Rapport samengesteld door: Lilong Mei Tom Vansteenkiste. Juni Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg

De Belgische Voedingsindustrie

Rapport samengesteld door: Lilong Mei Tom Vansteenkiste

Juni 2013

Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg Tervurenlaan 168 bus 2 1150 Brussel

 

+32-2-219-11-74 [email protected]

 

+32-2-218-78-21 http://www.nkvk.be

Disclaimer & auteursrechten Dit rapport werd met de uiterste zorg samengesteld. De Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg (NKVK) en haar medewerkers streven naar juistheid, actualiteit en volledigheid van de informatie, maar kunnen echter niet de correctheid, noch volledigheid van de informatie garanderen. De lezer is zich er eveneens van bewust dat de informatie kan veranderen, zonder dat hij of zij daar van tevoren van op de hoogte wordt gebracht. De NKVK doet haar uiterste best om uitspraken van personen op een objectieve manier weer te geven, in overeenstemming met de bedoeling waarmee en de context waarin ze gebeurden. Toch is het mogelijk dat in het rapport meningen en uitspraken van personen worden weergegeven, die niet noodzakelijk als algemeen geldend geïnterpreteerd mogen worden. Bovendien zullen deze uitspraken evenmin steeds overeenstemmen met de overtuigingen van de NKVK. Daarom kan de NKVK niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van het rapport of voor het gebruik dat hiervan wordt gemaakt. We sluiten tevens elke aansprakelijkheid uit voor schade die verband houdt met het gebruik van dit rapport. De in dit rapport beschikbaar gestelde structuur, tekst, figuren, fiches en tabellen kunnen afgedrukt en/of verveelvoudigd worden voor persoonlijk gebruik, met uitsluiting van elke verdere verveelvoudiging, distributie, commercialisatie of exploitatie onder derden, tenzij met voorafgaande toestemming van de Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg.

2

Inhoudsopgave – De Belgische Voedingsindustrie Inleiding ...........................................................................................................7 Hoofdstuk 1: Sociaal-economisch beeld van België ...................................................8

1.1 Geografie en bestuurlijke indeling ................................................................................... 8 1.2 Bevolking ....................................................................................................................... 10 1.3 Economie ........................................................................................................................ 13 1.3.1 Bruto Binnenlands Product ..................................................................................... 13 1.3.2 Inflatie ..................................................................................................................... 13 1.3.3 Consumentenvertrouwen ......................................................................................... 14 1.3.4 Ondernemingen en faillissementen ......................................................................... 15 1.3.5 Beroepsbevolking en werkloosheid......................................................................... 16 1.3.6 Buitenlandse handel ................................................................................................ 17 1.3.7 Notionele intrestaftrek ............................................................................................. 18 1.4 Tips voor zakendoen in België ....................................................................................... 19 Hoofdstuk 2 De Belgische voedingsindustrie .......................................................... 22

2.1 Marktafbakening ............................................................................................................ 22 2.1.1 Definitie voedingsindustrie ..................................................................................... 22 2.1.2 Structuur van de voedingskolom ............................................................................. 22 2.1.3 Sectoren en subsectoren .......................................................................................... 25 2.2 Kerncijfers ...................................................................................................................... 28 2.2.1 Omzet ...................................................................................................................... 28 2.2.2 Investeringen ........................................................................................................... 32 2.2.3 Buitenlandse handel ................................................................................................ 34 2.2.4 Toegevoegde waarde ............................................................................................... 38 2.2.5 Conjunctuur ............................................................................................................. 40 2.2.6 Werkgelegenheid ..................................................................................................... 42 2.2.7 Werkgevers .............................................................................................................. 43 2.3 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ................................................................... 44 2.3.1 Kwaliteit en smaak .................................................................................................. 44 2.3.2 Voeding en gezondheid ........................................................................................... 45 2.3.3 Duurzaamheid ......................................................................................................... 48 2.3.4 Alternatieve voedingsmiddelen en ingrediënten ..................................................... 55 2.3.5 Gemak ..................................................................................................................... 57 2.3.6 Verpakking .............................................................................................................. 57 2.3.7 Procesautomatisering en technologische ontwikkelingen ....................................... 59 2.3.8 CIS2008: Innovatiegebieden ................................................................................... 63 2.3.9 Grondstofprijzen...................................................................................................... 66 2.4 Voedselveiligheid en regelgeving .................................................................................. 72 2.5 Sterkten, Zwakten, Kansen en Bedreigingen van de Belgische voedingsindustrie........ 77 Hoofdstuk 3: Vleesindustrie................................................................................ 81

