RELATIEMAGAZINE VAN SICK B.V. GLANSROL VOOR SILICON THEATRE SCENERY EN SICK BIJ SHOWAUTOMATISERING BILLY ELLIOT DE MUSICAL TULPEN TELLEN

RELATIEMAGAZINE VAN SICK B.V.

1_2015

ACHTER DE SCHERMEN GLANSROL VOOR SILICON THEATRE SCENERY EN SICK BIJ SHOWAUTOMATISERING BILLY ELLIOT DE MUSICAL PAGINA 4

VERKEERSINFORMATIE

TULPEN TELLEN

Connection Systems verzamelt verkeersdata met TIC501

Pink Innovation en Hexapole verhogen rendement met LMS





PAGINA 14

PAGINA 28

HET GEVAAR VAN DE RESET

Resetfunctie als veiligheidsfunctie nader beschouwd PAGINA 18

: Inhoud : Toepassingen Silicon Theatre Scenery laat Billy Elliot vliegen.... 4 Sieplo en Riwo Engineering ontwikkelen voerrobot voor kalverhouderij.......................... 10 Connection Systems draait business met SICK’s Traffic Information Collector.................. 14 Slimme sensoren in afstudeerproject Avans Hogeschool.......................................... 16 Landbouwrobot Wageningen University navigeert met SICK-laserscanner.................... 17 Pink Innovation en Hexapole Sorting Systems verhogen rendement bollenteelt...................... 28

: Productnieuws DBS60 Core incrementele encoder................... 7 PAC50 bekent kleur bij drukverandering............. 7 Krachtpatsers: onze sensoren in minibehuizing... 8 Memory Stick: parameteropslag voor IO-Link sensoren.............................................. 9 SICK Glare: ideaal bij glans en schittering......... 9 DX50-2: compacte afstandmeetsystemen met grootse meetprestaties........................... 12 Van losse componenten naar pasklare systemen...................................................... 13 ICR89X track & trace-systeem: snel, betrouwbaar en briljant........................... 23 LECTOR®620 OCR: barcodecamera met optische tekenherkenning en -verificatie.......... 24 LECTOR®65X voor betere doorstroming bagageverkeer op luchthavens........................ 27 SICK Panorama geeft LECTOR bredere blik...... 27 UC30 ultrasoon: robuust en betrouwbaar........ 30 Draadloos scannen met SICK handscanners... 31 Flexi Loop goes Flexi Classic........................... 32 Drukvaste behuizing voor veiligheidslichtschermen................................ 33 UPgrade UPdate: productvernieuwing en -uitbreiding................................................ 34

: Informatie SICK opleidingsprogramma 2015..................... 3 Machineveiligheid onder de loep: gevaar onverwachte reset niet (h)erkend.......... 18

VOORWOORD

VOORUITGANG 4.0 Kun je klaar zijn voor de toekomst? SICK vindt van niet. Wij zijn ervan overtuigd dat je continu moet blijven veranderen om aan te sluiten op wat er speelt in de markt of – liever nog – op wat komen gaat. Ons devies: je bent nooit echt klaar voor de toekomst, je kunt nooit achterover leunen. Het draait om telkens weer bijsturen en innoveren. Bij SICK hebben we inmiddels een goede traditie opgebouwd in het anti­ciperen op de toekomst. Begonnen we in 2004 voorzichtig met de pay-off ‘Sensor Intelligence’, nu ruim tien jaar later weten we die belofte op vele terreinen in te vullen. Neem de industriële automatisering. Nu steeds meer klanten nadenken over industrieel internet, internet of things, Big Data, Industry 4.0 en Smart Industry, komt SICK met nieuwe oplossingen die organisaties van waardevolle procesdata voorzien. Daarmee hebben ze nog meer inzicht in hun supplychain en kunnen ze de kwaliteit van hun processen en producten tot in de puntjes optimaliseren. Zo verschuiven we stap voor stap van sec sensorenproducent naar volwaardig dataprovider. We laten u onze nieuwste ontwikkelingen op dit terrein graag zien in ons Test & Training Centrum in Bilthoven. Voor u een ideale manier om kennis te maken en proef te draaien met alle mogelijkheden, zonder dat u daarvoor uw bedrijfsprocessen moet aanpassen of – erger nog – moet stil­ leggen. Ook als u andere aanpassingen met SICK-componenten wilt previewen of een nieuw systeem vóór implementatie wilt testen, heten we u van harte welkom in Bilthoven. Het enige wat u hoeft te doen, is een afspraak te maken via uw SICK-contactpersoon. U kunt ook bellen met 030 – 229 25 44 of mailen naar [email protected]. Wilt u direct meer weten over onze Sensor Intelligence voor Industry 4.0? Ook daarvoor kunt u met ons bellen of mailen, of met uw contactpersoon contact opnemen. Uiteraard staat www.sick.nl altijd tot uw beschikking. Met vriendelijke groet,

: Colofon SICK insight is een uitgave van SICK B.V. Het tijdschrift wordt gratis verstuurd naar alle relaties van SICK B.V. Coördinatie: Ingrid Pisa Redactie & vormgeving: Zuurstof marketing en communicatie, Amsterdam Fotografie: Tim Bernardus Drukwerk: KDR Company Redactieadres: SICK B.V., Postbus 186, 3720 AD Bilthoven, Tel. 030 229 25 44, Fax 030 229 39 94, [email protected], www.sick.nl Oplage 18.000 ex.

Pieter Houthuijzen General Manager Sales & Service

Ton Wulder General Manager Finance & Administration

: Informatie

SICK OPLEIDINGSPROGRAMMA 2015 ONZE KENNIS, UW VOORSPRONG

Hoe optimaliseert u bestaande systemen? Waarmee moet u rekening houden bij het ontwerp van uw nieuwe applicatie? Hoe lost u storingen het beste op? En wat betekent nieuwe norm- en regelgeving voor uw producten en processen? Met de seminars van SICK zorgt u ervoor dat u over de knowhow beschikt om deze vragen te beantwoorden. Onze geroutineerde trainers reiken u alle kennis en vaardigheden aan in compacte en behapbare trainingsmodules.

SICK BIEDT DIT SEIZOEN ONDER MEER DE VOLGENDE SEMINARS. SEMINAR AUTO IDENT Een eendaagse kennismaking met alle identificatietechnieken. Inhoud: historie, trends, techniek en aandachtspunten, praktijkopdracht Data: 6 maart, 5 juni, 25 september, 13 november 2015 Locatie: Test & Training Centrum SICK Bilthoven Investering: € 95,- exclusief BTW (lunch inbegrepen) SEMINAR VISION Wat is vision nu eigenlijk? Is vision altijd nodig? Tijdens deze eendaagse training maakt u kennis met alle facetten. Inhoud: definitie vision, techniek en alternatieven, onderdimensionering, applicatievoorbeelden

Data: 20 maart, 19 juni, 11 september, 27 november 2015 Locatie: Test & Training Centrum SICK Bilthoven Investering: € 95,- exclusief BTW (lunch inbegrepen) SEMINAR MACHINEVEILIGHEID In zes stappen naar een veilige machine. Inhoud: normen, veiligheidsprincipes, risicoanalyses, veiligheidsconcepten, hard- en softwaredesign, installatie en validatie Data: 13 maart, 12 juni, 18 september, 20 november 2015 Locatie: Test & Training Centrum SICK Bilthoven Investering: € 95,- exclusief BTW (lunch inbegrepen)

Meer weten? Inschrijven? Kijk op www.sicktrainingen.nl. B  el 030 – 229 25 44 of mail naar [email protected]. O  f neem contact op met uw rayonmanager.

Mis onze e-letters niet – meld u nu aan

Vormt de SICK insight een waardevolle informatiebron voor u? SICK brengt u graag nóg eerder op de hoogte van regelgeving, productinnovaties en -applicaties. Door u nu aan te melden voor onze e-letter praten we u voortaan als eerste bij over het laatste nieuws. Schrijf u nu in via www.sick.nl.

3

: Toepassingen

STANDAARD SICK VOOR POSITIEBEPALING DECORELEMENTEN

SILICON THEATRE SCENERY LAAT BILLY ELLIOT VLIEGEN Met drie Musical Awards voor ‘Billy Elliot de musical’ heeft Stage Entertainment opnieuw een Nederlands succes in handen. Een succes waaraan ook Silicon Theatre Scenery (STS) uit De Kwakel bijdraagt. “Wij verzorgen de decortechniek voor vele producties wereldwijd”, zegt directeur-eigenaar Ralph Goyarts. “Voor de Nederlandse versie van Billy Elliot hebben we in het Scheveningse Circustheater het showdeck verzorgd. Compleet met vloertracks waarmee de decorstukken worden verplaatst, en een lift waarmee de mijnwerkers de schacht in gaan.” STS’ paradepaardje vormt Hempy. “Dat is de machine die Billy Elliot vleugels geeft tijdens het dansen.” De positie van alle decorstukken en lieren wordt bepaald, gecontroleerd en bewaakt door de encoders van SICK.

WWW.STSONSTAGE.COM

>> Goyarts: “Eigenlijk zijn we thuis op twee verschillende gebieden binnen de entertainmentindustrie. Aan de ene kant doen we theatertechniek. Daarbij moet je denken aan de vaste installaties binnen een theater, zoals de lieren waaraan decors omhoog worden gehesen. Wij leveren de besturing, de mechanica en de elektrotechniek allemaal uit eigen hand. Momenteel zijn we bezig met de vaste techniek voor een theater in Den Helder.” “Aan de andere kant doen we showautomatisering. Daarbij moet je denken aan de automatisering van specifieke producties, zoals Billy Elliot de musical. De basistechniek is al in het Circustheater voorhanden; wij automatiseren alleen de

4

effecten voor de voorstelling. Dat automatiseren gebeurt overigens niet om op mankracht te besparen, maar juist om continu dezelfde kwaliteit te kunnen displayen aan het publiek. En dat is een belangrijke eis bij grote musicalproducties: toeschouwers moeten iedere avond een show van hetzelfde hoge niveau zien.” DECORTECHNIEK WERELDWIJD STS behoort inmiddels tot de wereldspelers op het gebied van showautomatisering. Wat vijftien jaar geleden begon met een eerste opdracht voor Joop van den Ende, is inmiddels uitgegroeid tot een brede internationale klantenkring. Goyarts: “We worden ingeschakeld voor producties van New York tot Sydney. Ook

hebben we installaties gerealiseerd in Zuid-Afrika en Japan. De concurrentie is overzichtelijk: wat showspecifieke techniek betreft zijn er maar zo’n vijf spelers in de wereld. Wij zijn niet de grootste – die zitten in Engeland en Amerika – maar dat hoeft voor ons ook niet.” De kracht van STS zit ‘m volgens senior engineer Andries uit de Bulten in het meedenken: “Samen met de klant weten we altijd een goede oplossing te vinden die prijstechnisch misschien niet altijd het voordeligst is, maar wel kwalitatief de beste. Als zo’n installatie eenmaal werkt, dan blijft die ook werken. Stilstand tijdens een voorstelling kan niemand zich veroorloven.”

