RAADSBIJEENKOMST LELYSTAD SESSIE 8
Datum: Deelsessie: Doel:
11 juni 2013. 21.00 – 21.50 uur in de Presentatiezaal. Beeldvorming.
Onderwerp:
Criminaliteitsbeeld 2012.
Toelichting: Het criminaliteitsbeeld 2012 verschaft inzicht in de aard, omvang en trendmatige ontwikkeling van de geregistreerde criminaliteit in de regio Flevoland en in de gemeente Lelystad. De informatie uit het criminaliteitsbeeld kan worden gebruikt als input voor het beleid van de verschillende afnemers, waaronder het gemeentebestuur. In deze beeldvormende sessie wordt het criminaliteitsbeeld 2012 nader toegelicht. Behandeling: De sessie is gericht op het overbrengen van informatie naar raadsleden. Zij kunnen ook vragen stellen aan het college. Aan het eind concludeert de voorzitter of het voorstel voldoende is besproken of dat nog een tweede beeldvormende sessie nodig is. Genodigden: Raadsleden, het college en overige belangstellenden. Programma: Inleiding door de voorzitter. Toelichting door het college. Gelegenheid tot het stellen van vragen en discussie. Afsluiting door de voorzitter. Achterliggende stukken: Criminaliteitsbeeld 2012. Toelichting Voorzitter Griffier
: burgemeester Horselenberg. : raadslid Edwin Hers. : Irene Korting.
Contactadres:
[email protected]
0320 – 278 895.
Criminaliteitsbeeld 2012 Lelystad FVL-SPBO | GV-BKO
GF
| PAGINA 3
Colofon 2013 Politie Gooi – Flevoland PF 13.05792 Het Criminaliteitsbeeld 2012 is gemaakt door politie Flevoland, Stafdienst Politiële Beleidsondersteuning. Auteur: Remco Snel
Cijfers: Rinse Spits Dick Kerkdijk
CRIMINALITEITSBEELD 2012
INHOUDSOPGAVE | PAGINA 5
Inhoudsopgave Inleiding 1.1 Doelstelling 1.2 Methode 1.3 Leeswijzer
7 7 7 7
2
Flevoland 2.1 Inleiding 2.2 Misdrijvenratio 2.2.1 Misdrijvenratio 2.3 Regionaal criminaliteitsbeeld 2.3.1 Aangiften 2.3.2 Misdrijven 2.3.3 Veelvoorkomende misdrijven 2.3.4 Geweldscriminaliteit 2.4 Verdachten 2.4.1 Jeugdcriminaliteit 2.4.2 Verdachtencategorieën 2.4.3 Oververtegenwoordiging 2.5 Samenvatting
9 9 9 9 9 9 9 10 12 15 15 16 18 19
3
Lelystad 3.1 Inleiding 3.2 Misdrijvenratio 3.2.1 Misdrijvenratio 3.3 Criminaliteitsbeeld 3.3.1 Aangiften 3.3.2 Misdrijven 3.3.3 Veelvoorkomende misdrijven 3.3.4 Geweldscriminaliteit 3.4 Verdachten 3.4.1 Jeugdcriminaliteit 3.4.2 Verdachtencategorieën 3.4.3 Oververtegenwoordiging 3.5 Samenvatting
21 21 21 21 21 21 21 21 23 25 25 26 28 29
Bronnen BVH GIDS HKS DEX2000
31 31 31 32 32
CRIMINALITEITSBEELD 2012
INLEIDING | PAGINA 7
Inleiding 1.1
Doelstelling
Dit criminaliteitsbeeld verschaft inzicht in de aard, omvang en trendmatige ontwikkeling van de geregistreerde criminaliteit in de regio. Deze informatie kan gebruikt worden als input voor het beleid van de verschillende afnemers. Onder deze afnemers vallen het management van de eenheid, het bestuur van de gemeenten en het Openbaar Ministerie. Om de inhoud van het criminaliteitsbeeld zo zinvol mogelijk te maken, is het van belang dat deze aansluit bij de beleidsspeerpunten en veiligheidsprogramma’s van de verschillende afnemers.
1.2
Methode
Voor dit criminaliteitsbeeld is gebruik gemaakt van cijfermateriaal om de criminaliteit in de regio’s in kaart te brengen. Deze gegevens zijn afkomstig uit BVH en HKS. Voor de cijfers die afkomstig zijn uit BVH is het programma GIDS gebruikt. Met deze gegevens wordt de criminaliteitsontwikkeling van 2008 tot en met 2012 weergegeven voor de regio’s en per gemeente. Daarnaast wordt voor 2012 gekeken naar type misdrijven en verdachten.
1.3
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 wordt het criminaliteitsbeeld van Flevoland uiteengezet. Hoofdstuk 3 laat het criminaliteitsbeeld van Lelystad zien. In elk hoofdstuk is een tweedeling gemaakt in criminaliteitscijfers en verdachtencijfers. Aan het einde van elk hoofdstuk zijn in de samenvatting de belangrijkste resultaten weergegeven.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
FLEVOLAND| PAGINA 9
2
Flevoland
2.1
Inleiding
Dit hoofdstuk geeft inzicht in de aard, omvang en ontwikkeling van de criminaliteit in Flevoland in 2012. De nadruk ligt op de criminaliteitcijfers van de regio, waarbij er kort aandacht wordt besteed aan de verschillende gemeenten. Dit hoofdstuk geeft informatie over het regionale criminaliteitsbeeld en verdachtenbeeld.
