Remedie nr 2 | November 2005
Gezondheidsmagazine van het Albert Schweitzer ziekenhuis
Toename diabetes op jonge leeftijd Over de nieuwe zorgverzekering Leven met kanker
Colofon
Kerstactie Stichting Vrienden
Schenk verlichting!
Inhoud
De Stichting Vrienden houdt dit jaar een kerstactie onder het motto ‘Schenk verlichting’. Het geld dat via de kerstactie binnenkomt wordt besteed aan extra comfort op de palliatieve unit. Het gaat bijvoorbeeld om een schilderij aan de muur, een dagelijks krantje, relaxstoelen of muziek die wat ontspanning biedt. Op de palliatieve unit liggen kankerpatiënten die niet meer kunnen genezen. Met een gift aan de Stichting Vrienden kunnen bedrijven en particulieren
Thema: Leven met kanker
relaties of personeel op een alternatieve manier iets schenken. Een cadeau dat je niet in de kast kan zetten, maar waarmee je wel werkt aan een positieve kerstgedachte. Wil je meer weten over deze kerstactie? Mail naar
[email protected] of kijk op www.vriendenvanhetasz.nl. Hier vind je ook meer informatie over het werk van de Stichting Vrienden.
10
Op het gebied van onderzoek, behandeling en begeleiding is er in het Albert Schweitzer ziekenhuis steeds meer mogelijk voor kankerpatiënten.
Reportage: Dagbehandeling
Mevrouw Mia Vos ondergaat een staaroperatie op het nieuwe centrum voor dagbehandeling van de locatie Amstelwijck.
6
Suikerziekte neemt sneller toe dan gedacht.
Redactiecommissie: Remedie komt tot stand dankzij de medewerking van verschillende zorgpartners. Zij nemen deel aan de redactiecommissie. - Cathy Dijkstra, Stichting Drechtzorg - Hans ten Voorde, Transmuraal Platform - Linda de Jongh, GGD Zuid-Holland Zuid - Mariëtte Teunissen, Regionaal Patiënten, Consumenten Platform Dordrecht e.o. - Huibert Ponssen, Albert Schweitzer ziekenhuis - Rineke Zandvoort, Albert Schweitzer ziekenhuis - Herma Moerkerken, MEE Zuid-Holland Zuid
Illustraties Mieke de Haan
20
Elektronisch voorschrijfsysteem helpt fouten voorkomen.
Ontwerp en vormgeving Artmark Nederland BV, Rijswijk Druk Drukkerij Artoos Nederland BV
Kort nieuws
21
Hartalarm voor vrouwen 3 Over de nieuwe zorgverzekering 8 Ziek ben je nooit alleen 9 Lezersaanbieding 15
Goede resultaten met dotterbehandeling 17
Oplage 202.000 Adres redactie Albert Schweitzer ziekenhuis Afdeling Communicatie & Voorlichting Postbus 444 3300 AK Dordrecht telefoon (078) 654 14 18 email
[email protected] Adres Albert Schweitzer ziekenhuis Postbus 444 3300 AK Dordrecht telefoon (078) 654 11 11 www.asz.nl
Dotteren kan voortaan in het Albert Schweitzer ziekenhuis.
Vijftienduizend euro voor leukemiepatiënten Wegwijs in het ziekenhuis Servicepagina Puzzelprijsvraag
2 Remedie november 2005
Redactiesecretariaat Esther Haksteen, Albert Schweitzer ziekenhuis
Fotografie Tom Croes, Cor van Vliet, Hans Oostrum, Rob van der Pas, Henk Veenstra, Wout de Jong
En verder Aantal jonge diabetici neemt toe
Eindredactie Béa Straver, Albert Schweitzer ziekenhuis
Teksten Angeniet Gillisen, Anje Romein, Wim Roodnat, Jakkie Ames
Veilig omgaan met medicijnen 4
3e jaargang | nummer 2 | november 2005 Remedie is een gezondheidsmagazine van het Albert Schweitzer ziekenhuis. Het magazine verschijnt tweemaal per jaar en wordt huis aan huis verspreid in de regio Dordrecht, Alblasserwaard, Eiland IJsselmonde en Hoekse Waard.
Albert Schweitzer ziekenhuis
16 18 23 24
Overname van artikelen uitsluitend na overleg met de redactie. In sommige artikelen is gebruik gemaakt van gefingeerde namen, om de herkenbaarheid van personen te voorkomen.
Medisch Actueel
Cardioloog Herweijer: “Menopauze speelt grote rol bij hart- en vaatziekten”
Hartalarm voor vrouwen Hart- en vaatziekten zijn zowel bij mannen als vrouwen de belangrijkste doodsoorzaak. Desondanks krijgt dertig procent van de vrouwen niet meteen de goede behandeling. Hun klachten worden vaak niet in verband gebracht met harten vaatziekten omdat hartklachten bij vrouwen niet altijd direct herkenbaar zijn.
R
isicofactoren komen bij mannen eerder aan het licht door roken, suikerziekte, hoge bloeddruk of cholesterol en mannen worden vaker gekeurd voor hun werk of een hypotheek. Daarnaast zijn er duidelijke verschillen tussen mannen en vrouwen. Zo treden hart- en vaatziekten bij vrouwen op latere leeftijd op, omdat de vrouwelijke hormonen tot de overgang een beschermende werking hebben op het ontstaan van kransslagaderziekte van het hart. Na de overgang neemt het risico voor vrouwen echter enorm toe.
‘Lastig om een goede diagnose te stellen’ Momenteel lopen er wereldwijd grote onderzoeken naar vrouwen en hartziekten. Afgelopen juni was er een landelijk congres onder de veelzeggende titel ‘Hartalarm voor vrouwen’. Cardioloog Arie Herweijer van het Albert Schweitzer ziekenhuis concludeert dan ook, dat het tijd wordt, dat artsen dit probleem onder ogen zien.
Hartklachten of stress? “Pijn op de borst (angina pectoris) is bij mannen een typisch symptoom voor hartklachten” legt cardioloog Herweijer uit. “Bij vrouwen wijst dezelfde pijn niet
op hartklachten, maar op andere zaken zoals stress. Dat maakt het lastig om een goede diagnose te stellen. Daarnaast krijgen vrouwen later dan mannen harten vaatziekten. Maar na de menopauze halen vrouwen de mannen snel in. De veranderde hormoonspiegel beïnvloedt de kwaliteit van de vaatwanden, vrouwen krijgen sneller overgewicht en een hoge bloeddruk en hun cholesterolgehalte schiet met tien procent omhoog. Ook suikerziekte komt op latere leeftijd meer voor, waardoor het risico op hart- en vaatziekten sterk toeneemt. Die menopauze is echt een grote boosdoener. Verder is roken een ernstige risicofactor voor vrouwen van alle leeftijden.”
Hartrevalidatiepoli en hartfalenpoli Er zijn twee poliklinieken in het Albert Schweitzer ziekenhuis waar hartpatiënten verder worden geholpen door specialistische verpleegkundigen:
Anders communiceren
de hartrevalidatiepoli en de hartfalenpoli.
Herweijer: “Artsen moeten leren vrouwen anders te benaderen op het spreekuur omdat vrouwen anders communiceren, klachten verhullen of wijten aan de overgang. Het is een goede ontwikkeling dat er steeds meer vrouwelijke cardiologen en vrouwenpoliklinieken voor hartklachten komen. Daarnaast kunnen vrouwen ook zelf de risico’s verminderen door niet te roken, meer te bewegen en overgewicht te voorkomen”.
• De hartfalenpoli is voor patiënten met chronisch
Albert Schweitzer ziekenhuis
hartfalen, die begeleiding krijgen op het spreekuur op locatie Amstelwijck en op locatie Zwijndrecht. • Bij de hartrevalidatiepoli komen alle hartpatiënten na een infarct, bypassoperatie en dotterprocedure. De hartrevalidatiepoli houdt spreekuur op locatie Amstelwijck. In de (nabije) toekomst is het de bedoeling dat er ook een spreekuur op locatie Zwijndrecht gaat starten.
november 2005 Remedie 3
Raportage
Om kwart voor acht wordt mevrouw Vos ontvangen.
Mevrouw Vos gaat een uurtje later op weg naar de operatie-
Voorbereiden op de operatie. Mevrouw Vos krijgt een infuus-
Verpleegkundige Lies Schuffel druppelt haar ogen.
kamer. Afdelingsassistente Riet Verbeek is haar ‘chauffeur’.
naaldje om een kalmerend middel toe te kunnen dienen.
Steeds meer operaties via dagbehandeling mogelijk
Staaroperatie: in een oogwenk “De kans bestaat dat uw vrouw morgen zegt dat het plafond gewit moet worden”, zegt verpleegkundige Lies Schuffel lachend tegen een man. Hij wacht op zijn vrouw, die een staaroperatie ondergaat in het nieuwe dagbehandelingscentrum op locatie Amstelwijck. Over een paar dagen, als het oogkapje af mag, zal ze alles weer scherp zien.
