RAPPORTAGE ONDERWIJS TECHNIEKAGENDA HAAGLANDEN, E E N O V E R Z I C H T V A N O N T W I K K EL I N G E N I N H ET T EC H N I S C H O N D E R W I J S B I N N E N H A A G L A N D E N (2008‐2012)
ACTIE 5: TECHNOLOGIEROUTE
Auteur:
drs. M.E. van Wijk, Tel 0621 274 294 /
[email protected] / 0621 274 294 in opdracht van Gemeente Delft: Mw. M. Martens
Datum:
25‐juni‐2013
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
INHOUDSOPGAVE Tabellenoverzicht ......................................................................................................................................... 3 Figurenoverzicht ........................................................................................................................................... 3 1
Conclusies en aanbevelingen ........................................................................................................................ 4
2
Demografie Haaglanden ............................................................................................................................... 4
3
VO opleidingen ............................................................................................................................................. 5 3.1 3.1.1
Ontwikkeling aantal leerlingen ........................................................................................................ 5
3.1.2
Gemengde en Theoretische leerweg ............................................................................................... 7
3.2
4
5
6
VMBO .................................................................................................................................................. 5
HAVO en VWO ..................................................................................................................................... 8
3.2.1
Inleiding .......................................................................................................................................... 8
3.2.2
Ontwikkeling aantal leerlingen met techniek in het profiel ............................................................. 8
3.2.3
Ontwikkeling aantal leerlingen HAVO & VWO per gemeente .......................................................... 9
MBO techniek ............................................................................................................................................. 10 4.1
Inleiding ............................................................................................................................................ 10
4.2
Landelijke ontwikkeling aantal MBO‐studenten (over 5 jaar) ............................................................ 10
4.3
Regionale ontwikkeling aantal MBO‐studenten (over 5 jaar) ............................................................. 11
4.4
Verdeling deelnemers binnen de sector techniek .............................................................................. 11
4.5
Verdeling naar sector, niveau en leerweg .......................................................................................... 12
4.5.1
Verdeling naar niveau ................................................................................................................... 13
4.5.2
Verdeling naar leerweg ................................................................................................................. 14
4.6
ICT opleidingen .................................................................................................................................. 16
4.7
Vrouwen participatie in het technische MBO (Mondriaan)................................................................ 17
4.8
Conclusie MBO .................................................................................................................................. 17
HBO techiek ................................................................................................................................................ 18 5.1
Inleiding ............................................................................................................................................ 18
5.2
Landelijke ontwikkeling Hbo‐studenten (over 10 jaar) ...................................................................... 18
5.3
Regionale ontwikkeling aantal Hbo‐studenten (over 5 jaar) .............................................................. 19
5.4
Verdeling studentenaantallen binnen de technische opleidingen ..................................................... 20
5.5
Vrouwen participatie in het technische hbo (Haaglanden) ................................................................ 21
5.6
Conclusie HBO ................................................................................................................................... 22
Bibliografie ................................................................................................................................................. 22
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 2
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
TABELLENOVERZICHT Tabel 1: Prognose beroepsbevolking Haaglanden ................................................................................................ 4 Tabel 2: Aantal leerlingen VMBO techniek per school en per opleiding in 2012 in Haaglanden ............................ 5 Tabel 3: Aantal VMBO‐leerlingen (3e en 4e leerjaar) techniek naar opleiding. ..................................................... 5 Tabel 4: Leerlingaantallen GL en TL binnen Haaglanden ....................................................................................... 7 Tabel 5: Aantal leerlingen HAVO en VWO per profiel in Haaglanden .................................................................... 8 Tabel 6: Leerling Aantallen HAVO en VWO bovenbouw........................................................................................ 9 Tabel 7: Landelijke ontwikkeling aantal MBO‐studenten (over 5 jaar) ................................................................ 10 Tabel 8: Regionale ontwikkeling aantal MBO‐studenten (over 5 jaar) ................................................................ 11 Tabel 9: Verdeling aantal deelnemers binnen de sector techniek bij ROC Mondriaan ........................................ 11 Tabel 10: Aantallen en percentage studenten MBO techniek ............................................................................. 12 Tabel 11: Percentage studenten MBO techniek in Haaglanden naar leerweg ..................................................... 14 Tabel 12: Leerlingaantallen naar niveau, bedrijfstak en opleiding (2008‐2012) .................................................. 15 Tabel 13: Leerlingaantallen ict opleidingen Haaglanden ..................................................................................... 16 Tabel 14: Landelijke ontwikkeling inschrijvingen Hbo‐studenten (over 10 jaar) .................................................. 18 Tabel 15: Studentenaantallen HBO (10 jaar) ....................................................................................................... 19 Tabel 16: Provinciale ontwikkeling aantal Hbo‐studenten (over 5 jaar) binnen zuid holland .............................. 19 Tabel 17: Studentenaantallen technische en groene HBO Binnen Haaglanden ................................................... 20 Tabel 18: Percentage vrouwen in HBO naar sector ............................................................................................. 21 Tabel 19: Percentage vrouwen bji technische en groene opleidingen HHS en Inholland ................................... 21
FIGURENOVERZICHT Figuur 1: Aantallen leerlingen van de verschillende opleidingen VMBO techniek tussen 2008 en 2012 in Haaglanden .......................................................................................................................................................... 6 Figuur 2: Percentage MBO‐studenten naar sector in schooljaar 2007‐2008 Bron: CFI ........................................ 12 Figuur 3: verdeling studenten MBO techniek in Den Haag naar niveau Bron: DUO, eigen bewerking ................. 13 Figuur 4: Leerlingaantallen naar niveau en leerweg ............................................................................................ 14 Figuur 5: Vrouwen participatie in het MBO ........................................................................................................ 17
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 3
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
1
CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN
Leerlingen in Haaglanden kiezen in het VMBO en in het MBO nog steeds minder vaak voor technische opleidingen. In het HBO daarentegen wordt wel meer gekozen voor technische opleidingen. Binnen het HAVO en VWO winnen de N‐profielen aan populariteit. Ook binnen het VMBO zijn de gemengde en theoretische leerweg populair, welke een goede voedingsbron vormt voor de te ontwikkelen technologische route. Echter binnen de technische afdelingen van het VMBO, tonen alle richtingen een daling, muv metaal techniek. Binnen het MBO dalen nagenoeg alle studentenaantallen. Uitzondering hierop is de bedrijfstak Motorvoertuigen‐ en tweewielertechniek en autohandel (+5,2%). Veel winst lijkt te behalen in het bevorderen van de instroom van meisjes naar Beta technische opleidingen Met name bij bètastudies bungelt Nederland onderaan de ladder met slechts 19% vrouwelijke studenten in 2009 (tegenover bijvoorbeeld Turkije met 41,5%, Finland met 39,1%, Engeland met 36,8% en Spanje met 34,9%; Italië heeft zelfs 51,4% vrouwelijke bèta‐studenten) (VHTO, 2011, p. 29). VHTO veronderstelt dat er een relatie is met het zelfbeeld van meisjes ten aanzien van exacte vakken.
