RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK RKBS "DE KAMELEON", LOC. VLEUTENSEWEG

RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK RKBS "DE KAMELEON", LOC. VLEUTENSEWEG

School Plaats BRIN-nummer Onderzoeksnummer

: rkbs "De Kameleon", loc. Vleutenseweg : Utrecht : 16UO : 63531

Datum schoolbezoek Datum vaststelling

: 13 september 2005 : 7 februari 2006

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING ................................................................................................... 5 2 KWALITEITSPROFIEL................................................................................... 7 3 BESCHOUWING ......................................................................................... 11 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT................................................................. 15

Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek rkbs "De Kameleon", loc. Vleutenseweg - 13-92005

3

1 INLEIDING Het periodiek kwaliteitsonderzoek Op 13 september 2005 bezocht de Inspectie van het Onderwijs rkbs "De Kameleon", loc. Vleutenseweg in het kader van een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de kernindicatoren van een aantal kwaliteitsaspecten, op grond van het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. Bij dit PKO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om kernindicatoren die betrekking hebben op het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve en zelfstandige rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alleen de kernindicatoren te onderzoeken maar meer indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school wel aan de orde geweest. De inspectie heeft bij haar bezoek tevens de indicatoren betrokken die betrekking hebben op de kwaliteitszorg. De reden hiervan is dat deze indicatoren niet onderzocht waren bij een voorafgaand jaarlijks onderzoek. De toegevoegde indicatoren staan cursief vermeld in het kwaliteitsprofiel van hoofdstuk 2. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan de volgende documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. • Schoolportret De Kameleon. Oberon, Utrecht, december 2003; • SAC Utrecht, Veiligheidsthermometers behorend bij het project 'School & Veiligheid'. Oktober 2004; • De Kameleon Utrecht, Leerkrachten zelfevaluatie, quickscan. Zomer 2005. De opzet van het onderzoek Het periodiek kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek rkbs "De Kameleon", loc. Vleutenseweg - 13-92005

5

• •

•

• • •

Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst periodiek kwaliteitsonderzoek zijn bij de analyse betrokken. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1-2, 3, 4, 6 en 7. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de kernidicatoren gesprekken gevoerd met de directie en de intern begeleider(s). Op uw school is een gesprek gevoerd met leraren, leerlingen en ouders . Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek bsproken met directie en team. Daarbij was een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag aanwezig.

De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.


6

2 KWALITEITSPROFIEL Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan kernindicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van rkbs "De Kameleon", loc. Vleutenseweg Kwaliteitszorg

1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs.

Leerstofaanbod 3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde zijn dekkend voor de kerndoelen. 3.4 De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 3.5 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 3.6 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde zijn afgestemd op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 3.8 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlingengewicht biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.

Tijd 4.4 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 4.5 De school stemt de hoeveelheid tijd voor leren en onderwijzen bij Nederlandse taal en rekenen en wiskunde af op de onderwijsbehoeften van leerlingen.

1

2

3

4

l l l l l l

1

2

3

4

l l l l

l

1

2


3

4

l l

7

Pedagogisch handelen 5.3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan.

Didactisch handelen 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6.3 De leraren leggen duidelijk uit. 6.5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor denken en leren.

Afstemming 7.1 De leraren volgen de vorderingen van hun leerlingen systematisch. 7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

Actieve en zelfstandige rol leerlingen 8.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. 8.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau.

Sfeer op school 9.3 De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 9.5 De leerlingen en het personeel voelen zich aantoonbaar veilig op school.

Begeleiding 10.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.

Zorg 11.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens, bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 11.3 De school voert de zorg planmatig uit. 11.4 De school gaat de effecten van de zorg na.

1

2

3

4

l

1

2

3 l l

4

l

1

2

3

4

l l

1

2

3

4

l l

1

2

3

4

l l

1

2

3

4

l

1

2

3

4

l l l


8

Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht.

Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar.