M
Dagbehandeling op de locaties Amstelwijck en Sliedrecht Met het woord dagbehandeling worden de operaties aangeduid, waarbij de patiënt naar het ziekenhuis komt en dezelfde dag weer naar huis kan. De locaties Amstelwijck en Sliedrecht van het Albert Schweitzer ziekenhuis zijn gespecialiseerd in dagbehandeling. Voorbeelden van operaties die in dagbehandeling worden uitgevoerd: staaroperaties, ooglidcorrecties, liesbreuken, spataderen, oorbuisjes plaatsen, nierstenen vergruizen, amandelen knippen, facelifts, knieoperaties en bloedtransfusies.
4 Remedie november 2005
evrouw Mia Vos is die ochtend één van de tien mensen die naar de dagbehandeling van de locatie Amstelwijck is gekomen voor een staaroperatie. “Je merkt er niks van”, weet ze al vooraf te melden. Ze is twee maanden geleden al aan haar andere oog geholpen. De 70-jarige mevrouw Vos is deze ochtend met haar man uit Den Bosch komen rijden. “Waarom ik in Dordrecht geopereerd word? Nou, mijn zoon werkt als oogchirurg in dit ziekenhuis. Ik word vandaag overigens door dokter Groothuizen geopereerd”, vertelt ze monter, ondanks de tabletjes die ze kreeg om in alle rust de operatie te kunnen ondergaan.
Intakegesprek Enkele maanden geleden ging mevrouw Vos naar de opticien. “Ik verwachtte dat ik een andere bril nodig had, maar de conclusie was dat ik staar had aan beide
Albert Schweitzer ziekenhuis
ogen. Elk oog wordt apart geopereerd en daarna kan ik waarschijnlijk volstaan met alleen een leesbril.” Na de verwijzing door de opticien volgde een zogeheten intakegesprek in het Albert Schweitzer ziekenhuis. Daarbij wordt gecontroleerd of een verdoving geen complicaties zal geven. In dit gesprek kreeg mevrouw Vos de datum van de eerste operatie te horen. Ook werd de thuissituatie besproken en kreeg zij het advies om vervoer te regelen voor na de operatie. Bij een staaroperatie wordt de vertroebelde ooglens vervangen door een lens van kunststof. “Het is mij alles meegevallen. Ik merkte al na de eerste operatie de verbetering, vooral bij het lezen van de ondertitels op televisie”, vertelt mevrouw Vos.
Oogdruppels In een soort huiskamer voor oogpatiënten, van de dagbehandeling, is het deze ochtend een komen en gaan. Wie voor de operatie van het eerste oog komt, is meestal wat zenuwachtiger dan degenen die voor het tweede oog komen. Zij weten immers al dat er geen reden is voor onge-
Oogarts Groothuizen voert de staaroperatie uit.
Operatie gelukt! Een troebele ooglens armer en
Na drie uur stapt mevrouw Vos in de auto en is voor lunchtijd
Hij wordt bijgestaan door een OK-team.
een heldere kunstlens rijker.
weer thuis. Haar man heeft haar gebracht en gehaald.
gebeurd
Dan is mevrouw Vos aan de beurt om in de rolstoel naar de operatiekamer op de vijfde verdieping te worden gebracht. Afdelingsassistente Riet Verbeek is haar ‘chauffeur’.
Plaatselijk verdoofd rustheid. “Je merkt er minder van dan bij de tandarts”, zegt mevrouw Vos tegen een andere patiënt. Een van de verpleegkundigen doet nog een druppelronde, want iedereen krijgt kort voor de operatie niet alleen twee rustgevende tabletjes, maar ook verschillende oogdruppels.
Pas in de operatiekamer krijgt mevrouw Vos een plaatselijke verdoving. “Dat is eigenlijk het enige dat je even voelt, maar ook dat stelt weinig voor”, zegt ze achteraf. Haar man kent de procedure ook en hij doet even een boodschap, terwijl zijn vrouw wordt geholpen. Als mevrouw Vos
-met oogkapje- terug is in de huiskamer, moet ze even wachten op haar man. Uiteraard wordt er voor koffie of thee gezorgd. Mevrouw Vos krijgt informatie en een folder mee over de nazorg van deze operatie. Zo moet ze het oogkapje een week ‘s nachts op het oog houden om te voorkomen dat ze in haar oog wrijft. Ook moet ze nog vier weken lang viermaal daags haar oog (laten) druppelen. Drie uur na binnenkomst is het echtpaar Vos alweer onderweg naar huis. Een troebele ooglens armer en een heldere kunstlens rijker.
Vrolijke kleuren voor nieuwe kinderafdeling Amstelwijck Renee Blom (6) kreeg buisjes
E
lke week worden er zo’n zestig kinderen behandeld op de nieuwe dagbehandeling van locatie Amstelwijck. Hoe klein de ingreep ook is, voor een kind is het vaak een indrukwekkende ervaring. In het Albert Schweitzer ziekenhuis doen artsen en verpleegkundigen veel om het kind gerust te stellen. Behalve aandacht en een goede begeleiding is het creëren van een vertrouwde omgeving ook belangrijk. Een vertrouwde omgeving verkleint het angstgevoel van het kind. Het zal met een geruster gevoel de behandeling ondergaan. De Stichting Vrienden gaf dit jaar een bijdrage om de afdeling in vrolijke, kindvriendelijke kleuren te kunnen schilderen.
Albert Schweitzer ziekenhuis
in haar oren.
november 2005 Remedie 5
Medisch dossier
Vaker suikerziekte door ongezonde levensstijl
Aantal jonge diabetici neemt toe
Internist Bas van Ouwerkerk
Het aantal mensen met diabetes (suikerziekte) neemt sneller toe dan gedacht. Twee jaar geleden waren er 600.000 mensen met diabetes. In 2000 waren dat er 100.000 minder. Verder zijn er naar schatting zo’n kwart miljoen mensen die diabetes hebben zonder dat ze het weten. Internist-endocrinoloog van het Albert Schweitzer ziekenhuis Bas van Ouwerkerk, maakt zich zorgen: “Diabetes type 2 is eigenlijk ouderdomsdiabetes, maar we zien een toenemend aantal jonge diabetici met dit type en dat is een spijtige ontwikkeling”.
D
iabetes type 2 is een erfelijke aandoening, die meestal bij mensen boven de veertig voorkomt, maar door overgewicht en een ongezonde levensstijl krijgen nu jongere 6 Remedie november 2005
mensen, zelfs kinderen, met deze vorm van suikerziekte te maken. De volgende kenmerken kunnen duiden op suikerziekte: een verandering in het patroon van drinken en plassen (bijvoorbeeld als mensen opeens ‘s nachts vaker moeten plassen en dan tegelijkertijd een enorme dorst hebben) jeuk, onbegrepen infecties en wazig zien. Internist Van Ouwerkerk: “Als iemand deze klachten heeft, kan de huisarts de diagnose snel stellen. Wie de diagnose diabetes krijgt, hoeft echter niet direct naar het ziekenhuis. In eerste instantie behandelt de huisarts. Het belangrijkste is, dat de patiënt zijn levenspatroon verandert: dus niet roken, gezonder eten en meer bewegen. Indien nodig krijgen mensen tabletten om de insulineproductie op peil te brengen en spuiten met insuline hoeft pas na één tot vijf jaar. Wie gezond gaat leven, beheerst de problemen beter en sommige patiënten komen zelfs van hun diabetes af. Patiënten die hun levensstijl niet verbeteren, lopen grote risico’s.”
De carrousel Het ziekenhuis komt pas in beeld als er complicaties optreden. Maar dan staat er ook een team klaar om de diabetespatiënt te helpen: de carrousel. Daarin nemen een internist, diëtist, diabetesverpleegkundige, podotherapeut en een oogarts deel. Zij geven de patiënt in korte tijd een volledige check-up met het doel de situatie te verbeteren. Er is een voetenteam om diabetesvoeten aan te pakken, diabetici kunnen deelnemen aan voorlichtingsbijeenkomsten, lotgenoten ontmoeten en gemotiveerd worden om gezonder te leven. Bovendien heeft het ziekenhuis tegenwoordig een fitnessprogramma om mensen te helpen bij het afvallen en fitter te worden. Daar wordt de patiënt bijgestaan door een fysiotherapeut, een diabetesverpleegkundige en een psycholoog. Internist Van Ouwerkerk: “Suikerziekte is een ernstige aandoening, maar met goede wil en doorzettingsvermogen, hoe moeilijk dat ook is, kan een diabetespatiënt een hoop te verbeteren”.
Internist Bas van Ouwerkerk: “Ziekenhuis komt pas in beeld als er complicaties zijn”.