2
DEMOGRAFIE HAAGLANDEN
Prognose van de beroepsbevolking in Zuid-Holland. regio: Haaglanden scenario: Global Economy
TABEL 1: PROGNOSE BEROEPSBEVOLKING HAAGLANDEN jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 groei tov 2010
15‐24 jaar
25‐34 jaar
35‐44 jaar
45‐54 jaar
55‐64 jaar
65 jaar en ouder
totaal
54098 54000 54126 54443 54860 55072 55214 55479 55833 55764 55656 55662 55843 56009 56352 56604 56758 56717 56565 3,90%
124211 122370 121619 122099 122635 123592 124505 125001 125562 126223 127014 128357 129591 130573 130910 130975 131049 131443 131914 8,04%
146856 146391 144592 143211 141504 139940 138370 137144 134909 133263 131845 130439 130006 130068 130345 131100 131829 132268 132923 ‐7,18%
125619 127132 129322 131427 133158 134186 135222 136258 137525 138535 139032 138835 137351 135815 133931 132231 130518 129040 126672 ‐3,62%
68452 69513 70438 71516 73356 73409 73867 74690 76108 77512 79016 80370 82117 83475 84641 85247 85895 86415 87365 22,16%
4957 5080 5263 5530 5612 6356 6968 7417 7736 8170 8085 8186 8303 8474 8701 8882 9062 9278 9566 72,98%
524193 524486 525360 528226 531125 532555 534146 535989 537673 539467 540648 541849 543211 544414 544880 545039 545111 545161 545005 3,18%
trend 0,06% 0,17% 0,55% 0,55% 0,27% 0,30% 0,35% 0,31% 0,33% 0,22% 0,22% 0,25% 0,22% 0,09% 0,03% 0,01% 0,01% ‐0,03%
Bron: Bron Tympaan & eigen bewerking obv Provincie Zuid Holland 2007 Tabel 1 toont de ontwikkeling van de bevolking binnen Haaglanden over de periode van 2007 geprognosticeerd tot 2025. Haaglanden toont, in tegenstelling tot geprognosticeerde landelijke modellen, een positieve groei in 15‐24 jarigen over de gehele periode.
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 4
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
3 3.1
VO OPLEIDINGEN VMBO
Het VMBO techniekonderwijs in de regio Haaglanden wordt in het schooljaar 2012 verzorgd door dertien scholen. Tabel 2 laat zien hoe de leerlingen techniek (in de 3e en 4e klas) over de verschillende scholen en opleidingen verdeeld zijn. Uit Tabel 2 blijkt dat ‘techniek breed isp’ (intrasectoraal programma techniek breed) veruit de meest aangeboden opleiding is. TABEL 2: AANTAL LEERLINGEN VMBO TECHNIEK PER SCHOOL EN PER OPLEIDING IN 2012 IN HAAGLANDEN
72
6 46
67
133
98 9
14
25 92
12 133
46
12
81
6
98
540
31 12 21 49 1 1 1
114
Eindtotaal
38 38 32 43 77 47 77 188
35 23
Voertuigentechni ek
N.v.t.
Metalectro ‐ISP
Metaaltechniek
Installatietechnie k
Instalektro ‐ISP
Technologie Oriëntatie
56 16
Techniek Breed ‐ ISP
17 27 44
Grafische Techniek
Bouwtechniek
Atlas Onderwijsgroep Chr Lyceum Delft Grotius College ISW Johan de Witt Scholengroep Maris College Maris College ‐ Statenkwartier Oranje Nassau College Scholengr. Den Haag Zuid‐West Scholengroep Esloo SCZ Stedelijk College Sint Stanislascollege Veurs College Veurs Voorburg Eindtotaal bron: DUO, eigen bewerking
Elektrotechniek
AFDELING
INSTELLINGSNAAM VESTIGING
Bouwbreed ‐ISP
Som van total (2012) Haaglanden
66 35 6 169 187 38 32 141 77 108 126 253 1 1239
3.1.1 ONTWIKKELING AANTAL LEERLINGEN In Tabel 3 wordt het aantal leerlingen in Haaglanden in het derde en vierde leerjaar VMBO weergegeven. In het derde leerjaar kunnen leerlingen kiezen voor een van de opleidingen binnen techniek. Het aantal leerlingen VMBO techniek in Haaglanden daalt in het schooljaar 2012 met 17% ten opzichte van 2008 (Tabel 3). Echter, ook het totaal aantal sector breed geboden VMBO‐leerlingen daalt. Derhalve is het percentage leerlingen dat voor een technische opleiding kiest binnen het VMBO ten opzichte van de andere keuze sectoren (niet TL) 8 % lager dan in 2008. TABEL 3: AANTAL VMBO‐LEERLINGEN (3E EN 4E LEERJAAR) TECHNIEK NAAR OPLEIDING. AFDELING Bouwbreed ‐ISP Bouwtechniek Elektrotechniek Grafische Techniek Instalektro ‐ISP Installatietechniek Metaaltechniek Metalectro ‐ISP N.v.t. Techniek Breed ‐ISP Technologie Oriëntatie Voertuigentechniek Eindtotaal techniek alle sectoren VMBO totaal percentage techniek bron: DUO, eigen bewerking
Totaal 2008
Totaal 2009
Totaal 2010
Totaal 2011
totaal 2012
108 151 183 166 68 16 64 16
88 81 131 151 69 17 70 26 23 574
76 78 102 156 53 10 77 15 59 528
126 1356 6832 20%
130 1284 6534 20%
69 73 99 159 41 10 81 13 79 525 2 138 1289 6358 20%
72 44 92 133 46 12 81 6 98 540 1 114 1239 6358 19%
595 117 1484 6995 21%
groei 2008‐ 2012 ‐33% ‐71% ‐50% ‐20% ‐32% ‐25% 27% ‐63%
‐9% ‐3% ‐17% ‐9% ‐8%
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 5
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
De populariteit van de alle opleidingen met uitzondering van metaaltechniek binnen het VMBO techniek in de regio Haaglanden is over de periode 2008‐2012 nog dalend. Alleen de metaaltechniek heeft percentsgewijs een lichte winst geboekt, maar in absolute aantallen is dit marginaal. Opvallend is de populariteit van de brede opleiding, welke tot 2008 wel een groei toonde(OTC Haaglanden, 2010). 1600 Voertuigentechniek
1400
Technologie Oriëntatie 1200
Techniek Breed ‐ISP
1000
N.v.t. Metalectro ‐ISP
800
Metaaltechniek
600
Installatietechniek 400
Instalektro ‐ISP
200
Grafische Techniek Elektrotechniek
0 2008
2009
2010
2011
2012
FIGUUR 1: AANTALLEN LEERLINGEN VAN DE VERSCHILLENDE OPLEIDINGEN VMBO TECHNIEK TUSSEN 2008 EN 2012 IN HAAGLANDEN
Geconcludeerd kan worden dat over de periode 2008 – 2012 in Haaglanden het aantal leerlingen VMBO bij verschillende technische opleidingen afneemt.
