KO N I N K L I J K E
TE N CATE
N V J A A RV E R S L A G
19 9 9
KONINKLIJKE TEN CATE NV Raad van Bestuur
Concerndiensten
Hoogwaardig Textiel
Rubber
Kunststoffen
In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
Omzet Bedrijfsresultaat Netto geïnvesteerd vermogen Mensjaren
329 25 168 1.694
238 10 60 * 1.402
Ten Cate Advanced Textiles Ten Cate Plastics Processing beschermende weefsels
caps voor spuitbussen
tent- en zonweringsdoek
sluitingen
componenten voor de lucht- en ruimtevaart
klantspecifieke verpakkingen
antiballistische materialen
technische producten voor industrie, land- en tuinbouw
tussenvoeringen voor de confectie-industrie
Synbra etiketten voor de grafische industrie Ten Cate Nicolon Europa weefsels voor de weg- en waterbouw, agrarische markt en civiele bouw
isolatie voor de bouw verpakkingen voor food en non-food trays en potten voor de tuinbouw
weefsels voor de tapijtindustrie kunstgrasgarens Ten Cate Nicolon USA weefsels en non-wovens voor de recreatie- en de agrarische markt en voor de weg- en waterbouw vocht- en ijswerende materialen voor de bouw
* Exclusief Synbra
97 9 50 833 Ten Cate Enbi componenten voor kantoormachines
INHOUDSOPGAVE Algemeen 2 3 4 5 6 9 14 17 18 21 21 24 26 Jaarrekening 28 30 31 31 34 37 40 42 44 44 Overige gegevens 48 49 50 52 53 54 56
Bestuurlijke gegevens Ondernemingsverklaring Informatie over het aandeel Koninklijke Ten Cate nv Kerngegevens Koninklijke Ten Cate nv Verslag van de raad van commissarissen Verslag van de raad van bestuur Financieel overzicht Personeel & Organisatie Kennis, kwaliteit en milieu Activiteiten Sector Hoogwaardig Textiel Sector Kunststoffen Sector Rubber
Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en verliesrekening Toelichting Grondslagen voor de consolidatie, waardering en resultatenbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Kasstroomoverzicht Vennootschappelijke balans Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Toelichting op de vennootschappelijke balans
Accountantsverklaring Rapport van de Trustee Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate Statutaire regeling met betrekking tot de winstverdeling Voorstel winstbestemming Tien jaren Koninklijke Ten Cate nv Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31 december 1999
The annual report of Royal Ten Cate is also available in English. Copies of this report will gladly be supplied on request. Information is also available on our website (www.tencate.com).
1
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
BESTUURLIJKE GEGEVENS Raad van commissarissen
1 2
Jaar aantreden
Einde huidige termijn
Mr. R.J. Nelissen (68) Voorzitter 1/2 1993 (teruggetreden als lid en voorzitter per 1-1-2000) oud-voorzitter raad van bestuur ABN-AMRO Bank nv 1996 Dr. ir. A.W. Veenman (52) Waarnemend voorzitter 1/2 voorzitter raad van bestuur Stork N.V. Drs. P.P.A.I. Deiters (56) 1998 oud-directeur Berghaus International Fashion Drs. C.J.A.J.M. van Gestel (61) 1 1985 oud-directeur AdviesGroep Diemen & Van Gestel F.J. de Wit (60) 2 1988 oud-voorzitter raad van bestuur nv KNP BT Drs. J.B. Wolters (49) 1 1992 directeur Schuttersveld nv
2001
2000
2002 2001 2000 2000
lid van de financiële commissie lid van de honoreringscommissie
Raad van bestuur Ir. L. de Vries (48) Concern-/Groepsdirecteuren Drs. L.J. Kuipers (57) Concerndirecteur personeel & organisatie Drs. J. Lock (53) Concerndirecteur financiën & administratie D.C. Clarke (41) Groepsdirecteur Ten Cate Nicolon Europa en USA Ir. C. de Korver (48) Groepsdirecteur Ten Cate Enbi Ing. J.B. Kroeze (41) Groepsdirecteur Ten Cate Plastics Processing Ir. L. de Vries (48) Groepsdirecteur Ten Cate Advanced Textiles
2
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
ONDERNEMINGSVERKLARING Koninklijke Ten Cate is industrieel toeleverancier van componenten en halffabrikaten op het terrein van hoogwaardig textiel, kunststoffen en rubber. De onderneming ontwikkelt, produceert en verkoopt deze producten in nauw overleg met haar afnemers. Deze zijn werkzaam in niches binnen de confectieen tapijtindustrie, de vliegtuigbouw en ruimtevaart, de recreatiesector, de bouw, weg- en waterbouw, de verpakkings- en voedingsmiddelenindustrie, de land- en tuinbouw en de kantoormachine-industrie. Deze spreiding is gebaseerd op weloverwogen beleid en wordt als positief beoordeeld. De jaaromzet bedraagt € 666 miljoen. De omzet wordt voor circa 70% gerealiseerd in Europa, voor circa 20% in Noord-Amerika en voor 10% elders in de wereld. Koninklijke Ten Cate is genoteerd aan de Amsterdamse Effectenbeurs. Doelstelling Koninklijke Ten Cate streeft naar een winstgevende groei, die leidt tot vergroting van de aandeelhouderswaarde. De winstdoelstelling voor de middellange termijn is een jaarlijkse groei van gemiddeld 10%. Investeringen en nieuwe activiteiten dienen een rendement op netto geïnvesteerd vermogen te behalen van ten minste 15%. De onderneming streeft naar een eigen vermogen van 35% van het balanstotaal. Strategie De strategie van Koninklijke Ten Cate is gericht op groei door het stimuleren van veelbelovende bedrijven, innovatie en verbetering van processen en producten teneinde onderscheidend vermogen te genereren, alsmede door het verlenen van een hoog logistiek en serviceniveau. Daarnaast wil Ten Cate haar strategische marktposities versterken door acquisitie van ondernemingen met vergelijkbare of complementaire activiteiten, die toegevoegde waarde leveren of bestaande activiteiten versterken. De onderneming richt zich hierbij op winstgevende marktniches en voert een dynamisch portfoliomanagement. Medewerkers Koninklijke Ten Cate heeft productievestigingen in tien landen op drie continenten: Noord-Amerika, Europa en Azië. De onderneming heeft circa 4.000 medewerkers. Koninklijke Ten Cate wil haar medewerkers werk bieden waarin zij zich kunnen ontplooien en voldoening vinden, en waarvoor zij adequaat beloond worden.