Diabetes is ernstige ziekte Werd vroeger gedacht dat diabetes een lastige, maar vrij onschuldige kwaal was, inmiddels is wel duidelijk dat het om een ernstige ziekte gaat. Een diabetespatiënt leeft door zijn ziekte gemiddeld tien jaar korter. Zo’n zeventig procent van de patiënten krijgt te maken met hart- en vaatziekten. Diabetespatiënten lopen ook een grotere kans op dementie, het afsterven van voeten en benen, nierschade, slechtziendheid en blindheid. Het duurt
Albert Schweitzer ziekenhuis
gemiddeld zeven tot tien jaar voordat mensen ontdekken dat ze diabetes hebben. In die tijd is vaak al veel schade aangericht. Mensen met diabetes in de familie, een hoge bloeddruk, hartklachten en mensen die veel last hebben van zware benen, fietsen vermoeiend vinden en vaak dorst hebben, dienen alert te zijn en de mogelijkheid van diabetes te onderzoeken via de huisarts. Meer informatie via www.diabetes.pagina.nl
Medisch dossier
Een diabetespatiënt vertelt
John: “Ik moest mijn leven anders inrichten”
J
aren geleden vertelde de huisarts aan John Rogers (55), dat hij diabetes had. “Ik schrok niet echt”, vertelt hij, “het is een familiekwaal en ik had er weinig last van. Ik slikte een paar jaar tabletten en het ging redelijk”. De problemen ontstonden toen John vier jaar geleden aan een abces geopereerd werd en er bij zijn endeldarm een fistel ontstond. Een terugkerende kwaal, waaraan hij negentien keer geopereerd werd. “Door de ontstekingen raakte mijn suikerziekte van slag. Bij iedere ontsteking schoot mijn suiker omhoog. Het is een vicieuze cirkel, want suikerziekte maakt je vatbaar voor ontstekingen en een ontsteking verergert de suikerziekte. Op een gegeven moment bleven mijn suikerwaarden hoog en werd ik doorgestuurd naar de internist.”
Internet Zodra John doorverwezen werd naar
internist Van Ouwerkerk ging hij op internet informatie zoeken over suikerziekte. “Op internet vind je veel nare verhalen en ik dacht dat mijn leven drastisch zou veranderen”, legt hij uit. “Ik was dan ook zenuwachtig voor mijn eerste bezoek aan de internist. Onnodig, want de internist en de diabetesverpleegkundige hebben mij op een prettige manier uitgelegd wat diabetes inhield. Ik besefte, dat ik mijn leven anders moest inrichten, maar ik had het mij veel erger voorgesteld. Achteraf bezien kostte het niet zoveel moeite. Je moet gewoon die knop omzetten.”
Surinaams eten John moest insuline spuiten, regelmatig eten, meer bewegen en een dieet volgen: “Twee nachten lag ik wakker, omdat ik mezelf moest gaan inspuiten, maar ook dat viel mee. Daarnaast kwam ik terecht bij een diëtiste, die mij leerde niet anders maar wel bewuster te koken. Ik was ooit
Albert Schweitzer ziekenhuis
bij een diëtiste geweest, die geen rekening hield met mijn Surinaamse achtergrond. Ik hou van Surinaams eten, dus een dieet met Hollandse stamppot is niets voor mij. Deze diëtiste begreep dat en het resultaat is, dat ik binnen drie maanden zes kilo ben afgevallen”.
Regelmatig leven John werkte in ploegendiensten: een onregelmatig leven en weinig gelegenheid tot sporten. “Nu werk ik dagdiensten, dat geeft regelmaat en ik ben meer gaan bewegen. Ik voel me er veel beter bij. Bij het laatste bezoek aan de internist waren alle waarden prima in orde en dat gaf me een goed gevoel. Het team van mensen met wie ik te maken heb in het ziekenhuis, steunen me enorm. Ik kan goed met ze praten. Het zijn geen schoolmeesters, maar ze hebben er wel toe bijgedragen, dat het een stuk beter met me gaat.”
november 2005 Remedie 7
Over de nieuwe zorgverzekering: handig om te weten Vanaf 1 januari 2006 gaat de nieuwe zorgverzekeringswet in werking. Alle Nederlanders krijgen dan dezelfde basispolis. De overheid stelt de zorgverzekeringswet verplicht voor iedereen. Kinderen onder de achttien jaar zijn gratis meeverzekerd. Hier vind je een aantal handige weetjes.
Waar kun je een zorgverzekering afsluiten? Je kunt een zorgverzekering afsluiten bij alle Nederlandse zorgverzekeraars of bij een assurantietussenpersoon. Je kunt ieder jaar van verzekeraar veranderen als je dit wenst. Uiterlijk voor 16 december 2005 ontvang je een aanbod van je huidige verzekeraar. Let op: Je mag je basispakket en aanvullende verzekering ook bij twee verschillende zorgverzekeraars afsluiten. Niet alle verzekeraars accepteren dit.
Geef veranderingen door aan ziekenhuis! • Ben je veranderd van verzekeraar geef dit dan door aan het ziekenhuis bij je eerstvolgende bezoek. (Het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft met nagenoeg alle verzekeraars een contract.) • In het ziekenhuis dien je een identificatiebewijs (paspoort) bij je te hebben, waar naar kan worden gevraagd als je je aanmeldt. Je sofinummer moet voortaan bekend zijn in het ziekenhuis.
8 Remedie november 2005
Moet een verzekeraar je altijd accepteren? Een verzekeraar moet je altijd accepteren voor het basispakket. Het basispakket komt overeen met het huidige ziekenfondspakket en de meeste particuliere verzekeringen. Let op: Uiterlijk op 1 mei 2006 moet je een zorgverzekering hebben afgesloten. De verzekeringsplicht geldt vanaf 1 januari 2006 en je bent altijd premie vanaf het begin van het jaar verschuldigd.
Kun je je ook aanvullend verzekeren? Het blijft ook na 1 januari 2006 mogelijk om je aanvullend te verzekeren voor zorg die niet in het basispakket zit. Voor de aanvullende verzekering gelden de acceptatieplicht en het verbod op verschil in premie niet. Dat betekent dat als je op leeftijd bent of een hoog gezondheidsrisico hebt, sommige verzekeraars je kunnen weigeren of een hogere premie van je kunnen eisen. Let op: Als je nu aanvullend verzekerd bent, zal je huidige verzekeraar je eenmalig -voor 16 december- een aanvullende verzekering aanbieden. Je kunt ook aanbiedingen van andere verzekeraars opvragen. Veel verzekeraars zullen je tot 1 maart 2006 zonder gezondheidsverklaring of medische controle voor die aanvullende verzekering accepteren (mits je ook de basisverzekering afsluit). Overstappen naar een andere aanvullende verzekering kan volgend jaar wel eens minder gemakkelijk gaan. Je kunt het aanbod voor de
Albert Schweitzer ziekenhuis
aanvullende verzekering tot 1 maart 2006 accepteren.
Welke zorg zit er in de aanvullende verzekering? Een aanvullende verzekering dekt zorg die niet in het basispakket van de zorgverzekering is opgenomen, zoals tandartszorg en fysiotherapie. Zorgverzekeraars zullen verschillende aanvullende verzekeringen aanbieden. Let op: Vanaf medio december kun je de verschillende zorgverzekeraars op het gebied van service, prijs en kwaliteit met elkaar vergelijken op de internetsite: www.kiesbeter.nl.
Meer informatie over de nieuwe zorgverzekering www.denieuwezorgverzekering.nl www.kiesbeter.nl www.toeslagen.nl 0800-8051 (keuzemenu 1)
Ziek ben je nooit alleen
J
e gaat voor een jaarlijks onderzoek naar het ziekenhuis. Dan krijg je te horen: ‘We willen u graag opnemen. Het bloedonderzoek wijst uit dat het niet goed met u gaat’. Dan gaat er van alles door je heen. Hoe lang zal de opname duren? Is het levensbedreigend of valt het mee? Hoe lang gaat het duren? Hoe ga ik het thuis allemaal regelen? Moet ik misschien afscheid nemen van het leven en allen die me lief zijn? Soms weet je dan niet wat je overkomt. Allerlei emoties passeren de revue. Emoties van boosheid, verdriet, angst, gelatenheid, onmacht. De emoties kunnen zo heftig zijn dat je ze niet meer kunt hanteren. Je raakt zo verdoofd dat het voelt alsof je niets meer voelt. Of je krijgt juist een enorme drang om alles er uit te gooien in een uitbarsting van woede.
Geestelijk verzorgers dag en nacht bereikbaar voor patiënten Het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft drie geestelijk verzorgers die zeven dagen per week 24 uur per dag bereikbaar zijn voor patiënten in het ziekenhuis. • Ds. K. Beuckens aanwezig op de locatie Dordwijk op ma-middag, di en wo. • Drs. H.C. van den Ende aanwezig op de locaties Zwijndrecht en Dordwijk ma t/m do. • Ds. M. Ottens aanwezig op de locaties Amstelwijck en Dordwijk ma en di, do en vrij. De geestelijk verzorgers zijn te bereiken via de verpleegkundigen van de verpleegafdeling.
