Rapportage Interviews vrijetijdseconomie
Sector Samenleving en Economie Afdeling Ruimte, Economie en Wonen d.d. februari 2009
Aanleiding In het kader van de Nota vrijetijdseconomie heeft de afdeling Ruimte Economie en Wonen stakeholders1 geïnterviewd over hun visie op toeristisch/recreatief Hengelo. De interviews zijn gebundeld en daaruit is de algemene lijn gehaald met conclusies. Deze treft u in deze notitie aan. Deze notitie zal worden gebruikt als input voor de Nota vrijetijdseconomie. Hierin wordt de ambitie van Hengelo voor vrijetijdseconomie aangegeven en hoe we deze ambitie willen realiseren. De nota zal verbindingen leggen tussen de vele activiteiten die al ondernomen worden, focus aanbrengen en suggesties doen voor zogeheten witte vlekken; aspecten van vrijetijdseconomie die ontbreken.
Waarom interviews? Gekozen is voor een integrale en interactieve aanpak. Integraal omdat vrijetijdseconomie veel andere beleidsterreinen raakt, zoals communicatie, sport, kunst en cultuur. Interactief omdat we graag de direct betrokkenen uit de markt erbij betrekken. Daar ligt immers een schat aan kennis en ervaring en de marktpartijen zijn belangrijke spelers in het toeristisch/recreatief aanbod van Hengelo. Aan hen is hun visie gevraagd over: - Wat moeten we doen als Hengelo om interessant te zijn voor de toerist/recreant? - Wat doen we goed, wat is overbodig, wat kunnen we doen om het nog beter te maken, wat missen we, wat moeten we stimuleren? - Waar liggen kansen? - Waar moeten we op focussen? De interviews zijn afgenomen in de maanden november en december 2008.
De vragen Aan de hand van een vragenlijst zijn er zes vragen gesteld, die betrekking hebben op: 1. Aantrekkingskracht van Hengelo 2. Trends en ontwikkelingen 3. Aanbod Hengelo: kwantiteit en kwaliteit 4. Doelgroepen en partijen 5. Actiepunten 6. Gemiste onderwerpen
1
Stakeholders: partijen die rechtstreeks betrokken zijn bij de ‘bezoeker’ van Hengelo; zowel partijen uit de markt als vakspecialisten van de gemeente.
2
Vraag 1: Aantrekkingskracht Hengelo
1.1/1.2 Aantrekkingskracht en trekkers van Hengelo voor de toerist (spontaan) In de praktijk bleek er moeilijk onderscheid te maken naar de algemene aantrekkingskracht van Hengelo en specifieke trekkers. Vandaar dat de eerste twee onderdelen van de vraag naar de aantrekkingskracht van Hengelo zijn samengevoegd. Wat maakt Hengelo aantrekkelijk? Waarom zouden toeristen naar Hengelo moeten komen? Opvallend is dat de antwoorden grotendeels dezelfde aspecten bevatten. Er wordt geen scala aan trekkers genoemd, maar de antwoorden komen neer op zeven items: de centrale ligging, de ligging in het Twents landschap, stedelijke voorzieningen/winkelaanbod, evenementen, industrieel erfgoed, omvang, kunst en cultuur. De belangrijkste trekkers vormen de stedelijke voorzieningen(13); hierbij gaat het vooral om de binnenstad en het winkelaanbod. In 2 van de 13 keer wordt specifiek het modeaanbod genoemd, en ook Ikea scoort twee keer. In Industrieel erfgoed wordt de tweede belangrijke trekker gezien: 10 keer werd dit genoemd, waarbij in 5 gevallen Tuindorp, in 2 gevallen Creatieve Fabriek en ook in 2 gevallen Hart van Zuid. De evenementen worden 8 keer genoemd, waarbij in 4 gevallen de FBK-games. Ook het modespektakel, de Nacht van Hengelo en de Wolvecampprijs werden ieder een keer wordt genoemd. Kunst en cultuur (7) wordt vrijwel net zo vaak als evenementen genoemd; in 2 van de 7 keer worden daarbij het Heim en het Rabotheater genoemd. Als zeer aantrekkelijk wordt ervaren de centrale ligging (9), de ligging in het groene Twente (9) en de compactheid van de stad (6); het zijn belangrijke pluspunten van de stad. Tegelijkertijd wordt opgemerkt dat dit geen specifieke trekkers zijn waarom je naar de stad komt. Het speelt als je besloten hebt er naar toe te gaan of als je er bent, dat dit als positief wordt ervaren. Twee geïnterviewden (uit de recreatieve sector) konden geen specifieke trekkers van Hengelo benoemen; zij ervaren Hengelo niet echt als aantrekkelijk of bijzonder voor de toerist.