3
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
INFORMATIE OVER HET AANDEEL KONINKLIJKE TEN CATE NV Belangrijke data in 2000 28 februari Persconferentie en bijeenkomst voor beleggingsanalisten 30 maart Algemene vergadering van aandeelhouders in de Twentse Schouwburg te Enschede 3 april Notering ex-dividend en start keuzeperiode 17 april Einde keuzeperiode en vaststelling omwisselingsverhouding 20 april Betaalbaarstelling contant dividend of levering aandelen 24 augustus Publicatie halfjaarcijfers 2000 Persconferentie en bijeenkomst voor beleggingsanalisten Wet Melding Zeggenschap De per 1 januari 2000 bij Koninklijke Ten Cate bekende meldingen in het kader van de Wet Melding Zeggenschap betreffen: Minefa Holdings bv (Farinvest) 8,9% Delta Lloyd levensverzekering nv 6,5% Dividend Het dividendbeleid is erop gericht om, over een reeks van jaren genomen, circa 40% van de netto winst uit te keren in de vorm van dividend. Het dividendvoorstel luidt: uitkering van een contant dividend van f 4,20 (€ 1,906) per gewoon aandeel, of naar keuze een uitkering in gewone aandelen ten laste van de fiscaalvrije agioreserve of desgewenst ten laste van de overige reserves. De omvang van het keuzedividend, dat 2 à 5% onder het contante dividend zal liggen, zal na afloop van de keuzeperiode op 17 april 2000 bekend worden gemaakt. Spreiding aandelenbezit Op basis van een representatieve steekproef is vastgesteld dat het aandeel Ten Cate eind 1999 de volgende geografische spreiding kende: Nederland België/Luxemburg Duitsland Verenigd Koninkrijk Zwitserland Verenigde Staten Overige landen Totaal
70% 9% 10% 1% 3% 3% 4% 100%
Telefoon- en faxnummers Externe Betrekkingen Telefoon: +31 546 544 313 Fax: +31 546 81 41 45 Investor Relations Telefoon: +31 546 544 350 Fax: +31 546 82 89 07 E-mail:
[email protected] www.tencate.com
Berekening fully diluted Stand eind 1998 en 1999 (ongewijzigd) Mogelijke toename: – als gevolg van conversie: – als gevolg van optierechten per 2-1-2000 – ingekochte aandelen ten behoeve van opties Aantal aandelen fully diluted per 2-1-2000
4.522.584 405.515 97.000 – 74.000 4.951.099
Daarna zijn op 9 februari 2000 41.000 nieuwe managementopties uitgegeven.
4
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
KERNGEGEVENS KONINKLIJKE TEN CATE NV 45 In miljoenen euro’s In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1999
1998
665,5 40,9 21,6 21,6 8,6
632,9 34,5 17,1 – 42,0 6,2
Ratio’s Bedrijfsresultaat in % omzet 6,1% Rentabiliteit op eigen vermogen 16,9% Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen1 13,5%
5,4% – 27,8% 11,5%
37,5
Resultatenrekening Netto omzet Bedrijfsresultaat Netto resultaat voor buitengewone lasten Netto resultaat Dividend (bij f 4,20 (€ 1,906) contant)
30 22,5 15 7,5 0 - 45
Overige gegevens Eigen vermogen garantievermogen/totaal vermogen
95 96 97 98 99 Bedrijfsresultaat Netto winst voor btgw. lasten Netto winst
130,5 41%
125,0 38%
34,6 33,7 30,1 51,7
0,5 29,2 27,9 – 14,1
3.970
3.886
4,78 4,78
3,78 – 9,34
Dividend Cash flow Eigen vermogen
1,91 11,43 28,85
1,36 – 3,14 27,63
Hoogste koers Laagste koers Slotkoers
38,30 28,00 37,50
41,29 20,42 29,04
Aantal aandelen ultimo x 1.000 Beurswaarde ultimo
4.523 170
4.523 131
50
Acquisities Investeringen Netto afschrijvingen Cash flow
40
Aantal mensjaren ultimo*
30
Kengetallen per aandeel van f 20,-
20
Winst Winst voor buitengewone lasten Netto resultaat
60 In miljoenen euro’s
10 0 - 20 95 96 97 98 99 Cash flow Investeringen Netto afschrijvingen 12,5 In euro’s per aandeel 10 7,5 5 2,5 0
* Inclusief Synbra
- 10 95 96 97 98 99 Cash flow Netto winst Dividend
1
5
Voor definities zie blz.: 20.