Ziek zijn ben je niet alleen. Ditzelfde treft ook degenen je nabij staan. Ook zij worden met dezelfde vragen en twijfels en emoties geconfronteerd. Het kan goed zijn om met iemand te praten, om een klankbord te zoeken. Je kunt dan praten met je familie of vrienden, je arts of verpleegkundige. Soms bestaat er ook de behoefte om met een buitenstaander te praten. Met een vreemde, omdat je je familie niet wilt belasten met je zorgen, verdriet en twijfels. Je kunt dan een beroep doen op
Soms bestaat de behoefte om met een buitenstaander te praten de geestelijke verzorging. In het Albert Schweitzer ziekenhuis zijn er verschillende geestelijke verzorgers. Zij zijn er voor jou en je familie om je verhaal aan te horen. Dat kan over je ziekte gaan en alles wat daarbij komt kijken. Ook kun je met hen praten over vragen over een naderend levenseinde of het afscheid van het leven. De geestelijk verzorgers willen je bijstaan in het ziekteproces en samen zoeken naar een weg om met het ziek zijn om te gaan. Om samen met de familie en patiënt het leven te leven. Ds. M. Ottens, geestelijk verzorger
Als de golven van de zee Soms overvalt mij dat waarom. Het valt als een strik om mij heen. Ik kom er niet uit. Het waarom verstikt me haast, sluit me af, trekt me naar beneden, maakt me razend. Niemand die het waarom kan geven. Geen mens... Geen God. Elk daarom sluit ik me verder af. In mijn waarom ben ik alleen. Langzaamaan drijft de bui over. Het waarom verliest zijn greep over mij. Een daarom is er niet gekomen, maar wel ʻHoe nu verder?ʼ ʻWie ben ik nu?ʼ ʻHoe ga ik nu door?ʼ Mijn waarom verandert in een waartoe. Stap voor stap vind ik mijn weg verder met mijn verlies en met mijn kansen. Niet berusting is mijn antwoord, maar aanvaarding: een nieuwe weg aanvaarden en zo mijn nieuwe bestemming vinden. Van een lotgenote Uit vingerafdruk van verdriet Manu Keirse
Albert Schweitzer ziekenhuis
november 2005 Remedie 9
Achter de schermen
Fotodynamische therapie in plaats van een operatie Op de poli Dermatologie op locatie Amstelwijck is het druk. En voorlopig zal de wachtkamer alleen maar voller worden. Huidkanker komt steeds vaker voor. Belangrijkste oorzaak is blootstelling aan te veel zonlicht zonder goede bescherming.
D
e meeste vormen van huidkanker zijn goed te behandelen. Sinds een jaar gebeurt dat in het Albert Schweitzer ziekenhuis ook met fotodynamische therapie. Voor deze therapie komt de patiënt ‘s morgens naar de polikliniek. Een verpleegkundige smeert een speciale zalf op de plekken die behan-
deld worden. Dat kan op de buik, rug of armen zijn, maar ook aan de zijkant van het gezicht of het voorhoofd.
Wanneer is fotodynamische therapie mogelijk?
Aluminiumfolie In de zalf zit een stof die gevoelig is voor licht. Op de ingezalfde plekken gaat een pleister en een stukje aluminiumfolie.
Operatie met verdoving, hechtingen en littekens vaak niet meer nodig
Fotodynamische therapie wordt voornamelijk toegepast bij: - Het oppervlakkige basaalcelcarcinoom. Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Vrijwel niemand zal aan deze vorm van huidkanker overlijden, maar behandeling is wel belangrijk. - Het voorstadium van huidkanker.
Zo kan er geen licht bijkomen. De zalf moet ongeveer vier uur intrekken. Terwijl de zalf intrekt gaan de meeste patiënten
Acht minuten lang schijnt er een felle rode lamp op de huid.
naar huis, als dat niet mogelijk is kunnen ze op de dagbehandeling verblijven. Na vier uur komt de patiënt terug op de polikliniek, waar de pleisters worden verwijderd en de patiënt onder een lamp gaat liggen of zitten. Acht minuten lang schijnt er een felle rode lamp op de huid. “Het licht activeert de stof in de zalf, waardoor de tumorcellen worden vernietigd”, legt dermatoloog Sybren Dekker uit. “Na enkele weken komen daar nieuwe, gezonde cellen voor in de plaats.”
Groter oppervlak tegelijk Groot voordeel van fotodynamische therapie is, dat er een groter oppervlak tegelijk behandeld kan worden in vergelijking met een operatie. Een operatie met verdoving, hechtingen en littekens is vaak niet meer nodig. “Het is niet voor alle vormen van huidkanker de oplossing”, benadrukt Dekker. “Wij zijn wel blij dat we met deze therapie veel patiënten een extra behandelmethode kunnen bieden.”
10 Remedie november 2005
Albert Schweitzer ziekenhuis
Achter de schermen
Arend Rombout vindt fotodynamische therapie een goede oplossing
‘Blij dat het in Dordrecht kan’ Vier uur wachten De tweede keer kon hij in Dordrecht terecht. Nu ging het om plekjes op zijn armen en borst. Omdat Arend en Jopy afhankelijk zijn van het openbaar vervoer, brachten ze de vier uur wachttijd in het ziekenhuis door. “Jammer dat er geen aparte kamer met lekkere stoelen was”, zegt Jopy. “De volgende keer kunnen we bij de dagbehandeling terecht, dan wordt er ook een maaltijd voor mijn man geregeld.” Arend ziet nu minder op tegen de behandeling. “Er werken fijne mensen. Je kunt ze alle vragen stellen die je wilt. De tijd dat de zalf moet intrekken is lang, maar dan lezen we wat of doen een puzzeltje. We zijn blij dat het tot nu toe altijd goed is afgelopen.”
2008: bestraling in oncologische centrum op de locatie Dordwijk
Arend en zijn vrouw Jopy hoeven niet meer zo ver te reizen voor een behandeling.
F
otodynamische therapie kan soms een gevoelige behandeling zijn. Sommige mensen voelen door het felle licht op de huid een brandend gevoel. Bijvoorbeeld op de schedel, omdat daar de huid dunner is. Arend Rombout weet daar alles van. Door zijn diensttijd in Indië heeft Arend al jarenlang huidproblemen en heeft hij al de nodige operaties en behandelingen achter de rug. Omdat hij vanwege een beroerte bloedverdunners slikt, is een operatie niet goed mogelijk. Fotodynamische therapie is voor hem een goede oplossing.
Arend (82) en zijn vrouw Jopy (79) zijn blij dat fotodynamische therapie ook in Dordrecht kan. De vorige keer moesten ze naar een ander ziekenhuis en dat is ze minder goed bevallen. Behalve de reistijd en de reiskosten was de behandeling
‘Ik kon altijd alles vragen’ pijnlijk. “Ook al deed de verpleegkundige er steeds water op, het bleef pijnlijk”, herinnert Arend zich deze behandeling van zijn hoofdhuid.
Albert Schweitzer ziekenhuis
Het ziekenhuis wil op locatie Dordwijk een oncologisch centrum realiseren. Onderdeel daarvan is een aantal ruimtes met bestralingsapparatuur. In 2008 kunnen de eerste patiënten met kanker in dit radiotherapeutisch centrum worden bestraald. Zij hoeven dan niet voor elke bestraling - soms wel tientallen malen - naar Rotterdam te reizen. Dat scheelt tijd, geld en stress. Het radiotherapeutisch centrum is een samenwerkingsverband met het Erasmus Medisch Centrum / Daniel den Hoed kliniek in Rotterdam.
november 2005 Remedie 11
Leven met kanker
Zorg voor patiënten met kanker dicht bij huis en van hoog niveau In het Albert Schweitzer ziekenhuis zijn veel mogelijkheden om kanker te behandelen, bijvoorbeeld behandeling van leukemie, borstkanker en dikkedarmkanker. Er werken artsen en verpleegkundigen die gespecialiseerd zijn in kanker. Door de samenwerking met het Erasmus Medisch Centrum / Daniel den Hoed kliniek in Rotterdam is de zorg voor patiënten met kanker van hoog niveau.
Intensieve behandeling voor patiënten met acute leukemie
V
olwassenen jonger dan zestig jaar met acute leukemie (bloedkanker) kunnen voor behandeling in het Albert Schweitzer ziekenhuis terecht. Er zijn nieuwe isolatiekamers gebouwd om infecties tijdens deze behandeling te voorkomen.
Zorg na stamceltransplantatie Sommige patiënten krijgen zo’n zware 12 Remedie november 2005
chemokuur, dat er niet alleen kankercellen maar ook gezond beenmerg wordt vernietigd. Deze patiënten komen in aanmerking voor een transplantatie met stamcellen van zichzelf. De transplantatie zelf gebeurt in Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, maar de weken daarna kan de patiënt vanaf volgend jaar op een gespecialiseerde afdeling in Dordrecht verblijven.
Albert Schweitzer ziekenhuis
Nieuwe medicijnen Hematologen behandelen ook patiënten met kanker in het lymfestelsel (bijvoorbeeld Hodgkin-lymfoon). Deze patiënten krijgen de nieuwste geneesmiddelen, net zoals de patiënten met chronische myeloïde leukemie (CML), een vorm van leukemie. Met deze medicijnen is de overlevingskans duidelijk verbeterd.
Leven met kanker
Borstonderzoek kan operatie voorkomen Een op de negen vrouwen in Nederland krijgt borstkanker. Een snelle diagnose is mogelijk op de mammapoli. Hier komen jaarlijks achtduizend vrouwen voor een borstonderzoek.