: Toepassingen

SNELHEID IS GELD STS blinkt uit in een tijdige oplevering, vertelt Uit de Bulten: “Iedere dag dat je bezig bent met de opbouw van je installatie, kunnen er geen kaartjes worden verkocht. Dus hoe sneller wij kunnen schakelen, hoe groter de kostenbesparing voor de producent. De kleinste zaal waarvoor wij de decortechniek leveren, telt zo’n duizend plaatsen. Als je uitgaat van vijftig euro per kaartje, dan kun je met één of twee dagen sneller opleveren al flink besparen.” De snelheid van STS wordt mede bepaald door het modulair concept volgens welk het bedrijf werkt: “Eigenlijk gaat het bij dit soort producties altijd om het mechanisch in beweging zetten van zaken, bijvoorbeeld decorstukken. Daarvoor heb je meestal een motor nodig. Afhankelijk van het gewicht dat verplaatst moet worden, kan dat bijvoorbeeld een 20 Watt tot 200 KiloWatt motor zijn. Voor de aansturing van die motoren hebben we kanten-klare modules ontwikkeld die ter plaatse zo in het rek geschoven kunnen worden. Motoren en SICK-encoders kunnen er zo plug & play op worden aangesloten.” Zeker bij nieuwe producties is dat handig. Op het moment dat we de opdracht krijgen, is nog niet altijd duidelijk wat er moet worden geautomatiseerd. Dan kan het zomaar zijn dat een as die voor honderd kilo op de eerste tekening staat, in de praktijk opeens vijfhonderd kilo weegt. Dan heb je opeens een zwaardere regelaar nodig. Dat is bij ons geen enkel probleem: ene module eruit, zwaardere

Lieren

module erin, stekkers aansluiten en je kunt weer productie draaien.” WERELDWIJDE ONDERSTEUNING Met producties overal ter wereld kan STS onmogelijk altijd ter plekke zijn. Goyarts: “Daarom zorgen we altijd voor systemen die iedereen zelf kan servicen en in elkaar kan zetten. We hebben bijvoorbeeld een installatie in Korea neergezet. Wij blijven er een week bij voor de laatste finetuning. In die tijd leggen we theatertechnici ook precies uit hoe het werkt. Zonder programmeer- en elektrotechnische kennis kunnen zij dan later nog een motor op ons systeem aansluiten en inregelen.” Uit de Bulten: “Natuurlijk gaat er met ieder mechanisch en elektrotechnisch systeem wel eens iets mis. In 99% van

Hijsconstructie

de gevallen kunnen wij dat telefonisch oplossen. En daar zijn onze systemen ook helemaal op ingesteld: we kunnen altijd online met de theatertechnicus meekijken.” PERFORMER FLYING STS volgt de ontwikkelingen in de entertainmentindustrie op de voet. “Performer flying wordt steeds populairder”, weet Uit de Bulten. “In Billy Elliot de musical zit een scène waarin de jonge acteur vliegt tijdens het dansen. De lier waaraan hij hangt, zou in vroeger tijden volledig handmatig worden bediend door een van de theatertechnici. Als je dat avond na avond moet doen, is dat een zware klus. Daarom hebben wij de Hempy ontwikkeld. Een machine vernoemd naar de henneptouwen waarmee vroeger getakeld werd in het theater.” >>

5

: Toepassingen

“Om het gevoel van het ouderwetse trekken aan het touw te behouden, zet de technicus de lier nog steeds met eenzelfde actie in beweging. De Hempy is daarvoor uitgerust met een fly-by-wireuserinterface, bestaande uit een eindloos touw tussen twee katrollen. Met behulp van een encoder wordt de beweging van het touw vertaald naar de motor die Billy laat stijgen en dalen. De Hempy is zo ingesteld dat de acteur nooit te hoog, te laag of te snel kan vliegen. Daarmee is meteen de veiligheid gegarandeerd.” ENCODERS VAN SICK De beweging van de Hempy en alle andere motoren in de STS-oplossingen wordt gemonitord door de encoders van SICK. Goyarts: “De motoren van Lenze, waarmee wij werken, hebben allemaal een encoder van SICK aan boord. We kiezen daarbij voor een absolute encoder, omdat die altijd precies aangeeft waar je decorstuk staat – zelfs als de spanning uitvalt. Je moet er niet aan denken dat je tijdens je voorstelling je decorstukken eerst moet refereren, voordat je weer verder kunt.”

Wat is een encoder? Een encoder, of beter een puls- of codegever, is een apparaat met een holle of vaste as en geeft per omwenteling een x-aantal pulsen of codes af. Encoders worden toe­ gepast om een positie te bepalen op bijvoorbeeld transportbanden.

6

Naast de absolute encoders op de motor werkt STS ook met de incrementele encoders van SICK: “Die zetten we bijvoorbeeld op de as, om de werking van de absolute encoder te controleren. Want zeker met al die decorstukken boven de hoofden van de acteurs wil je niets aan het toeval overlaten.” Dat veiligheid hoog in het vaandel staat bij STS, blijkt ook nog eens uit de SIL3-certificering waarover het bedrijf beschikt. Als senior engineer werkt Uit de Bulten graag met SICK: “De markt vraagt om extreem snelle levering. De decortechniek voor Billy Elliot moest bijvoorbeeld in zes weken staan. Zoiets kun je alleen redden als je betrouwbare partners en producten hebt. De technische specs die SICK bij de producten levert, zijn zo compleet, dat je daar als techneut direct mee aan de slag kunt. En als je vragen hebt, hebben ze een goede servicedesk. Daar zitten mensen die zich echt onsite kunnen inleven. Ook prettig: SICK is een wereld-

merk. We hebben partners in Amerika die ook onze systemen neerzetten. Als die snel een encoder nodig hebben, kunnen zij lokaal bij SICK bestellen.” GROEI DOOR UITDAGING Met Billy Elliot achter de rug is STS alweer druk bezig met nieuwe opdrachten. Goyarts: “Bij ieder project stellen klanten ons opnieuw voor uitdagingen. En juist uit die uitdagingen halen we onze groei, want telkens als we een nieuwe oplossing bedenken, kunnen we die weer aan ons portfolio toevoegen.” “De entertainmentwereld is klein, dus zo gauw je iets nieuws ontwikkelt dat goed en uniek is, dan gaat dat als een lopend vuurtje. Over de Hempy hebben we via Facebook al de nodige complimenten ontvangen. Nee, het heeft nog niet tot extra verkopen geleid, maar voorlopig hebben we het nog wel even druk genoeg met de andere projecten. Dus nu snel weer verder: the show must go on!”

: Productnieuws

DBS60 CORE: DE BIJZONDER VEELZIJDIGE INCREMENTELE ENCODER >> Met de DBS60 Core introduceert SICK een robuuste incrementele encoder die niet alleen opvalt vanwege zijn compacte, ruimtebesparende inbouwdiepte, maar ook door zijn grote verscheidenheid aan mechanische en elektrische interfaces. Hierdoor is de DBS60 Core – met vulbussen om de asmaat aan te passen – breed inzetbaar en kan het aantal verschillende typen encoders dat op voorraad ligt, worden teruggebracht. De modellen met vaste as zijn beschikbaar met ‘face mount’ en servoflens. De holle as-uitvoeringen zijn leverbaar met blinde en doorlopende holle assen en zijn geschikt voor vulbussen tot 5/8" (15,875 mm). Uniek voor de holle asuitvoeringen zijn de optionele asisolatie en de asklemmen aan de achterzijde van de encoder. Naast de standaard

5 V en 24 V TTL / RS422 en 24 V HTL / push-pullinterfaces is de DBS60 Core voorzien van een flexibele universele interface die 5 V TTL en 24 V HTL binnen één product combineert. De hoge IP65-isolatieklasse en de grote lagerafstand maken de DBS60 Core tot een robuuste en betrouwbare oplossing, zelfs bij hoge asbelastingen. Met een resolutie van maximaal 5000 pulsen is het de ideale encoder voor tal van toepassingen binnen verschillende industrieën.

KERNINFORMATIE Meet positie en snelheid in diverse toepassingen ‘Face mount’ flens en servoflens, blinde holle as en doorlopende holle as Behuizing: Ø58 mm; compacte inbouwdiepte, grote lagerafstand Flenzen en collets (vulbussen om de asmaat aan te passen – red.) zorgen voor veelzijdige montage­ mogelijkheden Resolutie: tot 5.000 pulsen Kabeluitgang: radiaal M23- of M12-connector; maakt flexibele kabelrouting en gebruik in krappe ruimtes mogelijk TTL / RS-422, HTL / push-pull of universele TTL / HTL-interface met 4,5 V DC tot 30 V DC Holle assen: metaal tot Ø5/8", geïsoleerd tot Ø15 mm; klemmen voor en achter Toepassingsgebieden: asynchroonmotoren, liften, verpakkingsmachines, logistieke transportsystemen en overige synchronisatietaken Zeer goede prijs-kwaliteitverhouding

PAC50 BEKENT KLEUR BIJ DRUKVERANDERING >> Wie beter zicht wil hebben op de luchtdruk binnen zijn pneumatische toepassingen, haalt met de nieuwe PAC50 drukschakelaar een slimme oplossing in huis. Van het grote tweekleurendisplay zijn de waarden eenvoudig af te lezen. En vallen ze buiten het ingestelde doelbereik dan verandert de displaykleur van groen naar rood. Instellen en bedienen is kinderspel dankzij de drie grote functietoetsen en het intuïtieve menu.

Bijzonder aan de PAC50 is de combinatie van twee digitale schakeluitgangen en één (optionele) analoge uitgang in slechts één apparaat. De uitgangssignalen kunnen makkelijk worden aangepast aan de beschikbare besturing. Instellingen wijzigen? Sensor wisselen? Dankzij de IO-Link (optioneel) met controller of PLC kunnen parameters worden gewijzigd of hersteld. Dat scheelt heel wat stilstandtijd. De robuuste en water-

proof IP65/IP67-behuizing maakt de PAC50 uitermate geschikt voor gebruik in industriële omgevingen. KERNINFORMATIE Elektronische drukschakelaar voor pneumatische toepassingen Groot display toont systeemdruk, outputstatus en ingestelde schakelpunten Kleurwaarschuwing (van groen naar rood) bij druk buiten doelbereik Drie grote functietoetsen en intuïtieve menunavigatie Meetbereik -1 tot +10 bar, afhankelijk van uitvoering Afzonderlijk programmeerbare schakeluitgangen en optionele analoge uitgang Optie: installatie op een rail, aan de muur of in een bedieningspaneel Hoge betrouwbaarheid door robuust ontwerp (IP65/IP67-behuizing) en bewezen technologie Lage voorraadkosten: PAC50 is breed in te zetten voor verschillende toepassingen

7

: Productnieuws

DE BESTE CONTRAST-, KLEUR- EN LUMINESCENTIESENSOREN NU OOK IN MINIFORMAAT

KLEIN BEHUISD MAAR GROOTS IN PRESTATIE

>> De KT contrasttaster, CS kleursensor en LUT luminescentiesensor van SICK hebben al een grote naam en faam bij machinebouwers en eindgebruikers. Velen zijn onder de indruk van de prestaties en de prijs die er tegenover staat. Alleen het formaat liet nog te wensen over. Daarom presenteert SICK deze drie toppers nu ook in minibehuizing: onder de naam KTM prime inox, CSM en LUTM.

KTM PRIME INOX: CONTRASTTASTER IN RVS-MINIBEHUIZING Detecteert contrastmerken zeer snel en accuraat Hoge grijswaardenresolutie RGB-lichtbron Dankzij compacte behuizing snel te integreren Statische en dynamische teach-in Scanbereik 11 mm +/- 3 mm Schakelfrequentie 15 kHz IO-Link voor o.a. monitoring op afstand en snelle diagnostiek Washdown-design (IP67 en IP69) ECOLAB-gecertificeerd

8

CSM

CSM: KLEURSENSOR IN MINIBEHUIZING Detecteert kleur zeer snel en accuraat, zelfs bij glanzende oppervlakken Met RGB-lichtbron (LED) voor elke contrastverhouding Dankzij compacte behuizing snel te integreren Statische en dynamische teach-in (tot wel 8 kleuren via IO-Link) Scanbereik 12,5 mm +/- 3 mm Schakelfrequentie tot 1,7 kHz (IO-Link 1 kHz) IO-Link voor o.a. monitoring op afstand en snelle diagnostiek M12-pigtailaansluiting voor compatibiliteit met andere CS sensoren

Door het uiterst compacte formaat laten de sensoren zich makkelijk integreren in een machine of applicatie. Stuk voor stuk blinken ze uit door hun snelle responstijd, hun betrouwbare detectie – zelfs op glanzende oppervlakken – en hun instelgemak, mede mogelijk gemaakt door IO-Link. Een welkome aanvulling voor toepassingen in onder meer de verpakkings-, voedings-, hout-, textiel- en farmaceutische industrie.

