Denkrichting voor het bouwen van netwerken van woonvormen en diensten om mensen zelfstandig te laten wonen
Regio Helden (Helden, Maasbree, Kessel en Meijel)
april 2001
Inhoudsopgave
Voorwoord
2
1. Aanleiding
3
2. Opgave
5
3. Visie en uitgangspunten
6
4. Beelden bestaande voorzieningen en mogelijke locaties
11
5. Diensten om zelfstandig wonen te bevorderen
15
6. Rol en taken van partijen
17
7. Communicatie en participatie
19
Bijlagen Specifieke kenmerken bestaande woon-, zorg- en welzijnsvoorzieningen: A. Woonvoorzieningen in combinatie met zorg en welzijn B. Zorg- en dienstverlening C. Aanvullende diensten en welzijnsproducten D. Lijst gesprekspartners
2 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Voorwoord De voorliggende notitie dient beschouwd te worden als denkrichting voor het bouwen van netwerken van woonvormen en diensten in de regio Helden (Helden, Maasbree, Kessel en Meijel). Netwerken van zorg-, welzijns- en woonvoorzieningen gekenmerkt door de decentraal gespreide woonvormen van kleinschaligheid en een precies gedoceerd zorgaanbod. Zorg wordt aangeboden vanuit meerdere punten. Om deze punten wordt woonruimte gerealiseerd waar ouderen, maar ook mensen met een handicap de benodigde hulp en dienstverlening kunnen krijgen. In het hart van de zorgnetwerken, De Wietel te Panningen, kan intensieve en bijzondere hulp worden aangeboden en op andere plaatsen worden alle vormen van wonen en zorg aangeboden (voeding, verzorgen tot verpleging). De grenzen worden bepaald door (de situatie van) de klant. Deze worden meestal bereikt als de klant geen regie meer kan voeren en er geen planmatige zorg geleverd kan worden. Vanuit het hart van de zorgnetwerken tot aan de rand kan een radius hebben van ± 6 km. Doel is om door middel van nieuwe inzichten op korte termijn de wachtlijsten terug te dringen en voor de langere termijn een bijdrage te leveren dat consumenten zolang mogelijk zelfstandig regie kunnen voeren in een zoveel mogelijk vertrouwde goede woon- en leefomgeving. Voorzieningen en diensten in de regio dienen afgestemd en versterkt te worden. Hierbij is samenwerking met gemeenten en partijen die woon-, zorg- en welzijnsvoorzieningen leveren noodzaak. Met de notitie willen wij een start maken om in een zeer complexe materie te komen tot modernisering in de ouderenzorg, waarbij een samenhangende en dynamische constellatie van wonen, zorg en welzijn het uitgangspunt vormt. In de notitie zijn opgenomen: • de aanleiding; • de opgave; • visie en uitgangspunten; • beelden bestaande voorzieningen en mogelijke locaties; • diensten om zelfstandig wonen te bevorderen. De notitie is tot stand gekomen met steun van gemeenten, corporaties en zorg- en welzijnsinstellingen.
3 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
1. De aanleiding De aanleiding is tweeledig. Op korte termijn moeten de wachtlijsten in de zorg voor ouderen, mensen met een handicap (verstandelijk en/of lichamelijk) en mensen met een psychiatrische aandoening weggewerkt worden. Het tweede aspect is het spanningsveld tussen enerzijds de visie op zorg, dienstverlening en wonen en anderzijds de bestaande (gecentraliseerde) situatie in de regio. In samenwerking wensen Gemeente Helden, Stichting Boncura, Welzijnsstichting Vorkmeer, Wonen Noord-Limburg en Balans op eigentijdse wijze vorm en inhoud te geven aan welzijn, zorg, wonen en dienstverlening aan mensen die op enigerlei wijze ondersteuning en zorg behoeven. Eind 2000 is de projectgroep “De Wietel/Piushof” onder leiding van Hans Krabbe, Wonen NoordLimburg (Wonen Helden), ingesteld. De projectgroep bestaat uit de heren Koos Neijnens en Jan Damen van Balans, de heren Antoon v.d. Heijden en Mark Schapendonk van Boncura, de heer Jan Plompen van Gemeente Helden en de heer Harry Geurts van Wonen Noord-Limburg. Tijdens het proces is de projectgroep gecompleteerd met de heer J. Custers van welzijnsinstelling Vorkmeer. Het huidige verzorgingshuis “De Wietel” in Panningen is gebouwd in 1972 en ontworpen volgens de toen heersende ideeën over het bieden van verzorging van ouderen. Deze opzet is inmiddels gedateerd, waardoor functionele en bouwkundige knelpunten ontstaan. De woningen in de omgeving van het verzorgingshuis “De Wietel” zijn in exploitatie nog aantrekkelijk maar zijn ook inmiddels niet goed uitgerust voor ouderenhuisvesting. Ook de vormgeving is niet meer van deze tijd. Het onderscheid tussen verzorgingshuiszorg en verpleeghuiszorg zoals dat nu fysiek nog bestaat zal komen te vervallen. Indicaties voor zorg zullen in termen van verzorgen, verplegen en behandelen gesteld worden waarbij er sprake zal zijn van een aanwijzing voor de noodzaak van een beschermde woonvorm. Naarmate iemand minder in staat is de regie over het eigen leven te voeren zal de mogelijkheid tot zelfstandig wonen afnemen. In het huidige pand “De Wietel” is maar minimaal sprake van het begrip wonen. Ook de grootschaligheid past niet meer in de toekomstvisie over wonen, zorg en welzijn. De uiteindelijke keuze van de vorm waarin die integratie plaats zal vinden, zal afhangen van de mogelijkheden die het gebouw nog biedt in relatie met de mogelijkheden (locaties) in de omgeving. Hierbij dient de minimaal en maximaal gewenste schaal van projecten gedefinieerd te worden. Hiervoor is nader onderzoek nodig. De korte termijn ingrepen moeten zodanig gekozen en uitgevoerd worden, dat de daarmee gemoeide uitgaven ook op langere termijn verantwoord zijn. Synergie van voorzieningen en diensten die versterkend werken in de regio is leidraad. Stichting Boncura vraagt zich af in hoeverre het verzorgingshuis in de huidige vorm aanpasbaar is tegen aanvaardbare kosten en hoe antwoord gegeven kan worden op de financiering daarvan. De boekwaarde van het gebouw is nog hoog, afstoten van het gebouw op korte termijn moeilijk. Voor de omliggende woningen van Balans geldt in principe hetzelfde.
4 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Samengevat de directie aanleiding: •
De lange wachtlijst en lange wachttijd (gemiddeld 6 maanden) voor verpleeghuisopname in De Wietel te Panningen als gevolg van veel te geringe verpleeghuiscapaciteit.
•
Het grote aantal verpleeghuisgeïndiceerde personen dat noodgedwongen buiten de eigen regio (Helden, Maasbree, Kessel en Meijel) in andere verpleeghuizen is opgenomen (38 personen).
•
Het grote aantal personen in verzorgingshuizen in deze regio met een verpleeghuisindicatie (57 personen).
•
De slechte spreiding van verpleeghuis- en zorgvoorzieningen voor ouderen in de regio (Helden, Maasbree, Kessel en Meijel).
•
Wens om toekomstgericht bouwen, verzorgen en leveren van welzijn integraal in een flexibele en duurzame omgeving te realiseren.
Partijen wensen binnen een termijn van 2 jaar te starten met het eerste project om de modernisering in de zorg te realiseren met een groei binnen een termijn van 10 jaar om te komen tot netwerken van woonvormen en diensten in de Regio Helden.
5 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
2. De opgave Om te komen tot verdere afspraken om de wachtlijsten terug te dringen en mensen zoveel als mogelijk in hun eigen woonomgeving te laten wonen is het noodzakelijk dat partijen hun krachten bundelen. Om antwoord te kunnen geven op de behoeften uit de markt in relatie met modernisering van de ouderenzorg hebben wij eerst een visie ontwikkeld. Deze visie sluit aan om functiegericht de klant te indiceren, waarbij zorg op maat wordt geleverd in diverse woonvormen verspreid in de regio Helden. Gelijktijdig met het concretiseren van het programma van eisen, locatiestudies en projectontwikkeling zullen passende antwoorden gegeven moeten worden op: a. Probleem boekwaarde van de 152 verzorgingsplaatsen en de 12 plaatsen dagverzorging in De Wietel. b. Probleem bedrijfswaarde van de 71 woningen van Balans. c. Op welke wijze kunnen bij het scheiden van wonen en zorg de gemeenschappelijke voorzieningen zoals ruimte voor behandeling, ontmoeting, activiteiten etc. gefinancierd worden. Hierbij dient betrokken te worden of het wenselijk is om in alle gevallen consequent wonen en zorg te scheiden. Waar mensen tegen grenzen aanlopen kan het mogelijk zijn op grond van het regime gezondheids- c.q. ziekenhuiszorg maatwerk aan te bieden. d. Op welke wijze worden persoonlijke wensen van bewoners in beeld gebracht en is een infrastructuur noodzakelijk om diensten en producten te leveren via één loket “Zorg aan huis”. e. Op welke wijze kan een passend en aanvullend aanbod geleverd worden aan semi-murale geïndiceerde personen vanaf 18 jaar en ouder. Doelstelling Creëren van allerlei vormen van wonen in netwerken van zorg-, welzijns- en woonvoorzieningen gekenmerkt door kleinschaligheid met een precies gedoseerd aanbod van zorg- en welzijnsproducten gecombineerd met aanvullende diensten, die meerwaarde bieden aan deze woonvormen in de regio Helden, Maasbree, Kessel en Meijel (Noord-Limburg) door middel van: • uitbreiding erkenning 60 verpleeghuisbedden en nieuwbouw vertaald in circa 10 groepswoningen; • sloop en gedecentraliseerde vervangende nieuwbouw van 152 verzorgingsplaatsen en 12 plaatsen dagvoorziening door het bouwen van 152 driekamerappartementen en ruimte voor 12 plaatsen dagvoorziening en kort durend verblijf. • creëren van een netwerk waarbij de wijkfuncties optimaal benut worden en waar nodig bestaande zorg- en welzijnsvoorzieningen en woonprojecten versterkt worden. Ook dient op grond van behoefte onderzoek in relatie met de huidige situatie en demografische ontwikkelingen de aantallen zorg- en woonvoorzieningen in beeld gebracht worden per gemeente. Bedoeld wordt de actuele situatie in kaart te brengen en de mogelijke uitbreiding in al zijn varianten aan te geven.
