Regizorg Centraal in Beeld Onderzoek naar de stand van zaken bij Regizorg B.V. op basis van het bedrijfsplan Eindrapportage
Amsterdam, 11 november 2009 Leon van den Dool Rocco Wammes Marjolijn van der Molen
*connectedthinking
Managementsamenvatting Een onderzoek naar de stand-van-zaken bij Regizorg B.V. is uitgevoerd door PricewaterhouseCoopers in opdracht van de gemeente Deventer. De onderzoeksvragen in het onderstaande kader stonden hierbij centraal. Wat is de actuele stand van zaken van Regizorg BV? • •
•
In hoeverre zijn doelstellingen gehaald? Wat zijn huidige kerngetallen? Wat zijn op basis van deze stand van zaken de financiële vooruitzichten en hoe ontwikkelt de kwaliteit van de zorg en de samenwerking tussen partners zich? Welke opties en meerwaarde voor de toekomst zijn er en welke leer- en verbeterpunten moeten worden opgepakt?
Op basis van interviews en het bestuderen van beschikbare literatuur zijn de onderzoeksvragen beantwoord. De komende jaren zijn waarschijnlijk getekend door bezuinigingen waar alle ketenpartners mee te maken krijgen. Op landelijk niveau bestaat de wens om de cliënt meer centraal te stellen en een daarbij passende bekostiging te ontwikkelen. De visie op een centrale voordeur wordt breed gedragen door gemeente, zorgverzekeraar, zorgkantoor, zorgaanbieders en cliënten. Regizorg richt zich nu met name op cliënten vanuit de WWB, Nadetentie, Huiselijk Geweld, verslaafden en dak- en thuislozen. Er is geen analyse en strategie aanwezig voor uitbreiding naar verdere doelgroepen. Ketensturing en afspraken daaromtrent ontbreken. Afspraken die gemaakt zouden moeten worden zijn: wijze van screening, keuzemogelijkheden voor de eerste stap in een traject, vervolgmogelijkheden voor de 2e stap, begeleiding en overdracht van cliënten in het hele traject, parallel oppakken van psychosociale problematiek en materiële problematiek, beëindiging van een traject. Het bestuurlijk model van Regizorg B.V. is recentelijk ingevuld. De werking van het besturingsmodel krijgt pas gestalte bij benoeming van heldere Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
kernprestaties. Op basis van deze kernprestaties kan een heldere opdracht aan de directeur geformuleerd worden. De Raad van Commissarissen kan haar toezichthoudende rol dan ook uitvoeren zoals deze bedoeld is. Regizorg B.V. heeft in de loop van 2008 huisvesting en een directeur gekregen en daarmee is de organisatie operationeel geworden. De doelstellingen zijn dan ook nog niet behaald. De invulling van de werkprocessen schiet aanzienlijk te kort op het gebied van het vastleggen van cliëntgegevens. Resultaat- en effectmeting is niet mogelijk en het monitoren van de voortgang van cliënten is vooralsnog een uitdaging. Regizorg B.V. dient te bekijken of het mogelijk is de lijn naar het CIZ te verkorten. Bij onveranderd beleid zullen de structurele verliezen bij Regizorg significant oplopen hetgeen vraagtekens oproept bij de financiële continuïteit van de onderneming. Op basis van de bevindingen zijn er drie mogelijke scenario’s te schetsen: 1.
Stoppen met Regizorg
2.
Ketenarrangementen opstellen, daarna doelgroepen overhevelen
3.
Doelgroepen overhevelen, daarna ketenarrangementen opstellen
Gezien de kennis en ervaring die opgedaan is met en binnen Regizorg B.V. is het versneld doorvoeren van scenario 2 de beste optie. De gemeente Deventer zou een plan van aanpak op moeten stellen welke activiteiten hiertoe nodig zijn. Een essentieel onderdeel hiervan is het maken van afspraken met ketenpartners. Gezamenlijke workshops met ketenpartners gefaciliteerd door een onafhankelijke partij kunnen een nuttig instrument zijn. 2
Opbouw van het rapport Het onderzoek naar de stand-van-zaken met betrekking tot Regizorg BV is gebaseerd op het bedrijfsplan “De klant centraal in Beeld 2007 – 2011”. Het rapport is derhalve ook gebaseerd op de hoofdstukken in het bedrijfsplan. In het eerste hoofdstuk, de inleiding, is beschreven welke onderzoeksvragen centraal stonden en hoe dit onderzoek uitgevoerd is. Hoofdstuk 2 beschrijft de trends en ontwikkelingen die de komende jaren op Regizorg B.V. af zullen komen en die meegenomen moeten worden in het vormen van een zuiver beeld van de omgeving waarin Regizorg B.V. een rol speelt.
In de bijlage is een lijst met gebruikte afkortingen opgenomen. Tevens staat daar beschreven welke organisaties en personen geïnterviewd zijn en welke documenten bestudeerd zijn. Cijfermatige gegevens over de cliënten van Regizorg B.V. zijn ook in de bijlage opgenomen. Tot slot is een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen in de afgelopen jaren die betrekking hadden op Regizorg B.V. opgenomen. Dit leidt tot de volgende inhoudsopgave:
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 3 van dit rapport beschrijft de visie van Regizorg B.V. op hoe zij haar rol in de keten wil vervullen. Enkele elementen uit hoofdstuk 5 van het bedrijfsplan ‘Strategie en zorgvisie’ zijn hierin meegenomen vanwege het strategische karakter. De samenwerking met verschillende partijen, namelijk zorgaanbieders, zorgkantoor en gemeente staat centraal in hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 gaat in op de structuur van Regizorg BV. Tevens wordt beschreven wat de meerwaarde van het samenbrengen van de AWBZ- en WMO financiering is tot op heden. De doelstellingen van Regizorg B.V. en in hoeverre deze behaald zijn worden beschreven in hoofdstuk 6. Hoofdstuk 7 beschrijft de invulling van de werkprocessen bij Regizorg B.V. aan de hand van de 9 punten uit het bedrijfsplan die bijdragen aan de kwaliteit van zorg. Hoofdstuk 8 beschrijft de huidige financiële positie van Regizorg B.V. Conclusies en aanbevelingen op basis van de bevindingen uit het onderzoek zijn beschreven in hoofdstuk 9. Hoofdstuk 10 beschrijft mogelijke vervolgstappen voor de gemeente Deventer en Regizorg B.V. Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Managementsamenvatting
Pagina 2
Opbouw van het rapport
Pagina 3
1
Inleiding
Pagina 4
2
Trends en ontwikkelingen
Pagina 5
3
Visie
Pagina 6
4
Samenwerking binnen de keten
Pagina 7
5
Bedrijfsbelangen
Pagina 9
6
Doelstellingen
Pagina 11
7
Invulling van de werkprocessen
Pagina 13
8
Financiën
Pagina 16
9
Conclusies en aanbevelingen
Pagina 18
10
Mogelijke vervolgstappen
Pagina 20 3
1
Inleiding
Voor u ligt het rapport met de bevindingen van PricewaterhouseCoopers met betrekking tot de stand-van-zaken omtrent Regizorg B.V. in opdracht van de gemeente Deventer.
