België – Belgique P.B. 9500 GERAARDSDBERGEN B.C. 10117
TUINIEREN sold
Rekeningnr BNP Fortis: BE29 0010 4554 0364
Maand: mei 2015 Postkantoor GERAARDSBERGEN I P 508040
KONINKLIJK WERK DER VOLKSTUINEN GERAARDSBERGEN vzw Voorzitter: André Depelseneer Tel.: 054411906 Verantwoordelijke uitgever: Eddy Praet Watermolenstraat 115 9500 GERAARDSBERGEN tel: 054415950
[email protected] www.volkstuinengeraardsbergen.be
MAANDBLAD (verschijnt niet in augustus)
Waar het leven mee begint… Nog even terug denken aan al onze moederkes met volgend gedichtje van Toon Hermans. Mama is het woord waar het leven mee begint. Mama is het woord dat hoort bij ieder kind. Een woord om zacht te zeggen, niet om luid te schreeuwen. Het hoeft niets uit te leggen en gaat door alle eeuwen. Mama is het woord waar de mensheid mee begint. Mama is een ander woord voor liefde.
Volgende activiteiten •
Zondag 31 mei 2015: Zaal St. Bavo, Hoge Buizemont 165 te Geraardsbergen: jaarlijkse barbecue met volgend programma: vanaf 10u30 onthaal met koffie en een boterkoek om 11u: voordracht over “Bloembollen” door Robin Saelens vanaf 12u aperitief en barbecue (kipfilet, spek en braadworst, vergezeld van een koud schoteltje en aangepaste saus) na al dat lekkers nodigen wij u uit voor een korte wandeling naar het natuurreservaat Kortelake met natuurlijk Willem Boonen als onze trouwe gids. Afspraak rond 14u15 aan de Colruyt parking, Groteweg te Overboelare. Na de wandeling bieden wij u een drankje aan in het Bruggenhuis. U kan nog steeds inschrijven door overschrijving van het verschuldigde bedrag (15 euro per persoon) op rekening BE29 0010 4554 0364 van Volkstuinen Geraardsbergen met vermelding van het aantal personen (deelname barbecue + deelname wandeling). In de prijs is het aperitief, de barbecue en deelname aan de begeleide wandeling inbegrepen. Alvast hartelijk welkom aan alle leden en sympathisanten vanwege het bestuur.
•
Zaterdag 6 en zondag 7 juni 2015: clubreis naar Engeland We wensen er de deelnemers aan te herinneren dat we stipt om 5.30u zullen vertrekken. Afspraak aan de kerk St.-Macarius, Astridlaan (de Reep), waar er voldoende parking is. Wees op tijd!. Zorg er ook voor dat je na uw goed humeur ook zeker uw IDENTITEITSKAART bij hebt. Zonder pas word je niet toegelaten op de boot en eindigt de reis voor ze goed en wel begonnen is!
•
Weekend 20 – 21 juni 2015: plantenruildag op de tuintjes Noteer alvast ook die data in uw agenda. Kom ons dan zeker een bezoekje brengen op de volkstuinen. Meer details (waar, tijdstip,…) mag u verwachten in ons volgend maandblad.
Tuinieren_201505
1
Eddy Praet
Sint-Jozefinstituut “ ’t Karmelieten “ Karmelietenstraat 57 9500 Geraardsbergen
BuBaO De Mozaïek Boelarestraat 3 9500 Geraardsbergen tel: 054/41 83 50
tel: 054/41 07 10 – 054/412 412
In memoriam In
Op 12 april 2015 overleed mevrouw Mariette De Smet, moeder van ons lid Johan Verstuyft. Op 13 april 2015 overleed de heer Pol Talloen, lid van onze vereniging. Op 14 april 2015 overleed mevrouw Mariette De Pelsemaeker, moeder van ons lid Paul Somers. naam van alle leden biedt het bestuur aan de families zijn innige deelneming aan.
De relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten Hart- en vaatziekten (cardiovasculaire ziekten) zijn in de meeste Europese landen de belangrijkste oorzaak van vroegtijdige sterfte. Dr. Ir. E. De Maerteleire startte zijn voordracht met een overzicht van de vooropgestelde doelstellingen om deze ziekten te voorkomen of alvast het risico te minimaliseren. Deze zijn: Niet roken Evenwichtige voeding Lichaamsbeweging (30 minuten per dag) BMI < 25 en geen centrale obesitas (buikomvang ter hoogte van de navel < 94 cm bij de man en < 80 cm bij de vrouw) Bloeddruk < 140/90mmHg Totaalcholesterol < 190 mg/dl LDL-cholesterol < 115 mg/dl Bloedglucose < 110 mg/dl Zoals hierboven in de doelstellingen benadrukt heeft voeding wel degelijk een impact op onze gezondheid. Om deze stelling te staven maakte de heer De Maerteleire de vergelijking tussen de mediterrane landen, Albanië, Japan,.. waar ze dank zij hun voedingspatroon (veel groenten, fruit, vis) een hogere levensverwachting hebben dan in andere Westerse landen. Dit in tegenstelling tot bv. de Verenigde Staten waar de vet- en suikerrijke voeding voor enorme gezondheidsproblemen zorgt. Cholesterol Alhoewel cholesterol niet goed in de oren klinkt, is het toch een nuttige stof voor ons lichaam. Een volwassen mens bevat ongeveer 60 g cholesterol. Het is onontbeerlijk voor de productie van galzuren, vitamine D, hormonen en voor de vorming van celwanden. Het beste bewijs hiervoor: onze lever maakt zelf per dag ongeveer 1,5 g van deze vetachtige substantie aan. Die aanmaak gebeurt vooral ‘s nachts. Mensen die cholesterolverlagende medicatie (statines) moeten nemen, doen dit daarom best ’s avonds, vóór het slapen gaan. De opname van cholesterol uit de voeding is beperkt en afhankelijk van de samenstelling van de voeding. Er zijn twee soorten cholesterol. LDL (ook wel de ‘slechte’ cholesterol genoemd) zet zich gemakkelijk tegen de vaatwanden af, waardoor ze gaan vernauwen Dit kan leiden tot het ontstaan van hoge bloeddruk, aderverkalking, een hartinfarct of beroerte. HDL (ook wel de gunstige cholesterol genoemd) is in staat om de gevaarlijke LDL-cholesterol van de vaatwanden te verwijderen en terug te transporteren naar de lever. Daarnaast komen ook triglyceriden (=vetten) voor in het bloed (geven een verhoogde kans op trombose). Hoe hoger de triglyceriden, hoe lager de HDL-cholesterol fractie. Door oververzadiging van de gal met cholesterol kan het gaan neerslaan en kunnen er galstenen ontstaan. Niet alleen de totale waarde van cholesterol in het bloed is van belang (streefwaarde < 190 mg/dl), maar ook de verhouding tussen LDL (<115 mg/dl) en HDL (>40 mg/dl), de zogenaamde risicofactor (<3,5). In de verdere uiteenzetting werden, in een tiental punten, richtlijnen gegeven om door een gezonde voeding het risico te minimaliseren. De heer De Maerteleire wist daarbij, in een bijwijlen flamboyante stijl, een overvolle zaal te boeien tot het einde. Tuinieren_201505
2
Eddy Praet
Import van Zuid-Afrikaanse wijnen • • • Marc en Danielle Van Ongeval-Coesens Zavelstraat 42 Geraardsbergen 054 41 41 41 0497 53 81 27
• •
Verkoop rechtstreeks aan particulieren. Wijnen voor elk budget en verkoop per fles mogelijk. Tot 10% korting op onze prijzen vermeld op de website! Afhalen na afspraak of gratis levering in de regio vanaf 12 flessen. Een prijslijst met het volledig overzicht en de klantprijzen, vraag info:
[email protected] www.hetwijngoed.be
1. Vetten in de voeding De drie grootste risicofactoren om hart- en vaatziekten en trombosen te krijgen m.b.t. vet zijn: Geoxideerde LDL-cholesterol Transvetzuren De verhouding omega-6/ omega-3 in de voeding Men onderscheidt volgende vetten: verzadigde vetten: alle dierlijke vetten, deze vetten zijn hard bij kamertemperatuur. Verzadigd vet verhoogt de totale cholesterol, maar de risicofactor verandert nauwelijks (HDL en LDL verhogen in gelijke mate). In de recente literatuur wordt geen basis gevonden voor de overtuiging dat verzadigd vet een verhoging van het cardiovasculair risico inhoudt. Wees dus niet bang voor een klontje boter, maar overdrijf niet. onverzadigde vetten, onderverdeeld in: o enkelvoudige (mono-vetzuren, Omega-9): plantaardige oliën, bv. olie gewonnen uit olijven, avocado, pinda, amandelen, … o meervoudige (poly-vetzuren): Omega-6: zonnebloemolie, maiskiemolie, sojaolie, tarwekiemolie (gebruik beperken) Omega-3: aanwezig in vette vis (makreel, haring, sardientjes, zalm, …) maar ook in lijnzaadolie, koolzaadolie, walnoten, groene groenten,… Een hoge risicofactor voor hart- en vaatziekten is de verhouding omega-6/ omega-3. Deze moet kleiner zijn dan 5. Momenteel ligt deze waarde in de westerse landen op 15 à 20 : véél te hoog! Een slechte verhouding leidt tot meer ontstekingen. Tip: eet 2x per week vis (250 g/week), gebruik meer olijfolie, eet regelmatig noten Cholesterol wordt pas gevaarlijk wanneer hij oxideert: “ geoxideerde cholesterol ” verhoogt het risico voor bloedklonters. Geoxideerde cholesterol ontstaat wanneer vet verhit wordt en er te weinig antioxidanten in de voeding aanwezig zijn om de oxidatie tegen te gaan. Het is de geoxideerde cholesterol die, samen met de transvetzuren het grootste gevaar uitmaakt om hart- en vaatziekten en trombosen te krijgen. Transvetten zijn geharde oliën: vloeibare oliën (meestal plantaardige) die door een chemisch proces worden omgezet in een vastere vorm, om bv. koelkastsmeerbare boter te verkrijgen. Deze gedragen zich als LDL cholesterol, dus inname hiervan zeker beperken. Ze verminderen de concentratie aan prostacycline, een stof die bloedklonters tegengaat en verhogen ook het risico op diabetes type II. Ze doen vooral vet in de buikstreek aanzetten (“ appeltype “). Dus zoveel mogelijk transvetzuren vermijden (minder koekskes en patékes eten, maar het is toch zo lekker hé ). 2. Zetmeel, suikers en vezels -
Zetmeelhoudende producten, zoals aardappelen, brood, pasta’s, rijst, mais zijn goed, maar beperk de opname van “koolhydraten” tot maximum 40% van de dagelijkse energiebehoefte. Vezelrijke producten (volkoren, havermout, haverzemelen,…) en oplosbare vezels, zoals groenten en fruit kapselen de cholesterol in. We moeten dringend minder suiker eten en dan vooral toegevoegde suikers! Ze verlagen de HDLcholesterol en verhogen de concentratie aan triglyceriden. Gebruik zo weinig mogelijk toegevoegde suikers (max. 5% van de dagelijkse energiebehoefte): o voor vrouwen (2000 kcal): 25 g/dag (6 kl), o voor mannen (2400 kcal): 38 g/dag (9 kl) We eten gemiddeld bijna het drievoudige.