6 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
3. Visie – uitgangspunten Bij een visieontwikkeling is de vraag gesteld wat willen wij bereiken. Als antwoord kunnen wij geven: Een netwerk van zorg-, welzijn- en woonvoorzieningen gekenmerkt door kleinschaligheid en een precies gedoceerd aanbod van zorg en diensten. Wonen bezien vanuit zorgperspectief Wanneer mensen niet langer in staat zijn om in hun eigen oorspronkelijke omgeving te blijven wonen heeft dat meestal meerdere oorzaken. De lichamelijke en/of psychische beperkingen zijn overduidelijk. Daarnaast spelen vaak sociale of psychologische componenten als angst en vereenzaming een rol. Tot slot moet de (over)belasting van mantelzorg genoemd worden. Zolang mantelzorgers in staat zijn om belangrijke delen van de zorgvraag op te vangen is zelfstandig wonen beter haalbaar. Omgekeerd geformuleerd, de grenzen van mantelzorg zijn mede bepalend voor het moment van noodzakelijke verhuizing. Visie Ouderen die zorg behoeven komen in toenemende mate in een afhankelijkheidspositie van degenen die deze zorg verlenen. In aanvang zijn het vaak personen uit de directe omgeving van de zorgvrager (mantelzorg en vrijwilligers) die de noodzakelijke ondersteuning bieden. Naarmate de behoefte aan ondersteuning toeneemt komen ook professionele krachten in beeld. Ondanks de mate van afhankelijkheid streven wij naar maximale zelfstandigheid en autonomie. Dat kan enerzijds worden bereikt door de zorgvrager in staat te stellen zijn of haar eigen sociaal netwerk zo veel mogelijk in stand te laten houden en te laten benutten. Dat betekent dat wanneer er een verhuizing naar een aangepaste woonvorm noodzakelijk is, deze woonvorm zo dicht mogelijk in de oorspronkelijke omgeving moet staan. Het benutten van het eigen netwerk is beter mogelijk wanneer professionele zorg gezien wordt als aanvulling op zelfzorg én mantelzorg. Het tweede aspect, hetgeen min of meer direct voortkomt uit het voorgaande, is dat professionele krachten niet meer verantwoordelijkheden moeten overnemen dan strikt noodzakelijk. Het valt niet te ontkennen dat naarmate met name psychische beperkingen toenemen een deel van de zorg en verantwoordelijkheden overgenomen moeten worden. Dan nog blijft het zaak om dit te beperken en te zoeken naar een referentie in de directe omgeving (partner of familie) van de zorgvrager. Het zelfstandig wonen, ook in een beschermde omgeving zoals de te bouwen appartementencomplexen bedoeld zijn, is van groot belang. Ook hier zitten grenzen aan. Naarmate iemand minder in staat is de regie over het dagelijks leven te voeren, neemt de waarde van het zelfstandig wonen af en kan het zelfstandig wonen zelfs een last worden. De vervangende woonsituatie moet voldoende herkenningspunten met de oorspronkelijk woonsituatie hebben. Dat stelt eisen aan aankleding, werkprocessen en groepsgrootte. Daaruit vloeien eisen voort ten aanzien van de gebouwlijke indeling/vormgeving. Met betrekking tot de groepsgrootte wordt gedacht aan groepen van 6 bewoners. Naast het gemeenschappelijk karakter van een groepswoning moet er voldoende garantie voor privacy geboden worden. In beide situaties, appartementen en groepswoningen, staat het wonen centraal. Vanuit het gezichtspunt van de huidige intramurale zorg kan gesteld worden dat er sprake moet zijn van ‘normalisatie’. Geen collectieve institutionele benadering maar recht doen aan autonomie en individualiteit. De gebouwen zullen in hun vormgeving hierop moeten aansluiten en zullen eisen gesteld moeten worden aan de locatie, dicht bij de voorzieningen op een loopafstand.
7 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Naast individualiteit is er behoefte aan gemeenschap. De mobiliteit van ouderen en gehandicapten met (intensieve) zorgbehoeften is dermate beperkt dat het overbruggen van grotere afstanden problematisch is. Hierbij moet gedacht worden in eenheden van honderden meters. Dat betekent dat in c.q. aan het complex ontmoetingsruimten moeten zijn. Ook ruimtes voor recreatie zijn noodzakelijk. Een combinatie van verschillende functies is uiteraard denkbaar. Ook hierbij geldt dat er geen sprake moet zijn van een institutioneel karakter. Een horecagelegenheid met een buurtfunctie, een dorpshuis of andere wijkvoorziening kunnen volstaan. In het geheel moeten gebruikers, bewoners, klanten in staat worden gesteld om keuzes te maken. Diversiteit in wonen; welzijnsdiensten, commerciële producten, voeding, enz. is derhalve vereist. De veelheid van diensten kan voor de consument een probleem zijn. Het overzicht verdwijnt. Daarom moeten wij streven door bundeling, vraaggestuurd, via één loket de diensten aan te bieden. Dit betekent diensten gebundeld aanbieden, efficiënt en effectief op een klantgerichte wijze. Tot slot moet het geheel van appartementen en/of groepswoningen een geheel vormen met de maatschappelijke omgeving. Het complex is een centrum waarin én van waaruit verschillende diensten geboden worden. Er moet een dynamisch proces met de omgeving ontstaan. Het complex vormt een deel van een netwerk van (zorg ,welzijn en diensten) functies. Binnen de regio Helden, zo is het streven, moeten alle zorgvormen geboden kunnen worden. Dat betekent dat het totaal van voorzieningen het gehele pallet aan producten moet bieden. Het ligt daarbij voor de hand dat bepaalde zorgvormen, bij voorbeeld revalidatie, maar op één centrum georganiseerd wordt. Het lijkt voor de hand liggend dat De Wietel in Panningen deze centrumfunctie behoudt. Zorg kan worden aangeboden vanuit meerdere punten. Denk hierbij aan de dorpshuizen die in het netwerk opgenomen kunnen worden voor o.a. het uitbouwen van welzijnsproducten zoals cursussen, huiskamerproject, eten in dorpshuis etc. Om deze punten wordt woonruimte gerealiseerd waar ouderen, maar ook mensen met een handicap de benodigde hulp en dienstverlening kunnen krijgen. In het hart van de zorgnetwerken kan intensieve en bijzondere hulp worden aangeboden en op andere plaatsen alle vormen van wonen en zorg aangeboden (voeding, bescherming, verzorgen tot verplegen). De grenzen worden bepaald door (de situatie van) de klant. Deze worden meestal bereikt als de klant geen regie meer kan voeren en er geen planmatige zorg geleverd kan worden. Vanuit het hart voor de zorgnetwerken tot aan de rand kan een radius hebben van ± 6 km. De woonvoorziening bestaat uit een veelheid van producten van gevarieerde architectuur, van menselijke maat, herkenbaar en met toegevoegde waarde in de bebouwde omgeving, van verscheidenheid aan vloeroppervlakte, indeling en afwerkingskwaliteit. Woonvoorzieningen kunnen gerealiseerd worden in de huur- en/of koopsector en met gedifferentieerde prijzen. De woonvoorzieningen dienen afgestemd te worden op de behoefte in de markt, dienen multifunctioneel te zijn en eenvoudig omgebouwd te worden naar andere functies. Bij het ontwikkelen van woon-, welzijns- en zorgvoorzieningen wordt uitgegaan dat de consument centraal staat en meer dan voorheen binnen mogelijkheden moet kunnen kiezen uit een gevarieerd aanbod van wonen, zorg en welzijn. Woon- en zorgcombinatie in allerlei vormen, van zelfstandig wonen, met tussenvormen als groepswonen met 24-uur-zorg, waarbij de dienstverlening op maat gezamenlijk wordt uitgevoerd. Ook dienen bestaande voorzieningen in beeld gebracht en opgenomen te worden in de totale netwerken. Waar nodig dienen de voorzieningen en/of projecten versterkt te worden. Hierbij speelt de omvang een rol.
8 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Omvang Er is een spanningsveld tussen kleinschaligheid en gegarandeerde continuïteit van 24-uur-zorg. Een ander spanningsveld is kleinschaligheid en efficiënte bedrijfsvoering. In het algemeen kan gezegd worden dat het uitgangspunt moet zijn: zo klein als mogelijk en zo groot als nodig. Deze omvang heeft ook een relatie met de geografische ligging als met het aantal inwoners van de gemeenten Helden, Maasbree, Kessel en Meijel. Het verzorgingshuis St. Jozef te Meijel zal zelfstandig verpleeghuiscapaciteit aanvragen. Het samenwerkingsverband met Hornerheide zal daartoe worden voortgezet. Alhoewel Meijel in ons denken binnen de regio Helden valt, is voor een verdere uitwerking van voorliggend plan een integrale benadering van Meijel niet mogelijk. De samenhang van de netwerken in de regio Helden op gemeentelijk niveau met de functies die geleverd dienen te worden is onderstaand schematisch weergegeven.
Meijel
Maasbree
Extramuraal Semimuraal Verzorgingshuis Verpleeghuis*
Extramuraal Semimuraal Wozoco Verzorgingshuis* Verpleeghuis*
Helden
Panningen
Extramuraal Semimuraal Verzorgingshuis*
Extramuraal Semimuraal Verzorgingshuis Verpleeghuis Intensieve en bijzondere hulp
Baarlo
Kessel
Extramuraal Semimuraal Verzorgingshuis Verpleeghuis*
Extramuraal Semimuraal Wozoco
* De functies zijn nog niet aanwezig. Over de invulling moet nog worden nagedacht. De totale netwerken bestaan, in een samenhangende structuur, uit 5 centra, gelegen in Panningen, Helden, Maasbree, Baarlo en Meijel, waaruit alle benodigde diensten worden aangestuurd. Verder wordt onderzocht of het mogelijk is om 2 groepswoningen in combinatie met seniorenwoningen te realiseren en/of een “zorgboerderij” in de periferie van een woonkern tot de mogelijkheden behoort.