Aanleiding en doelstelling Aan de basis van Regizorg B.V. ligt het businessplan ‘De klant centraal in beeld’ voor de periode 2007 – 2011. Na de opstart in 2007 is Regizorg steeds verder operationeel geworden (zie bijlage voor een volledig overzicht). Tijdens deze startfase is een financieel verlies gemaakt. Dit leidde tot kritische vragen in de Raad van Deventer (25 maart 2009). De Raad gaf daarbij aan behoefte te hebben aan een onafhankelijke rapportage van de stand van zaken van Regizorg B.V. Men wilde onder andere weten of de doelen uit het bedrijfsplan gerealiseerd kunnen worden, of de kwaliteit van de zorg verbetert en of het verlies in de komende jaren weer goedgemaakt kan worden. Inmiddels is in de zomer van 2009 een nieuwe wethouder verantwoordelijk geworden voor Regizorg B.V. Deze wethouder werd geconfronteerd met de genoemde kritische vragen uit de Raad en over mogelijke verdere tekorten bij Regizorg B.V. Er is daarom behoefte aan een duidelijke en onafhankelijke rapportage op basis waarvan gestuurd kan worden en de vervolgstappen helder worden. De kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad is in algemene zin ten aanzien van verbonden partijen van groot belang. Tijdens het gesprek in de Raad werd al aangegeven dat het College de Raad graag verder wil informeren. Draagvlak in de Raad voor deze pilot is van groot belang. De rapportage zal daarom ook dienen om de Raad goed te informeren.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Dit heeft geleid tot onderstaande onderzoeksvragen: Wat is de actuele stand van zaken van Regizorg BV? • • •
In hoeverre zijn doelstellingen gehaald? Wat zijn huidige kerngetallen? Wat zijn op basis van deze stand van zaken de financiële vooruitzichten en hoe ontwikkelt de kwaliteit van de zorg en de samenwerking tussen partners zich? Welke opties en meerwaarde voor de toekomst zijn er en welke leer- en verbeterpunten moeten worden opgepakt?
De bevindingen in dit rapport zijn gerelateerd aan het bedrijfsplan, dat de periode 2007 tot 2011 bestrijkt. Regizorg B.V. is in mei 2008 operationeel geworden met de aanstelling van de directeur. De visie en doelstellingen zijn opgesteld op basis van een periode van vier jaar. Doelstellingen zullen derhalve nog niet volledig behaald zijn. Het doel van dit rapport is om aan te geven hoever Regizorg B.V. gevorderd is in het behalen van de doelstellingen uit het bedrijfsplan.
Aanpak Om de bovenstaande onderzoeksvragen te beantwoorden zijn alle relevante en tot onze beschikking gestelde documenten bestudeerd. Dit varieerde van jaarverslagen, financiële stukken tot onderzoeken van de Saxion Hogeschool. Een overzicht van alle documenten is opgenomen in de bijlage. Tevens zijn diverse personen die te maken hebben met Regizorg geïnterviewd om een zo volledig beeld te creëren van de huidige gang van zaken. Zowel aandeelhouders, opdrachtgevers, Raad van Commissarissen, medewerkers van Regizorg B.V. als ketenpartners zijn geïnterviewd. In de bijlage is een overzicht opgenomen van alle partijen waarmee gesproken is.
4
2
Trends en ontwikkelingen In het bedrijfsplan is beschreven hoe wijzigingen op het terrein van de zorgverzekering en de WMO aanleiding vormden om Regizorg B.V. op te richten. Deze trends en ontwikkelingen zijn tot op heden nog steeds actueel. De belangrijkste trends uit het bedrijfsplan zijn hier nogmaals genoemd: •
Financiële stromen staan los van elkaar
•
Instellingen zijn gericht op het behoud van verworven middelen
•
Aanbod is gelieerd aan zorginstelling en niet aan de cliënt
•
Instellingen gebruiken afzonderlijk een eigen cliëntvolgsysteem
•
Vrijblijvendheid voor de cliënt rondom het bieden en krijgen van ondersteuning
Anno 2009 komt daar nog een aantal andere trends en ontwikkelingen bij.
Bezuinigingen in de toekomst, doelgroep houdt prioriteit Op dit moment, twee jaar verder, hebben op het vlak van de WMO en AWBZ nog meer wijzigingen en ontwikkelingen plaatsgevonden, die van invloed zijn geweest op de voortgang van Regizorg B.V.. De belangrijkste ontwikkelingen worden hier beschreven. In het algemeen zullen ook de komende jaren getekend zijn door bezuinigingen. Op landelijk niveau bestaat de wens om de cliënt meer centraal te stellen en een daarbij passende bekostiging te ontwikkelen. De gemeente Deventer geeft aan dat voor hen de kwetsbare doelgroep die Regizorg B.V. bedient altijd prioriteit houdt vanwege de maatschappelijke zorgplicht van de gemeente.
AWBZ Per 1 januari 2009 zijn de AWBZ-functies 'ondersteunende begeleiding' en 'activerende begeleiding' gecombineerd tot één functie 'begeleiding'. Participatieactiviteiten zoals het meegaan bij moeilijk gesprekken vallen hier niet meer onder. Alleen mensen met matige en ernstige beperkingen op een aantal specifieke onderdelen krijgen vanaf 2009 nog AWBZ-begeleiding. Een deel van de functie 'activerende begeleiding' valt onder de functie 'behandeling'. Per 1 januari 2010 zal voor de functie begeleiding ook een eigen bijdrage van de cliënt gevraagd worden. Het aantal mensen dat aanspraak kan maken op een indicatie voor de functie begeleiding zal dalen.1 Momenteel is het ministerie van VWS zich aan het beraden hoe zij grote delen van de AWBZ kan overhevelen naar de Zvw en WMO. Uitgangspunt hierbij is dat een systematiek van persoonsvolgende bekostiging doorgevoerd kan worden. Bijvoorbeeld vouchers, een bekostiging die gebaseerd is op het aantal en soort cliënt dat zorg ontvangt van een instelling. Verder onderstreept staatssecretaris Bussemaker in haar brief aan de Tweede Kamer (12 juni 2009) het belang van een cliëntgerichte aanpak en ketenzorg. In juli 2010 wordt hier meer duidelijkheid en een besluit van de Tweede Kamer over verwacht.2
WMO Het kabinet verwacht een regierol van de gemeente in de cliëntondersteuning. Met het samenvoegen en beperken van de AWBZfunctie begeleiding is er meer druk bij gemeenten komen te liggen. In 2011 zal het kabinet 50 miljoen euro bezuinigen op de WMO. 1 http://www.
ciz.nl (22 oktober 2009)
2 http://www.minvws.nl/dossiers/awbz/
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
(22 oktober 2009)
5
3
Visie Regizorg concept is breed gedragen De visie van Regizorg B.V. is het op één lijn brengen van doelen en middelen om de kwaliteit van de samenleving te verhogen (hst 2 bedrijfsplan). Het belangrijkste doel van Regizorg B.V. is goede zorg voor kwetsbare burgers (hst 3 bedrijfsplan). Op basis van de interviews met directeur en aandeelhouders concluderen wij dat Regizorg B.V. dit doel wil realiseren door de regiefunctie te vervullen voor de kwetsbare burgers van Deventer die op zoek zijn naar ondersteuning in medische en nietmedische zin. Regizorg begeleidt deze mensen naar de juiste zorg en ondersteunt hen in praktische zaken. Uit interviews en documenten met verschillende betrokkenen blijkt dat het concept achter Regizorg breed gedragen wordt. Uit de notitie ‘Centrale voordeur’ van zorgaanbieders Tactus, Dimence en Iriszorg blijkt dat ook deze organisaties een ketensamenwerking op bestuurlijk en uitvoerend niveau onderschrijven. De in de notitie genoemde aanwezigheid van basisvoorwaarden gelden ook voor Regizorg: samenwerking tussen verschillende voorzieningen, beleid en regie (prioriteitstelling) en beleiden stuurinformatie. De genoemde functies van een centrale voordeur, passen binnen een organisatie als Regizorg B.V. In de notitie wordt voorgesteld om de functies anders in te vullen dan in de huidige situatie. De conclusie is dat de gemeente op dit vlak haar regierol dient te pakken, omdat de noodzaak is ontstaan om afspraken te maken over de ketenaanpak. Het is onvermijdelijk om afspraken te maken over de wijze van samenwerken en de daaropvolgende financiering. In interviews met alle betrokkenen wordt onderstreept dat een ketensamenwerking, waarbij de cliënt centraal staat, zeker mogelijk moet zijn. De steun vanuit de gemeente blijkt uit het feit dat zij een deel van haar regietaken door Regizorg B.V. laat uitvoeren (WWB, Nadetentie, Huiselijk Geweld).
