Regio Stedendriehoek
1
Energieneutrale regio Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst ,Zutphen
Netbeheer en Duurzame Gebiedsontwikkeling Pieter van der Ploeg, Alliander Strategie
Aanleiding Planbureau voor de Leefomgeving: impact van energieambities op landschap Alliander: impact van energieambities op netten
onderliggende vraag: weten ze wel wat ze zeggen en menen ze het ook?
3
Aanpak
Wat is gewenst
Wat kost het/levert het op
wat zijn de stappen
Wat is technisch mogelijk Waar sta je nu
4
Waarom Stedendriehoek
5
E-Transitie S3H Totaal energieverbruik in 2010 = 100%
172.000 Huishoudens
26.000 Bedrijven
220.000 Voertuigen
6
E-Transitie S3H Totaal energieverbruik in 2010 = 100% = 37.000 TJ
172.000 Huishoudens
26.000 Bedrijven
220.000 Voertuigen
7
E-Transitie S3H Totaal energieverbruik in 2010 = 100 %
Zon: 8760 ha Biomassa: 185.000 ha 175% x S3H
=
Zon: 8.760 ha 8% x S3H
=
Wind: 36.340 ha/ 1759 st 33% x S3H
8
E-Transitie S3H anno 2012 Aandeel duurzame energie in 2010 = 0,9%
148 TJ Biomassa
17 TJ Zon
43 TJ Wind
126 TJ Restwarmte
Opvallend Fossiele energie zit onder de grond, dus geen visuele impact. Duurzame energie zit boven de grond, dus wel zichtbaar. Ruimtelijke ordening en energie zijn twee werelden.
10
Is er een voorkeur 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
restwarmte water biogas biomassa zon thermisch zon PV wind
Hoe minder je ziet ….
11
Is er een voorkeur?
12
Is er een voorkeur?
13
Is er een voorkeur?
14
Is er een voorkeur?
15
Is er een voorkeur?
16
Is er een voorkeur?
17
Is er een voorkeur?
18
E-Transitie S3H Maximaal potentieel in 2040 = 216 %
90.000
Stedendriehoek
215%
80.000 Wind Zon PV Zon thermisch Biomassa Biogas Water Restwarmte
Terajoule
70.000 60.000 50.000 40.000
HH+Bedr+Mob
30.000
HH+Bedr
20.000 10.000
43% HH 13%
0 BAU
Transitie
Maximaal
19
E-Transitie S3H Maximaal potentieel Brummen in 2040 = 408 %
20
E-Transitie S3H Maximaal potentieel Zutphen in 2040 = 90 %
21
Conclusie
1. Stedendriehoek kan energieneutraal worden 2. Stad heeft ommelanden nodig. 3. Landelijk gebied kan stedelijk gebied voorzien.
22
E-Transitie Stedendriehoek Dialoog
Ontwerpatelier Lochem • St. Gelders Landschap • LTO • Projectgroep Lochem Windenergie • Staring College • Vrienden van de Gorsselse Heide • Landgoed Verwolde • Stichting Landschapsbeheer Gelderland • Stichting Natuur in de Graafschap • Stoken op streekhout • Marke de Gorsselse Heide • Planbureau voor de Leefomgeving • Vogelwerkgroep Lochem • Windgroep Windenergie • Energielandschap ADEL • Gelderse Natuur- en Milieufederatie • Agrarische natuurvereniging Onderholt • Monumentencommisie Lochem • Alliander
RUIMTELIJKE INVULLING
24
E-Transitie S3H Stedendriehoek 43 % Energieneutraal | Dialoog Lochem: Transitie Scenario 2
Biomassa: 5256 ha
Zon: 2207 ha
Wind: 2865 ha/ 136 st
E-Transitie S3H Stedendriehoek 43 % Energieneutraal | Ontwerpatelier Lochem: Transitie Scenario 3
Biomassa: 5256 ha
Zon: 2207 ha
Wind: 2865 ha/ 136 st
E-Transitie S3H Stedendriehoek < 100% Energieneutraal | Alliander Atelier Lochem Groep 4
Biomassa: 0 ha
Zon: 5412 ha
Wind: 8600 ha/ 344 st
2 oplossingsrichtingen Stalinistische model
Boer zoekt wind
3
Planmodel
4
5
Marktmodel
6
7
8
9
Molens in lijn langs infrastructuur
10
Molen als onderdeel van de boerderij
11
Molen in landschap
12
wat gaan we doen en nee tegen transitie
of op zoek naar oplossingen
13
inzet zon en wind onvermijdelijk voor transitie
ECONOMIE
14
Draagvlak
15
Windenergie
16
Zonne energie Kosten en baten zonnepanelen per jaar (2000 Watt ) Aanschaf installatie baten
Installatiekosten Kosten nieuwe meter Nieuwe groep Vernieuwen omvormer
kosten
subsidie Zeeuwind 0
100
200
300
400
euro's
18 februari 2013
500
600
subsidie overheid 15% van aanschaf opbrengst 1800kWh
Kosten locatie afhankelijk Netwerk investeringskosten windmolens 1.600.000 1.400.000
kosten (euro´s)
1.200.000 1.000.000 800.000
Solo
600.000
Park Tennet (grote parken)
400.000 200.000 0 0
5
10
15 afstand (km)
Solo: enkele molens Park: 6-14 Molens Tennet: vanaf ongeveer 15/20 molens
18 februari 2013
20
25
Netwerk biedt kansen
10km 5km
18 februari 2013
Haalbaar zonder wind? Even rekenen In 2040 • Is elektriciteitsgebruik gestegen • Is warmte vraag gedaald • Wordt slim omgegaan met energie • Wordt 1.470 TJ biogas ingezet voor vrachtvervoer • Wordt 908 TJ biomassa ingezet voor procesindustrie • Wordt totaal 27.175 TJ elektriciteit gevraagd,
20
Duizenden TJ
Verschuiving energiedrager 40 35 wind zon biofuel warmte elektriciteit gas benzine biomassa
30 25 20 15 10 5 0 2010
2040
opwek 21
Verschuiving 1. 2. 3. 4.
brandstof > elektriciteit centraal > decentraal individueel > lokaal collectief gedifferentieerd > integraal
Zonder wind kom je er niet!
22
Plek Onmogelijk om alles in stad op te wekken. Landschap is nodig. In landschap geen infrastructuur, vermijd hoge kosten. Zorg voor opwek dichtbij infrastructuur en energievraag. Vermijd hoge kosten door slimme oplossingen.
23
Conclusies • energieneutraliteit is haalbaar • • • • • •
stad heeft land nodig ruimtelijke inpassing decentraal of centraal kosten netwerk aanzienlijk, slimme toepassingen bieden kans maak opties inzichtelijk kies voor opties dichtbij bestaande infrastructuur
• zon in gebouwde omgeving is noodzakelijk • gebruik restwarmte zou verplicht moeten worden • windenergie hoort bij invulling ambitie, dus doen
24
HET KAN ANDERS
25
Vragen/nadere info Pieter van der Ploeg Alliander N.V. Strategie
[email protected]
26
Vervolgstappen
1. Hardheid ambities vaststellen 2. Knelpunten identificeren (waarom lukt het niet) 3. Regionale businesscase maken: • Samen met provincie, gemeenten, bedrijfsleven onderwijs- en onderzoekinstellingen in SOEN met focus op knelpunten: • Ruimtelijke ordening • Economie
27