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 6
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
3.1.2 GEMENGDE EN THEORETISCHE LEERWEG De leerlingaantallen in de gemengde leerweg (GL) en de theoretische leerweg (TL) zijn de afgelopen 5 jaar binnen Haaglanden met 4,2% gegroeid (zie Tabel 4). Twee opleidingslocaties zijn gestopt en twee opleidingslocaties zijn gestart in de periode 2008‐2012. Opvallend is de groei van 102,5% bij het Veurs College locatie ‘s‐Gravendeel. TABEL 4: LEERLINGAANTALLEN GL EN TL BINNEN HAAGLANDEN Naam school Aloysiuscollege Kath SGM Atlas Onderwijsgroep Chr Coll De Populier Chr Lyceum Delft Erasmuscollege Esloo Onderwijsgroep Geref SGM Randstad Grotius College Het Rijnlands Lyceum Huygens Lyceum Interc Makeblijde College Interconf Hofstadcollege ISW Johan de Witt Scholengroep Lentiz Maris College Maris College ‐ loc. Houtrust Maris College ‐ Statenkwartier Oranje Nassau College S. Adelbert College Scholengr. Den Haag Zuid‐West Scholengroep Esloo SCZ ‐ Picasso Lyceum SCZ Stedelijk College SGM Dalton Vatel SGM Haags Montessori Lyc SGM het Segbroekcollege Sint Stanislascollege St Maartenscollege SGM Veurs Coll. loc. 's‐Gravendeef Veurs College Veurs College Veurs Voorburg Veurs College vst. STIP Dalton Vrije School Z‐Holland Wellantcollege Eindtotaal
2008
2009
2010
2011
2012
165 286 148 177 178 122 36 129 51 46 108 160 646 189 364 96 135 25 448 163 205 144 144 47 96 72 372 481 131 79 158
194 312 163 186 176 128 38 111 48
184 328 147 192 164 127 31 100 47
197 336 151 172 203 123 31 100 47
176 380 138 212 242 119 34 74 20
143 75 5819
Groei 2008‐2012 6,7% 32,9% ‐6,8% 19,8% 36,0% ‐2,5% ‐5,6% ‐42,6% ‐60,8% ‐100,0% ‐100,0% 41,3% ‐2,6% ‐14,8% 21,2% ‐28,1% 36,3% 24,0% 3,1% 2,5% ‐23,9% ‐16,0% 50,0% ‐4,3% 5,2% ‐9,7% 1,1% 21,6% ‐19,8% 102,5% ‐25,9%
168 622 178 408 113 157 10 397 148 219 136 198 47 111 58 370 533 144 109 136 34 126 97 5875
190 577 196 464 82 150 28 369 142 172 126 236 41 113 63 361 540 132 126 152 13 12 143 78 5826
174 570 183 468 75 164 30 436 142 125 122 233 38 101 65 351 583 111 139 152 32 5 141 66 5866
226 629 161 441 69 184 31 462 167 156 121 216 45 101 65 376 585 105 160 117 36 4 130 79 6061
‐9,1% 5,3% 4,2%
Het totaal aantal leerlingen dat een TL/GL opleiding binnen het MVBO volgt is in de periode 2008‐2012 met ruim 4% gestegen. Opvallend is de stijging Bet het Veurs Colege ’s Gravendeel (+102%). In Absolute zin is de groei het groots bij het St. Stanislascollege en de Atlas onderwijsgroep (resp. +104 en +94 leerlingen). De grootste daling vinden we bij het Grotiuscollege en scholengroep Den Haag Zuid‐West (resp.‐55 en ‐49 leerlingen). Het potentieel leerlingenaanbod voor technologische routes is over de periode 2008‐2012 gestegen.
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 7
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
3.2
HAVO EN VWO
3.2.1 INLEIDING In de regio Haaglanden zijn er 31 scholen met een bovenbouw HAVO en/of VWO. In de bovenbouw HAVO en VWO kiezen leerlingen voor een profiel. In deze paragraaf wordt beschreven welke leerlingen binnen HAVO en VWO kiezen voor vakken met mogelijkheden voor een technische vervolgstudie. HAVO en VWO kennen vier profielen: ‘cultuur en maatschappij’, ‘economie en maatschappij’, ‘natuur en gezondheid’ en ‘natuur en techniek’. Per 1 augustus 2007 zijn de profielen inhoudelijk gewijzigd, waardoor ze zich sterker van elkaar onderscheiden. Naast het profiel ‘natuur en techniek’ biedt ook het profiel ‘natuur en gezondheid’ (de zgn N‐profielen) de mogelijkheid om door te stromen naar technische vervolgstudies.
3.2.2 ONTWIKKELING AANTAL LEERLINGEN MET TECHNIEK IN HET PROFIEL
TABEL 5: AANTAL LEERLINGEN HAVO EN VWO PER PROFIEL IN HAAGLANDEN AFDELING
Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Economie en Maatschappij / Cultuur en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Gezondheid / Cultuur en Maatschappij Natuur en Gezondheid / Economie en Maatschappij Natuur en Techniek Natuur en Techniek / Cultuur en Maatschappij Natuur en Techniek / Economie en Maatschappij Natuur en Techniek / Natuur en Gezondheid Eindtotaal Perc N‐profielen
2008
2009
2010
2011
2012
groei 2008‐ 2012
2096 4915 288 2990 2 1 2128
1820 4963 351 2703 4 5 2362 2 6 1094 13310 46%
1727 5092 298 2762 7
1619 4985 448 2844 5 3 2231 1 4 1136 13276 47%
1466 4951 463 2924 4 4 2315 1 4 1104 13236 48%
‐30% 1% 61% ‐2% 100% 300% 9%
914 13334 45%
2439 3 946 13274 46%
21% ‐1% 6%
Bron DUO, eigen bewerking De volgende zaken vallen op bij de in 2012 gekozen profielen binnen HAVO en VWO in Haaglanden Ten opzichte van de vijf voorgaande jaren zijn er in 2012 minder leerlingen (‐1%) binnen de bovenbouw van het HAVO/VWO. Het procentuele totaal aantal leerlingen dat een N‐profiel kiest, stijgt sinds 2008 met 6%. Ook het profiel ‘economie en maatschappij’ wint veel leerlingen. Bij ‘cultuur en maatschappij’ daarentegen is er sprake van een sterke daling.
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 8
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
3.2.3 ONTWIKKELING AANTAL LEERLINGEN HAVO & VWO PER GEMEENTE In de leerlingaantallen verdeeld over gemeenten en scholen vallen de volgende fluctuaties op:
-
Het leerlingaantal op de Atlasgroep (Den Haag) toont een zeer sterke stijging (+95,5%) In Voorburg daalt het leerlingenaantal op het Huygens Lyceum sterk, maar stijgt het leerlingaantal op SGM het Maartenscollege. In Rijswijk daalt het leerlingenaantal opmerkelijk hard (‐31.5%), deze leerlingen lijken vooral te gaan naar Atlas Den Haag, Pijnacker (+36.2%), naar Leidschendam (+35%) en naar Delft (+4,5%)
TABEL 6: LEERLING AANTALLEN HAVO EN VWO BOVENBOUW Loc & school
2008
2009
2010
2011
2012
Groei 2008‐2012