2.2
Misdrijvenratio
2.2.1 Misdrijvenratio De misdrijvenratio geeft het aantal misdrijven per 1.000 inwoners weer. In Tabel 1 is de misdrijvenratio van 2012 en de vier voorgaande jaren weergegeven. De misdrijvenratio is het afgelopen jaar licht gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar, van 64,9 naar 63,0. Dit is lager dan in alle voorgaande jaren. Tabel 1 Misdrijvenratio Flevoland (aantal misdrijven per 1000 inwoners) 2008 74,0
2009 65,5
2010 64,7
2011 64,9
2012 63,0
Bron: GIDS en CBS-Statline
2.3
Regionaal criminaliteitsbeeld
2.3.1 Aangiften Het aantal opgenomen aangiften is in 2012 gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. Het aantal aangiften opgehelderd daarentegen steeg van 3.968 naar 4.400. Tabel 2 Aangiften Flevoland Aangiften Aangiften opgehelderd
2008 23.021
2009 22.734
2010 26.631
2011 27.634
2012 27.406
4.526
4.222
3.746
3.968
4.400
Bron: GIDS
2.3.2 Misdrijven1 Het aantal misdrijven is met 2 procent afgenomen van 25.448 naar 24.931. De geregistreerde criminaliteitscijfers per gemeente zijn weergegeven in Tabel 3. De daling van het totale aantal misdrijven is terug te zien in alle gemeenten. Relatief is de daling het grootst in Noordoostpolder (-7,6%) en Zeewolde (-6,5%)
1
Binnen het totaal aantal misdrijven vallen ook de zogenaamde haaldelicten, zoals alcohol in het verkeer en winkeldiefstal. Haaldelicten wil zeggen, dat hoe meer inspanning hierop wordt gepleegd hoe hoger het aantal misdrijven.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Tabel 3 Misdrijven per gemeente Almere Dronten Lelystad Noordoostpolder Urk Zeewolde Regio Flevoland
2008 15.292 2.411 6.052 2.377 778 1.128 28.038
2009 13.238 2.412 5.576 2.145 692 1.041 25.104
2010 13.594 2.235 5.284 2.047 737 1.199 25.096
2011 14.230 2.434 5.126 1.991 616 1.051 25.448
2012 14.014 2.407 5.096 1.839 592 983 24.931
% -1,5 -1,1 -0,6 -7,6 -3,9 -6,5 -2,0
Bron: GIDS
2.3.3 Veelvoorkomende misdrijven Bovenstaande paragrafen beschrijven de toe- of afname van de geregistreerde criminaliteit in 2012 ten opzichte van eerdere jaren. Deze paragraaf beschrijft de toe- of afname van geregistreerde misdrijven ten opzichte van 2011. Een overzicht van de tien meest voorkomende misdrijven is te zien in tabel 4. Vernieling cq zaakbeschadiging is het meest voorkomende misdrijf, gevolgd door overige vermogensdelicten, diefstal/inbraak woning en diefstal uit/vanaf motorvoertuigen. Tabel 4 10 meest voorkomende misdrijven Flevoland Misdrijven Vernieling cq. zaakbeschadiging Overige vermogensdelicten Diefstal/inbraak woning Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Diefstal van brom-, snor-, fietsen Verkeersongevallen Mishandeling Winkeldiefstal Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen Alcohol
2012 3.246 2.683 2.596 2.391 1.939 1.782 1.394 1.116 1.045 926
Bron: GIDS
Tabel 5 geeft een overzicht van de in 2012 gestegen en gedaalde misdrijven. De relatief sterkst gestegen misdrijven waren in 2012: zakkenrollerij, diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis en drugshandel. In absolute zin valt de stijging op van het aantal diefstallen uit/vanaf motorvoertuig. Dit aantal nam met 150 toe. Het aantal bedreigingen nam met 118 toe van 803 naar 921. De relatief sterkst gedaalde misdrijven waren in 2012: zedenmisdrijven, openlijk geweld persoon, vernieling cq zaakbeschadiging en straatroof. In absolute zin valt de afname van het aantal diefstal/inbraak bedrijven en instellingen en diefstal/inbraak woning op. Tabel 5 Gestegen en gedaalde misdrijven Flevoland Zakkenrollerij Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis Drugshandel Fraude
2011 476 294 565 720
2012 607 350 671 827
Absolute stijging 131 56 106 107
Stijgingspercentage 27,52% 19,05% 18,76% 14,86%
FLEVOLAND| PAGINA 11
Bedreiging Moord, doodslag Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Mishandeling Diefstal af/uit/van overige voertuigen Overige vermogensdelicten Overval Wapenhandel Diefstal van brom-, snor-, fietsen Verkeersongevallen Alcohol Diefstal/inbraak woning Winkeldiefstal Brand/ontploffing Diefstal van motorvoertuigen Overige misdrijven Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen Straatroof Vernieling cq. zaakbeschadiging Openlijk geweld (persoon) Zedenmisdrijf
803 95 2.240 1.316 340 2.592 52 128 1.931 1.824 946 2.682 1.167 168 318 962 1.203 327 4.012 148 138
921 103 2.390 1.394 359 2.682 53 129 1.939 1.782 920 2.590 1.116 160 293 859 1.045 265 3.245 118 94
118 8 150 78 19 90 1 1 8 -42 -26 -92 -51 -8 -25 -103 -158 -62 -767 -30 -44
14,69% 8,42% 6,70% 5,93% 5,59% 3,47% 1,92% 0,78% 0,41% -2,30% -2,75% -3,43% -4,37% -4,76% -7,86% -10,71% -13,13% -18,96% -19,12% -20,27% -31,88%
Bron: GIDS
2.3.3.1 Woninginbraken In 2012 is het aantal woninginbraken ten opzichte van 2011 gedaald van 2.682 naar 2.596. Het aantal pogingen tot woninginbraak steeg daarentegen van 860 naar 948. In Tabel 6 wordt het percentage geslaagde woninginbraken aangegeven. Het percentage geslaagde woninginbraken neemt over de jaren af. In 2012 nam het af van 67,9% naar 63,5%. Tabel 6 Aantal geslaagde woninginbraken Flevoland Misdrijven Pogingen Geslaagde diefstallen / inbraken woning % geslaagde diefstallen / inbraken woning
2008 1.718
2009 1.645
2010 2.153
2011 2.682
2012 2.596
370
401
650
860
948
1.348 78,5
1.244 75,6
1.503 69,8
1.822 67,9
1.648 63,5
Bron: GIDS
Tabel 7 geeft een overzicht van de woninginbraken per gemeente. De regionale daling van het aantal woninginbraken is alleen terug te zien in Almere (-7,6%) en Noordoostpolder (-15,3%). In Lelystad is een grote toename (15,2%) te zien. In Dronten, Urk en Zeewolde blijven de aantallen redelijk stabiel.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Tabel 7 Aantal woninginbraken per gemeente 2008 958
Almere
2009 872
2010 1.203
2011 1.810
2012 1.672
Dronten
80
95
145
146
150
Lelystad
502
456
599
434
500
Noordoostpolder
95
122
123
183
155
Urk
21
27
19
19
24
Zeewolde
62
73
64
90
95
Bron: GIDS
2.3.4 Geweldscriminaliteit Geweldsmisdrijven zijn onderverdeeld in verschillende categorieën. In Tabel 8 is de ontwikkeling van verschillende categorieën geweldsmisdrijven te zien. Het totaal aantal geweldsmisdrijven nam toe van 2.879 naar 2.950. Het meest voorkomende geweldsmisdrijf is nog steeds mishandeling. Dit aantal nam met bijna 6% toe tot 1.394. Het aantal moord,doodslag (inclusief pogingen) en het aantal bedreigingen namen ook toe. Het aantal zedenmisdrijven (-30,4%), openlijk geweld tegen personen (-20,3%) en straatroof (-19%) namen in 2012 af. Tabel 8 Geweldsmisdrijven Flevoland Zedenmisdrijf Moord,doodslag Openlijk geweld tegen personen Bedreiging Mishandeling Straatroof Overval Totaal aantal geweldsmisdrijven
2008 234 110 175 927 1.610 252 97 3.405
2009 158 82 126 844 1.477 231 76 2.994
2010 123 91 141 796 1.310 248 74 2.783
2011 138 95 148 803 1.316 327 52 2.879
2012 96 103 118 921 1.394 265 53 2.950
% -30,4 8,4 -20,3 14,7 5,9 -19,0 1,9 2,5
Bron: GIDS
Het aantal geweldsmisdrijven nam in 2012 toe met 2,5%. Grootste stijging vond plaats in Zeewolde (+17,7%), Dronten (+12,4%) en Urk (+9,3%). De toename in de andere gemeenten is kleiner. Tabel 9 Aantal geweldsmisdrijven per gemeente 2008 1.908
2009 1.639
2010 1.570
2011 1.728
2012 1.736
Dronten
222
192
125
153
172
Lelystad
894
763
719
687
707
Noordoostpolder
Almere
221
240
199
189
195
Urk
64
64
82
43
47
Zeewolde
96
96
88
79
93
Bron: GIDS
2.3.4.1 Huiselijk geweld Het totaal aantal misdrijven van huiselijk geweld steeg in 2012 met bijna 9 procent van 705 naar 768. (Tabel 10). De toename vond plaats in de gemeenten Almere (+35), Lelystad (+12), Noordoostpolder (+13), Urk (+7) en Zeewolde (+3). In Dronten daalde het aantal misdrijven van 38 naar 31.
