Redactioneel onderzoek: Evaluatie Februari 2010, afgenomen bij 4.014 werkende Vlamingen
-1-
Redactioneel onderzoek: Evaluatie Samengevat
Een evaluatiegesprek is duidelijk de meest gebruikte feedbackvorm binnen een organisatie: bij 8 op 10 werknemers wordt op geregelde tijdstippen een evaluatiegesprek georganiseerd. Bij 7/10 werknemers geeft de leidinggevende ook af en toe informele feedback. Bij 6/10 werknemers worden ook functioneringsgesprekken georganiseerd. In de sociale sector zijn evalutiegesprekken minder ingeburgerd: 3/10 werknemers uit deze sector krijgt geen evaluatiegesprek. Qua arbeidssituatie lijken er voor arbeiders en werknemers uit het onderwijs minder evaluatiegesprekken georganiseerd te worden. Hoe groter het bedrijf, hoe groter de kans dat er evaluatiegesprekken plaatsvinden: werknemers bij een KMO krijgen in 6/10 gevallen een evaluatie; bij werknemers uit grotere bedrijven is dit 8/10. Als er een evaluatiegesprek plaatsvindt, is dit meestal 1keer per jaar (62%). 1/5 (18%) werknemers wordt meer dan 1 keer per jaar geëvalueerd. De meeste evaluatiegesprekken (75%) gebeuren aan de hand van standaarddocumenten. Bij 1 op 5 (21%) werknemers gebeurde de evaluatie ‘uit de losse pols’. De meerderheid van de werknemers kreeg de kans om zijn evaluatiegesprek voor te bereiden (81%). Drie kwart (74%) gebruikte hiervoor standaarddocumenten, aangereikt door de werkgever. Arbeiders kregen minder de kans om zich op de evaluatie voor te bereiden (53%). Ook het gebruik van standaard evaluatiedocumenten is bij arbeiders minder ingeburgerd (52%). Hoger en middenkader bereiden zich het meest voor op de evaluatie, zowel a.d.h.v. standaard documenten als op een andere manier. DDe grote meerderheid kreeg tijdens de evaluatie ook de kans om zelf feedback te geven (89%), en vond de evaluatie ‘zoals verwacht’ (86%). Ongeveer 8 / 10 is erg tevreden over de manier waarop de leidinggevende de evaluatie heeft geleid (79%); en houdt dan ook een goed gevoel over aan het gesprek (77%). Het geven van haalbare en concrete doelstellingen is minder makkelijk: bijna 1/3 kreeg geen concrete doelstellingen (31%). Het evaluatiegesprek is duidelijk ook niet het uitgelezen moment om over opleiding of financiële beloningen te onderhandelen. Vooral arbeiders &ambtenaren zijn ervan overtuigd dat het evaluatiegesprek toch maar een ‘verplicht nummertje’ is (64%, 66%).Taakinhoud en samenwerken met collega’s kwam duidelijk genoeg aan bod tijdens de evaluatiegesprekken (90%). Leidinggevende en ontwikkelingsmogelijkheden kwam volgens 1 op 3 werknemers te weinig aan bod. Voor een kwart van de ondervraagde werknemers werd er ook te weinig aandacht geschonken aan de doelstellingen en aan de werkomstandigheden. Twee op drie werknemers krijgt na de evaluatie ook een schriftelijk verslag hiervan (66%). Dit is duidelijk minder het geval voor werknemers bij een kmo (43%). 9/10 ondervraagde werknemers behaalde een goede score op zijn laatste evaluatie. Indien ze op voorhand wisten waarop ze geëvalueerd gingen worden ligt de score duidelijk hoger 92%) dan wanneer ze de evaluatiecriteria niet op voorhand kenden (80%). De grote meerderheid is akkoord met de verkregen score op hun evaluatie (89%). Indien de werknemers een slechte evaluatie kreeg, is hij/zij hier uiteraard minder akkoord mee ... (31%).