9 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Inwoners van Kessel kunnen naar keuze voor het verzorgings- en verpleegtehuis een beroep doen op voorzieningen in Helden/Panningen of Baarlo. De inwoners van de kerkdorpen gemeente Helden zijn ook aangewezen op de voorzieningen in Helden/Panningen. Dit betekent niet dat er geen inspanningen verricht moeten worden om ouderen in kleine kernen langer zelfstandig te laten wonen. Zoals omschreven kunnen gemeenschapshuizen of dorpshuizen in samenwerking met zorg- en welzijnsinstellingen een belangrijke rol vervullen. In ons denken moeten wij de insteek kiezen, als er geen woonzorgcomplex met 30 woningen mogelijk is op grond van woningbehoeften, wat dan de alternatieven zijn. Een voorbeeld: in de kleine kern Grashoek zou men het dorpshuis kunnen versterken door middel van in- of aanbouw van een gemeenschappelijke huiskamer voor oudere bewoners, waarin meer zorg- en welzijnsdiensten worden geleverd, die bijdragen tot langer zelfstandig wonen in eigen omgeving. Vanwege het optimaliseren van de regionale spreiding én vanwege het maximaal gebruik maken van bestaande voorzieningen, is het wenselijk om zo veel als mogelijk aan te haken bij bestaande voorzieningen. Voor de hand ligt bij voorbeeld het aanvullen van een bestaand verzorgingshuis met groepswoningen of het versterken van een bestaand wozoco met groepswoningen zodat voldoende schaalgrootte wordt bereikt voor 24-uurs-zorg. Om 24-uurs-zorg te kunnen garanderen zijn ongeveer 40 à 50 verzorgingsplaatsen als economische eenheid nodig in de omgeving. Ook gebruik maken van voorzieningen als dorpshuizen, kinderopvang of plaatsen voor dagopvang kan verschillende voordelen bieden. Daarnaast moet gekeken worden naar andere organisaties zoals Savelberg, De Wendel, SGL en het Vincent van Gogh instituut. Ontwikkelingen binnen deze organisaties ten aanzien van ouderen in deze doelgroepen of ontwikkelingen op het gebied van bouw kunnen van belang zijn. Vanuit dit gezichtspunt is het moeilijk een uitspraak te doen over de minimale omvang van een te bouwen complex. Wanneer sprake is van een ‘stand alone situatie’ kan gezegd worden dat 40 tot 50 zorgwoningen en 2 groepswoningen de benedengrens vormen. Deze getallen hebben geen absoluut karakter en moeten zeker nader onderbouwd worden op het moment dat van een dergelijke situatie sprake is. Uitgangspunten Doel is om door middel van nieuwe inzichten de wachtlijsten terug te dringen en een bijdrage te leveren dat ouderen (consumenten) zolang mogelijk zelfstandig regie kunnen voeren in een zoveel mogelijke vertrouwde goede woon- en leefomgeving. Om de bovenstaande visie in praktijk te brengen is niet van vandaag op morgen mogelijk. Een tijdspad van de start eerste project binnen 2 jaar tot een doorlooptijd van ongeveer 10 jaar. Er dient sprake te zijn van een dynamisch proces, waarbij iedere beslissing en/of initiatief naadloos moet passen in het te ontwikkelen netwerk. Om de visie om te zetten zijn een aantal uitgangspunten geformuleerd: 1. In de regio Helden (Helden, Maasbree, Kessel en Meijel) een totaalaanbod van wonen en dienstverlening kunnen aanbieden met spreiding van de voorzieningen over de regio. 2. Versterken van kernen – structuren d.m.v. bestaande voorzieningen uitbouwen, moderniseren en/of vernieuwen. Hierbij dient een bundeling en integratie van functies plaats te vinden van woon-, welzijn- en zorgdiensten. 3. Zorgnetwerken in de regio Helden moeten garanties voor kwaliteit en continuïteit van zorg en dienstverlening bieden. 4. Projecten van kleinschaligheid (groepswoningen) moeten multifunctioneel worden gebouwd en op een eenvoudige wijze in verband met de toekomstwaarde getransformeerd kunnen worden. 5. Behoud van het dienstencentrum “De Wietel” te Panningen waar vanuit het hart intensieve en bijzondere hulp kan worden geboden die op de overige locaties niet mogelijk en verantwoord zijn. 6. Voor het totale netwerk zullen nieuwe locaties worden gezocht en geoormerkt, maar ook bestaande woon-, welzijns- en zorgvoorzieningen dienen in beeld gebracht te worden. De bestaande voorzieningen dienen beoordeeld te worden op functies etc. en waar nodig dienen deze gekoppeld en versterkt te worden. 10 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
7. Woonvormen dienen gebouwd te worden in de nabijheid van de voorzieningen bij voorkeur in het hart van de plattelandskernen waarbij rekening wordt gehouden met een goede logistiek en omgevingsfactoren. Hierbij dient als versterking een zo compleet mogelijk pakket van diensten bij voorkeur met andere functies o.a. scholen, kinderopvang, dorps- c.q. wijkhuizen en detailhandel geïntegreerd te worden. 8. Het kwaliteitsniveau moet aansluiten bij de wensen van de klant. Uitgangspunt is het leveren van een gevarieerd aanbod, met verschillende kwaliteitsniveaus waarbij meer geleverd kan worden als de klant de bereidheid heeft voor het meerdere te betalen. Met andere woorden Wonen à la carte: wonen, zorg en welzijn naar eigen smaak met keuzemogelijkheden voor iedereen.
11 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
4. Beelden bestaande voorzieningen en mogelijke locaties Om de opgave, een totaal netwerk op te bouwen van wonen, welzijn en zorg, binnen de visie en uitgangspunten te kunnen realiseren zal goed in beeld gebracht moeten worden de mogelijke nieuwe locaties en de bestaande voorzieningen met hun specifieke kenmerken. De bestaande voorzieningen dienen beoordeeld te worden op hun functies en waar nodig zoals gezegd dienen deze versterkt te worden. Om geen kansen te verspelen zal vanaf heden kritisch gekeken moeten worden naar initiatieven tot investeren in woon-, zorg- en welzijnsfuncties. Deze dienen in principe naadloos te passen binnen het totale netwerk. Ook geldt deze kritisch kijk voor het bestemmen van mogelijke nieuwbouwlocaties. Noodzaak is om het ingeschatte voorzieningenniveau af te zetten tegen het huidige voorzieningenniveau; het verschil bepaalt de omvang van de verruiming c.q. ruimtebehoeften. Hierbij een eerste aanzet om in beeld te brengen bestaande voorzieningen en mogelijke nieuwe locaties. Onderstaand zijn de bestaande woon-, welzijn en zorgvoorzieningen in beeld gebracht. Van deze voorzieningen zijn de specifieke kenmerken in de bijlagen opgenomen. A. Bestaande woonvoorzieningen Opgenomen zijn alleen de projecten die een bijdrage leveren of kunnen leveren in combinatie met wonen, zorg en welzijn. Per complex is in bijlage A omschreven de ontwikkelingsrichting (actiepunt). De overige geschikte seniorenwoningen zijn aangemerkt als zelfstandige woningen in de wijk zoals gedefinieerd op blad 15. Gemeente Helden
Panningen: Zorgcentrum “De Wietel” 24 woningen Kepellerhof 70 woningen Piushof Helden: 18 woningen “De Dreesse”
Gemeente Maasbree
Maasbree: 31 woningen WOZOCO Clockenslagh Baarlo: 30 woningen (14 bouwstart december 2000) “De Weem” 9 woningen Dentjeshof Verzorgingshuis met aanleunwoningen 25 woningen Fuusstraat, Mgr. Thijssenstraat en Zuivelstraat
Gemeente Kessel
Kessel: 24 woningen WOZOCO
Gemeente Meijel
Meijel: verzorgingshuis St. Jozef 19 woningen Elzenhof 16 woningen De Paast 20 woningen De Paast “De Residentie”
12 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
B. Bestaande zorg- en dienstverlening Samenvatting zorgproducten en -diensten in regio Helden per 1-1-2001 Gemeente Helden Organisatie Wat Intramuraal Semimuraal
Boncura (De Wietel) 122 pl. Verzorgingshuis 87 bd. Verpleeghuis 12 Dagverzorging 10 Dagbehandeling 3 Nachtbehandeling 14 Groepsverzorging 2 Tijdelijk verblijf
Extramuraal
Verpleeghuiszorg thuis Thuiszorg (verplegen, verzorgen en huishoudelijke hulp)
Gebouwen
24 Aanleunwoningen Zorgcentrum (verpleeghuis + verzorgingshuis)
Gemeente Maasbree en Kessel Prof. Dubois Baarlo 48 pl. Verzorgingshuis
Regio Helden
Gemeente Meijel
Groene Kruis
St. Jozef 62 pl. Verzorgingshuis
12 Dagverzorging Dagbesteding (in wozoco’s) 6 Groepsverzorging 1 Tijdelijk verblijf
10 Groepsverzorging pg. 30 Groepsverzorging (3 dgn/week) som. 1 Logeerkamer 8 pl. Dagopvang 1 Tijdelijk verblijf Verpleeghuiszorg thuis Verplegen, verzorgen aan Verzorgingshuiszorg thuis Verzorgingshuiszorg thuis 390 cliënten per jaar voor Verpleeghuiszorg thuis 1830 uur per maand (door Boncura) Huishoudelijke hulp (nieuw product) 2 Wozoco’s (1 te 2 Wijkgebouwen Zorgcentrum Maasbree, 1 te Kessel) Aanleunwoningen Zorgcentrum 10 Aanleunwoningen in Baarlo
Voor de beschrijving van de zorg- en dienstverlening verwijzen wij naar bijlage B. Ook staat in de bijlage de ontwikkelingsrichting (actiepunten) voor zorg- en dienstverlening opgenomen. C. Bestaande welzijnsvoorzieningen Kernfuncties welzijnswerk De kernfuncties van het welzijnswerk zijn met name geënt op het begrip “communicatieve zelfsturing”. Communicatieve zelfsturing staat voor de vaardigheid van mensen om zelfstandig en in wisselwerking met de omgeving, het leven richting te geven, een eigen identiteit te ontwikkelen en eigen zekerheden op te bouwen. Als het mensen niet (meer) lukt om hun eigen leven in te richten en te sturen, kunnen ze een beroep doen op anderen (familie of mantel), of kan het welzijnswerk helpen de communicatieve zelfsturing van mensen te ondersteunen, in stand te houden of te versterken. Dit betekent dat het welzijnswerk zich richt op individuele mensen die in “de gevarenzone” komen, en/of op meer structurele verbanden die mensen in staat stellen de eigen en de sociale autonomie in stand te houden. Samenvattend: als mensen zich wel voelen met ondersteuning en/of gebruikmaking van welzijnsproducten, blijven zij langer zelfstandig functioneren. Toespitsing op ouderen Wanneer je het begrip communicatieve zelfsturing vertaalt naar de diverse generaties ouderen, leidt dit tot de volgende kernfuncties: • Maatschappelijke activering. • Sociale preventie. • Persoonsgerichte begeleiding en hulpverlening. Maatschappelijke activering is vooral gericht op vitale ouderen in de derde levensfase. Het doel is hen te mobiliseren tot participatie, bijv. door het verrichten van vrijwilligerswerk en door actief de regie over het eigen leven te houden. Participatie heeft dus zowel een persoonlijk nut als ook een maatschappelijk belang. 13 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Sociale preventie heeft tot doel problemen in de vierde levensfase te voorkomen door versterking van het zelfvertrouwen van mensen en door de versteviging van sociale netwerken van mensen. Persoonsgerichte begeleiding en hulpverlening is vooral gericht op mensen in de vierde levensfase en in algemene zin gericht op herstel van het evenwicht tussen de oudere en zijn omgeving. Het welzijnswerk ouderen zoekt bewust de samenwerking met “wonen” en “zorg”. Wonen, zorg en welzijn vormen een onlosmakelijke drie-eenheid. Daarbij staat de klant centraal. Voor aanvullende diensten en welzijnsproducten alsmede de ontwikkelingsrichting (actiepunten) verwijzen wij naar bijlage C. D. Mogelijke nieuwe locaties Eerste gedachtegang, waarbij een relatie gelegd moet worden tussen de locaties vanuit de zorgvraag en het gewenste aanbod. Gemeente Helden
Panningen: Ringovenpark aan de Kerkstraat (met name heeft deze locatie kansen om een integratie te bewerkstelligen van recreëren in het park, koffie in het of op het terras van het Theehuis, bloemenwinkel, speelterrein) Beekstraat – Irenestraat Beringe: Kanaalstraat e.o. Helden: eventueel locaties RABO, Hermans en Paladio omgeving Rochusplein/Roggelseweg Grashoek: nabij kerk en dorpsgebouw (nadenken over de minimale schaal) Koningslust: nabij kerk en dorpsgebouw (nadenken over de minimale schaal) Egchel: nabij kerk en dorpsgebouw (nadenken over de minimale schaal)
14 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Gemeente Maasbree
Maasbree: locatie Op de Kemp – Brand 1786 omgeving WOZOCO “In den Clockenslagh” Baarlo: - omgeving Alb. Neuhuysstraat/Hoogstraat - locatie Sprunklaan - omgeving Maasstraat/Pastoor Geenenstraat - omgeving Verzorgingshuis Baarlo
Gemeente Kessel
Kessel: locatie school oude kern nabij kerk en gemeenschapshuis (nadenken over de behoefte in relatie met schaal en huidige voorzieningen)
Gemeente Meijel
-
Omgeving zorgcentrum Sint Jozef
15 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
5. Diensten om zelfstandig wonen te bevorderen Om een netwerk te bouwen, moet duidelijk zijn welke woonvormen en diensten geleverd moeten worden vanuit het zorgperspectief. Welke diensten moeten voorhanden zijn in de te bouwen complexen de bedoelde meerwaarde te geven voor zorgbehoevende ouderen? Bewust wordt de term ‘voorhanden’ gebruikt omdat de individuele zorgvraag bepaalt welke (zorg)diensten uiteindelijk aangeboden moeten worden. Wanneer er voor bepaalde diensten geen indicatie bestaat maar de klant deze wel wenst te betrekken dan is private financiering vereist. Bij de ontwikkeling van een integratie van woon-, welzijns- en zorgdiensten en producten, ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid, is het nodig om dezelfde taal te spreken. Het is noodzakelijk om het begrippenkader duidelijk op elkaar af te stemmen. Wij adviseren vanaf heden te spreken over het leveren van woonvormen en diensten. Onderstaand zijn de diensten en woonvormen samengevat. Huishoudelijke diensten: Het schoonmaken van appartementen, het verzorgen van de was en het voeren van de huishouding. Voedingsdiensten: Het voorbereiden en koken van maaltijden en het verzorgen van drinken. Planning van inkoop en het doen van boodschappen. Restauratieve diensten. Verzorging en verpleging: Het bieden van geplande en niet planbare lichamelijke verzorging en verpleging. Ondersteuning bij algemeen dagelijkse levensverrichtingen. Service: Er zijn vele kleinere activiteiten die ondersteunend kunnen zijn in het zo zelfstandig mogelijk wonen. Enkele voorbeelden zijn: klusjes zoals lampen verwisselen of een schilderijtje ophangen; het maken van afspraken voor kapper of pedicure; administratieve ondersteuning. In dit kader moet nog eens opgemerkt worden dat het niet de intentie is om verantwoordelijkheden van klanten over te nemen. Welzijnsdiensten: Ruimte voor ontmoeting en ontspanning moet voorhanden zijn. De mate van zelforganisatie op het vlak van welzijn is bij ouderen over het algemeen beperkt. Een zeker aanbod, zoveel mogelijk aansluitend op het reguliere welzijnswerk, moet derhalve voorhanden zijn. Veiligheidsdiensten: Het gevoel van veiligheid is van levensbelang. Alarmering, bewaking, en gegarandeerde 24-uurszorg zijn wezenlijk. In dit kader kunnen technische voorzieningen zeker ondersteunend zijn. Behandeling en begeleiding: Naarmate de zorgvragen complexer worden, zullen er meerdere disciplines betrokken raken bij de uitvoering van zorgdiensten. Verpleeghuiszorg kenmerkt zich o.a. door de multidisciplinair samenhangende en methodische geboden zorg. Behandeldisciplines (medisch, paramedisch en psychosociaal) zullen derhalve (op afstand) beschikbaar moeten zijn.
