RAPPORT VAN BEVINDINGEN
KWALITEITSONDERZOEK Bonnefantencollege, sector Bernard Lievegoed School
Plaats: Maastricht BRIN-nummer: 27ZJ-2 Arrangementsnummer: 184656 (gt), 184660 (h), 184659 (v) Onderzoek uitgevoerd op: 9 februari 2012 Conceptrapport verzonden op: 10 mei 2012 Rapport vastgesteld te Tilburg op: 18 juni 2012 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.
H2839406/10
Pagina 2 van 9
3288892
1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 9 februari 2012 een onderzoek uitgevoerd op het Bonnefantencollege, sector Bernard Lievegoed School, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving.
Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De inspectie heeft voor de genoemde afdeling een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten van de sector Bernard Lievegoed School deels onbekend zijn. Uit deze analyse kwam tevens naar voren dat er mogelijk tekortkomingen zijn op het gebied van de kwaliteit van het onderwijs. Op 28 juni 2011 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bevoegd gezag besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Na afronding van het onderzoek is ook de risicoanalyse 2012 bij het vaststellen van het toezichtarrangement betrokken.
Onderzoeksopzet De inspectie heeft de kernindicatoren onderzocht op de aspecten: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met het management. Op uw school is verder een gesprek gevoerd met leerlingen, zorgfunctionarissen en docenten. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de locatiedirectie en de centrale directie LVO Maastricht.
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo 2011. In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl.
Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
H2839406/10
Pagina 3 van 9
3288892
2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. Dit onderzoek is conform de afspraken in het geïntensiveerde toezicht toegespitst op de kwaliteitsverbetering van de toetsing (indicator 9.6). De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. 2. 3. 4. 5.
slecht onvoldoende voldoende goed niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten)
De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ‘ja’ of ‘nee’.
Resultaten 1 1.1 1.2 1.2 1.2 1.3
1.3 1.3 1.4
1.4
1.4
* De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-g/t. * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding havo. * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vwo. * De leerlingen van de opleiding vmbo-g/t behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. * De leerlingen van de opleiding havo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. * De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. * Bij de opleiding vmbo-g/t zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. * Bij de opleiding havo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. * Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau.
H2839406/10
Pagina 4 van 9
2
3
4
5
• • • • • • • • • •
3288892
Leerstofaanbod 2.1 2.2 2.3
1
2
* De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma’s. * De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen.
3
4
• • •
Tijd 3.1 3.2 3.3
1
2
3
4
1
2
3
4
De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen is beperkt. De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd.
• • •
Schoolklimaat 4.4
4.7 4.8
* De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. * Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. * De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen.
• • •
Didactisch handelen 5.1 5.2 5.3
1
2
3
4
1
2
3
4
* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
• • •
Begeleiding 7.1
* De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.
•
Zorg 1 8.2
* De school voert de zorg planmatig uit.
H2839406/10
Pagina 5 van 9
2
3
4
•
3288892
Kwaliteitszorg 1 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8
De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving.
2
3
4
•
•
• • • • • •
Wet- en regelgeving nee N1
N2
N3
N4
N5
Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5).
H2839406/10
Pagina 6 van 9
ja
• • • • •
3288892
2.2 Beoordeling Algemeen beeld De opbrengsten van het Bonnefantencollege, sector Bernard Lievegoed School zijn voldoende voor havo en vwo. Voor de afdeling vmbo g/t zijn de opbrengsten deels niet vast te stellen volgens de systematiek van de inspectie. Het onderwijsproces op Bonnefantencollege sector Bernard Lievegoed School is naar het oordeel van de inspectie van voldoende kwaliteit. De school werkt in haar kwaliteitszorg planmatig; de inspectie heeft de kwaliteitszorg als voldoende beoordeeld. De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving na met betrekking tot onderwijstijd, schoolplan, programma van toetsing en afsluiting. Niet in overeenstemming met de wet- en regelgeving zijn de aanduiding van de schoolnaam in de schoolgids en de zesjarige cursusduur havo. Voor de cursusduur is intussen een afbouwregeling in uitvoering genomen. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Opbrengsten De opbrengstenkaart van het Bonnefantencollege Tongerseweg geeft de opbrengsten havo en vwo weer op afdelingsniveau schoolbreed. Hierin zijn dus bij de afdelingen havo en vwo behalve de resultaten van de sector Bernard Lievegoed School ook de resultaten meegenomen van de sector havo en vwo aan de Tongerseweg. De meerjarenopbrengsten van de afdelingen havo en vwo zijn in 2011 voldoende (gebaseerd op de resultaten 2008, 2009 en 2010). De opbrengstenkaart 2012 (gebaseerd op resultaten behaald in 2009, 2010 en 2011) laat voor havo en vwo opnieuw een voldoende resultaat zien. De opbrengsten vmbo theoretische leerweg Tongerseweg betreffen de leerlingen vmbo g/t van de sector Bernard Lievegoed School. De inspectie beschouwt het oordeel over het rendement onderbouw vmbo g/t als onbekend/niet vast te stellen: De gegevens van het onderbouwrendement 2009 ontbreken en bij de adviesstructuur op de opbrengstenkaarten 2010 en 2011 wordt aangegeven dat 100% van de leerlingen havo+ advies heeft. Op de opbrengstenkaart 2012 ontbreekt de adviesstructuur vmbo g/t onderbouw. Het rendement voor de bovenbouw is in 2009, 2010, 2011 onvoldoende. Dat is ook het geval op de opbrengstenkaart 2012. Dit resultaat kan worden verklaard uit het feit dat er een driejarige onderbouw is ingericht. Het gemiddeld cijfer voor het centraal examen is in 2011 voldoende (gebaseerd op de resultaten 2008, 2009 en 2010). Dit is ook het geval op de opbrengstenkaart 2012. De discrepantie schoolexamen – centraal examen blijft onder het normgetal 0,5. Het bevoegd gezag heeft aangegeven de verantwoording van de rendementsgegevens onderbouw intern nader te zullen onderzoeken. Daarnaast gaf het bevoegd gezag aan dat de driejarige onderbouw intussen in afbouw is. Het onderwijsproces De inspectie heeft een twaalftal lessituaties (voor het merendeel in de bovenbouw) geobserveerd en geconstateerd dat de meeste leerlingen taakgericht en actief betrokken zijn. De lessen getuigen over het algemeen van een stevig pedagogisch en veilig klimaat dat ruimte biedt aan oefenkansen voor leerlingen. Talentontwikkeling, presentatievaardigheden en burgerschap zijn daarin sterk herkenbare elementen. De planmatigheid in de zorg is sterk ontwikkeld. Handelingsafspraken laten een goede balans zien in aandacht voor cognitieve ontwikkeling en sociaal emotioneel welbevinden. De operationele uitwerking van de doelen zijn geformuleerd in concrete, hanteerbare en meetbare aanwijzingen voor de vakdocent.
H2839406/10
Pagina 7 van 9
3288892
De kwaliteitszorg De inspectie beoordeelt de kwaliteitszorg als voldoende. Binnen de kwaliteitszorg zijn er twee onderdelen die nog niet voldoende ontwikkeld zijn: het borgen van de kwaliteit van het onderwijsproces en het borgen van de kwaliteit van de schoolexamentoetsen. De interne procedureafspraken die de kwaliteit van toetsen en schoolexamens waarborgen zijn nog onvoldoende geëxpliciteerd en verankerd in de pdca cyclus van de kwaliteitszorg. De schoolleiding van de sector Bernard Lievegoed School is zich bewust van de opbrengstenproblematiek. Zij heeft het afgelopen jaar verbeteractiviteiten uitgevoerd die gericht zijn op voorwaarden voor goed onderwijs: afspraken over de didactische wekvormen in de middenbouw en de ontwikkeling van het zelfstandig leren in de bovenbouw. Na gesprekken met de vaksecties over de opbrengstanalyses zijn er verbeteracties ondernomen die ondermeer gericht zijn op het te grote verschil tussen de resultaten voor het schoolexamen en het centraal examen. Deze verbeteracties maken nog geen deel uit van de pdca cyclus van het kwaliteitszorgsysteem. Voor het borgen van het onderwijsproces heeft de school nog onvoldoende systematisch inzicht in de sterke en zwakke punten van het primaire proces. Zodoende is beleidsmatige sturing op verbetering nog in onvoldoende mate mogelijk. Er vinden in het kader van de professionalisering van de docenten lesbezoeken plaats. Dit is ook het geval in de begeleidingstrajecten van nieuwe docenten. Incidenteel evalueert een externe instantie de kwaliteit van de lessen. Er is op dit moment nog onvoldoende geëxpliciteerd wat de onderwijskundige ambities van de school zijn in de vormgeving van het primaire proces in relatie tot haar onderwijskundig profiel. De professionalisering die op dit moment plaatsvindt suggereert een specifieke aanpak voor de middenbouw (coöperatief leren) en een passende aanpak voor de bovenbouw (zelfstandig leren). Er is op school geen kijkwijzer beschikbaar die het onderwijskundig profiel in middenbouw en bovenbouw concreet doorvertaalt in observeerbare gewenste gedragingen van docenten en leerlingen. Zodoende is een verantwoording van de leskwaliteit op afdelingsniveau nog niet mogelijk. De school geeft op voorbeeldige wijze uiting aan haar visie op burgerschap en sociale integratie in de kwaliteit van het onderwijs.
Wet- en regelgeving De schoolgids, het schoolplan, het Examenreglement, het PTA en het zorgplan zijn naar de inspectie gestuurd en ze bevatten de verplichte onderdelen. De geprogrammeerde onderwijstijd voor het schooljaar 2011/2012 komt in alle leerjaren uit boven de wettelijke minimumnormen. Niet in overeenstemming met de wet- en regelgeving is de aanduiding van de schoolnaam in de schoolgids.
H2839406/10
Pagina 8 van 9
3288892
3. TOEZICHTARRANGEMENT
De Inspectie van het Onderwijs kent aan Bonnefantencollege, sector Bernard Lievegoed School, afdelingen vwo en havo het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. De opbrengsten van de afdeling theoretische leerweg zijn deels niet vast te stellen. Omdat de kwaliteit van het onderwijsproces en de kwaliteitszorg voldoende zijn kent de inspectie in afwijking van de beslisregels aan de afdeling vmbo theoretische leerweg een basisarrangement toe.
H2839406/10
Pagina 9 van 9
3288892