Tip om uw cholesterol snel naar omlaag te helpen: drink ‘s morgens een glas melk met hierin 5 koffielepels haverzemelen (25 à 30 g). Wel erop letten dat je nadien veel water drinkt. Tuinieren_201505
3
Eddy Praet
3. Gefermenteerde zuivelproducten Yoghurt (bij voorkeur magere), karnemelk, …: doe dit bij voorkeur ’s avonds, je lichaam profiteert dan meer van het opgenomen calcium. Het verbruik van kaas en zuivelproducten beperken tot de minst vette soorten. 4. Alcohol Beperkte opname is toegelaten: het laagste risico ligt bij 10 g alcohol/dag voor vrouwen (1 consumptie), tot 25 g alcohol/dag voor mannen (2 consumpties). De Franse paradox: Fransen zijn grote kaaseters maar drinken hierbij ook veel rode wijn. De rode wijn treedt op als een antioxidant waardoor de LDL-cholesterol zich niet kan afzetten op de vaatwanden. 5. Zout Gebruik minder dan 6 g zout (natriumchloride) per dag; er zit in groenten (bonen, spinazie, koolsoorten) en fruit (dadels, bananen) voldoende zout (kaliumchloride). Het is een misvatting dat zeezout gezonder is dan gewoon zout. Opgelet met “verborgen” zouten in de voeding (chips, koekjes, conserven, soepen,…). Vermeldenswaardig hierbij is dat de bakkers het zoutgehalte in het brood sterk verlaagd hebben, en dit in kleine stappen zodat de consument hieraan geleidelijk gewend geraakt is. 6. Cholesterolrijke voedingswaren -
-
Hoe meer dierlijk vet in een levensmiddel, hoe rijker aan cholesterol. Echter, de opname van cholesterol uit de voeding wordt sterk afgeremd door de gelijktijdige aanwezigheid van plantaardige sterolen (fytosterolen, zie verder). Eet daarom gelijktijdig met cholesterolrijke voedingsmiddelen ook vezelrijke voedingsmiddelen. Let op met orgaanvlees, zoals hersenen, niertjes, zwezeriken, lever. Schaal- en schelpdieren zijn relatief arm aan cholesterol en de opname in het darmstelsel is beperkt. Eieren verhogen NIET het gehalte aan cholesterol in het bloed.
7. Plantaardige sterolen Plantaardige sterolen zoals Fytosterolen zijn o.m. aanwezig in soja- en volkorenproducten, groenten en fruit, noten. Bepaalde margarines, zoals bv. Becel Pro-Activ (met plantensterolen uit soja) zijn interessant voor een tussenperiode, maar niet voor blijvend gebruik. 8. Antioxidanten Antioxidanten verminderen de concentratie aan geoxideerd LDL, verantwoordelijk voor de verharding van de aders en de afzetting van plaques in de bloedvaten. Daarom volgend advies: Eet 300 g groenten (eet gevarieerd en ‘gekleurd’) en 2 stukken fruit/dag (eet appels met de schil) Eet regelmatig noten, vooral amandelen en walnoten (bv. 8 noten/dag). Noten bevatten het aminozuur arginine waardoor extra stikstofoxide (NO) aangemaakt wordt dat de aders soepel houdt. Noteneters hebben doorgaans een hogere HDL cholesterol en een lagere CRP (C-reactief proteïne) wat wijst op minder ontstekingen. Tomaten verlagen het gehalte aan vetten in het bloed en gaan ook de opstapeling ervan in de lever tegen. Groene thee bevat catechines en cafeîne: gedronken na de maaltijd verhinderen deze de opname van cholesterol en vet uit de voeding in het darmstelsel. Cafeïne heeft ook een beschermend effect op de hersenen (1 kopje koffie per dag volstaat al). Cacaobonen (9% polyfenolen): 10 g pure chocolade/dag (Fondant met meer dan 70% cacaomassa) heeft een positief effect op Cardio Vasculaire Aandoeningen (CVA) en op de bloeddruk. Chocolade eten reduceert de kans op prostaatkanker en heeft een antiverouderingseffect. Rode wijn (meer dan witte) heeft een gunstig effect op de bloeddruk (ook rozijnen trouwens) en het cholesterolgehalte. Blauwe bessen bevatten ‘anthocyaninen’: deze zorgen voor een betere doorbloeding en verbeteren het cholesterolprofiel (LDL daalt, HDL stijgt). 