16 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Vervoerdiensten: Vele zullen zelfstandig regie kunnen blijven voeren mits er een goede vervoervoorziening in de omgeving is. Woondiensten: Vele variaties aan woonvormen met een veelheid van typeringen in huur- en koopsector. Nieuwe woonvormen en bestaande woonprojecten die aanhaken in het netwerk van zorg-, welzijns- en woonvoorzieningen. Hierbij een opsomming van gevarieerde woondiensten dichtbij de voorzieningen om zelfstandig wonen te bevorderen: 1. Zelfstandige woningen in de wijk; Zelfstandig wonen, zo nodig aangepast middels WVG. Dit kunnen zijn eengezinswoningen, seniorenwoningen en appartementen. Diensten middels thuiszorg en welzijnsorganisatie, zo nodig verzorgen, verplegen op maat (VVM). 2. Woningen appartementen in nabijheid van zorgcentrum; Zelfstandig wonen in aangepaste woning/appartement, bestaande uit minimaal 2 slaapkamers en voldoet aan het consumentenkeurmerk “geschikt voor alle leeftijden”. Aanwezigheid van een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte en/of zorgruimte. Diensten middels thuiszorg en welzijnsorganisatie, zonodig VVM diensten in en/of vanuit zorgcentrum. 3. Appartementen in zorgcentrum; Beschermd wonen, diensten geleverd vanuit zorgcentrum met behoud van eigen appartement. Ontmoetingsruimte aanwezig.
4. Groepswoningen nabij de voorzieningen; Beschermd wonen. Woningen voor 6 personen, bestaande uit een groepswoonkamer, keuken, centrale badkamer en/of individuele badkamer, éénpersoons zit/slaapkamer, toiletruimte, berging/bijkeuken en ruimte personeel. Diensten geleverd vanuit zorgcentrum. Bij nieuwe initiatieven voor het integraal leveren van woonvormen en diensten zal door de opdrachtgever(s) de woon-, welzijns- en zorgdiensten in een gezamenlijk programma van eisen per project op maat geformuleerd moeten worden.
17 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
6. Rol en taken van partijen Als doelstelling is in onderhavige notitie geformuleerd “het creëren van allerlei vormen van wonen in netwerken van zorg-, welzijns- en woonvoorzieningen gekenmerkt door kleinschaligheid met een precies gedoseerd zorg- en welzijnsaanbod gecombineerd met aanvullende diensten, die meerwaarde bieden aan deze woonvormen in de regio Helden”. Het kunnen realiseren van deze doelstelling veronderstelt een integrale aanpak en gezamenlijke inspanning van partijen, die op genoemde terreinen werkzaam zijn. Binnen het kader van deze integratie en gezamenlijkheid hebben partijen evenwel hun eigen zelfstandige rol en taken binnen de totstandkoming van dit project. Dat partijen vanuit hun eigen zelfstandige verantwoordelijkheid maar met een gemeenschappelijke doelstelling zich op elkaar oriënteren en met elkaar afstemmen lijkt wel haast vanzelfsprekend en behoeft geen nadere toelichting. De rol en taken van partijen (vooralsnog diegenen, die vertegenwoordigd zijn de projectgroep “De Wietel/Piushof”) kunnen grofweg als volgt worden onderscheiden: Gemeenten Beleidskader De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de totstandkoming van een integrale beleidsvisie ten aanzien van sturing en toetsingkader ten behoeve van regierol op het terrein van wonen, zorg en welzijn. In het samenspel van gemeenten, direct of indirect betrokken bij onderhavig project, vervult de Gemeente Helden een regionale rol. Uitvoeringskader Ter realisatie van de doelstellingen uit deze beleidsvisie dragen de gemeenten zorg voor: • het bij elkaar brengen van partijen en coördinatie van taken en werkzaamheden; • het bevorderen en ondersteunen van de totstandkoming van oplossingsgerichte maatregelen; • bepalen van in- en uitbreidingslocaties; • opstellen/herzien van bestemmingsplannen; • opstellen stedenbouwkundige uitgangspunten en randvoorwaarden; • plannen en reserveren van benodigde bouwvolumes; • bestemmen en reserveren van financiële bijdragen en subsidiemiddelen. Woningcorporaties Beleidskader De woningcorporaties zijn verantwoordelijk voor het bouwen en beheren van passende huisvesting voor uiteenlopende consumentgroepen, maar in ieder geval voor diegenen, die om uiteenlopende redenen bijzondere ondersteuning nodig hebben. Uitvoeringskader Om deze verantwoordelijkheid te kunnen waarmaken dragen zij zorg voor: • bepalen van de kwantitatieve en kwalitatieve woningbehoefte; • vaststellen van de vervangings- en nieuwbouwproductie; • realiseren van nieuwbouw- en verbouwactiviteiten in de verschillende huur- en koopsegmenten; • waarborgen van kwaliteitseisen op het gebied van toegankelijkheid, veiligheid en duurzaam bouwen; • waarborgen van integratie met woonomgeving en leefbaarheid; • scheppen van ruimtelijke en functionele voorwaarden voor de inbedding van zorg en welzijn; • garant staan (afhankelijk van het te voeren doelgroepenbeleid) voor noodzakelijke onrendabele investeringen binnen de huursector; • verhuren c.q. verkopen van onroerend goed.
18 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Zorginstellingen Beleidskader De zorginstellingen zijn verantwoordelijk voor het leveren van zorg op maat aan geïndiceerde cliënten, die om uiteenlopende redenen kiezen voor c.q. afhankelijk zijn van verblijf in een intramurale dan wel extramurale setting. Uitvoeringskader Om deze verantwoordelijkheid te kunnen waarmaken dragen de zorginstellingen zorg voor: • aanbieden van zorg en diensten op vraag én op maat; • evenwichtig spreiden van het zorgaanbod binnen het verzorgingsgebied; • zoveel mogelijk transformeren van het zorgaanbod van intramuraal naar extramuraal, teneinde de reikwijdte en bereikbaarheid van de zorg te verbreden; • verkorten van de wachtlijsten; • garant staan voor zorgverlening in daarvoor bestemde dan wel geschikte huisvestingsvoorzieningen voor ouderen; • garant staan voor de toegekende middelen ter financiering van de zorg. Welzijnsinstellingen Beleidskader De welzijnsinstellingen zijn verantwoordelijk voor het organiseren, ondersteunen en faciliteren van een gedifferentieerd aanbod aan activiteiten ten behoeve van uiteenlopende gebruikersgroepen, die bijdragen aan een versterking van de welzijnsbeleving en leefbaarheid in de wijken en buurten. Uitvoeringskader Om deze verantwoordelijkheid te kunnen waarmaken dragen de welzijnsinstellingen zorg voor: • aanbieden van welzijnsactiviteiten op vraag én op maat; • evenwichtig spreiden van het aanbod aan welzijnsactiviteiten; • bundelen (organisatorisch en uitvoerend) van welzijnsgerichte activiteiten; • aanhaken van welzijnsactiviteiten bij overige dienstverlenende en zorgverlenende activiteiten.
19 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
7. Communicatie en participatie De in de onderhavige notitie geformuleerde opgave en de daaraan gekoppelde doelstellingen getuigen van een hoog ambitieniveau. Om deze ambitie te kunnen waarmaken is veel draagvlak, inzet, ondersteuning en medewerking nodig, niet alleen van de partijen die in eerste aanzet rechtstreeks bij de oriëntatie-/initiatieffase van het project zijn betrokken, maar ook van partijen, die in één of meerdere van de vervolgfasen verondersteld worden een bijdrage te leveren aan het welslagen van het project. Laatstgenoemde partijen betreffen de overige in de regio Helden aanwezige gemeenten, woningaanbieders, zorgaanbieders, organisaties en instellingen op het gebied van welzijn, zorgkantoor, provincie, verzekeraars en niet in de laatste plaats de huidige en toekomstige gebruikers (en hun organisaties) van de beoogde tot stand te brengen woon-, zorg- en welzijnsarrangementen. Het verkrijgen van draagvlak, inzet, ondersteuning en medewerking is in de startsituatie, maar zeker ook daarna in belangrijke mate afhankelijk van de wijze en frequentie, waarop initiatiefnemers over het project communiceren zowel naar elkaar als naar overige genoemde partijen. Het begrip communicatie vindt zijn oorsprong vanuit het Latijn. Het betekent “mededelen, gemeenschappelijk bespreken, iets met iemand delen, iets met iemand gemeen hebben”. Vanuit deze begripsomschrijving kan communicatie niet los gezien worden van informatie, participatie en overleg. Communicatie is in die zin ook geen vrijblijvend gegeven. Het moet gezien worden als een continu proces, waarbij het gaat om het stimuleren, bevorderen en betrekken van alle genoemde partijen bij de voorbereiding, uitvoering en nazorg van het totale planproces. Het gaat om een continue dialoog: informeren, participeren en medezeggenschap tijdens alle planstadia. Het communicatieproces, zoals hiervoor omschreven, is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van de projectgroep “De Wietel/Piushof”. Zij voert de regie over dit proces en is aanspreekbaar door de overige partijen over de informatievoorziening, de mate van betrokkenheid en de wijze van overleg. Om het communicatieproces te ondersteunen zal de werkgroep de verschillende te doorlopen fasen van het project inzichtelijk maken, de te ondernemen acties benoemen en de betrokkenheid van partijen afbakenen. Voor de afzonderlijke fasen, acties en partijen zal worden vastgesteld: 1. de communicatiedoelstellingen; 2. de communicatiedoelgroepen; 3. de te verstrekken informatie (aard en frequentie); 4. de mate en wijze van betrokkenheid/participatie; 5. de mate en wijze van overleg; 6. de wijze van besluitvorming.