FLEVOLAND| PAGINA 13
Tabel 10 Aantal misdrijven huiselijk geweld Almere Dronten Lelystad Noordoostpolder Urk Zeewolde Regio Flevoland
2008 590 50 225 48 4 27 944
2009 477 40 186 66 9 30 808
2010 413 24 201 47 11 23 719
2011 427 38 180 36 3 21 705
2012 462 31 192 49 10 24 768
% 8,2 -18,4 6,7 36,1 233,3 14,3 8,9
Bron: GIDS
2.3.4.2 Overvallen Het aantal overvallen is in 2012 min of meer gelijk gebleven in vergelijking met het voorgaande jaar. Er vonden in Flevoland 53 overvallen plaats. Het betrof 8 pogingen tot overval en 45 geslaagde overvallen. De meeste overvallen vinden plaats in Almere. Hier daalde het aantal van 35 naar 30. In Lelystad steeg het aantal overvallen van 9 naar 18. Dit is hoger dan in alle voorgaande jaren. In de overige gemeenten van Flevoland vindt een enkele overval plaats. Tabel 11 Aantal geslaagde overvallen Flevoland Misdrijven
2008 97
2009 76
2010 74
2011 52
2012 53
Pogingen
16
10
11
8
8
81 83,5
66 86,8
63 85,1
44 84,6
45 84,9
2010 59
2011 35
2012 30
Geslaagde overvallen % geslaagde overvallen Bron: GIDS
Tabel 12 Aantal overvallen per gemeente Almere
2008 80
2009 55
Dronten
0
2
3
3
1
Lelystad
16
14
10
9
18
Noordoostpolder
0
4
0
3
2
Urk
0
1
1
1
1
Zeewolde
1
0
1
1
1
Bron: GIDS
2.3.4.3 Straatroven Het aantal straatroven is in 2012 gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar van 327 naar 265. Het percentage geslaagde straatroven blijft ongeveer gelijk. Het gros van de straatroven vindt plaats in de gemeente Almere. Hier vindt ook de grootste daling plaats. In Lelystad neemt het aantal straatroven af van 41 naar 37. In Dronten vond een stijging plaats van 2 naar 5. Tabel 13 Aantal geslaagde straatroven Flevoland Misdrijven Pogingen Geslaagde straatroof % geslaagde straatroof Bron: GIDS
2008 252
2009 231
2010 248
2011 327
2012 265
32
41
35
38
32
220 87,3
190 82,3
213 85,9
289 88,4
233 87,9
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Tabel 14 Aantal straatroven per gemeente 2008 191
2009 171
2010 193
2011 278
2012 218
Dronten
10
7
1
2
5
Lelystad
Almere
44
47
52
41
37
Noordoostpolder
6
2
0
5
4
Urk
1
0
0
0
0
Zeewolde
0
4
2
1
1
Bron: GIDS
2.3.4.4 Verkeersongevallen Het totaal aantal verkeersongevallen daalde in 2012 met 1,6% van 3.757 naar 3.697. Alleen het aantal verlaten plaats na ongeval ( -4,3%) en het aantal aanrijdingen met uitsluitend materiële schade (-1,9%) namen af. Het aantal aanrijdingen met letsel nam toe van 207 naar 257, het aantal aanrijdingen met dodelijke afloop van 9 naar 11. Tabel 15 Verkeersongevallen Flevoland Aanrijdinguitsluitend materiële schade Aanrijding met letsel Aanrijding met dodelijke afloop Verlaten plaats na ongeval Totaal aantal verkeersongevallen Bron: GIDS
2008
2009
2010
2011
2012
%
1.824
1.826
1.764
1.642
1.611
-1,9
432 9 1.741 4.006
438 13 2.014 4.291
389 15 2.213 4.381
207 9 1.899 3.757
257 11 1.818 3.697
24,2 22,2 -4,3 -1,6
FLEVOLAND| PAGINA 15
2.4
Verdachten
In deze paragraaf wordt de verdachtenpopulatie uiteen gezet. Er wordt ingegaan op de algemene kenmerken en de categorieën jeugd, veelplegers en doelgroepen. De man-vrouw verdeling laat zien dat het mannelijk verdachtenaandeel iets daalt en het vrouwelijk verdachtenaandeel stijgt. 83% van de verdachten is van het mannelijk geslacht. Tabel 16 Totaal verdachten naar geslacht Flevoland Verdachte Man Vrouw Onbekend Totaal
2011 9.130 1.723 10 10.863
% 84,0 15,9 0,1 100
2012 9.101 1.857 5 10.963
% 83,0 16,9 0,1 100
Bron: GIDS
2.4.1 Jeugdcriminaliteit Het thema jeugd blijft voor de regio Flevoland een belangrijke beleidsprioriteit. De meest voorkomende leeftijdscategorie van de jeugdige verdachten is 18 tot en met 24 jaar. Tabel 17 geeft de meest voorkomende incidenten in de leeftijdscategorie 12 tot en met 17 jaar weer. In 2012 was het meest voorkomende delict in deze leeftijdscategorie winkeldiefstal. Ook weg overig en mishandeling worden vaak door verdachten uit deze leeftijdscategorie gepleegd. Het aantal gepleegde incidenten neemt over het algemeen wel af. Tabel 17 Meest voorkomende incidenten 12 t/m 17 jarigen Flevoland Winkeldiefstal Weg overig Mishandeling Restcategorie Vernieling cq. zaakbeschadiging Overige vermogensdelicten Diefstal/inbraak woning Openlijk geweld (persoon) Bedreiging Straatroof
2008 278 92 213 36 172 150 36 70 94 46
2009 238 139 166 37 184 94 38 53 73 20
2010 228 125 131 64 118 90 90 62 52 24
2011 206 134 118 78 101 94 58 54 53 49
2012 159 117 116 91 88 84 43 40 39 36
Bron: GIDS
Bij het aantal incidenten gepleegd door jongvolwassen in de leeftijdscategorie 18 tot en met 24 jaar staat alcohol in het verkeer bovenaan, gevolgd door weg overig en mishandeling. Onder weg overig valt voornamelijk rijden zonder rijbewijs.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Tabel 18 Meest voorkomende incidenten 18 t/m 24 jarigen Flevoland Alcohol Weg overig Mishandeling Drugshandel Restcategorie Winkeldiefstal Bedreiging Overige vermogensdelicten Vernieling cq. zaakbeschadiging Diefstal/inbraak woning
2008 300 169 338 172 116 170 169 175 181 71
2009 281 289 281 152 108 160 123 134 158 80
2010 275 281 270 191 141 193 124 141 164 96
2011 306 304 264 174 150 190 150 156 142 88
2012 279 276 269 235 223 162 140 129 126 81
Bron: GIDS
Tabel 19 geeft de woonplaats aan van verdachten (tot en met 24 jaar) die in Flevoland misdrijven gepleegd hebben. Uit deze tabel blijkt dat 75% van alle verdachten die een misdrijf gepleegd hebben in Flevoland ook in de regio woont. Een kwart van de verdachten komt dus van buiten Flevoland. Als naar de afzonderlijke gemeenten gekeken wordt valt op dat naar verhouding vooral Dronten veel last heeft van verdachten van buiten de regio. Wordt binnen de regio gekeken dan valt op dat Noordoostpolder relatief veel te maken heeft met verdachten uit Urk. Lelystad heeft relatief vaak te maken met verdachten uit Almere. Almere heeft relatief het meeste last van ‘eigen’ verdachten. Tabel 19 Woon- pleegplaats verdachten tot en met 24 jaar Flevoland Pleegplaats Almere 1.329
Dronten 5
Lelystad 43
Noordoostpolder 7
Urk 1
Zeewolde 3
Totaal 1.368
Dronten Lelystad Noordoostpolder Urk Zeewolde Totaal Flevoland Buiten de regio
2 35 1 0 7 1.374 383
149 10 3 0 2 169 189
13 419 3 3 0 481 126
8 8 186 24 0 233 93
0 0 11 179 0 191 9
0 3 0 0 102 108 49
167 462 198 199 107 2.501 839
Totaal
1.757
358
607
326
200
157
3.340
Woonplaats Almere
Bron: GIDS
2.4.2 Verdachtencategorieën Deze paragraaf geeft een overzicht van de stand van zaken met betrekking tot veelplegers en laat de cijfermatige ontwikkeling zien. De onderstaande formele definities geven weer wat wordt verstaan onder de verschillende categorieën: Definitie first offender: Een persoon die in zijn gehele criminele carrière in het peiljaar2 één proces-verbaal tegen zich zag opgemaakt.