DELFT Chr Lyceum Delft Grotius College Sint Stanislascollege LEIDSCHENDAM Veurs College NAALDWIJK ISW PIJNACKER Sint Stanislascollege RIJSWIJK ZH Atlas Onderwijsgroep Interc Makeblijde College 'S‐GRAVENHAGE Aloysiuscollege Kath SGM Atlas Onderwijsgroep Chr Coll De Populier Chr Gymnasium Sorghvliet Chr Sgm Zandvliet Dalton Den Haag Esloo Onderwijsgroep Gymnasium Haganum Het Rijnlands Lyceum Interconf Hofstadcollege Johan de Witt Scholengroep Maerlant Lyceum Afd HAVO Scholengr. Den Haag Zuid‐West Scholengroep Esloo SGM Haags Montessori Lyc SGM het Segbroekcollege VCL Vrije School Z‐Holland 'S‐GRAVENZANDE ISW VOORBURG Huygens Lyceum SGM Dalton Vatel St Maartenscollege SGM WASSENAAR Het Rijnlands Lyceum S. Adelbert College ZOETERMEER Erasmuscollege Oranje Nassau College RK Alfrink College SGM SCZ ‐ Picasso Lyceum Eindtotaal
1916 578 384 954 254 254 494 494 243 243 336 217 119 5232 297 156 309 266 295 478 131 315
1957 603 439 915 272 272 486 486 290 290 318 204 114 5273 247 199 301 301 307 465 133 265
2005 620 457 928 294 294 501 501 284 284 305 205 100 5378 256 225 293 334 319 449 137 274
409 143 369 309 192 312 680 443 198 449 449 1245 353 464 428 917 370 547 2103 537 443 782 341 13310
429 161 341 306 214 333 701 429 177 454 454 1147 224 454 469 884 336 548 2022 518 444 725 335 13274
2003 639 402 962 319 319 509 509 331 331 230 174 56 5501 264 305 230 348 330 453 118 329 59 397 148 294 302 219 348 724 433 200 450 450 1146 198 440 508 945 335 610 1802 464 327 686 325 13236
4,5% 10,6% 4,7% 0,8% 25,6% 25,6% 3,0% 3,0% 36,2% 36,2% ‐31,5% ‐19,8% ‐52,9% 5,1% ‐11,1% 95,5% ‐25,6% 30,8% 11,9% ‐5,2% ‐9,9% 4,4%
420 144 394 317 185 300 653 402 170 452 452 1346 512 429 405 897 367 530 2164 615 433 826 290 13334
2059 632 459 968 322 322 518 518 325 325 255 179 76 5440 247 276 274 382 318 432 145 281 67 408 140 313 297 199 325 684 467 185 451 451 1114 192 443 479 876 302 574 1916 494 383 707 332 13276
‐5,5% 2,8% ‐25,4% ‐4,7% 18,4% 16,0% 10,9% 7,7% 17,6% ‐0,4% ‐0,4% ‐14,9% ‐61,3% 2,6% 25,4% 5,4% ‐8,7% 15,1% ‐16,7% ‐24,6% ‐24,5% ‐16,9% 12,1% ‐0,7%
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 9
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
4 4.1
MBO TECHNIEK INLEIDING
Het MBO techniek onderwijs in Zuid‐Holland wordt verzorgd door drie scholen. Dit zijn ROC Mondriaan in Den Haag, het Effatha in Zoetermeer en het ID College gevestigd in Zoetermeer en Leidschendam‐Voorburg. De analyses in deze paragraaf betreffen voornamelijk ROC Mondriaan. Het Effatha in Zoetermeer is een zeer kleinschalige opleiding voor doven en voor het ID College is het op basis van de beschikbare data niet mogelijk een onderscheid te maken tussen de vestigingen in Haaglanden (Zoetermeer en Leidschendam‐Voorburg) en daarbuiten. In deze paragraaf zijn de sectoraanduiding van het DUO gevolgd. De volgende sectoren zijn meegeteld bij MBO techniek: autotechniek, bouw en infra, carrosserietechniek, elektrotechniek, ict, installatietechniek, laboratoriumtechniek, metaal en schilderen. Ict is apart uitgewerkt in hoofdstuk 4.6.
4.2
LANDELIJKE ONTWIKKELING AANTAL MBO‐STUDENTEN (OVER 5 JAAR)
Het totaal aantal studenten MBO landelijk (alle bedrijfstakken is nagenoeg stabiel rond ca 511.000 studenten. In dit overzicht blijkt dat nagenoeg alle opleidingen een groei in deelnemersaantallen tonen. Echter de sector techniek toont landelijk een significante daling (‐6%). De grootste MBO sectoren zijn de sector Zorg en welzijn en Economie (beide 32 %), gevolgd door Techniek met landelijk 27%. TABEL 7: LANDELIJKE ONTWIKKELING AANTAL MBO‐STUDENTEN (OVER 5 JAAR) MBO SECTOR (Landelijk) Agrarisch Combinatie van sectoren Economie Techniek 1 gecorrigeerd Zorg en welzijn Totaal Techniek volgens DUO
2008
2009
2010
2011
2012
Aandeel 2012 tov totaal
groei 2008‐ 2012
27106
29444
30098
30297
29038
6%
7,1%
11595
11318
12293
12677
13028
3%
12,4%
163844
167515
166535
163706
163662
32%
‐0,1%
142058
143004
143686
135904
133268
26%
‐6,2%
159164 506710 145001
161327 515545 145941
163963 519515 146626
163393 508860 138787
164186 506066 136152
32% 100% 27%
3,2% ‐0,1% ‐6,1%
1
In het Data bestand van DUO zit een fout. De bedrijfstak: Detailhandel, groothandel en internationale handel, mode en textiel is hierin gekoppeld aan Techniek, waardoor deze aantallen te hoog uitvallen. De onderste regel in Tabel 7 geeft de door Duo aangegeven aantallen weer.
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 10
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
4.3
REGIONALE ONTWIKKELING AANTAL MBO‐STUDENTEN (OVER 5 JAAR)
Binnen Haaglanden is het totaal aantal MBO studenten in vijf jaar licht gedaald (‐3%). Opvallend is de afwijkende verdeling van studenten over de verschillende sectoren in Haaglanden ten opzichte van de verdeling van studenten in Nederland. Zowel Zorg&Welzijn als Economie zijn zo’n 10% groter dan in Nederland. Dit gaat duidelijk ten koste van de participatie in de technische opleidingen met een participatiegraad van slechts 15%. Waar het studentenaantal in zowel Zorg&Welzijn als Economie nagenoeg gelijk blijft, toont techniek sinds 2008 een sterkere daling dan landelijk (‐14.9%). TABEL 8: REGIONALE ONTWIKKELING AANTAL MBO‐STUDENTEN (OVER 5 JAAR) PLAATSNAAM 'S‐GRAVENHAGE Totaal 'S‐ GRAVENHAGE ZOETERMEER Totaal ZOETERMEER Eindtotaal
MBO SECTOR
2008
2009
2010
2011
2012
gewicht
% groei
COMBINATIE VAN SECTOREN ECONOMIE TECHNIEK ZORG EN WELZIJN
477 6974 2997 7096
555 6940 2852 7249
474 7045 2810 6683
320 7110 2595 6795
290 6965 2551 7045
2% 41% 15% 42%
‐39,2% ‐0,1% ‐14,9% ‐0,7%
17544
17596
17012
16820
16851
99,9%
‐4,0%
8
11 4 15 17611
9 3 7 2 21 17033
4 4 1 2 11 16862
0% 0% 0% 0% 0,1% 100,0%
0,0% ‐91,7% ‐60,0% ‐47,6% ‐4,0%
COMBINATIE VAN SECTOREN ECONOMIE TECHNIEK ZORG EN WELZIJN
4 12 5 21 17565
2 2 12 16832
4.4
VERDELING DEELNEMERS BINNEN DE SECTOR TECHNIEK