20 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Bijlage A: Woonvoorzieningen in combinatie met zorg en welzijn
21 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc17 november 2004
Woonvoorzieningen Helden/Panningen
Zorgcentrum De Wietel, Panningen Actie: Herstructureren en bestaand gebouw ontmantelen in combinatie met de bebouwing in de omgeving.
Verzorgingshuis oudbouw
Eigenaar: Boncura
Verpleeghuis nieuwbouw
1 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
2 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
8. Kepellerhof, Panningen Het project is aangehaakt aan het zorgcentrum de Wietel te Panningen.
Eigenaar: Wonen Helden Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
24 aanleunwoningen 4 2 ja
Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 769,03 ƒ 83,00 – ƒ 90,50 nee, wel vergelijkbaar ja
De woningen worden d.m.v. een bindend advies van de projectgroep toegewezen. Tussen de stichting Boncura en Wonen Helden is een samenwerkingsovereenkomst getekend. De gemeenschappelijke ruimte heeft een oppervlakte van ± 48 m2. Er wordt wekelijks gekaart en er zijn af en toe kienmiddagen. Het beheer van deze ruimte is in handen van de bewoners zelf. Zij betalen wel een eigen bijdrage via de servicekosten voor het schoonmaken.
3 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
De bewoners van Keppelerhof kunnen gebruik maken van voorzieningen in de Wietel zoals de kapper, winkel en het bijwonen van de Heilige Mis. Ook kunnen zij deelnemen aan activiteiten die in de Wietel worden georganiseerd. Actie: Project versterken door o.a. welzijnsproducten gemeenschappelijke huiskamer eventueel te zijner tijd in relatie met de wijkfunctie.
4 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
9. Piushof, Panningen
10. Eigenaar: Balans Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte 11. 12.
70 seniorenwoningen grondgebonden 1 of 2 nee
Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 680,00 – ƒ 785,00 ƒ 15,00 nee ja
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. De woningen zijn prima gelegen, maar qua woonvorm zijn ze niet meer van deze tijd. 35. De woningen die vrijkomen voor verhuur worden geadverteerd in het krantje “Wonen”. 36. 37. Actie:
38. Herstructureren, zie ook Zorgcentrum “De Wietel”.
5 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
De Dreesse, Helden
Eigenaar: Wonen Helden Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
18 seniorenwoningen 3 2 ja
Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 763,65 – ƒ 783,56 ƒ 47,75 – ƒ 55,25 nee, wel vergelijkbaar ja
De woningen liggen in de dorpskern van Helden. Toewijzing vindt plaats d.m.v. het marktgerichte verhuursysteem. De gemeenschappelijke ruimte heeft een oppervlakte van ± 105 m2. Hier worden door een zeer actieve bewonersvereniging verschillende gemeenschappelijke activiteiten georganiseerd. Er zijn wekelijks enkele activiteiten en met feestdagen wordt er iets georganiseerd. Het beheer van deze ruimte is in handen van de bewoners zelf. Zij betalen contributie aan de bewoners-vereniging. Actie: 6 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Project eventueel koppelen aan een nieuw te bouwen zorgproject in Helden.
7 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Woonvoorzieningen Gemeente Maasbree
8 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
39. In den Clockenslagh, Maasbree Het ouderenproject “in den Clockenslagh” is een woonzorgcomplex bestaande uit 31 zelfstandige woningen en 2 centrale ruimtes. De grote zaal is voornamelijk bedoeld voor soosactiviteiten voor de ouderen in Maasbree. De andere, kleinere, ruimte functioneert als dagopvang en dagvoorziening. Actie: Project versterken en mogelijk koppelen in de nabijheid van een nieuw te bouwen zorgproject (verzorgen en verplegen) in Maasbree.
Eigenaar: Wonen Helden Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
31 seniorenwoningen 3 2 ja
Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 796,88 – ƒ 970,39 ƒ 63,00 – ƒ 70,50 ja ja
Het project is gelegen in het centrum van Maasbree. De gewenste samenstelling van het project i.v.m. een goede leefbaarheid is minimaal 1 /3 meervoudige zorg, 1 /3 enkelvoudige zorg en 1 /3 beschermde woonomgeving. De woningen worden d.m.v. een bindend advies van het projectteam toegewezen. De Clockenslagh heeft een gemeenschappelijke ruimte en een zorgsteunpunt. Het zorgsteunpunt wordt gecoördineerd door de Professor Duboisstichting. 9 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
De gemeenschappelijke ruimte heeft een oppervlakte van ± 412 m2. De ruimtes worden beheerd en geëxploiteerd door de Stichting Ouderen Maasbree (SOM). De onderhuurders (Dubois en Ouderenvereniging) betalen aan deze stichting contributie. Hier is twee keer per week een koffiemorgen voor de bewoners van de woningen van de Clockenslagh, omdat zij de ruimte maar twee dagdelen in de week ter beschikking hebben. Verder hebben ze wel een gemeenschappelijke tuin, met een jeu de boules baan, die gedeeltelijk door de bewoners zelf wordt onderhouden.
10 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
40. De Weem, Baarlo Actie: Project voor een deel koppelen aan het zorgnetwerk o.a. aan het bestaande Verzorgingshuis Baarlo. Deel van woning uit het marktgericht verhuursysteem halen en toewijzen op basis van een zorgindicatie.
Eigenaar: Wonen Helden De Weem I Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeensch. ruimte Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
De Weem II nieuwbouw, aangehaakt aan Weem I 14 seniorenwoningen 3 2 ja ƒ 900,00 – ƒ 1185,00 ƒ 80,00 – ƒ 100,00 ja ja
16 seniorenwoningen 3 2 ja ƒ 844,29 – ƒ 907,66 ƒ 79,25 – ƒ 97,25 ja ja
Het project is gelegen in het centrum van Baarlo, op loopafstand van het verzorgingshuis Baarlo en ouderensociëteit “’t Paedje”. Woningen worden toegewezen d.m.v. het marktgerichte verhuursysteem. De gemeenschappelijke ruimte heeft een oppervlakte van ± 114 m2. Hier worden door een actieve bewonersvereniging 11 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
verschillende gemeenschappelijke activiteiten georganiseerd. Er wordt wekelijks gekaart en er zijn af en toe themabijeenkomsten. Tevens is er een aparte ruimte om te biljarten. In de centrale hal is een invalide toilet gesitueerd. Het beheer van deze ruimte is in handen van de bewoners zelf. Zij betalen wel een eigen bijdrage via de servicekosten voor het energieverbruik en het schoonmaken. De gemeenschappelijke ruimte wordt uitgebreid met 80 m2 gelijktijdig met de bouw van 14 woningen. (bouwstart begin 2001)
12 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Dentjeshof, Baarlo
Eigenaar: Wonen Helden Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
9 multifunctionele woningen 3 2 nee
Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 840,00 – ƒ 875,00 ƒ 0,00 – ƒ 48,30 ja ja
Zeven multifunctionele woningen zijn bestemd voor woningzoekenden met een lichamelijk handicap. Deze woningen stellen mensen met een handicap in staat met hulp en begeleiding een zelfstandig huishouden te voeren. Twee woningen zijn multifunctioneel en gesitueerd op het binnenterrein. Deze woningen zijn uitermate geschikt voor huisvesting van ouderen. De twee woningen worden toegewezen op grond van het marktgericht verhuursysteem. De zeven woningen worden toegewezen d.m.v. een bindend advies van de SGL (Stichting Gehandicapten Limburg). Tussen de SGL en Wonen Helden is een samenwerkingsovereenkomst getekend. Project is opgeleverd in december 2000. Actie: De woningen koppelen aan het zorgnetwerk.
13 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Verzorgingshuis Baarlo en woningen in de omgeving 40.1 Verzorgingshuis Baarlo
Eigenaar: Professor Duboisstichting 40.2 Het verzorgingshuis ligt tegen het centrum van Baarlo op loopafstand van de supermarkt en diverse andere voorzieningen. Er is plaats voor 48 ouderen. De toewijzing gaat via het opnamebureau van de Professor Duboisstichting. 40.3 40.4 In de buurt van het verzorgingshuis liggen nog een aantal seniorenwoningen, namelijk aan de Fuusstraat, Brouwerstraat, Mgr. Thijssenstraat en Zuivelstraat. Deze woningen worden toegewezen d.m.v. het marktgerichte verhuursysteem, waarbij urgente woningzoekenden voorrang hebben. Ook de woningen van de Duboisstichting, aan de Zuivelstraat, worden toegewezen in overleg met Wonen Helden. 40.5 De bewoners van deze woningen worden in de gelegenheid gesteld tegen betaling deel te nemen aan welzijnsactiviteiten van het verzorgingshuis, zoals de sinterklaasmiddag, de kerstviering, kienmiddagen, muziekbijeenkomsten enz. De aanleunwoningen aan de Zuivelstraat zijn aangesloten op de alarmering van het verzorgingshuis, dit geldt niet voor de overige woningen. 40.6 40.7 De woningen in de omgeving van het verzorgingshuis zouden in het netwerk als aanleunwoningen getypeerd kunnen worden. Actie: Het verzorgingshuis moderniseren en verpleeghuiszorg toevoegen. Het verzorgingshuis dient het centrum te worden waaruit de wijk en/of specifieke projecten worden bediend. Verzorgingshuis neemt een actieve rol om de omliggende woningen Fuusstraat, Zuivelstraat en Mgr. Thijssenstraat te koppelen aan het zorg- en welzijnsnetwerk. 40.8
14 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
40.9 Fuusstraat, Baarlo
40.10 Eigenaar: Wonen Helden 40.11 Aantal woningen 8 Woningtype seniorenwoningen Aantal etages gelijkvloers Aantal slaapkamers 2 Gemeenschappelijke ruimte nee
Huurprijs Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 719,67 ƒ 0,00 – ƒ 7,50 nee nee
Actie: Woningen opplussen en koppelen aan het bestaande verzorgingshuis. Woningen uit het marktgericht verhuursysteem halen en toewijzen op basis van een zorgindicatie. Omgeving (bestrating) aanpassen in verband met toegankelijkheid en veiligheid.
40.12 Mgr. Thijssenstraat, Baarlo Actie: Idem als bij de woningen Fuusstraat behoudens het opplussen. Woningen zijn rolstoelgeschikt.
Eigenaar: Wonen Helden
15 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
7 seniorenwoningen grondgebonden 2 nee
Huurprijs Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 704,38 ƒ 0,00 – ƒ 7,50 ja ja
Huurprijs Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 902,45 ƒ 5,00 nee ja
40.13 Zuivelstraat, Baarlo
Eigenaar: Professor Duboisstichting Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
10 seniorenwoning grondgebonden 1, evt zolderkamer nee
Actie: Woningen worden reeds aangemerkt als aanleunwoningen. Deze woningen integreren met de voorzieningen Fuusstraat en Mgr. Thijssenstraat aan het zorgen welzijnspakket van het verzorgingshuis.