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Salland Zorgverzekeraar presenteert en initieert het concept ook voor andere gemeenten. In het bedrijfsplan wordt dit ook benoemd als een ambitie. Uit het onderzoek ‘De cliënt geketend?’ van de Saxion Hogeschool (2009) blijkt dat de doelgroep behoefte heeft aan een centrale voordeur, die ondersteunt bij het opstarten van materiële en psychosociale trajecten.
Uitbreiding van diensten nog niet gerealiseerd In het bedrijfsplan wordt gesproken over een duidelijke rol richting de woningbouwcorporaties en justitie. Deze rol is niet nader toegelicht. Structurele contacten en afspraken richting de genoemde partijen zijn nog niet gerealiseerd.
Uitbreiding naar andere doelgroepen nog niet gerealiseerd De primaire doelgroep voor Regizorg B.V. is dak- en thuislozen, verslaafden en ex-gedetineerden (hst 5 bedrijfsplan). Hierbij wordt de ‘3 uit 8’ formule toegepast. De cliënten worden gekenmerkt door een multicausale problematiek, namelijk op 3 van de 8 probleemgebieden (verslaving, criminaliteit, psychiatrie, schulden, dak- of thuisloos, langdurige werkeloosheid of afhankelijk van een uitkering, geweldsslachtoffer en sociaal isolement). Op dit moment heeft Regizorg B.V. cliënten met een WWB-uitkering die vanuit de gemeente worden doorverwezen (325 cliënten), de doelgroep met betrekking tot de keten Huiselijk Geweld (90 cliënten) en Nadetentie cliënten (40 cliënten). De doelgroep is tot op heden niet uitgebreid met jeugdzorg, andere onderdelen van de WMO, zorgwekkende zorgmijders en mogelijke andere doelgroepen. De coördinatie van de ketens met betrekking tot mogelijke doelgroepen ligt bij verschillende partijen of is nog niet belegd. Meer cijfermatige gegevens over de cliënten zijn opgenomen in de bijlage. Een verdere analyse van de doelgroepen is nodig om te bepalen welke ketenarrangementen opgesteld dienen te worden en welke ketenaanpak daarbij hoort. 6
4
Samenwerking binnen de keten Ketensturing op drie niveaus onvoldoende
Gemeente Deventer
Het aansturen of regisseren van een keten moet ingebed zijn op drie niveaus en elkaar aanvullen: bestuurlijk niveau, ketenmanagement en uitvoeringsniveau. Op bestuurlijk niveau is er geen structureel overleg over specifieke ketens en hoe de ketenaanpak eruit zou moeten zien. In februari 2009 is het beleidsdocument Regionaal Kompas opgesteld, waarin doelstellingen voor kwetsbare doelgroepen zijn vastgelegd. De rol van Regizorg B.V. is hierin niet beschreven. De vertaling van deze beleidsdoelstellingen naar operationele processen en afspraken ontbreekt tot op heden. Enkel in het geval van de keten met betrekking tot Huiselijk Geweld is er sprake van structureel casusoverleg op keten management niveau. Op uitvoeringsniveau kunnen de verschillende medewerkers van zorginstellingen elkaar vinden om elkaar te ondersteunen bij individuele gevallen. Concrete afspraken die tussen de betrokken partijen over de ketenaanpak gemaakt moeten worden zijn minimaal de volgende: wijze van screening, keuzemogelijkheden voor de eerste stap in een traject, vervolgmogelijkheden voor de 2e stap, begeleiding en overdracht van cliënten in het hele traject, parallel oppakken van psychosociale problematiek en materiële problematiek, beëindiging van een traject.
De gemeente Deventer is opgedeeld in programma’s met een eigen budget. Regizorg B.V. heeft nu een tweetal contracten lopen via de gemeente. Het betreft hier afspraken over de WWB-cliënten met het cluster Werk, Inkomen, Zorg en Leefomgeving en cliënten met betrekking tot Huiselijk Geweld met het cluster Veiligheid. Over Nadetentie-cliënten zijn de (financiële) afspraken met de gemeente in een vergevorderd stadium.
* Screening Toeleiding
*
Materieel traject 1
2
* *
3
Psychosociaal traject 1
2
* *
*
Einde traject
3
Begeleiding, monitoring, traject toetsing afstemmingsmomenten waarover afspraken gemaakt dienen te worden tussen ketenpartners
*
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Zorgkantoor Salland Midden IJssel Zorgkantoor Salland Midden IJssel kan enkel de zorg financieren op basis van de AWBZ voor cliënten die een indicatie via het CIZ hebben verkregen. Nu de AWBZ-functie ‘begeleiding’ anders is ingericht begin 2009 is het moeilijk voor Regizorg B.V. om de taken die zij voor AWBZ cliënten uitvoeren vergoed te krijgen.
Zorgaanbieders De zorgaanbieders die in de relevante ketens een belangrijke rol spelen zijn onder andere Tactus, Dimence, Iriszorg, GGD, Carinova, MEE, Rentree en de Kij. Deze partijen voelen zich onvoldoende betrokken bij de oprichting en uitvoering van Regizorg B.V. Gedeeltelijk komt dit ook door het wisselen van projectleiders, die de basis voor Regizorg B.V. hebben gelegd, waardoor de continuïteit van de relatie niet geborgd was. De zorgaanbieders zijn het er mee eens dat ketensamenwerking de beste oplossing is voor het begeleiden en zorgen voor kwetsbare doelgroepen. Er bestaat een verschil van mening over de verdeling van taken en verantwoordelijkheden hierbij. De zorgaanbieders menen dat een centrale organisatie, zoals Regizorg B.V., verantwoordelijk kan zijn voor de toeleiding, Enkel de zorgaanbieders kunnen een intake doen vanwege het zorginhoudelijke karakter. Dit conflict staat een optimale samenwerking in de weg.
7
De zorgaanbieders detacheren veldregisseurs bij Regizorg B.V. Hierdoor bestaat Regizorg B.V. uit een multidisciplinair team van veldregisseurs die bekend zijn met de verschillende zorginstellingen. De personeelskosten die hiermee gemoeid zijn worden door Regizorg B.V. volledig vergoed tot 1 september 2009. Tussen Regizorg B.V. en de zorgaanbieders bestaan geen heldere afspraken waarin rollen, taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd. Om tot een goede ketenaansturing en –samenwerking te komen dienen deze afspraken op korte termijn gemaakt te worden.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
8
5
Bedrijfsbelangen
Structuur
Meerwaarde samenbrengen van financiering
Regizorg B.V. heeft twee aandeelhouders, de gemeente Deventer en Salland Zorgverzekeraar. Tweemaal in het jaar wordt een aandeelhoudersvergadering belegd waarin de financiële stukken en de voortgang besproken worden. In de praktijk hebben de aandeelhouders meer contact. In het beoogde besturingsmodel moet de Raad van Commissarissen (RvC) meer de toezichthoudende rol op zich gaan nemen. De RvC bestaat uit 3 personen en is verantwoordelijk voor het toezicht op Regizorg B.V in materiële zin en of “de dingen goed gebeuren”. In het voorjaar van 2009 zijn de leden van de RvC benoemd en derhalve is de RvC nog in ontwikkeling. De RvC wil een toezichthoudende rol vervullen en op afstand functioneren. Om deze rol naar behoren te kunnen vervullen dient een set van kernprestaties voor Regizorg B.V. vastgesteld te worden. De RvC zal vijfmaal per jaar samenkomen. De directeur opereert op tactisch niveau en is verantwoordelijk voor de aansturing van het personeel. Op basis van de vast te stellen kernprestaties heeft de directeur een duidelijke opdracht. Hieronder is het huidige organogram van Regizorg B.V. opgenomen. Aandeelhouders
Regizorg B.V. is opgericht vanuit de gedachte om financieringsverstrekkers, gemeente en zorgverzekeraar, samen te brengen, zodat de financiering rondom de cliënt centraal gevolgd zou kunnen worden. Tot op heden worden financieringsstromen nog nauwelijks samen gebracht. Publieke middelen maken nu een veel groter deel uit van de totale financiering van de trajecten voor cliënten (zie ook hst 8). Hieraan liggen een drietal oorzaken ten grondslag. Ten eerste wordt er wel doorverwezen naar trajecten en instellingen met AWBZ-financiering en andere financiering, maar dat wordt niet in cliëntgegevens bijgehouden. Vanuit Regizorg is hier beperkt zicht op. Ook zorgaanbieders weten niet welke cliënten via Regizorg zijn binnengekomen. Ten tweede zijn geen afspraken gemaakt over ketenarrangementen en de wijze waarop deze arrangementen worden gefinancierd. Het is niet dan ook niet mogelijk om hiervoor financiering aan te vragen middels bijvoorbeeld een AWBZ-indicatie. Ten derde maken de bestaande schotten tussen WMO, AWBZ en Zvw ketenfinanciering niet eenvoudig.