In de verdere analyse is, gezien de beperkte invloed (<0,1%) van het aantal leerlingen in Zoetermeer, alleen rekening gehouden met de leerlingen aantallen binnen ’s‐Gravenhage. Tabel 9 toont hoe de deelnemers verdeeld zijn over de verschillenden opleidingen binnen de sector techniek. Opmerkelijk is dat de bedrijfstak Detailhandel met een bijdrage van 21% door DUO hier onder techniek is ondergebracht. Voor de reproduceerbaarheid worden deze aantallen wel genoemd, maar worden in Tabel 9 de totalen en groei gecorrigeerd naar daadwerkelijk technische opleidingen. Zowel het combinatiebedrijf als de opleiding Proces‐, milieu‐, laboratorium techniek en fotonica zijn beëindigd. Twee bedrijfstakken tonen een stijging in deelnemersaantallen, maar het merendeel daalt. (na correctie van detailhandel totaal ‐15%). De bedrijfstak Metaal, Elektro en Installatietechniek is met een deelnemersaantal van 41% in 2012 veruit de grootse opleiding, maar is in 5 jaar met bijna 12% gedaald. TABEL 9: VERDELING AANTAL DEELNEMERS BINNEN DE SECTOR TECHNIEK BIJ ROC MONDRIAAN BEDRIJFSTAK MBO
Beschermings‐ en afwerkingstechnieken, reclame‐ en presentatietechnieken Bouw en grond‐, weg‐ en waterbouw Carrosserie en autoschadeherstel Combinatie bedrijf Detailhandel, groothandel en internationale handel, mode en textiel Metaal, elektro‐ en installatietechniek Motorvoertuigen‐ en tweewielertechniek en autohandel Proces‐, milieu‐, laboratoriumtechniek en fotonica Totaal Gecorrigeerd Totaal
2008
2009
2010
2011
2012
Procentu eel aandeel 2012
groei 2008‐ 2012
62
67
69
39
72
3%
16,1%
671 131 19
627 132 30
571 131 1
540 106
514 101
24% 5% 0%
‐23,4% ‐22,9% ‐100,0%
522
520
524
484
448
21%
‐14,2%
986
950
989
909
871
41%
‐11,7%
518
502
525
517
545
26%
5,2%
88
24
0%
‐100,0%
2997 2475
2852 2332
2551 2103
100%
‐15,0%
2810 2286
2595 2111
Bron DUO, eigen bewerking In heel Nederland vindt sinds 2010 een daling plaats in het aantal studenten MBO techniek. Dit is weergegeven in Tabel 10. Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 11
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
TABEL 10: AANTALLEN EN PERCENTAGE STUDENTEN MBO TECHNIEK sector totaal aantal MBO‐studenten Den Haag totaal aantal MBO techniek Den Haag % techniek Den Haag totaal aantal MBO‐studenten Zuid Holland totaal aantal MBO techniek Zuid Holland % techniek Zuid‐Holland totaal aantal MBO‐studenten Nederland totaal aantal MBO techniek Nederland % techniek Nederland
2008
2009
2010
2011
2012
17.376 2.997 17% 98.147 28.886 29% 506.710 145.001 29%
17.561 2.852 16% 97.547 28.409 29% 515.545 145.941 28%
17.012 2.810 17% 96.986 28.018 29% 519.515 146.626 28%
16.820 2.595 15% 96.682 27.191 28% 508.860 138.787 27%
16.851 2.551 15% 96.685 27.037 28% 506.066 136.152 27%
4.5
VERDELING NAAR SECTOR, NIVEAU EN LEERWEG
In Den Haag kiezen in 2007 verhoudingsgewijs veel studenten voor de bedrijfstak Metaal, elektro‐ en installatietechniek en voor de bedrijfstak Motorvoertuigen‐ en tweewielertechniek en autohandel) zie Figuur 2. Het aantal studenten per bedrijfstak ligt in Den Haag hoger dan het Nederlands gemiddelde. Dit wordt veroorzaakt door een kleiner aantal aangeboden technische bedrijfstakken, waardoor relatief de deelname in de wél aangeboden bedrijfstakken stijgt. 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%
% mondriaan 2012 % landelijk 2012
FIGUUR 2: PERCENTAGE MBO‐STUDENTEN NAAR SECTOR IN SCHOOLJAAR 2007‐2008 BRON: CFI
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 12
Status:
finale co oncept 25‐junii 2013 / werkd document laatste tekstuelee aanpassingen
4.5.1 VERDELING V G NAAR NIVEEAU De meestte studenten vvolgen hun op pleiding op nivveau 2 of 4 (in n 2012 resp. 4 40% en 37%), zie Figuur 3. O Op niveau 2 is sprakke van een lich ht stijging (2% %), op niveau 3 3 was sprake n na 2008 van e een stijging, m maar in 2012 eeen daling. Niveau 4 toont 5 jaar aachtereenvolggens een lichtee daling.
50% % 40% % niveau 1: assiistentenopleid ding
30% %
niveau 2: basisberoepsopleeiding 20% %
niveau 3: Vakkopleiding
10%
niveau 4: Mid ddenkader/spec. Opl.
0 0% 2008
2009
2010
2011
2 2012
FIGUUR 3 3: VERDELING STUDENTEN MBO TECHNI EK IN DEN HA AAG NAAR NIV VEAU BRON: D DUO, EIGEN BEWERKI NG
Rapportagee onderwijs tbv Teechnologieroute
MVWIJK
pag 13
Status:
finale co oncept 25‐junii 2013 / werkd document laatste tekstuelee aanpassingen
4.5.2 VERDELING V G NAAR LEER RWEG Sinds 200 08 volgen in D Den Haag meer studenten d de beroepsbeggeleidende leeerweg (BBL) d dan de beroepso opleidende leeerweg (BOL). M Mogelijk als ggevolg van de financiële crissis waardoor eer minder leerrbanen beschikbaaar zijn, kiezen sinds 2012 ssteeds meer sstudenten voo or een BOL op pleiding. Landeelijk is al vanaaf 2010 dezelfde trend waarne eembaar, zie TTabel 11 hiero onder. TABEL 111: PERCENTAG GE STUDENTEN N MBO TECHN NIEK IN HAAG LANDEN NAA R LEERWEG Regio ROC Mondrriaan Landelijk
Leerweg
2008
2009
2010
2011
2012
BBL BOL BBL BOL
60% 40% 52% 48%
60% 40% 50% 50%
54% 46% 49% 51%
51% 49% 47% 53%
49% 51% 43% 57%
Bron n DUO, eigen b bewerking Figuur 4 ttoont het nettto aantal inschrijvingen perr opleidingstype per jaar. H Hieruit blijkt de e flinke dalingg in BBL niveau 2 opleidingen terwijl het aan ntal inschrijvin ng BOL niveau 2 juist stijgt. Opleidingen o op niveau 3 viinden over het algemeen plaats in de BBL route, terwijl op niveau 4 juist in de BOLL wordt opgeleid.
900 800 700 600 0 2008
500 0
2009
400 0
2010
300 0
2011
0 200
2012
100
2012
0
2010 BBL
BOLVT B
BBL
1
BOLVT 2
B BBL
BOLVTT 3
200 08 BBL
B BOLVT 4
FIGUUR 4 4: LEERLINGAA ANTALLEN NA AAR NIVEAU E N LEERWEG
De meestte MBO‐studeenten techniek volgen hun opleiding op n niveau 2 of 4 (in 2012 respe ectievelijk 46% % en 30%). Over de periode 2008‐2012 daalt het totaaal aantal inschrijvingen mett 15 %. Deze d daling is het geevolg van me op van het aantal studen nten voor nive eau 2, 3 en 4 ((‐11%, ‐18%, ‐22%). Op niveeau 1 is het de afnam leerlingen naantal gesteggen (+22%).
Rapportagee onderwijs tbv Teechnologieroute
MVWIJK
pag 14
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
Tabel 12 geeft de aantallen studenten MBO techniek in Den Haag weer per niveau, bedrijfstak en opleiding voor de jaren 2008 tot en met 2012. Voor ICT is dit apart weergegeven in Tabel 13.
