recht & zekerheid
Juni 2008
Bijna de helft van werkend Nederland heeft een pensioengat Pagina 7
De glazen samenleving: meer zekerheid of minder privacy? Pagina 17
Arbeidsconflicten: vechten of vluchten
Verbouwen: maak heldere afspraken
Pagina 18
Pagina 19
Als er iets zeker is, dan is het wel ons rendement. World Trade Center • Tower A, Level 12 • Strawinksylaan 1207 • 1077 XX Amsterdam • The Netherlands • Tel.: +31 (0)20 718 38 30 • Fax: +31 (0)20 718 38 32 •
[email protected]
www.qualityinvestments.nl
De inhoud van deze bijlage valt niet onder verantwoordelijkheid van de Telegraaf-redactie
Themabijlage Recht & Zekerheid
Recht op privacy, ook als je niets te verbergen hebt
RECHT & ZEKERHEID
JUNI 2008
“Ik heb niets te verbergen”. Hiermee wordt een discussie over privacy vaak weggewuifd. Maar dit is een misverstand, want ook iemand die niets op zijn kerfstok heeft, kan schade ondervinden door (onrechtmatige) bestandskoppeling en misbruik van persoonsgegevens.
Bijna de helft van werkend Nederland heeft een pensioengat Pagina 7
V
anzelfsprekend moeten politie en justitie de noodzakelijke middelen en bevoegdheden hebben om criminaliteit en terrorisme te bestrijden. Zij kunnen daarom ook maatregelen nemen die een beperking inhouden van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Binnen de grenzen van de rechtsstaat is er niets op tegen en daar gaat het ook niet om. De technologische mogelijkheden in onze samenleving worden met de dag uitgebreider. Steeds meer gegevensbestanden kunnen gemakkelijk worden gekoppeld. Ook van al die mensen die niets te verbergen hebben, kunnen zo persoonsgegevens worden misbruikt. Het gevolg is maatschappelijke of financiële schade. Het hergebruik van een klein aantal verzamelde en gekoppelde persoonsgegevens kan kostbare of zelfs rampzalige vormen van identiteitsfraude tot gevolg hebben. Via internet hebben de buurman, de toekomstige werkgever en vele anderen zeven dagen per week, 24 uur per dag inzage in talloze gegevens over iemands handel en wandel. Als die gegevens ook nog eens onjuist of verouderd zijn, is de schade mogelijk nog groter. Het betekent op den duur dat iemand zich niet vrijelijk kan ontwikkelen en zijn vertrouwen in de samenleving afneemt. Zo zullen ook mensen die ‘niets te verbergen hebben’ van een koude kermis thuiskomen als achteraf blijkt dat zij niet onbespied of ongeregistreerd door het leven zijn gegaan. Een terrein waarop het recht op privacy steeds meer moet worden verde-
centraal bestand alle gegevens over de precieze locatie van de automobilist worden bijgehouden? Bij nieuwe plannen zoals rekeningrijden moet de wetgever zich afvragen of het verzamelen van alle mogelijke gegevens wel noodzakelijk is voor het nagestreefde doel. Is het voor rekeningrijden noodzakelijk om precies te weten waar een automobilist op een bepaald tijdstip was? Nee, dit is voor het in rekening brengen van de kilometerheffing niet noodzakelijk. Kortom, kan het doel niet op een voor de privacy minder ingrijpende manier worden gerealiseerd? Degenen die verantwoordelijk zijn voor de besluitvorming moeten hierop antwoord geven voordat het systeem van start gaat. Vanzelfsprekend is het vervolgens aan de automobilist zélf om te bepalen of hij zijn gegevens voor andere doeleinden dan de kilometerheffing beschikbaar wil stellen. Door de voortschrijdende technologie wordt onze samenleving steeds meer een glazen samenleving, waarbij we nauwelijks meer onbespied door het leven kunnen gaan. Laten we zorgen dat de burger kan rekenen op rechtszekerheid, ook op het gebied van privacy. digd, is de mobiliteit. Een actueel voorbeeld hiervan is het rekeningrijden. De Tweede Kamer behandelt binnenkort een wetsvoorstel over rekeningrijden waarbij de automobilist betaalt voor de gereden kilometers. De prijs kan hierbij variëren afhankelijk van het traject en het tijdstip waarop wordt gereden. Rekeningrij-
den kan bijdragen aan filebestrijding. De keuze voor het te gebruiken systeem bepaalt echter in hoeverre inbreuk op de privacy wordt gemaakt. Wordt het een systeem waarbij een kastje in de auto aan het einde van de dag alleen doorgeeft aan de centrale hoeveel iemand moet betalen? Of wordt het een systeem waarbij in een
Mediaplanet produceert, financiert en ontwikkelt themakranten In pers, online en via broadcasting. www.mediaplanet.com
De glazen samenleving: meer zekerheid of minder privacy? Pagina 17
Arbeidsconflicten: vechten of vluchten
Verbouwen: maak heldere afspraken
Pagina 18
Pagina 19
Als er iets zeker is, dan is het wel ons rendement. World Trade Center • Tower A, Level 12 • Strawinksylaan 1207 • 1077 XX Amsterdam • The Netherlands • Tel.: +31 (0)20 718 38 30 • Fax: +31 (0)20 718 38 32 •
[email protected]
www.qualityinvestments.nl
DE INHOUD VAN DEZE BIJLAGE VALT NIET ONDER VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE TELEGRAAF-REDACTIE
°
INHOUD
Bewust verzekerd?
P. 4
Te goed verzekerd?
P. 5
Verzekerd van een goede verzekering P. 6 Zeker van een pensioen
P. 7
Een veilige woning
P. 8
De hand op de knip?
P. 9
De zekerheid van de dood
P. 10
‘Kijk naar wat je kunt betalen’
P. 13
Notaris: de zekerheid zelve
P. 14
De zaak woekerpolis
P. 16
Het duivels dilemma
P. 17
Confronteren, vluchten of vechten P. 18 Verbouwen? Maak heldere afspraken P. 19
Jacob Kohnstamm Voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens Meer informatie www.cbpweb.nl www.mijnprivacy.nl
Recht & Zekerheid - publicatie Mediaplanet publishing house B.V. Project Manager: Jaap Dirkes, Mediaplanet Publishing House B.V. +31 20 7077 019 Production Manager: Judith Kloppenburg, Mediaplanet Publishing House B.V. +31 20 7077 003 Design & Repro: Thomas Rohlfs,
[email protected], +31 20 7077 011 Tekst: Cor Dol, www.doltekst.com Mediaplanet is de leidinggevende Europese uitgever van themakranten in pers, online en via broadcasting. Als u zelf een idee heeft over een onderwerp, of misschien wel een heel thema, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen. Mediaplanet Publishing House, Kristiina Kansen, Country Manager Jaap Dirkes
tel: +31 20 70 77001 www.mediaplanet.com Gedistribueerd met De Telegraaf, juni 2008
De voordeligste Nokia accessoires! Nokia Bluetooth hoofdtelefoon BH-700 van € 74,95 voor
€ 24,95
t t t t t
Originele Nokia opladers Originele Nokia headsets Originele Nokia tasjes Originele Nokia accu’s Kingston 3 in 1 micro sd cards
v.a. v.a. v.a. v.a. v.a.
€ € € € €
5,– 8,95 8,95 9,95 11,95
Voor meer spectaculaire aanbiedingen: WWW.NOKIA-WINKEL.NL PLH_TOUS_v2.indd 1
05-06-2008 16:29:12
Ga op a vontuur in Fins Lapland
Ontdek en beleef de ongerepte natuur van N oord Europa Ga op de snelste manier – rechtstreeks – naar de Top of Europe! Een onvergetelijke vakantie… en altijd puur natuur! Stap direct een andere wereld binnen: op zoek naar de rendieren, aanschouw de middernachtzon en overschrijd de Poolcirkel. Maak kennis met de cultuur van de Lappen en zet voet op het uiterste punt van Europa: de adembenemende Noordkaap. Onvergetelijke ervaringen… voor welke belevenis u ook kiest!
SCHITTERENDE FLY-DRIVE ARRANGEMENTEN: UÊ
individueel beleven & genieten vanaf
UÊ
in slechts 3 uur vliegen van Amsterdam naar Lapland
UÊ
uw auto staat klaar bij aankomst
UÊ
verblijf in comfortabele hotels of bungalows
UÊ
vertrek zomerseizoen: elke zaterdag
MEER INFORMATIE: UÊ
[email protected]
UÊ
T 035 69 90 322
995,- p.p.
GRATIS onder
grafie cursus foto achtzon rn de Midde 10 boekers d) te rs voor de ee ederlan ursus in N c ,0 5 cursus (t.w.v. pa.nl/foto ro u e rd o o www.n
M id d er n a c h tzo n
www.noordeuropa.nl Naam:
vlr:
m / v:
Straat:
nr:
Postcode:
Woonplaats:
Email: Vul de bon in en stuur deze vandaag nog naar: Voigt Travel, Antwoordnummer 1429, 1410 VC Naarden.
Telegraaf 27-5-2008
Vraag nú de GRATIS brochure aan met alle unieke fly-drive arrangementen naar Lapland!
Themabijlage Recht & Zekerheid
Bewust verzekerd? Verzekeren we ons voor alles waar we ons maar voor kunnen verzekeren, of gaan we in meer of mindere mate bewust om met onze polissen? De Nederlander en zijn verzekering: over het algemeen gaat het best goed.