BV
RvC
Uit het onderzoek zijn geen knelpunten naar voren gekomen die een gevolg zijn van de gekozen rechtsvorm voor Regizorg B.V. Ook in een stichtingsvorm moeten afspraken gemaakt worden tussen samenwerkende partijen om duidelijkheid te scheppen over taken en verantwoordelijkheden.
Directeur
Secretariaat
Team Huiselijk Geweld Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Veldregisseurs
9
Verschillende rollen Betrokken partijen bij Regizorg B.V. hebben meerdere rollen (zie onderstaande tabel). Bij de start van een organisatie met een vooruitstrevend karakter is dit niet ongewoonlijk en zelfs vaak onvermijdelijk. Op termijn dient kritisch te worden gekeken naar de belangen en is het sterk aan te raden zoveel mogelijk een scheiding aan te brengen. Partij
Rollen
Gemeente Deventer
• • •
Aandeelhouder Opdrachtgever (oa zorginkoop) Verstrekker Lening
Salland Zorgverzekeraar
• • • • •
Aandeelhouder Verzekerden zijn klant Regizorg Commercieel belang Verstrekker Lening Zorginkoper voor inwoners regio Midden IJssel Leveren van zorg Leveren van personeel Voelen zich concurrent van Regizorg
Zorgkantoor Salland Midden IJssel Zorgaanbieders
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
• • •
10
6
Doelstellingen
De bevindingen met betrekking tot de doelstellingen in het bedrijfsplan 20072011 zijn een weergave van de huidige situatie. Dit rapport heeft als doel om te constateren in hoeverre doelstellingen gerealiseerd zijn. In het algemeen geldt dat de doelstellingen zoals deze geformuleerd zijn in het bedrijfsplan niet SMART zijn opgesteld. SMART is een afkorting voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Het is derhalve niet mogelijk om de doelstellingen kwalitatief of kwantitatief te meten. In dit hoofdstuk vindt u een zo volledig mogelijk beeld van de realisatie van de doelstellingen tot op heden, welke gebaseerd is op interviews en bestudeerde documenten. Per doelstelling zijn de bevindingen weergegeven.
Voldoen aan zorgplicht gemeente, verzekeraar en zorgkantoor door inkoop en levering van voldoende zorg Gegevens met betrekking tot de levering van zorg ontbreken, waardoor geen conclusie getrokken kan worden of voldaan wordt aan de zorgplicht. Zorginkoop wordt niet door Regizorg B.V. uitgevoerd vanwege haar beperkte schaalgrootte. Juridisch kan een AWBZ-instelling deze functie wel uitvoeren in de vorm van een constructie met een hoofdaannemer en onderaannemer. In dat geval moeten rolverdelingen helder zijn en duidelijke afspraken tussen betrokken partijen gemaakt worden.
Versterking van wonen, zorg en welzijn van en voor specifieke doelgroepen Incidenteel sluit Regizorg B.V. zich aan bij andere collectieve initiatieven zoals bij het realiseren van huisvesting voor zwerfjongeren. Regizorg B.V. heeft nog geen collectieve initiatieven gestart om hieraan een bijdrage te leveren. Het team Huiselijk Geweld, onderdeel van Regizorg B.V., richt zich regionaal op de versterking van wonen, zorg en welzijn voor daders en slachtoffers van huiselijk geweld.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Transparantie, toegankelijkheid, eenvoud voor de burger Regizorg B.V. heeft gekozen om zich voorlopig te richten op de doelgroepen waarvoor contracten en afspraken gemaakt zijn met gemeente en zorgkantoor. Regizorg B.V. heeft bewust gekozen niet actief naar een bredere groep te communiceren en haar toegankelijkheid te beperken. Een te grote aanwas van nieuwe cliënten kon de organisatie niet aan. Regizorg B.V. heeft deze strategie niet vastgelegd in een communicatieplan. De leden van het team Huiselijk Geweld investeren in voorlichting- en netwerkactiviteiten omtrent huiselijk geweld en de bijbehorende keten. Voor andere doelgroepen en ketens liggen hier kansen. Uit interviews met verschillende veldregisseurs blijkt een sterk positief effect van de mond-totmond reclame voor Regizorg B.V. Uit onderzoek van Saxion Hogeschool blijkt aanhoudende behoefte van de doelgroep voor een centrale voordeur. Deze behoefte wordt ook gevoeld vanuit de zorgaanbieders en financiers blijkt uit verschillende documenten en interviews. Gegevens ontbreken om te kunnen toetsen of cliënten en burgers Regizorg B.V. ervaren als transparant, toegankelijk en eenvoudig.
Transparantie in de administratie Regizorg B.V. beschikt per kwartaal over een financieel overzicht, waarin staat in hoeverre de begroting is gerealiseerd. Verder ontbreekt structurele informatie over cliëntgegevens. Het is niet mogelijk om financieringsstromen op cliëntniveau te kunnen monitoren. Kostprijsberekeningen van de diensten van Regizorg B.V. ontbreken. Het ICT-systeem is nog niet zover ontwikkeld en geïmplementeerd dat deze gegevens aan het systeem onttrokken kunnen worden. Jaarlijks levert Regizorg B.V. een jaarverslag en jaarrekening op, welke goedgekeurd wordt door de accountant.
11
Keuzemogelijkheden (zo mogelijk) Keuzemogelijkheden voor cliënten met betrekking tot het zorgaanbod ontbreken. Keuzemogelijkheden kun je bieden aan cliënten wanneer een overzicht van het productaanbod bestaat. Dit versterkt tevens de rol van de veldregisseur. Daartoe moet een goede relatie en afspraken met zorgaanbieders in de regio bestaan. Beide aspecten zijn nog niet op een voldoende niveau dat keuzemogelijkheden aan de cliënt geboden kunnen worden. Vanwege de aard van de problematiek is het lang niet altijd mogelijk om voor de kwetsbare doelgroepen waar Regizorg B.V. mee te maken heeft keuzemogelijkheden te bieden.
Lange Termijn Huisvesting Plan voor kwetsbare cliënten voor 10 jaar met woningbouwverenigingen Een huisvestingplan op de lange termijn voor kwetsbare cliënten is niet aanwezig bij Regizorg B.V. De verantwoordelijkheid voor het opstellen van dit Huisvesting Plan is belegd bij woningcorporaties (zie BBSH, Besluit Beheer Sociale Huursector) waar zij ook middelen voor ontvangen. Regizorg B.V. moet aangesloten zijn bij de totstandkoming en uitvoering van dit plan.
Helder besturingsmodel Regizorg B.V. heeft een helder besturingsmodel. De invulling van het model heeft nog enkele verbeteringen nodig. Een set kernprestaties dient te worden vastgesteld (bijvoorbeeld: gerealiseerde omzet tov begroting, gebudgetteerde kosten per traject versus werkelijke kosten, vordering van cliënten, voortgang in het maken van ketenafspraken). De opdracht van de directeur kan duidelijker geformuleerd worden met behulp van deze kernprestaties, waarbij doelstellingen SMART geformuleerd zijn. De RvC dient een rapportage over de kernprestaties te ontvangen om hun toezichthoudende rol te kunnen vervullen. In hoofdstuk 5 is verder ingegaan op de precieze invulling van het besturingsmodel. Om de keten te kunnen regisseren moet niet enkel Regizorg B.V. een helder besturingsmodel hebben. Ook het regionale besturingsmodel achter de keten moet helder zijn. In de regio Deventer is het besturingsmodel voor de keten op bestuurlijk niveau onvoldoende georganiseerd (zie hst 4).