aantrekkingskracht Hengelo (spontaan) centrale ligging: 9
ligging in tw ents landschap: 9
industrieel erfgoed: 10 (tuindorp 5, cf 2, hvz 2) evenementen: 8 (fbk 4, mode, nacht, w olvecamp) kunst en cultuur: 7 (heim 2, rabo 2) omvang: 6
stedelijke voorzieningen/winkels: 13 (ikea 2, mode 2) geen trekkers: 2
3
Geholpen aantrekkingskracht Hierbij werd voorgelegd welke onderdelen het meest op Hengelo van toepassing zijn. Dit kon er één zijn of meerdere. De onderdelen zijn elementen die bij onderzoeken vaak worden gebruikt om het imago van een stad te bepalen. De ligging/uitvalsbasis wordt door nagenoeg allen genoemd met als goede tweede ‘stad met menselijke maat’. Winkelaanbod, cultureel aanbod en evenementen scoren ook goed; ze ontlopen elkaar nauwelijks. De antwoorden kunnen gelegd worden naast de spontane reacties (onderdelen 1.1/1.2); grotendeels dezelfde items worden benoemd. Hierbij ontbreekt echter ‘industrieel erfgoed’; dat bij de spontane reacties 10 keer is genoemd. Zou deze bij cultureel aanbod worden geplaatst, dan scoort deze combinatie bij spontane aantrekkingskracht het hoogst van cultureel aanbod, winkelaanbod en evenementen.
aantal malen genoemd
aantrekkingskracht Hengelo 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
ga st vr ijh ei d
spontaan geholpen
li g gi ng st /u ad itv al m sb et as m is en se l ij ke m aa t w in ke la an bo cu d ltu re el aa nb od ev en em en ee te tg n el eg en he de n
1.3
trekkers
Conclusie: Het winkelaanbod wordt positief ervaren. Industrieel erfgoed, cultureel aanbod en evenementen zijn en/of kunnen trekkers worden. Zeer gunstige aspecten zijn – maar op zichzelf hebben deze geen trekkende kracht – de centrale ligging van Hengelo, de ligging in een groene Twentse omgeving en dat Hengelo een compacte stad is. Deze aspecten zouden meer uitgenut kunnen worden.
4
2.
Trends en ontwikkelingen De vraag naar trends is opgenomen om na te gaan of er trends in de markt worden waargenomen die door beleidsmakers nog niet gesignaleerd worden, welke trends het belangrijkst zijn én om deze algemene/landelijke trends te vertalen naar de Hengelose situatie.
2.1
Trends en ontwikkelingen, spontaan gemeten Bij de vraag naar trends en ontwikkelingen in de vrijetijdseconomie (spontaan gemeten) werd met name genoemd het toenemende belang van arrangementen, het verbinden van activiteiten, het creëren van belevenissen. Bij arrangementen kan het gaan om een totaalpakket, maar ook om onderdelen die men zelf aan elkaar verbindt. Een waaier aan diversiteit moet worden geboden. Stedentrips, korte bestemmingen nemen aan belang toe. Daarbij gaat men op zoek naar steden die iets unieks hebben, die zich onderscheiden van andere of doorsnee-steden; door het algehele karakter of doordat er één of meerdere belangrijke trekkers zijn. Evenementen worden hierbij van belang geacht en is ook als trend genoemd. Hierbij kan gedacht worden aan één of meer onderscheidende evenementen. Een geïnterviewde noemde hierbij als voorbeeld het Dickersfestival in Deventer. Daarbij neemt de aandacht toe voor de historie, cultuur maar ook voor de natuurbeleving, in combinatie met actief bezig zijn. Ook de persoonlijke verzorging, wellness wordt als trend aangeduid. Daarnaast is de digitalisering belangrijk. De consument wil de informatie eenvoudig kunnen vinden.