16 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Woonvoorzieningen Kessel
17 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Wozoco, Kessel 41. 42.
43. 44. Eigenaar: Woningvereniging Kessel
Het woonzorgcomplex in Kessel bestaat uit 26 seniorenwoningen en heeft 12 plaatsen voor dagopvang. De gewenste samenstelling van het project i.v.m. een goede leefbaarheid is minimaal: 1 /3 voor een aangepaste woning in een veilige woonomgeving met sociale contactmogelijkheden. 1 /3 voor ouderen met enkelvoudige zorg. 45. 1/3 voor bewoners met meervoudige multidisciplinaire zorg. De huurprijzen liggen tussen de ƒ 825,- en ƒ 852,-. Hierbij zijn de service kosten van ƒ 50,inbegrepen. De gezamenlijke ruimte heeft een oppervlakte van ± 145 m2. Deze ruimte wordt beheerd door Stichting Ouderenzorg Kessel (S.O.K.). Het gebruik van deze ruimte is in de huur inbegrepen. Aantal woningen 26 Woningtype seniorenwoningen Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte ja
Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
Actie: Project versterken met zorgarrangementen.
18 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
ƒ 825,00 – ƒ 852,00 ƒ 50,00 ja ja
46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55.
56. Woonvoorzieningen Meijel 57.
19 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
58. Zorgcentrum St. Jozef, Meijel
59. Eigenaar: St. Jozef, Meijel Zorgcentrum St. Jozef heeft 62 verzorgingsplaatsen en 1 plaats voor tijdelijke opvang. Verder hebben ze 12 bewoners in groepsverzorging en 10 bewoners met VVM-indicatie. In de buurt van het zorgcentrum liggen nog een aantal aanleunwoningen: 19 appartementen (“De Elzenhof”) 20 appartementen (“De Residentie”)
59.1.1.1 Eigenaar van deze aanleunwoningen is Woningstichting Antares. 59.1.1.2 59.1.1.3 Actie: Woningstichting Antares heeft twee projecten in ontwikkeling om wonen en zorg te versterken: a. Locatie v.d. Steenstraat: 14 grondgebonden woningen voor senioren. b. Locatie ’t Kloster, Alexanderplein: 40 woningen voor senioren.
20 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Elzenhof
59.1.1.4
Eigenaar: Antares Woonservice
Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
19 Huurprijs prijspeil 2000 ƒ 782,85 – ƒ 885,16 seniorenwoningen Servicekosten ƒ 28,40 – ƒ 36,40 grondgebonden Seniorenlabel nee 1 Rolstoelgeschikt ja nee 59.1.1.5 In het project is een gemeenschappelijke huiskamer aanwezig. De ligging is ongeveer 1 km van het zorgcentrum.
Actie: Het project versterken met zorgarrangementen.
21 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
59.1.1.6
De Paast
Eigenaar: Antares Woonservice Aantal woningen Woningtype Aantal etages Aantal slaapkamers Gemeenschappelijke ruimte
16 seniorenwoningen grondgebonden 2 en 1 nee
Huurprijs prijspeil 2000 Servicekosten Seniorenlabel Rolstoelgeschikt
ƒ 654,06 – ƒ 908,00 ƒ 0,00 – ƒ 11,00 nee ja
59.1.1.7 59.1.1.8 De Paast
59.1.1.9 Aantal woningen Woningtype Aantal etages
Eigenaar: Antares Woonservice 20 aanleunwoningen 2
Huurprijs prijspeil 2000 ƒ 810,06 Servicekosten ƒ 57,10 – ƒ 68,10 Seniorenlabel nee 22
O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Aantal slaapkamers 2 Gemeenschappelijke ruimte ja
Rolstoelgeschikt
59.1.1.10 Aanleunwoningen die volledig aansluiten aan het Zorgcentrum St. Jozef.
23 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
ja
60. 61. 62. 63. 64. Bijlage B: 65. 66. Zorg- en dienstverlening
24 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
BESCHRIJVING VAN DE ZORG- EN DIENSTVERLENING IN DE HUIDIGE SITUATIE (per 01-01-2001) 67.In de regio Helden wordt door het Groene Kruis. St. Jozef en Boncura extramurale thuiszorg gegeven. Door St. Jozef, Dubois en Boncura worden verzorgingshuizen geëxploiteerd en verder beheert Boncura een verpleeghuis. In de wozoco’s en appartementen wordt door de partijen samengewerkt. Er worden diverse vormen van zorg- en dienstverlening gegeven. 68.1. Intramurale zorg door de PDS: Verzorgingshuis Baarlo Zorgaanbod aan cliënten Verzorgingshuis intramuraal (46 één- en 2 tweepersoonsappartementen): 50 plaatsen. Dagverzorging 2 dagen per week voor een groep van 12 deelnemers. Appartement voor tijdelijke opnames: 1. Maaltijden ten behoeve van externe cliënten: dagelijks 50. Ten behoeve van de eigen bewoners wordt dagelijks substitutie van verpleeghuiszorg geboden, waardoor een aantal bewoners in de gelegenheid gesteld wordt om met of op een later tijdstip te moeten verhuizen naar een verpleeghuis. Dit project heeft een capaciteit voor 6 bewoners. Voor al deze zorgvormen is indicatie van het RIO vereist. In de directe nabijheid van het verzorgingshuis Baarlo liggen 10 aanleunwoningen. Deze woningen zijn eigendom van de Professor Dubois Stichting. De bewoners van deze woningen maken tot nu toe op zeer bescheiden wijze gebruik van het zorg- en dienstenaanbod van het verzorgingshuis. Medewerkers In verzorgingshuis Baarlo werken in totaal ongeveer 45 medewerkers, veelal in parttime functies, te weten: • 6 verpleegkundigen • 20 ziekenverzorgenden • 3 activiteitenbegeleiders • 3 secretaressen / receptionisten • 6 huishoudelijke medewerkers • 4 koks en keukenassistenten • 1 klusjesman • 1 personeelsconsulent Afdelingshoofd en leiding De leidinggevenden (afdelingshoofden en coördinator transmurale zorg) vallen in hiërarchische zin rechtstreeks onder de locatiemanager, J. Beijers. Zij vormen samen met de personeelsconsulent het coördinatieteam. Vrijwilligers Ter ondersteuning van de zorg in het verzorgingshuis zijn 23 vrijwilligers actief als mantelzorger. Tevens leveren zij een bijdrage aan recreatieve activiteiten. Opmerkingen Per 1 januari 2001 zal de capaciteit worden teruggebracht naar 48 plaatsen vanwege het ontbreken van (echt)paren op de wachtlijst. Dan wordt de vrijkomende budgetruimte benut om extramuraal te besteden. Dit kan zorg betekenen analoog aan de huidige VVZ- en VVM-mogelijkheden. De dagverzorging draait momenteel op een bezetting van ca. 70%. Er wordt onderzoek verricht naar de aanwezige behoeften en andere mogelijkheden voor dagverzorging. Beleidscyclus binnen de Professor Dubois Stichting 1 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Er wordt voorafgaand aan een kalenderjaar, per locatie of ondersteunende dienst een jaarplan opgesteld. Gedurende het kalenderjaar is dit plan sturend voor het op te stellen en uit te voeren beleid. Om de vier maanden volgt een uitgebreide schriftelijke evaluatie van de vorderingen. Zowel het jaarplan als de drie evaluaties zijn geordend volgens de systematiek van het Model Intern Kwaliteitssysteem verpleeghuizen (MIK-V).
68.1.1.1 2. Semi- en extramurale zorgverlening door de PDS De verpleeghuizen en de verzorgingshuizen van de Professor Dubois Stichting bieden semi- en extramuraal een antwoord op de hulpvraag van cliënten via medisch adviseurschap in de verzorgingshuizen (in regio Helden Verzorgingshuis Baarlo), via de consultfunctie van het verpleeghuis, via ergotherapie in de eerste lijn, via substitutieprojecten van verpleeghuiszorg, via woonzorgcomplexen (wozoco’s) en aanleunwoningen complexen, via twee deeltijdcentra (dagbehandeling), via het TOPproject (thuiszorg ondersteuning psychogeriatrie) en via de financieringsbronnen VVZ en VVM. Semi- en extramurale zorg- en dienstverlening is een vorm van substitutie van intramurale zorg naar extramuraal. Kenmerken van deze zorg is zorggarantie, 24-uurs beschikbaarheid, zorg op de maat en een goede prijs-kwaliteit-verhouding. Al deze zorgvormen zijn AWBZ gefinancierd volgens zorgplan financiering. Personeel In de dienst SEVz werken 139 medewerkers op 92,9 fte. Het is niet exact aan te geven welk percentage voor de regio Helden werkt. Van deze 139 medewerkers zullen naar verwachting 50 werkzaam zijn vanuit de divisie Bijzondere Zorgproducten en de overigen in de regio’s Helden, Venlo en Tegelen. Vrijwilligers Er werken in de regio Helden 26 vrijwilligers ten behoeve van de mantelzorg en recreatie. In Kessel 14, in Maasbree 12. Vormen van extramurale en semi-murale dienstverlening • Woonzorgcomplexen, wozoco’s. Deze bevinden zich in Kessel: 26 woningen en Maasbree: 31 woningen. Hierin wordt individueel zorg geboden. • Dagbesteding: recreatie en ontspanning aan ouderen in verzorgingshuis Baarlo en in de wozoco’s Kessel en Maasbree. • Dagopvang: naast recreatie en ontspanning wordt aan ouderen, die door vereenzaming of door een amnestisch syndroom extra aandacht behoeven, ook begeleiding aangeboden. • Dagverzorging: verzorging en begeleiding bij huishoudelijke activiteiten en bij ADL en het aanbieden van begeleiding in het sociaal functioneren bij ouderen met lichamelijke handicaps en functiestoornissen. Dit wordt aangeboden in Baarlo, Kessel en Maasbree. • Verzorgingshuis vervangende zorg, via het VVZ-budget. Dit is een combinatie van zorg, begeleiding en dienstverlening. • Verplegen en Verzorgen op Maat of: verpleeghuis vervangende zorg is verpleeghuiszorg bij de cliënt thuis. Bijna altijd is sprake van samenwerking tussen verschillende functies en instellingen. • Voor alle extramurale zorgvormen wordt het aantal formatieplaatsen bepaald via zorgplanfinanciering. • Semi-murale verpleeghuiszorg aan somatische en psychogeriatrie patiënten. Dit wordt geboden aan thuiswonende ouderen en aan bewoners van verzorgingshuizen in de vorm van somatische dagbehandeling en psychogeriatrische dag- en nachtbehandeling. Opnamebureau 2 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Het opnamebureau van de dienst SEVz wijst vanuit de Rio indictaiebesluiten zorg toe. Het bureau regelt overbruggingszorg tijdens de wachttijd en bepaalt de volgorde op de wachtlijst voor alle PDS zorgvormen en zorgproducten. De maatschappelijk werkenden bereiden opnames/plaatsingen voor en verzorgen wachtlijstbegeleiding. Personeel: Aantal FTE voor PDS (in dienst van SEVz): 4,0. Leiding: coördinator opnamebureau. TOP (Thuiszorg Ondersteuning Psychogeriatrie) TOP biedt met behulp van 7 in de psychogeriatrie ervaren verpleegkundigen (5,0 fte) aan gemiddeld 15 zorgwerende ouderen met een (beginnend) dementiesyndroom hulp. Na een periode van vertrouwen winnen en observatie wordt familie, mantel en zorgsysteem geadviseerd en ondersteund in de omgang met de cliënt en wordt een op de problemen afgestemde zorgverlening in gang gezet.