1

2

3

4

5

l l

1

2

3

4

5

l l l


9

3 BESCHOUWING Uitgangssituatie De rooms-katholieke basisschool "De Kameleon" in de wijk Majella Park te Utrecht vormt sinds de fusie in 1996 één brinnummer met "Villa Nova", een school die op 15 minuten lopen in de wijk Lombok ligt. Samen met drie andere scholen vormen zij een scholencluster onder het bestuur van het Katholiek Schoolbestuur Utrecht. De twee scholen maken momenteel een eigen ontwikkeling door, zodat de inspectie hen als twee objecten van toezicht beschouwt. Hoewel er op het moment van dit bezoek een hernieuwde instroom is van autochtone leerlingen, hebben de meeste leerlingen in de onderbouw van "De Kameleon" ouders die oorspronkelijk niet uit Nederland afkomstig zijn. De toename van het aantal allochtone gezinnen in de wijk en de vestiging van de voorschool in "De Kameleon" heeft hieraan bijgedragen. In de bovenbouw is de samenstelling van leerlingengroepen meer gemengd. Het totale aantal leerlingen blijft met 170 leerlingen vrij stabiel. De school wordt geleid door de directeur die al een flink aantal jaren aan de school verbonden is. Sinds enige tijd worden er regelmatig zogenaamde 'bouwvergaderingen' gehouden onder leiding van de interne begleiders. De samenstelling van het team is de laatste jaren veranderd; het bestaat nu uit een mix van jonge en oudere leraren. In het schooljaar 2004-2005 had de school te maken met een tweetal langdurig afwezige leerkrachten. Het team straalt een grote betrokkenheid naar de leerlingen uit, maar is als gevolg van afwezige collega's nauwelijks toegekomen aan gezamenlijke visieontwikkeling en onderlinge afstemming. Op directieniveau wordt er veel samengewerkt met de locatie Villa Nova. Verder functioneren de beide scholen autonoom, mede door de grote verschillen in populatie en schoolklimaat. Algemeen oordeel over de onderwijskwaliteit Het kwaliteitsprofiel van de rooms-katholieke basisschool "De Kameleon" laat een redelijk positief beeld zien. De school heeft in het algemeen een goed verzorgd leerstofaanbod, de basis van het didactisch handelen is meestentijds adequaat en de zorg voor leerlingen is systematisch opgezet. De school realiseert opbrengsten die voldoen aan de verwachtingen die men vergelijkend met landelijke normen - mag hebben op grond van de capaciteiten van de leerlingen. De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode kunnen als 'voldoende' worden beschouwd. Het aantal leerlingen dat geïndiceerd wordt voor leerwegondersteunend en praktijkonderwijs is relatief hoog. De tussenopbrengsten voor de vakken Nederlandse taal en rekenen/wiskunde zijn zowel in de middengroepen 5-6 als in groep 7 aan de lage kant. Een deel van de leerlingen doet een jaar extra over de basisschool om het gewenste doorstroomniveau te bereiken. Het is zaak voor de school om steeds de vinger aan de pols te houden ten aanzien van de opbrengsten in relatie tot haar grote inzet bij het onderwijsleerproces. "Doen we de goede dingen goed?" zou het centrale thema van de analyse kunnen zijn. Tot nu toe neemt de school beperkt tijd voor deze analyse. Er is een zelfevaluatie gehouden onder de leerkrachten, maar van deze evaluatie zijn te weinig aantekeningen gemaakt om te spreken van een systematische kwaliteitszorg. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek rkbs "De Kameleon", loc. Vleutenseweg - 13-92005