2.2
Geholpen trends Bij de geholpen trends komen dezelfde onderdelen naar voren als bij 2.1. Internetgebruik wordt door nagenoeg alle respondenten genoemd; oriëntatie via internet wordt als gegeven ervaren. Informatie over de stad en de activiteiten moet op een volwassen niveau via internet gebeuren, maar niet uitsluitend. Daarnaast springt Kwaliteitsbewustzijn/arrangementen eruit. Ook de 55+-markt scoort hoog, waarbij werd opgemerkt dat er voldoende aanbod moet zijn voor deze doelgroep, maar niet dat dit onze belangrijkste doelgroep zou moeten zijn. Aangegeven werd dat producten voor iedere doelgroep geschikt gemaakt moeten zijn, door accentverschillen of een kleine toevoeging. Daarnaast werd thema- en cultuurtoerisme vaak genoemd. Spontaan toegevoegd werd door een aantal geïnterviewden actief toerisme, natuur en landgoedfairs.
2.3
Kansen voor Hengelo Waar liggen de kansen voor Hengelo gelet op de trends? Aangegeven werd dat je moet durven onderscheidend te zijn, dat je moet zorgen voor een eigen gezicht. Ga uit van je eigen kracht. Meerderen gaven daarbij aan dat dit kan liggen in de geschiedenis, het industrieel erfgoed, metaalstad. Daarover is veel te vertellen, onderdelen zijn aan elkaar te verbinden (Stork, Tuindorp, Akzo, Hart van Zuid, Twickel, Industrieel erfgoedroute etc.). Er is een verhaal over te vertellen, men kan het beleven, het zorgt voor een gevoel. Vertel je verhaal, goed en eenduidig, vooral ook via internet maar niet uitsluitend. Versterk het evenementenaanbod en nut de FBK-games uit. Zorg dat je niet alleen de ‘basis-evenementen’ brengt, maar ga ook daarbij uit van je eigen waarde, het onderscheidene. Zorg voor goede verbindingen in de vorm van arrangementen en routes. Hengelo heeft veel te bieden, maar er wordt nog te weinig naar combinaties gezocht.
5
Leg ook verbindingen tussen binnenstad, Creatieve Fabriek en Hart van Zuid. Maar ook met de groene omgeving. Bij Hengelo gaat het om stedelijk toerisme, in een groene omgeving. Hengelo kan haar fysieke positie meer uitnutten, zodat het een uitvalsbasis wordt. De routes moeten ook aantrekkelijk zijn, bijv. door een veilige fietsverbinding, voldoende bankjes, maar ook door elementen als achteraf betaald parkeren (i.p.v. vooraf). Toeristische thema’s die veel genoemd zijn: - winkelen (ook de term ‘kooptoerisme’ is genoemd); Hengelo maakt onderdeel uit van de regio met daarin de twee andere grote steden Almelo en Enschede. De drie steden hebben alledrie hun eigen waarde. Breng als steden verschillende winkelmilieus, ga uit van je eigen kracht. De binnenstad en Plein zijn krachtige elementen hierbij. - industrieel erfgoed; in dit kader is Tuindorp vaak genoemd, maar ook de wederopbouwarchitectuur. Verwezen is naar het binnenstadsdebat. - Kunst en cultuur vormt een goede kans voor Hengelo; Heim, Rabotheater en Metropool bieden mogelijkheden en ook de link met Creatieve Fabriek wordt daarbij gelegd. - sport; vooral het verder uitnutten van de FBK-games, maar ook sport uitdiepen door aandacht en/of toevoeging van wandelsport, fietssport, paardensport, congressen voor sport, topsporters, avontuurlijk toerisme, relatie met de groene omgeving, met de regio.