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 25 van de statuten treft u hierbij de door de raad van bestuur opgemaakte en door ons vastgestelde jaarrekening 1999 aan. Het netto resultaat 1999 bedraagt € 21,6 miljoen. Het eigen vermogen bedraagt per 31 december 1999 € 131 miljoen. De jaarrekening is gecontroleerd door PricewaterhouseCoopers nv. Hun verklaring als bedoeld in artikel 26, lid 3 van de statuten is in het verslag opgenomen. Wij stellen de aandeelhouders voor de jaarrekening over 1999 goed te keuren conform de voorgelegde stukken. Voorts stellen wij de aandeelhouders voor de raad van bestuur te dechargeren voor zijn bestuur en de raad van commissarissen voor het gehouden toezicht. De winstbestemming die in dit jaarverslag is opgenomen, is door ons goedgekeurd. Wij adviseren de aandeelhouders het voorstel van de raad van bestuur te aanvaarden. Toezicht De raad van commissarissen is in het verslagjaar acht keer plenair in vergadering bijeen geweest. Beraadslaagd werd onder meer over de gang van zaken en vooruitzichten, investeringsprojecten en product- en marktontwikkelingen. Besproken zijn in het bijzonder de ondernemingsstrategie, de besturingsstructuur en de ontwikkeling van het management. Voorzitter en vice-voorzitter van de raad van commissarissen hebben daarnaast regelmatig besprekingen gevoerd met de raad van bestuur. De raad van commissarissen was eveneens periodiek vertegenwoordigd in de overlegvergaderingen van de bestuurder met de centrale ondernemingsraad. De raad van commissarissen is ook in het verslagjaar een aantal keren in vergadering bijeen geweest buiten aanwezigheid van de raad van bestuur. Hierbij zijn aan de orde gekomen de relatie tot de raad van bestuur en de samenstelling van de raad van bestuur en, met inachtneming van het profiel, het functioneren en de samenstelling van de raad van commissarissen. Het profiel wordt regelmatig geëvalueerd tegen de achtergrond van de ontwikkeling van de onderneming en zonodig aangepast. De financiële commissie, bestaande uit de heren mr. R.J. Nelissen (voorzitter), drs. C.J.A.J.M. van Gestel en drs. J.B. Wolters, is twee keer in vergadering bijeen geweest. Tevens waren hierbij aanwezig de externe accountant, de raad van bestuur alsmede de concerndirecteur financiën & administratie. In de vergaderingen is gesproken over de jaarrekening en de halfjaarcijfers, fiscale zaken, rapportage van de externe accountant en de euro- en millenniumproblematiek. De remuneratie van de leden van de raad van bestuur is aangegeven in de desbetreffende toelichting behorende tot de jaarrekening.
6
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Personele wijzigingen Per 1 januari 2000 is de heer mr. R.J. Nelissen om persoonlijke redenen teruggetreden. De heer Nelissen is van 1993 tot en met 1999 voorzitter van de raad van commissarissen geweest. Wij zijn hem veel dank verschuldigd voor de wijze waarop hij het voorzitterschap heeft vervuld en voor zijn waardevolle bijdragen aan de onderneming. De heer Veenman zal als waarnemend voorzitter optreden. Volgens rooster treden de heren F.J. de Wit, drs. J.B. Wolters en dr. ir. A.W. Veenman per de datum van de algemene vergadering van aandeelhouders in 2000 af. De heer Veenman zal met inachtneming van de statutaire voorgeschreven procedure per 30 maart 2000 worden herbenoemd. De heren De Wit en Wolters hebben aangegeven dat zij niet voor herbenoeming beschikbaar zijn. Wij zijn beiden zeer erkentelijk voor hun inzet gedurende vele jaren. De raad van commissarissen heeft besloten de heer prof. dr. F.A. van Vught, rector magnificus van de Universiteit Twente, per 30 maart 2000 te benoemen tot commissaris. Voormelde benoeming past in het profiel van de raad van commissarissen. De benoeming heeft plaatsgevonden met inachtneming van de statutair voorgeschreven procedure. In overeenstemming met de contractsduur is de heer drs. Th.S. Pruntel per 1 juli 1999 afgetreden als voorzitter van de raad van bestuur ad interim. Resumerend Naast de reeds eerder vermelde onderwerpen is in 1999 uitvoerig overleg geweest over een passende besturingsstructuur voor Koninklijke Ten Cate. Besluitvorming hierover is nog niet afgerond. In 1999 is een substantieel herstel van het resultaat bewerkstelligd. Wij bedanken het bestuur en de medewerkers voor hun bijdrage aan dit herstel en voor hun inzet voor de onderneming. Wij spreken ons vertrouwen uit in de verdere ontwikkeling van de onderneming. Raad van commissarissen Mr. R.J. Nelissen Voorzitter tot 1-1-2000 Dr. ir. A.W. Veenman Waarnemend voorzitter vanaf 1-1-2000 Drs. P.P.A.I. Deiters Drs. C.J.A.J.M. van Gestel F.J. de Wit Drs. J.B. Wolters
Almelo, 24 februari 2000
7
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
8
Ten Cate Advanced Composites is producent van weefsels, prepregs en laminaten uit supersterke vezelmaterialen voor de vliegtuigindustrie en voor antiballistische toepassingen. Met de acquisitie van Bryte Technologies verwierf Ten Cate Advanced Composites een sterkere positie op de mondiale markt voor aerospace-producten. Bryte Technologies en Ten Cate Advanced Composites zijn high-tech leveranciers van geavanceerde materialen voor de lucht- en ruimtevaart. Zo produceren beide bedrijven koolstofversterkte composieten voor hoogwaardige vliegtuigonderdelen.