P
atiënten gaan in het Albert Schweitzer ziekenhuis eerst naar de radioloog van de mammapoli. Als het nodig is verwijst de radioloog de patiënt door naar de chirurg. Op de mammapoli vinden zoveel mogelijk onderzoeken op één dag plaats.
Nieuwe technieken Nieuwe technieken -zoals een MRI-scanverbeteren het borstonderzoek. Radioloog Remmert Storm: “De mammapoli werkt met een nieuw biopsie-apparaat. Daarmee is de diagnose met nog meer zekerheid vast te stellen. Voor dit onderzoek ligt de patiënte op een tafel met een uitsparing waar haar borst in kan. Door een plaatselijke verdoving is het onderzoek niet pijnlijk. En door de goede diagnose zijn nóg minder operaties nodig.” Radioloog Remmert Storm
Borstonderzoek
Nurse practitioner op de mammapoli Veel patiënten zullen op de mammapoli kennis maken met de nurse practitioner of mammacare verpleegkundige. De nurse practitioner helpt de chirurg. Deze verpleegkundige verricht bepaalde onderzoeken, begeleidt patiënten en geeft voorlichting.
Dikkedarmkanker: wees er op tijd bij
D
ikkedarmkanker begint meestal als goedaardige poliep. Als de arts de poliepen op tijd kan weghalen, kunnen ze niet meer uitgroeien tot kanker. Het is dus belangrijk op tijd te ontdekken of een patiënt poliepen in zijn dikke darm heeft. Daarom denkt de regering erover om alle Nederlanders van 55 jaar en ouder hiervoor te onderzoeken.
Bevolkingsonderzoek Het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam gaat bekijken of een bevolkingsonderzoek haalbaar is in de regio Groot-Rijnmond. Het Albert Schweitzer ziekenhuis zal daaraan meewerken. Maag-darm-leverarts Ruud Beukers: “Het is belangrijk dat straks veel mensen aan het bevolkingsonderzoek meedoen. De test moet daarom gebruikersvriendelijk en betrouwbaar zijn. Onderzoekers beginnen met een test op spoortjes bloed in de ontlasting. Die test is niet zo ingrijpend.”
Top vijf kankersoorten in Nederland Mannen: 1. Prostaat (19,7%) 2. Long (17,2%) 3. Dikkedarm (13,5%) 4. Huid (5,9%) 5. Blaas (5,3)
Vrouwen: 1. Borst (33,1%) 2. Dikkedarm (13,1%) 3. Long (7,7%) 4. Baarmoeder (4,5%) 5. Huid (4,4%) Cijfers: juni 2005. Bron: www.kwfkankerbestrijding.nl
Ruud Beukers, MDL-arts
Albert Schweitzer ziekenhuis
november 2005 Remedie 13
Leven met kanker
Erfelijkheid kan rol spelen bij ontstaan kanker
‘Zit het ook bij mij in de familie?’ of het erfelijk is, slechts bij een minderheid kunnen we dat aantonen.”
Controle vaker nodig Zit kanker inderdaad in de familie, dan weten gezonde personen dat zij een groter risico hebben om ziek te worden. Deze patiënten worden vaker gecontroleerd, bijvoorbeeld met een kijkoperatie in de darmen of een borstfoto. Sommige vrouwen met een aanleg voor erfelijke borstkanker laten zelfs uit voorzorg hun borsten weghalen. Collee: “Hiermee wordt de kans op het krijgen van borstkanker veel kleiner. Omdat het zo’n ingrijpende operaties is horen we er veel over, maar het komt erg weinig voor.” Klinisch geneticus Margriet Collee.
Als in één familie kanker voorkomt, wordt al vaak gedacht ‘het zit in de familie’. Toch is dat lang niet altijd het geval. Bij ongeveer vijf procent van de mensen met kanker is er een erfelijke oorzaak.
generaties: broers, zussen, ooms, tantes, opa’s, oma’s. Van familieleden die dezelfde vorm van kanker hebben (gehad) worden medische dossiers opgevraagd. Blijkt hieruit dat de kans op erfelijkheid groot is, dan volgt nader onderzoek.
E
DNA-onderzoek kost tijd
rfelijkheid komt het meest voor bij borstkanker, eierstokkanker en dikkedarmkanker. Maar ook een aanleg voor schildklier- en huidkanker kunnen ouders overdragen op hun kinderen. Dat kan ook zonder dat ze zelf ziek worden. Wanneer dezelfde vorm van kanker vaak in een aantal generaties in één familie voorkomt, kán er sprake zijn van meer risico. Maar het hoeft niet!
Familieonderzoek Een onderzoek naar een erfelijke oorzaak begint met een familieonderzoek. Een arts bestudeert de ziektegeschiedenis van drie 14 Remedie november 2005
De onderzoeken nemen veel tijd in beslag. Die tijd is nodig om familieleden te vragen mee te werken en dossiers op te vragen.
‘Onderzoek naar erfelijkheid kan wel een jaar duren’ Erfelijke kanker ontstaat door een afwijkend gen. Dit is op te sporen door middel van DNA-onderzoek. Klinisch geneticus Margriet Collee: “Beide onderzoeken kunnen bij elkaar een half jaar tot een jaar duren. Lang niet altijd weten we dan zeker
Albert Schweitzer ziekenhuis
Genetisch spreekuur Op locatie Dordwijk is er iedere maandag een spreekuur over erfelijkheid. Klinisch geneticus Margriet Collée, afkomstig van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, beantwoordt vragen over erfelijkheid en bekijkt of verder onderzoek nodig is. Het spreekuur is alleen bedoeld voor mensen die al in het ziekenhuis onder controle zijn. Uitsluitend een specialist van het Albert Schweitzer ziekenhuis kan je doorverwijzen naar dit spreekuur. In alle andere gevallen kun je met vragen over erfelijkheid van kanker in je familie terecht bij het Erasmus Medisch Centrum, na een verwijzing van je huisarts.
Remedie kortingsbon Thermen Ridderkerk
Lezersaanbieding
Genieten, ontspannen en energie opdoen
Uw voordeel (op vertoon van deze kortingsbon): Voor 4 personen een korting van 25%
Remedie kortingsbon Palm Party House
✁
“Wat is belangrijk in het leven?” Vaak zullen mensen hierop antwoorden: “Je gezondheid”. Voor velen is gezondheid gelukkig een vanzelfsprekendheid. Toch is het zinvol om hier af en toe bij stil te staan of aandacht aan te besteden. Voldoende bewegen, ontspanning zoeken, gezond eten, niet roken, met mate drinken zijn adviezen die je overal hoort. Niet voor niets, want een gezonde leefstijl is de basis voor een goede gezondheid. Remedie wil hier graag aan meewerken en is op zoek gegaan naar ontspannende activiteiten. De sauna van Thermen Ridderkerk is zo’n activiteit. Maar ook het Biesbosch Museum of de bowlingbaan is goed voor een avond of middag ontspanning.
Albert Schweitzer ziekenhuis
Uw voordeel (op vertoon van deze kortingsbon): 10% korting op uw arrangement of op de huur van een bowlingbaan.
Remedie kortingsbon Biesbosch Museum
Uw voordeel (op vertoon van deze kortingsbon): Korting voor volwassenen en kinderen op entreeprijs
Thermen Ridderkerk (Geldig t/m 28 februari 2006, op basis van beschikbaarheid)
Genieten, ontspannen en energie opdoen Je kunt onbeperkt gebruik maken van alle thermenfaciliteiten, met onder andere; diverse sauna’s, Turks stoombad, infrarood sauna, groot koud dompelbad, tepidarium, caldarium, binnenen buitenzwembad en whirlpools (binnen en buiten). Daarbij kun je vrij gebruik maken van shampoo, douche gel en srcubzout. Bovendien kun je kiezen uit: o Petit Beauté des Fleur’s, heerlijke gezichtsbehandeling incl. reiniging, peeling essentiële olie, plastificerend rozenmasker, hoofdhuidmassage, oogcrème en dagverzorging óf: o Massage van de rug, schouders en nek . Tegen inlevering van deze bon betaal je slechts € 34,50 per persoon voor deze aanbieding (normale prijs € 46,00). Deze aanbieding is niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen en/of badenkaarten. Reserveren is gewenst: (0180) 43 28 33. Voor meer informatie kun je kijken op: www.thermenridderkerk.nl
Maximaal 4 personen per bon
Palm Party House (Geldig tot 1 juli 2006 en niet in combinatie met andere acties en kortingen)
Gezellig en sportief avondje uit Palm Party House is een perfecte locatie voor een gezellig en sportief avondje uit met je familie, collega’s of vrienden. Iedere zaterdag is er live-muziek en iedere zondagavond is er disco-bowlen met jaren zeventig en tachtig muziek. Ook voor kinderen zijn er verschillende leuke arrangementen. Palm Party House, Langeweg 350 3331 LG Zwijndrecht. Telefoon (078) 619 23 88. Meer informatie: www.palmpartyhouse.nl
Tweede Schweitzerloop groot succes
Vijftienduizend euro voor leukemiepatiënten Met een warme najaarszon in de rug en begeleid door de vrolijke klanken van een straatorkest, gingen op zaterdag 24 september bijna zevenhonderd wandelaars en hardlopers van de start tijdens de tweede Schweitzerloop. De prestatielopen hadden dit jaar grote belangstelling onder lopers uit de hele regio. Maar ook onder de wandelaars was er veel enthousiasme. Wandelaars en sponsors zorgden samen voor een opbrengst van ruim € 9.000,-. Dit bedrag is door de Stichting Vrienden van het Albert Schweitzer ziekenhuis aangevuld tot € 15.000,-. Met dit bedrag is het doel van de Schweitzerloop bereikt: patiënten met acute leukemie die in het Albert Schweitzer ziekenhuis worden verpleegd, kunnen vanaf nu via een
computer contact houden met de buitenwereld. Alle sponsors, hardlopers en wandelaars worden namens hen van harte bedankt! Uitslagen en foto’s van de Schweitzerloop zijn te vinden op www.schweitzerloop.nl. De 3e Schweitzerloop zal plaatsvinden op zaterdag 23 september 2006.