Conclusie: Voor Hengelo liggen goede kansen als te bezoeken stad, centraal gelegen in Twente. Hengelo heeft veel te bieden. Dit aanbod kan aantrekkelijker worden gemaakt door in te spelen op de trends: goede verbindingen te leggen, arrangementen te bieden, belevenissen te creëren. Door Hengelo een eigen gezicht te geven. Deze identiteit kan gezocht worden in de historie, het industrieel erfgoed. Met evenementen kan men bezoekers naar Hengelo trekken en vermaken. Vertel wat Hengelo is, vooral ook via internet. De ligging van Hengelo kan verder worden uitgenut. Toeristische thema’s met potentie zijn industrieel erfgoed, kunst en cultuur, recreatief winkelen en sport.
6
3.
Aanbod: kwantiteit/kwaliteit
3.1
Wat is vanuit toeristisch/recreatief oogpunt het belangrijkste aanbod? De vraag was naar de vijf meest interessante aanboditems voor de toerist/recreant. De evenementen (10) worden het meest genoemd als belangrijk aanbod voor de bezoeker van Hengelo. Daarbij wordt het vaak als meest belangrijk aangeduid. Als tweede wordt genoemd ‘FBK-games en/of stadion’ (8). Ook worden afzonderlijk genoemd de Wolvecampprijs(1), en het Evenement op de markt (1). De Creatieve Fabriek wordt 8 keer genoemd; alleen, maar ook in combinatie met Hart van Zuid en Tuindorp. De vraag is of het ‘als podium’ een trekker is, of als ‘te bekijken locatie’. In ieder geval zijn de verwachtingen ervan hoog. De binnenstad wordt 8 keer genoemd. Na evenementen wordt de binnenstad als meest belangrijk aangeduid. Overnachtingen wordt 7 keer genoemd met de opmerking erbij dat dit een basisvoorziening is, die goed op orde moet zijn. In 5 van deze gevallen wordt een specifiek hotel genoemd. Twickel wordt 7 keer genoemd, net zo als de fiets- en wandelroutes. 5 keer worden Plein en Ikea ieder afzonderlijk genoemd, net zo als Kunst en Cultuur, Heim en Tuindorp. Het andere aanbod werd minder dan 5x genoemd. Aanbod Evenementen FBK Creatieve Fabriek Binnenstad Overnachtingen Twickel Routes Plein Ikea Kunst en Cultuur Heim Tuindorp
Vermelding 10 8 8 8 7 7 7 5 5 5 5 5
De vermeldingen kunnen gekoppeld worden. In onderstaande tabel zijn de vermeldingen gegroepeerd naar evenementen, winkelen, industrieel erfgoed (architectuur), kunst en cultuur, groene omgeving; de thema’s die in voorgaande vragen naar voren kwamen. Uitgaan is daaraan toegevoegd. Evenementen evenementen (10); FBK-games/stadion (8); Wolvecampprijs (1); Nacht van Hengelo (1) Industrieel erfgoed/architectuur Creactieve fabriek (8); Hart van Zuid (2); Tuindorp (5); Architectuur (3) Winkelen Binnenstad (8); Plein (5); Ikea (5) Groene omgeving Twickel (7); Wandel/fietsroutes (7) Kunst en cultuur kunst en cultuur (5); Heim (5); Metropool (2) Uitgaan Uitgaan (3); Schouwburg (4); Van der Poel (3); Bioscoop (1)
20
18
18 14 12 11
Opvallende aspecten: - Algemene opmerking was dat Hengelo best wel wat te bieden heeft. - Een groot aantal merkte op dat een stad van onze omvang tenminste over een bioscoop moet beschikken. Deze bioscoop zou je een uniek karakter kunnen geven. Als suggesties werden gedaan: niet alleen de Cinestar-films, maar ook kleinere zalen, laagdrempelig en zorgen voor langer verblijf in de bioscoop.
7
-
-
-
Ijssalon Van der Poel wordt als onderscheidend ervaren en ook als bijzonder aanbod. De schouwburg wordt door een aantal als bovengemiddeld voor een stad van onze omvang aangeduid. Bij overnachting worden de hotels wel afzonderlijk genoemd. De hotel worden gezien als basisvoorziening, die goed op orde moet zijn. Andere overnachtingsmogelijkheden scoren niet; de campings in Hengelo ervaart men nauwelijks. Parken en groen ziet men als toegevoegde waarde, waarbij de routes het hoogst scoren. Meer mogelijk met Houtmaat/Weusthag. Bij aanbod uit de regio van belang voor Hengelo scoort Twickel het hoogst, met daarnaast het fietsknooppunten-systeem. Bij de vraag werd gemist het Expo-centrum (deze functie behouden voor Hengelo, 3x genoemd) de AVI-Boeldershoek (activiteiten, wijngaard) en de omgeving Woolde (uitloopgebied) (beide 1x).