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR Koninklijke Ten Cate bereikte in 1999 een van de beste resultaten in haar historie. Naast een verbetering van marktposities hebben de eind 1998 bij diverse groepen ingevoerde herstructureringsmaatregelen hiervoor zorggedragen. Met name bij Ten Cate Nicolon en Ten Cate Enbi is een duidelijke resultaatverbetering gerealiseerd. Koninklijke Ten Cate heeft de opgaande lijn uit voorgaande jaren weer opgepakt. Gedurende het eerste halfjaar 1999 heeft drs. Th.S. Pruntel als interim voorzitter van de raad van bestuur gefunctioneerd. In die periode heeft hij een bijdrage geleverd aan het analyseren van de strategie en de positie van de werkmaatschappijen. Omzet en resultaat De netto omzet bedroeg in 1999 € 666 miljoen, 5,2% meer dan in het voorgaande boekjaar. Het netto resultaat voor buitengewone lasten is sterk verbeterd door de goede gang van zaken bij vrijwel alle groepen en bedroeg € 21,6 miljoen (1998: € 17,1 miljoen). De netto winst bedroeg eveneens € 21,6 miljoen (1998: € 42,0 miljoen negatief). Winst per aandeel en dividend In lijn met de eerder uitgesproken verwachting komt de winst per aandeel uit op € 4,78, een stijging van 26% ten opzichte van 1998. In het licht van de goede vooruitzichten en vermogenspositie stellen wij een dividend voor van f 4,20 (€ 1,906) (1998: f 3,00). Buitengewone last De in 1998 getroffen buitengewone last van € 59 miljoen (f 130 miljoen) is voldoende gebleken om de herstructureringsmaatregelen bij Ten Cate Enbi, Ten Cate Nicolon en op het hoofdkantoor uit te voeren. Daarnaast is definitief afscheid genomen van de denimbelangen. De nagekomen baten uit gerealiseerde boekwinst op de verkoop van het belang in Hellenic Fabrics en de sluiting van Atlantic Mills zijn toegevoegd aan de voorziening. Het restant wordt uitsluitend aangewend voor nakomende verplichtingen, respectievelijk eventuele reorganisaties. Investeringen en cash flow In 1999 werd voor € 33,7 miljoen geïnvesteerd, bij een afschrijvingsniveau van € 30,1 miljoen. Belangrijke investeringen waren de derde non-woven lijn bij TC Mirafi, een pers bij Ten Cate Advanced Composites, extrusielijnen bij de business units Thiolon Grass en Carpet Backing van Ten Cate Nicolon en een waterzuiveringsinstallatie bij Ten Cate Protect. De operationele kasstroom was € 56,5 miljoen positief. Financiële positie Het garantievermogen van de onderneming bedraagt per eind 1999 € 146 miljoen, 41% van het balanstotaal, waarmee ruim wordt voldaan aan de doelstellingen. Deconsolidatie Synbra Besloten is om Synbra per 29 december 1999 te deconsolideren. Per die datum verkocht Shell haar 50%-belang aan een combinatie van Gilde Investments en het management van Synbra. Als gevolg daarvan zijn de verhoudingen en de doelstellingen van onze partners gewijzigd van industriële naar financiële partner. Om deze reden heeft Ten Cate besloten Synbra te deconsolideren en te verantwoorden als deelneming.