V
an alle verzekeringen die er zijn, is er maar een verplicht in Nederland: de WA-verzekering voor auto, motor of bromfiets. “En verder is de Nederlander niet echt geïnteresseerd in zijn verzekeringen. Het is een, zoals dat genoemd wordt, low inte-
rest-product”, constateert George Hoogkamer, directeur van een assurantiekantoor. “De enige interesse die de Nederlander heeft is de prijs. Inderdaad, wat kost me dat. Het is wel zo dat Nederlanders risico’s over het algemeen liever uit de weg gaan en daarom ook beter
verzekerd zijn dan de burgers in de ons omringende landen. Dat zijn wel tegenstrijdige dingen.” Alles allrisk Hoogkamer heeft als stelregel dat je je moet verzekeren voor risico’s die je als
individu of als gezin niet kunt dragen. “De tendens is dat verzekeringen worden gezien als een onderhoudscontract. Ik overdrijf misschien wat, maar we gaan de richting op dat als de koelkast stuk gaat, we dat bij de verzekeringsmaatschappij willen verhalen. Het zal wel welvaart zijn. Maatschappijen spelen daar op in door overal een allriskdekking op te geven. Persoonlijk vind ik dat ver gaan: de kapotte magnetron of de verloren paraplu op vakantie: het wordt een verzekeringskwestie. Maar dat is de tendens en daar hebben we mee te maken.” Eigen verantwoordelijkheid: Hoogkamer zou het wat vaker bij de Nederlander in het algemeen willen zien. “Mensen wentelen veel verantwoordelijkheden af, maar anderzijds is het ook zo dat de verzekeringsbranche het er deels ook zelf naar gemaakt heeft.” Het product wordt gevraagd, maar zeker ook aangeboden.
worden videocamera’s bijvoorbeeld tot 500 euro vergoed, maar je geeft de klant wel het idee dat ie goed verzekerd is. Dan kun je het maar beter niet verzekeren, dan weet de klant ook waar hij aan toe is. Een reisverzekering is een complexe verzekering omdat je geen object verzekerd, maar een evenement.” Hoogkamer’s mening is dat de gemiddelde Nederlander van het schroeigaatje in de tent niet failliet gaat en dat dat dus ook niet verzekerd hoeft te worden. “Niet die zonnebril die in het ravijn valt, maar de verzekerde zelf: daar zitten de kosten en daar kun je je tegen verzekeren. Transport naar huis bijvoorbeeld, dat kan behoorlijk oplopen. En daarnaast de praktische hulp die je krijgt. Veel verzekeraars hebben een hulpcentrale die ter plekke in je vakantieland veel dingen voor je kan regelen. Daar is een reisverzekering voor.”
De enige interesse die de Nederlander heeft is de prijs
Prijzenslag Het internet heeft uiteraard ook in het verzekeringswezen zijn intrede gedaan. Het afsluiten van een verzekering kan tegenwoordig eenvoudig online. “Je ziet een tendens dat de hele stroom geautomatiseerd wordt, van aanvraag tot polis is één automatische gang”, constateert Hoogkamer. Voordeel voor de klant is dat de verzekering steeds goedkoper wordt en de verzekeringsmaatschappijen zelf lijken met een regelrechte prijzenslag bezig, zoals momenteel met de autoverzekeringen. De loonkosten kunnen namelijk van de poliskosten af en dat doet de prijzen kelderen. “En veel systemen kunnen doorgelinkt worden, bijvoorbeeld naar de Rijksdienst voor het Wegverkeer. Daar komt geen mensenhand meer aan te pas.” De toekomst moet ons leren of er dan ook een verzekering tegen computercrashes komt.
Reisverzekering? De reisverzekering die veel Nederlanders elk jaar weer afsluiten en er de komende weken weer aan zit te komen, is voor voor het doen van valse aangiftes. Wordt het tijd voor een nieuwe zonnebril of camera? Gooi ‘m op vakantie van de berghelling en de verzekering vergoedt het. Maar: “Dan komt er natuurlijk een tegenreactie van de verzekeringsmaatschappijen. Die gaan nota’s en andere dingen eisen, en dan vinden hun klanten verzekeringsmensen weer lastig. Ik vind zelf dat je dit soort dingen niet moet willen verzekeren en daar is een reisverzekering ook niet voor. Straks
VOC Maatwerk is een nichespeler in detachering, gefocust op vijf dossierspecialismen. Wij beloven maatwerk aan onze Opdrachtgevers. Dit zijn Pensioenfondsen en Levensverzekeraars (P&V), Schuldhulpverlening Instanties en Sociale Diensten (SZ) en Ruimtelijke Ordening Instanties (RO). Wij leveren hen focus, kunde en scherpte. Wij beloven een kompas voor mijn loopbaan aan onze Specialisten. Dit zijn collega’s op HBO/HTS denkniveau met werkervaring (direct inzetbaar) of vers van school (Zilvervloters die een verplicht werk/ leertraject doorlopen). Wij bieden hen werkervaring, vakopleidingen en personal coaching. Na vijf jaar van duurzame groei weten wij dat onze twee beloftes op elkaar aansluiten en dat wij ze waarmaken. In 2008 hopen wij te groeien van 110 naar 150 Specialisten. VOC Maatwerk is voor diverse Opdrachtgevers door het gehele land op zoek naar:
● (junior) Contract- en Relatiebeheerders Pensioenen ● (junior) Acceptant Levensverzekeringen ● Schuldhulpverleners ● Klantmanagers ● Bouwplantoetsers Heb jij ook interesse in een kompas voor mijn loopbaan? Reageer dan naar VOC Maatwerk, t.a.v. afdeling Personeel & Cultuur, Wielingensraat 24 a, 1078 KL Amsterdam. Het is ook mogelijk om te reageren via
[email protected] of www.vocmaatwerk.nl. Wij nemen dan zo spoedig mogelijk contact met je op om een kennismakingsgesprek met je plannen. Dit kan naast reguliere werktijden ook in de avonduren en in het weekend. Wij bieden je een aantrekkelijke carrièrestap, inclusief goede secundaire arbeidsvoorwaarden zoals een auto, bonusregeling en een premievrij pensioen.
Themabijlage Recht & zekerheid
Te goed verzekerd? Soms lijkt het wel alsof alles verzekerd kan worden. Maar wanneer doe je het goed? Moet je je werkelijk voor van alles en nog wat verzekeren of is er een gulden middenweg? En wanneer ben je over- of onderverzekerd?
”
De meeste Nederlanders hebben het redelijk voor elkaar. Er is misschien een bepaalde luiheid als het gaat om het onderhouden van de verzekeringscontracten. Ik vind dat als je iets doet je het goed moet doen en anders moet je het niet doen.” Sandra Sterrenburg, hoofd binnendienst bij een assurantiekantoor, stelt dat de branche als enige zakelijke dienstverlener in Nederland een zorgplicht heeft. “De Nederlander ervaart dat vaak als ballast, want hij krijgt enorm veel over zich heen. Hij wordt om de twee, drie jaar gevraagd een inboedelwaardemeter in te vullen om te controleren of de dekking van de inboedelverzekering nog wel op hoogte is. Het is bedoeld ter voorkoming van onderverzekering, maar de meeste mensen vinden het maar vervelend.” De gemiddelde Nederlander is gesteld op gemak, maar is niet gewend daarvoor te betalen. Overlapping Overlap komt ook voor. “Een ziektekostenverzekering is wat wij noemen
Er zit een verschil tussen je aansprakelijk voelen en aansprakelijk zijn een primaire dekking, een reisverzekering een secundaire. Met andere woorden: je laat eerst je declaratie zien bij de ziektekostenverzekeraar. Zijn er dan nog dingen over of niet gedekt, dan stap je naar de reisverzekeraar. Dat is wel de reden dat de premie van een reisverzekering zo laag is. Je kunt dan zeggen dat je dubbel gedekt bent en in feite is dat misschien ook zo. Maar je zou de verzekering moeten gebruiken voor datgene waar hij voor bedoeld is. Als je in Zuid-Frankrijk je been breekt, zitten de transportkosten naar huis meestal niet in de basisverzekering van de ziektekosten, wel bij een reisverzekering. Bij de duurdere creditcards zit ook vaak een doorlopende reisverzekering. Er is op sommige vlakken wel sprake van een dubbele dekking.”
Op de hoogte? Dat brengt de vraag of de Nederlander wel op de hoogte is van de dekking. Weten we eigenlijk wel waarvoor we verzekerd zijn? Sterrenburg stelt met de nodige voorzichtigheid dat ‘men over het algemeen wel op de hoogte is’. De grootste problemen ontstaan bij de aansprakelijkheidsverzekering. Die geeft een dekking tegen schade waarvoor je aan-
sprakelijk gesteld kunt worden. “Dat staat ook zo in polissen. Maar wanneer ben je aansprakelijk? Er zit een verschil tussen je aansprakelijk voelen en aansprakelijk zijn. Men voelt zich vaak eerder moreel aansprakelijk dan dat men het ook werkelijk is.” Soms is er sprake van overmacht en dan is er geen dekking. Als een kind tijdens een oppasbeurt bij opa en oma een dure vaas omgooit, zijn
de grootouders verantwoordelijk voor het kind en dus voor de schade. Volgens de wet zijn de ouders van het kind niet aansprakelijk. Daar komen we nog wel eens onbegrip tegen. Dus tussen ‘je moreel aansprakelijk voelen’ en ‘volgens de wet aansprakelijk zijn’ zit nog wel eens het probleem.”
Linda heeft haar eigen blad. Jij ook.
Prijs: € 5,45
•
In pakket met Opzij: € 7,25
Nu in de winkel: extra dik zomernummer + gratis vakantiekaartspel halve pagina krant_zomer08 1
05-06-2008 12:35:22
Themabijlage Recht & Zekerheid
Ingezonden Mededeling Een ongeluk zit hem in een klein hoekje. Een advocaat inschakelen loopt al snel in de papieren. Voor onvoorziene omstandigheden in het (dagelijks) verkeer en tijdens reizen, heeft ARAG een speciale Verkeersmodule ontwikkeld. U kunt daarmee rekenen op professionele juridische hulp van uw ARAG jurist. Wilt u ook zeker zijn van juridische hulp bij o.a. arbeidsconflicten of geschillen over de aankoop van een product? Dan kunt u deze module eenvoudig uitbreiden. U betaalt zo alleen voor de risico’s die u wilt afdekken. En als zich een geschil voordoet, heeft u direct contact met een ervaren jurist en géén eigen risico. Valt het geschil buiten uw verzekering, dan wordt u toch geholpen. U heeft geen eigen risico. Bij ARAG kunt u rekenen op persoonlijke aandacht. Informatie Meer weten wat ARAG Rechtsbijstand voor u kan doen? Kijk op www.rechtenzekerheid.nl of sms ARAG naar 3111*. De eerste 10.000 reacties ontvangen een gratis kussentje in de nek voor op reis. U bent tot niets verplicht. Voor het verzenden van het kussentje wordt telefonisch contact met u opgenomen voor uw verdere gegevens.
Verzekerd van een goede verzekering Verstandig om bewust te zijn welke verzekeringen u afsluit en wat u ervan verwacht en mag verwachten.