Kindersite met veel fantasie
E-mail:
[email protected]
10% Korting per bowlingbaan of arrangement
Albert en Hélene gidsen kinderen virtueel door de kinderafdeling op locatie Dordwijk. Zo kunnen kinderen zich thuis voorbereiden op een bezoek aan het ziekenhuis. De kinderen kunnen zien hoe een ziekenhuiskamer eruit ziet, maar ook kunnen ze de broodkar voor ontbijt en lunch bekijken. Ze kunnen een antwoord vinden op veel gestelde vragen. Ga naar www.asz.nl en klik op het figuurtje van Albert en Hélene.
Biesbosch Museum (Geldig van 1 december 2005 tot 1 april 2006)
Geschiedenis komt weer tot leven De Biesbosch is een natuur- en recreatiegebied met een rijke historie. In het Museum komt de geschiedenis weer tot leven. Het museum informeert ook over de recente geschiedenis zoals de aanleg van de spaarbekkens voor de drinkwaterwinning en natuurontwikkelingsprojecten. Een museumbezoek is prima te combineren met een rondvaart met de fluisterboot. In de directe omgeving zijn verschillende wandelmogelijkheden. Biesbosch Museum, Hilweg 2, 4251 MT Werkendam. Telefoon (0183) 50 40 09. www.biesboschmuseum.nl Actie: Voor volwassenen is de entree € 2,40 (ipv € 3,-). Voor kinderen tussen 4 en 12 jaar is entreeprijs € 1,75 (ipv € 2,10). Indien de fluisterboot vaart dan is het ook mogelijk een combikaartje te kopen met deze korting.
Maximaal personen 16 Remedie4november 2005 per kortingsbon
Lopen voor leukemiepatiënten
Interessante websites: www.voedingscentrum.nl www.gezondheidsplein.nl en www.ziekenhuis.nl
Albert Schweitzer ziekenhuis
Medisch actueel eel
Dotteren kan voortaan in het Albert Schweitzerr ziekenhuis
Goede resultaten met dotterbehandeling Vanaf januari 2006 hoeven patiënten niet altijd meer naar Rotterdam voor interventiecardiologie, in de volksmond ‘dotteren’ genoemd. Enkele weken geleden heeft het Albert Schweitzer ziekenhuis tot vreugde van cardioloog Arie de Vries een samenwerkingsovereenkomst getekend met het Erasmus Medisch Centrum, waardoor het mogelijk is geworden om deze ingreep in eigen huis uit te voeren.
ziekenhuizen moeten goed voorbereid zijn. Dat is de reden waarom een ziekenhuis aan alle landelijke richtlijnen moet voldoen om de ingreep te mogen uitvoeren. Omdat we in het Albert Schweitzer ziekenhuis de deskundigheid hebben, kunnen we werken in een samenwerkingsverband met het Erasmus MC. Voor patiënten die worden gedotterd, is dat een enorme verbetering, want ze kunnen dicht bij huis blijven.”
De dotterprocedure
D
e procedure van het dotteren moet met veel zorg omgeven zijn”, legt cardioloog De Vries uit. “Het is geen ongevaarlijke ingreep en
Hart- en vaatziekten zijn nog altijd een belangrijke doodsoorzaak in Nederland. Deze ziekten worden grotendeels veroorzaakt door kransslagadervernauwing
oftewel het dichtslibben van de kransslagaders. Patiënten krijgen last van kortademigheid en pijn op de borst en een hartinfarct kan het gevolg zijn. Als medicijnen onvoldoende helpen moet deze vernauwing worden opgeheven. Er zijn twee technieken mogelijk. Patiënten kunnen een bypassoperatie krijgen of worden gedotterd. Cardioloog De Vries legt uit waarom dotteren steeds vaker de voorkeur heeft: “Bij een bypassoperatie wordt de patiënt onder algehele verdoving gebracht en voor het dotteren is slechts een plaatselijke verdoving nodig. Bij de dotterprocedure wordt over een draadje een ballonnetje en buisje (stent) in de vernauwing in de kransslagader gebracht. De vernauwing wordt met het opblazen van het ballonnetje en het plaatsen van de stent verwijdt totdat de slagader wijd genoeg is en niet meer uit zichzelf terugveert. Hiermee is de bloedstroom door de kransslagader naar de hartspier hersteld”. Door de technische ontwikkelingen is de dotterprocedure veel veiliger geworden. Het directe succespercentage is meer dan vijfennegentig procent, het geeft minder complicaties dan een bypassoperatie en de resultaten zijn door het gebruik van stents enorm vooruitgegaan.
Cardioloog Arie de Vries: “Ziekenhuis is goed voorbereid”.
Albert Schweitzer ziekenhuis
november 2005 Remedie 17
Wegwijs in het ziekenhuis
A M S T E LW I J C K Centrum voor dagbehandeling op locatie Amstelwijck geopend Het nieuwe centrum voor dagbehandeling op locatie Amstelwijck is in gebruik genomen. Hiermee heeft het Albert Schweitzer ziekenhuis de beschikking over twee dagbehandelingscentra: één in Sliedrecht en één in Dordrecht. De locatie Amstelwijck is een prima locatie, vlakbij de snelweg met gratis parkeergelegenheid. Nieuwe hoofdingang Amstelwijck is eind mei 2006 helemaal klaar.
Spreekuur Dermatologie op de locaties Amstelwijck en Zwijndrecht Sinds een aantal maanden heeft Amstelwijck haar spreekuren Dermatologie fors uitgebreid. De polikliniek Dermatologie van Dordwijk is samengevoegd met Amstelwijck. De ruimte biedt de mogelijkheid om te werken met de nieuwste tech-
nieken op het gebied van dermatologie zoals teledermatologie en fotodynamische therapie. Bij teledermatologie kan de huisarts digitale foto’s ter beoordeling opsturen naar het ziekenhuis. Dit scheelt de patiënt onnodige bezoeken aan het ziekenhuis. De fotodynamische therapie is de nieuwste behandeling van huidkan-
ker. In april 2006 wordt ook het nieuwe onderzoek- en dagbehandelcentrum Dermatologie op locatie Amstelwijck in gebruik genomen. Alle grote dermatologische behandelingen worden dan op de locaties Amstelwijck en Zwijndrecht uitgevoerd.
ZWIJNDRECHT Zwijndrecht speelt in op groei bevolking
18 Remedie november 2005
Met de onlangs gestarte uitbreiding van het ziekenhuis, wordt locatie Zwijndrecht een modern ziekenhuis. De Spoedeisende hulp wordt uitgebreid met een nieuw Observatorium en er komt een Huisartsenpost. Zwijndrecht en omliggende gemeenten als Ridderkerk, Hendrik Ido Ambacht en Barendrecht is een sterk groeiend gebied. In de nieuwbouwwijken wonen veel gezinnen met kinderen. De locatie Zwijndrecht heeft dan ook een Kinderafdeling en een Spoedeisende hulp die 24 uur per dag zeven dagen per week open is. Ook is er een Nazorgbureau voor Couveusekinderen. Het is eveneens een feit dat Nederland vergrijst. Het uitgebreide ziekenhuis in Zwijndrecht biedt uitstekende basiszorg in de eigen omgeving van ouderen. Alleen bij complexe klachten en problemen wordt er doorverwezen naar de locatie Dordwijk.
Albert Schweitzer ziekenhuis
120 extra parkeerplaatsen bij locatie Zwijndrecht Met de groei van de stroom patiënten werd het steeds moeilijker een parkeerplaatsje te vinden bij locatie Zwijndrecht. Door het parkeerterrein anders in te delen zijn er nu 120 extra parkeerplaatsen beschikbaar. Als je nog steeds geen plek kunt vinden, kun je je auto ook parkeren bij tennisvereniging Ter Steeghe.