3. Zorgverlening door Zorgkantoor, PDS en Boncura B.R.Z. Het B.R.Z. treedt namens het zorgkantoor AWBZ, de PDS en de Stichting Boncura op als administratiekantoor, als toewijzingsbureau, als kassier (zorgplanfinanciering) en als caseplannersbureau voor alle zorgvormen van VVM, VVM-CVA-zorgarrangementen, I.T.Z. en T.O.P. De voornaamste taken van de caseplanners zijn: Samenstellen van het multidisciplinaire zorgplan in overleg met de verpleeghuisarts, contracteren van de noodzakelijke zorgaanbieders, aanstellen van een zorgcoördinator, regie van de zorguitvoer, controle van de kwaliteit van het zorgaanbod, afspreken van overleg en administratieve verwerking o.a. ten behoeve de zorgplanfinanciering. Tenslotte zorgt het BRZ voor een wachtlijst op productniveau voor alle genoemde zorgvormen in een volgorde naar vastgestelde prioriteitencriteria. 4. Extramurale zorgverlening door het Groene Kruis in de regio Helden Het Groene Kruis heeft in de Regio Helden 4 wijkgebouwen in eigendom. Meijel, Panningen, Baarlo en Maasbree. Alleen in Panningen en Maasbree worden de gebouwen gebruikt door de dienst Patiëntenzorg. Voor de gehele regio is in Panningen de uitleen- en de Thuiszorgwinkel gevestigd. Zorg en dienstverlening De dienstverlening krijgt vorm door middel van 2 teams wijkverpleging, team Maasbree en team Panningen. De hulpverlening start vanuit een indicatie door het RIO. Op dit moment is er geen wachtlijst, d.w.z. dat de hulpverlening start binnen de afgesproken urgentiecriteria en regelgeving. De hulpvragen komen binnen bij BKS, bureau klantenservice (een centrale voor telefonische vragen en informatie o.a. voor de dienst Patiëntenzorg voor het hele werkgebied Noord-Limburg), en via hen d.m.v. fax op de wijkgebouwen. De planner wijst de cliënt toe aan een eerstverantwoordelijke; deze functionaris coördineert de zorg. Elke ochtend start men om 07.30 uur vanuit het wijkgebouw. De uitvoering van de zorgverlening loopt door tot ‘s avonds ongeveer 22.30 uur. Voor vragen rondom de hulpverlening buiten kantoortijden en voor acute hulp kan het nummer van BKS gebeld worden dat van 18.00 tot 08.00 uur is doorgeschakeld naar de DBD, districtale bereikbare dienst. Aantal cliënten in zorg: gemiddeld: 390 per jaar. 3 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Aantal uren zorgverlening gemiddeld per maand: 1830 uur. Aantal cliëntencontacten gemiddeld per maand: 2250. Begrote uren zorg op jaarbasis voor team Helden 11.232, voor team Maasbree betekent dit 10.712 uren. Het aantal uren zorgverlening (directe zorguren aan bed) in relatie tot de totaal beschikbare formatie (betaaluren) wordt uitgedrukt in een percentage, de productiviteit, voor de regio Helden is de opdracht 54,2%. Op jaarbasis is het aantal productieuren begroot per jaar: 21944. Behalve de algemene zorgverlening is er de specifieke zorg. Dit zijn de verpleegkundigen voor thuiszorgtechnologie, voor diabetes, voor reuma, voor astma en COPD en de wijkziekenverzorgenden met specialisatie incontinentie. Hun specifieke deskundigheden kan in huisbezoeken aan de orde komen, of consultatief ten opzichte van collega’s. De diabetesverpleegkundigen houden een wekelijks spreekuur in Panningen en in Baarlo. Medewerkers Werkzaam in de zorg: 46 personen, is 22,06 fte. Verdeeld over team Helden, team Maasbree, team avondweekend zorg en 5 oproepkrachten. In alle teams werken wijkverpleegkundigen en wijkziekenverzorgenden. Met ingang van september 2000 zijn meewerkend teamleiders aangesteld. Zij nemen onder de eindverantwoordelijkheid van de rayonmanager een deel van de leidinggevende taken over. In de regio Helden betreft het twee teamleiders (2 x 0,3 fte). Voor de schoonmaak van de gebouwen werken 4 huishoudelijk medewerkers (1,42 fte), deze werken onderleiding van het hoofd Algemene Zaken. Leiding: 1 rayonmanager, die ook leiding geeft in Tegelen, 1 fte rayonsecretaresse, beide tevens voor rayon Tegelen, kantoor in Tegelen. Budget De patiëntenzorg is AWBZ gefinancierd. Jaarlijks worden volume- en tariefafspraken gemaakt. Beleidsplan Het beleidsplan patiëntenzorg is een afgeleide van het beleidsplan Groene Kruis NoordLimburg, door het management opgesteld. Voor de diverse diensten wordt het specifieke deel meer in eigen beheer ontwikkeld. Vanaf 2000 is de managementrapportage opgezet volgens het stramien van het INK model. De rapportage wordt nu 2 maal per jaar verricht. 68.1.1.1.1 Ondersteuningsfuncties Deze zijn bij het Groene Kruis centraal georganiseerd en werken, o.a. ten behoeve van rayon Helden, vanuit het Districtskantoor. Samenwerkingsrelaties Tweemaandelijks overleg met de Stichting Thuiszorg, in het hele werkgebied. Meijel: tweewekelijks overleg met huisartsen en Thuiszorg. In verzorgingshuis St. Jozef wordt op basis van declaraties regelmatig zorg verleend. Baarlo, Kessel en Maasbree: Home-team, maandelijks. Deelnemers zijn: huisartsen, maatschappelijk werk, thuiszorg en soms fysiotherapeut. Aan het overleg in de wozoco’s wordt door een afvaardiging van de wijkzorg deelgenomen voor afstemming over de zorgverlening. 4 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
5. Intra- en extramurale zorg van de St. Boncura in de regio Helden 69.ZORGCENTRUM DE WIETEL 70.Algemeen Het zorgcentrum De Wietel is een gecombineerd centrum voor thuiszorg, verzorgingshuiszorg en verschillende vormen van verpleeghuiszorg. Het verzorgingshuis deel is in 1973 van start gegaan, het verpleeghuis en de thuiszorg zijn in 1998 toegevoegd. Vanaf 1998 wordt in De Wietel vanuit een nieuw zorgconcept gewerkt. Vraagsturing en het bieden van een herkenbare, huiselijke omgeving zijn belangrijke uitgangspunten. Zorg en (facilitaire) diensten worden geïntegreerd geboden. Onderstaand de belangrijkste producten en diensten zoals die in en vanuit De Wietel worden geboden. 71.Thuiszorg Aan mensen die in de directe omgeving van het zorgcentrum wonen, wordt thuiszorg (gezinsverzorging en wijkverpleging) geboden. Tussen 07.00 uur en 22.00 uur wordt deze zorg door het thuiszorgteam geboden. Daarbuiten wordt de zorg door medewerkers van het zorgcentrum geboden. De verpleegkundige hoofdendienst heeft de achterwachtfunctie. Op 1 november 2000 betreft het zorg aan 37 personen met een totaal van 630 uur per 4 weken. Er werken 16 medewerkers (3,8 fte) in het thuiszorgteam dat onder leiding staat van een teamleider (0,55 fte). 72.Ondersteuningsfunctie bewoners aanleunwoningen Met een verbindingsgang gekoppeld, staan naast De Wietel 24 aanleunwoningen. De Wietel heeft een dienstenpakket beschikbaar voor de bewoners van de aanleunwoningen. Dat varieert van de kapper, ontspanning e.d. tot aan achterwacht bij alarmering en eerste zorg in geval van calamiteiten. 73.Dagverzorging Dagverzorging is een project voor personen die een behoefte hebben aan dagbesteding c.q. dagstructurering. Dagverzorging in De Wietel is ook toegankelijk voor mensen die lichamelijke zorg behoeven. De professionele verantwoording voor deze werkvorm ligt bij de coördinator dagverzorging (0,55 fte). Deze wordt ondersteund door vrijwilligers. Er kunnen 12 mensen per dag aan deelnemen. 74.Dagbehandeling De dagbehandeling in De Wietel is voor thuiswonende mensen met psychogeriatrische stoornissen. De capaciteit is 10 plaatsen. In de dagbehandeling krijgen de deelnemers een gestructureerd dagprogramma aangeboden. De medewerkers van de dagbehandeling maken deel uit van een grotere functionele eenheid. Naast de dagbehandelingen maken nachtbehandeling, groepsverzorging en een woongroep deel uit van de eenheid. In totaal werken 29 personen (14,2 fte) onder leiding van een teamleider (0,83 fte). 75.Nachtbehandeling Met name voor mensen met een verstoord dag – nachtritme of met intensieve zorgbehoefte in de avond of vroege ochtend. In De Wietel zijn er drie plaatsen. De nachtbehandeling is 365 nachten per jaar beschikbaar. 76.Groepsverzorging Groepsverzorging is een vorm van deeltijd verpleeghuiszorg voor bewoners van het verzorgingshuis. De groepsverzorging biedt dagbesteding, –structurering en behandeling. De groepsverzorging is 7 dagen per week, 10 uur per dag, beschikbaar en heeft een capaciteit van 14 plaatsen. In samenwerking met het KVH Vincent Depaul, wordt aldaar een project voor groepsverzorging voor 12 bewoners van het kloosterverzorgingshuis gerealiseerd. 5 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Verzorgingshuiszorg De aard van deze zorg wordt als bekend verondersteld. Het verzorgingshuis heeft 152 bewoners. De medewerkers, in totaal 66 personen, zijn verdeeld over twee teams (22,8 en 16,7 fte) met ieder een eigen teamleider (0,9 en 1,02 =duobaan fte). Het is de bedoeling dat het huidig verzorgingshuis binnen enkele jaren vervangen wordt door enkele appartementencomplexen verspreid over de regio Helden. Plannen hiervoor zijn in ontwikkeling. Vooruitlopend op deze verandering, wordt de zorg in het verzorgingshuis steeds meer naar het model van de eerstelijnszorg georganiseerd. In 2001 zullen het thuiszorgteam van De Wietel en de teams van het verzorgingshuis integreren. 77.Tijdelijk verblijf In het verzorgingshuis zijn twee kamers voor tijdelijk verblijf beschikbaar. De bedoeling is dat deze kamers beschikbaar zijn voor personen die een periode, bijvoorbeeld na ontslag uit het ziekenhuis, moeten overbruggen voordat zij weer zelfstandig kunnen wonen. 78.VVM Indien de reguliere zorg van het verzorgingshuis niet voldoende mogelijkheden heeft om de noodzakelijke intensiteit van zorg (kwalitatief en/of kwantitatief) te bieden is (aanvullende) verpleeghuiszorg mogelijk. Gemiddeld krijgen 10 bewoners deze zorg. In 2001 zal deze zorgvorm grotendeels verdwijnen uit het verzorgingshuis. Van het verzorgingshuis worden 30 plaatsen omgezet in 30 reguliere verpleeghuisbedden. De aanvullende zorg, die nu geboden wordt door medewerkers van Drielanden Thuiszorg, zal dan door eigen personeel geboden gaan worden. 