D
e nieuwwaarderegelingen van veel autoverzekeringen zijn vaak niet goed. In de polisvoorwaarden wordt de auto snel afgeschreven, tot zo’n drie procent per maand. Wie een spiksplinternieuwe auto van drie maanden op een slechte dag niet meer op de parkeerplaats terugvindt, kan dus al zo’n tien procent van de nieuwwaarde inleveren. Om een nieuwe auto te kunnen kopen, moet de verzekerde zelf nog enkele duizenden euro’s toeleggen. De formele term in dit geval is dan ook niet ‘allrisk’, maar ‘WA casco’ en juist op dit punt wordt dan geld bespaard in de premie. Toch goed om daar bewust van te zijn. Waardemeters Bij inboedel- en opstalverzekeringen is het verstandig om te zorgen dat u niet over- of onderverzekerd bent. De verschillende waardemeters geven daar een
garantie voor. Doorlopende reisverzekeringen zijn met name handig en zinvol voor het dekken van onvoorziene kosten bij ongelukken en/of ziekte. De transportkosten naar huis kunnen behoorlijk oplopen. Deze verzekering kent inmiddels de nodige restricties als het gaat vergoeding van verloren of gestolen goederen. Dure sieraden kunnen gewoon het beste worden thuisgelaten. Zaken als horloges worden na diefstal op vakantie meestal niet of niet totaal vergoed. Rechtsbijstand Een rechtsbijstandsverzekering is voor veel gezinnen een serieuze overweging waard. De sociale voorzieningen zijn zeker niet optimaal. Een kostwinner van een gezin die in de WIA terechtkomt en aanvullend niets geregeld heeft – en dat geldt zo ongeveer voor half Nederland – krijgt een lage toelage. Dat verschil moet je kunnen verhalen bij de aansprakelijke
tegenpartij en dan kon een rechtsbijstandsverzekering zijn waarde wel eens bewijzen, zeker gericht op het verkeer. Letselschade kan op deze manier verhaald worden. De rechtsbijstandsverzekering kan zo het verschil maken tussen leven van de bijstand en het als gezin toch nog redelijk voor elkaar hebben. Een goede adviseur De keuze voor een goede adviseur is slechts met mate te verzekeren. Er zijn goede en slechte adviseurs en dito verzekeraars. Er is echter een aantal signalen waar u op kunt letten. U kunt verzekerd zijn van een onafhankelijke adviseur als hij het NBVA-logo voert. Die kent geen productieverplichting en productieafspraken. Een andere indicatie is certificeringen en aanvullende keurmerken die iets over het kennisniveau van de adviseur kunnen zeggen. Belangrijk is ook het persoonlijk gevoel, maar anderzijds is
het maar net wie u voor u krijgt. Een adviseur die de wensen van zijn klant goed kan interpreteren en om kan zetten naar de juiste polis, doet zijn werk goed. Het blijft echter mensenwerk. Met de nieuwe wet Financieel Toezicht wordt de situatie wel beter: de eisen die de wet stelt aan bijvoorbeeld permanente educatie worden steeds strikter. Kennisniveau is echter één ding, het bouwen van de brug tussen de wens van de klant en de concrete uitwerking daarvan is een ander. Bij aanvang van een zakelijke relatie tussen klant en adviseur hoort de klant altijd een dienstenwijzer in handen te krijgen. Deze dienstenwijzer geeft uiteraard een overzicht van de diensten die een adviseur kan bieden, maar ook of hij gecertificeerd en/of onafhankelijk is. Veel meer verzekering van een goede adviseur kunt u niet krijgen.
* aan de sms zijn geen extra kosten verbonden. Zie ook pagina 19 van deze special
Blue Wonder Vloerreiniger geschikt voor álle vloeren Veilig en púúr schoonmaken voor álle typen vloeren. Ja, veilig. Nieuwe Blue Wonder Vloerreiniger is 100% biologisch afbreekbaar. Tast de olie of was op een houten vloer niet aan. Marmer en ander zuurgevoelig natuursteen worden echt schoon. En blijven puur natuur.
Blue Wonder Vloerreiniger • Veilig voor alle soorten vloeren • Heerlijk frisse geur
Blue Wonder Vloerreiniger is hooggeconcentreerd. Door de hoge concentratie is het belangrijk dat u niet te veel gebruikt. Een energielabel voor een schoon huis. Want zuinig doseren scheelt aanzienlijk in de portemonnee.
r geschikt voo
állen
Wonderbaarlijke oerkracht, vanaf mei in de supermarkt.
• Droogt streeploos op • Maskeert o.a. de geur van rook en huisdieren • 100% biologisch afbreekbaar
vloere
Sorbo is uw hulp in huis!
www.sorbo.nl
Themabijlage Recht & zekerheid
Zeker van een pensioen? Veel Nederlanders zijn onzeker over hun pensioen en zeventig procent meent te maken te hebben met een pensioengat. Dat valt op zich mee: minder dan vijftig procent heeft daadwerkelijk een pensioengat.
T
och is dat nog bijna de helft van werkend Nederland. “Best veel”, onderkent assurantieadviseur Frank de Haas. “We spreken dan wel over het pensioen an sich, het werkgevers-werknemerspensioen dus, maar als we kijken naar het totale financiële plaatje en naar wat mensen werkelijk te besteden hebben na de pensioengerechtigde leeftijd, dan zal het percentage een stuk lager zijn. Er zijn vaak andere zaken die vermogen kunnen opleveren. Een eigen woning bijvoorbeeld, verzekeringen die aflopen, de levensloopregeling. Mensen worden vaak angstig van de nega-
tieve verhalen en die angst is in een aantal situaties ongegrond.” Vermogensvisie De Haas vult veel inkomstenbelastingformulieren in en constateert dan dat de aangroei van de pensioenen over het algemeen goed is. “Een lijfrentepolis is dan niet eens meer nodig. Een aankomend probleem is wel dat als de partners niet even oud zijn, ze vanaf 2018 te maken krijgen met gescheiden AOW. Dat is wel iets om van tevoren over na te denken.” Die regel gaat uiteraard op voor alles rond het pensioen, maar hoe kun je er nu zeker van zijn
dat het ‘straks’ goed geregeld is? De Haas: “Het is een goed idee om een vermogensvisie op te stellen. Zit er overwaarde in het huis? Zo niet, wellicht is het dan verstandig om in de toekomst een stuk hypotheek af te lossen, zodat je meer overwaarde gaat creëren. Belastingbeperkt sparen is een andere optie. Of banksparen. Dat wil zeggen dat je een soort pensioen spaart bij de bank. Maar mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar een totaaloverzicht en dan zien waar de persoonlijke voorkeur van de klant ligt, bij sparen, beleggen of andere mogelijkheden. Het blijft altijd maatwerk.”
Onzeker Blijft het gevoel dat zeventig procent van de Nederlanders heeft dat het niet goed geregeld is. Wat kunnen zij doen om hun onzekerheid weg te nemen? “De meeste pensioenfondsen hebben tegenwoordig de mogelijkheid om in te loggen, zodat je kunt zien wat je krijgt als je straks 65 bent”, vertelt Frank de Haas. “Verder kun je een financieel planner eens laten kijken wat je werkelijk hebt en hoe het uitpakt.” Voor het toenemend aantal freelancers en zzp’ers geldt, net als bij grotere ondernemers en zelfstandigen overigens, dat ze hun pensioen zelf moeten regelen. Vaak vinden zij een pensioenregeling duur en kiezen er dan voor om niets op te bouwen. “Ik zou in elk geval een nabestaandenpensioen regelen. Dan praten we niet over de oude dag, maar als iemand komt te overlijden. Na twee of drie jaar is het verstandig om de financiën eens onder de loep te nemen en te zien of er ruimte is om pensioen te sparen. Als die ruimte er niet is, moet je je misschien afvragen of het wel zo verstandig is om als zelfstandige te werken. Want je bedrijf als pen-
sioen, dat kun je tegenwoordig bijna wel vergeten. Dus: advies inwinnen en beginnen als je er klaar voor bent.” De eigen woning Steeds meer Nederlanders zien de eigen woning als financiële voorziening voor de oude dag. “We merken dat de zeventigplussers van dit moment wel degelijk bereid zijn om de eigen woning voor een deel te gebruiken als aanvullend pensioen. Je kunt een hypotheek verstrekken, maar die net iets hoger maken, zodat de renteverhoging betaald kan worden vanuit de nieuwe hypotheek.” De Haas geeft een voorbeeld: “Iemand wil er 40.000 euro bij hebben. Die geven we 60.000 euro hypotheek. Die extra 20.000 zetten we op een spaarrekening en daar kunnen we vijftien jaar lang de hypotheekrente van betalen. Zo hebben ze meer te besteden, maar ze betalen er niets voor.” Overigens is het slim om te beseffen dat door een aflossingsvrije hypotheek de overwaarde van een huis kan tegenvallen: de schuld blijft gewoon gelijk.
Blue Wonder Ontkalker
Een zwangerschapstest voor uw koffiepad- en espressomachine NIEUW! van Sorbo
Koffie, vers, snel en lekker. Ons koffiepad- of espressoapparaat doet het. Maar zorg er wel voor dat u uw apparaat tijdig en goed ontkalkt. Blue Wonder Ontkalker is speciaal ontwikkeld voor koffiepad- en espressoapparaten. De kleurenindicator geeft aan of uw apparaat al dan niet volledig is ontkalkt.
Net als bij een zwangerschapstest verkleurt de oplossing naar gelang het resultaat. Telkens een andere kleur, van verkalkt tot helemaal schoon.
Blue Wonder Ontkalker • Kleine moeite, lekkere koffie • Ingebouwde kleurenindicator • Reuk- en smaakloos • 100% biologisch afbreekbaar
Blue Wonder Ontkalker verlengt de levensduur van uw apparaat. De garantie voor blijvend lekkere koffie.
Sorbo is uw hulp in huis!
www.sorbo.nl
Themabijlage Recht & Zekerheid
De hand op de knip?
Wie absoluut geen risico’s wil nemen, moet niet beleggen. Maar wie in beleggingen doet, zal menen dat het onontbeerlijk is om op termijn nog wat te besteden te hebben.
F
inanciële zekerheid: voor wie financieel onafhankelijk is, is het misschien een triviaal onderwerp. Maar het gros van de Nederlanders vraagt zich af of de AOW nog wel zal bestaan als zij aan de beurt zijn en of het dan toereikend zal zijn. Door de snelle wisseling van banen hebben veel
mensen geen gelijkmatig opgebouwd pensioen en lang niet iedereen heeft voor het eigen appeltje voor de dorst gezorgd. Beleggen is een idee, maar zoals bekend is het niet geheel vrij van risico’s. Door te spreiden over verschillende fondsen kun je enige zekerheid inbouwen. Tijd werkt ook in het voor-
deel van beleggingen en wie zekerheid wil hebben, zal zijn belegging de tijd moeten geven. Uiteraard is het ene product risicovoller dan het andere. Gratis geld bestaat niet: een product dat een hoog rendement kan geven, heeft een dito risico.