9
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
De groepen Koninklijke Ten Cate heeft haar basis in het afgelopen jaar versterkt. De onderneming wordt directer aangestuurd en er wordt steeds meer gebruik gemaakt van elkaars product-, markt- en technologische kennis. Aangezien de meeste bedrijven actief zijn op wereldmarkten en zij geconfronteerd worden met grote marktpartijen en continue prijsdruk, is uitwisseling van kennis van het hoogste belang. Bovendien is het noodzaak om als industrieel toeleverancier blijvend onderscheidend actief te zijn. Hoewel Ten Cate op veel terreinen hierin slaagt, zal in de komende jaren nog meer aandacht gegeven moeten worden aan de uitbouw van markt- en productkennis binnen de onderneming. Dit proces zal verder worden gestimuleerd. De belangrijke verbetering (+19%) van het bedrijfsresultaat wordt vooral gedragen door de sectoren Hoogwaardig Textiel en Rubber. Het resultaat van de sector Kunststoffen liep aanzienlijk terug. Binnen de groep Advanced Textiles is veel aandacht gegeven aan verbetering van de automatisering, waardoor het inzicht in het gehele bedrijfsproces gegroeid is. Op deze wijze is een platform gecreëerd dat een efficiëntere benutting van de productiecapaciteit en een meer klantgericht logistiek proces mogelijk maakt. Ten Cate Advanced Composites verwierf Bryte Technologies. Dit Amerikaanse bedrijf produceert geavanceerde composieten voor toepassing in de lucht- en ruimtevaart, communicatie- en elektronica-industrie. De verwachting is dat de omzetgroei zich de komende jaren verder zal voortzetten. Ten Cate Protect introduceerde een aantal nieuwe producten voor het marktsegment van veiligheids- en beschermende kleding. Daarvan werd met name Tecasafe® goed ontvangen. Het bedrijf zal zich blijven richten op verhoging van de arbeidsproductiviteit en handhaving van het lage kostenniveau. De groep Ten Cate Nicolon kende in zowel Europa als in de Verenigde Staten een goed jaar. De eind 1998 getroffen maatregelen bij Ten Cate Nicolon resulteerden in verbetering van het resultaat en legden een solide basis voor verdere winstgroei. Snel groeiende bedrijven als TC Miradri en Thiolon Grass droegen goed bij aan het resultaat. Bij alle bedrijven was sprake van een volledige capaciteitsbezetting. Thiolon Grass zit in een sterke groeimarkt. Belangrijkste marktontwikkelingen waren twee voetbalveldconcepten: met rubber ingestrooid (rubber-infill) kunstgras en de hybride systemen (kunstgras in combinatie met natuurgras). De organisatiestructuur van Ten Cate Nicolon USA is verder verbeterd door een aantal efficiencymaatregelen, zoals centralisatie van management, staf- en ondersteunende diensten van de diverse bedrijven en invoering van een gezamenlijke logistiek. TC Miradri en TC Baycor hebben een sterk klantgerichte oriëntatie en een groot marktaandeel. Er is veel aandacht besteed aan productinnovatie; zo is een veiligheidsnet voor trampolines ontwikkeld. Hoewel de algemene situatie is verbeterd, staan de markten van TC Mirafi onder druk door de toenemende concurrentie. TC Mirafi heeft zich goed weten te positioneren als leverancier van specialiteiten. In de sector Kunststoffen leed Ten Cate Plasticum verlies als gevolg van het wegvallen van afzet in Oost-Europa, hogere bedrijfs- en grondstofkosten en een onderbezetting van de fabrieken. Maatregelen zijn genomen om een verdere terugval te voorkomen en een betere aansluiting te krijgen met de markt.
10
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Met de overname van het Duitse Ilkenhans, producent van aerosol caps, heeft de groep haar positie in de Europese markt versterkt. Bosta heeft na een matige start ten gevolge van weersinvloeden opnieuw een goed resultaat behaald. Het bedrijf heeft twee handelsondernemingen geacquireerd: het Spaanse Acting 2000 en in Frankrijk Taxy. Daarmee is een belangrijke omzetgroei en geografische expansie gerealiseerd. Onze 50%-deelneming Synbra verwierf de Deense onderneming Dansk Styropack en het Franse bedrijf Seraic, waarmee de positie op de Europese markt voor verpakkingen van geëxpandeerd polystyreen verder werd versterkt. Ten Cate Enbi (sector Rubber) liet een sterke resultaatverbetering zien in alle bedrijven, maar vooral in Singapore. De kostenreducties hebben via lagere verkoopprijzen geleid tot een herstel van de concurrentiekracht op de markt van rubber rollers. De effecten van prijsdruk op de printer- en copiermarkt zullen moeten worden beantwoord door productdesign en goedkopere productietechnieken. Op termijn zal gekeken moeten worden naar de strategische positie van Ten Cate Enbi in de bedrijfskolom, onder meer in het licht van de opkomst van assemblagebedrijven. Corporate governance Voor het goed functioneren van een onderneming is communicatie met aandeelhouders, leveranciers, klanten en medewerkers van essentieel belang. Koninklijke Ten Cate hecht veel belang aan het uiteenzetten van haar beleid en aan het toelichten van behaalde resultaten. Reeds in 1997 is vastgesteld dat Koninklijke Ten Cate aan vrijwel alle aanbevelingen van de Commissie-Peters voldoet. Beheersing van risico’s De onderneming gebruikt op grote schaal kunststof granulaten als grondstof voor de productie. De bedrijfsresultaten zijn op de korte termijn gevoelig voor snelle bewegingen in grondstofprijzen. Prijsstijgingen en -dalingen werken veelal pas na enige tijd in de verkoopprijs door. Als gevolg van de invoering van de euro zijn er aanzienlijke valutarisico’s weggevallen. Koninklijke Ten Cate kent nog wel posities in US dollars, Singapore dollars en Engelse ponden, die met termijncontracten of opties worden afgedekt. De invloed van de valutabewegingen op de resultaten over 1999 was beperkt positief. De onderneming is grotendeels gefinancierd met kort- en langlopende leningen, die een variabele rente kennen. Het risico van een rentestijging is voor een belangrijk deel afgedekt door middel van caps. De onderneming is blijkens een verklaring van onze adviseur adequaat verzekerd tegen de belangrijkste bedrijfsrisico’s. Regelmatig worden tegen de onderneming uitgebrachte claims geïnventariseerd en beoordeeld en waar nodig worden hiervoor voorzieningen getroffen. Ook ten aanzien van de milieurisico’s verbonden met het onroerend goed zijn adequate voorzieningen getroffen. De overgang naar het nieuwe millennium heeft geen problemen in de bedrijfsvoering veroorzaakt. De voorbereidingen waren toereikend en hebben daarnaast geleid tot verbetering van de automatisering binnen de verschillende bedrijven.
