Migranten met diabetes
OCE - 15 – 4 – 2015 Maria Sahakian diëtiste Maria van den Muijsenbergh, huisarts Pharos / Radboudumc
PROGRAMMA WORKSHOP
• Casus • Oorzaken minder goede zorguitkomsten • Wat helpt? • Nuttige adressen en materialen
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 2
Klik om een titel te maken
Casus • Mw. N 56 jaar, Turkse afkomst • 20 jaar in NL - spreekt bijna geen NL
• 7 jaar DM II, BMI 38, co- morbiditeit, veel medic • werkloos, slaapritme ontregeld
• komt weinig buiten, beweegt onvoldoende. • HB1Ac hoog, afvallen lukt niet
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 3
Oorzaken
• Herkenbaar? • Hoe zou het komen dat ze niet afvalt? • Aan welke oorzaken denkt u? • Welke knelpunten in deze zorg ervaart u?
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 4
Klik om een titel te maken
DM bij migranten • Incidentie DMII migranten 2-4 x hoger • Adipositas 3-4 x> • Slechtere uitkomst van zorg • Minder zelfmanagement (afvallen, bewegen) • Onjuist medicatie gebruik 2 - 3 x vaker
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 5
Klik om een titel te maken
Oorzaken • genetische verschillen • (migratie) stress -> DM / metabool syndroom
• gebrek aan kennis + laaggeletterdheid! • culturele verschillen • zorg sluit niet aan – communicatie – taalbarriere - laaggeletterdheid 4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 6
Gezondheidsverschillen Onderwijsniveau
4 mei 2015
Diabetes type 2
Basisonderwijs
11,6
vmbo, mbo1, avo
7,1
havo, vwo, mbo
4,0
Hbo
2,3
wo
1,7 Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 7
Gebrek ziekte inzicht • onbegrip / taboe chronische ziekte • geen klachten = niet ziek • niet accepteren ongeneeslijk • geen kennis menselijk lichaam • oorzaak stress -> geen medicatie nodig thuisland 4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 8
Klik om een titel te maken
Cultuur Voeding • sociaal gebeuren-> niet weigeren • vet en koolhydraatrijk (frisdrank, thee!) • Onregelmatige tijden • Ramadan
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 9
Klik om een titel te maken
Cultuur Bewegen lastig • dik is niet lelijk • sporten: – voor vrouwen ongewoon – alleen vrouwen onder elkaar – dichtbij huis
– geen geld voor sport – niet gewend te fietsen 4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 10
Cultuur Andere verwachtingen zorg • verwachten meer sturing • arts niet tegenspreken • spuiten = drugsverslaving / erg ziek
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 11
Casus vervolg • Wat zou u adviseren? • Waarmee hebt u goede ervaringen?
• Overleg 5 minuten met uw buurvrouw / -man
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 12
Casus vervolg Hoe ging het in de praktijk verder?
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 13
Wat helpt? Communicatie tips • vraag naar opleiding, taal, religie, gebruiken, • korte simpele zinnen • gebruik plaatjes • veronderstel geen biologische kennis • tolk! (vergoeding achterstandsfonds) • check wat patiënt begrepen heeft KNMG/LHV/NHG Kwaliteitsnorm tolkgebruik bij anderstaligen in de zorg 4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 14
Communicatie therapietrouw a. Vraag precies huidig gebruik medicatie = Hoe veel keer in de week neemt u ze niet in? = Wat vindt u van deze medicijnen? = Gebruikt u nog andere medicijnen of kruiden
= Bezoekt u wel eens een andere genezer = Praat u met andere mensen / familie over de diabetes Erik Beune, Culturally appropriate hypertension care; From patients’ perspectives towards practical tools , Utrecht 2010, p43 box1 en p 85 box 1 en 2 4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 15
b. vragen over verklaringsmodel diabetes = wat weet u van diabetes = waarom is het belangrijk? = Wat veroorzaakt diabetes? = Waarom hebt u het gekregen? = Wat betekent het voor u? = Hoe zal het met uw diabetes verder gaan? • =
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 16
Voorlichting • visueel, persoonlijk, herhalen • torso HEMA / V&D • groepsgericht (groepsconsult) • http://www.cbo.nl/webshop/verklarendewoordenlijst-diabetes • http://www.huisartsmigrant.nl/index.php/voorlichting-page/
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 17
Meer info • www.huisarts-migrant.nl • www.diabeteszelfindehand.nl • http://www.kennispleinchronischezorg.nl/docs/ KCZ/Interventies_gezondheidsvaardigheden_2 014.pdf
• http://www.slotervaartziekenhuis.nl/diabetes/In formatiefilms.aspx 4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 18
Klik om een titel te maken
Persoonsgerichte zorg PLUS - aandacht, nieuwsgierigheid, respect - kennis etnische en sociaal – culturele verschillen - communicatie aansluitend bij persoon
4 mei 2015
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 19