2
Met peiljaar wordt de afgelopen 12 maanden aangeduid
FLEVOLAND| PAGINA 17
Definitie minderjarige meerpleger: Een persoon van 17 jaar of jonger die in zijn gehele criminele verleden twee tot vijf processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar. Definitie meerpleger: Een persoon van 18 jaar of ouder die in zijn gehele criminele verleden twee tot tien processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar. Definitie minderjarige veelpleger: Een persoon van 17 jaar of jonger die in zijn gehele criminele verleden meer dan vijf processenverbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar Definitie veelpleger: Een persoon van 18 jaar of ouder die in zijn gehele criminele verleden meer dan tien processenverbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar Definitie minderjarige zeer actieve veelpleger: Een persoon van 17 jaar of jonger die over een periode van vijf jaar (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt) meer dan vijf processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar. Definitie zeer actieve veelpleger: Een persoon van 18 jaar of ouder die over een periode van vijf jaar (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt) meer dan tien processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar. 2.4.2.1 Meerderjarige verdachten tabel 20 geeft een overzicht van het aantal meerderjarige verdachten verdeeld in categorieën. Om een zo zuiver mogelijk beeld te geven van het aantal verdachten per categorie in een jaar, is gekeken naar het aantal verdachten dat in december van dat jaar binnen de desbetreffende categorie valt. Er wordt volgens de definitie immers gekeken naar verdachten die het laatste proces verbaal in het peiljaar (de afgelopen 12 maanden) tegen zich zagen opgemaakt. De tabel laat in 2012 een toename zien van het aantal first offenders en van het aantal veelplegers. Het aantal meerplegers en het aantal zeer actieve veelplegers nemen af. Het aantal veelplegers is hoger dan in alle voorgaande jaren. Iets meer dan de helft (52%) van alle verdachten is first offender. Tabel 20 Aantal meerderjarige verdachten Flevoland First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 2.810 2.164 149 126
2009 2.770 2.248 187 136
2010 2.721 2.213 201 135
2011 2.723 2.340 221 155
2012 2.741 2.186 257 132
Bron: GIDS
In Tabel 21 wordt het aantal incidenten waarvoor meerderjarige verdachten verantwoordelijk zijn weergegeven. Het aantal incidenten waarvoor first offenders verantwoordelijk zijn neemt toe, evenals het aantal incidenten door veelplegers. Het aantal incidenten waarvoor meerplegers verantwoordelijk zijn daalt, terwijl het aantal incidenten van zeer actieve veelplegers ongeveer gelijk blijft. Meerplegers zijn verantwoordelijk voor de meeste incidenten (43%), gevolgd door first offenders (40%)
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Tabel 21 Aantal incidenten meerderjarigen3 Flevoland First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 2.949 3.369 332 599
2009 2.626 2.982 370 679
2010 2.573 2.906 391 565
2011 2.549 3.035 463 614
2012 2.612 2.795 484 609
Bron: GIDS
2.4.2.2 Minderjarige verdachten In Tabel 22 en 23 zijn het aantal verdachten en het aantal incidenten waarvoor deze verdachten verantwoordelijk zijn uitgesplitst naar categorie weergegeven. Het gaat hierbij om de verdachtencategorieën first offender, meerpleger, veelpleger en zeer actieve veelpleger. Tabel 22 laat zien dat het aantal minderjarige first offenders sinds 2009 een dalende trend vertoont, evenals het aantal meerplegers en het aantal zeer actieve veelplegers. Deze trend zet in 2012 door. Het aantal veelplegers nam in 2012 toe van 7 tot 11. Tabel 22 Aantal minderjarige verdachten Flevoland First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 867 637 7 140
2009 791 478 11 108
2010 621 472 13 90
2011 599 393 7 81
2012 555 318 11 61
Bron: GIDS
Tabel 23 laat het aantal incidenten zien dat gepleegd wordt door de verschillende minderjarige verdachten. Het aantal incidenten van first offenders, meerplegers en zeer actieve veelplegers vertoont een daling. Het aantal incidenten door veelplegers bleef nagenoeg gelijk. Tabel 23 Aantal incidenten minderjarigen Flevoland First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 712 773 9 346
2009 599 524 11 254
2010 507 585 14 218
2011 482 450 9 201
2012 446 347 3 131
Bron: GIDS
2.4.3 Oververtegenwoordiging Tabel 24 geeft naast het absolute aantal verdachten per doelgroep ook het aantal inwoners en het aantal verdachten per 1000 inwoners weer. Het grootste deel van de verdachten is van Nederlandse herkomst, gevolgd door verdachten van Surinaamse herkomst. De verdachtenratio geeft een beeld van de mate waarin doelgroepen oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteit. Verdachten met herkomst voormalig Oostblok zijn in Flevoland het meest oververtegenwoordigd. Hierop volgen verdachten van Antilliaanse of Arubaanse herkomst, verdachten met herkomst overig Afrika4 en verdachten van Marokkaanse afkomst.
3
Een kanttekening bij de tabel is dat er overlap tussen de categorieën mogelijk is. Dit komt doordat een persoon bijvoorbeeld in januari first offender kan zijn en verderop in het jaar meerpleger of veelpleger kan worden. De incidenten gepleegd door deze persoon worden dan in meerdere categorieën meegeteld. 4 Overige Afrika: Afrika minus de landen: Egypte, Ethiopië, Ghana, Kaapverdië, Marokko, Somalië en Zuid Afrika.