-2-
Een evaluatiegesprek is duidelijk de meest gebruikte feedbackvorm binnen een organisatie: bij 8 op 10 werknemers wordt op geregelde tijdstippen een evaluatiegesprek georganiseerd. Bij 7/10 werknemers geeft de leidinggevende ook af en toe informele feedback. Bij 6/10 werknemers worden ook functioneringsgesprekken georganiseerd.
Welke feedbackvormen worden binnen jouw bedrijf georganiseerd?
Evaluatiegesprek
79
Informele feedback
21
69
Functioneringsgesprek
31
63
0%
20%
38
40% Ja
60%
80%
100%
Neen
-3-
In de sociale sector zijn evalutiegesprekken minder ingeburgerd: 3/10 werknemers uit deze sector krijgt geen evaluatiegesprek. Qua arbeidssituatie lijken er voor arbeiders en werknemers uit het onderwijs minder evaluatiegesprekken georganiseerd te worden. Hoe groter het bedrijf, hoe groter de kans dat er evaluatiegesprekken plaatsvinden: werknemers bij een KMO krijgen in 6/10 gevallen een evaluatie; bij werknemers uit grotere bedrijven is dit 8/10.
Worden er in jouw bedrijf evaluatiegesprekken gevoerd? Sectoren
100
Arbeidssituatie
%
100 %
83
81 80
90
92
80
71
86
80
60
60
40
40
20
20
0
67 56
0 Privé-sector
Openbare sector
Sociale sector
%
arbeider
middenkader hogerkader
ambtenaar
onderwijs
Aantal werknemers
100 80 60
bediende
67
71
79
80
84
86
86
84
63
50
40 20 0 5-9
10-19
20-49
50-99
100-199
200-499
500-999
1000+
Kmo
Geen Kmo
-4-
Als er een evaluatiegesprek plaatsvindt, is dit meestal 1 keer per jaar (62%). 1/5 (18%) werknemers wordt meer dan 1 keer per jaar geëvalueerd.
Worden er in jouw bedrijf evaluatiegesprekken gevoerd?
Hoe vaak worden er jouw bedrijf evaluatiegesprekken gevoerd? 100%
18 80%
21% 60%
62 79% Ja
40%
Neen 20%
12 6 1
0% Weet niet
Minder vaak
Om de 2 jaar
1 keer per jaar
Meer dan 1 keer per jaar
-5-
De meeste evaluatiegesprekken (75%) gebeuren aan de hand van standaarddocumenten. Bij 1 op 5 (21%) werknemers gebeurde de evaluatie ‘uit de losse pols’.
Gebeuren de evaluatiegesprekken a.d.h.v. standaard documenten of uit de ‘losse pols’?
Worden er in jouw bedrijf evaluatiegesprekken gevoerd? 100%
80%
21% 75
60%
79% Ja
40%
Neen 20%
21 5
0% Weet niet
Losse pols
Standaard doc
-6-
De meerderheid van de werknemers kreeg de kans om zijn evaluatiegesprek voor te bereiden (81%). Drie kwart (74%) gebruikte hiervoor standaarddocumenten, aangereikt door de werkgever.
Kreeg je de kans om je op het evaluatiegesprek voor te bereiden?
Op welke manier heb je kunnen voorbereiden op het evaluatiegesprek?
Standaard document
19%
74
81% Andere manier Ja
54
Neen
0
20
40
60
80
100 -7-
Arbeiders kregen minder de kans om zich op de evaluatie voor te bereiden (53%). Ook het gebruik van standaard evaluatiedocumenten is bij arbeiders minder ingeburgerd (52%). Hoger- en middenkader bereiden zich het meest voor op de evaluatie, zowel a.d.h.v. standaard documenten als op een andere manier.
Kreeg je de kans om je op het evaluatiegesprek voor te bereiden? Break naar arbeidssituatie
Op welke manier heb je kunnen voorbereiden op het evaluatiegesprek? Break naar arbeidssituatie
72
hoger kader 100 80
85
86
88
90
80 60
85 65
middenkader
79
53
51
ambtenaar
40
77
20
48
onderwijzend pers.