11
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Medewerkers De onderneming telde eind 1999 3.970 medewerkers, van wie 1.824 in Nederland, 1.137 elders in Europa, 798 in Amerika en 211 in Azië. Ten Cate is doordrongen van de noodzaak om met ontwikkelingsgerichte opleiding en scholing bezig te blijven. In 2000 zal aandacht gegeven worden aan interne scholing op het gebied van onder meer industriële marketing, verkoop- en productietechnieken en financieel management. De raad van bestuur spreekt hierbij zijn dank uit aan alle medewerkers van Koninklijke Ten Cate voor hun belangrijke bijdrage aan het in 1999 bereikte resultaat. Aansturing In 1999 heeft de raad van bestuur, in samenwerking met de groeps- en concerndirecteuren, leiding gegeven aan de onderneming. Op deze wijze worden beslissingen inzake beleidszaken door meerdere personen gedragen. Beleid Koninklijke Ten Cate is industrieel toeleverancier van componenten op basis van hoogwaardig textiel, kunststoffen en rubber. De onderneming streeft naar expansie in al haar sectoren door autonome groei en door acquisitie van ondernemingen met vergelijkbare of complementaire activiteiten. Begin 1999 is geconcludeerd dat in de meeste product-marktcombinaties sprake is van een stevige marktpositie en goede winstgevendheid. Het inzicht in de positie en de mogelijkheden van de bedrijven is gegroeid. Dit inzicht zal in 2000 verder worden uitgediept. De organisatievorm en wijze van aansturing sluiten inmiddels beter aan bij de samenstelling van de onderneming. De managementstijl is directer geworden. Er is een grotere openheid voor signalen uit de markt en uit alle geledingen van de organisatie, waardoor aan slagvaardigheid is gewonnen. Vooruitzichten Koninklijke Ten Cate heeft in 1999 een van de beste resultaten in haar bestaan behaald. Het investeringsniveau zal beperkt stijgen ten opzichte van 1999, maar onder het afschrijvingsniveau blijven. Het aantal medewerkers zal naar verwachting licht groeien. De onderneming staat er goed voor en ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. De markt voor industriële toelevering wordt gekenmerkt door toenemende schaalgrootte, scherpere prijsconcurrentie en hogere kwaliteitseisen. De strategie van Koninklijke Ten Cate is gericht op verdere versterking van de basis door kostenbeheersing, productdifferentiatie en het stimuleren van veelbelovende bedrijven, en op voortgaande schaalvergroting door acquisities. Er zijn voldoende financiële middelen beschikbaar om deze strategie uit te voeren. Daarenboven wil Ten Cate in de sectoren Hoogwaardig Textiel, Kunststoffen en Rubber een speler van wereldformaat zijn. Om deze ambitie te verwezenlijken is versnelde groei noodzakelijk. Met behulp van een extern adviseur worden mogelijkheden hiertoe onderzocht. Aansluiting bij een partner wordt niet uitgesloten.
12
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
De algemene economische situatie in voor Ten Cate relevante landen laat een verdere verbetering zien. De recente prijsstijging van de grondstoffen geeft echter reden tot voorzichtigheid. Ten opzichte van het hoge resultaat in 1999 verwacht de raad van bestuur voor 2000 een lichte stijging van de netto winst. De winstdoelstelling op middellange termijn blijft gehandhaafd op een gemiddelde groei van 10% per jaar. Raad van bestuur Ir. L. de Vries
Almelo, 24 februari 2000
13
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Financieel overzicht Resultaat De netto winst nam toe tot € 21,6 mln. Dit is 26% meer dan het resultaat voor buitengewone lasten in 1998 (€ 17,1 mln). Deze verbetering kwam tot stand dankzij duidelijke winststijgingen bij de groepen Ten Cate Nicolon Europa en USA (textiel) en bij Ten Cate Enbi (rubber)
– – – – –
Omzet De omzet steeg met 5% tot € 666 mln. Deze toename kwam als volgt tot stand: volumegroei + 3,8% opbrengstprijs-dalingen – 4,0% valuta-effecten + 1,2% acquisities + 5,2% desinvesteringen – 1,0% + 5,2% De volumegroei vond plaats bij Ten Cate Nicolon Europa en USA en bij Ten Cate Enbi. Het valuta-effect op de omzet kwam bijna geheel voor rekening van de hogere dollarkoers. De prijsdalingen kwamen hoofdzakelijk voor bij Ten Cate Enbi. Kosten Voor Ten Cate zijn de belangrijkste kostensoorten de kunststof granulaten (27% van de omzet) en de personeelskosten (25% van de omzet). Na een aanvankelijke daling zette vanaf de maand april een sterke stijging in, die de granulaatprijzen op het hoogste niveau van de afgelopen vijf jaar bracht.