3.1 Volledige vleesindustrie ................................................................................................. 81 3.3.1 Kerncijfers ............................................................................................................... 81 3.1.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ............................................................ 85 3.1.3 Voedselveiligheid & wetgeving .............................................................................. 89 3.2 Varkensindustrie ............................................................................................................. 90 3.2.1 Marktstructuur van de varkenssector ...................................................................... 90

3

3.2.2 Kerncijfers ............................................................................................................... 91 3.2.3 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ............................................................ 96 3.3 Rundveesector ................................................................................................................ 98 3.3.1 Marktstructuur van de rundveesector ...................................................................... 98 3.3.2 Kerncijfers ............................................................................................................... 99 3.3.3 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen .......................................................... 103 3.4 Pluimvee- & pluimveeverwerkende industrie .............................................................. 107 3.4.1 Kerncijfers ............................................................................................................. 107 3.5 Vleesproducerende en vleesverwerkende industrie ..................................................... 113 3.6 Industrie van vleeswaren en vleesconserven ................................................................ 114 3.6.1 Kerncijfers ............................................................................................................. 114 3.6.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen .......................................................... 115 Hoofdstuk 4: Verwerking en conservering van vis en van schaal- en weekdieren ....... 116

4.1 Kerncijfers .................................................................................................................... 116 4.1.1 Omzet .................................................................................................................... 116 4.1.2 Werkgevers/werknemers ....................................................................................... 116 4.1.3 Buitenlandse handel .............................................................................................. 116 4.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ................................................................. 119 4.2.1 Consumententrends ............................................................................................... 119 4.2.2 Productinnovaties .................................................................................................. 120 4.2.3 Kwaliteitslabels ..................................................................................................... 121 4.3 Sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen van de visverwerking en afzet ................. 122 Hoofdstuk 5: Cacao, chocolade en suikerwerk ..................................................... 124

5.1 Kerncijfers .................................................................................................................... 124 5.1.2 Buitenlandse handel .............................................................................................. 125 5.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ................................................................. 127 5.2.1 Belgische markt ..................................................................................................... 127 5.2.2 Belgische Chocolade Code .................................................................................... 128 5.2.3 Duurzaamheid ....................................................................................................... 128 5.2.4 Certificering........................................................................................................... 128 5.2.5 Investeringen en innovatie..................................................................................... 129 5.3 Sterkten, zwakten, bedreigingen en kansen.................................................................. 129 Hoofdstuk 6: Melk- en zuivelindustrie ................................................................ 131

6.1 Kerncijfers .................................................................................................................... 131 6.1.1 Omzet, tewerkstelling en investeringen ................................................................ 131 6.1.2 Primaire melkveehouderij ..................................................................................... 134 6.1.3 Regionale verschillen ............................................................................................ 136 6.1.4 Buitenlandse handel .............................................................................................. 136 6.2 Karaktersitieken, trends en onwikkelingen .................................................................. 140 6.2.1 Duurzaamheid ....................................................................................................... 140 6.2.3 Melkprijs ............................................................................................................... 141 6.2.4 Gezinsgebruik........................................................................................................ 142 6.2.5 Melkkwaliteit......................................................................................................... 142 6.2.6 Melkquota .............................................................................................................. 143 6.2.6 Investeringen ......................................................................................................... 143 6.3 Voedselveiligheid en regelgeving ................................................................................ 144 Hoofdstuk 7: Industrie van dranken ................................................................... 145

4

7.1 Kerncijfers .................................................................................................................... 145 7.2 Bierbrouwerijsector ...................................................................................................... 146 7.2.1 Kerncijfers ............................................................................................................. 146 7.2.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen .......................................................... 148 7.2.3 Sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen........................................................... 150 7.3 Frisdranken, waters en sappensector ............................................................................ 152 7.3.1 Kerncijfers ............................................................................................................. 152 7.3.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen .......................................................... 153 7.3.3 Sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen........................................................... 154 Hoofdstuk 8: Vervaardiging van bakkerijproducten en deegwaren ........................... 155