Conclusie: - Uitgaan: evenementen, schouwburg scoren (zeer) goed. Aandacht voor bioscoop. - Vertier: winkelen (binnenstad, Plein/Ikea) belangrijk. - Kunst/cultuur: kracht in Heim en Metropool. - Industrieel erfgoed: potentie in Creatieve Fabriek. Kracht in Tuindorp. - Overnachtingen: hotels genoemd als belangrijke basisvoorziening, nooit campings als zodanig aangegeven. - Parken/groen: toegevoegde waarde, aandacht voor Houtmaat/Weusthag. - Wandel/fietsroutes: prima kracht - Groene omgeving: Twickel belangrijk
3.2/3.3 Bekendheid van het aanbod Indien er elementen niet bekend zijn, dan wordt door de betreffenden aangegeven dat dit ligt in de communicatie en in eigen interesse. Een respondent gaf aan dat het veelal kleinschalig is, verborgen ligt en een heldere structuur ontbreekt.
3.4/3.5/3.6
Beter/bekender maken van het aanbod
De vragen 3.4, 3.5, 3.6 en 3.72 zijn samengevoegd omdat de vragen in de gesprekken vaak in elkaar overliepen, gelet op de nauwe verwevenheid. Bij de waardering van het huidige aanbod is gekeken naar de clusters. - Uitgaan en eetgelegenheden schommelen rond net voldoende/onvoldoende. Argumentatie is dat bij Uitgaan de bioscoop ontbreekt, dat er een kwaliteitsslag moet worden gemaakt en dat er meer aanbod kan zijn. - Bij eetgelegenheden vinden een aantal geïnterviewden dat er een kwaliteitsslag moet worden gemaakt en/of toevoeging in het hogere segment gewenst is. - Evenementen scoort ruim voldoende. Met evenementen zijn we op de goede weg, kan verder uitgebouwd worden, zorg voor continuïteit. Hierbij werd ook opgemerkt dat er keuzes moeten worden gemaakt en de mogelijke kracht van één groot toonaangevend evenement. - Vertier (overdag-activiteiten) wordt net voldoende beoordeeld; er mag meer bijkomen, meer zichtbaar worden gemaakt. - Van Kunst & cultuur evenals Industrieel erfgoed/architectuur verwacht men veel; de waardering is ruim voldoende. - Overnachtingen worden op orde beschouwd, wel met de opmerking dat dit vooral de hotels betreft, de campings zijn grotendeels onbekend. Een paar keer werd opgemerkt dat Bed & Breakfast een leuke toevoeging zou zijn. - Sport wordt goed gewaardeerd, waarbij de FBK-games en het stadion eruit springen.
2
Het betreft de vragen: 3.4: Wat kunnen we eraan doen om het beter (en/of bekender) te maken? 3.5: Hoe is de waardering? 3.6: Waarop zouden we ons moeten focussen? 3.7: Wat mist er volgens u? Nieuwe producten nodig? Arrangementen? Andere verbindingen?
8
-
-
De parken en groen zijn voldoende, maar hier kan meer mee gedaan worden. Als suggesties werden genoemd: thematiseren, fysieke verbindingen, locatie voor (kleinschalige) evenementen. De recreatiemogelijkheden en de wandel- en fietspaden krijgen ruim voldoende. Wel aandacht voor de fysieke verbinding buitengebied – binnenstad.