Beleggen? Wie snel rijk wil worden, moet in beleggingen gokken op het juiste paard en daar zit een redelijke dosis geluk in opgesloten. Over het algemeen is beleggen een kwestie van de lange adem. Beleggen in vastgoed wordt meestal gezien als redelijk veilig. Voordeel is dat het een tastbaar product is. Bakstenen, zoals vastgoed wat oneerbiedig wordt genoemd, geven een gemiddeld rendement. Een opkomende markt vormen ‘bomen’ of liever: tropisch hardhout. Maar kenners menen dat de markt redelijk ondoorzichtig is en bovendien geldt dat bomen de tijd nodig hebben om te groeien, waardoor snel reageren op de markt niet echt mogelijk is. Olie wordt, zeker voor beginnende beleggers, als een wispelturig beleggingsgebied gezien. De prijs wordt niet alleen bepaald door vraag en aanbod, maar ook door de politiek. Welk product ook: het blijft voorwaarde om u goed in de materie te verdiepen en de regel in acht te nemen dat een hoog rendement een groot risico vraagt. Of sparen? Sparen is een andere optie. Er zijn beleggingsproducten die op sparen lijken,
deur is eveneens een vereiste: u moet kunnen zien wie voor de deur staat voordat u deze opent. Er zijn erkende PKVW-bedrijven die u kunnen helpen. Voordelen Is het PKVW eenmaal binnen, dan trekt een ware parade aan voordelen aan u langs. Uit onderzoek is gebleken dat woningen met het PKVW-keurmerk tot negentig procent minder kans bieden op een geslaagde inbraak. Dat zijn geen kleine cijfers en ze zijn bovendien door veel verzekeringsmaatschappijen opgepikt. Zij bieden u in veel gevallen korting op de inboedelverzekering als
Een veilige woning voor een zeker gevoel De zekerheid van een veilig huis is veel waard. Een inbraak of brand heeft een behoorlijke impact. Materieel, maar zeker ook psychisch. Wat kunt u doen om zo zeker mogelijk te zijn?
J
e moet er niet aan denken: diefstal of brand in huis. Toch overkomt het jaarlijks duizenden Nederlanders. Wat inbraak betreft: het helpt natuurlijk om de bekende regels qua openstaande ramen en deuren en ladders bij het huis in acht te nemen. Het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) is een extra garantie dat u uw huis goed beveiligd heeft. Om het keurmerk te verkrijgen moeten bereikbare ramen en deuren uitgerust worden met gecertificeerd hang- en sluitwerk. Bergingen, schuren en garages die vanuit de woning bereikt kunnen worden vallen ook onder deze regel. Verlichting bij de voor- en achter-
Brand maakt ieder jaar meer slachtoffers in particuliere woningen dan in alle andere gebouwen bij elkaar uw woning over het keurmerk beschikt. Dat kan de investering snel in klinkende munt omzetten. Belangrijker misschien nog is het gevoel van zekerheid dat het gecertificeerde huis u geeft. Veel mensen geven aan zich veiliger in huis te voelen en met een prettiger gevoel de woning achter te laten. Brand Brand maakt ieder jaar meer slachtoffers in particuliere woningen dan in alle an-
maar ze zijn het niet. Het is derhalve belangrijk om u goed te informeren. Wie risicoloos wil sparen doet er verstandig aan zich twee dingen af te vragen: waar wil ik voor sparen en wanneer heb ik het geld nodig? Geld langer vastzetten betekent dat de spaarder het niet zomaar kan opnemen. Daar krijgt hij dan ook een beloning voor in de vorm van een hogere rente. Een goede oplossing voor wie het geld niet direct nodig heeft. Een spaarrekening met vrij opneembaar geld biedt uiteraard een lagere rente. Overigens is het verstandig om zich te realiseren dat er een verschil is tussen een betaal- en spaarrekening. Een betaalrekening biedt voor spaarders weinig tot niets extra: de rente is meestal laag, het geld is dan ook vrij opneembaar. De spaarverzekering is een mix van sparen en verzekeren: de spaarder spreekt met de financiële onderneming een einddatum af, waarop het gespaarde bedrag uitgekeerd wordt. Mocht u voor de einddatum overlijden, dan keert de verzekering uit aan de nabestaanden. Dat gebeurt aan de hand van een soort overlijdensrisicoverzekering, waarvoor u wel extra betaalt.
dere gebouwen bij elkaar. De financiële schade is jaarlijks meer dan honderd miljoen euro. In 2006 waren er bijna 7.000 branden in woningen, omgerekend in ongeveer één huis op de duizend huizen. Er vielen daarbij 43 doden en 622 gewonden. Onnodig om te stellen dat een brandveilig huis van levensbelang is. De meeste branden zijn het gevolg van menselijk handelen, door onvoorzichtigheid, onwetendheid en onachtzaamheid. Rookmelders hebben de cijfers doen dalen, maar ook hierbij geldt dat waakzaamheid bepalend is. Regelmatig de batterij controleren bijvoorbeeld. Veiliger Er is een aantal maatregelen die de brandveiligheid van de woning kunnen vergroten. Wie nooit met brand in huis te maken heeft gehad zal ze wellicht overdreven vinden, maar wie de tegenovergestelde ervaring heeft, weet dat het essentieel kan zijn. Inventariseer de risico’s op brand en wees u bewust van die risico’s. Maak binnen de woning, dus ook in het interieur, bij voorkeur gebruik van brandveilige materialen. Een brandblusmiddel in huis (branddeken of -blusser) kan een brand beperken en dat geldt uiteraard ook voor rookmelders, op voorwaarde dat ze goed onderhouden worden. Een vluchtplan is eveneens een goed plan. U kunt voor uzelf de bekende test doen om geblinddoekt vanuit een bepaalde kamer in het huis met twee kinderen zo snel mogelijk naar buiten te komen.
10
Themabijlage Recht & Zekerheid
De zekerheid van de dood Soms wat oneerbiedig omschreven als ‘de een zijn dood is de ander zijn brood’, maar puur zakelijk gezien is een life settlement nog niet zo’n gek idee. Maar wat is het eigenlijk en wat zijn de voordelen?
S
impel gezegd is een life settlement een investering in de levensverzekering van iemand anders. Het idee is ontstaan in de Verenigde Staten, waar aidspatiënten hun levensverzekering verkochten aan investeerders om zo hun behandeling te kunnen betalen. Tegenwoordig wordt de constructie vooral toegepast door senior citizens in Amerika, die op deze manier voor zichzelf het appeltje voor de dorst te gelde maken. De investeerder hoeft slechts te wachten op de dood om een bedrag door de verzekeringsmaatschappij uitgekeerd te krijgen. Je moet er maar op komen. Als de verzekerde snel overlijdt kun je als investeerder snel winst maken, maar je kunt er ook twintig jaar (of langer) op moeten wachten. In die tijd moet intussen wel premie betaald worden en vindt de uitkering later plaats: beiden hebben effect op het rendement van de investering.
Nu cashen Frank Laan van Quality Investments is gespecialiseerd in life settlements. “Het zijn inderdaad oudere Amerikanen, zo rond de tachtig, die polissen hebben met een waarde van vijf, tien of soms zelfs vijftien miljoen. Ze willen nu cashen. Het zijn risicopolissen, wat inhoudt dat er geen waarde in zit. Als ze ouder worden, stoppen ze met het betalen van de polis. En als ze niet meer betalen, beëindigt de verzekeringsmaatschappij het contract. Dat gebeurt momenteel nog altijd in zeventig procent van de gevallen. Veel oudere Amerikanen vinden de premie gewoon te duur worden. Een investeerder koopt de polis dan over en biedt veel meer dan de verzekeringsmaatschappij zou doen om de polis af te kopen.” De verzekerde blijft de verzekerde, maar zowel in de Verenigde Staten als in Nederland mag altijd de begunstiging in eigendom wij-
zigen. De polissen die worden aangekocht zijn allemaal dubbel gecontroleerd door accountants en advocaten. De investeerder wordt dus eigenaar en begunstigde van de polis. Als de verzekerde komt te overlijden gaat de uitkering naar de begunstigde. Simpel zat. “Het gebeurt al twintig jaar”, schetst Laan. Win-win De voordelen zijn volgens Laan tweeërlei: “Allereerst krijgt de verzekerde per direct een flinke som geld. In de Verenigde Staten kunnen ze de polis bovendien belastingsvrij verkopen. Wij kopen alleen polissen van mensen van 75 jaar en ouder en voorheen verdwenen die polissen na het stoppen van het betalen van de premie gewoon in de vuilnisbak, met de verzekeringsmaatschappij als lachende derde. Nog niet veel Amerikanen weten dit, zo’n vijftien procent.” Laan heeft een eigen broker in Amerika zitten die de polissen opkoopt en overschrijft op een andere naam. Verzekeringsmaatschappijen zijn niet blij met de constructie, maar zijn op de hoogte van het bestaan. “Ze verhogen de premies voor nieuwe polissen en verhogen de premie maximaal (0,2 procent) per jaar. Ze hebben nu een dipje, maar over een jaar of tien zullen ze toch weer de winsten maken van eerder.” Herverzekeren Voorbeeld: “Als iemand een polis van een miljoen heeft en komt te overlijden, dan gaat dat miljoen naar de nabestaanden. Maar daar moet successierecht over betaald worden, dus er blijft zo’n zes à zeven ton over. Als deze polis in de markt wordt aangeboden, krijgen
ze er vier- à vijfhonderdduizend dollar voor, maar wel bij leven en welzijn en belastingvrij. Ze kunnen er zelf van genieten en dat is winst aan die kant. De winst aan de andere kant zit bij de investeerder, die uitgekeerd krijgt als de verzekerde komt te overlijden.” Het is waar: een verzekerde kan wel 115 jaar oud worden en dan blijft er voor de investeerder weinig te lachen over. Frank Laan heeft dat ondervangen door de looptijd te verzekeren met een herverzekeringspolis. Nog een voorbeeld: “Stel: iemand van tachtig met een levensverwachting van vijf jaar, vastgesteld door een gecertificeerd ziekenhuis, verkoopt zijn polis. Dan wil de investeerder wel graag zien dat ie na een jaar of vijf zijn uitkering ontvangt. Na vijf jaar neemt de herverzekering de polis over en keert de uitkerende waarde van dat moment rechtstreeks uit naar de investeerder. Dat levert een vast rendement van minimaal elf procent op.” Kanttekeningen De AFM (Autoriteit Financiële Markten) waarschuwt op haar site echter voor al te veel jubel. Voldoende spreiding in de portefeuille, zoals dat in de beleggingswereld gebruikelijk is, is volgens de AFM ook bij life settlements zeer gewenst. Dat vraagt echter wel een fondsvermogen van minimaal zo’n honderd miljoen euro, wat het product haast exclusief aantrekkelijk maakt voor grote pensioenfondsen en verzekeraars. “Dit is omdat de risico’s alleen met grote portefeuilles beheersbaar zijn”, stelt de AFM op de site. Het spreekt voor zich dat de premie van de verzekering wel betaald moeten worden, anders houdt alles op. Daarom is het verstandig om voor de betaling een regeling op te zet-