8.1 Kerncijfers .................................................................................................................... 155 8.1.1 Omzet .................................................................................................................... 155 8.1.2 Werkgevers/werknemers ....................................................................................... 155 8.1.3 Buitenlandse handel .............................................................................................. 156 8.1.4 Distributiekanalen ................................................................................................. 156 8.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ................................................................. 156 8.2.1 Consumentengedrag .............................................................................................. 156 8.2.2 Gezondheid en duurzaamheid ............................................................................... 157 8.2.3 Kwantiteit en kwaliteit .......................................................................................... 157 8.2.4 R&D en innovatie .................................................................................................. 157 Hoofdstuk 9: Industrie van granen en zetmeel .................................................... 158

9.1 Kerncijfers .................................................................................................................... 158 9.1.1 Omzet .................................................................................................................... 158 9.1.2 Tewerkstelling ....................................................................................................... 158 9.1.3 Buitenlandse handel .............................................................................................. 158 Hoofdstuk 10: Verwerking en conservering van fruit en groenten ............................ 159

10.1 Overige verwerking en conservering van fruit en groenten ....................................... 159 10.1.1 Kerncijfers ........................................................................................................... 159 10.1.2 Diepvriesgroenten ............................................................................................... 160 10.2 Verwerking en conservering van aardappelen ........................................................... 161 10.2.1 Kerncijfers ........................................................................................................... 161 10.2.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ........................................................ 162 Hoofdstuk 11: Industrie van dierenvoeding ......................................................... 164

11.1 Kerncijfers .................................................................................................................. 164 11.1.1 Omzet .................................................................................................................. 164 11.1.2 Terwerkstelling .................................................................................................... 165 11.1.3 Buitenlandse handel ............................................................................................ 166 11.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ............................................................... 166 11.2.1 Grondstoffenverbruik .......................................................................................... 166 11.2.2 Productieproces ................................................................................................... 168 11.2.3 BEMEFA ............................................................................................................. 168 Hoofdstuk 12: Vervaardiging van oliën en vetten (plantaardig en dierlijk) ................ 169

12.1 Kerncijfers .................................................................................................................. 169 12.1.1 Omzet .................................................................................................................. 169 12.1.2 Buitenlandse handel ............................................................................................ 170 12.2 Karakteristieken, trends en ontwikkelingen ............................................................... 170 5

14.2.1 Plantaardige vetten .............................................................................................. 170 12.2.2 Duurzaamheid ..................................................................................................... 171 12.2.3 Investeringen en innovaties ................................................................................. 171 12.3 Sterkten, Zwakten, Kansen en Bedreigingen ............................................................. 172 Contactgegevens Belgische voedingsbedrijven ..................................................... 174

Top 50 Voedingsindustrie algemeen .................................................................................. 177 Vleesindustrie ..................................................................................................................... 182 Verwerking en conservering van vis, schaal- en weekdieren ............................................ 187 Verwerking en conservering van fruit en groenten ............................................................ 189 Vervaardiging van oliën en vetten (plantaardig en dierlijk)............................................... 192 Melk- en zuivelindustrie ..................................................................................................... 194 Industrie van granen en zetmeel ......................................................................................... 197 Vervaardiging van bakkerijproducten en deegwaren ......................................................... 199 Vervaardiging van suiker ................................................................................................... 202 Vervaardiging van cacao, chocolade en suikerwerk .......................................................... 203 Verwerking van thee en koffie ........................................................................................... 206 Vervaardiging van specerijen, sauzen en kruiderijen ......................................................... 207 Vervaardiging van bereide maaltijden en schotels ............................................................. 208 Vervaardiging van gehomogeniseerde voedingspreparaten en dieetvoeding .................... 209 Vervaardiging van andere voedingsmiddelen n.e.g. .......................................................... 210 Industrie van diervoeding ................................................................................................... 211 Industrie van dranken uitgezonderd vervaardiging van bier en mout ................................ 213 Vervaardiging van bier en mout ......................................................................................... 215

6