LUTM: LUMINESCENTIESENSOR IN MINIBEHUIZING Detecteert de reactie van luminiforen op uv-licht zeer snel en accuraat Betrouwbare detectie ook bij lage luminescentieniveaus en glanzende oppervlakken Dankzij compacte behuizing snel te integreren Statische en dynamische teach-in Zeer snelle responstijd: 80 micro­ seconden Scanbereik 12,5 mm +/- 3 mm Schakelfrequentie 6 kHz IO-Link voor o.a. monitoring op afstand en snelle diagnostiek M12-pigtailaansluiting voor compati­ biliteit met andere LUT sensoren

: Productnieuws

SICK MEMORY STICK: PARAMETEROPSLAG VOOR IO-LINK SENSOREN >> Wie de parameters van een sensor met IO-Link wilde kopiëren – bijvoorbeeld bij sensorvervanging – was tot nu altijd aangewezen op een PLC of pc. Met de nieuwe SICK Memory Stick is zo’n IOLink-master niet meer nodig. U sluit de compacte veldbusmodule aan op de SICK-sensor met IO-Link (V1.1 of hoger) en downloadt de configuratie. Koppel de stick daarna los en sluit ‘m aan op al die sensoren die u van dezelfde parameters wilt voorzien. Klonen was nog nooit zo makkelijk! KERNINFORMATIE Parameteropslag van SICK-sensoren met IO-Link: versie 1.1 of hoger Foutloze parameteroverdracht richting sensor zonder invoer via toetsenbord (pc of PLC)

Bediening via twee capacitieve drukknoppen IP67-behuizing M12 connector Makkelijke knijperbevestiging

Weten hoe het werkt? Bekijk de korte tutorial. Scan de QR-code of ga naar www.youtube.com/ sicksensors

SCHITTERING? SICK’S GLARE SENSOR ZIET ALLEEN MAAR VOORDELEN KERNINFORMATIE Objectdetectie en -differentiatie op basis van het glansniveau van het oppervlak Ideaal voor detectie van onder meer verzegelingen, transparante folie en coatings Werkt op basis van SICK’s unieke Delta-S-Technologie Nauwkeurig in te stellen op drie gevoeligheidsniveaus Twee digitale push-pulluitgangen en een configureerbare ingang IO-Link voor onder meer configuratie op afstand via PLC en online diagnostiek Snelle en eenvoudige configuratie dankzij geïntegreerde uitlijnhulp >> Waar schittering voor vele sensoren een belemmerende factor vormt, daar maakt de Glare deze hinderlijke glans tot zijn voordeel. SICK’s nieuwste ontwikkeling detecteert namelijk hoogglanzende oppervlaktes uiterst snel, accuraat en betrouwbaar. Is er wel of niet folie om de verpakking aangebracht? Is het zegel aanwezig of niet? Is de coating, de lijm of

het fineer wel aangebracht? Is het materiaal gepolijst? Omdat de Glare verschillende glansniveaus herkent, geeft de sensor een snel en betrouwbaar antwoord op al deze vragen. Daarmee is hij een uitkomst voor vele branches, waaronder de farmaceutische, voedings- en solarindustrie.

9

: Toepassingen

SIEPLO EN RIWO ENGINEERING ONTWIKKELEN EERSTE VOERROBOT VOOR KALVERHOUDERIJ TASTERS, ZENDER-ONTVANGERS EN LASERSCANNERS VAN SICK ZORGEN VOOR ‘ZICHT’

“Nu ben ik nog drie uur per dag bezig met het voederen van mijn kalveren. Straks kost me dat hooguit een half uur.” Aan het woord is Dick Abbink van Kalverhouderij Abbink in Holten. Op zijn bedrijf met zo’n 2500 vleeskalveren rijdt het prototype rond van de allereerste volautomatische voerrobot voor de kalverindustrie. Een joint effort van machineproducent Sieplo Voersystemen uit Lunteren en systemintegrator Riwo Engineering uit Oldenzaal. SICK levert de ‘ogen’ van de robot. >> Op het erf van Abbink zijn de mannen van Riwo Engineering al druk in de weer met de laatste aanpassingen en instellingen. “Jan Siebelink van Sieplo is zo’n vijf jaar geleden begonnen met de ontwikkeling van de voerrobot voor de kalver­ industrie. Er waren weliswaar al robots voor de melkveehouderij, maar dat is toch een andere tak van sport. De kwaliteitseisen in de kalverhouderij liggen hoger. Zo’n robot moet helemaal van RVS zijn. Bovendien geldt dat de voerdosering veel nauwkeuriger moet zijn”, legt engineer André Mensink van Riwo Engineering uit. “Met het opstarten van het robotproject zocht Siebelink naar een partner die het elektronica- en softwaregedeelte voor de

10

besturing van de robot kon oppakken. SICK heeft hem toen in contact gebracht met ons engineeringsbedrijf.” Dat de samenwerking goed heeft uitgepakt, toont het resultaat op het erf. ROUTINIER IN VOEDERING Graag demonstreren de mannen van Riwo Engineering de werking van de voerrobot. Mensink: “Hij vertrekt hier vanaf het laaddock en vindt via transponders zijn weg naar de juiste voerlaadstations en silo’s. Zijn de brokken en het stro geladen, dan mengt de voerrobot alle ingrediënten. Vervolgens rijdt hij richting de stallen. De TiM laserscanners van SICK, die zich aan de voor- en achterzijde bevinden, houden een oogje in het zeil.

Komt er een object in het zichtveld van de TiM, dan neemt de voerrobot aanvankelijk gas terug. Komt het object nog dichterbij, dan stopt de robot meteen. Vanuit de geavanceerde PLC-software kunnen we meerdere velden instellen.” Op weg naar de kalveren in de stal komt de robot een roldeur tegen. Mensink legt uit: “Via zender-ontvangers, ook van SICK, wordt de roldeur aangestuurd. Staat de deur omhoog, dan controleert een SICKtaster boven in de robot of dat ook inderdaad het geval is. Pas daarna rijdt de robot de stallen in.” De Sieplo-machine rolt als een ware routinier nauwkeurig langs alle hokken. Bij elk hok wordt precies die hoeveelheid voer afgegeven zoals de veehouder dat van tevoren heeft ingesteld. Mensink: “Het is grappig om te zien hoe snel die kalveren in de gaten hebben dat de robot hen voer komt brengen.” Zit de taak voor de robot erop, dan gaat hij terug naar het laaddock.

: Toepassingen

VOEREN MET EEN APP De slimme software van Riwo Engineering zorgt ervoor dat de veehouder de robot makkelijk kan instellen en bijsturen. “De voederschema’s in de kalverhouderij zijn vrij complex. Want met de groei van het kalf neemt ook de hoeveelheid voer toe. Bovendien kan het aantal kalveren per hok verschillen. Onze software biedt de mogelijkheid om standaard voerschema’s in te stellen voor de gehele doorloopperiode van de kalveren. Hierbij kan de veehouder zelf een keuze maken in het aantal voerbeurten per dag.” “Daarnaast kunnen aanpassingen tijdens het proces live worden doorgevoerd. Nu doet de veehouder dat hier nog van achter zijn pc, binnenkort is onze app klaar. Dan loopt hij met zijn smartphone langs de hokken en voert hij makkelijk wijzigingen door: minder of meer kalveren per hok, minder of meer voer.” Dat de software de veehouder veel flexibiliteit biedt, bewijst Mensink als hij met een paar klikken ook nog eens de route van de robot wijzigt. BETERE VOEDERCONVERSIE Veehouder Abbink toont zich tevreden met zijn nieuwe robot: “Toegegeven, het is een hele uitdaging geweest om de voerrobot perfect te laten werken, want je kunt in theorie veel bedenken, maar de praktijk is vaak net even anders. Dankzij de inzet van Sieplo en Riwo Engineering staat er nu een product waarvan ik zeker weet dat andere kalverhouders het ook willen inzetten.”

lasermeetsysteem TIM

“Voor ons bedrijf is de robot in ieder geval een uitkomst. We zijn de afgelopen jaren steeds verder gegroeid. We houden hier 1800 kalveren en even verderop hebben we nog eens 700 kalveren. Dat is voor een gezinsbedrijf een groot aantal. Als je die allemaal wilt voeren, ben je zo’n drie uur per dag kwijt. Daarom huren we voor die 700 kalveren nog een zzp’er in. In de nieuwe situatie moet ik straks in een half uur klaar zijn. Dan hoef ik alleen nog de brokken en het stro voor de silo’s en de voerlaadstations aan te voeren. Extra mankracht hebben we dan niet meer nodig.”

Naast werkgemak voor de veehouder is de komst van de robot ook goed nieuws voor de kalveren: “Nu redden we het niet om ze meer dan één keer per dag te voeren. De robot voert de kalveren straks drie keer per dag. Het kalf gaat daarmee van één keer volvreten naar drie keer een kleinere portie per dag. Dat is beter voor de conditie, bevordert de groei en levert een betere voedingsconversie op. Het mes snijdt daarmee aan twee kanten: ons rendement groeit en het dierenwelzijn stijgt. Nog een prettige bijkomstigheid: mocht ik mijn bedrijf ooit in de etalage zetten, dan draagt een goede automatisering bij aan een betere verkoop.” BREDE INTERESSE Abbink moet snel weer verder. Of hij de voerrobot verder niet in de gaten hoeft te houden? Mensink: “Nee, die doet gewoon zijn werk. En mocht hij onverhoopt uit­ vallen – of niet verder kunnen omdat de roldeur niet opengaat – dan krijgt Abbink een sms met een storingsbericht. Aan de SICK-componenten zal het niet liggen. Die zijn uiterst betrouwbaar. Daarom vormt SICK voor ons de standaard.” De mannen van Riwo Engineering zijn trots op de Sieplo-robot. En dat mag, want inmiddels is de tweede bestelling een feit.

De voerrobot in actie zien? Scan de QR-code of ga naar www.sieplo.nl.

11

: Productnieuws

DX50-2 AFSTANDMEETSYSTEMEN: HET BEGIN VAN EINDELOOS MEETGEMAK

>> Compact in formaat en groots in meetprestaties – met de nieuwe Dx50-2 generatie zet SICK opnieuw de standaard in afstandmeetsystemen. Dankzij de gepatenteerde HDDM™ time-of-flighttechnologie staan de sensoren voor een nog nauwkeurigere en snellere meting van objecten, en dat met een grotere reikwijdte. Zwarte objecten kunnen tot op 10 meter nauwkeurig worden gemeten, witte objecten tot 30 meter. De Dx50-2 afstandmeetsystemen zijn alle voorzien van een intuïtieve display. Dat scheelt heel wat tijd bij de inbedrijfstelling. De sensoren leveren een output tot wel 3.000 afstandswaarden per seconde, waardoor processnelheid en

-kwaliteit zijn gewaarborgd. De robuuste behuizing zorgt voor een betrouwbare werking bij extreme temperaturen of zware omgevingscondities. Snelheid, detectiebereik en herhaalbaarheid kunnen allemaal afzonderlijk worden ingesteld en worden aangepast aan de huidige eisen. Zo kunnen de Dx50-2 afstandsmeetsystemen voor elke denkbare toepassing worden ingezet.

KERNINFORMATIE Afstandmeetsystemen in compacte behuizing Meetbereik tot 10 m op zwarte objecten, tot 30 m op witte objecten Outputsnelheid tot 3.000/s Herhaalbaarheid 0,5 tot 5 mm Betrouwbare, gepatenteerde HDDM™ time-of-flight-technologie Bestand tegen temperaturen van -40°C tot +65°C dankzij robuuste metalen behuizing met LCD Contourvergelijking voor controle of sortering; geïntegreerd in sensor IO-Link, analoge en schakeluitgang (drie schakelmodi beschikbaar voor selectie) Isolatieklasse IP65 en IP67

MEER INFORMATIE EN MOGELIJK­HEDEN OP HET NIEUWE WWW.SICK.NL Wanneer is de laatste keer dat u www.sick.nl bezocht heeft? Graag nodigen we u uit om snel een bezoek te brengen, want de site is helemaal vernieuwd. Niet alleen in lay-out maar ook in gebruiksgemak: 1. Makkelijker zoeken op product- en brancheniveau 2. Veel meer informatie en documentatie in het Nederlands 3. Uitgebreide functionaliteit, waaronder een webshop Wij zijn benieuwd naar uw mening! Ziet u iets wat beter kan? Stuur een e-mail naar [email protected].

12

: Productnieuws

SICK ONTZORGT: VAN LOSSE COMPONENTEN NAAR PASKLARE SYSTEMEN Hoe kunnen we onze klanten nog meer ontzorgen? Met die vraag houdt SICK zich dagelijks bezig. Een van de nieuwe ontwikkelingen is dat we onze componenten nu ook samenbrengen in complete, applicatiespecifieke oplossingen. Dat betekent geen gedoe meer met losse componenten, maar gewoon direct een pasklaar systeem dat meteen kan worden ingezet. In deze SICK insight laten we u graag twee van deze ‘turnkeyoplossingen’ zien.

> ConVer 3D-kwaliteitscontrolesysteem: controleert of alles op zijn plaats zit Zeker weten of alles op de juiste manier in de verpakking zit? ConVer van SICK is hét kwaliteitscontrolesysteem voor verpakkingsprocessen. Naargelang de controlewensen kunnen één of meerdere controlestations langs de transportband worden geplaatst. Elk station is uitgerust met een krachtige 3D-camera die opnames maakt van de inhoud van de verpakking. Deze worden vergeleken met ingeleerde beelden van een correct ingepakte verpakking. Eventuele afwijkingen worden direct doorgegeven, zodat de fout meteen kan worden gecorrigeerd. Dankzij de intuïtieve besturingssoftware is configuratie van het systeem snel geregeld.