Wegwijs in het ziekenhuis
DORDWIJK Bouw gezondheidspark In november begint het werk aan de (tijdelijke) wegen, die vanaf januari de huidige Karel Lotsyweg en de Overkampweg zullen vervangen. De bereikbaarheid van het ziekenhuis en de sportvoorzieningen wijzigen daardoor volledig. De bushaltes zijn verplaatst en de wandelroute van het parkeerterrein bij de sportvoorzieningen naar het ziekenhuis is veranderd. De parkeergarage bij de sportvoorzieningen wordt als eerste gebouwd. De bouw duurt van november 2005 tot de zomer van 2006. In januari start de bouw van het politiekantoor op de hoek van de Karel Lotsyweg en de Overkampweg. Ook start dan de aanleg van de nieuwe Overkampweg en van de Karel Lotsyweg, die met een tunnel onder het wandelgebied van het Gezondheidspark door zal lopen. Meer informatie via: www.gezondheidsparkdordrecht.nl
Met de bus naar Dordwijk De bus krijgt een halte voor de ijshal/ sporthal tegenover het ziekenhuis. Vanaf de N3 komt een aparte businrit. Ook als je met de bus komt moet je goed opletten hoe je om de bouwhekken op de Karel Lotsyweg moet lopen.
Woensdag 26 oktober werd het officiële startsein voor de bouw van het Gezondheidspark bij locatie Dordwijk gegeven. De voormalige voorzitter van het College van Bestuur R. Smit stopte samen met wethouder C. Sas (Ruimtelijke ontwikkeling) en regiomanager H. Vink (AM Vastgoed) symbolisch een koker in de grond. In deze koker zit een kopie van de samenwerkingsovereenkomst, een oorkonde die de samenwerking bevestigt, de krant van de dag en een setje euromunten. De bedoeling is dat over tien jaar de koker wordt opgegraven om te kijken of de beloftes en afspraken zijn uitgekomen zoals was bedoeld.
Parkeren bij Dordwijk: kies voor de overkant Tijdens alle werkzaamheden kun je je auto parkeren op het terrein voor het
Tijdelijke wegen in geel aangegeven. Tijdens werk-
ziekenhuis (betaald) of bij de sportvoorzieningen tegenover het ziekenhuis (gratis). Zijn deze twee terreinen vol, dan kun je je auto gratis parkeren bij Amigo’s (voorheen Scanners) of bij Hag (voorheen Circle Studio’s). Als je je auto bij de sportvoorzieningen zet, kijk dan goed uit hoe je langs de bouwhekken rond de Karel Lotsyweg moet lopen. Als je iemand wilt afzetten bij de hoofdingang van het ziekenhuis, dan kun je gebruik maken van de oude busbaan. Hier is tijdelijk de in- en uitrit voor het ziekenhuis. Om verkeersproblemen te
voorkomen kunnen auto’s het parkeerterrein van Dordwijk ook uitrijden aan de kant van de Oudendijk.
zaamheden blijft het ziekenhuis gewoon bereikbaar. Albert Schweitzer ziekenhuis
november 2005 Remedie 19
Medisein
Nieuw voorschrijfsysteem en medicatiedossier
Veilig omgaan met medicijnen Wie over anderhalf jaar in het Albert Schweitzer ziekenhuis ligt, krijgt een polsbandje met een barcode. De behandelend arts zal met een kleine laptop aan het bed verschijnen en scant de barcode. Alle gegevens van de patiënt worden zichtbaar op de laptop. Het is misschien even wennen, maar deze werkwijze heeft te maken met een nieuw systeem waarmee medicijnen worden voorgeschreven: het elektronisch voorschrijfsysteem (EVS). EVS helpt fouten in het voorschrijven en toedienen van medicijnen voorkomen. Een ontwikkeling die van alle kanten wordt toegejuicht.
E
r is de afgelopen tijd veel geschreven over mensen, die overleden zijn door verkeerde medicatie. De oorzaken zijn verschillend. Het kan zijn, dat mensen allergisch zijn, maar er kan ook sprake zijn van verkeerde medicijncombinaties of de namen van bepaalde medicijnen worden verkeerd gelezen of overgeschreven.
Landelijke bijhouden van medicatie Ed de Vogel, ziekenhuisapotheker, weet er alles van: “Natuurlijk wordt er op allerlei
specialist, in de computer geregistreerd staan. Alle artsen, apothekers, specialisten en ziekenhuizen in heel het land hebben toegang tot de gegevens over de medicatie”.
Burgerservicenummer Elke Nederlander krijgt een burgerservicenummer, een identificatienummer, dat in de computer geregistreerd staat. Als een patiënt door omstandigheden elders in het land in een ziekenhuis terechtkomt, dan kunnen artsen en verpleegkundigen, die over een toegangspas beschikken, de
‘Elke Nederlander krijgt een burgerservicenummer’ manieren gecontroleerd, maar de papieren rompslomp rond medicatie is niet feilloos en patiëntgegevens zijn niet altijd overal bekend. Het landelijk medicatiedossier houdt in, dat alle medicijnen die een patiënt krijgt van de huisarts en de 20 Remedie november 2005
medicatiegegevens controleren. Een arts kan zo de juiste medicijnen voorschrijven en fouten voorkomen.
Computer waarschuwt In het Albert Schweitzer ziekenhuis werkt
Albert Schweitzer ziekenhuis
men al op enkele afdelingen met een elektronisch voorschrijfsysteem (EVS). EVS biedt patiënten veel voordelen. Het voorkomt verkeerde medicijncombinaties, want de computer waarschuwt in zo’n geval direct. Ook leggen verpleegkundigen het toedienen van medicijnen in de computer vast. Zo worden dubbele doses vermeden en als de medicatie vergeten wordt, waarschuwt de computer. Straks wordt via de barcode de patiënt geïdentificeerd, dan wordt de medicatie gescand en vervolgens wordt de patiënt weer gescand als de medicatie is toegediend. Zo’n toedieningsysteem voorkomt fouten. Als de patiënt vervolgens weer naar huis mag, kan hij of zij de thuismedicatie probleemloos voortzetten. Ed de Vogel: “Natuurlijk moet je blijven controleren, maar EVS maakt het voorschrijven en toedienen van medicijnen eenduidiger, efficiënter, sneller en veiliger en dat is voor alle partijen een prachtige ontwikkeling”.
Kort nieuws
Intensive Care behoort tot top van Nederland De Inspectie voor de Gezondheidszorg onderzocht de kwaliteit van de intensieve zorg in Nederland. Volgens de Inspectie behoort de intensieve zorg van het Albert Schweitzer ziekenhuis tot de top van Nederland. De locatie Dordwijk is onderzocht, maar ook op de locatie Zwijndrecht heeft het Albert Schweitzer ziekenhuis een uitstekende Intensive Care. Deze afdeling is kleiner, maar biedt eveneens zorg van hoge kwaliteit.
Borstprothese Informatie Centrum is verhuisd
Kindermishandeling vroeg signaleren Het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft een signaleringssysteem voor kindermishandeling. Ada Kempe werkt als coördinator kindermishandeling. “Hoe eerder de signalering van mishandeling plaatsvindt, hoe sneller de hulpverlening kan starten”, aldus Kempe. Een deel van de mishandelde kinderen komt terecht op de Spoedeisende hulp. Tegenwoordig wordt er gebruik gemaakt van een formulier met vragen over het letsel. Bij ieder kind wordt dit formulier standaard ingevuld, ongeacht het letsel.
Het spreekuur van het Borstprothese Informatie Centrum is verhuisd van de Spuiweg in Dordrecht naar het Albert Schweitzer ziekenhuis. Het spreekuur is te vinden op de poli Chirurgie, locatie Amstelwijck. Vrouwen met borstkanker die een borstbesparende operatie of een borstamputatie hebben ondergaan, kunnen advies krijgen over de aanschaf van een borstprothese en bijpassende lingerie. De medewerkers van het centrum zijn aangesloten bij de Borstkanker Vereniging Nederland. Door het spreekuur in het ziekenhuis te houden zullen er waarschijnlijk meer borstkankerpatiënten gebruik van gaan maken. Openingstijden: iedere eerste en derde woensdagmiddag van de maand. Van tevoren dient u een afspraak te maken met mevrouw Dien Vermeer, telefoon (078) 617 26 47.
Voor vragen over het signaleringssysteem kunt u contact opnemen met Ada Kempe, bereikbaar per e-mail
[email protected] en vrijdagochtend tussen 08.00-10.00 uur via telefoon (078) 654 11 11.
Albert Schweitzer ziekenhuis
november 2005 Remedie 21
Kort nieuws
Spoedeisende hulp alléén op de locaties Dordwijk en Zwijndrecht Op de locatie Amstelwijck (het voormalige Refaja) staan regelmatig mensen voor de deur die Spoedeisende hulp nodig hebben. Amstelwijck is tegenwoordig echter een onderzoek- en behandelcentrum en heeft geen Spoedeisende hulp meer. Voor Spoedeisende hulp moet je naar de locatie Dordwijk. Daar is 24 uur per dag hulp beschikbaar. Op de locatie Zwijndrecht is de Spoedeisende hulp eveneens dag en nacht geopend. Op de locatie Sliedrecht is er een EHBO-post die op werkdagen is geopend van 08.30-17.00 uur.