ten, waarmee het voortbestaan van de polis gewaarborgd is. Zeker is dat life settlements geen eenvoudig product is, mede door de verschillende internationale wetten die er aan hangen. De AFM waarschuwt daarnaast voor uitsluitende voorwaarden in de polissen, waardoor er soms niet wordt uitgekeerd. Bovendien kunnen nabestaanden de rechtmatigheid van de verkoop van de polis betwisten. Mooi rustig Accountant Peter Ortmans, residerend in België en Spanje, ziet echter voornamelijk voordelen. Door de verkoop van
( advertorial )
Life Settlements en een flink vermogen: ingrediënten voor nog meer vermogen
‘Een transparant en duidelijk product’ Frank Laan was altijd al pionier in de financiële wereld. Zijn brood verdienen deed hij met verzekeringen en leningen. Zijn toegevoegde waarde levert hij door bestaande constructies opnieuw vorm te geven waardoor aantrekkelijkere producten ontstaan. Vlak na het millennium liep hij tegen een bestaand product aan in de Verenigde Staten. Voor de ondernemer met die typische Hollandse handelsgeest was het ‘slechts’ een kwestie van het product de oceaan overbrengen en in het Hollandse aan de man te brengen. De founder van life settlements in Nederland leidt bijna zes jaar later het zeer succesvolle Quality Investments. Uiteraard ook succesvol voor de investeerders in life settlements; want ook nu hebben creativiteit en de inzet van diverse financieel en juridisch specialisten gezorgd voor zeer lucratieve constructies. Aandacht van AFM Hoewel life settlements al in 2002 in Nederland werden verhandeld, hebben de pers en diverse financiële instellingen pas sinds enkele maanden intensief aandacht voor deze beleggingsvorm. Sinds kort publiceert ook de autoriteit financiële
markten (AFM) op haar website over deze Amerikaanse levenspolissen. ‘De een zijn dood is de ander zijn brood’, zo luidt de samenvatting van de financiële waakhond. En expliciet voor dit beleggingsproduct is een hoofdstuk gewijd aan de risico’s. Risico’s Toezichthouder AFM benadrukt het belang van spreiding, benoemt het langlevenrisico en het risico dat de beleggingsinstelling de premies voor de overgenomen polissen niet meer betaalt. Een duidelijk signaal voor Quality Investments dat zij goede, heldere producten op de markt brengt. Risicospreiding is vanzelfsprekend voor de relaties van Quality Investments, die vaak ook in vastgoed en aandelen zitten. De entree ligt daarnaast boven de 50.000,- euro waardoor met name professionele en institutionele beleggers instappen. Uniek in Nederland is de wijze waarop het langlevenrisico wordt afgedekt. Vooraf wordt een looptijd bepaald en indien de looptijd wordt overschreden, keert de herverzekeraar uit. In een fonds zit één specifieke polis waarin meerdere beleggers investeren. Zij zijn verenigd in een trust
die wordt ondergebracht bij een trustee in Amerika. Als begunstigden van de polis dienen ze de jaarlijkse fee te voldoen. Indien een van de investeerders niet aan zijn financiële verplichtingen kan voldoen, dan wordt – na enkele vangnetconstructies – zijn inleg geretourneerd en het aandeel aan de overige investeerders aangeboden. Veel vermogen genereren Quality Investments hecht veel waarde aan transparante geldstromen en zuivere communicatie. Daarom is er een prospectus beschikbaar voor haar producten. Bovendien is onlangs de AFM benaderd om de investering in life settlements via Quality Investments onder de loep te nemen. De AFM beschrijft de investering letterlijk als ‘duidelijk en transparant’. Een constatering die Laan voldoening geeft en inspireert tot het ontwikkelen van nieuwe producten. Want transparante geldstromen en open structuren zijn vanzelfsprekend. Maar met veel vermogen nog veel meer vermogen genereren, is door Laan tot levenskunst verheven.
11
Themabijlage Recht & zekerheid
onroerend goed ontving hij wat kapitaal, waarmee hij in life settlements ging. “Een mooi, rustig product. De korte termijn van vier jaar vind ik overzichtelijk. Dat komt door de herverzekering. Ik ben zelf accountant en heb het product redelijk binnenstebuiten gekeerd. Juridisch klopt het allemaal, de lijnen zijn correct. De geldstromen lopen apart. En die herverzekering die Frank Laan toepast is prachtig. Niet alle life investments hebben die constructie en dan weet je niet wanneer je je geld krijgt. En elf procent kun je bijna nergens krijgen.” Nadelen zitten in de huidige nadelige koers van de Amerikaanse
dollar, maar Ortmans dekt dat af. Daarmee zakt de waarde van zijn investering niet, maar profiteert hij evenmin als de koers onverhoopt weer aan mocht trekken. “Dat geeft mij een rustig gevoel.” Daarnaast is life investments duidelijk iets voor de wat meer vermogende belegger. De minimum inleg begint in de regel bij 200.000 dollar. Ortmans: “Maar je hoeft niet elke dag de aandelenkoersen te volgen. Het ligt in de kast en het rendeert vanzelf. Er zijn mensen die het onethisch vinden, maar dat zie ik niet zo. Zo’n verzekerde biedt zijn polis zelf aan en is blij dat hij er wat voor vangt. De een zijn dood is de ander zijn
brood? Dat vind ik niet. Het is volgens mij duidelijk een win-winsituatie.” Obligatieachtig “Morbide? Eerst dacht ik dat het niets voor Nederlanders was. Als je je hoofd boven het maaiveld uitsteekt, krijg je negatieve reacties. In het begin vond ik het ook, maar in 2006 benaderde ik een groot pensioenfonds, dat ook voor 400 miljoen euro meedeed. Het is niet morbide”, vindt Frank Laan. “Het is een obligatieachtige investering, in feite heel zeker. Eigenlijk is je contractpartner een van de grootste verzekeringsmaatschappijen in de Verenigde
Staten. Als die omvalt, en met hem alle andere maatschappijen, pas dan ben je je investering kwijt. Dat is niet erg waarschijnlijk. Daarnaast is het zo dat alle geldstromen rechtstreeks van en naar de de Verenigde Staten gaan, met andere woorden: we begeleiden alleen de contractstromen. Tevens verwacht ik heel veel van ons nieuwe product waarmee we volgende maand de markt opgaan. Dit is product met een vaste maandelijkse rente waarbij een grote bank garant staat. De koers van de dollar is inderdaad een andere zorg, maar er zijn constructies om de waarde van de munt vast te zetten. In ons nieuwe
Als er iets zeker is, dan is het wel ons rendement.
World Trade Center • Tower A, Level 12 Strawinksylaan 1207 • 1077 XX Amsterdam • The Netherlands Tel.: +31 (0)20 718 38 30 • Fax: +31 (0)20 718 38 32 •
[email protected]
www.qualityinvestments.nl
product wordt het valutarisico van de dollar afgedekt.” Laan verwacht niet dat binnenkort ook met Nederlandse polissen gewerkt zal gaan worden. “In Nederland zijn de risicopolissen maar gedekt tot je 72ste levensjaar, terwijl ze in Amerika altijd uitbetalen, al word je 105. Bovendien zijn de polissen in Nederland over het algemeen kapitaalverzekering, gekoppeld aan bijvoorbeeld een hypotheek. Daar bouw je een behoorlijke waarde in op en het is niet handig om mee te handelen. De risicopolissen in Amerika lopen in de miljoenen, hier is dat hooguit twee tot drie ton.”
De nummer 1 van Nederland omdat Makelaarsland al meer dan 8.000 woningen heeft verkocht omdat Makelaarsland het grootste makelaarskantoor van Nederland is omdat de verkoopprijs gemiddeld hoger is* omdat uw huis gemiddeld sneller verkocht wordt* * Bron: NVM 2007
13
Themabijlage Recht & zekerheid
’Kijk naar wat je kunt betalen’ Veel Nederlanders hebben een hypotheek, meestal ter financiering van een huis. Hoe kun je er nu zeker van zijn dat de hypotheek ook brengt wat je ervan verwacht had?
“
Voor veel mensen is het uitgangspunt dat ze een zo laag mogelijke maandlast hebben”, stelt Roger Offermans, lid NBVA, vast. “Ze interesseren zich te weinig voor hoe de hypotheek in elkaar steekt. Er wordt naar de rente gekeken, terwijl dat maar een klein aspect is van de hypotheek. Mensen moeten meer nadenken over hoe ze in de toekomst met hun huis om willen gaan. Is het de finale droomwoning of een starterswoning? Maakt niet uit, maar je hoeft geen nieuwe hypotheek af te sluiten bij een verhuizing. Je kunt ook nu een goede keuze maken en zorgen dat de hypotheek aanpasbaar is en mee te nemen naar een nieuwe situatie. De hy-
potheek is geen financiële brandblusser, maar een rode draad voor vermogensopbouw.” Neem de tijd Het vinden van een goede hypotheek kost tijd. “Als mensen eens net zoveel tijd uittrokken voor de hypotheek als voor het vinden een nieuwe keuken”, klaagt Offermans met een glimlach. “Bezoek meerdere adviseurs van verschillend pluimage en sla zeker de kleinere kantoren niet over, die kunnen net zo goed georganiseerd zijn en een goed voorstel doen. Een adviseur kan een belang hebben bij het afsluiten van je hypotheek en het is goed om dat te weten. Kijk naar de mogelijkheden van
Mensen moeten meer nadenken over hoe ze in de toekomst met hun huis om willen gaan Nationale Hypotheekgarantie en koopsubsidie. Maak een bewuste keuze voor een adviseur waarmee het goed klikt en zorg dat je je hypotheek begrijpt. Het is een overeenkomst voor jaren en dan moet je wel weten waar je je handtekening onder zet.”
Valkuilen Na een goede keuze zal de adviseur een offerte annex overeenkomst aanvragen. Daar moeten de wensen van de klant in vastgelegd zijn. Je mag ervan uitgaan dat de offerte klopt, op voorwaarde dat de informatie die je zelf hebt aangeleverd juist is. “Dat klinkt misschien normaal, maar het komt vaak voor dat het niet zo is. Mensen zeggen soms dat ze in vaste dienst werken, maar dat dat alleen in intentie zo is. Een werkgeversverklaring heeft maar een bepaalde geldigheidsduur. Er zijn nog veel andere factoren die een blokkade kunnen opwerpen. BKR-toetsing is belangrijk en kan echt voor problemen zorgen. Een televisie kopen met een jaar uitgestelde
betaling, staat wel als krediet in de boeken bij het BKR en kan een belemmering vormen voor het afsluiten van de hypotheek.” WOZ en de lange termijn Een andere valkuil is de WOZ-waarde van de woning: het is en blijft een momentopname en na bijstelling kunnen de maandlasten behoorlijk gaan oplopen. Offermans: “Het is belangrijk om te bekijken wat je kunt betalen, ook in mindere tijden. Niet naar wat je maximaal kunt lenen. Kies een hypotheek die bij je past en ga niet alleen op de rente af.”