De algemene mening is dat Hengelo best wat te bieden heeft. Het kan beter en/of bekender worden gemaakt. De volgende suggesties zijn hiervoor gedaan: o
Communiceren: vertel wat je hebt. Waardeer wat je hebt, koester wat je hebt en bouw het verder uit. Meer communicatie en meer eenheid in de communicatie. Houd daarbij rekening met het zoekgedrag van consumenten (internet). Aandacht voor de relatie met de omliggende regio; profileer Hengelo in de Twente communicatie.
o
Zorg dat de basis op orde is. Nu wordt bijvoorbeeld een bioscoop gemist, het uitgaanscentrum kan een impuls gebruiken, kijk naar mogelijke nieuwe formules.
o
Ontwikkel de binnenstad verder. Daarbij is behoefte aan kwaliteit en innovatie. Hierbij kan gedacht worden aan het zichtbaar maken de (mooie) gevels in de stad, zoals genoemd in het binnenstadsdebat, de (wederopbouw-)architectuur, goede entrees (genoemd is de aankomst vanaf het station). Kwaliteit wordt ook gezien in de juiste voorziening op de juiste plek. Maar kwaliteit ook als thema: in het winkelaanbod, horeca en uitgaansgelegenheden. Kwaliteit in de brede zin, ook gastgerichtheid. Zorg voor nieuwe formules, try outs.
o
Verbinden/arrangementen. Zorg dat aanbod met elkaar wordt verbonden; zowel fysiek als in de vorm van arrangementen. Zorg dat de afstanden in tijd/psychisch minder worden. Dat kan ook in herkenbaarheid liggen. Denk daarbij ook aan goede bewegwijzering. Meer afstemmen, meer bundelen. Ook goede verbindingen met bus, fiets en lopend. Verbind station met de stad. Maar ook de parken, het buitengebied en de regio verbinden met de binnenstad. Aantrekkelijke fietsverbindingen (veilig, vrijliggend fietspaden, picknickplekken). In dit kader gevan een aantal geïnterviewden aan dat je moet streven naar een compactere binnenstad, anderen gaven aan dat je de binnenstad zou moeten oprekken. Duidelijk is in ieder geval dat de verbindingen in en met de binnenstad moeten worden gelegd.
o
Zorg voor levendigheid, zorg voor sfeer in de stad. Een goed evenementenbeleid is daarbij van belang. Bouw het verder uit. Daarbij werd ook geregeld opgemerkt: maak keuzes, zorg naast het ‘reguliere aanbod’ voor onderscheidende evenement(en), waarmee je bezoekers naar Hengelo trekt (wellicht één grote trekker). Zorg voor continuiteit.
9
o
Ga uit van je eigen kracht, zorg dat Hengelo zich onderscheid. Thema’s kunnen zijn: (a) kunst en cultuur; deze kunnen verbonden worden met evenementen, horeca, uitgaan, sfeer in de stad (b) winkelen (c) industrieel verleden/Tuindorp/Hart van Zuid en (4) sport. Deze thema’s kunnen verder uitgediept worden.
Conclusie: Ga uit van eigen kracht. Krachtige elementen zijn winkelen, kunst en cultuur, industrieel erfgoed en sport. Zorg dat de basis op orde is en blijft. Ontwikkel de binnenstad verder. Daarbij aandacht voor kwaliteit en innovatief ondernemerschap. Zorg voor goede en logische verbindingen, zowel fysiek als in arrangementen. Vertel eenduidig wat er is en zorg voor levendigheid. Met de evenementen zijn we op de goede weg, maar breidt het uit en zorg voor continuïteit. Kijk naar mogelijkheden voor één groot aansprekend evenement.
10
4.