> TIC1xx Pro verkeersinformatiesysteem: betrouwbare voertuigclassificatie over meerdere rijstroken

Het TIC1xx Pro verkeersinformatie­ systeem (Traffic Information Collector) is gebaseerd op SICK's bewezen lasermeettechnologie. Of het nu gaat om een meting over één of meerdere rijstroken, om de meting van langzaam rijdend en stilstaand verkeer of van verkeers­ stromen op hogere snelheden, de TIC1xx Pro is breed inzetbaar. Bijvoorbeeld voor tolsystemen, maar ook voor regulier verkeersmanagement. Wie kiest voor het TIC1xx Pro verkeersinformatiesysteem, waarbij de data van de scanner boven het wegdek wordt gecombineerd met de data van een extra scanner aan de zijkant, krijgt meteen alle informatie over het aantal assen per voertuig.

13

: Toepassingen

CONNECTION SYSTEMS VERZAMELT VERKEERSDATA MET TIC501

“MET SICK’S NIEUWE TRAFFIC INFORMATION COLLECTOR KUNNEN WE ECHT BUSINESS DRAAIEN” Al sinds 2000 is Connection Systems de specialist in tijdelijke, mobiele camera­ systemen. Directeur Frank Wagemans: “Ons doel is om alles wat benen en/of wielen heeft in een free-flow te detecteren, te classificeren en te identificeren. Daartoe leveren we de videostreams voor de beveiliging van koninklijke en diplomatieke events – denk aan de Nuclear Security Summit in Den Haag – en voorzien we verkeersadviesbureaus, wegbeheerders en overheden van verkeersdata.” Binnen de verkeerssector werkt Connection Systems sinds kort met de TIC501, de nieuwste Traffic Information Collector van SICK: “Een interessant apparaat waarmee we echt business kunnen draaien.”

>> Connection Systems uit Venhuizen legt zich nadrukkelijk toe op mobiele camerasystemen voor tijdelijke toepassingen. Wagemans: “De concurrentie is beperkt, zowel in de beveiligingssector als in de verkeersbranche. We doen dit werk al zo’n vijftien jaar en hebben daarmee een flinke voorsprong. Ander belangrijk pluspunt is dat we zelf over een grote voorraad camera’s beschikken. Met ruim 750 stuks kunnen we heel veel, heel snel uitrollen.” “Die snelheid spreekt ook in ons voordeel in de verkeerssector. Er zijn misschien wel veel installatiebedrijven die hetzelfde zouden kunnen, maar die wachten op een opdracht en bestellen dan pas hun camera’s. Zo ben je snel drie maanden onderweg. Onze opdrachtgevers op het gebied van verkeer – van verkeersadviesbureau tot Rijkswaterstaat, van gemeente tot provincie – willen vaak snel schakelen, bijvoorbeeld voor een studieproject. Wij kunnen ervoor zorgen dat alles binnen een week up and running is. En dan heb heb ik het niet alleen over de camera’s en lasers, maar ook over de hele set professionele apparatuur die nodig is om de verkeersdata te produceren. ”

INTERNATIONAAL >> De naam Connection Systems raakt ook buiten de landsgrenzen steeds breder bekend. Wagemans: “Dan heb ik het met name over verkeertoepassingen, want voor de beveiliging van diplomaten, regeringsleiders etc. kiest men doorgaans liever voor een nationale partner.” In de verkeerstunnels in Stockholm worden de systemen van Connection Systems inmiddels ingezet voor verkeerstellingen, kentekenregistratie en gevaarlijke-stoffenregistratie. “En in de Liefkeshoektunnel bij Antwerpen houden we voor de Vlaamse overheid nu tijdelijk alle passerende nationaliteiten en de transporten met gevaarlijke stoffen bij.”

14

: Toepassingen

HYBRIDE SYSTEEMKAST In eigen beheer ontwikkelde Wagemans een standalone systeemkast die camera, laser en andere apparatuur van energie voorziet. “Tien jaar geleden loste je een stroomprobleem op met een dieselaggregaat, maar dat kostte je al snel twee liter diesel per uur, terwijl je omgerekend maar twee liter per dag nodig hebt. De hybride systeemkast die wij hebben ontwikkeld, bevat een generator om eigen energie op te wekken die in accu’s wordt opgeslagen.” Naast accu’s kiest Wagemans nu ook bewust voor brandstofcellen en zonne-energie. ”We willen de metingen zo groen mogelijk houden.” Naast de energievoorziening valt de systeemkast ook op door z’n pneumatisch uitschuifbare mast. “Aan die mast kunnen we de camera of laser bevestigen. Vervolgens kunnen we ‘m tot wel 12 meter uitschuiven om het juiste beeld

beschikbaar te stellen.” Dat de systeemkasten zeer vernuftig in elkaar steken, blijkt wel als Wagemans vertelt dat een internationale producent van flitsinstallaties inmiddels interesse heeft getoond. “Een bemande flitsauto is slechts enkele uren inzetbaar, onze systeemkast kan zomaar een week zijn werk doen. Daarmee is die ideaal voor langdurige mobiele controles.” CIRCULATIE N201 GETOETST Gemiddeld draait Connections Systems zo’n vijftig verkeersprojecten tegelijk. Wagemans licht er graag één uit. “In opdracht van een verkeersadviesbureau brengen we de verkeerscirculatie rond de N201 bij Amstelveen en Hoofddorp in kaart. De hele infrastructuur is daar drastisch gewijzigd en nu willen ze weten of het verkeer inderdaad beter doorstroomt, en of er nog knelpunten zijn. Om de verkeersdata aan te kunnen leveren,

maken we gebruik van overzichtscamera’s, van laser – met name de SICK Traffic Information Collector TIC501 – en van Bluetooth/Wi-Fi.” “Met de laser tellen we heel concreet hoeveel motoren, personenauto’s en vrachtwagens passeren. Met Bluetooth/Wi-Fi kunnen we MAC-adressen achterhalen (bijvoorbeeld van een smartphone in de auto – red.) om daarmee te kunnen bepalen hoe snel je van hier naar daar komt. We pakken met Bluetooth/Wi-Fi weliswaar maar 10 tot 25 % van alle voertuigen, maar als je de snelheid van één voertuig weet, dan weet je ook hoe snel de vijf erachter rijden.” PROTOTYPE Toen SICK de TIC501 als opvolger van de TIC102 op de markt bracht, stond Wagemans vooraan. “Eigenlijk hebben we tien jaar op zo’n product zitten wachten. We waren dan ook verheugd toen we als eerste in de wereld met het prototype konden werken.” Toen bleek dat de 501 voldeed, schafte Connection Systems er zes aan. “De meerderheid daarvan draait nu in het project bij Amstelveen.” “Grootste voordeel is dat één TIC501 nu vier rijstroken kan bedienen. De vorige versie besloeg maar één rijstrook en moest aan een portaal boven de weg worden gehangen. Had je dan vier rijstroken, dan had je vier TIC’s nodig en was je zomaar een hele dag bezig met de installatie. Met de TIC501 is dat totaal anders. Met onze systeemkast staat-ie binnen het kwartier in positie – náást de weg – en met het driestappenplan heb je ‘m snel up and running. Installeer- en programmeergemak dus, en het kost maar een vierde aan tijd en geld van wat je er eerst aan besteedde.” >>

remote control

15

: Toepassingen

BENEN EN WIELEN Of Wagemans nog bij de concurrentie rondkeek voor hij de TIC501 aanschafte? “Als de samenwerking goed verloopt – ik ken SICK al meer dan tien jaar – hoef ik niet op zoek naar andere partners. Niet dat al mijn wensen meteen konden worden ingewilligd, maar als je het gevoel hebt er samen te komen, dan geef je het partnership een kans en ga je niet gelijk elders shoppen. Er moet een match en wisselwerking zijn.” Wagemans hoopt nog op de uitbreiding van de TIC-software met voetgangers en fietsers: “Wij willen goed zijn in het detecteren van alles wat benen of wielen heeft. Ik zoek die bredere visie in beveiliging ook bij SICK. De TIC501 covert nu alles van motoren tot vrachtwagens, dus hij is ideaal inzetbaar voor een applicatie zoals bij Amstelveen, maar het zou mooi zijn als we ‘m ook in de steden kunnen inzetten. ”

TOEKOMST Wagemans ziet de toekomst van Connection Systems met vertrouwen tegemoet: “We zitten in de beveiliging- en verkeerssector nog midden in een fase waarin er nog heel veel visueel gecheckt wordt en waarin er nog heel veel geautomatiseerd moet worden. Centrales waar mensen naar beelden kijken, zullen er nog heel lang blijven. Maar tegelijkertijd is er nog een grote automatiseringsslag te maken.” “Neem nou het lezen van het kenteken op een auto – dat is echt een hopeloos oude manier. Volgens mij kan dat identificeren van een voertuig veel beter met chips en RFID gebeuren, want bij een camera heb je altijd met weersomstandigheden te maken. Ik weet dat RFID politiek gevoelig ligt – het raakt de privacy heel erg – maar als de overstap komt, staan wij graag vooraan bij de automatisering. Daarbij doen we dan graag weer een beroep op de kennis van SICK.”

16

SICK: SUPPORTER VAN EEN EFFICIËNTERE EN GROENERE TOEKOMST Hoe kan moderne techniek zo worden ingezet dat mensen en bedrijven in de toekomst nog slimmer, efficiënter en duurzamer kunnen opereren? Vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid ondersteunen we bij SICK regelmatig afstudeerprojecten en onderzoek. Daarvoor zetten we graag onze kennis en techniek in. In deze SICK insight twee recente voorbeelden.

> Afstudeerproject STUDENT AVANS HOGESCHOOL ONDERZOEKT INZET ‘SLIMME’ SENSOREN IN ELEKTRISCHE INSTALLATIES

Tot op de dag van vandaag wordt de conventionele techniek van multicores, singles en zogenoemde ‘simpele’ sensoren en actuatoren gebruikt voor elektrische installaties. Voor SPIE Nederland B.V. onderzocht Ruben van Horen, student aan de Academie voor Engineering en ICT van Avans Hogeschool, wat slimme sensoren kunnen betekenen voor de optimalisatie van de infrastructuur van elektrische installaties. SICK leverde Ruben de componenten voor zijn onderzoek. Ruben: “Slimme sensoren zijn interessant, omdat ze je extra informatie geven. Ze geven aan wanneer ze vervuild zijn, dat ze bijna aan het eind van hun levensduur zijn et cetera. In het begin van het traject heb ik onderzoek gedaan naar slimme sensoren en de toe te passen communicatie, zoals veldbus, Ethernet of Remote I/O (RIO). Op basis van de onderzoeksresultaten is besloten om te kijken naar slimme sensoren die werken met een com­ binatie van PROFIBUS/PROFINET en

IO-Link. Daarbij heb ik de conventionele techniek van simpele sensoren vergeleken met de IO-Link techniek van de slimme sensoren.” TECHNISCHE ONDERSTEUNING “Ik ben de firma SICK zeer erkentelijk, omdat ik de benodigde componenten voor mijn demo-opstelling voor langere tijd mocht lenen. Daarnaast heeft SICK mij ook technisch ondersteund bij het programmeren van de demo-opstelling.”

: Toepassingen

> Onderzoek WAGENINGEN UNIVERSITY AND RESEARCH CENTRE LAAT LANDBOUWROBOT NAVIGEREN MET SICK-LASERSCANNER Hoe laat je een landbouwrobot navigeren over het veld? Met verschillen in gewas en met rijen die niet allemaal even recht en breed zijn, is dat een enorme uitdaging. Wageningen University and Research Centre ontwikkelde een oplossing waarvoor SICK een LMS scanner ter beschikking stelde. De precisielandbouw is in opkomst. Daarbij worden percelen niet meer uniform behandeld, maar is er sprake van maatwerk, afgestemd op de behoeften van het gewas. Wie gerichter zaait, bemest, en onkruid en ziekten bestrijdt, spaart niet alleen geld maar ook het milieu. Helaas weegt het efficiencyvoordeel van de precisielandbouw nog niet op tegen de grote, snelle landbouwmachines, waarmee flink op mankracht wordt bespaard. Het nieuwste antwoord hierop vormen de kleine landbouwrobots die 24 uur per dag het werk op het land kunnen doen. Ze kunnen vertragen en stoppen wanneer dat moet. En er komt geen menselijke arbeid meer aan te pas. NAVIGATIE ZONDER GPS Een goed navigatiesysteem is essentieel voor een succesvolle inzet van de landbouwrobot. Het systeem moet rekening houden met de variatie in vorm en grootte van gewassen, gebogen rijen, verschillen in rijbreedte en andere onregelmatig­

heden. Dan heb je aan GPS alleen niet genoeg. Daarom ontwikkelde Wageningen University and Research Centre een navigatiemethode, waarbij de robot niet geleid wordt door GPS maar door een LMS van SICK. De scanner levert de ruwe data, de onderzoekers ontwikkelden het model om de juiste informatie eruit te filteren. De werking werd geverifieerd in veldexperimenten tijdens het groeiseizoen. Conclusie: het systeem vormt een robuuste oplossing voor de navigatie op regulier landbouwgebied. PUBLICATIE Dr. Frits van Evert van Wageningen University and Research Centre: “We hebben veel tijd en energie in dit onderwerp gestoken. Dit heeft onlangs geresulteerd in een publicatie in een vooraanstaand wetenschappelijk tijdschrift. Ik stel het op prijs om te benadrukken dat ik SICK zeer dankbaar ben voor het beschikbaar stellen van een scanner.”