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
12
7
Invulling van de werkprocessen
Om de invulling van de werkprocessen te beoordelen is gekeken in hoeverre de punten met betrekking op de kwaliteit van zorg, zoals geformuleerd in hoofdstuk 5 van het bedrijfsplan gerealiseerd zijn. Per punt wordt beschreven in hoeverre deze gerealiseerd zijn. Het primaire proces voor Regizorg B.V. bestaat uit: intake (screening, motivering), ondersteuning en begeleiding bij overdracht tussen zorgaanbieders. In het algemeen kan over de werkprocessen gesteld worden dat heldere afspraken ontbreken. Essentieel is dat met opdrachtgevers niet vastgelegd is wat het te bereiken resultaat is en waar het proces eindigt. Hierdoor is het niet mogelijk een personeelsplanning en daaropvolgend een kostprijsberekening te maken. In dit kader is een voorbeeld ter inspiratie opgenomen van de wijze waarop de gemeente Amsterdam resultaatafspraken heeft vormgegeven voor cliënten uit de WWB.
Re-integratieladder
I
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
II
III
IV
Werk niet gesubsidieerd
Arbeidstoeleiding
Arbeidsactivering
zorg
Re-integratieladder voor WWB-cliënten in Amsterdam
Maatschappelijke participatie
Per trede van de ladder is aangegeven wat de resultaten zijn. Op basis van deze resultaten kan men de voortgang die wordt gerealiseerd monitoren. Per trede is vastgesteld welke producten aanwezig moeten zijn en welke partij deze levert. Dit kan per doelgroep verschillen.
Trajectplannen obv plan-do-check-act cyclus Trajectplannen op basis van de plan-do-check-act cyclus zijn niet aanwezig. Trajectplannen die zowel het materiële als zorginhoudelijke of psychosociale traject omvatten kunnen enkel opgesteld worden in samenwerking met alle betrokken ketenpartners. Het ontbreekt aan structureel overleg tussen de ketenpartners om deze trajectplannen op te stellen.
Digitaal dossier Tot het voorjaar werd gewerkt met fysieke dossiers. Nu worden dossiers aangemaakt in Kennisbank. Alle cliënten staan inmiddels in Kennisbank, maar de dossiers moeten nog aangevuld worden met de kennis van de veldregisseurs. Het systeem is niet toegankelijk voor zorgaanbieders. Tot op heden heeft Regizorg nog weinig rendement van het systeem. Het ICT-systeem is ontwikkeld in de periode voordat Regizorg B.V. operationeel werd. De ontwikkeling van het systeem bevindt zich nu i de fase dat aanpassingen op basis van ervaringen uit de praktijk uitgevoerd moeten worden. Het is van essentieel belang om het releasemanagement goed in te vullen.
Effect- en resultaatmeting op basis van cliëntgegevens In zeer beperkte mate worden cliëntgegevens bijgehouden of kunnen deze onttrokken worden aan het ICT-systeem. Het streven is om te rapporteren over de ontwikkeling en doorgroei van cliënten. Dossiers bevatten nu te weinig informatie om resultaat- of effectmetingen te realiseren.
V
13
De handboeken en werkprocessen van Regizorg zullen worden getoetst tbv externe onafhankelijke kwaliteitscertificatie. Het proces en de werkafspraken met ketenpartners met betrekking tot Huiselijk Geweld is beschreven in het Handboek Huiselijk Geweld. Daarnaast is het proces Zorgplan en het proces Best Practice beschreven. De uitvoering op basis van de procesbeschrijvingen kan nog verder doorgevoerd worden. Kwaliteitscertificaten zijn niet aanwezig. Het zorgkantoor zal in de toekomst wel een HKZ-certificering verlangen zoals van elke partij waarmee zij contracten afsluiten.
Deskundigheid van personeel Regizorg B.V. heeft naast een directeur en secretaresse veldregisseurs in dienst. Veldregisseurs zijn onafhankelijke personen binnen de keten. Ze brengen de problematiek van de cliënten in kaart, gaan na welke instanties hulp verlenen en helpen de cliënten de juiste zorg te vinden binnen verschillende aanstellingen (Zorgen om Ketenzorg, Mesman, 2009). De belangrijkste conclusies uit het onderzoek naar ketenzorg van Mesman (april 2009) blijkt dat er onduidelijkheid bestaat over de rol, taken en verantwoordelijkheden van de veldregisseur. In interviews wordt dit bevestigd. Voor de medewerkers van het team Huiselijk Geweld geldt dit niet. Uit interviews met veldregisseurs blijkt dat twee aspecten essentieel zijn voor het functioneren, namelijk kennis en een netwerk. Een veldregisseur dient kennis van de doelgroep en haar problematiek te hebben en kennis van de sociale kaart rondom de doelgroep. In de praktijk dient de veldregisseur te beschikken over een netwerk van personen bij verschillende zorginstellingen. Regizorg B.V. kan het netwerk meer ontwikkelen.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Regizorg B.V. is een multidisciplinair team door de inzet van acht medewerkers met een achtergrond in verschillende instellingen. Een aantal medewerkers is gedetacheerd vanuit een zorginstelling bij Regizorg B.V (2 Dimence, 1 Iriszorg, 1 Tactus, 1 MEE). De medewerkers die vast in dienst zijn van Regizorg B.V. hebben ruime ervaring bij verschillende zorginstellingen. De profielen van de medewerkers met betrekking tot kennis en ervaring zijn getoetst op basis van het profiel zoals beschreven in het Projectplan Regizorg (p19, van der Voort, van Linge, Lakerveld, 2007). Op basis van de genoemde kenmerken moeten de veldregisseurs in staat zijn hun functie te vervullen. De beoordeling op persoonlijke eigenschappen, attitude en vaardigheden valt niet binnen de reikwijdte van dit onderzoek. Het aanvragen van een integrale indicatie door Regizorg B.V. is in de huidige situatie, ook gegeven de wet- en regelgeving, niet mogelijk. Regizorg B.V. heeft onvoldoende gekwalificeerde medewerkers om een zorginhoudelijke indicatie aan te vragen. Een eerstvolgende stap is om het proces van indiceren dichterbij Regizorg B.V. te halen. In het kader hiernaast is de rol van CIZ en de mogelijkheden verder toegelicht.
CIZ-indicatie Het CIZ, Centrum Indicatiestelling zorg, is de onafhankelijke uitvoerder van de indicatiestelling AWBZ. Daarnaast adviseert zij gemeenten bij de uitvoering van onder meer de WMO. Met een indicatie kan het recht op zorg verzilverd worden. De cliënt kan kiezen voor een PGB of zorg in natura binnen de grenzen van de indicatie. In de praktijk ondersteunt een zorgaanbieder een cliënt bij de aanvraag van een indicatie. Het CIZ heeft medewerkers in dienst met een medische achtergrond, die de aanvraag beoordelen. Het CIZ maakt zich sterk voor een integrale indicatiestelling. Bij een aantal MEE-organisaties wordt een medewerker van het CIZ geplaatst om de lijnen met het CIZ ook fysiek te verkorten en de indicatieproces te bespoedigen. Dit zou ook een mogelijkheid voor Regizorg B.V. kunnen zijn. 14
Er is sprake van georganiseerde cliënteninbreng, middels een cliëntenraad c.q. klantenplatform. Regizorg B.V. heeft geen specifieke cliëntenraad of klantenplatform. Er is aansluiting gezocht bij bestaande cliëntenraden, maar deze bieden in de praktijk weinig relevante feedback voor Regizorg B.V.. Het is aan te raden om te onderzoeken hoe Regizorg B.V. feedback vanuit cliënten kan krijgen om haar dienstverlening te optimaliseren.