Doelgroepen en partijen
4.1
Op welke doelgroep moeten we ons richten? In het algemeen was deze vraag lastig te beantwoorden. Er kwam geen duidelijke doelgroep naar voren. De toerist werd het meest genoemd. Daarbij werd vaak de kanttekening geplaatst dat de regio in haar benadering kan gaan voor de ‘algemene toerist’ (ook die uit bijvoorbeeld Amsterdam) en dat bij ons de grootste kans ligt bij de toerist uit de brede omgeving; breder dan de regio, maar niet heel Nederland. Echter, denk ook vanuit eigen perspectief, vanuit de eigen bewoners; zij vertellen het weer verder en zij zorgen ook voor de sfeerbeleving in de stad. Als je het voor je bewoner goed voor elkaar hebt, straalt dat ook af op de toerist. Uitgangspunt is het bezoeken van de stad, dagjesbezoek of kort meerdaags bezoek. De toerist uit het midden en hogere segment werd door meerderen genoemd, evenals kwaliteit. Ook door meerderen werden de thema’s genoemd kunst, cultuur en natuur. Goed te verbinden met kwaliteit. Qua leeftijdscategorie wordt 25+ het meest genoemd. Maar daarbij werden 55+-ers genoemd, de jong volwassenen, 30+-ers en ook de jonge gezinnen; met andere woorden alle leeftijdscategorieën werden aangeduid. Aangegeven werd dat je bewust moet zijn van de verschillende leeftijdsgroepen en voor iedere leeftijdscategorie wat moet bieden. Vaak kan door accentverschillen of een kleine toevoeging een arrangement geschikt gemaakt worden voor de betreffende leeftijdscategorie. Aandachtspunt is de zakelijke bezoeker; vanuit de zakenmarkt zijn er veel bezoekers in de stad, vaak ook een paar dagen. De zakelijke bezoeker past ook bij het ontstaan van Hengelo, industriestad, metaalstad. Conclusie: Voor iedere leeftijdscategorie moet Hengelo aanbod hebben. Een voorzichtige voorkeur bestaat voor de toerist vanuit een zekere straal om Hengelo, dagjesbezoek en kort meerdaags bezoek, de toerist uit het midden en hogere segment, kwaliteit. Kans voor nichemarkten kunst, cultuur en natuur. De zakelijke bezoeker moet voldoende aandacht krijgen.
(4.2 4.3
communicatie is vervallen) Rollen van partijen Rol van de gemeente De regierol wordt het meest genoemd. Daarnaast wordt de gemeente een aantal rollen toebedacht, m.n. planologisch, faciliterend, stimulerend.
Regierol: waar zet je op in? Planologisch: o zorg voor de openbare ruimte (zowel fysiek als ook de veiligheid ervan), infrastructuur, bereikbaarheid. o zorgvuldig omgaan met de waarde/objecten die we hebben; behoud en zorg voor kwaliteit (bijvoorbeeld ook de waardevolle gevels genoemd in het binnenstadsdebat). o horecabeleid; waar welke horeca, waarbij ook twee keer actief vestigingsbeleid werd genoemd. o zorg voor goede bewegwijzering Faciliterend: o Partijen bijelkaar brengen (maar niet zelf arrangementen samenstellen) o voorzieningen aanleggen o ruimte bieden aan productontwikkeling Stimulerend: o snelle doorstroming en besluitvaardigheid bij nieuwe initiatieven van ondernemers o mogelijke invoering van reclamefonds, ter voorkoming van freerides bij de promotieactiviteiten
11
Een enkele keer wordt initierend genoemd met als voorbeeld de Creatieve Fabriek. Ook communicatie is genoemd, maar zeker niet door iedereen. Bij communicatie gaat het met name om informatie verstrekken over Hengelo en de lijnen naar de ‘marketeers’ (zoals VVV) te leggen.
Rol VVV In het algemeen werd de VVV drie rollen toebedacht: (a) promotor; vertellen wat er is, op een kwalitatief goed niveau (b) organisator; uitwerker van ideeën en arrangementen, partijen bij elkaar brengen. Heeft contact met de klanten en kan daaruit weer tot nieuwe arrangementen, innovaties komen. (c) vooral ook loketfunctie/gastvrouw; centraal informatiepunt voor wat er in Hengelo te doen is, gastvrouw voor Hengelo.
Rol anderen Schouwburg, Metropool, Houtmaat, Twickel, Horeca, VSH, TBT, VVV Stadspromotie (Helemaal Hengelo), culturele instellingen, Recron, ondernemers en ook buurgemeenten en natuurverenigingen zijn genoemd. Kortom ondernemers, organisaties, verenigingen in het toeristische segment en de provincie, regio en buurgemeenten.
Conclusie: De rol van de gemeente wordt met name gezien in de regie en daarnaast ook planologisch, faciliterend en stimulerend. De VVV wordt aangeduid als promotor, organisator en gastvrouw. Andere partijen die een rol spelen zijn tal van ondernemers, evenementenorganisaties en de regio en buurgemeenten.