HET NIEUWE WWW.SICK.NL

1 2 3

Makkelijker zoeken op product-brancheniveau



Informatie en documentatie in het Nederlands



Uitgebreide functionaliteit: nu met webshop!

17

Machineveiligheid

GEVAAR ONVERWACHTE RESET OF HERSTART NIET (H)ERKEND RESETFUNCTIE ALS VEILIGHEIDSFUNCTIE NADER BESCHOUWD Stel, je moet onderhoud verrichten aan een 120-tons pers. Je loopt de met lichtschermen beveiligde ruimte in en gaat aan de slag. En dan valt er plotseling een bitje om in de PLC en de resetfunctie wordt geactiveerd. Je leven hangt op dat moment af van één enkele startknop! Je zou denken dat dit niet mogelijk is, maar de realiteit is anders… >> “Bedrijven investeren veel in veiligheidslichtschermen en de daarmee verbonden beveiligingen, maar het voorkomen van onverwachts opstarten zou gewoon via de standaardbesturing moeten en mogen worden geregeld.” Maarten Braadbaart, productmanager Beveiligingssystemen bij SICK kijkt er zorgelijk bij. “Het is een reëel gevaar dat door velen over het hoofd wordt gezien. Er is te weinig aandacht voor en SICK probeert hierin verandering te brengen.” EISEN VOOR EEN RESET ‘Reset’ is de handbediende functie die alle veiligheidsfuncties (zoals noodstopknop, functieblokkering op toegangsdeuren en lichtschermen) terugstelt, voordat een (her)start mogelijk is. Er worden de nodige eisen aan de reset gesteld: Een reset moet worden gerealiseerd door een aparte handbediende actie. Een reset moet garanderen dat alle beveiligingen operationeel zijn. Zonder deze garantie mag resetten niet mogelijk zijn. Een reset mag geen beweging starten en mag geen gevaarlijke situatie veroorzaken. Een reset moet de besturing voorbereiden op een daarop­ volgend startsignaal. De resetknop moet zich buiten de gevarenzone bevinden op een veilige, ‘sabotagebestendige’ plaats van waaruit personen een goed overzicht hebben op de gevarenzone. Zo kunnen zij controleren dat zich geen andere personen binnen de one bevinden.

18

: Onder de loep

De resetknop moet zich buiten de gevaren­ zone bevinden, op een veilige, ‘sabotage­ bestendige’ plaats. Goed overzicht is essentieel om te controleren of niemand zich in de gevarenzone bevindt.

GEVAAR OP DE LOER Tot zover de theorie. De praktijk is nogal eens anders en weerbarstiger. Door externe invloeden op het besturings­ systeem of bij storingen in het systeem kan er zomaar een onverwachte reset optreden. Ook kan dit gebeuren als na het wegvallen van de netspanning deze weer wordt ingeschakeld. Kortom, er hoeft maar een bitje om te vallen en je krijgt een soort kettingreactie die funest kan zijn voor de monteur die toevallig onderhoud pleegt aan de pers. Braadbaart: “Het gevaar van een onverwachte reset of herstart wordt nog steeds over het hoofd gezien. Daarom vinden wij dat de resetfunctie als veiligheidsfunctie nader moet worden beschouwd. Zeker als iemand zich tussen de beschermende maatregel en het gevaar kan be­geven, zonder gedetecteerd te worden.”   VEILIGHEIDSFUNCTIES Waar gaat het precies om bij een veiligheidsfunctie? In de norm EN-12100 wordt een definitie gegeven: een fout in de veiligheidsfunctie resulteert in een

onmiddellijke verhoging van het risico. Volgens EN-13849-1: een veiligheidsfunctie wordt uitgevoerd door een veiligheidssysteem om een veilige situatie van een machine en/of systeem te bereiken of te behouden. Het ontwerp of de uitvoering van een veiligheidsfunctie is maatgevend voor de kwaliteit van de benodigde risicoreductie. Verder wordt de veiligheidsfunctie bepaald in de gevaren- en risicoanalyse en moet deze minimaal de volgende basisitems bevatten: detectie logica beweging tijdslimieten (indien nodig) Dit wordt in de norm weergegeven als ‘subsystemen’. Bij veiligheidsfuncties gaat het bijvoorbeeld om het permanent of tijdelijk verhinderen van toegang (bijvoorbeeld met als subsysteem licht-

schermen of veiligheidsdeuren), het initiëren van een machinestop, het voorkomen van onverwachts opstarten, het verhinderen van opstarten, en muting (het onderscheid maken tussen mens en materiaal). De subsystemen, bijvoorbeeld veiligheidslichtschermen of veiligheidscontrollers, worden vastgesteld voor de berekening en evaluatie van een veiligheidsfunctie. Voor deze subsystemen worden Performance Level (PL) volgens EN 13849-1, dan wel Safety Integrity Level (SILcl) volgens EN 62061, bepaald. VLIEG OP HET TOUCHSCREEN Braadbaart is er duidelijk over: ”We geven veel geld uit aan inloopbeveiligingen in de vorm van lichtschermen en veiligheidsdeuren om te voorkomen dat iemand bij een draaiende machine of robot in de buurt kan komen. Die beveiligingen moeten ook nog eens goed geïntegreerd worden in de veiligheidsbesturing en dat moet allemaal getest worden. Maar als een onderhoudsmonteur naar binnengaat om iets te doen aan de machine, is hij opeens afhankelijk van een resetsignaal!” >>

19

reset

start

(hard wired)

PL c to PLC EDM error EDM Contactor



Contactor

QB1 start machine from standard PLC via standard field bus

&

LHL

PLC

Reset hardwired - to F-PLC Flexi Soft

to PLC Start OK

6

Reset C2000

reset

start

(hard wired)

⊗

Reset Lamp

PL d to PLC EDM error   EDM Valve



Valve

QB1 Start machine from standard PLC via standard field bus

PLC

Valve

to PLC Start OK Restart

LHL

⊗

Restart Lamp

Reset

LHL

hardwired - to F-PLC Flexi Soft Reset M40 Access

start

reset

(hard wired) (hard wired)

⊗

Reset Lamp

PL e to PLC EDM error EDM contactors



Contactor

Start machine hardwired - to F-PLC Flexi Soft

PLC

LHL

Contactor

to PLC Start OK Restart

LHL

⊗

Restart Lamp

Reset hardwired - to F-PLC Flexi Soft Reset deTec4

20

⊗

Reset Lamp

: Onder de loep

“En hoe wordt dat signaal afgegeven? Door een druk op een knop of een touch­ screen. En hoe wordt dat signaal afgevraagd? Via een standaardbesturing. Die monteur is zich van geen gevaar meer bewust, want die denkt dat hij door het veiligheidssysteem beveiligd is. Maar uiteindelijk is het de zwakste schakel die het veiligheidsniveau bepaalt. Er zijn op YouTube-filmpjes te vinden van een vlieg die op een touchscreen landt en zo een Windows-programma opstart. Op een HMI zou dit een reset hebben kunnen veroorzaakt. Daarnaast wordt een HMI ook nog eens door een standaardbesturing afgevraagd.” OPWAARDEREN Een andere, vaak toegepaste reset is een hardwired knop waarvan het signaal via een standaardbus wordt verzonden naar de PLC en vandaar naar de veiligheidsbesturing. Tot nu toe werd algemeen aangenomen dat je een reset mocht laten meelopen in een standaardbesturing. Braadbaart: “Wij zijn echter tot het inzicht gekomen dat de reset moet worden opgewaardeerd. Het is en blijft een veiligheidsfunctie. En als zodanig is de reset ook in de normen opgenomen. Pas daarom ook altijd veiligheidsprincipes toe. Nog te veel mensen zijn niet of nauwelijks bekend met de basisveiligheidsprincipes die worden geformuleerd in de EN 13849-2 – de norm waarin ook de beproefde veiligheidsprincipes en componenten zijn opgenomen. Als je deze principes op de juiste wijze toepast, kun je niet te maken krijgen met zoiets als een paperclip die tussen een start-

knop is gestopt. Zo’n truc werkt dan gewoonweg niet meer.” OPLOSSING DIE VERDER GAAT Volgens EN-13849-1 is de manuele reset een veiligheidsfunctie. Na de stopfunctie volgt doorgaans een manuele reset. Deze manuele reset moet geactiveerd worden door een manueel bediend component. Het mag alleen door een hooglaagsignaal geactiveerd worden en mag niet per ongeluk geactiveerd kunnen worden. Braadbaart gaat iets verder. “Aangezien de manuele resetfunctie eenkanalig is, heeft deze een Categorie 1-structuur. Volgens 13849-1 kun je daarbij in Performance Level nooit hoger komen dan PLc. Natuurlijk zijn er andere mogelijkheden om een hogere PL te bereiken. Maar de oplossing van SICK is: definieer de veiligheidsfunctie als ‘voorkomen van onverwachts opstarten’ of ‘herstartblokkering’. Gebruik hierbij de reset en de start om een tweekanalige Categorie 3/4-structuur te realiseren. Zo kun je een hoger Performance Level bereiken.” Voor een PLd adviseert Braadbaart minimaal een hardwired resetknop direct op het veiligheidscomponent of op de veiligheidsbesturing. Voor PLe luidt het advies: zowel de reset als de startknop hardwired direct op de veiligheidsbesturing. Op deze wijze kan de onderhoudsmonteur niet meer overvallen worden door een omvallend bitje, met een onverwachte herstart tot gevolg.

In het schema op de linker pagina vindt je de oplossing van SICK: definieer de veiligheidsfunctie als ‘voorkomen van onverwachts opstarten’ of ‘herstartblokkering’. Gebruik de reset en de start voor een twee­ kanalige Categorie 3/4-structuur en een hoger Performance Level.

21

MORE THAN A VISION

THIS IS

Wie automatische identificatietaken efficiënt wil invullen, heeft meestal niet genoeg aan één technologie. Met SICK heeft u het voor het kiezen. Drie technologieën volgens één filosofie: de klantwens voorop. Als pionier in vision, marktleider in industriële codelezing, specialist in RFID en expert in aansluittechniek en big data biedt SICK u alles voor professionele identificatie. Onze technologiedeskundigen kennen uw branche door en door, en staan u graag bij in het invullen van complexe vraagstukken, waar ook ter wereld. Want bij identificatieoplossingen draait het wat ons betreft om ‘more than a vision’. Het is de intelligentie van de oplossing die het verschil maakt. www.sick.com/more-than-a-vision

22

: Productnieuws

ICR89X TRACK & TRACE SYSTEEM: SNEL, BETROUWBAAR EN BRILJANT IN BEELDKWALITEIT >> SICK tilt tracking & tracing-processen naar een nog hoger plan. Met het complete ICR89x track & trace-systeem is er nu een cameraoplossing voor de logistieke sector, die alle high-end lineaire en 2D-codes snel en betrouwbaar leest. De uitstekende beeldkwaliteit van de geïntegreerde ICR89x lijncamera maakt het systeem ook geschikt voor gebruik in OCR- en videocoderingstoepassingen (230 dpi). Het systeem beschikt over een modulair cameraontwerp, LED-verlichting, een scherpstellingsfunctie en een highperformance decoder. Het systeem kan makkelijk worden uitgebreid met andere identificatiesystemen, zoals een volume-, weeg- of imagesysteem.