In €/kg. 1,25 Polypropyleen Polyethyleen 1,0 Styreen 0,75
(Bron: Kunststoff Information, Bad Homburg, Duitsland)
0,5 0,25 1998 Prijsontwikkeling kunststoffen
1999
De personeelskosten namen toe met 4%, een stijging die geheel veroorzaakt werd door de geacquireerde bedrijven. De personeelskosten van de bestaande bedrijven bleven gelijk, een combinatie van gedaalde aantallen (– 2%) en gestegen kosten per man. De afname kwam geheel voor rekening van Ten Cate Enbi. Als percentage van de omzetwaarde productie bleven de personeelskosten constant op 25%.
14
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Bedrijfsresultaat, rente en belastingen Het bedrijfsresultaat steeg van € 34,5 mln (1998) naar € 40,9 mln (+19%). De rentekosten namen in lichte mate toe van € 9,7 mln tot € 10,2 mln. Hierdoor verbeterde de rentedekking van 3,6 naar 4,0.
200 In miljoenen euro’s 180 160
De belastingdruk daalde van 34 naar 29%. In Nederland wordt weinig belasting meer betaald als gevolg van de concernfinancieringsmaatschappij en de compensabele verliezen.
140 120
Met de Nederlandse belastingdienst werd overeengekomen dat het verlies uit hoofde van de liquidatie van de denimactiviteiten € 34 mln bedraagt. In totaliteit bedragen de compensabele verliezen daardoor ruim € 36 mln. Genoemde belastingreducties zullen pas na realisering in de jaarrekening worden verwerkt.
100 Rentedragende leningen 1998 1999
Kasstroom, investeringen, acquisities en financiering De kasstroom was (exclusief financieringsactiviteiten) € 4,1 mln positief. 1999
1998
Netto winst Afschrijvingen
21,6 30,1
– 42,0 27,9
Bruto kasstroom
51,7
– 14,1
0,9 – 33,7 2,5 – 21,2 3,9
16,0 – 29,2 1,4 20,2 – 0,8
4,1
– 6,5
Mutatie werkkapitaal Investeringen Desinvesteringen Acquisities c.q. deconsolidaties Overige mutaties
De investeringen waren € 3,6 mln hoger dan de afschrijvingen. Het werkkapitaal van de bestaande activiteiten nam af met € 0,9 mln. Per saldo waren de intern gegenereerde middelen hoger dan de benodigde middelen. Het bedrag aan rentedragende schulden nam af tot € 118 mln. Deconsolidatie Synbra De argumenten voor de deconsolidatie van Synbra (van industriële naar financiële partner) zijn aangegeven in het verslag van de raad van bestuur. De deconsolidatie leidde tot een balansverkorting van € 87 mln. De leveraged buy-out en de acquisitie van Dansk Styropack brachten omvangrijke goodwill-betalingen met zich mee. Aangezien Ten Cate goodwill afboekt van het eigen vermogen, ontstond een negatieve waarde van Synbra, die na herwaardering op nul werd gebracht. Een deconsolidatie van Synbra over 1999 zou tot een € 125 mln lagere omzet hebben geleid. Eigen vermogen Het eigen vermogen nam toe van € 125,0 mln tot € 130,5 mln (36,7% van het balanstotaal). Het garantievermogen bedraagt € 146 mln, 41% van het balanstotaal. De verhouding rentedragende schuld/groepsvermogen (debt/equity) verbeterde tot 90% (1998: 119%), voornamelijk als gevolg van de deconsolidatie van Synbra.
15
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Geografische spreiding omzet en productie Ten Cate bedrijven in 1999
16
3 –
13 10
10 7
4 1
18 48
14 7
1 2
2 1
1 –
6 –
3 –
5 3
Frankrijk
Engeland
België
Nederland
Duitsland
Zwitserland
Italië
Griekenland
Rest Europa
Overige
Azië
20 21 USA
Omzet Productie
Spanje
In procenten
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Wijzigingen Koninklijke Ten Cate Acquisities – Bryte Technologies inc, USA – Ilkenhans GmbH (90%), Duitsland – Taxy sa, Frankrijk – Acting 2000 sl, Spanje – Seraic sa, Frankrijk (geacquireerd door Synbra) – Dansk Styropack a/s, Denemarken en Engeland (geacquireerd door Synbra)
componenten voor de lucht- en ruimtevaart caps voor spuitbussen handel in technische producten voor de land- en tuinbouw idem verpakkingen van eps idem
De eerste vier ondernemingen hebben een omzet van € 30 mln per jaar bij een positief resultaat. De door Synbra verworven bedrijven hebben een gezamenlijke omzet van € 35 mln (50%).