0 arbeider
bediende
75
ambtenaar onderwijzend middenkader hoger kader pers.
51
bediende
71 38
arbeider
52 0
20
40
Andere voorbereiding
60
80
100
Standaard doc -8-
Werknemers uit kleinere bedrijven krijgen minder de kans om zich voor te bereiden op het evaluatiegesprek (63%)
Kreeg je de kans om je op het evaluatiegesprek voor te bereiden? Break naar # werknemers
Op welke manier heb je kunnen voorbereiden op het evaluatiegesprek? Break naar # werknemers
54 50 52 55 53 51 53
<5 5-9 100 80
63
71
77
79
80
81
81
86
83
76
82
10-19 20-49
60 40
50-99
20
100-199
0
200-499 <5
5-9
10-19
20-49
50-99 100-199 200-499 500-999 1000+
KMO
Geen KMO
62
55 51 56 52
500-999
56
1000+
53 57 55
KMO Geen KMO 0
20
40
Andere voorbereiding
60
67 78 78 75 78
77
80
100
Standaard doc -9-
De grote meerderheid kreeg tijdens de evaluatie ook de kans om zelf feedback te geven (89%), en vond de evaluatie ‘zoals verwacht’ (86%). Ongeveer 8 / 10 is erg tevreden over de manier waarop de leidinggevende de evaluatie heeft geleid (79%); en houdt dan ook een goed gevoel over aan het gesprek (77%). Het geven van haalbare en concrete doelstellingen is minder makkelijk: bijna 1/3 kreeg geen concrete doelstellingen (31%). Het evaluatiegesprek is duidelijk ook niet het uitgelezen moment om over opleiding of financiële beloningen te onderhandelen.
In welke mate ga je akkoord met? % akkoord. 89%
Kans om zelf ook feedback te geven.
86%
Evaluatie was zoals ik verwacht had.
80%
Gebeurde op een duidelijke, gestructureerde manier. Leidinggevende had zich grondig voorbereid
79%
Ik werd op de juiste punten geëvalueerd.
79%
Ik ben tevreden over de manier waarop mijn leidinggevende mijn evaluatie gevoerd heeft.
78% 77%
Ik heb een goed gevoel overgehouden aan mijn evaluatiegesprek. In mijn organisatie worden evaluatiegesprekken heel serieus & professioneel opgevat.
76% 73%
Ik kreeg haalbare doelstellingen
69%
Ik kreeg concrete doelstellingen
67%
Ik beschouw een evaluatiegesprek echt als een noodzaak. Tijdens mijn evaluatiegesprek werd er over opleidingsmogelijkheden gesproken.
58%
Voor mijn leidinggevende zijn evaluatiegesprekken eerder een ‘verplicht nummertje’.
53%
Na mijn evaluatiegesprek bleef ik nog met een aantal onbeantwoorde vragen achter.
33%
Ik heb bijkomende eisen gesteld zoals opslag, extra legale voordelen, opleiding, … .
28% 20%
Er werd over opslag of andere extra legale voordelen onderhandeld.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
-10-
Vooral arbeiders &ambtenaren zijn ervan overtuigd dat het evaluatiegesprek toch maar een ‘verplicht nummertje’ is (64%, 66%).
Voor mijn leidinggevende is een evaluatiegesrepk een ‘verplicht nummertje’
Break naar arbeidssituatie;
47%
ambtenaar
66
arbeider
64
onderwijzend pers.
55
53% bediende
52
middenkader Ja
43
Neen
hoger kader
38 0
20
40
60
80
100 -11-
Taakinhoud en samenwerken met collega’s kwam duidelijk genoeg aan bod tijdens de evaluatiegesprekken (90%). Leidinggevende en ontwikkelingsmogelijkheden kwam volgens 1 op 3 werknemers te weinig aan bod. Voor een kwart van de ondervraagde werknemers werd er ook te weinig aandacht geschonken aan de doelstellingen en aan de werkomstandigheden.