KERNINFORMATIE Uitstekende beeldkwaliteit dankzij unieke dubbellijns CMOSsensor die hoge leessnelheden en strakke OCR-resultaten garandeert Intelligente decoderingsalgoritmen zorgen voor betrouwbare lees­ performance en hoge doorvoer Maximale scanfrequentie tot 30 kHz voor hogeresolutiebeelden (230 dpi); geschikt voor transportbanden met een snelheid tot 3,8 m/s Groot leesveld van maximaal 1.200 mm Leest niet alleen gangbare 1D- en 2D-codes, maar kan bijvoorbeeld ook postcodes decoderen 5x beeldoutput voor OCR, video­ codering, archivering en diagnostiek Parametercloning voor alle componenten; beperkt de stilstandtijd bij vervanging Stand-by modus voor laag energie­ verbruik Industrieel design – externe pc is niet nodig Toepassingsmogelijkheden: veel­ eisende leestoepassingen binnen pakketsorteersystemen; pakket­ identificatie in postsorteercentra; omnidirectionele identificatie bij hoge transportbandsnelheden; beeldcap­ turing voor OCR, videocodering en archivering; identificatie van barcodes en marker-dot-posities op banden

23

: Productnieuws

NIEUW: DE LECTOR®620 OCR DE BARCODECAMERA MÉT OPTISCHE TEKENHERKENNING EN -VERIFICATIE ONTWORPEN VOOR FLEXIBILITEIT EN BESCHIKBAARHEID Eenmaal in bedrijf kan de LECTOR®620 OCR zelfstandig zijn eigen leesparameters aanpassen, bijvoorbeeld voor belichting of contrast. Nieuwe fonts en fontdiktes kunnen ook worden ingeleerd. Zo blijven machines maximaal beschikbaar. Dankzij de intelligente decoderingsalgoritmen wordt de tekst niet alleen betrouwbaar gelezen, ze maken het ook mogelijk om de kwaliteit van de codelezing te evalueren. Zo kan de operator eventueel zelf problemen opsporen en corrigeren – zonder diepgaande kennis.

De nieuwe LECTOR®620 OCR, de jongste telg van de 62x familie, identificeert niet alleen gangbare 1D- en 2D-codes, maar leest ook tekst via Optical Character Recognition (optische tekenherkenning). De barcodecamera is makkelijk in bedrijf te stellen en kan overweg met verschillende fonts. De LECTOR®620 OCR herkent cijfers, letters, symbolen en (datamatrix)codes – zowel statisch als dynamisch – en wordt toegepast voor controles van houdbaarheidsdata, serie- en batchnummers in de voedings-, cosmetische en farmaceutische industrie, en van tekst op labels in bijvoorbeeld de automotive industrie. >> “De LECTOR®620 OCR is een ideale oplossing om gedrukte tekst, zoals THTdata, te controleren op leesbaarheid. Daarnaast kan de LECTOR®620 OCR bijvoorbeeld controleren of de geprinte tekst overeenkomt met de inhoud van bijvoorbeeld een barcode. Dankzij de geïntegreerde rode en blauwe verlichting zorgt de LECTOR zelf voor een optimale belichting van het leesveld. De LECTOR herkent letters, symbolen en cijfers op een afstand tussen de 30 en 300 mm, en doet dat zowel bij stilstand als bij snelheden tot 1,5 m/s. De geïntegreerde fontlocator zorgt ervoor dat voorbijkomende teksten betrouwbaar kunnen worden gelezen of vergeleken, zelfs bij toleranties in het afdrukresultaat.

24

GEÏNTEGREERDE WEBSERVER EN TEACH-IN WIZARD Of u de LECTOR®620 OCR nu wilt inzetten voor het lezen of vergelijken van tekst of voor het identificeren van codes, de inbedrijfstelling verloopt altijd eenvoudig. Voor het inleren van teksten is er een speciale teach-modus, waarbij een gebruiksvriendelijke wizard u de weg wijst. Dankzij een geïntegreerde webserver heeft u geen speciale software nodig voor het inleren van letters, symbolen en cijfers. Zet u meerdere LECTORs 620 OCR tegelijk in voor dezelfde taak? Dan kunt u de ingeleerde lettertypen makkelijk van de ene naar de andere overzetten via de pc of met een MicroSD-kaart.

KERNINFORMATIE: Codelezing en OCR in één component Hoge flexibiliteit OCR-wizard voor makkelijk inleren fonts Inleren fonts is ook mogelijk via geïntegreerde webserver: geen speciale software nodig Fontlocator voor het lezen van bewegende fonts Cloning: makkelijk parameters importeren en exporteren via pc of MicroSD-kaart Dataoutput via CAN Toepassingsgebieden: controle houdbaarheidsdata, serie- en batchnummers in voedings-, cosmetische en farmaceutische industrie; lezen/controle tekst op labels in de automotive industrie

: Productnieuws

GOED OM TE WETEN OVER OCR MET DE LECTOR®620 OCR De nieuwste OCR-technologieën kunnen veel meer dan de technologie van zo’n twintig jaar geleden – niet voor niets werden er ooit 1D- en 2D-codes ontwikkeld. Met speciale camera’s, slimme algoritmes, grote databases etc. kan momenteel met hele zware systemen bijna alle soorten tekst worden gelezen. Niet elke applicatie heeft echter dit soort zware systemen

nodig. Speciaal hiervoor heeft SICK nu de LECTOR®620 OCR ontwikkeld.

dat de LECTOR®620 OCR zomaar handgeschreven tekst kan lezen. De LECTOR® 620 OCR heeft een vast omkaderde OCR-functionaliteit. Daarom is het goed om precies helder te hebben wat er wel en niet met deze LECTOR®620 OCRtechnologie leesbaar is. SICK zet alle ins en outs voor u op een rij.

De LECTOR®620 OCR is een speciale uitvoering van de LECTOR®620. Naast alle functionaliteit van de andere LECTOR®620 uitvoeringen zijn er in de firmware speciale algoritmes toegevoegd voor het lezen van specifieke OCR. Dit betekent dus niet

1. Waarom OCR niet te vergelijken is met codelezing. OCR

Met OCR weet je nooit zeker of de herkende content ook daadwerkelijk correct is (geen controlegetal of correctiealgoritme). De positie van de tekst moet bij OCR het liefst bekend zijn of gelinkt zijn aan een bepaald object, zoals een datamatrixcode of een logo. OCR moet altijd gericht zijn op code/font, nooit op het object. Verschillen in printwerk hebben bij OCR meer impact op de leesbaarheid, dan bij codelezing. Een perfect geprint font is een absolute noodzaak voor een stabiel OCR-proces.

Read

2. De wijze van aanbrengen van tekst/font bepaalt de leesstabiliteit. De manier waarop het font (lees: de tekst) op een verpakking, label of object wordt aangebracht, bepaalt de leesstabiliteit. Waarvoor kunt u de LECTOR®620 OCR toepassen? Aanbrengmethode

Fontvoorbeeld

laser

Industrieën

Leesbaar met LECTOR®620 OCR

voeding, farma en cosmetica automotive, elektronica en solar

thermische inkjet

voeding, farma en cosmetica

continue inkjet

voeding, farma en cosmetica

stempelmarkering

voeding, farma en cosmetica

graveren / dotpeening

automotive

3. Stabiliteit in leesresultaat? Ons fontadvies voor de LECTOR®620 OCR. Met de LECTOR®620 OCR heeft u veel te kiezen als het om fonts gaat. Om u toch een leidraad te geven: volgens een aantal bekende industriële printerleveranciers worden onderstaande fonts veelvuldig toegepast. SICK beveelt deze fonts dan ook van harte bij u aan voor een optimaal OCR-resultaat.

Arial

OCR-A

OCR-B

DOT 5*

* Let op met Dot5: vooral met continue inkjet kan elk teken er anders uitzien. Dit is goed zichtbaar in de grafiek: zie de verschillen bij de 5 en de 9. Uiteraard spelen ook printerinstellingen en het merk printer een rol.

25

: Productnieuws

4. Kapitaal of onderkast? Klein, groot of middelgroot? Ons keuzeadviesvoor de LECTOR®620 OCR. Naast aanbrengmethode en type font zijn ook de fontgrootte en elk afzonderlijk teken van invloed op de kwaliteit en stabiliteit van het OCR-proces. Voor de LECTOR®620 OCR geven we dit advies: Tekens

Pixels

Voorbeeld

Hoofdletters: A B C D … W X Y Z Cijfers: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Speciale tekens: @ + - / ( { [ ] } ) \ : ; . , | < > = ‘_ !

35 – 50

Onderkast: a b c d … w x y z Speciale tekens: $ % # *

25 – 35 en > 50

Andere letters: Ä Ö Ü ä ö ü ç é î Speciale tekens: € ~ ^ ° & “ ?

< 25

Leesbaar met LECTOR®620 OCR

Tip: de fontgrootte is ook van invloed op de gewenste resolutie van de lezer en op het maximaal mogelijke field of view. Goed om te weten: kiezen voor hoofdletters is beter. Letters in onderkast kennen namelijk verschillen in hoogte. Gebruik hoofdletters en onderkast nooit door elkaar.

5. Waaraan moet uw applicatie/omgeving voldoen voor OCR-succes?

Zorg voor een exacte triggersituatie: - Richt de LECTOR op code/font, niet op het object. - Zorg voor een solide triggermoment. De producten/objecten in de machine moeten perfect worden uitgelijnd/begeleid tijdens het print- en leesproces. Installeer de printer op een optimale plek: - niet bij een transferpunt van de transportband; - niet direct achter een bocht in de transportband; - voorkom machinetrillingen tijdens print- en leesproces.

26

Stel de printer zo af: - dat hetzelfde teken altijd op dezelfde wijze en in dezelfde grootte wordt afgedrukt; - dat er ruimte zit tussen de tekens; - dat de horizontale positie van de tekens altijd gelijk is; - dat er een goed contrast is tussen font en achtergrond; - dat dit contrast voor het hele font gelijk is; - dat er genoeg vrije ruimte tussen het teken en de rand van het afdrukgebied beschikbaar is (quiet zone).

: Productnieuws

NOG BETERE DOORSTROMING BAGAGEVERKEER OP LUCHTHAVENS MET LECTOR®65X-SYSTEEM >> Ze zijn niet meer weg te denken in het bagageverkeer op vele luchthavens: de ALIS-systemen waarmee bagagetags automatisch worden geïdentificeerd. Met hoge percentages aan herkende tags presteren ze bijzonder wel. Maar… goed is nooit genoeg, vinden we bij SICK. Daarom hebben we nu een hybride oplossing ontwikkeld die nog hogere identificatiecijfers oplevert: het LECTOR®65X-systeem maakt afbeeldingen die bij een no-read van de code gebruikt kunnen worden voor bijvoorbeeld het identificeren van het vluchtnummer – manueel via videocoding of automatisch met behulp van OCR. Met deze aanvulling op onze ALIS-systemen komt de 100% herkenning wel heel dichtbij. Zo helpen we luchthavens om nog betere prestaties neer te zetten, en helpen we passagiers om bijna nooit meer zonder koffer naar huis te gaan.

Hoe goed de opname hierboven ook is, de BSM-gegevens zijn op een of andere manier niet in het bovenliggende systeem opgeslagen. Voorheen betekende dat een no-read, nu kan de koffer toch worden gesorteerd met behulp van het vluchtnummer en OCR.

De code van deze bagagetag is niet meer leesbaar is. In dit geval biedt de camera­ functie uitkomst.

SICK PANORAMA GEEFT LECTOR BREDERE BLIK >> Veel SICK-klanten roemen de Lector 642 en de Lectors uit de 65x-serie om hun ongekende prestaties in codelezing op camerabasis. Alleen mocht voor sommige toepassingen het field of view (zichtveld of beeldoppervlakte – red.) wel wat breder zijn. Die wens was niet tegen dovemansoren gericht: SICK heeft speciaal voor bredere toepassingen een nieuw accessoire ontwikkeld. De SICK Panorama vergroot de breedte van het blikveld met maar liefst 50%.

➀

➁

➂

➂ ➄ ➃ ➄ ➀ Lector zonder spiegelkap ➁ Lector met spiegelkap ➂ Lopende band ➃ Field of view van Lector zonder spiegelkap

➄ Field of view van Lector met spiegelkap

Zo werkt het: de spiegelkap verdeelt het vierkante beeld in twee rechthoeken en plaatst deze gedeeltelijk over elkaar. Zo ontstaat een breder field of view waarbinnen – zij het op wat lagere snelheid – codes kunnen worden gelezen.