TABEL 12: LEERLINGAANTALLEN NAAR NIVEAU, BEDRIJFSTAK EN OPLEIDING (2008‐2012) INSTELLINGSNAAM
ROC Mondriaan
MBO SECTOR
TECHNIEK
KWALIFICATIENIVEAU 1 Totaal 1 2 Totaal 2 3 Totaal 3 4 Totaal 4 Eindtotaal
BEDRIJFSTAK MBO
2008
Beschermings‐ en afwerkingstechnieken, reclame‐ en presentatietechnieken Bouw en grond‐, weg‐ en waterbouw Combinatie bedrijf Metaal, elektro‐ en installatietechniek Motorvoertuigen‐ en tweewielertechniek en autohandel Beschermings‐ en afwerkingstechnieken, reclame‐ en presentatietechnieken Bouw en grond‐, weg‐ en waterbouw Carrosserie en autoschadeherstel Metaal, elektro‐ en installatietechniek Motorvoertuigen‐ en tweewielertechniek en autohandel Beschermings‐ en afwerkingstechnieken, reclame‐ en presentatietechnieken Bouw en grond‐, weg‐ en waterbouw Carrosserie en autoschadeherstel Combinatie bedrijf Metaal, elektro‐ en installatietechniek Motorvoertuigen‐ en tweewielertechniek en autohandel Proces‐, milieu‐, laboratoriumtechniek en fotonica Bouw en grond‐, weg‐ en waterbouw Carrosserie en autoschadeherstel Metaal, elektro‐ en installatietechniek Motorvoertuigen‐ en tweewielertechniek en autohandel Proces‐, milieu‐, laboratoriumtechniek en fotonica
2009
2010
2011
2012
3
5
4
20
44 19 22
33 30 8
85 44
74 45
81 1 33 120 40
57 1 38 100 18
52 32 104 41
284 75 416 270 1089 18
248 74 408 242 1017 19
192 81 443 227 983 24
196 70 354 255 893 17
197 66 367 294 965 11
117 33
124 41
145 138 28 479 226 23 403 110 60 822 2475
160 135 1 480 222 17 374 125 23 761 2332
107 34 1 167 141 474 191 16 378 124 709 2286
86 21 192 116 432 201 15 362 108 686 2111
73 30 169 112 395 192 5 335 107 639 2103
groei 2008‐ 2012
22%
‐11%
‐18%
‐22% ‐15%
Bron DUO, eigen bewerking
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 15
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
4.6
ICT OPLEIDINGEN
TABEL 13: LEERLINGAANTALLEN ICT OPLEIDINGEN HAAGLANDEN Selectie: Roc Mondriaan, ID‐college
Gegevens
INSTELLINGS‐ NAAM
2008
ID College
Totaal ID College
KWALIFICATIE‐ NAAM NIVEAU KENNISCENTRUM KWALIFICATIE NAAM ICT‐medewerker 2 ECABO (Medewerker ICT) Medewerker ICT Service medewerker ICT Totaal ECABO Totaal 2 ICT‐medewerker 3 ECABO (Medewerker beheer ICT) Medewerker beheer ICT Totaal ECABO Totaal 3 Combinatie 4 kenniscentra ICT‐beheerder Totaal Combinatie kenniscentra ICT‐ en mediabeheer (ICT‐ ECABO beheerder) ICT‐ en mediabeheer (Netwerkbeheerder) ICT‐beheer (ICT‐beheerder) ICT‐beheer (Netwerkbeheerder) ICT‐beheerder ICT‐beheerder (Servicedesk) Totaal ECABO ICT‐beheerder (Real‐time Kenteq systemen) Telecom ICT Engineer (MK‐ Tel/ICT) Totaal Kenteq Totaal 4
2 Totaal 2
ECABO Totaal ECABO
Totaal 4
ICT‐medewerker ECABO (Medewerker beheer ICT) Medewerker beheer ICT Totaal ECABO Combinatie kenniscentra ICT‐beheerder Totaal Combinatie kenniscentra ICT‐ en mediabeheer (ICT‐ ECABO beheerder) ICT‐ en mediabeheer (Netwerkbeheerder) ICT‐beheer ICT‐beheer (ICT‐beheerder) ICT‐beheer (Netwerkbeheerder) Totaal ECABO Kenteq ICT‐beheerder Totaal Kenteq
3 Totaal 3 ROC Mondriaan
4
Totaal ROC Mondriaan Eindtotaal
ICT‐medewerker (Medewerker ICT) Medewerker ICT
groei 2008‐ 2009 2010 2011 2012 2012
150 1 151 151
148
55 76
122 23 145 145
116 6 122 122
‐96,0% ‐100,0% ‐19,2% ‐19,2%
148 148
131 131
116 116 116
123 123 123
26 77 103 103
78 40 118 118
134 18 152 152
‐84,5% 31,0% 31,0%
131 131
‐100,0% ‐100,0%
48
55
91
113
120
20 82
49,1%
12 33 20 120
23 13 111 238
44 4 75 236
65 1 28 214
54 6 210
350,0% ‐100,0% ‐70,0% 75,0%
1
10 10 261
238
1 237
214
210
‐100,0% ‐100,0% ‐19,5%
528
509
471
477
484
‐8,3%
41 41 41
43 43 43
21 17 38 38
42 42 42
47 47 47
‐100,0% 14,6% 14,6%
95 95 95
91 91 91
29 99 128 128
92 70 162 162
127 22 149 149
‐76,8% 56,8% 56,8%
73 73
14 14
2 2
‐100,0% ‐100,0%
44
312
420
205 110
2 258
14 46
‐100,0%
312 64 64 449
420 6 6 440
315
317
260 260
102 206 206
‐34,0% ‐100,0% ‐100,0% ‐54,1%
585 574 1113 1083
483 954
464 941
402 886
‐31,3% ‐20,4%
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 16
Status:
finale co oncept 25‐junii 2013 / werkd document laatste tekstuelee aanpassingen
Binnen Haaglanden wo orden ICT opleeidingen aanggeboden doorr zowel het ID‐‐collega als RO OC‐Mondriaan n. De data van Duo voorziet niet in leerlin ngaantallen peer opleidingslo ocatie. Voor d de volledigheid d toont Tabel 13 een overzichtt van studentaaantallen in IC CT opleidingen n bij zowel hett ID‐College als bij ROC‐Mo ondriaan. Tabeel 13 laat zien dat h het totaal aan ntal leerlingen in ICT‐gerelatteerde opleidingen sinds 20 008 met 20,4% % gedaald is. Opmerkeelijk is dat het totaal aantal leerlingen dat een opleidin ng op niveau 3 3 volgt, is gesttegen, terwijl het deelnemeersaantal op n niveau 4 met ttotaal 41,4% ggedaald is. Op p niveau 2 is h het leerlingaan ntal met 12% gedaald.
4.7
V ROUWEN PARTICIPA ATIE IN HEET TECHNISSCHE MBO O (MONDR RIAAN)
Landelijk volgen in 201 12 totaal 23.053 vrouwen (15% tov totaaal techniek) eeen technische opleiding. Ru uim 81% ngen aantal (‐‐6%) is de vrou uwen daarvan vvolgt de opleiding op niveau 4. Ondanks een landelijk dalend leerlin participattie landelijk to oegenomen m met 22%! In 2012 vvolgen totaal 38 meisjes (1..8%) een tech hnische MBO o opleiding bij R ROC Mondriaaan. 12 meisjess volgen een niveaau 2 opleidingg en 24 meisjees een opleidin ng op niveau 4 4. Uit de Figuu ur 5 blijkt dat het aantal meeisjes, ondanks alle inspannin ngen daalt in d de periode 20 008‐2012 (‐37% %).
40 35 30
2008
25
2009
20
2010
15 10 5 0
2012 2011 2010 20 009 niveau 1
niveau 2
2011 2012
2008 8 nivveau 3
niveaau 4
FIGUUR 5 5: VROUWEN PARTICIPATIEE IN HET MBO
4.8
CO ONCLUSIE MBO
De participatiegraad vaan leerlingen binnen de tecchnische secto or binnen Haaaglanden ligt m met 15% ruim m achter de van 27%. H Het leerlingenaantal is in 20 012 tov 2008 met 14,9% geedaald. Alleen op het landeelijk gemiddeld niveau 1 is het leerlinggenaantal gesttegen. Binnen n de regio is dee vrouwen participatie zeer laag tov het landelijk n een dalendee trend, terwijjl landelijk de vrouwenparticipatie gemiddellde. Bovendien is er regionaaal sprake van en stijgen nde trend laatt zien.