9. Kruiden en specerijen Gebruik veel kruiden en specerijen met een voorkeur voor: knoflook, gember, curry (dankt zijn gele kleur aan de Kurkuma wortel), pepers, koriander, dille, basilicum 10. Vitamine D3 Mensen met een te laag gehalte aan vitamine D3 hebben meer kans op hart- en vaatziekten. Dus: voldoende blootstelling aan zonlicht (20 minuten per dag in de periode 01/04 – 30/09, de mouwen moesten dus al een dikke maand opgestroopt zijn!). Opname via de voeding kan met volle melk (is goed voor ¼ van de benodigde hoeveelheid), vette vis of via supplementen (aanbevolen voor senioren). Tuinieren_201505
4
Eddy Praet
Courgettes in alle vormen en kleuren Een gewas dat de tuinier zeker even veel plezier zal verschaffen als de pompoen, is de courgette. Courgettes (Cucurbita pepo) behoren tot de familie van de Cucurbitaceae. Augurk, meloen, komkommer en pompoenen zijn de andere voornaamste leden van deze familie. Courgette kan je als verkleinwoord van het franse ‘courge’ (synoniem voor potiron) beschouwen. Andere namen die men op de zaadverpakking al eens terug vindt zijn: kussa, zucchini, zuchetti en squash (squash is ook de Engelse verzamelnaam voor alle pompoensoorten). De plant komt oorspronkelijk uit het zuidelijke deel van Noord-Amerika en uit Mexico en werd in de 16e eeuw geïntroduceerd in Europa. Eerst genoot de plant vooral bekendheid in Zuid-Europa, maar ondertussen is ze ook bij ons al goed ingeburgerd. In tegenstelling tot pompoenen (Cucurbita maxima), die kruipende planten zijn, hebben courgettes een gedrongen groeiwijze. De bladeren met witte zilverachtige tekening zitten allemaal dicht bijeen op een korte hoofdstengel. Ze zijn ruw, stekelig behaard en dieper ingesneden dan bij pompoen. Bij teelten die wat langer duren is het aan te raden om deze stengel te ondersteunen. Dit kan met een bamboestok waar de korte, dikke hoofdstengel dan aan vastgezet wordt. Courgettes worden ook wel eens aangeduid als zomerpompoenen omdat ze jong en onrijp geoogst worden. Als je courgettes laat groeien worden ze ook zeer groot, net zoals pompoenen. Tegenwoordig vind je courgettes in allerhande vormen (langwerpig, bolvormig, peervormig, …) en kleuren (donkergroen, heldergroen, geel, wit, gestreepte. …). Ieder zaadhuis houdt er wel een eigen ras op na voor alle mogelijke varianten. Enkele voorbeelden: Groene van Milaan, Black Beauty, Gold Rush, Ronde van Nice, … . Zelf heb ik (eerder toevallig) een ‘specialleke’ op de kop getikt: Cucurbita pepo tromboncino, een Italiaanse rankende en klimmende variëteit met vruchten in de vorm van een trombone (zie foto). We zien wel wat het wordt. 