79.Verpleeghuiszorg Het verpleeghuis De Wietel (formele capaciteit 60 bedden, praktisch 57) kenmerkt zich door de woongroepen waarin 9 tot 12 bewoners wonen. Er zijn 2 somatische woongroepen en 4 psychogeriatrische woongroepen. Drie van deze woongroepen vormen samen een functionele eenheid. De andere woongroep vormt samen met de deeltijdzorg een functionele eenheid. De 2 somatische woongroepen vormen eveneens een functionele eenheid. Iedere woongroep voert een eigen ‘huishouding’. De zorg in de woongroep is verplegend, verzorgend, begeleidend en huishoudelijk van aard. De behandeling op basis van het individueel zorgplan, vormt een geïntegreerd deel (multidisciplinair) van de totale zorg. In 2001 zal een nieuwe woongroep voor 8 bewoners in gebruik genomen worden. Verwacht wordt dat in 2001 een uitbreiding van 60 verpleeghuisbedden tot stand zal komen. Deze zullen, zo mogelijk in combinatie met de eerder genoemde appartementencomplexen en/of ter versterking van bestaande zorgcentra, in de vorm van groepswoningen voor 6 bewoners in de regio verspreid gebouwd worden. In het verpleeghuis werken de eerder genoemde 14,2 fte plus respectievelijk 19,1 (psychogeriatrie) en 17,4 fte (somatiek) aan uitvoerende medewerkers (totaal 102 personen) en drie teamleiders (2,8 fte). 80.Behandeldisciplines Verpleeghuiszorg kenmerkt zich o.a. door het multidisciplinair karakter van de zorg. Naast verplegend, verzorgend en medewerkers in assisterende en huishoudelijke functies, plus de activiteitenbegeleiding in de woongroepen, zijn de volgende behandeldisciplines in dienst van Boncura, werkzaam op De Wietel: Verpleeghuisarts 1,1 fte Fysiotherapie 0,6 fte Ergotherapie 0,2 fte Diëtetiek 0,1 fte Logopedie 0,1 fte Maatschappelijk werk 0,5 fte Psychologie 0,5 fte 6 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Pastorale zorg rector, niet in loondienst 81.Verpleegkundige hoofdendienst In De Wietel is een 24-uurs aanwezigheid van een verpleegkundige gegarandeerd. Tijdens kantoortijden ligt deze functie vaak bij teamleiders. Daarnaast zijn 13 verpleegkundigen (5,3 fte) in dienst. 82.Verenigingen Voor de ontspanning van bewoners zijn binnen het woonverband van De Wietel ongeveer 30 verenigingen actief. De verantwoording voor de verenigingen ligt bij medewerkers van de centrale activiteitenbegeleiding, 5 medewerkers (3,1 fte). De eindverantwoording berust bij de coördinator centrale activiteiten en vrijwilligers (0,7 fte). Centrale facilitaire diensten Zonder ondersteuning van facilitaire diensten is zorg in een intramurale situatie onmogelijk. De volgende functies vallen bij De Wietel onder de facilitaire dienst: Receptie 2,53 fte Restaurant 5,79 fte Winkel 1,35 fte Keuken 5,79 fte Technische dienst 1,0 fte Schoonmaak 2,15 fte Logistiek 1 fte Rolstoelwerkplaats 0,3 fte Kapsalon 0,5 fte 83.Personeelszaken Vanuit de sector P&O is op De Wietel een personeelsfunctionaris (0,8 fte) werkzaam. De personeelsfunctionaris is lid van het locatieteam. 84. 85.Locatieteam Het locatieteam is het managementknooppunt van de locatie en wordt gevormd door: Manager zorg 1,0 fte voorzitter Co-manager zorg 1,0 fte Co-manager facilitair bedrijf 1,0 fte Personeelsfunctionaris 0,8 fte. De secretariële ondersteuning ligt bij het secretariaat zorg (0,55 fte) Vrijwilligers Vrijwilligers vormen een onmisbare schakel in het zorgproces en tussen de locale samenleving en De Wietel. Er zijn 110 vrijwilligers actief, variërend van ondersteuning bij verenigingen, gastvrouw/gastheer rol in woonkamers, individuele hulp aan bewoners tot hulp in de winkel. Beleidscyclus Het algemeen kader van de beleidscyclus wordt gevormd door het masterplan, het meerjarenbeleidsplan 1995 – 2000. Leidinggevenden maken voor hun afdeling een werkplan. Op basis van deze jaarplannen maakt het locatieteam een werkplan voor de locatie. De werkplannen vormen een basis voor het jaarplan van Boncura. De begrotingscyclus staat betrekkelijk los van bovenstaande cyclus. Uiteraard worden er dwarsverbanden gelegd, maar in de tijd gezien lijken het nagenoeg twee processen.
7 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
6. Zorgcentrum Sint Jozef te Meijel Onderstaande producten en diensten zoals die in en vanuit Sint Jozef in Meijel worden aangeboden: Toestand per 1 januari 2001: • Aantal bedden (zorgeenheden) 62 • Aantal logeerappartementen 1 • Aantal verpleeghuisbedden 0 • Flankerend beleid: - dagopvang 8 plaatsen - tijdelijke opname 1 appartement • Substitutieprojecten: - handen aan bed: per dag 4 uur - groepsverzorging PG 7 dagen p. wk 10 personen - groepsverzorging Somatiek 3 dagen p. wk 10 personen - huiskamerproject 1 dag p. wk 30 personen - overige groepsverzorging 2 dagen p. wk 10 personen
8 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
7. Adressen zorginstellingen •
Stichting Vorkmeer, Ruijsstraat 20, 5981 CM Panningen, tel. 077 307 73 50 Welzijnsinstelling met activiteiten op het gebied van welzijn, zorg, educatie en kinderopvang.
•
Gezinsvervangende tehuizen: - Huize Heuvelhoek / “De Wendel”, Kerkstraat 94, 5981 CH Panningen, tel. 077 307 22 46 - Dependance, Pater Dondersstraat 16, 5981 XH Panningen, tel. 077 23 68 - Huize Kerkebosch / “De Wendel”, Kloosterstraat 9, 5988 CK Helden, tel. 077 307 23 68 - Dependance, Marechausseestraat 31, 5981 HG Panningen, tel. 077 307 88 42 - Dependance, Veldstraat 20, 5988 AK Helden, tel. 077-3071127
•
Zorgcentrum Stichting Boncura, locatie “De Wietel”, Piushof 85, 5981 VW Panningen, tel. 077 307 79 77
•
Kloosterverzorgingstehuis Vincent Depaul, Schoolstraat 15, 5981 AH Panningen, tel. 077 308 87 55
•
Stichting Daelzicht (locatie Savelberg)- centrum voor zorg voor mensen met een verstandelijke handicap De Koningstraat 25, 5984 NG Koningslust, tel. 077 465 82 82
•
Groene Kruis Noord-Limburg, dependance Piushof 87, 5981 VW Panningen, tel. 077 320 95 95
•
Consultatiebureau, Piushof 87, 5981 VW Panningen
•
Uitleen verpleegartikelen/thuiszorgwinkel, wijkgebouw Groene Kruis, Piushof 87, 5981 VW Panningen, tel. 077 307 20 60
•
Rode Kruis, afdeling Helden-Meijel, Kerkstraat 11, 5981 CD Panningen, tel. 077 307 33 59
•
Stichting Thuiszorg Noord-Limburg (niet gevestigd in gemeente Helden) Rayon Zuid Bongerstraat 41a, 5931 NB Tegelen, tel. 077 326 10 00 Hoofdkantoor, Westsingel 5, 5801 TT Venray, tel. 0478 52 62 62 Thuiszorg A1 Topzorg Drie Decembersingel 48, 5921 RG Venlo, tel. 077 387 02 51
Actiepunt: • Diverse zorgproducten dienen op elkaar te worden afgestemd, waardoor er een logisch samenhangend geheel voor de cliënt ontstaat. • De toegankelijkheid van voorzieningen moet worden verbeterd (één loket). • De beschikbaarheid van voorzieningen moet worden verbeterd. Meer klantgerichte benadering waardoor nieuwe (combinaties van) verschillende producten ontstaan. • De schotten tussen 1e en 2e lijnsvoorziening moeten worden opgeheven. Expertise moet breed worden ingezet. • Samenwerking met andere zorgvormen (verstandelijk gehandicapten, geestelijke gezondheidszorg enz.) moet worden gezocht. Daar waar dit een meerwaarde voor cliënten biedt, zal concrete actie ondernomen worden ter realisatie van woonvormen in het netwerk. 9 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
Bijlage C: Aanvullende diensten en welzijnsproducten die bijdragen tot zelfstandig wonen
1. “Welzijnsproducten” Afhankelijk van de vraag van de klant is welzijnswerk procesgericht of productgericht. Het welzijnswerk biedt onder meer de volgende producten: • Gemeenschapshuizen en/of dorpshuizen: - Gemeenschapshuis De Wiekslaag, Kanaalstraat 94, 5986, AH Beringe - Gemeenschapshuis De Ankerplaats, Past. Vullinghsstraat 3, 5985 PG Grashoek - Gemeenschapshuis De Riehn, Nieuwstraat 9, 5988 CE Helden - Dorpshuis De Sprunk, Rect. Isidorusstraat 7, 5984 NB Koningslust - Gemeenschapshuis ’t Erf, Kap. Nausstraat 5, 5987 AR Egchel • Ondersteuning van seniorenraden, bewonerscommissies, zelforganisaties. • Cursussen en informatievoorziening. • Huiskamerprojecten. • Maaltijdvoorziening (warme maaltijden/koelvers). • Personenalarmering. • Meer bewegen voor ouderen. • Activerende huisbezoeken aan ouderen. • Activiteitenhoek. • Vrijwilligerscentrale. • Algemeen maatschappelijk werk (individueel en groepswerk). • Schuldhulpverlening. • Informatie en advies. • Open Inloopcentrum. • Activiteitencentrum (houtbewerking, metaalbewerking, koken, zeefdrukken, creatieve cursussen). • Inburgering nieuwkomers. • Trajectbegeleiding. • Klussenservice. • Kinderopvang. • Peuterspeelzaal. • Versterking leefbaarheid kleine kernen.
10 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc
2. Sociaal-culturele accomodaties •
Gebruikers Cultureel Centrum “’t Heljes Keteer”, Raadhuisplein 4, 5981 AT Panningen: - GAK - Advocatenkantoor - Huurdersvereniging Helden - Koninklijke Harmonie Concordia - Stichting Bevordering Kultuur - Carnavalsvereniging De Kuus oeht Kepèl - Toneelvereniging Aventatie - KBO Panningen - Volksdansvereniging Vodag - Heldens Gemengd Zangkoor Bel Canto
•
Gebruikers pand Nijverheidsstraat 16, 5981 TV Panningen: - Stichting Vluchtelingenwerk Helden - Kreato - Stichting Medelanders - Peuterspeelzaal Robbedoes - Stichting Vorkmeer, allochtone vrouwengroepen (incidenteel)
•
Gebruikers pand Kloosterstraat 14, 5988 CK, Helden: - Peuterspeelzaal ’t Dörpelke - EHBO-Helden - IVN Helden - LVB Helden (incidenteel)
•
Gebruikers pand Kanaalstraat 77, 5986 AE Beringe - KPJ Beringe - Bouw- en Houtbond FNV - Bibliotheek - Peuterspeelzaal ’t Debberke - KBO Beringe
Actiepunt • De schotten tussen welzijnsdiensten in 1e en 2e lijnszorg moeten worden weggenomen. • Dorpshuizen/gemeenschapshuizen versterken door zorg- en welzijnsdiensten op maat toe te voegen.
11 O:\projecten\wwz\Projectorganisatie\beleidsvisie\WWZ à la carte.doc