In welke mate kwamen volgende aspecten voldoende aan bod tijdens je evaluatie? % voldoende
90%
Taakinhoud & taakvervulling
89%
Samenwerken met collega's
75%
Doelstellingen
71%
Werkomstandigheden
Ondersteuning door de leidinggevende
64%
Ontwikkelingsmogelijkheden
64%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
-12-
Twee op drie werknemers krijgt na de evaluatie ook een schriftelijk verslag hiervan (66%). Dit is duidelijk minder het geval voor werknemers bij een kmo (43%).
Heb je een schriftelijk verslag gekregen van je evaluatiegesprek? Break naar Kmo /Geen Kmo
Heb je een schriftelijk verslag gekregen van je evaluatiegesprek?
Geen KMO
71
34%
66%
KMO Ja
43
Neen
0
20
40
60
80
100 -13-
Het geven van een schriftelijk verslag na de evaluatie is het meest ingeburgerd in de openbare sector (83%) en bij grotere bedrijven. Arbeiders hebben het minste kans om hun evaluatie ook schriftelijk bevestigd te zien (38%).
Heb je een schriftelijk verslag gekregen van je evaluatie? Sectoren
100
Arbeidssituatie
%
100 %
83 80
86
80
63
62
59
60
70
74
71
60
40
40
20
20
0
38
0 Privé-sector
Openbare sector
Sociale sector
%
arbeider
bediende
middenkader hogerkader
ambtenaar
onderwijs
Aantal werknemers
100 80 60 43 40
29
26
<5
5-9
51
66
69
100-199
200-499
76
75
500-999
1000+
57
20 0 10-19
20-49
50-99
-14-
9/10 ondervraagde werknemers behaalde een goede score op zijn laatste evaluatie. Indien ze op voorhand wisten waarop ze geëvalueerd gingen worden ligt de score duidelijk hoger (92%) dan wanneer ze de evaluatiecriteria niet op voorhand kenden (80%).
Algemeen genomen, welke score behaalde je op je evaluatie?
100%
Break naar op voorhand weten op welke punten je geëvalueerd wordt.
1 7
2 8 Goede score = 92%
80%
6 14
Goede score = 80%
41
41 60%
42 Goede score = 89%
40%
20%
51
48
38
0% Totaal
Evaluatiecriteria op voorhand Evaluatiecriteria niet op voorhand gekend gekend Zeer goed
Goed
Voldoende
Onvoldoende -15-
De grote meerderheid is akkoord met de verkregen score op hun evaluatie (89%). Indien de werknemer een slechte evaluatie kreeg, is hij/zij hier uiteraard minder akkoord mee ... (31%).
Break naar op voorhand weten op welke punten je geëvalueerd wordt; score op evaluatie
In welke mate was je akkoord met deze beoordeling?
100%
3 6
4 7
1 4
9 12
80%
30 37
35
36 60%
42
Akoord= 89%
Akoord= 91%
Akoord= 80%
Akoord= 95%
39
40% 59
56
53 20%
38
30
Akoord= 31%
1
0% Totaal
Evaluatiecriteria opEvaluatiecriteria niet op voorhand gekend voorhand gekend
Helemaal akkoord
Eerder akkoord
Eerder niet akkoord
Goede evaluatiescoreVoldoende of slechte evaluatie
Helemaal niet akkoord -16-
OVERZICHT FEEDBACK METHODES KMO vs Geen KMO
Functionerings gesprek
Evaluatie
Informele feedback
32%
37%
48% 63%
KMO
16%
30%
35% Geen KMO
84%
Ja
Neen
68%
52%
70%
65%
Ja
Neen
Ja
Neen
-17-
Negatieve gevoelens die naar boven komen na een evaluatie: ‘verplicht nummertje; frustratie; teleurgesteld; onduidelijke toekomst. Ik hield een goed gevoel over aan mijn evaluatie... Welke gevoelens hield je over na je evaluatiegesprek? INDIEN NEGATIEF
77%
23% Ja
Neen
-18-
Meer info?
Jobat nv A. Gossetlaan 32 1702 Groot-Bijgaarden
Website: www.jobat.be E-mail:
[email protected]
-19-