Rapportagee onderwijs tbv Teechnologieroute
MVWIJK
pag 17
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
5
HBO TECHIEK
5.1
INLEIDING
Het technisch hoger beroepsonderwijs in de regio Haaglanden wordt verzorgd door twee scholen. Het betreft De Haagse Hogeschool met drie vestigingen, verdeeld over Den Haag, Rijswijk en Zoetermeer. Daarnaast is er INHolland in Delft. INHolland heeft ook vestigingen technisch hoger beroepsonderwijs in Alkmaar, Haarlem en Amsterdam/Diemen. Tenzij anders vermeld, zijn in de analyses van de cijfers van INHolland die opleidingen meegenomen, die alleen in Delft worden gedoceerd. Dit zijn studies die in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) binnen de sector techniek vallen en studies die door de commissie Nulmeting Bèta en Techniek gedefinieerd zijn als opleidingen met meer dan 50% bètatechniek.
5.2
LANDELIJKE ONTWIKKELING HBO‐STUDENTEN (OVER 10 JAAR)
Het totaal aantal studenten dat zich jaarlijks inschrijft (zie Tabel 7) in het hbo (alle sectoren) toont een groeiende lijn. Het aantal inschrijvingen in de sector techniek (htno) toont landelijk een groei van 22,6%. Omdat het totaal aantal inschrijvingen in het HBO ook toeneemt is de relatieve stijging van het aantal studenten dat zich op een technische (htno) opleiding inschrijft gestegen met 7,4%. TABEL 14: LANDELIJKE ONTWIKKELING INSCHRIJVINGEN HBO‐STUDENTEN (OVER 10 JAAR) sector hao heo hgzo hpo hsao htno kuo Eindtotaal % htno
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
groei
2.835 38.816 9.137 23.281 9.970 16.784 5.897 106.720 15,7%
2.712 39.969 9.383 22.707 11.023 16.692 6.017 108.503 15,4%
2.683 40.949 9.814 22.460 11.577 16.910 6.025 110.418 15,3%
2.519 42.592 10.000 22.398 12.387 16.858 6.403 113.157 14,9%
2.461 44.791 10.537 20.201 13.863 17.509 6.276 115.638 15,1%
2.568 46.128 11.672 19.534 14.158 18.218 6.414 118.692 15,3%
2.864 49.702 11.619 20.927 15.980 19.709 6.496 127.297 15,5%
2.975 48.688 12.224 20.759 16.190 19.857 6.465 127.158 15,6%
2.878 49.145 12.566 18.356 15.613 19.863 6.170 124.591 15,9%
2.925 47.508 12.934 16.762 15.218 20.579 5.945 121.871 16,9%
3,2% 22,4% 41,6% ‐28,0% 52,6% 22,6% 0,8% 14,2% 7.4%
Bron: HBO‐raad, eigen bewerking
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 18
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
Voor de volledigheid en vergelijkbaarheid met de cijfers van het MBO zijn in Tabel 15 de studentenaantallen opgenomen per sector. Het totale studenten aantal is in de laaste 10 jaar fors gestegen (+25,5%). De sector economie (heo) vormt veruit de grootste sector op het HBO. Techniek (htno) is in het HBO vertegenwoordigd met een gemiddeld aandeel van 16,2% (over 10 jaar). De absolute studentenaantallen techniek groeiden met 21,4 procent, maar percentsgewijs, daalt in het hbo het aantal studenten met een technische opleiding. TABEL 15: STUDENTENAANTALLEN HBO (10 JAAR)
sector
HAO HEO HGZO HPO HSAO HTNO KUO (leeg) Eindtotaal percentage htno
2003
2004
8.816
8.760
128.323 132.982 26.817 28.229 63.443 66.158 31.661 33.518 57.345 57.629 18.820 19.191 634 366 335.859 346.833 17,1%
16,6%
2005
2006
8.614
8.324
7.990
8.027
8.485
8.891
9.123
9.325
5,8%
137.553 142.784 30.061 31.366 67.310 66.774 35.806 38.998 58.079 58.446 19.338 20.046 211 117 356.972 366.855
147.999 32.336 64.097 42.345 59.455 20.530 66 374.818
153.220 34.324 61.624 44.721 61.001 20.939 ‐‐ 383.856
161.708 35.774 63.451 48.679 63.995 21.332 ‐‐ 403.424
167.039 37.759 64.332 51.619 65.771 21.370 ‐‐ 416.781
171.713 39.376 61.490 53.343 68.026 20.913 ‐‐ 423.984
170.423 41.031 57.294 53.543 69.633 20.311 ‐‐ 421.560
32,8% 53,0% ‐9,7% 69,1% 21,4% 7,9%
15,9%
15,9%
15,9%
15,8%
16,0%
16,5%
‐3,3%
16,3%
15,9%
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Groei 2003‐ 2012
25,5%
Bron: HBO‐raad, eigen bewerking
5.3
REGIONALE ONTWIKKELING AANTAL HBO‐STUDENTEN (OVER 5 JAAR)
Binnen Zuid‐Holland is het totaal aantal HBO studenten in vijf jaar licht gestegen (+2,9%). Binnen Zuid‐Holland zijn geen opmerkelijke verschillen in studentenaantallen per sector tov het landelijke beeld (< 4%). Ook op techniek volgt het studentenaantal de landelijke trend rond de 16%. Wel is in Zuid Holland goed gepresteerd in studentenaantallen techniek over de laatste 5 jaar: percentsgewijs +2,9%. TABEL 16: PROVINCIALE ONTWIKKELING AANTAL HBO‐STUDENTEN (OVER 5 JAAR) BINNEN ZUID HOLLAND CROHO ONDERDEEL economie gedrag en maatschappij gezondheidszorg landbouw en natuurlijke omgeving onderwijs taal en cultuur techniek Eindtotaal percentage techniek
2008
2009
2010
2011
2012
Groei 2008‐ 2012
40144 13872 7359 567
42759 14905 7604 585
44281 15766 7839 582
43678 15726 8026 581
42965 15378 8412 595
7,0% 10,9% 14,3% 4,9%
11613 4413 14081 92049 15,3%
11714 4590 14276 96433 14,8%
12348 4582 14689 100087 14,7%
12023 4456 14892 99382 15,0%
11603 4274 15545 98772 15,7%
‐0,1% ‐3,1% 10,4% 7,3% 2,9%
Bron: DUO, eigen bewerking
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 19
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
5.4
VERDELING STUDENTENAANTALLEN BINNEN DE TECHNISCHE OPLEIDINGEN
Binnen Haaglanden bevinden zich 2 hbo’s: de Haagse Hogeschool en Hogeschool Inholland. De Haagse doceert meerdere technische opleidingen en Inholland geeft één technische opleiding, maar vult dit aan met een “groene” opleidingen. Tabel 17 geeft een overzicht van studentenaantallen binnen de technische en groene opleidingen binnen Haaglanden. TABEL 17: STUDENTENAANTALLEN TECHNISCHE EN GROENE HBO BINNEN HAAGLANDEN INSTELLINGSNAA M ACTUEEL
De Haagse Hogeschool
Totaal De Haagse Hogeschool
Hogeschool INHOLLAND
Totaal Hogeschool INHOLLAND Eindtotaal
OPLEIDINGSNAAM ACTUEEL
2008