Beleg eens in grond! Grond is zeer schaars in het dichtbevolkte Nederland. Partijen die in het bezit zijn van grond in ontwikkelingsgebieden, zien hun bezit snel in waarde toenemen. De Nederlandse Grondbeurs doet landelijk uitgebreid planologisch onderzoek en attendeert haar relaties op grondpercelen die zeer interessant zijn voor aankoop als beleggingsobject.
De Nederlandse grondbeurs is een goed alternatief voor particulieren en bedrijven die gelden hebben en daarover een hoger rendement willen behalen, maar geen exotische avonturen willen aangaan (men belegt in eigen land).
“Wij zijn geen groenbedrijf en ook geen beleggingsbedrijf”, aldus De Nederlandse Grondbeurs. “Deze business hebben we niet zelf verzonnen, de overheid heeft hiertoe het initiatief genomen”.
In Nederland bemiddelt De Nederlandse Grondbeurs hoofdzakelijk agrarische grond zonder bouwbestemming: “In de prijs van kavels met een specifieke bestemming is de waarde hiervan immers al verdisconteerd”. De enige variabele factor is tijd. “Speculatieve winst wordt niet gerealiseerd ten tijde van bouwactiviteiten, maar in een veel eerder stadium als de planologie haar signalen afgeeft”.
Momenteel bestaan er enorme prijsverschillen tussen agrarische- en bouwkavels. Dit is afhankelijk van het toekomstperspectief van de betreffende grond. “De onderlinge prijsverschillen van kavels kunnen oplopen tot vele honderden procenten, blijkt uit de praktijk”.
Tot de clientèle van De Nederlandse Grondbeurs behoren naast particulieren, institutionele beleggers, projectontwikkelaars, bouwbedrijven en aannemers. Conclusie, “Een laag risico gaat hand in hand met een hoog rendement”.
Het grote voordeel van grondbeleggen is dat de onderliggende waarde altijd eigendom wordt van de investeerder. “Grond is per slot van rekening een registergoed. Overdracht gaat altijd via een notaris”.
Wanneer U meer informatie wenst of geïnteresseerd bent in Uw mogelijkheden, nodigen wij U uit tot het bezoeken van onze website: www.grondbeurs.com
www.grondbeurs.com
14
Themabijlage Recht & Zekerheid
Notaris: de zekerheid zelve Het notariaat heeft een wat stoffig imago. Als stoffig synoniem is met ‘betrouwbaar’, dan is dat niet erg. Want als zaken goed geregeld moeten worden is de notaris de aangewezen persoon.
H
et is zinvol en verstandig belangrijke afspraken vast te leggen. Een koopovereenkomst voor een huis bijvoorbeeld, of een samenlevingscontract. Er zijn veel en veel verschillende zaken die door de notaris vastgelegd kunnen worden. Sterker nog: er zijn veel overeenkomsten en regelingen die alleen geldig zijn als ze zijn opgenomen in een notariële akte.
Een testament kan alleen vervangen worden door een nieuw testament Onroerend goed Een van de belangrijkste taken van de notaris is het regelen van een goede overdracht van onroerend goed. De daadwerkelijke overdracht van het onroerend goed wordt geregeld in de leveringsakte, die uiteraard in overeenstemming moet zijn met de eerder afgesloten koopovereenkomst. De overdracht is compleet als de notaris een afschrift van de akte heeft laten inschrijven bij het kadaster. Het financiële deel van de overdracht wordt eveneens door de notaris geregeld. Vóór het ondertekenen van de leveringsakte moet de koopsom op de rekening van de notaris staan. De verkoper krijgt dat bedrag (na aftrek van aflossingen en leningen) zodra de notaris de verplichtingen van de verkoper heeft gecontroleerd en goed bevonden. Overigens is de hypotheekakte iets anders: daarin wordt vastgelegd dat uw onroerend goed
dient als onderpand voor het geldbedrag dat u geleend heeft. En in de geldleningsovereenkomst wordt bepaald welke afspraken u met uw geldverstrekker heeft gemaakt. Het lijkt omslachtig, maar het gaat in feite om verschillende dingen. En je kunt het maar beter goed geregeld hebben. Een goede notaris kan u trouwens redelijk wat werk uit handen nemen! Testament Bij wet is vastgesteld wie uw erfgenamen zijn. Als u dat anders geregeld wilt hebben, is de gang naar de notaris onontbeerlijk. Bij grote geldbedragen of veel onroerend goed is dat overigens geen slecht idee. Een testament kan alleen vervangen worden door een nieuw testament. Het verscheuren van een testament, zoals dat in drama’s wel eens gebeurt, heeft dus geen enkel effect op de rechtsgeldigheid ervan. In Nederland kan iemand vanaf zijn zestiende bij de notaris een testament op laten stellen. Een andere zaak die vaak bij de notaris geregeld wordt, is het samenlevingscontract. Wie om wat voor reden ook besluit niet te trouwen, doet er uiteraard wel verstandig aan bepaalde zaken vast te leggen. Het is vaak zinvol om zaken omtrent vermogen apart vast te leggen in een testament. Overigens is een samenlevingscontract niet hetzelfde als een geregistreerd partnerschap: dat wordt op het gemeentehuis gesloten. Als er in dat geval verder niets wordt geregeld, ontstaat bij het partnerschap een gemeenschap van goederen. En u raadt al dat u naar de notaris moet om dat indien gewenst te veranderen. Mediation Mediation is een dienst die veel notariskantoren tegenwoordig aanbieden. Een mediator is in feite een bemiddelaar in
een conflict tussen twee partijen. Aangezien de notaris een neutraal persoon is, is hij of zij voor mediation een prima partij. Ook in dit geval gelden duidelijke regels en afspraken, die worden vastgelegd in een mediationcontract. Daarin worden onder andere de spelregels, de verdeling van de kosten, de aard van het conflict en de rol van derden (bijvoorbeeld advocaten) vastgelegd. Natuurlijk kan een geschil ook voor de rechter uitgevochten worden, maar de praktijk wijst uit dat de relatie tussen de kemphanen daarna meestal voorgoed verzuurd en afgelopen is. Er kunnen omstandigheden zijn, zoals een wederzijds zakelijk belang, die de inzet van een mediator aantrekkelijker maken. Mediator is een vrij beroep, wat betekent dat iedereen zich mediator mag noemen. Een aantal is gecertificeerd door het Nederlands Mediation Instituut, die gebonden zijn aan gedragsregels die notarissen maar al te goed kennen: neutraliteit, onafhankelijkheid, geheimhouding en een voortvarend optreden. Noem het stoffig, maar je kunt het maar beter goed geregeld hebben.
Nationale Hypotheek Garantie:
De veiligste weg naar de voordeligste hypotheek
Een huis kopen is voor de meeste mensen de grootste investering die zij in hun leven doen. Het gaat om grote bedragen, die bijna niemand zomaar op de bank heeft staan. Daarom neemt vrijwel iedereen een hypotheek, een financiële verplichting die u voor lange tijd aangaat. Reden genoeg om de risico’s zo beperkt mogelijk te houden. Niemand kan immers in de toekomst kijken. Hoe staat u er over tien jaar financieel voor? Kunt u de hypotheeklasten nog betalen als u onverhoopt werkloos wordt of uw huwelijk stukloopt? Met NHG kunt u de gevolgen van deze risico’s beperken.
Profiteer van de rentekorting
Kwaliteitsverbetering met NHG
Werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, echtscheiding, allemaal situaties die iedereen kan overkomen. Vaak met een ernstige inkomensdaling als gevolg. U kunt daardoor in de problemen komen met het betalen van de woonlasten. Dit kan ertoe leiden dat uw woning moet worden verkocht. Zo’n gedwongen verkoop levert niet altijd voldoende op om de volledige hypotheek af te lossen. Er ontstaat een restschuld. In dat geval biedt NHG uitkomst. Want dankzij NHG wordt deze restschuld bij uw geldverstrekker afgelost. En dat is een veilig gevoel. Tevens ontvangt u een rentekorting die kan oplopen tot wel 0,6%!
U wilt uw woning verantwoord en vooral veilig financieren en óók nog eens profiteren van een rentekorting?
Als u al een woning bezit en u heeft een extra financiering nodig voor kwaliteitsverbetering of uitbreiding van uw huidige woning, dan is het mogelijk om dat (alsnog) met NHG te doen. U kunt uw bestaande lening oversluiten en tegelijkertijd verhogen of u kunt een aanvullende lening voor verbouwing of verbetering van uw woning afsluiten. U profiteert dan ook direct van alle voordelen – veilig, verantwoord en voordelig – van NHG.
Laat u adviseren!
Als u meer wilt weten over alle voordelen van NHG, dan kunt u een kijkje nemen op de website www.nhg.nl, of vraag er naar bij uw hypotheekadviseur!
Voor aankoop en verbetering van uw woning.
BESTEMMING BEREIKT! Beloon uw relaties of medewerkers met een incentive reis! Vier uw jubileum op een bijzondere wijze!
Lapland Barcelona Marrakesh Rome Kaapstad New York Dublin Parijs Berlijn
Voor meer informatie:
www.motivationtravel.nl of 033-4624662
16
Themabijlage Recht & Zekerheid
De zaak woekerpolis De ‘zaak woekerpolis’ kende eind mei nog geen einde. Tot ontsteltenis van minister van Financiën Wouter Bos was het rapport van het IFO ‘teleurstellend’ en werden er twee extra weken voor uitgetrokken om een goed rapport op tafel te krijgen.