11

Ontwikkelingen in de onderwijskwaliteit Toch ten opzichte van het inspectieonderzoek (IST) in het jaar 2000 heeft de school op enkele punten vooruitgang geboekt. Deze punten zijn: • Door het benoemen en uitwerken van leerlijnen is de inhoud van het leerstofaanbod voor rekenen en taal in de kleutergroepen verbeterd. De invoering van methodische materialen w.o. Schatkist en Ik en Ko hebben daaraan bijgedragen; • De keuze voor de Vreedzame School heeft aantal activiteiten ter verbetering van de sociale vaardigheden en het sociale klimaat opgeleverd. Ook zijn er mediatoren opgeleid; • De observatie van sociaal-emotionele ontwikkeling is verbeterd, m.n. in de onderbouw. De invoering van 'Kijk" heeft daaraan een bijdrage geleverd; • Het leesonderwijs is geactualiseerd (met o.a. Estafette), waarbij de nadruk op het woordenschatonderwijs wordt gelegd. Ook is het tutorlezen geïntroduceerd; • Met het gebruik van moderne methodes als 'Taalleesland' en 'Talrijk' kan worden gesteld, dat het leerstofaanbod vanaf groep 3 voldoende op elkaar aansluit en voldoende dekkend is voor de kerndoelen; aansluiting tussen groep 1-2 en 3 is nog wel een punt van aandacht; • In de hele school wordt meer systematisch gebruik gemaakt van informatietechnologische hulpmiddelen; • Het team heeft besloten tot invoering van een dagelijks moment voor zelfstandig werken. In alle groepen wordt tijd gereserveerd voor het werken aan vrij te kiezen opdrachten. In de onderbouw leren kinderen werken met het Kiesbord. Leerlingen in de bovenbouw werken aan weektaken. Zij werken toe naar een portfolio. De leerkrachten benutten deze tijd voor remediale activiteiten voor zwakkere leerlingen; • Met de invoering van een toetskalender en de leerlingenbesprekingen met de interne begeleiders is de invulling van de leerlingenzorg planmatiger van opzet geworden. Verbeterpunten Ondanks het overwegend positieve profiel dat de school laat zien op de basiskwaliteit van haar onderwijs is er een aantal elementen dat verdere ontwikkeling behoeft. Dit speelt t e meer omdat de inspectie constateert dat met name de tussenopbrengsten van de school een risicofactor vormen. Door de toename van het aantal leerlingen van niet-Nederlandse afkomst is een herbezinning nodig op de volgende punten. 1. Kwaliteitszorg De ont wikkelingen in het toezicht op de onderwijskwaliteit maken dat de school gehouden is steeds meer zelf haar kwaliteit te bewaken. Daartoe brengt een school de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie in kaart, inventariseert zij haar sterktes en zwaktes, evalueert zij haar opbrengsten en rapporteert zij over de gerealiseerde kwaliteit aan belanghebbenden.