27

: Toepassingen

PINK INNOVATION EN HEXAPOLE SORTING SYSTEMS VERHOGEN RENDEMENT IN BOLLENTEELT MET SICK LMS

Net als elders in de landbouw zijn ook bollentelers meer en meer op zoek naar automatiseringsmogelijkheden die bijdragen aan een hoger rendement. Machinebouwer Pink Innovation en systemintegrator Hexapole Sorting Systems helpen de telers graag efficiënter te planten, te rooien en te tellen. Hoofdrol daarbij is weggelegd voor de SICK LMS-scanner. “Wat ooit begon met een hoogteregeling voor de kopmachine is inmiddels uitgegroeid tot een compleet pakket aan oplossingen.” >> Met ruim vijftien jaar aan ervaring is Pink Innovation de specialist in planten rooimachines waarbij gebruik wordt gemaakt van netten. Directeur Marcel Pronk legt uit: “In de buurt van Lisse en Hillegom heb je mooie zandgronden. Daar kun je de bollen eenvoudig met een

normale rooimachine rooien. Het teveel aan zand dat de machine meeneemt, zeef je er makkelijk uit. Op zware kleigrond, waarop wij hier in Oostwoud ook zitten, is even zeven niet mogelijk. Er komen allemaal zware kluiten mee. Daarom werken we hier met netten. Bij het planten legt

de machine één net onder de bollen en één er overheen. Bij het rooien trekken we de netten er met bol en al uit. De zware kluiten vallen eraf, met als resultaat een schoon product.” GROOTS IN EEN NICHEMARKT Nederland telt zo’n 10.000 hectare aan tulpenvelden. Bij de helft daarvan worden plant- en rooimachines ingezet die werken met netten. Pronk: “Je hebt enkelnets machines die de bollen in een soort van panty in de grond leggen. Nadeel daarvan is dat je die enkele netten moet opensnijden, wil je bij de bollen kunnen. Wij zijn gespecialiseerd in de teelt met twee losse netten. Na het wassen en herstellen van de netten kun je ze gewoon oprollen en hergebruiken.” Binnen het marktaandeel van de nettenteelt nemen de dubbelnets machines zo’n 75% voor hun rekening. Pronk zit met zijn machines in een echte nichemarkt: “Ik heb wereldwijd maar één echte concurrent en die zit hier vlakbij.” Nederland vormt zijn grootste afzetmarkt: “Een kleine 10% gaat naar gebieden in Australië, Chili en Nieuw-Zeeland. Daar heerst eenzelfde klimaat als in Nederland, maar dan met een verschil van een half jaar.”

28

: Toepassingen

ROZE INNOVATIEKRACHT Pink Innovation onderscheidt zich in de markt niet alleen met een roze-paarse kleurstelling – “Onze machines heten de Pink Planter en de Roze Rooier” – maar ook in kwaliteit: “Ik wil altijd iets maken dat anders en beter is – op alle fronten.” Niet voor niets besteedt Pronk veel tijd en geld aan innovatie. Voor één van zijn meest recente projecten – een automatische kopmachine – ging Pronk de samenwerking aan met Hexapole Sorting Systems: “Om sterke tulpenbollen af te leveren, is het belangrijk dat je de bloem kopt. Een tulp gebruikt normaal zijn energie om zichzelf via de meeldraden te verspreiden en te kruisen. Als je de knop afsnijdt, gaat de voeding naar de bol en krijg je een beter eindproduct.” Het koppen van de tulpen gebeurt in Nederland meestal rond Koningsdag. “Daarvoor wordt vaak een maaibalk (een soort van mes – red.) of een rondsel gebruikt die door de bestuurder op de trekker wordt bediend. Dat is een kwestie van continu verstellen, want een bloemendek is nooit vlak en je rijdt over een hobbelig veld.” AUTOMATISERINGSVRAAGSTUK Pronk wist dat hij een interessant product voor de teeltmarkt zou kunnen afleveren, als hij het koppen zou kunnen automatiseren. Tegelijkertijd besefte hij dat het automatiseringsvraagstuk niet eenvoudig zou zijn: “Koppen is een uiterst nauwkeurig werkje. Je moet vlak onder de bloem snijden. Ga je lager, dan snijd je in het blad. En elke verwonding aan die tulp kost energie, belemmert de groei en vergroot de kans op ziekteverspreiding.”

In gesprek met SICK hoorde Pronk van de LMS-scanner: “Daarmee zou je het veld voor je trekker in kaart kunnen brengen. Een mooie oplossing, waar het niet dat ik niet de kennis in huis heb om alle ruwe data van de scanner om te zetten naar een bruikbare applicatie. Gelukkig bracht SICK me in contact met system­ integrator Hexapole Sorting Systems uit Beverwijk.” DRIE-EENHEID IN PARTNERSHIP Hexapole Sorting Systems pakte de uitdaging met beide handen aan. Projectmanager Aart Mak: “Bij het invullen van de regeltechniek heb je met zoveel factoren te maken. Je moet anticiperen op de ondergrond die niet altijd even vlak is, op de bloemenbaan die een beetje bol is, op de bollen die niet allemaal even hard groeien. Dan zul je dus een bepaald

gemiddelde moeten nemen om zo efficiënt mogelijk te kunnen koppen. Grootste uitdaging was om uit de ruwe data de kop en het blad van de tulp te kunnen onderscheiden. Want alleen zo kunnen we het mes goed positioneren.” De specialisten van Hexapole slaagden er uiteindelijk in om een algoritme te bedenken. Cees Brockhus, managing director van Hexapole: “Zo’n ontwikkelproces vraagt om tijd, bijsturing en uithoudingsvermogen. Kijk, SICK levert goede spullen, wij kunnen met die LMS-scanner omgaan, maar of je precies die nauwkeurigheid weet te halen waarbij de klant tevreden is, dat is een heel ander verhaal. Daarvoor ga je een heel traject met elkaar in waarin je alle drie – machinebouwer, softwarebouwer en eindklant – vertrouwen moet hebben.“ >>

Trilgoot met LMS

29

: Toepassingen

PROGRAMMEREN MET DE SCHOP De kopmachine van Pink Innovation vindt inmiddels gretig aftrek in de markt. Pronk: “De eerste klant was zo enthousiast over de inzet van de LMS-scanner dat hij zich afvroeg of je er ook bollen mee kunt tellen. Nou, die vraag lieten ze zich bij Hexapole niet twee keer stellen.” De integrator ontwikkelde een oplossing die de conventionele bollenteller ver achter zich laat. Mak: “De traditionele teller moet worden afgetunneld. Anders kan de lichtsluis, waarmee de bollen worden geteld, zijn werk niet doen. De LMS werkt nagenoeg lichtonafhankelijk. Bovendien heb je niet meer met een smalle sleuf te maken waarin vuil kan achterblijven. Je telt over de volle breedte met vrij zicht op het werk en dat terwijl je dik 5 km/ uur over het veld rijdt en toch gauw 500 bollen per strekkende meter plant.” Brockhus: “Ook bij deze opdracht stonden we weer voor de uitdaging om software te ontwikkelen waarmee we uit de ruwe data de juiste informatie konden filteren. Stel, je ziet een bol die anderhalf keer zo groot is. Dan zit er waarschijnlijk één half achter, dus moet je er twee tellen. Verder mogen bijvoorbeeld de velletjes niet worden meegeteld. Vooral de finetuning aan het eind van het ontwikkelproces kost veel tijd. Daarvoor gaat de programmeur ook letterlijk met een schop het veld in. Alleen door de klei van het net af te graven en een meter te tellen, kun je kijken of het werkt.” EÉN SCANNER, VIER JAARGETIJDEN Met de toevoeging van nieuwe toepassingen voor de LMS-scanner kan Pink Innovation bollentelers inmiddels een complete oplossing bieden. Pronk: “Onze module met LMS-scanner is zeker niet de goedkoopste oplossing, maar omdat de teler de hardware nu voor verschillende situaties kan inzetten, valt de investering

UC30 ULTRASOON:

ROBUUST, BETROUWBAAR EN COMPACT mee. We zeggen wel eens: we bieden nu een oplossing voor alle jaargetijden, inzetbaar bij het planten, koppen, aftellen en bij het meten van de oogst. Even de SICK-scanner overzetten, stekkers voor voeding en data aansluiten, aangeven voor welke functie je ‘m gebruikt en klaar ben je!” Op de achtergrond bouwen Pink Innovation en Hexapole Sorting Systems alweer aan een nieuwe ontwikkeling. Brockhus: “Ons volgende hoofdstuk is informatiemanagement. Door goed te registreren wat je aan bollen plant, welke voedingsstoffen je toevoegt en wat je per veld rooit, kun je je processen optimaliseren. Wij bouwen nu de webapplicatie die al die cijfers – mede afkomstig van de LMSscanner – bij elkaar brengt.” DENKEN IN OPLOSSINGEN Pronk kijkt tevreden terug op het traject dat hij tot nu toe met SICK en Hexapole Sorting Systems doorlopen heeft. “Het valt me op dat beide partijen gericht zijn op het meedenken. Neem nou laatst weer een tip van SICK: eerst had ik hier drie typen encoders op voorraad liggen. Die encoders geven aan welke afstand de machine heeft afgelegd – nodig om een 3D-beeld te creëren. Bleek dat ik eigenlijk aan één programmeerbaar type genoeg heb. Dat scheelt niet alleen in voorraad, maar het maakt het ook het allemaal gemakkelijker voor de eindgebruiker.” “Ook is prettig dat SICK binnen vele branches vertegenwoordigd is. Zo kun je als machinebouwer voor de bollenteelt gebruikmaken van de best practices uit tal van branchevreemde toepassingen. Ze hebben zoveel oplossingen en denken zo goed mee – en dat niet alleen in componenten maar juist in oplossingen! Ja, als ik met een nieuwe toepassing begin, nodig ik ze zeker weer uit.”

30

>> De ultrasone sensoren uit de nieuwe UC30-serie vallen op door hun compacte, rechthoekige behuizing met een minimale inbouwdiepte, en door hun topprestaties. Vanwege de kleuronafhankelijke detectie, hoge verontreinigingstolerantie en uitstekende achtergrondonderdrukking levert elke UC30 stabiele meetresultaten, zelfs onder de meest uitdagende omstandigheden. Met een detectiebereik tot 8.000 mm, een verscheidenheid van uitgangssignalen en een hoge meetnauwkeurigheid door geïntegreerde temperatuurcompensatie is de UC30 inzetbaar voor alle toepassingen.

KERNINFORMATIE Detecteren, meten en positioneren met ultrasone technologie Betrouwbare werking ongeacht materiaalkleur, transparantie, glans en omgevingslicht Robuuste rechthoekige behuizing met teachknoppen Detectiebereik tot 8.000 mm Uitvoeringen met analoge uitgang, push-pulluitgang met IO-Link, of twee PNP / NPN schakelende uitgangen Ongevoelig voor vuil, stof, vocht en mist Instelbare gevoeligheid

: Productnieuws

DRAADLOOS CODES IDENTIFICEREN? GEWOON MET DE HANDSCANNERS VAN SICK!

>> Met de recente uitbreiding van het programma IDM-handscanners kan SICK nu aan iedere scanwens voldoen. Waren er binnen de 1D-range al eerder uitvoeringen met Bluetooth en Wi-Fi beschikbaar, sinds kort zijn er ook draadloze uitvoeringen binnen de 2D-lijn leverbaar. En dat is praktisch: want bij het scannen van welke code dan ook – lineaire en gestapelde barcodes alsmede tweedimensionale codes – hoeft niemand nog meer door een draad te worden gehinderd. Van de eenvoudige scanner voor gebruik aan de kassa tot en met de robuuste high-end scanner in zwaar industriële toepassingen – SICK heeft ze allemaal. Alle scanners zijn 4Dpro-compatibel, dus makkelijk aan te sluiten op CDB/CDM/ CDF-aansluitmodules en/of makkelijk in een netwerk te combineren met bijvoorbeeld de CLV6xx scanners.

ONZE NIEUWSTE SCANNERS MET BLUETOOTH > De SICK IDM241 handscanner met Bluetooth identificeert moeiteloos 2D-codes en alle gangbare lineaire en gestapelde barcodes. De uiterst compacte matrixcamera zorgt voor een snelle en veilige codeherkenning, ongeacht de hoek van waaruit de scanner op de code wordt gericht. De IDM241 is extreem licht (slechts 150 gram), gemakkelijk vast te houden en begint in de presentatiemodus meteen met lezen, zodra er codes voor worden gehouden. Hiermee is de IDM241 ideaal voor het dagelijks gebruik in een zeer breed scala van niet-industriële toepassingsgebieden. > De SICK IDM261 handscanner met Bluetooth identificeert 2D-codes en alle populaire lineaire, gestapelde of DPM-codes betrouwbaar, snel en veilig. Dankzij zijn robuuste IP65-behuizing is het de ideale scanner voor zware, industriële omstandigheden. En toch is hij licht en gemakkelijk vast te houden. LED-indicator, geluidssignaal en trilfunctie maken de IDM261 tot een eenvoudig en intuïtief te gebruiken oplossing. Voor integratie met bijvoorbeeld PROFIBUS of PROFINET zijn er speciale SICK-connectors beschikbaar.