1. Teeltwijze De courgette is even vorstgevoelig als de pompoen. De zaai- en planttijdstippen zijn daarom vrijwel dezelfde als bij de pompoen. Er is een hoge temperatuur van minimaal 20° C vereist om een vlotte en vlugge kieming te bekomen. Na vijf dagen zijn de zaden opgekomen. In de meeste gevallen wordt er rechtstreeks gezaaid in een pot van 8 tot 12 cm. Duw het zaadje 1,5 tot 2 cm diep, schuin met de punt naar beneden. Daarna lichtjes bevochtigen is voldoende, het water mag zeker niet door de pot lekken! Overtollig vocht zou ervoor zorgen dat de ontluikende kiem aan het rotten gaat. Na opkomst mag de temperatuur dalen tot 15-18° C. Wie vroeg zaait (vanaf 20 april) kan rekenen op een opkweekperiode van vier weken om een pootbare plant te bekomen. Bij een zaaidatum vanaf 20 mei (uiterste zaaidatum voor de openluchtteelt is eind juni) kan je na twee weken al planten. Om steeds over een jong en productief gewas te beschikken is het aan te raden twee keer te gaan zaaien, eenmaal eind april - begin mei en nog eens einde juni. Deze late zaaiing zorgt ervoor dat je in augustus en september een jong en productief gewas hebt. Courgette is een gulzige en snelle groeier, maar raakt ook snel ´versleten´. De groei van oudere planten stagneert wat waardoor ze vatbaarder worden voor witziekte (echte meeldauw, zie verder). 2. Standplaats en bemesting Deze snelgroeiende vruchtdragende groente verkiest een warme en zonnige plaats. Alle grondsoorten zijn geschikt, als de grond maar voldoende vruchtbaar is en het gewas over voldoende water kan beschikken. De grote bladeren verdampen zeer veel en de snelgroeiende vruchten kunnen alleen maar zwellen als ze voldoende water kunnen opnemen. Een goede bemesting is voor courgette onontbeerlijk. Zoals de pompoen houdt ze van een rijkelijke organische bemesting (stalmest of compost, 15 liter per m²), vooraf ingewerkt tijdens de grondbewerking. Na de grondbewerking wordt dan nog een samengestelde meststof ingewerkt bijvoorbeeld 80 g m² 12-10-18 (bv. blauwe korrel). Tijdens de oogst moet je mogelijks regelmatig bijbemesten à rato van 20 g per m². Strooi deze meststof in de nabijheid, maar niet vlakbij de voetplant. In droge periodes zal je moeten water geven om deze meststof sneller te doen werken. Uitplanten gebeurt best niet te vroeg, want courgette is zeer gevoelig voor zelfs lichte nachtvorst. Zonder afdekking is half mei een goed tijdstip. Als je vroeger wil of moet uitplanten omdat het plantgoed te groot wordt, bescherm ze dan met een tunnel van plastiekfolie of vliesdoek. Plant slechts één courgetteplant per m². Je kan er voor kiezen om de courgettes uit te planten op een licht verhoogde rug, die je kan afdekken met zwarte folie of worteldoek. Zo warmt de grond sneller op, droogt hij minder uit en blijven de vruchten schoon. Indien je geen folie gebruikt kan je stro of andere mulchmateriaal rond de planten aanbrengen. Tuinieren_201505
5
Eddy Praet
3. Oogst en bewaring De bestuiving kan soms voor problemen zorgen. Dikwijls zijn er in het begin eerst vrouwelijke bloemen en nog geen mannelijke. De vrouwelijke bloemen zijn te herkennen aan het langwerpig lan vruchtbeginsel (zie foto). Courgettes bloeien ‘s morgens vroeg en tegen de middag zijn alle bloemen verwelkt. Je kan de bestuiving zelf kunstmatig uitvoeren (met et een penseeltje het stuifmeel van de mannelijke bloem overbrengen op de vrouwelijke). vrouwelijke) Ik heb alle vertrouwen in het bezoek van de hommels of bijen. Oogsten van courgettes doe je best met een mes. Laat een voldoende lang steeltje aan de vrucht, dit bevordert de bewaarbaarheid. Courgette is een spektakelgroente. Met goed weer duurt het maar enkele enkele dagen vooraleer aan de bloem een plukwaardige courgette tevoorschijn komt. Normaal is dat tussen 7 en 14 dagen. Het komt er dan op aan om er snel genoeg bij te zijn, want