D
e zaak rond de woekerpolissen, een term bedacht door het programma Radar van de TROS, startte rond het begin van de jaren negentig. Economisch liep het allemaal rooskleurig in Nederland en beleggen leek, ook voor leken, een fluitje van een cent. De officiële naam van een woekerpolis is ‘beleggingsverzekering’, een complex financieel product. Vaak bestaat het product uit een belegging in
effecten waarmee een kapitaal moet worden opgebouwd. Daaraan wordt een overlijdensverzekering gekoppeld, waarvan de hoogte van de uitkering echter niet vaststaat, omdat deze weer afhangt van de waarde van de beleggingen. Tot zover geen probleem, als je het maar weet. Volgens cijfers heeft bijna een op de vier Nederlanders minimaal één beleggingspolis afgesloten. In 2006 is door de polishouders gezamenlijk
zo’n zestien miljard euro aan premie betaald voor deze polissen. Wat is het probleem? Maar wat is nu het probleem met deze beleggingsverzekeringen? Fondskosten, aan- en verkoopkosten, provisies, afsluitkosten, administratie- en beheerkosten en risicopremies en allerlei andere kosten: de kosten van de polis maken gemiddeld veertig procent van
uw premie uit. Gemiddeld – dus hogere percentages komen ook voor. Deze kosten worden ingehouden op uw premie, zodat slechts het restant voor u wordt belegd. Verrekenen kan ook. Dan wordt uw premie weliswaar volledig belegd, maar worden periodiek beleggingen verkocht om aan de kosten te kunnen voldoen. Ook als de aandelenkoersen dus absoluut niet gunstig zijn. Combinaties komen ook voor. Het grote probleem bij de woekerpolissen zit hem er in dat de afnemers van deze polissen niet op de hoogte konden zijn van de hoge kosten die het financiële product met zich mee zou brengen. Barbara den Uijl van de Consumentenbond bevestigt dat: “Mensen konden dat niet weten. Vaak is er ook geen kostenvermelding, terwijl de kosten dus ook op het rendement van de belegging wegen.” Dip Zolang de economie maar goed draait en de beleggingen in de plus staan, is er niet zo veel aan de hand. Anders werd dat rond 2001, toen zich een dip in de economie aftekende. Er werd flink ingeteerd op het kapitaal, zeker bij polissen waar de kosten werden verrekend. De
klant bleef premie betalen, maar het kapitaal kelderde. De prognoses, die bij aanvang nog zo rooskleurig werden afgeschilderd, werden voortdurend naar beneden bijgesteld. Er zijn gevallen bekend waarbij de klant nu al weet dat hij of zij aan het eind van de rit niets gaat ontvangen, zelfs niet zijn inleg aan premie, want die is opgegaan aan kosten. Rapport Logisch dat consumentenorganisaties paal en perk gingen stellen aan de woekerpolissen. Verschillende organisaties bundelden de krachten om samen een proefproces te voeren, waarvan de uitkomst als precedent zou kunnen werken voor andere gevallen. In opdracht van het ministerie van Financiën werkte het Instituut Financieel Onderzoek aan een rapport dat eind mei door minister Bos echter onbevredigend werd genoemd. Het instituut kreeg daarop twee weken extra om met beter materiaal te komen. Bos reageerde in RTL-Z dat veel mensen willen weten waar ze met hun polis aan toe zijn. Met dit concept was dat volgens hem niet mogelijk. Wie wil weten of hij in het bezit is van een woekerpolis, kan dat nagaan op kifid.nl.
17
Themabijlage Recht & zekerheid
gebeurt, hoeft er niets aan de hand te zijn. Maar identiteitsfraude is in de Verenigde Staten al geen zeldzaamheid meer en heeft naar schatting al voor veertig miljard dollar per jaar aan schade berokkend. “Je kunt wel zeggen dat je niets te verbergen hebt, maar als op internet van mij een handtekening, sofinummer, e-mail en adresgegevens zijn te vinden, bied je je identiteit op een presenteerschaaltje aan. Het levert schade op voor individuen, maar ook voor de samenleving als geheel. Bescherming van persoonsgegevens is van fundamenteel belang voor de manier waarop we elkaar kunnen vertrouwen.” Recentelijk voorbeeld was de website ‘Stop de deportatiemachine’ die persoonlijke gegevens van allerlei mensen op het internet zette, inclusief gegevens van kinderen, met een bijna expliciete oproep om deze mensen lastig te vallen omdat ze zich bezighouden met het uit-
Bescherming van persoonsgegevens is van fundamenteel belang voor de manier waarop we elkaar kunnen vertrouwen
Het duivels dilemma Onze digitale vingerafdrukken en voetsporen zijn eenvoudig na te trekken, plus daarbij onze persoonlijke gegevens. We kunnen haast niet meer onbespied door het leven. Maar wat is de prijs?
zettingsbeleid. “Deze mensen hebben niets te verbergen. Maar door internet kan ook de judoclub van de kinderen op een site worden gevonden en kunnen kinderen daar ernstige schade van ondervinden. De site is uit de lucht gehaald. Je moet paal en perk stellen aan de glazen samenleving.”
D
e glazen samenleving: de transparantie neemt toe en persoonsgegevens, e-mail en internetgedrag liggen bij wijze van spreken op straat. Is het een gevaar voor de persoonlijke zekerheid? Er ligt in ieder geval genoeg werk voor het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Voorzitter Jacob Kohnstamm consta-
teert een ‘duivels dilemma’: “Als modern mens word je gewoon meegezogen in die transparante samenleving. Ik heb vandaag geld gepind, ik ben het gebouw binnengekomen, ik heb wat vragen gesteld via een zoekmachine op de computer, gemaild en ge-smst en gereisd met een OV-chipkaart. Overal waar we gaan of staan laten we onze digitale
voetsporen achter. We kunnen haast niet meer onbespied door het leven. Dat is niet typisch voor Nederland. Een globaliserende samenleving heeft veel voordelen, maar ook nadelen.” Identiteitsfraude Digitale voetsporen hoeven op zich geen probleem te zijn. Zolang er niets mee
Bewustzijn Toch is het kennelijk vrij eenvoudig om allerlei gegevens te achterhalen. Ligt onze identiteit op straat? “Ouders online is een beweging die erg probeert om een bewustzijn te creëren. Er zijn scholen die klassenfoto’s zomaar online zetten, waardoor anderen daar iets mee kunnen. Je identiteit wordt overal, van jongs af aan, blootgegeven.” Het is voor
sollicitatiegesprekken niet ongebruikelijk om iemands complete geschiedenis op het internet op te sporen, inclusief chatsessies en jeugdzondes. Dat kan er toe leiden dat iemand niet wordt aangenomen. “Je moet je er bewust van zijn dat alles wat je online doet en zegt ooit eens tegen je gebruikt kan worden”, vertelt Kohnstamm. Dat bewustzijn is aan het groeien en het probleem valt met schuilnamen redelijk eenvoudig te ondervangen. “Zo kun je wel aan het spel meedoen zonder dat je meteen traceerbaar bent. We moeten niet afglijden naar het punt dat iedereen in Nederland als een potentiële verdachte wordt gezien, waarover eindeloos informatie valt te verzamelen.” Camera’s Camera’s voor toezicht vormen een ander aandachtspunt. ‘Voor de zekerheid’ zeggen de voorstanders. Kohnstamm: “Het kan grote voordelen hebben als de camerabeelden live worden uitgezien en ik bij een overval ook op snelle hulp kan rekenen. Voor de pijn die ik voel zal het weinig uitmaken, maar de snelle komst van de politie kan iets verzachten. Enige terughoudendheid is op zijn plaats, want uit onderzoek blijkt dat cameratoezicht meer de verplaatsing van criminaliteit dan de vermindering ervan tot gevolg heeft. De wet stelt dat camera’s niet zomaar overal geplaatst mogen worden, maar dat de gebruiker er in ieder geval over nagedacht moet hebben wat het nut en doel van de beelden is.” Fatsoen Onze privacy moet evenzeer zeker gesteld worden bij het gebruik van creditcards, OV-chipkaart en het toekomstige rekeningrijden. Dat geldt uiteraard ook voor medische gegevens. Jacob Kohnstamm ziet geen grijs gebied. “In de Nederlandse en Europese privacywetgeving staan rechten en plichten helder omschreven. In woorden die deze teksten niet helemaal recht doen zou je kunnen zeggen: ga fatsoenlijk met persoonsgegevens om en richt geen schade aan. In bijna alle gevallen kun je aangeven dat iets wel of niet schadelijk of fatsoenlijk is. Dat is de richtlijn.”
www.avast.nl
dé betrouwbaarste antivirus software voor bedrijven en particulieren!
nu bezoek el zendsn ra
l n . t s a v a
avast! antivirus software biedt volledige bescherming tegen virussen, spyware, en rootkits. Deze bescherming van de allerhoogste kwaliteit is beschikbaar voor de meest voorkomende apparaten en platforms: van desktops, PDA’s, en U3 apparaten tot servers. Iedere dag verwelkomt avast.nl ongeveer 6000 unieke bezoekers. Inmiddels zijn er ongeveer 60 miljoen tevreden avast! Home gebruikers wereldwijd, waarmee het merk avast! een onophoudelijk groeiend marktaandeel heeft veroverd. Onze antivirusproducten worden wereldwijd verkocht en hebben al diverse internationale toekenningen mogen ontvangen vanwege de hoge kwaliteit. Ondanks deze hoge kwaliteit is avast! Home Edition voor niet commercieel thuisgebruik gratis beschikbaar. Bezoek de website en laat u informeren over alle avast! mogelijkheden!
SB Networking avast! antivirus Distributeur Dorpsstraat 85 5731 JG MIERLO T: 0492-667102 F: 0492-667166
18
Themabijlage Recht & Zekerheid
Confronteren, vluchten of vechten Lekker werken. Dat willen we allemaal. Maar conflicten op het werk zijn helaas niet altijd te vermijden. Wat kunnen we doen om conflicten op te lossen of uit de weg te gaan?