12

Op RKBS "De Kameleon" is deze zorg voor haar eigen kwaliteit nog niet geheel ontwikkeld. Directie en team evalueren jaarlijks aan het einde van het schooljaar de belangrijkste gebeurtenissen en de school neemt men deel aan stedelijk kwantitatief onderzoek. Maar de evaluaties zijn nog niet zo systematisch, dat deze de actiepunten voor het nieuwe schooljaar opleveren. In lijn met het oordeel van de inspectie heeft de school behoefte aan een nieuw kwantitatief schoolportret (het oude dateert van 2003), waarin de prestaties van de leerlingen kunnen worden vergeleken met scholen in Utrecht en met die in het land die een vergelijkbare populatie hebben. Deelname aan de rapportage 'Slim onder de Dom' en een eigen kwaliteitsanalyse met behulp van het 'Kikkerboek' kan de noodzaak van een gericht leerstofaanbod en een adequate didactische aanpak voor de nieuwe doelgroep van de school beter in beeld brengen. Een ander aspect waarover het team zich zou moeten buigen, is de realisatie van de doelstellingen van de deelname aan het project 'De Vreedzame School'. Na het afnemen van de Veiligheidsmeter onder de leerlingen (vorig schooljaar) heeft de verdere ontwikkeling van een veilig schoolklimaat nog weinig impulsen gehad. Uitbreiding van de activiteiten naar ouders en buurt lijken een logische stap. 2. Afstemming In overeenstemming met het op de schoolniveau afgesproken meer adaptieve onderwijs doen de leerkrachten moeite om de leerstof zoveel mogelijk aan te passen aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Daartoe wordt in de verwerkingsopdrachten bij de leerstof zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij het niveau van de individuele leerling (verrijking en verdieping) en wordt regelmatig tempodifferentiatie toegepast. Leerlingen die dat nodig hebben, zouden extra uitleg en begeleiding aan de instructietafel moeten krijgen maar de leerkrachten zijn nog zoekend naar een goede aanpak in dezen. Hoewel de leerkrachten met deze aanpak al flink tegemoet komen aan de behoeften van leerlingen aan extra instructie en verwerkingstijd, kunnen de mogelijkheden tot verdere afstemming op de individuele leerbehoefte van de leerlingen nog verder worden benut. Met name wil de inspectie aandacht vragen voor het creëren van begeleidingstijd. De zelfstandigheid die aan de leerlingen wordt gegund om zelf een deel van hun eigen leerproces is - met name in de bovenbouw - nog beperkt. Dit heeft tot gevolg dat de leerkracht relatief veel tijd besteedt aan instructie en bewaking van de voortgang van lesgebeuren. Grotere opdrachten en meer verantwoordelijkheid voor de leerlingen - zoals nu in de ontwikkeling van portfolio's wordt uitgeprobeerd - zou de leerkracht meer gelegenheid bieden voor het individueel of in kleine groepen begeleiden van leerlingen. Persoonlijke feedback blijkt een grote bijdrage te leveren aan het aanleren van strategieën voor leren en denken van individuele leerlingen. 3. Zorg en begeleiding Zoals gezegd gebruikt RKBS De Kameleon een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en ontwikkeling van de leerlingen. Met dit systeem kan men de mate waarin leerlingen zorg behoeven redelijk goed in beeld brengen. Op het sociaal-emotioneel gebied zijn de waarnemingen in de bovenbouw nog niet systematisch. Ook meent de inspectie dat de meting van de woordenschat nog te verbeteren valt. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek rkbs "De Kameleon", loc. Vleutenseweg - 13-92005

13

De school zet een behoorlijk deel van de formatie in voor taken op het gebied van interne begeleiding en remedial teaching, met name in de onderbouw. De betrokkenen hebben een lijst van taken opgesteld en in de teamvergadering toegelicht. De verantwoordelijkheid voor de begeleiding van en zorg voor leerlingen blijft echter voor een belangrijk deel bij de groepsleerkrachten liggen. Ter ondersteuning van de groepsleerkrachten houdt men in de onderbouw maandelijks leerlingenbesprekingen, waarbij leerlingen die in de groep opvallen in het bouwteam worden besproken. De gedane suggesties resulteren meestal in een plan van aanpak. Er is echter weinig controle op de vraag of hiermee alle 'probleemleerlingen' voldoende in beeld worden gebracht. In de bovenbouw wordt nu eveneens met een vorm van leerlingenbespreking geëxperimenteerd. Uit de klassenadministratie blijkt onvoldoende welke plannen van aanpak en/of handelingsplannen er zijn en - vooral - welke gevolgen die hebben voor de pedagogisch-didactische aanpak. De extra zorg gaat voornamelijk uit naar de leerlingen met D- en E-scores in het leerlingvolgsysteem. Hoewel de school met deze leerlingen haar handen al vol heeft, betekent dit dat C-leerlingen minder aandacht kunnen krijgen. Het risico bestaat dat deze leerlingen afglijden naar D-niveau, hetgeen met meer aandacht wellicht voorkomen had kunnen worden. In een enkel geval heeft de inspectie zich afgevraagd of de leerling niet beter verwezen had kunnen worden naar het speciaal onderwijs. De gegeven extra begeleiding blijkt uiteindelijk te weinig resultaat op te leveren. De school wijst er echter op, dat het moeilijk is om ouders van het nut van deze weg te overtuigen.


14

4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Bij dit PKO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet.

De bevindingen van dit PKO leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de Inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een periodiek kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode vindt jaarlijks een onderzoek plaats, waarbij de school eenmaal wordt bezocht.


15

RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK RKBS "DE KAMELEON", LOC. VLEUTENSEWEG

Recommend Documents