Er wordt voldaan aan de overige wet- en regelgeving, zoals privacyreglement, onafhankelijke klachtencommissie, e.d. (Kwaliteitswet Zorginstellingen, Wet Klachtrecht zorginstellingen, Wet Medezeggenschap zorginstellingen) Er bestaat een klachtenprocedure. Een klachtencommissie ontbreekt nog.
Beleid en strategie: er is een beleidsplan met het meerjarenbeleidplan dat regelmatig wordt geëvalueerd en bijgesteld. Tevens is er een financieel kader en planning & control cyclus die bewaakt dat de organisatie binnen gestelde kaders opereert. Het bedrijfsplan 2007-2011 is het enige beschikbare document waarin een meerjaren visie beschreven staat. Het bedrijfsplan kan niet gelijk gesteld worden aan een meerjarenbeleidplan. Het ontbreekt bij Regizorg B.V. aan beleid hoe om te gaan met bepaalde doelgroepen en ketenpartners. Daarnaast is de planning & control cyclus niet uitgewerkt. Er is geen financieel plan voor de komende 3 jaar aanwezig.
In het jaardocument wordt verslag en verantwoording afgelegd over gerealiseerde kwaliteit van zorg / dienstverlening. Het jaardocument richt zich met name op de financiële afspiegeling van het voorgaande jaar. Het gaat hierbij niet of nauwelijks over de kwaliteit van de zorg en dienstverlening. Een maatschappelijk verslag waarin deze factoren tot uitdrukking kunnen komen is niet aanwezig. De jaarrekening wordt gecontroleerd door een accountant.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
15
8
Financiën
Bevindingen financieel
Overige bevindingen
Op basis van de meest recente financiële rapportage is een tekort van circa 4.500 EUR gepresenteerd per eind 2009 (zie overzicht op pagina 17).
Ten behoeve van de financiële aansturing van Regizorg is er geen structurele managementinformatie aanwezig, op ad hoc basis is dit echter wel te verkrijgen en per kwartaal wordt een financieel overzicht opgesteld.
Over 2008 en 2009 is een eenmalige innovatiesubsidie van het zorgkantoor verkregen van EUR 30.000. Deze subsidie zorgt voor een nivellering van het tekort. Zonder deze subsidie zou het verlies rond de EUR 64.500 bedragen. De afhankelijkheid van dit soort subsidies bij onveranderd beleid is groot.
Toekomstige ontwikkelingen Huidige salariskosten met doorlopende kosten kunnen bij onveranderende financieringsstromen tot grotere verliezen leiden. Er wordt in deze prognose vanuit gegaan er geen detacheringkosten meer worden betaald na 1 september 2009. Per 1 januari 2010 dient de aflossing van de lening plaats te vinden waarbij maandelijks EUR 10.000 aan de aandeelhouders terugbetaald dient te worden. Deze lening bestaat met name uit kosten voor ICT en projectleiders die gemaakt zijn in de opstartfase. Wij merken hierbij op dat dit een relatief zware last is voor een startende onderneming die deze kosten moet afdekken met inkomsten voor trajecten voor kwetsbare doelgroepen. Het aflossen van de lening betekent dat op jaarbasis een positief resultaat van EUR 120.000 behaalt dient te worden.
Managementinformatie over aantallen cliënten en behandeltrajecten worden niet gekoppeld aan de financiële performance in de vorm van kostprijscalculaties van producten en normtijden. In dat kader ontbreekt de financiële transparantie. Het uitbesteden van de financiële administratie draagt niet bij aan een integraal sturingsmodel. Om financieel een gezonde organisatie neer te zetten zullen de volumes significant dienen toe te nemen waardoor ook dekking ontstaat van de overheadkosten. Met de huidige grootte kunnen de beoogde schaalvoordelen en efficiencyslagen nog niet gemaakt worden.
Bij onveranderd beleid zullen de structurele verliezen bij Regizorg significant oplopen hetgeen vraagtekens oproept bij de financiële continuïteit van de onderneming.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
16
Op basis van de derde kwartaalcijfers zijn de volgende opmerkingen te maken. Een aantal financieringsstromen hebben niet plaatsgevonden. Dit wordt deels veroorzaakt omdat hierover nog geen afspraken zijn gemaakt met de gemeente en instellingen (1). In de realisatie wordt uitgegaan van het feit dat er per september geen detacheringkosten meer worden betaald aan Tactus, IrisZorg en Dimence (2). Budgettair is terugbetaling van het verlies over 2008 een vreemde post, dit dient via het eigen vermogen te lopen en niet via de winst- en verliesrekening (3). Op basis van de licentieovereenkomst zullen de kosten voor Kennisbank over 2009 EUR 41K bedragen (inclusief BTW) (4). De bedragen in de prognose voor het resultaat aan het einde van het jaar zijn gebaseerd op financieringsstromen die met grote waarschijnlijkheid gerealiseerd zullen worden of al gerealiseerd zijn. Deze prognose is gebaseerd op de kennis per 11 november 2009.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
17
9
Conclusies en aanbevelingen
In dit onderzoek stonden onderstaande onderzoeksvragen centraal: Wat is de actuele stand van zaken van Regizorg BV? • • •
In hoeverre zijn doelstellingen gehaald? Wat zijn huidige kerngetallen? Wat zijn op basis van deze stand van zaken de financiële vooruitzichten en hoe ontwikkelt de kwaliteit van de zorg en de samenwerking tussen partners zich? Welke opties en meerwaarde voor de toekomst zijn er en welke leer- en verbeterpunten moeten worden opgepakt?
In voorgaande hoofdstukken zijn de bevindingen omtrent deze vragen weergegeven. In het algemeen kan gesteld worden dat er nog hard gewerkt moet worden om ketensamenwerking in de gemeente Deventer te realiseren, alsmede de doelstellingen van Regizorg B.V. Daarbij dient gerealiseerd te worden dat het bedrijfsplan de periode 2007 tot 2011 beslaat en dat Regizorg in mei 2008 operationeel is geworden. In dit hoofdstuk worden de conclusies weergegeven. In de kaders zijn de belangrijkste aanbevelingen opgenomen.