Ad Projectleider Techniek B Bedrijfswiskunde B Bewegingstechnologie B Bouwkunde B Chemische Technologie B Civiele Techniek B Climate & Management B Commercieel Ingenieur B Communication and Multimedia Design B Elektrotechniek B Human Technology B Industrieel Produkt Ontwerpen B Informatica B Informatica en Informatiekunde B Information Security Management B Mechatronica B Technische Bedrijfskunde B Technische Informatica B Technische Natuurkunde B Werktuigbouwkunde B Luchtvaarttechnologie B Dier‐ en Veehouderij B Food Commerce & Technology (inclusief aantallen van Amsterdam) B Greenport Business & Retail B Landscape and Environment Management
2009
2010
2011
2012
Groei 2008‐ 2012
26 77 213 519 139 225 0 92 780 260 105 387 430 124 23 0 258 383 183 483
37 84 205 533 158 231 30 105 863 218 105 367 487 0 55 0 243 354 203 532
29 96 257 551 157 247 39 70 900 191 104 375 459 0 78 0 266 349 220 590
24 113 289 525 160 255 74 56 850 185 98 455 492 0 114 45 276 359 242 630
24 136 320 516 177 254 90 39 803 218 110 482 484 0 155 88 289 338 258 743
‐8% 77% 50% ‐1% 27% 13%
4707
4810
4978
5242
5524
17%
442 81 91
437 100 92
431 100 99
436 100 124
451 107 137
2% 32% 51%
203 166
180 191
156 190
145 174
141 150
‐31% ‐10%
983
1000
976
979
986
0%
5690
5810
5954
6221
6510
14%
‐58% 3% ‐16% 5% 25% 13% ‐100% 574% 12% ‐12% 41% 54%
Bron: DUO, eigen bewerking
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 20
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
5.5
VROUWEN PARTICIPATIE IN HET TECHNISCHE HBO (HAAGLANDEN)
Landelijk gezien volgen iets meer vrouwen dan mannen een HBO opleiding. Vrouwen zijn het over vertegenwoordigd in de onderdelen: gedrag en maatschappij, gezondheidszorg en onderwijs. Dit wordt vooral gecompenseerd in de deelname in het onderdeel techniek met een sterke ondervertegenwoordiging van vrouwelijke studenten. Binnen Techniek vindt de grootste stijging in vrouwenparticipatie plaats: 15.7 % TABEL 18: PERCENTAGE VROUWEN IN HBO NAAR SECTOR economie gedrag en maatschappij gezondheidszorg landbouw en natuurlijke omgeving onderwijs sectoroverstijgend taal en cultuur techniek Eindtotaal
2008 % vrouw
2009 % vrouw
2010 % vrouw
2011 % vrouw
2012 % vrouw
groei 2008‐ 2012
44,5% 77,4% 78,3% 41,6% 70,0%
44,6% 76,9% 77,8% 42,7% 68,9% 68,8% 55,7% 15,4% 52,3%
44,7% 76,2% 77,2% 42,8% 68,4% 77,3% 55,7% 15,9% 52,3%
44,7% 75,7% 76,3% 42,5% 67,6% 42,7% 56,0% 16,5% 51,9%
45,0% 75,4% 75,9% 42,4% 66,7% 52,3% 56,3% 17,2% 51,8%
1,0% ‐2,5% ‐3,2% 1,9% ‐4,8%
54,9% 14,8% 52,5%
2,6% 15,7% ‐1,3%
Bron: DUO, eigen bewerking Binnen Haaglanden is het gemiddeld aantal vrouwen in HBO technische opleidingen over de totale periode 2008‐2012: 14,3 procent. Opvallend is de grote vrouwenparticipatie in de opleiding Dier en veehouderij en Food en Commerce. In alle overige opleidingen zijn de vrouwen ondervertegenwoordigd. TABEL 19: PERCENTAGE VROUWEN BJI TECHNISCHE EN GROENE OPLEIDINGEN HHS EN INHOLLAND INSTELLINGSNAAM ACTUEEL
De Haagse Hogeschool
Totaal De Haagse Hogeschool
Hogeschool INHOLLAND
Totaal Hogeschool INHOLLAND Eindtotaal
OPLEIDINGSNAAM ACTUEEL
2008 % vrouw
2009 % vrouw
2010 % vrouw
2011 % vrouw
2012 % vrouw
Ad Projectleider Techniek B Bedrijfswiskunde B Bewegingstechnologie B Bouwkunde B Chemische Technologie B Civiele Techniek B Climate & Management B Commercieel Ingenieur B Communication and Multimedia Design B Elektrotechniek B Human Technology B Industrieel Produkt Ontwerpen B Informatica B Informatica en Informatiekunde B Information Security Management B Mechatronica B Technische Bedrijfskunde B Technische Informatica B Technische Natuurkunde B Werktuigbouwkunde
0,0% 27,3% 35,2% 14,3% 29,5% 7,6% 0,0% 8,7%
0,0% 32,1% 33,2% 15,9% 32,9% 7,4% 20,0% 5,7%
0,0% 30,2% 30,7% 15,1% 34,4% 6,1% 25,6% 4,3%
0,0% 38,9% 33,6% 17,7% 31,3% 8,6% 17,6% 5,4%
0,0% 39,0% 35,0% 15,1% 33,3% 11,4% 16,7% 2,6%
22,7%
23,4%
24,6%
24,7%
26,0%
0,4% 21,0% 26,1% 2,6% 5,6% 4,3%
0,5% 17,1% 27,0% 3,7%
0,0% 20,2% 25,9% 5,2%
1,1% 22,4% 23,5% 4,7%
1,8% 20,9% 25,5% 3,5%
10,9%
11,5%
9,6%
7,0% 3,7% 10,9% 1,9%
6,6% 3,7% 8,9% 2,1%
7,9% 3,2% 8,6% 3,6%
11,6% 2,8% 10,3% 2,4%
7,7% 1,1% 14,2% 3,6% 11,6% 3,1%
13,1%
13,8%
14,4%
14,9%
15,2%
B Luchtvaarttechnologie B Dier‐ en Veehouderij B Food Commerce & Technology B Greenport Business & Retail B Landscape and Environment Management
5,2% 81,5% 41,8% 11,8%
5,9% 83,0% 41,3% 11,1%
5,3% 77,0% 44,4% 9,6%
5,7% 79,0% 48,4% 9,7%
6,7% 78,5% 54,7% 14,2%
27,7%
24,6%
19,5%
16,7%
17,3%
20,0%
21,4%
20,1%
21,1%
23,8%
13,3%
14,1%
14,2%
14,6%
15,2%
Bron: DUO, eigen bewerking
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 21
Status:
finale concept 25‐juni 2013 / werkdocument laatste tekstuele aanpassingen
5.6
CONCLUSIE HBO
Het absolute aantal studenten dat een technische opleiding op hbo niveau volgt, toont een stijgende trend. Echter gerelateerd naar de totale groei binnen het Nederlands HBO, wordt deze trend behoorlijk getemperd en kan wellicht ten onrechte de indruk ontstaan dat het in het (landelijk HBO goed gaat met de studentenaantallen binnen techniek. Net als in het MBO kan een inhaalslag gerealiseerd worden door wervingsactiviteiten bewust te richten op vrouwen. Het HBO in Haaglanden realiseert een hogere instroom naar technische opleidingen dan het HBO landelijk.
6
BIBLIOGRAFIE
OTC Haaglanden. (2010). regiovisie. Den Haag: OTC‐ Haaglanden. VHTO. (2011). Trendanalyse Gender in het Beta Technisch hoger onderwijs. Amsterdam: Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en Beta/techniek. Tympaan: http://www.ris‐zh.nl/modellen.php DUO data: http://www.duo.nl/organisatie/open_onderwijsdata/databestanden/default.asp
Rapportage onderwijs tbv Technologieroute
MVWIJK
pag 22