FLEVOLAND| PAGINA 19
Tabel 24 Aantal verdachten en ratio doelgroepen Flevoland Flevoland Nederland Suriname Marokko (voormalige) Ned. Antillen+Aruba Turkije West-Europa overig Afrika Midden-Oosten voormalig Oostblok overig Azië overig Amerika voormalig Joegoslavië Indonesië Noord-Amerika Oceanië
Verdachten 2099 398 286
Inwoners 285768 26634 10509
Ratio 7,35 14,94 27,21
226
7125
31,72
103 143 117 118 176 48 44 25 25 9 10
6153 13330 3973 6096 4816 2736 1778 1797 9497 1206 496
16,74 10,73 29,45 19,36 36,54 17,54 24,75 13,91 2,63 7,46 20,16
Bron: Dex-extractie en CBS Statline
2.5
Samenvatting
Misdrijven Het aantal misdrijven is met 2 procent afgenomen van 25.448 naar 24.931. Vernieling cq zaakbeschadiging is het meest voorkomende misdrijf, gevolgd door overige vermogensdelicten, diefstal/inbraak woning en diefstal uit/vanaf motorvoertuigen. De relatief sterkst gestegen misdrijven waren in 2012: zakkenrollerij, diefstal/inbraak box/garage/ schuur/tuinhuis en drugshandel. In absolute zin valt de stijging op van het aantal diefstallen uit/vanaf motorvoertuig. Dit aantal nam met 150 toe. Het aantal bedreigingen nam met 118 toe van 803 naar 921. De relatief sterkst gedaalde misdrijven waren in 2012: zedenmisdrijven, openlijk geweld persoon, vernieling cq zaakbeschadiging en straatroof. In absolute zin vallen de afname van het aantal diefstal/inbraak bedrijven en instellingen en diefstal/inbraak woning op. Woninginbraken In 2012 is het aantal woninginbraken ten opzichte van 2011 gedaald van 2.682 naar 2.596. Het aantal pogingen tot woninginbraak daarentegen steeg van 860 naar 948. Het percentage geslaagde woninginbraken nam over de jaren af. In 2012 nam het af van 67,9% tot 63,5%. Geweld Het totaal aantal geweldsmisdrijven nam toe van 2.879 naar 2.950. Het meest voorkomende geweldsmisdrijf is nog steeds mishandeling. Dit aantal nam met bijna 6% toe tot 1.394. Het aantal moord,doodslag (inclusief pogingen) en het aantal bedreigingen namen ook toe. Het aantal zedenmisdrijven (-30,4%), openlijk geweld tegen personen (-20,3%) en straatroof (-19%) namen in 2012 af. Verdachten De man-vrouw verdeling laat zien dat het mannelijk verdachtenaandeel iets daalt en het vrouwelijk verdachtenaandeel stijgt. 83% van de verdachten is van het mannelijk geslacht.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Jeugd In 2012 was het meest voorkomende delict van verdachten in de leeftijdscategorie 12 t/m 17 jaar winkeldiefstal. Ook weg overig en mishandeling worden vaak door verdachten uit deze leeftijdscategorie gepleegd. Het aantal gepleegde incidenten neemt over het algemeen wel af. Bij het aantal incidenten gepleegd door jongvolwassen in de leeftijdscategorie 18 tot en met 24 jaar staat alcohol in het verkeer bovenaan, gevolgd door weg overig en mishandeling. Onder weg overig valt voornamelijk rijden zonder rijbewijs. Verdachtencategorieën Voor wat betreft meerderjarige verdachten is een toename te zien van het aantal first offenders en van het aantal veelplegers. Het aantal meerplegers en het aantal zeer actieve veelplegers namen af. Het aantal veelplegers is hoger dan in alle voorgaande jaren. Iets meer dan de helft (52%) van alle verdachten is first offender. Het aantal minderjarige first offenders vertoont sinds 2009 een dalende trend, evenals het aantal minderjarige meerplegers en het aantal minderjarige zeer actieve veelplegers. Deze trend zet in 2012 door. Het aantal minderjarige veelplegers nam in 2012 toe van 7 tot 11. Oververtegenwoordiging Het grootste deel van de verdachten is van Nederlandse herkomst, gevolgd door verdachten van Surinaamse herkomst. Wordt gekeken naar oververtegenwoordigd in de criminaliteit dan valt op dat verdachten met herkomst voormalig Oostblok in Flevoland het meest oververtegenwoordigd zijn. Hierop volgen verdachten van Antilliaanse of Arubaanse herkomst, verdachten met herkomst overig Afrika en verdachten van Marokkaanse afkomst.
LELYSTAD | PAGINA 21
3
Lelystad
3.1
Inleiding
Dit hoofdstuk geeft inzicht in de aard, omvang en ontwikkeling van de criminaliteit in Lelystad in 2012. Hierbij gaat het om informatie over het criminaliteitsbeeld en verdachtenbeeld.
3.2
Misdrijvenratio
3.2.1 Misdrijvenratio De misdrijvenratio geeft het aantal misdrijven per 1.000 inwoners weer. In Tabel 1 is de misdrijvenratio van 2012 en de vier voorgaande jaren weergegeven. De misdrijvenratio is het afgelopen jaar gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. De dalende trend van de misdrijvenratio is daarmee verder voortgezet. Tabel 1 Misdrijvenratio Lelystad (aantal misdrijven per 1000 inwoners) 2008 82,8
2009 75,5
2010 70,8
2011 68,2
2012 67,7
Bron: GIDS en CBS-Statline
3.3
Criminaliteitsbeeld
3.3.1 Aangiften Het aantal opgenomen aangiften is in 2012 iets gestegen in vergelijking met het voorgaande jaar. Ook het aantal aangiften opgehelderd nam toe. Tabel 2 Aangiften Lelystad Aangiften Aangiften opgehelderd
2008 5.150
2009 5.062
2010 5.655
2011 5.464
2012 5.578
1.182
1.103
1.047
1.084
1.108
Bron: GIDS
3.3.2 Misdrijven5 Het aantal misdrijven is met 0,6% procent afgenomen van 5.126 naar 5.096. Hiermee zet de dalende trend van het aantal misdrijven door. Tabel 3 Misdrijven Lelystad Aantal misdrijven
2008 6.052
2009 5.576
2010 5.284
2011 5.126
2012 5.096
% -0,6
Bron: GIDS
3.3.3 Veelvoorkomende misdrijven Bovenstaande paragrafen beschrijven de toe- of afname van de geregistreerde criminaliteit in 2012 ten opzichte van eerdere jaren. Deze paragraaf beschrijft de toe- of afname van geregistreerde misdrijven ten opzichte van 2011. Een overzicht van de tien meest voorkomende misdrijven is te zien in 5
Binnen het totaal aantal misdrijven vallen ook de zogenaamde haaldelicten, zoals alcohol in het verkeer en winkeldiefstal. Haaldelicten wil zeggen, dat hoe meer inspanning hierop wordt gepleegd hoe hoger het aantal misdrijven.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
tabel 4. Overige vermogensdelicten is het meest voorkomende misdrijf, gevolgd door diefstal van brom-, snor-, en fietsen en diefstal/inbraak woning. Tabel 4 10 meest voorkomende misdrijven Lelystad Misdrijven Overige vermogensdelicten Diefstal van brom-, snor-, fietsen Diefstal/inbraak woning Vernieling cq. zaakbeschadiging Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Mishandeling Verkeersongevallen Winkeldiefstal Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen Bedreiging
2012 586 585 500 484 398 363 328 266 239 223
Bron: GIDS
Tabel 5 geeft een overzicht van de in 2012 gestegen en gedaalde misdrijven. De relatief sterkst gestegen misdrijven waren in 2012: overval, moord,doodslag en diefstal af/uit/van overige voertuigen. In absolute zin valt de stijging op van diefstal/inbraak woning. Voorts vallen de dalingen op van de zedenmisdrijven, openlijk geweld tegen personen en diefstal uit/vanaf motorvoertuigen. In absolute zin valt de daling op van het aantal vernieling cq zaakbeschadiging. Tabel 5 Gestegen en gedaalde misdrijven Lelystad Overval Moord, doodslag Diefstal af/uit/van overige voertuigen Diefstal/inbraak woning Overige misdrijven Winkeldiefstal Diefstal van motorvoertuigen Mishandeling Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen Bedreiging Zakkenrollerij Diefstal van brom-, snor-, fietsen Overige vermogensdelicten Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis Drugshandel Verkeersongevallen Wapenhandel Straatroof Vernieling cq. zaakbeschadiging Fraude Alcohol
2011 9 18 54 434 179 244 63 341 225 212 85 566 570 66 113 350 35 41 544 184 184
2012 18 24 69 500 202 266 68 363 239 223 89 585 586 67 112 328 32 37 484 162 160