Doelstellingen en kerngetallen Regizorg B.V. vervult de rol van centrale voordeur voor een aantal doelgroepen. Zij leidt haar cliënten naar de juiste instellingen en biedt begeleiding in materiële trajecten. Regizorg B.V. koopt geen zorg in en heeft ook geen zorginhoudelijke taak. De regierol binnen de gemeente Deventer wordt onvoldoende ingevuld wegens het ontbreken van concrete ketenafspraken op verschillende niveaus: bestuurlijk, ketenmanagement en uitvoerend. In 2008 heeft Regizorg B.V. huisvesting gevonden en is een directeur aangesteld voor de dagelijkse leiding. Regizorg B.V. is nog in ontwikkeling en bezig de organisatie op te tuigen. De invulling van het besturingsmodel en de invulling van werkprocessen zijn derhalve nog niet volledig ingevuld. Kernprestaties zijn niet vastgesteld en management- en stuurinformatie ontbreekt. Het vaststellen van kernprestaties en de invulling van de aanverwante stuurinformatie is noodzakelijk om een opdracht aan de Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
directeur te formuleren. De Raad van Commissarissen kan enkel op basis van deze gegevens haar toezichthoudende rol voldoende uitoefenen. Formuleer de belangrijkste kernprestaties, denk daarbij aan de mate waarin doorgroei of ontwikkeling wordt bereikt met de cliënten, de voortgang van overheveling van doelgroepen naar ketenarrangementen en Regizorg, omzet, aantallen trajecten, resultaat tov break-even en solvabiliteit • Baseer management- en stuurinformatie op de kernprestaties •
Financiële vooruitzichten De financiële transparantie is gebrekkig vanwege het ontbreken van kostprijsberekeningen en het uitbesteden van de financiële administratie. Het verlies van de afgelopen jaren zal dit jaar en komend jaar niet worden goedgemaakt. Bij onveranderd beleid zullen tevens de structurele verliezen bij Regizorg significant oplopen hetgeen vraagtekens oproept bij de financiële continuïteit van de onderneming. Daarbij drukt vanaf 2010 de afgesloten lening zwaar op de begroting van Regizorg B.V. De financiële functie versterken binnen de Regizorg organisatie om managementrapportages kwalitatief en kwantitatief vorm te geven. Regizorg B.V. voert zelf een financiële administratie, • Opstellen van een kostprijsberekening • Bezien hoe met de lening (gebaseerd op vroegere projectleiders en ICT) moet worden omgegaan •
Kwaliteit van zorg Het versterken van de ketensamenwerking is onvoldoende van de grond gekomen. Regizorg B.V. heeft wel een belangrijke bijdrage geleverd in de afstemming van zorg in het geval van de keten Huiselijk Geweld en een aantal individuele cliënten. •
Per doelgroep ketenarrangementen en een casusoverleg inrichten 18
Samenwerking tussen partners
Op basis hiervan zijn er 3 scenario’s te schetsen:
De samenwerking tussen de partners van Regizorg B.V., gemeente Deventer en Salland Zorgverzekeraar gaat goed. De samenwerking tussen alle partijen binnen de gemeente Deventer die betrokken zijn bij ketenzorg voor de kwetsbare doelgroep laat te wensen over. Het ontbreekt aan afspraken op verschillende niveaus waardoor vertrouwen ontbreekt en samenwerking bemoeilijkt wordt. De aanpak binnen de keten Huiselijk Geweld vormt een positieve uitzondering en zou een voorbeeld voor de toekomst kunnen zijn.
1. Stoppen met Regizorg
Uit het onderzoek zijn geen knelpunten naar voren gekomen die een gevolg zijn van de gekozen rechtsvorm voor Regizorg B.V. Ook in een stichtingsvorm moeten afspraken gemaakt worden tussen samenwerkende partijen om duidelijkheid te scheppen over taken en verantwoordelijkheden. •
Duidelijke en concrete afspraken maken over de ketenaanpak, waaraan alle partijen zich verbinden. Afspraken dienen gemaakt te worden over: wijze van screening, keuzemogelijkheden voor de eerste stap in een traject, mogelijkheden voor de vervolgstap(pen), begeleiding en overdracht van cliënten in het hele traject, parallel oppakken van psychosociale problematiek en materiële problematiek en de beëindiging van een traject.
Opties en meerwaarde voor de toekomst
De consequentie is dat zorg voor doelgroepen opnieuw opgebouwd moet worden; ketensamenwerking op een andere wijze organiseren; organiseren van casusoverleggen. 2. Ketenarrangementen opstellen, daarna doelgroepen overhevelen
De consequentie is dat Regizorg B.V. groeit en langzaam naar breakeven en/ of winst groeit, verlies op exploitatie moet geaccepteerd worden voor dit jaar en komend jaar. 3. Doelgroepen overhevelen, daarna ketenarrangementen opstellen
Alle te bedenken doelgroepen nu overhevelen, met bestaande afspraken en bijbehorende financiering en lopende de uitvoering binnen Regizorg afspraken gaan maken. De consequentie is dat weinig inzicht zal komen in financiën, sturing moeilijk blijft en druk om ketenarrangementen goed af te spreken weg is. •
Versneld doorvoeren van scenario 2: ketenarrangementen opstellen, daarna doelgroepen overhevelen Ketenarrangementen en afspraken tussen alle partijen dienen versneld tot stand te komen. Daarna kunnen de doelgroepen met vernieuwde afspraken overgeheveld worden.
De meerwaarde van een centrale organisatie bij het toeleiden en begeleiden van cliënten in materiële trajecten en psychosociale trajecten is duidelijk naar voren gekomen uit dit onderzoek. Het concept is breed gedragen en cliënten ervaren een centraal meldpunt als positief. De mogelijkheden om gemeentelijke middelen (o.a. WMO en WWB) en AWBZ-gelden te combineren is voor de toekomst waardevol. De financiële situatie van Regizorg B.V. is zorgelijk en continuïteit van de organisatie is niet geborgd. Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
19
10
Mogelijke vervolgstappen
Uit de voorgaande hoofdstukken is gebleken dat het concept Regizorg breed gedragen is en ook past bij landelijke ontwikkelingen. De uitvoering blijkt moeilijker in de praktijk. De gepresenteerde vervolgstappen zijn er op gericht om te komen tot ketenarrangementen op basis van afspraken met ketenpartners. Deze afspraken dienen op elk niveau in een organisatie draagvlak te hebben. De beleidsuitgangspunten in het Regionaal Kompas vormen hierbij belangrijke input. De te nemen vervolgstappen om het ketenmanagement voor de kwetsbare doelgroepen in de gemeente Deventer vorm te geven dienen te worden vastgelegd in een plan van aanpak. Dit plan van aanpak dient aan te sluiten bij het Regionaal Kompas en gaat een stap verder, omdat het resulteert in concrete werkafspraken tussen ketenpartners. In het plan van aanpak worden minimaal activiteiten opgenomen om de doelgroep en potentiële uitbreiding in kaart te brengen en afspraken met ketenpartners te maken. Daarnaast geeft het plan van aanpak inzicht in de aanpak en het tijdspad voor de overheveling van doelgroepen naar Regizorg B.V. De gemeente is verantwoordelijk voor het opstellen van dit plan van aanpak gezien haar wettelijke taken en regierol op dit gebied. Voor de uitvoering van de zorg en financiering is samenwerking met andere partijen noodzakelijk. Bij het opstellen en uitvoeren van het plan zoekt de gemeente daarom de samenwerking op met ketenpartners. In overleg met ketenpartners dient vastgesteld te worden om welke doelgroepen het gaat, welke resultaten behaald zouden moeten worden en welke aanpak daarbij past. Afspraken op uitvoeringsniveau over de ketenarrangementen volgen daar logischerwijs uit: wijze van screening, keuzemogelijkheden voor de eerste stap in een traject, vervolgmogelijkheden, begeleiding en overdracht van cliënten in het hele traject, parallel oppakken van psychosociale problematiek en materiële problematiek en beëindiging van een traject.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Gezien de prioriteit en noodzaak om een centrale voordeur te behouden voor de doelgroep is het nodig om dit plan van aanpak versneld tot stand te laten komen. Workshops met alle betrokken partijen gefaciliteerd door een onafhankelijke partij kunnen hieraan bijdragen.
Plan van Aanpak Om tot een concreet en succesvol plan van aanpak te komen is een aantal stappen vereist. 1.
Bevindingen uit dit rapport bespreken met ketenpartners en daarbij wijzen op urgentie.
2.
Een plan van aanpak opstellen waarin de volgende acties aan bod komen:
3.
•
Vaststellen voor welke doelgroepen in eerste instantie ketenarrangementen opgesteld zullen worden;
•
Een kort tijdpad per vast te stellen ketenarrangement aangegeven en de methode waarop deze tot stand komen (o.a. workshops onafhankelijk gefaciliteerd);
•
Organiseren van casusoverleg op basis van arrangementen;
•
Een analyse plannen van verdere mogelijke doelgroepen voor Regizorg;
•
Ontwikkeling van cliënten per doelgroep meetbaar maken, inclusief verbeteren feedback cliënten;
•
Mogelijkheden verkennen om medewerker CIZ fysiek bij Regizorg te plaatsen;
•
Communicatieplan voor “doorverwijzers”.