Spreekuur Gynaecologie en bloedprikken in Medisch Centrum Strijen
Het Albert Schweitzer ziekenhuis neemt deel aan het Medisch Centrum Strijen (in de oude Rabobank, Molenstraat 23 A, Strijen). Iedere maandagmiddag is er een spreekuur Gynaecologie en Verloskunde. Donderdagochtend is er spreekuur voor het maken van zwangerschapsecho’s die door de verloskundigen worden aangevraagd. Voor beide spreekuren kan een afspraak worden gemaakt via het Albert Schweitzer ziekenhuis, telefoon (078) 654 11 11 (keuzemenu 2). In het Medisch Centrum Strijen gaat eveneens een internist spreekuur houden. Voortaan zit er ook de bloedafname van de laboratoriumpost van het Albert Schweitzer ziekenhuis. Deze post vervangt onder meer het bloedprikken in Salvatori. De bloedafname is iedere werkdag geopend van 08.00-09.30 uur.
22 Remedie november 2005
Liscia Beenhakker (7) glundert als ze met Madagascarknuffels wordt overladen.
Grabbelton voor dappere kinderen Pedagogisch medewerker Annemarie van der Werf (locatie Zwijndrecht) schrijft met een zekere regelmaat bedrijven aan met het verzoek ‘troost-cadeautjes’ beschikbaar te stellen. Het gaat niet om grote geschenken maar meer om attenties. “Bij negen van de tien kinderen zie je de angst en boosheid wegvloeien als ze na de behandeling in de grabbelton voor dappere kinderen mogen grabbelen.”
De overvloed aan geschenken van Super de Boer, Samsung en winkeliersvereniging Winkelcentrum Sterrenburg uit Dordrecht waren meer dan welkom. Een cadeautje kan de aandacht van de kinderen even afleiden en geeft troost. Sommige kinderen komen wekelijks of maandelijks in het ziekenhuis en bouwen zelfs een collectie knuffels op.
25 jaar kinderarts Ceelie Kinderarts Nico Ceelie vierde dit jaar zijn 25-jarig jubileum. Hij is begonnen met babyzorg in het voormalige Refaja ziekenhuis, waar toen ook een couveuseafdeling werd gebouwd. Deze afdeling is nu uitgegroeid tot de High-Care afdeling Neonatologie op Dordwijk. Ceelie is zich in de loop van de jaren vooral gaan richten op kinderen met suikerziekte, oftewel diabetes. Op de locatie Zwijndrecht is er een speciale poli voor kinderen met suikerziekte.
Albert Schweitzer ziekenhuis
Servicepagina
Afsprakenbureau
Bureau Patiëntenvoorlichting
Het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft een telefonisch afsprakenbureau. Als je van de huisarts een verwijsbrief heeft gekregen om naar een specialist te gaan, kun je bellen voor een afspraak. Het telefoonnummer van het afsprakenbureau is (078) 654 11 11, keuzemenu 2.
Zoek je aanvullende informatie over een ziekte? Heb je een vraag over hoe het in het ziekenhuis gaat? Of wil je het adres van een patiëntenvereniging of instelling in de regio? Dan ben je bij het Bureau Patiëntenvoorlichting aan het goede adres. Hier kun je jezelf ook aanmelden voor voorlichtingsbijeenkomsten die het ziekenhuis organiseert. Het bureau is er voor: patiënten, hun familie, bezoekers, hulpverleners en artsen binnen en buiten het ziekenhuis en andere belangstellenden. Er is een Bureau Patiëntenvoorlichting in de centrale hal op de locaties Dordwijk en Zwijndrecht. Je kunt met je vragen zowel persoonlijk, telefonisch als schriftelijk terecht. Een afspraak maken is niet nodig.
Bezoektijden Algemene verpleegafdelingen Zeven dagen in de week van 12.15-13.30 uur en van 18.30-20.00 uur. Afwijkende bezoektijden gelden voor de afdeling Intensive Care (IC), Hartbewaking (CCU), Kinderafdeling, Kraamafdeling, Geriatrie, High Care Neonatologie en Psychiatrie. Over deze tijden kunt u informatie krijgen via de verpleegkundigen op de betreffende afdelingen.
Post sturen naar een patiënt Wilt je een kaart of brief sturen naar een patiënt dan adresseer je deze als volgt: Albert Schweitzer ziekenhuis (+ naam locatie) Naam van de patiënt Indien bekend de naam van de afdeling + kamernummer Postbus 444, 3300 AK Dordrecht
i
Openingstijden: Maandag tot en met donderdag van 09.00-12.00 uur en van 13.30-16.30 uur. * Bureau Patiëntenvoorlichting locatie Dordwijk: (078) 652 36 64. * Bureau Patiëntenvoorlichting locatie Zwijndrecht: (078) 654 19 36. Meer informatie vindt u op www.asz.nl.
Nieuw: E-cards voor patiënten
@
Via de website van het ziekenhuis kun je een e-card sturen aan een patiënt. De patiënt krijgt doordeweeks binnen 24 uur de e-card aan bed bezorgd. Kaarten die in het weekend worden gemaakt worden maandag bezorgd. Neem een kijkje op www.asz.nl
Ziekenhuis heeft een eigen stagebureau Het ziekenhuis heeft een eigen stagebureau. Huidige en aankomende stagiaires kunnen hier terecht met vragen over stages of informatie over het ziekenhuis. Het stagebureau is onderdeel van de afdeling Opleidingen. Meer weten?
Kerkdiensten * Eucharistieviering Jacobus Kapel Zwijndrecht. Iedere vrijdagochtend 11.00 uur. * Oecumenische viering Jacobus Kapel Zwijndrecht. Iedere zondagochtend 10.30 uur. * Ziekenhuiskerkdienst personeelsrestaurant Dordwijk. Iedere zondagochtend 10.00 uur. * Ziekenhuiskerkdienst Refaja Kapel Amstelwijck. Iedere zondagochtend 10.30 uur. * Kerstavondviering JacobusKapel op 24 december om 19.45 uur.
Kijk op www.werkeninhetasz.nl.
Albert Schweitzer ziekenhuis
november 2005 Remedie 23
Puzzelrijsvraag
p
Streep de woorden uit de woordenlijst weg in de puzzel. De woorden kunnen horizontaal, verticaal, diagonaal, achterstevoren of ondersteboven in de puzzel staan. Als alle woorden zijn weggestreept, blijven er 25 letters over (de ij telt voor 2 letters). Deze letters vormen een slagzin van 4 woorden. Stuur de slagzin op via de e-mail:
[email protected]. Duidelijk je naam en adres vermelden. Of schrijf de slagzin op een gefrankeerde briefkaart en stuur deze vóór 31 januari 2006 naar: Albert Schweitzer ziekenhuis Afdeling Communicatie & Voorlichting Postbus 444, 3300 AK Dordrecht Vergeet niet een postzegel te plakken en vermeld duidelijk je naam en adres.
js nterpri i w e i o mo drie Win een te inzendingen worden
juis naars. Onder de ijftien win v r o o v t rloo prijzen ve cadeauder twee ie n e jg ri oek aan naars k nnen bez a 1. Vijf win p ts n o kun oor een formatie bonnen v rk. Meer in e rk e .nl d rk id R dderke Thermen hermenri .t w w w via je vinden 43 28 33. n (0180) o fo le kaartjes te of via ee gratis tw n e jg iesbosch naars kri aan het B k e 2. Vijf win o z e b en gratis museum ort ook e o voor een h s je rt a s. Bij de ka www.bie Museum rmatie via fo in 0 09. r e 0 e .M 183) 5 4 rondvaart lefoon (0 te f et o l .n n seum on va h cadeaub boschmu n e e n e w ww . naars krijg rmatie via fo in r 3. Vijf win . e e M 619 23 88 y House. on (078) fo Palm Part le te f o l yhouse.n palmpart
De winnaars van de puzzelprijsvraag uit de vorige Remedie van juni 2005 zijn: Waterspeelpark Splesj: mw Been uit Nieuw Lekkerland. mw J. Bons uit Sliedrecht, mw Loeve uit Hardinxveld-Giessendam, mw J. Louwerse uit Goudswaard, Rianne van der Rijt uit Sliedrecht. Dordrechts Museum: mw Wisse uit Ridderkerk, mw T. van den Bergh uit Dordrecht, mw A.M. Schouten uit Ridderkerk, mw W.B. Abbring-Boogaard, mw P.J. de Wit uit Molenaarsgraaf. Madurodam: mw K. Korevaar uit Giessenburg, dhr Kranenburg uit Zwijndrecht, mw M.S. Versluis-v/d Werken uit Hardinxveld-Giessendam, dhr F. Cheng uit Zwijndrecht, mw M. van Bochove-Brandwijk uit Zuid-Beijerland
Oplossing:
AANDOENING BLOEDDRUK DERMATOLOGIE HORMOON LEVENSSTIJL POLIKLINIEK SPECIALIST VERZEKERING
BEHANDELING CARDIOLOOG DIAGNOSE KLACHTEN ONCOLOOG RADIOLOGIE SUIKERZIEKTE ZIEKENHUIS
BEWEGEN COMPLICATIE ECHO KWAAL OVERGEWICHT RISICO VAATZIEKTE