F
NV Bondgenoten wordt dagelijks gebeld met meldingen van conflicten op het werk: kennelijk is het niet iedereen gegeven om met plezier naar het werk te gaan. Overigens brengt lang niet elk conflict het tot de rechtszaal. Nelke Temme, adviseur, trainer en mediator bij FNV Bondgenoten, adviseert vooral om met elkaar in gesprek te gaan en zo het conflict op te lossen. “Technisch kun je als werknemer
Top 10 juridische geschillen voor particulieren 1 Schade in het verkeer 2 Arbeidsgeschillen 3 Geschillen over contracten 4 Letselschade in het verkeer 5 Geschillen omtrent wonen en onroerend goed 6 Verzekeringsrechtelijke ge- schillen 7 Geschillen over vergunningen 8 Erfrecht geschillen 9 Personen en familierechtelijke geschillen 10 Belastingrechtelijke geschillen
gelijk hebben, maar vaak kun je beter een onderhandelingssituatie creëren waar belangen op tafel komen”, licht ze toe. “Het is belangrijk om te peilen of je de enige met dat probleem bent, of dat een hele afdeling er ook zo over denkt. In dat geval kan een eventuele Ondernemingsraad wellicht actie ondernemen. Dat is altijd ons eerste advies: ga met elkaar in gesprek en daar kunnen we bij ondersteunen.” Onderling Problemen op de werkvloer kunnen van verschillende aard zijn. Temme: “Het niet naleven van afspraken bijvoorbeeld. Je kunt denken dat met het afsluiten van een CAO alles geregeld is, maar dat is niet altijd waar. Dat kan lastige conflicten opleveren. Van een andere orde is problemen tussen werknemers onderling. Pesten en vervelend bejegenen. Het is niet makkelijk om daarvoor genoegdoening te krijgen. Het is in dit geval al lastig om beide partijen aan tafel te krijgen. Je kunt afspraken en protocollen maken over bijvoorbeeld discriminatie. Maar iedereen kent het nog van school: er wordt gepest en het is niet plotseling over. Vaak geven mensen die gepest wor-
den zichzelf de schuld: ‘als ik niet zo’n loser was, zou ik niet gepest worden’. We hebben veel kaderleden in bedrijven, leden die door ons zijn opgeleid, die mensen tot steun kunnen zijn. Het kan ook gaan om denigrerende of licht seksistische opmerkingen, die soms lastiger zijn op te lossen.” Voorkomen Voorkomen is beter dan genezen. Maar het kan ook zo zijn dat een werknemer niets van een opmerking zegt omdat hij of zij in een later stadium door de ander op het werk beoordeeld moet worden. “Assertiviteit en het probleem bespreekbaar durven maken is niet makkelijk”, onderkent Temme. “Daar kunnen kaderleden ook weer helpen. Net als bij het pesten op school heb je een veilige plek nodig om je te kunnen verweren, mensen die je kunnen helpen om zo’n gesprek te durven aangaan.” Zonder direct de vakbond in te schakelen is het hebben van vrienden onder collega’s ook een oplossing. “En er zijn altijd informele leiders binnen een bedrijf. Die kun je snel genoeg herkennen en eens vragen of zij iemand willen aanspreken op gedrag. Als je zelf zo’n informele leider bent, kun je
problemen herkennen en onderkennen dat het voor jou minder gevaarlijk is.” Kansen Als je technisch gezien gelijk hebt sta je over het algemeen sterk genoeg. Maar de werksituatie kan dermate ontwricht zijn dat beëindiging van de arbeidsovereenkomst niet te vermijden valt. Boontje Advocaten in Amsterdam houdt zich uitsluitend bezig met arbeidsrecht. Paul Boontje: “Een belangrijk deel van de dagelijkse praktijk is het ontslagrecht. Arbeidsconflicten komen dagelijks voor. De meeste zaken die op advocatenniveau komen, worden uiteindelijk alsnog met een minnelijke regeling geschikt. In sommige gevallen, ik schat een kwart, kom je tot bij de rechter.” Boontje ervaart dat een conflict tussen werkgever en werknemer vaak onnodig escaleert. Het verdient daarom aanbeveling in een vroeg stadium een arbeidsrecht advocaat in te schakelen (onder het motto: voorkomen is beter dan genezen) “Je ziet dat we vaak al in het voortraject betrokken zijn en proberen te voorkomen dat partijen lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Het is belangrijk om een stap terug te kunnen zetten en met elkaar in gesprek
te blijven en een voor beide partijen acceptabele oplossing te vinden. Maar vaak is het al te laat. Toch moet je ook dan als advocaat open blijven staan voor oplossingen.” Het lijkt alsof een rechtszaak meestal een winnaar oplevert, maar Boontje ziet dat anders: “Vaak zijn er twee verliezers. Het kost tijd, geld, energie, het beschadigt mensen. Probeer het zo netjes mogelijk af te sluiten en daar hebben rechters ook oog voor. Want wat is winnen? Soms is met minder genoegen nemen een betere oplossing.”
Zorgeloos met vakantie Hoe lang kijkt u al niet uit naar die zonovergoten vakantie. Naar croissants, tapas en wijn? De reis verloopt voorspoedig. Opeens schaart de auto met caravan voor u. Er ontstaat een flinke kettingbotsing. Iedereen staat volledig vast in een file en het is niet duidelijk wie er aansprakelijk is en welke verzekeraar aan u moet gaan betalen. Een vakantie begint vaak al bij het inpakken. Wat neemt u
Niets vergeten?
mee en wat heeft u nodig? De tijd om alles goed te regelen
Kijk voor een handige checklist op www.rechtenzekerheid.nl.
lijkt altijd te kort. Een aantal zaken zijn vooraf te regelen.
Laat ook uw gegevens achter en ontvang een ‘kussentje in de nek’
Zet nu al in de mobiele telefoon een contactadres voor nood-
voor die zorgeloze reis. Sluit u de verzekering nog voor
gevallen. Zet dit nummer onder ‘ICE’ (= In Case of Emergency).
de vakantie af, dan betaalt u gedurende de gehele vakantie
Scan uw paspoort en stuur hem naar een emailadres. Neem
(tot 1 september 2008) hier niets voor.
ook een papieren print mee. ARAG rechtsbijstandverzekering Goed uitgerust met vakantie is voor iedereen belangrijk. Een zorgeloze vakantie hoort daar bij en daar helpt ARAG u graag bij. ARAG biedt voor u en eventuele gezinsleden een verkeersdekking voor al uw vervoersmiddelen, geen eigen risico en voorziet in professionele juridische hulp.
Waarom kiezen voor ARAG? t"MUJKEKVSJEJTDIFIVMQ t.FFTUVJUHFCSFJEFEFLLJOHTHFCJFE t(FFOFJHFOSJTJDP t3FDIUTUSFFLTDPOUBDUNFUVXQFSTPPOMJKLFKVSJTU t)PHFLMBOUUFWSFEFOIFJE t7FSLFFSTEFLLJOHHFMEUWPPSBMMFWFSWPFSTNJEEFMFO
www.arag.nl
23370.1-ARAG-Themabijlage Recht en Zekerheid.indd 1
04-06-2008 11:59:20
19
Themabijlage Recht & zekerheid
wet stelt dat de offerte inclusief btw opgesteld moet worden of dat expliciet vermeld wordt dat naast de afgesproken prijs nog btw wordt berekend.” Jargon Andere misverstanden spelen eveneens vaak op. “De opdrachtgever denkt dat de aannemer hem begrijpt en vice versa. Het gebruik van jargon is daar een voorbeeld van. De aannemer kan spreken over een latei, maar dan moet de andere partij natuurlijk wel weten wat dat is. De les die we kunnen leren is dat communicatie niet duidelijk genoeg kan zijn, ondersteun het desnoods met een tekening”, adviseert De la Porte. Ander voorbeeld: een aannemer heeft een offerte gemaakt voor sloop van een oude en plaatsen van een
Communicatie kan niet duidelijk genoeg zijn
Verbouwen? Maak heldere afspraken! Een verbouwing in huis is, eerlijk is eerlijk, een bron van conflicten. Gebrekkige communicatie en klachten over het uitgevoerde werk vormen de voornaamste redenen.
D
e Vereniging Eigen Huis bestaat sinds 1974 en vanaf de oprichting speelde het onderwerp ‘conflicten bij verbouwingen’. “Om het de dagelijkse praktijk te noemen is misschien wat overdreven, maar
het komt zeker vaak voor dat we worden ingeschakeld als de partijen er zelf niet meer uitkomen. Het conflict is dan meestal al hoog opgelopen”, ervaart Hans André de la Porte, woordvoerder van de vereniging. Allerlei mis-
verstanden liggen aan het conflict ten grondslag. “Opdrachtgevers worden door een aannemer soms geconfronteerd met een factuur, waarop naast de afgesproken prijs ook nog btw wordt gerekend en dan loopt het flink op. De
nieuwe keuken. De opdrachtgever die meent zelf de sloop te kunnen doen, kan bedrogen uitkomen. “De sloop is pas klaar op het moment dat er weer opgebouwd kan worden. Het is dus niet alleen het verwijderen van de oude keukenkastjes, maar ook tegels afbikken en het eventueel verwijderen van oude leidingen. Puur begripsverwarring. Daarnaast zijn er nog conflicten over de kwaliteit van het geleverde werk. Daar kunnen we vanuit de vereniging eventueel een onafhankelijke deskundige op af sturen.
Alles naar wens Hoe kun je er nu zeker van zijn dat de verbouwing naar wens wordt uitgevoerd? Allereerst dus een heldere communicatie. “Maak duidelijke afspraken. Ook over de voortgang, aaneengesloten dagen en dergelijke. Iemand kan zeggen dat de badkamer in vijf dagen klaar is, maar vijf weken lang een dag per week komen”, schetst André de la Porte een voorbeeld. Aannemers werken meestal lokaal. Controleer bij vrienden en familie of hun verbouwing naar wens en zo ja, door wie is uitgevoerd. “Buitenlandse klussers zijn goedkoop en dat is een voordeel. Voor schilder- of stucwerk bijvoorbeeld kan dat schelen en dat werk wordt meestal ook goed uitgevoerd. Wij ervaren dat het met gas, licht en water nog wel eens fout gaat. Wees voorzichtig en schakel eventueel een Nederlands bemiddelingsbureau in.” Een andere zekerheid betreft de financiën: “Maak een begroting en tel daar tien tot vijftien procent voor onvoorzien bij op. Je komt altijd dingen tegen die tegenvallen.” Periodiek overleg met de aannemer is zeker bij grotere verbouwingen geen overbodige luxe. “Kies een vast tijdstip om de zaken door te nemen. Hou de controle over de verbouwing.” Door te kiezen voor een aannemer die is aangesloten bij Bouwgarant of een klusser bij VLOK bent u bovendien verzekerd tegen gebreken en faillissementen van de aannemer dan wel klusser.
Klaar voor vertrek? Vakantie! U leeft er al lang naar toe. Klaar voor vertrek. Maar: vergeet u niet iets? Juist onderweg is de kans op een juridisch geschil het grootst. Met de uitgebreide verkeersdekking van ARAG rechtsbijstand bent u zeker van professionele juridische hulp. U kunt dan zorgeloos van uw vakantie genieten. En nu nog inpakken...
Geïnteresseerd? Meer weten wat ARAG rechtsbijstand voor u kan doen? Kijk op www.rechtenzekerheid.nl of SMS ARAG naar 3111*. De eerste 10.000 bezoekers die hun gegevens achterlaten
ATI GR S!
ontvangen een gratis kussentje in de nek voor op reis. Binnen een paar dagen heeft u deze dan in huis. * Aan deze sms zijn geen extra kosten verbonden.
kan doen? u r o o v G A R . direct online af tuigd wat A
Over
uit rheid.nl en sl w.rechtenzeke w betaal tot w ar na n Ga da zeker u nu en er V . ur se vi ad verzekerings . Óf ga naar uw geen premie ptember a.s.) se (1 ie nt ka na de va
23370.1-ARAG-Themabijlage Recht en Zekerheid.indd 2
04-06-2008 11:55:46
Waterpas 2 libellen, standard 400 mm, hout
12.39
Ons pleidooi voor recht en zekerheid.