Wij voorzien een uitvoeringsperiode van 3-6 maanden, waarbij betrokken zorgaanbieders op operationeel/ tactisch niveau betrokken zijn bij de uitvoering van de acties en op bestuurlijk/ directieniveau worden geïnformeerd over de voortgang. 20
Regizorg B.V. formuleert kernprestaties Het is van essentieel belang dat Regizorg B.V. een set van kernprestaties vaststelt. Op basis van deze kernprestaties kan de continuïteit van Regizorg gemonitord worden en de invulling van het besturingsmodel verder ingevuld worden. De opdracht aan de directeur kan dan helder geformuleerd worden en de RvC kan haar toezichthoudende rol verder invullen. Daarnaast kan richting gegeven worden aan de invulling van stuur- en managementinformatie. Wanneer deze richting bepaald is, is ook bekend welke gegevens vastgelegd moeten worden. Op basis van de kernprestaties dienen kostprijzen berekend te worden berekend, zodat inzichtelijk is of lopende contracten rendabel zijn. Regizorg B.V. dient in nauwe samenwerking met de gemeente verder invulling te geven aan het inrichten van de ketensamenwerking nadat afspraken gemaakt zijn met de ketenpartners. Hiertoe behoort het opzetten van een structureel casusoverleg met de ketenpartners.
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
21
Bijlagen
A. B. C. D. E.
Afkortingen Bestudeerde documenten Geïnterviewde organisaties en personen Cijfermatige gegevens cliënten Regizorg B.V. Tijdspad Regizorg B.V.
A. AWBZ CIZ WMO RvC Zvw
Afkortingen Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Centrum indicatiestelling zorg Wet Maatschappelijke Ondersteuning Raad van Commissarissen Zorgverzekeringswet
B.
Geïnterviewde personen of organisaties
Gemeente • Simon Borst • Willem van der Velde • Pieter Folkeringa • Frank Galesloot • Margriet de Jager
Clustermanager Werk, Inkomen, Zorg en Leefomgeving. Coordinator Nadetentie Programmamanager Controller Wethouder Deventer
Salland • Jorrit de Jong • Ton Geerdink • Elout Hooivelt
Directeur Salland Verzekeringen Manager Zorginkoop Controller Salland
Zorgaanbieders • Tactus – mw Kuijpers • Dimence – mw van Rees • Iriszorg – mw Ottenschot • GGD – mw Schram
Circuitmanager SVZ Stedendriehoek Sectormanager Dimence Regiodirecteur noord Iriszorg Regiomanager IJsseloever
Regizorg B.V. • Joop Doornebos • Jan Kristen • Betsy Weggemans • Dorothy • Nico van Mierlo • Eli Anindjola
Directeur Voorzitter Raad van Commissarissen Uitvoerend coördinator huiselijk geweld Uitvoerend coördinator huiselijk geweld Veldregisseur (gedetacheerd vanuit Iriszorg) Veldregisseur
C. • • • • • • • • • • • • • • • •
Bestudeerde literatuur Bedrijfsplan Regizorg ‘De Klant Centraal in Beeld 2007-2011’ 30.6 kwartaalcijfers 30.9 kwartaalcijfers Jaarverslagen en accountantsverklaring Contracten (ICT, detachering, gemeente) Leenovereenkomsten Salland en gemeente Notitie Centrale Voordeur - Tactus, Dimence en Iriszorg (2009) Processen (zorgplan, best practice, klachtenprocedure) Handboek Huiselijk Geweld Overzicht relaties Regionaal Kompas Midden IJssel 2009-2013 – Bureau Queste (2009) De client geketend? - Saxion Hogeschool: Westerveld, Vos, Houtman (mei 2009) Zorgen om ketenzorg – Saxion Hogeschool: Mesman (april 2009) Raak Publiek Programma Projectplan Regizorg – Saxion Hogeschool: van der Voort, van Linge, Lakerveld (oktober 2007) Verslagen Masterclasses Verslagen en notulen
D. Cijfermatige gegevens cliënten Regizorg B.V.
Cijfermatige cliëntgegevens Regizorg B.V. De gepresenteerde cijfers zijn door Regizorg B.V. aangeleverd na een dossieranalyse.
Type instroom
Probleemgebieden De cliënten hebben problemen op de volgende leefgebieden (aangezien het om cliënten gaat met meervoudige problematiek “scoren” zij op meerdere gebieden). De cliënten betrokken bij Huiselijk Geweld zijn niet meegenomen in deze categorisering.
Type instroom
Aantal cliënten
WWB
325
Leefgebieden
Percentage
Nadetentie
40
Financiën
80%
Huiselijk Geweld
90
Huisvesting
40%
Verslaving
35%
Leeftijdscategorieën
Psychiatrie
87%
De cliënten betrokken bij Huiselijk Geweld zijn niet meegenomen in deze categorisering
Licht verstandelijk gehandicapt
30%
Langdurig werkloos
55%
Criminaliteit
37%
Leeftijd
Percentage
< 20 jaar
7%
20 – 30
30%
30 – 40
27%
40 – 50
21%
50 – 60
6%
> 60
9%
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
27
De gepresenteerde cijfers zijn door Regizorg B.V. aangeleverd na een dossieranalyse.
Doorverwijzingen In de onderstaande tabel is weergegeven naar welke type hulpverlening is doorverwezen door Regizorg B.V. De cliënten betrokken bij Huiselijk Geweld zijn niet meegenomen in deze categorisering. Zorg
Instroom Huiselijk Geweld De meldingen van Huiselijk Geweld komen op verschillende punten binnen. In de tabel hieronder is weergegeven hoe van waaruit de meldingen bij Regizorg B.V. komen. Instroom
Aantal
Dimence
5
GGD
5
Steunpunt Huiselijk Geweld
24
Psychiatrie
35-40%
Maatschappelijke opvang
10%
Politie
7
Verslavingszorg
10%
Crisisdienst
3
Overig
10%
Vrouwenopvang Overijssel
2
MD Veluwe
1
De Kij
1
Xpoint
2
AMK Sallcon Regizorg
1 1 1
Slachtoffer
3
Scholen Onbekend
1 32
Materiële hulp Inkomen
75%
Schuldsanering
38%
Huisvesting
52%
Huiselijk Geweld Tot op heden zijn 89 meldingen gedaan van Huiselijk Geweld. Gemiddeld zijn er 3 personen per melding betrokken, waaronder slachtoffer(s) en dader. Voor huiselijk geweld is er nagenoeg altijd sprake van man/vrouw situatie, waarbij de pleger in meer dan 90% van de situaties man is en het slachtoffer vrouw
Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Doorverwijzingen Huiselijk Geweld Regizorg B.V. heeft daders en slachtoffers doorverwezen naar de volgende instanties: De Tender, Carinova, BJZ, Reclassering, Tactus, Dimence en de Geheime Tuin. 28
E.
Tijdspad
Bereikte resultaten moeten worden afgezet tegen startdatum Regizorg (mei 2008) 2005
Ontstaan gedachtegoed Regizorg
2006 Externe projectleider start
2007
Voorjaar
Zomer
Masterclasses
Gemeenteraad onderschrijft concept Regizorg
Februari
Zomer
Oprichtingsakte Regizorg BV
2008
December
Externe projectleider valt uit
April
Juni
Mei
• Huur Binnensingel 6
• Aanstelling J. Doornebos
• Aanname eerste twee • Aandelenoverdracht
personeelsleden • Start RAAK/ Saxion
project
2009
Besluit college wordt door Raad overgenomen Juli
December
Gemeente verwijst • AWBZWWB cliënten erkenning
Salland gemeente Deventer • Verstrekken van leningen
• Gemeente start
met verwijzen nadetentie cliënten
Januari
Maart
Juni
September
• Uitvoering Huiselijk
• Kritische vragen tijdens
• Val van het College,
• Start
Geweld bij Regizorg • Beschikking over
Kennisbank Regizorg: stand van zaken - Gemeente Deventer PricewaterhouseCoopers
Politieke Markt • Toezegging evaluatie in
najaar
waardoor nieuwe wethouder verantwoordelijk voor Regizorg
Notitie kapitaalstorting Regizorg B.V.
evaluatie PwC
30
6. Vragen…..
© 2008 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. “PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers LLP (US).