omdat bv het terras te klein is of omdat er geen bad is. Mensen gaan het zich hierdoor ook onnodig moeilijk maken. Wij mogen slechts 2x een pand aanbieden. Als mensen hun specifieke type woning gaan weigeren valt er voor hen ook een heel stuk uit ons patrimonium weg waardoor ze slechts nog een kleiner aantal panden kunnen kiezen. Kansen verkleinen hierdoor sowieso…

Jullie respecteren de wachtlijsten. Wat doen jullie met mensen die uit hun appartement gezet worden? Wij hebben een overeenkomst met het Centrum Algemeen Welzijnswerk Metropool en de dienst ISO waardoor mensen die dakloos zijn een afwijking kunnen aanvragen op onze wachtlijst. Zo mogen we enkel in het Antwerpse 6 toewijzingen doen per jaar. We sturen evengoed ook mensen door naar SVK’s zodat ze zich daar kunnen inschrijven waardoor hun kansen ook toenemen op een woonst.

Linda, wat is er voor jou, als ancien, de opmerkelijkste evolutie op 35 jaar?

We zijn momenteel bezig met een nieuw testproject in Wilrijk dat betekent dat we voor één pand 10 verschillende kandidaathuurders zien. Neemt de eerste het niet, dan De verwachtingen worden alsmaar groter bij kan je meteen naar de volgende gaan…enz. Zo de kandidaat-huurders. De mentaliteit en de kan je op kortere termijn een woonst sneller eisen zijn ontzettend veranderd en jammer gaan verhuren. Het is tot nu toe zo dat een genoeg zijn mensen ook kandidaat 15 dagen bevaak veel agressiever. denktijd heeft. Weigerde De inrichting van het apdeze het appartement partement voldoet vaak De verwachtingen dan gaan we naar de niet, mensen willen bv volgende en dan ben je worden een luxueuze keuken. weer 15 dagen kwijt. Zo Maar sociale woningen alsmaar groter verlies je niet alleen veel zijn uitgerust met een huurinkomsten, maar basiskeuken en een baook onnodig veel tijd. In sisbadkamer. Mensen dit nieuwe systeem zou je na 15 dagen een begrijpen dat vaak niet en verwachten soms definitieve huurder hebben en kunnen mende luxe van een sjieke privéwoonst. sen ook sneller geholpen worden.

Maken jullie hier ook wel eens speciale dingen mee….? Soms zijn mensen zo dankbaar dat ze met pralines langskomen of met een andere versnapering. We hebben al eens kaviaar gekregen die van de boot gevallen was, maar wel al heel lang vervallen was. Maar we hebben ook al iemand gehad die ons een schilderij cadeau deed. Die huurder was een kunstschilder en zij had speciaal voor ons een schilderij gemaakt. Dat schilderij heeft een speciaal plekje boven in de gang gekregen.

23

Persknipsels Even voorstellen

Samen op een kluit Groepswonen of cohousing krijgt langzamerhand meer weerklank. Openbare ruimte wordt schaarser, het is dus belangrijk om daar op een duurzame manier mee om te springen. ‘Groepswoningbouw slaat op een aantal woningen die samen worden gebouwd en één geheel vormen. Soms is dat een cluster woningen, soms sociale woningbouw, een appartement of een bestaand pand dat tot meerdere woningen wordt omgevormd’, zegt Marc Martens. Hij is architect en stedenbouwkundige bij Bureau voor Architectuur en Planning, coördineerde de campagne Wonen in Meervoud en is docent Ruimtelijke Planning aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). ‘Belangrijk is de kwaliteit. Zo moeten de individuele woningen zeer degelijk zijn en aan hedendaagse normen beantwoorden. Ook kun je een ecologische meerwaarde creëren, zoals het gemeenschappelijk opvangen van regenwater. Je bouwt compacter, waardoor je energie bespaart.’ Marc Martens wijst op

Leningen Met tv-spots, folders en affiches voert de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) vanaf volgende week campagne voor de mogelijkheid om als minderverdiener 24

een kentering. Die houdt onder meer verband met de veranderende samenstelling van gezinnen. Er zijn steeds meer alleenstaanden en ouderen. ‘Zelfs voor een klassiek gezin met tweeverdieners is bouwgrond amper nog betaalbaar, dus groepswoningbouw kan ook uit financiële overwegingen een uitweg zijn’, aldus Marc Martens. Hij heeft veel ervaring in de sector van sociale huisvesting. Ook realiseerde hij enkele appartementen. ‘Er wordt veel over passiefhuizen en lage-energiewoningen gesproken. Maar de allereerste noodzaak is dat je dicht bij een centrum bouwt. Steeds meer vragen gezinnen hier ook nadrukkelijk om, ze willen graag dicht bij voorzieningen als een station en een school wonen. Dus is het onze taak om dat zo goed mogelijk te doen. Het is mijn overtuiging dat je met groepswoningbouw architecturaal veel meer kunt bereiken. Je kunt er een mooi geheel van maken, een stukje straat afwerken, een pleintje en groenzone ontwerpen. Dus ook ruimtelijk kun je een meerwaarde creëren. Denk aan de sociale dimensie: het is veel leuker als kinderen veilig met de fiets naar school

kunnen en dicht bij huis buiten kunnen spelen. Groepswonen heeft volgens de Crepain Binst Architecture enkele pluspunten. Door het samengaan van eigenaars in één project zijn er meer mogelijkheden voor overloopruimtes. Er kunnen gemeenschappelijke ruimtes, groenzones en een park worden aangelegd. Dit kan een meerwaarde zijn tegenover het realiseren van middelgrote tuinen. Weliswaar wordt er doorgaans naar gestreefd om bij elke woning individueel nog in een tuintje of terras te voorzien, maar in de gemeenschappelijke zones kunnen initiatieven worden genomen die anders onbetaalbaar zouden zijn, zoals een zwembad of een fitnessruimte. Door het inrichten van gemeenschappelijke voorzieningen en het samen aanpakken van werkzaamheden, kunnen de bouwkosten worden gedrukt. ‘Uiteraard vermindert het individuele bij groepsbouwen en moeten er toegevingen gebeuren om een gemene deler te vinden tussen positieve en negatieve aspecten. Maar in de context van vandaag kan zoiets moeilijk anders’, zeggen architecten van Crepain Binst Architecture. (De Standaard, 6 februari 2010)

geld te lenen voor de aankoop of renovatie van een huis of appartement. De Vlaamse Woonlening verstrekt leningen met rentevoeten vanaf 1,67%, in elk geval veelal lager dan de gangbare voorwaarden op de markt. De voorwaarden kunnen geraadpleegd worden op www.vlaamsewoonlening.be Om in

aanmerking te komen moet het gezamenlijk belastbaar inkomen liggen tussen 7.720 en 30.860 euro (voor een alleenstaande) en 46.300 euro (voor een gezin van minstens twee personen). (Het Belang van Limburg, 5 februari 2010) 24