31

: Productnieuws

FLEXI LOOP GOES FLEXI CLASSIC NU OOK KOPPELGEMAK BINNEN SICK’S POPULAIRE VEILIGHEIDSBESTURINGSSYSTEEM

>> Wie werkt met het veiligheidsbesturingssysteem Flexi Soft, kon al kennismaken met het koppelgemak van SICK Flexiloop. Maximaal 32 veiligheidscomponenten – van deurcontact tot deurvergrendeling, van lichtscherm tot noodstopschakelaar – kunnen hiermee in serie worden geplaatst mét behoud van het veiligheidsniveau en mét behoud van de diagnosefunctie. Dankzij de nieuwe masters MSTR1 en MSTR2, waarvan één met IO-Link, is Flexi Loop nu ook inzetbaar voor Flexi Classic. Ideaal voor

32

machine-omgevingen met veel deuren, luiken en noodstopknoppen. Serieschakelen met Flexi Loop kent vele voordelen. Zo kunt u met minder bekabeling toe en heeft u minder ingangen op de veiligheidscontroller nodig – kostenbesparing gegarandeerd. Daarnaast laat de bestaande veiligheidsconfiguratie van machines zich makkelijk uitbreiden en is de Performance Level eenvoudig te berekenen, omdat Flexi Loop elke sensor afzonderlijk bewaakt.

KERNINFORMATIE Tot 32 veiligheidscomponenten op één kabel in serie Eenvoudige installatie: minimale kabelmontage, makkelijk uit te breiden en dus lagere engineeringskosten Overbrugging langere afstanden verhoogt flexibiliteit in toepassingen Intelligente diagnostiek: altijd weten welke sensor heeft geschakeld Behoud van PL-niveau, zelfs tot PLe Intelligente accessoires voor diagnostiek en inbedrijfstelling Geïntegreerde standaard in- en uitgang mogelijk Aansluiten via M12-connectoren, standaardkabel (geen afscherming) Voeding voor sensoren inbegrepen Isolatieklasse IP65 en IP67 Naadloze integratie en communicatie met andere SICK-veiligheidscontrollers Compatibel met sensoren van andere fabrikanten Toepassingsgebieden: machine­ omgevingen met veel deuren, noodstopknoppen, tactiele en elektrogevoelige beveiligingen; verpakkings- en elektronica-industrie; opslag- en transportsystemen; machinebouw

: Productnieuws

DRUKVASTE BEHUIZING VOOR VEILIGHEIDSLICHTSCHERMEN IDEAAL VOOR ATEX-ZONES Binnen vele industriële omgevingen ter wereld dragen de SICK-veiligheidslichtschermen bij aan de veiligheid op de werkplek. Alleen binnen ATEX-zones – omgevingen met een verhoogd risico op explosies – waren ze tot nu toe minimaal inzetbaar. Met de gloednieuwe drukvaste behuizing voor veiligheidslichtschermen kunnen ook medewerkers in risicovolle omgevingen rekenen op SICK-veiligheid.

De drukvaste behuizing van SICK is zowel geschikt voor de C4000 Select, de C4000 Advanced als voor de deTec4 lichtschermen. Daardoor is ze flexibel inzetbaar voor tal van toepassingen. De behuizing is uiterst robuust ontworpen, maar biedt voldoende aanpassingsmogelijkheden om de montage en uitlijning moeiteloos te laten verlopen. Ook blijven de LED-statusindicatoren goed zichtbaar, zodat mogelijke problemen meteen kunnen worden gesignaleerd.

VEILIGHEIDSLICHTSCHERM EN BEHUIZING IN ÉÉN: UL-LISTED SICK levert het veiligheidslichtscherm voorgemonteerd en voorbedraad in de drukvaste behuizing. Dat scheelt niet alleen heel wat installatietijd en -kosten, u beschikt meteen over een UL-listed combinatie voor de Amerikaanse markt. Lichtscherm en behuizing zijn namelijk als geheel gecertificeerd.

KERNINFORMATIE Drukvaste behuizing voor de SICKveiligheidslichtschermen C4000 Select, C4000 Advanced en deTec4 Veiligheidsveldhoogten van 600, 900, 1200 en 1500 mm met een resolutie van 30 mm Robuust ontwerp met praktische handgrepen Geschikt voor gebruik in gevaarlijke omgevingen - ATEX II 2 G Ex d IIB T6 Gb voor gas - ATEX II 2 D Ex tb IIIC T56°C Db voor stof - NFPA 70/NEC 500: klasse I, div. 1, groepen C en D; klasse II, div. 1, groepen E, F en G; klasse III, div. 1 Toepassingsgebieden zijn onder meer: automotive (lakstraten en stofrijke omgevingen), machinebouw (chemische processen), farmaceutische en voedingsmiddelenindustrie

33

: Productnieuws

Verbeterde detectieafstand voor W100

UPGRADE UPDATE Wat goed is, kan altijd nog beter, vinden we bij SICK. Daarom investeren we in de vernieuwing en uitbreiding van onze producten en diensten. De belangrijkste updates zetten we hier op een rij.

34

VAN IP65 7 NAAR IP6

Aparte versterker voor LFP niveaumeter

AHS/AHM36 encoder nu ook met SSI-interface

De LFP vormt de ideale oplossing voor niveaumeting van vloeistoffen in tanks. Naast de standaarduitvoering, waarbij sonde en verwerkingsunit één geheel vormen, en de uitvoering met draadsonde introduceert SICK nu een uitvoering met een aparte versterker. Dat biedt verschillende voordelen. Zo kan de LFP nu worden ingezet voor die applicaties waarbij maar weinig inbouwruimte voorhanden is boven in de tank. Verder is de LFP – door scheiding van sonde en verwerkingsunit – nu geschikt voor toepassingen waarbij de vloeistof temperaturen haalt tot wel 180° C. Ander pluspunt: omdat de verwerkingsunit op een willekeurige plaats kan worden gemonteerd, is het display veel makkelijker af te lezen. De kabel kan maximaal 3,3 meter lang zijn.

De AHS/AHM36 gooide internationaal al hoge ogen. Deze absolute encoder is zo compact – slechts 36 mm in doorsnee – dat de prestigieuze Reddot Award 2014 voor design werd toegekend. Behalve in afmeting valt de AHS/AHM36 ook op door zijn makkelijke montage: dankzij de draaibare male connector of kabeluitvoer, diverse montagegaten en verschillende assen neemt het installeren weinig tijd in beslag. Was de AHS/ AHM36 er aanvankelijk alleen met CANopen-interface, nu is er ook een uitvoering met SSI-interface.

Met zijn grootse prestaties en compacte behuizing was de W100 al een favoriete miniatuursensor voor objectdetectie. Zelfs transparante materialen weet hij met gemak te detecteren. Dankzij zijn kleine afmetingen, makkelijke montage en prettige prijs-kwaliteitverhouding was de W100 al een graag geziene gast binnen vele toepassingen waarbij maar weinig ruimte voor de sensor beschikbaar is. Met de nieuwe W100-2 serie legt SICK de lat nog hoger: de detectieafstand werd verbeterd en de isolatieklasse ging van IP65 naar IP67. Hierdoor is de W100-2 voor nog veel meer toepassingen inzetbaar, bijvoorbeeld in de machinebouw, verpakkingsindustrie, logistiek en elektronica-industrie.

IO-Link voor WFS vorksensor De verpakkingsindustrie en producenten van verpakkingsmachines kunnen niet meer zonder: de SICK WFS vormt voor velen dé vorksensor voor het herkennen van niet-transparante etiketten op alle denkbare dragermaterialen. De WFS blinkt uit door de zeer slanke vork en kan direct achter de dispenser worden gemonteerd. Met de recente update heeft SICK de WFS op tal van vlakken aangescherpt. Nieuw is bijvoorbeeld de snelle schakelfrequentie tot 15 kHz en de korte responsetijd tot 35 micro­ seconde. Daarmee is de WFS nog beter geschikt voor die processen waarbij het op snelheid aankomt. Ook handig in de verbeterde WFS: dankzij IO-Link stelt u alle parameters makkelijk in via SOPAS parametreersoftware.

: Productnieuws

ON ULTRASO G O O L A AN

Profiler™ 2: net iets nauwkeuriger De Profiler van SICK staat bekend als de kosteneffectieve oplossing voor profielmetingen. Deze 2D-afstandsmeter voor de korte afstand is geschikt voor zeer nauwkeurige metingen op de x- en z-as en meet met het grootste gemak het oppervlak van complexere objecten. Dankzij de geïntegreerde evaluatie-unit worden installatietijd en -kosten tot een minimum gereduceerd. De CMOS-ontvanger staat garant voor nauwkeurige metingen, de meegeleverde software zorgt voor een uitstekende visualisatie van het meetproces. De nieuwe Profiler 2 beschikt nog steeds over alle pluspunten van zijn voorganger, maar werkt met een iets hogere nauwkeurigheid.

Nieuw: UC4 analoog voor afstandsbepaling

Lector 642 Flex: omnidirectionele barcodelezer met groot leesveld

De kleine ultrasoonsensoren uit de UC4-serie worden al jaren ingezet voor vele detectie-, meet- en positionerings­ toepassingen. Omdat ze zich bij hun werk niet laten afleiden door materiaalkleur, glans, vreemdlicht, vuil, stof, vocht en mist – mede mogelijk gemaakt door een nauwkeurige achtergrondonderdrukking – zijn de resultaten uiterst betrouwbaar. Voeg daarbij de teachknop voor het makkelijk inregelen en duidelijk is waarom de ultrasoonsensoren veelvuldig worden ingezet bij zware omgevingsomstandigheden. Naast uitvoeringen met PNP/NPN-schakeluitgang is er nu ook een variant met een analoge uitgang. Deze UC4 analoog is de ideale oplossing voor afstandsbepaling.

Met de Lector 650 introduceerde SICK niet zo lang geleden een barcodecamera met een groot leesveld en zo’n interne rekenkracht dat het eigenlijk niet meer uitmaakt hoe snel de transportband gaat of hoe het pakketje langs de camera wordt gehaald. Een mooie oplossing voor high-end en high-speed applicaties met een navenante investering. Maar wat als je wel het leesveld wenst, maar niet die allergrootse rekenprestaties nodig hebt? Die vraag kwam de afgelopen tijd vaak binnen bij SICK. Daarom is er nu de Lector 642 Flex, een kostenefficiënter en breed inzetbaar visionalternatief voor die applicaties waarbij niet de allerhoogste performance vereist is.

Verbeterd: de optische lineaire meetsystemen OLM100 en OLM200

TAPE TOT 100 MM HOOGTE

De optische lineaire meetsystemen OLM100 en OLM200 hebben hun meerwaarde al binnen veel toepassingen bewezen. Zo worden ze ingezet voor de positiebepaling van kranen, AGV’s, monorails, draaitafels, liften, robots, overheadconveyors en andere transportsystemen. De systemen meten de afstand aan de hand van barcodes die op een speciale flexibele zelfklevende tape staan, en worden aangebracht op de geleiding. Was de polyester barcodetape tot nu toe 30 mm hoog, nu is deze verkrijgbaar in hoogtes tot 100 mm. Verder is de software verbeterd en kan beschadigde tape snel en tijdelijk worden gerepareerd met SmartPOS reparatietape. Omdat deze speciale tape geen absolute positie-informatie bevat, kan deze overal worden ingezet.

35

VERDER KIJKEN, VERDER KOMEN MET DE ONDERSTEUNING EN KENNIS VAN SICK.

THIS IS

Sensor Intelligence. Detecteren, positioneren, identificeren? Voor de beste oplossingen moet je soms verder kijken, weten we bij SICK. Vanuit onze brede kennis en wereldwijde ervaring helpen we u alle mogelijk­heden te overzien en bieden we u ondersteuning en begeleiding op elke gewenste locatie. In ons Test & Training Centrum in Bilthoven kunt u nu zelfs uw nieuwste applicaties testen zonder uw processen te moeten stilleggen. Maak ook kennis met de wereld van SICK en ontdek hoe we u graag verder helpen. www.sick.nl