Absolute stijging 9 6 15 66 23 22 5 22 14 11 4 19 16 1 -1 -22 -3 -4 -60 -22 -24
Stijgingspercentage 100,00% 33,33% 27,78% 15,21% 12,85% 9,02% 7,94% 6,45% 6,22% 5,19% 4,71% 3,36% 2,81% 1,52% -0,88% -6,29% -8,57% -9,76% -11,03% -11,96% -13,04%
LELYSTAD | PAGINA 23
Brand/ontploffing Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Openlijk geweld (persoon) Zedenmisdrijf
44 499 33 33
38 398 25 17
-6 -101 -8 -16
-13,64% -20,24% -24,24% -48,48%
Bron: GIDS
3.3.3.1 Woninginbraken In 2012 is het aantal woninginbraken ten opzichte van 2011 gestegen van 434 naar 500. Het aantal pogingen tot woninginbraak nam eveneens toe. In Tabel 6 wordt het percentage geslaagde woninginbraken aangegeven. Opvallend is dat het aantal geslaagde woninginbraken in 2012 afnam tot 69,4%. Tabel 6 Aantal geslaagde woninginbraken Lelystad 2008 502
Misdrijven Pogingen Geslaagde diefstallen / inbraken woning % geslaagde diefstallen / inbraken woning
2009 456
2010 599
2011 434
2012 500
83
106
163
115
153
419 83,5
350 76,8
436 72,8
319 73,5
347 69,4
Bron: GIDS
3.3.4 Geweldscriminaliteit Geweldsmisdrijven zijn onderverdeeld in verschillende categorieën. In Tabel 7 is de ontwikkeling van verschillende categorieën geweldsmisdrijven te zien. Het totaal aantal geweldsmisdrijven nam met 2,9% toe van 687 naar 707. Het meest voorkomende geweldsmisdrijf is nog steeds mishandeling. Het aantal mishandelingen nam toe van 341 naar 363. Ook het aantal bedreigingen nam toe met 5,2%. Het aantal moord, doodslag nam toe van 18 naar 24 en het aantal overvallen verdubbelde van 9 naar 18. Zedenmisdrijven, openlijk geweld tegen personen en straatroven namen in aantal af. Tabel 7 Geweldsmisdrijven Lelystad Zedenmisdrijf Moord,doodslag Openlijk geweld tegen personen Bedreiging Mishandeling Straatroof Overval Totaal aantal geweldsmisdrijven
2008 47 33 45 281 428 44 16 894
2009 36 25 36 242 363 47 14 763
2010 27 31 36 246 317 52 10 719
2011 33 18 33 212 341 41 9 687
2012 17 24 25 223 363 37 18 707
% -48,5 33,3 -24,2 5,2 6,5 -9,8 100 2,9
Bron: GIDS
3.3.4.1 Huiselijk geweld Het totaal aantal misdrijven van huiselijk geweld nam met 6,7% toe van 180 naar 192. Tabel 8 Aantal misdrijven huiselijk geweld Lelystad Aantal misdrijven Bron: GIDS
2008 225
2009 186
2010 201
2011 180
2012 192
% 6,7
CRIMINALITEITSBEELD 2012
3.3.4.2 Overvallen Het aantal overvallen is in 2012 gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar van 9 naar 18. Het betrof 15 geslaagde overvallen, waardoor het percentage geslaagde overvallen uitkwam op 83,3%. Tabel 9 Aantal geslaagde overvallen Lelystad 2008 16
Misdrijven Pogingen Geslaagde overvallen % geslaagde overvallen
2009 14
2010 10
2011 9
2012 18
3
3
2
0
3
13 81,3
11 78,6
8 80,0
9 100
15 83,3
Bron: GIDS
3.3.4.3 Straatroven De straatroven namen in 2012 iets in aantal af van 41 naar 37. Het betrof 33 geslaagde straatroven en 4 pogingen tot straatroof. Tabel 10 Aantal geslaagde straatroven Lelystad 2008 44
Misdrijven Pogingen Geslaagde straatroof % geslaagde straatroof
2009 47
2010 52
2011 41
2012 37
5
5
7
3
4
39 88,6
42 89,4
45 86,5
38 92,7
33 89,2
3.3.4.4 Verkeersongevallen Het totaal aantal verkeersongevallen daalde met 2,5% van 751 naar 732. De daling komt voor rekening van verlaten plaats na ongeval. Dit aantal daalde van 363 naar 340. Het aantal aanrijdingen met materiële schade bleef gelijk. Er vonden iets meer aanrijdingen met letsel plaats, terwijl het aantal aanrijdingen met dodelijke afloop gelijk bleef. Tabel 11 Verkeersongevallen Lelystad Aanrijdinguitsluitend materiële schade Aanrijding met letsel Aanrijding met dodelijke afloop Verlaten plaats na ongeval Totaal aantal verkeersongevallen Bron: GIDS
2008
2009
2010
2011
2012
%
428
393
374
346
346
0
107 2 251 788
74 2 378 847
77 2 431 884
40 2 363 751
44 2 340 732
10,0 0 -6,3 -2,5
LELYSTAD | PAGINA 25
3.4
Verdachten
In deze paragraaf wordt de verdachtenpopulatie uiteen gezet. Er wordt ingegaan op de algemene kenmerken en de categorieën jeugd, veelplegers en doelgroepen. De man-vrouw verdeling laat zien dat het mannelijk verdachtenaandeel licht daalt en het vrouwelijk verdachtenaandeel licht stijgt. Ruim 80% van de verdachten is van het mannelijk geslacht. Het totaal aantal verdachten nam iets af van 2.519 naar 2.491. Tabel 12 Totaal verdachten naar geslacht Lelystad Verdachte Man Vrouw Onbekend Totaal
2011 2.064 451 4 2.519
% 81,9 17,9 0,2 100
2012 2.027 464 0 2.491
% 81,4 18,6 0 100
Bron: GIDS
3.4.1 Jeugdcriminaliteit Het thema jeugd blijft voor de regio Flevoland een belangrijke beleidsprioriteit. De meest voorkomende leeftijdscategorie van de jeugdige verdachten is 18 tot en met 24 jaar. Tabel 13 geeft de meest voorkomende incidenten in de leeftijdscategorie 12 tot en met 17 jaar weer. In 2012 was het meest voorkomende delict in deze leeftijdscategorie winkeldiefstal, gevolgd door mishandeling en overige vermogensdelicten. Tabel 13 Meest voorkomende incidenten 12 t/m 17 jarigen Lelystad Winkeldiefstal Mishandeling Overige vermogensdelicten Weg overig Vernieling cq. zaakbeschadiging Restcategorie Diefstal/inbraak woning Openlijk geweld (persoon) Bedreiging Vuurwerk
2008 34 63 34 10 38 6 11 20 26 0
2009 53 41 23 16 19 8 9 15 18 0
2010 37 26 32 13 19 4 34 12 18 2
2011 37 30 24 9 19 13 8 12 17 2
2012 24 23 23 14 12 11 10 9 9 8
Bron: GIDS
Bij het aantal incidenten gepleegd door jongvolwassen in de leeftijdscategorie 18 tot en met 24 jaar staat mishandeling bovenaan, gevolgd door weg overig en overige vermogensdelicten. Onder weg overig valt voornamelijk rijden zonder rijbewijs.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Tabel 14 Meest voorkomende incidenten 18 t/m 24 jarigen Lelystad Mishandeling Weg overig Overige vermogensdelicten Winkeldiefstal Restcategorie Bedreiging Diefstallen Alcohol Drugshandel Vernieling cq. zaakbeschadiging
2008 94 37 42 33 19 58 0 48 19 34
2009 57 45 40 40 15 42 2 38 22 23
2010 62 38 44 54 23 25 0 26 21 43
2011 59 54 42 40 17 26 0 43 36 27
2012 70 59 39 38 35 30 30 27 26 23
Bron: GIDS
3.4.2 Verdachtencategorieën Deze paragraaf geeft een overzicht van de stand van zaken met betrekking tot veelplegers en laat de cijfermatige ontwikkeling zien. De onderstaande formele definities geven weer wat wordt verstaan onder de verschillende categorieën: Definitie first offender: Een persoon die in zijn gehele criminele carrière in het peiljaar6 één proces-verbaal tegen zich zag opgemaakt. Definitie minderjarige meerpleger: Een persoon van 17 jaar of jonger die in zijn gehele criminele verleden twee tot vijf processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar. Definitie meerpleger: Een persoon van 18 jaar of ouder die in zijn gehele criminele verleden twee tot tien processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar. Definitie minderjarige veelpleger: Een persoon van 17 jaar of jonger die in zijn gehele criminele verleden meer dan vijf processenverbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar Definitie veelpleger: Een persoon van 18 jaar of ouder die in zijn gehele criminele verleden meer dan tien processenverbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar Definitie minderjarige zeer actieve veelpleger: Een persoon van 17 jaar of jonger die over een periode van vijf jaar (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt) meer dan vijf processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar. Definitie zeer actieve veelpleger: Een persoon van 18 jaar of ouder die over een periode van vijf jaar (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt) meer dan tien processen-verbaal tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste één in het peiljaar.