courgettes worden jong geplukt, geplukt liefst niet groter dan 15 tot 20 cm en lichter dan een halve kilo. De e schil van jonge courgettes is minder dik en hard. Als je langer wacht, krijg je kilo’s zware vruchten die enkel nog voor soep geschikt zijn. Regelmatig en jong plukken bevordert ook de vruchtzetting van nieuwe bloemen. Als je maar op tijd plukt, lijkt er geen einde te komen aan de nieuwe bloemen en vruchten. Twintig tot veertig stuks per plant is geen uitzondering. Maar wist je dat je van courgettes ook de bloemen kan gebruiken? De vrouwelijke courgettebloemen zijn voor velen een echte delicatesse. Je kan van in juni (als het weer meezit) tot begin oktober over verse courgettes beschikken. Jonge courgettes kan je op een koele plaats wel een aantal dagen bewaren. Volgroeide courgettes bewaren dankzij hun verharde schil veel langer, maar maar zijn zoals gezegd om hun smaak enkel nog voor soepen geschikt. 3. Ziekten en plagen In de praktijk komen weinig ziektes voor. Wel kan het gebeuren dat de bevruchting moeilijk verloopt als het te koud is. Normaal verdroogt de bloem na de vruchtzetting en valt ze af. Bij sommige rassen gebeurt dat niet. Je kan de bloem er dan beter aftrekken. Niet goed bevruchte courgettes groeien nog wat uit maar rotten aan de punt van de vrucht. De schimmelziekte die de vruchten aantast is meestal Botrytis (te herkennen en aan het grijze schimmelpluis) en treedt vooral op bij vochtig (na)zomerweer. Je verwijdert die vruchten best zo snel mogelijk om te vermijden dat de de gezonde vruchten aangetast worden. Om problemen met rotte vruchten te voorkomen geven we beter water tussen tus de planten en aan de voet van de plant. Met het intensiever worden van de courgetteteelt, ook in onze streken, steken een aantal virussen zoals komkommermozaïek-,, courgettegeelmozaïek-, courgettegeelmozaïek , en watermeloenenmozaïekvirus de kop op. Als courgette wordt aangetast tast door een virus, zijn bladluizen meestal de overbrenger van het kwaad. Bladluizen boren in korte tijd veel planten aan en verspreiden de virussen razendsnel. Aangetaste planten vernietig je het best zo snel mogelijk. Aantastingen komen voornamelijk in augustus voor. Een vroege teelt blijft doorgaans gespaard. Je herkent een virusaantasting door het typische mozaïekpatroon op de bladeren van de plant. De bladrand krult en het blad verkleurt. De vruchten kunnen putjes in de schil vertonen en de productie neemt langzaam af. Witziekte of echte meeldauw is een schimmelziekte die veel voorkomt bij courgettes. Vanaf half augustus verschijnen ronde, witte vlekjes op de bladeren. De schimmel groeit uitwendig op het blad als een laagje wit stof dat op de bladeren ligt. Als de schimmelziekte wat verder gevorderd is komen er op de bladeren bruine vlekken en uiteindelijk kunnen de bladeren volledig afsterven. Oudere courgetteplanten zullen vroeg of laat met deze ziekte af te rekenen hebben. Als we de schimmel laten begaan gaan dan zullen de bladeren helemaal wit worden, waarna ze zeer snel verouderen en afsterven. Een oplossing is, zoals al vermeld bij de opkweek, zorgen voor een jong gewas in het najaar. Er zijn ook fungiciden beschikbaar die moeten ingezet worden vanaf het he ogenblik dat de eerste symptomen zichtbaar zijn. Producten op basis van zwavel moeten preventief ingezet worden vanaf einde juli. Succes toegewenst!
Tuinieren_201505
6
Eddy Praet