12
5.
Actiepunten
5.1
Wat zouden we moeten doen om meer toeristen naar Hengelo te trekken? De bedoeling van deze vraag is de voorgaande vragen kort samen te vatten: wat ziet de geïnterviewde als belangrijkste actiepunten. Hieruit kwam naar voren, in volgorde van meest naar minder vaak genoemd: - Betere promotie, vermarkten van Hengelo - Doorgaan met de evenementen en uitbreiden, kijken naar mogelijke combinaties met kunst en cultuur, kijken naar mogelijkheid van één groot aansprekend evenement uniek voor Hengelo. Kijk naar mogelijkheden om FBK-games meer uit te nutten. Wees onderscheidend en complementair aan de andere gemeenten in de regio. - Zorgen voor eigen identiteit, iets waarmee Hengelo zich onderscheid. De historie van Hengelo, het industrieel erfgoed, wordt daarbij geregeld genoemd. - Verbinden van het toeristische aanbod; arrangementen en fysieke verbindingen, samenhang aanbrengen. - De binnenstad afmaken, kwaliteit en sfeer aanbrengen. Hierbij wordt verwezen naar het binnenstadsdebat. - Kwaliteit en innovatie zijn belangrijke issues.
5.2
Wat zou de rol van de geïnterviewde hierbij kunnen zijn? Alle geïnterviewden reageerden hier positief op: vanuit hun eigen discipline willen ze graag (blijven) bijdragen aan het toeristisch/recreatief klimaat van Hengelo door kennis, ervaring en netwerk in te zetten.
5.3
Platform Toerisme De vraag is hoe de geïnterviewde aankijkt tegen een Platform Toerisme en wat de rol daarvan zou moeten zijn. Vrijwel alle geïnterviewden vinden een lokaal Platform Toerisme toegevoegde waarde hebben. Vooral voor de binnenstad en directe omgeving van belang, voor buitengebied wordt de toegevoegde waarde minder ingezien. Evenwel zou het wel heel Hengelo moeten beslaan. Regionaal zijn ook ideeën om een platform op te richten, maar lokaal acht men nodig omdat juist de lokale betrokkenheid van belang is. In een stad spelen ook andere dingen dan in regioverband. Wel wordt gewaarschuwd voor een zoveelste praatclub; het moet een praktisch overlegorgaan zijn. De meerwaarde van een dergelijk platform ziet men in: draagvlak, begrip creëren tot afstemming te komen concepten, ideeën genereren, input voor beleid geven samenwerking te stimuleren De mate van afstemming varieert van orgaan dat verbindingen legt (overleg en/of advies) tot uitvoerend orgaan met eigen middelen.
Conclusie Ook bij deze herhalingsvraag liggen de actiepunten op het zorgen voor een eigen gezicht van Hengelo (ligt deze in industrieel erfgoed?), sfeer brengen in de binnenstad, doorgaan en uitbreiden van de evenementen (in combinatie met kunst en cultuur, sport, industrieel erfgoed), verbinden van het toeristische aanbod en meer en betere promotie van Hengelo. Kwaliteit en innovatie zijn belangrijke onderwerpen. Een Platform Toerisme heeft toegevoegde waarde, vooral op het gebied van draagvlak creëren, afstemming, conceptontwikkeling, samenwerking.
13
6.
Gemiste onderwerpen Bij deze laatste vraag – zijn er onderwerpen die u gemist heeft in dit gesprek of punten die u over toerisme en recreatie wilt opmerken? – zijn de volgende onderwerpen genoemd: -
Expo-centrum; deze voorziening behouden voor de stad. Parkeren blijft aandachtspunt (ook Westermaat als pendellocatie bij evenementen). Freeriders bij de promotie: onderzoek de mogelijkheid van reclamebelasting. Archeologische vondsen kunnen een rol spelen bij toeristische promotie. Om concepten uit te werken en vrijetijdseconomie kracht te geven zijn er manuren nodig. In Hengelo 2030 worden pleinen de parels genoemd; zo zou je ook de ‘groene parels’, de parken, met elkaar kunnen verbinden. Een toegankelijk stadspark heeft toeristische betekenis.
14