6
Met peiljaar wordt de afgelopen 12 maanden aangeduid
LELYSTAD | PAGINA 27
3.4.2.1 Meerderjarige verdachten Tabel 15 geeft een overzicht van het aantal meerderjarige verdachten verdeeld in categorieën. Om een zo zuiver mogelijk beeld te geven van het aantal verdachten per categorie in een jaar, is gekeken naar het aantal verdachten dat in december van dat jaar binnen de desbetreffende categorie valt. Er wordt volgens de definitie immers gekeken naar verdachten die het laatste proces verbaal in het peiljaar (de afgelopen 12 maanden) tegen zich zagen opgemaakt. De tabel laat in 2012 een afname zien van het aantal first offenders, meerplegers en zeer actieve veelplegers. Het aantal veeplegers nam iets toe van 74 naar 81. Tabel 15 Aantal meerderjarige verdachten Lelystad First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 559 553 49 43
2009 546 591 62 51
2010 470 588 67 58
2011 547 609 74 57
2012 509 588 81 50
Bron: GIDS
In tabel 16 wordt het aantal incidenten waarvoor meerderjarige verdachten verantwoordelijk zijn weergegeven. Het aantal incidenten waarvoor first offenders verantwoordelijk zijn neemt af, evenals het aantal incidenten door veelplegers. Meerplegers en zeer actieve veelplegers zijn in 2012 voor iets meer incidenten verantwoordelijk. Meerplegers zijn verantwoordelijk voor de meeste incidenten. (47%) Tabel 16 Aantal incidenten meerderjarigen7 Lelystad First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 587 857 121 205
2009 529 811 126 298
2010 435 772 122 228
2011 503 746 155 215
2012 491 753 133 217
Bron: GIDS
3.4.2.2 Minderjarige verdachten In Tabel 17 en 18 zijn het aantal verdachten en het aantal incidenten waarvoor deze verdachten verantwoordelijk zijn uitgesplitst naar categorie weergegeven. Het gaat hierbij om de verdachtencategorieën first offender, meerpleger, veelpleger en zeer actieve veelpleger. Tabel 17 laat zien dat het aantal minderjarige first offenders is gedaald van 113 naar 86. Het aantal meerplegers daalde van 84 naar 65, het aantal zeer actieve veelplegers van 21 naar 12. In Lelystad werden 4 veelplegers geconstateerd in 2012. Tabel 17 Aantal minderjarige verdachten Lelystad First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 176 156 2 41
2009 152 99 2 34
2010 104 94 1 27
2011 113 84 3 21
2012 86 65 4 12
Bron: GIDS
7
Een kanttekening bij de tabel is dat er overlap tussen de categorieën mogelijk is. Dit komt doordat een persoon bijvoorbeeld in januari first offender kan zijn en verderop in het jaar meerpleger of veelpleger kan worden. De incidenten gepleegd door deze persoon worden dan in meerdere categorieën meegeteld.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Tabel 18 laat het aantal incidenten zien dat gepleegd wordt door de verschillende minderjarige verdachten. In alle verdachtencategorieën nam het aantal incidenten af. Vooral zeer actieve veelplegers pleegden veel minder incidenten. Tabel 18 Aantal incidenten minderjarigen8 Lelystad First offender Meerpleger Veelpleger Zeer actieve veelpleger
2008 147 174 2 100
2009 121 112 1 60
2010 92 125 0 79
2011 99 86 2 57
2012 78 66 1 23
Bron: GIDS
3.4.3 Oververtegenwoordiging Tabel 19 geeft naast het absolute aantal verdachten per doelgroep ook het aantal inwoners en het aantal verdachten per 1000 inwoners weer. Het grootste deel van de verdachten is van Nederlandse herkomst, gevolgd door verdachten van Surinaamse herkomst. De verdachtenratio geeft een beeld van de mate waarin doelgroepen oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteit. Verdachten met een Antilliaanse herkomst zijn in Lelystad het meest oververtegenwoordigd. Hierop volgen verdachten uit overig Amerika, Marokko en overig Afrika. Overige Afrika is Afrika minus de landen: Egypte, Ethiopië, Ghana, Kaapverdië, Marokko, Somalië en Zuid Afrika. Tabel 19 Aantal verdachten en ratio doelgroepen Lelystad Lelystad Nederland Suriname Marokko (voormalige) Ned. Antillen+Aruba Turkije West-Europa overig Afrika Midden-Oosten voormalig Oostblok overig Azië overig Amerika voormalig Joegoslavië Indonesië Noord-Amerika Oceanië
Verdachten 385 72 48
Inwoners 54124 4353 2251
Ratio 7,11 16,54 21,32
51
1740
29,31
34 44 14 12 15 10 6 8 7 1 1
1890 2862 735 635 926 604 278 433 1957 224 102
17,99 15,37 19,05 18,90 16,20 16,56 21,58 18,48 3,58 4,46 9,80
Bron: Dex-extractie en CBS Statline
8
Een kanttekening bij de tabel is dat er overlap tussen de categorieën mogelijk is. Dit komt doordat een persoon bijvoorbeeld in januari first offender kan zijn en verderop in het jaar meerpleger of veelpleger kan worden. De incidenten gepleegd door deze persoon worden dan in meerdere categorieën meegeteld.
LELYSTAD | PAGINA 29
3.5
Samenvatting
Misdrijven Het aantal misdrijven is met 0,6% procent afgenomen van 5.126 naar 5.096. Hiermee zet de dalende trend van het aantal misdrijven door. Overige vermogensdelicten is het meest voorkomende misdrijf, gevolgd door diefstal van brom-, snor-, en fietsen en diefstal/inbraak woning De relatief sterkst gestegen misdrijven waren in 2012: Overval, moord,doodslag en diefstal af/uit/van overige voertuigen. In absolute zin valt de stijging op van diefstal/inbraak woning. Voorts vallen de dalingen op van de zedenmisdrijven, openlijk geweld tegen personen en diefstal uit/vanaf motorvoertuigen. In absolute zin valt de daling op van het aantal vernieling cq zaakbeschadiging. Woninginbraken In 2012 is het aantal woninginbraken ten opzichte van 2011 gestegen van 434 naar 500. Het aantal pogingen tot woninginbraak nam eveneens toe. Opvallend is dat het aantal geslaagde woninginbraken in 2012 afnam tot 69,4%. Geweld Het totaal aantal geweldsmisdrijven nam met 2,9% toe van 687 naar 707. Het meest voorkomende geweldsmisdrijf is nog steeds mishandeling. Het aantal mishandelingen nam toe van 341 naar 363. Ook het aantal bedreigingen nam toe met 5,2%.Het aantal moord, doodslag nam toe van 18 naar 24, het aantal overvallen verdubbelde van 9 naar 18. Zedenmisdrijven, openlijk geweld tegen personen en straatroven namen in aantal af. Verdachten De man-vrouw verdeling laat zien dat het mannelijk verdachtenaandeel licht daalt en het vrouwelijk verdachtenaandeel licht stijgt. Ruim 80% van de verdachten is van het mannelijk geslacht. Het totaal aantal verdachten nam iets af van 2.519 naar 2.491. Jeugd In 2012 was het meest voorkomende delict in de leeftijdscategorie 12 t/m 17 jaar winkeldiefstal, gevolgd door mishandeling en overige vermogensdelicten. Bij het aantal incidenten gepleegd door jongvolwassen in de leeftijdscategorie 18 tot en met 24 jaar staat mishandeling bovenaan, gevolgd door weg overig en overige vermogensdelicten. Onder weg overig valt voornamelijk rijden zonder rijbewijs. Verdachtencategorieën Voor wat betreft meerderjarige verdachten valt een afname te zien van het aantal first offenders, meerplegers en zeer actieve veelplegers. Het aantal veeplegers nam iets tot van 74 naar 81. Het aantal minderjarige first offenders is gedaald van 113 naar 86. Het aantal meerplegers daalde van 84 naar 65, het aantal zeer actieve veelplegers van 21 naar 12. In Lelystad werden 4 veelplegers geconstateerd in 2012. Oververtegenwoordiging Het grootste deel van de verdachten is van Nederlandse herkomst, gevolgd door verdachten van Surinaamse afkomst. Wordt gekeken naar de oververtegenwoordiging binnen bevolkingsgroepen dan valt op dat verdachten met een Antilliaanse herkomst het meest oververtegenwoordigd zijn. Hierop volgen verdachten uit overig Amerika, Marokko en overig Afrika.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
BRONNEN | PAGINA 31
Bronnen In deze criminaliteitsbeeldanalyse zijn een aantal bronnen geraadpleegd om de data te leveren. Deze worden hieronder besproken.
BVH De politiekorpsen Flevoland en Gooi en Vechtstreek registreren alle meldingen, aangiften, incidenten, enzovoorts in het bedrijfsprocessensysteem BVH9. In BVH kunnen zowel incidentgegevens teruggevonden worden als verdachten- en slachtoffergegevens. Dit systeem is daarom een van de belangrijkste bronnen voor de analyse van geregistreerde criminaliteitscijfers in dit rapport. Hoewel deze bron vanwege de beschikbaarheid en de hoeveelheid gegevens voor veel analyses de belangrijkste bron is, kunnen wel een paar kanttekeningen worden gezet. Voor de volledigheid worden die onderaan kort besproken .
GIDS GIDS (Geïntegreerde Interactieve Databank voor Strategische bedrijfsinformatie) is een programma dat het mogelijk maakt om de informatie uit BVH te gebruiken voor managementinformatie en (strategische) analyses. In het programma is informatie uit BVH bewerkt, zodat het gecategoriseerd kan worden volgens het INP-model (Informatiemodel Nederlandse Politie). Het INP model is een model voor de presentatie van informatie over de politieregio’s op een landelijk vergelijkbare wijze. Dit ordeningsmodel wordt door alle korpsen in Nederland gehanteerd. Het onderscheidt resultaatgebieden, deelgebieden, reikwijdte, indicatoren en meetinstrumenten. De resultaatgebieden zijn vier categorieën waarbinnen de resultaten van politiewerk gegroepeerd worden. Voor de beschrijving van de criminaliteit worden alleen de eerste drie gebruikt. Deze drie resultaatgebieden zijn: • Veiligheid: Het resultaatgebied veiligheid is opgezet vanuit het gezichtspunt van de burger. Wat overkomt de burger persoonlijk? Waarvan wordt hij direct slachtoffer? • Leefbaarheid: Het resultaatgebied leefbaarheid heeft betrekking op de directe omgeving van de burger. Wat neemt de burger in zijn directe omgeving aan problemen waar? Waar heeft hij last van? • Maatschappelijke integriteit: Het resultaatgebied maatschappelijke integriteit bevat ook onderwerpen die te maken hebben met veiligheid. Deze onderwerpen bezien veiligheid echter vanuit de optiek van een veilige samenleving in plaats van de optiek van persoonlijk slachtofferschap. Onder dit resultaatgebied zijn veiligheidsproblemen te plaatsen die aandacht krijgen omdat ze als maatschappelijk ongewenst worden gezien, ook al wordt de burger niet direct zelf slachtoffer. De bovenstaande resultaatgebieden zijn onderverdeeld in deelgebieden die vervolgens weer onderverdeeld zijn in reikwijdtes. Zo is het resultaatgebied Veiligheid onder andere onderverdeeld in de deelgebieden huis, straat, weg en lichamelijke integriteit. Veiligheid huis is bijvoorbeeld weer onderverdeeld in diefstal/inbraak woning en diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis. Zo zijn alle vormen van criminaliteit ingedeeld.
9
Basisvoorziening Veiligheid en Handhaving. Dit is het landelijke bedrijfsprocessensysteem dat is ingevoerd ter vervanging van de eerder gehanteerde systemen; X-Pol, BPS en Genesys.
CRIMINALITEITSBEELD 2012
Door het gebruik van GIDS is het mogelijk om periodieke of geografische overzichten te maken die het mogelijk maken om te vergelijken tussen verschillende jaren of gebieden. Naast de regionale database bestaat ook een landelijke database GIDS, die het mogelijk maakt om tussen verschillende regio’s te vergelijken. Omdat deze landelijke database tot voor kort nog niet door alle korpsen gevuld werd, is benchmarking (vergelijken) over een langere periode voor 2007 nog niet goed mogelijk. In de komende jaren zal dit wel zo zijn.
HKS Het HerkennigsDienstSysteem (HKS) is een ander registratiesysteem van de regionale politiekorpsen. Naast de regiokorpsen vult ook het KLPD een eigen HKS. In HKS zit een aangiften deel en een verdachten deel. Wanneer tegen een persoon een proces-verbaal wordt opgemaakt wordt dit geregistreerd in HKS. Deze registratie wordt antecedent genoemd. Van de verdachten wordt in HKS een aantal gegevens geregistreerd zoals sekse, leeftijd, verslavingsindicatie, nationaliteit en geboorteland. Deze gegevens worden in deze rapportage gebruikt voor de analyse van de verdachtengegevens.
DEX2000 DEX2000 is het programma dat informatie uit HKS bewerkt om (strategische) analyses te maken. Per korps en per gemeente kunnen dergelijke overzichten gemaakt worden. In deze rapportage zijn de daderprofielen uit DEX2000 gebruikt om inzicht te krijgen in de kenmerken van de daders in HKS.