– – – – – –
Desinvesteringen Prodireg sarl (84%), Frankrijk Ten Cate Mouldings bv Hellenic Fabrics sa (32%), Griekenland EMAE sa (50%), Griekenland Ilios-Ten Cate sa (50%), Griekenland Iliotex (42%), Griekenland
verkoopkantoor, installatiebedrijf geblazen containers denim stoffen verwerking ruwe katoen ringspingarens garens
De invloed van de desinvesteringen op de omzet is verwaarloosbaar. Personeel & Organisatie Aantal medewerkers* (in mensjaren)
ultimo 1999
ultimo 1998
Nederland Overig Europa Verenigde Staten Azië
1.824 1.137 798 211
1.841 1.043 832 170
Totaal
3.970
3.886
* Voor de vergelijkbaarheid zijn de medewerkers van Synbra nog voor 50% meegenomen in de aantallen.
Een sterke groei deed zich voor bij Ten Cate Enbi Singapore, waar het aantal medewerkers steeg van 117 naar 162. Arbeidsvoorwaarden Medewerkers die onder de CAO voor de Textielindustrie vallen, konden dit jaar de arbeidsduurverkorting omzetten in een (pré)pensioenspaar- of een (langdurig) verlofspaarregeling. Ofschoon pensioensparen een hoger rendement oplevert, kozen veel medewerkers voor de verlofspaarregeling. In 1999 zijn we erin geslaagd om in constructief overleg met de betreffende ondernemingsraad en de werknemersorganisaties te komen tot aanpassing van de arbeidsvoorwaarden bij Bosta aan de CAO voor de Technische Groothandel.
17
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Vertegenwoordigend overleg Naar aanleiding van de eind 1998 genomen buitengewone last van € 59 mln en het aftreden van de raad van bestuur is intensief overleg gepleegd met de centrale ondernemingsraad en de werknemersorganisaties. Daarnaast vond er regulier overleg plaats, waarbij ook de gemeenschappelijke ondernemingsraden betrokken waren. De raad van bestuur heeft dit overleg als open en constructief ervaren. Op 15 januari heeft in een positieve sfeer het reguliere overleg in het Ten Cate Europees Overleg Forum plaatsgevonden. In dit kader is op 15 oktober specifiek aandacht besteed aan de consequenties van een herstructurering van Ten Cate Plasticum France, waarbij omzet is overgebracht naar Ten Cate Enbi Nuth. Managementontwikkeling In 2000 zal aandacht besteed worden aan interne scholing op het gebied van onder meer industriële marketing, verkoop- en productietechnieken en financieel management In het afgelopen jaar heeft wederom een aantal medewerkers een programma bij de Business School Nederland gevolgd. In 1999 heeft er nauwelijks extra verloop onder sleutelfunctionarissen plaatsgevonden. Meer dan de helft van de ontstane vacatures in het midden en hoger kader zijn door interne promoties ingevuld. De overige vacatures zijn snel en adequaat extern ingevuld. Kennis, kwaliteit en milieu Kennis Koninklijke Ten Cate opereert als industrieel toeleverancier van halffabrikaten en componenten veelal op markten waar spelers van wereldformaat actief zijn. De positie van Ten Cate wordt bepaald door de mate waarin het eigen product en productieproces aansluiten op de mogelijkheden van leveranciers en de wensen van afnemers. Dit vraagt om focus op toepassingsgerichte technologie, efficiency in productieprocessen en kwaliteitsmanagement, alsmede om een grotere aandacht voor de logistieke wensen van de klant. Daarbij is van belang dat de onderneming in staat is kennis en inzicht te vergaren en intern over te dragen, om zo het product unieke eigenschappen te geven en onderscheidend te zijn. Een voorbeeld hiervan is het Technology Transfer project binnen de groep Ten Cate Nicolon. Dit garandeert dat de ‘best practice’ bij elk van de zes productievestigingen ter wereld maatstaf is voor de kennis en operationele activiteiten bij de andere bedrijven. Kwaliteit Handhaving van een hoog kwaliteitsniveau is een voorwaarde om op industriële markten te opereren. Het gaat daarbij om de kwaliteit van het product, maar steeds meer ook om de kwaliteit van het logistieke proces. Nieuwe communicatiemiddelen maken het mogelijk om op interactieve wijze met afnemers voorraadposities door te nemen, bestelinstructies op te geven of productontwerpen uit te wisselen. De recente certificering van Ten Cate Permess door een belangrijke klant voor de levering van interlinings is illustratief voor de succesvolle wijze waarop is voldaan aan strenge voorwaarden ten aanzien van innovatie, kwaliteit, leveringssnelheid en prijs/prestatieverhouding. Het kwaliteitscontrole-laboratorium van TC Mirafi kreeg in september het A2LA certificaat. Het is een belangrijke erkenning, die bevestigt dat het bedrijf voldoet aan alle kwaliteitseisen om onderzoek uit te voeren op het terrein van geotextiel.
18
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Ten Cate Enbi Singapore is van start gegaan met een Quality Improvement programma, waarin meer nadruk wordt gelegd op klantgerichtheid. Leveranciers worden onderworpen aan assessments en audits. Doel is verdere verbetering van de communicatie met klanten en leveranciers inzake technische ondersteuning en kwaliteitsvergroting. Milieu Koninklijke Ten Cate neemt al geruime tijd deel in convenanten inzake energiebesparing en materiaalverbruik. Daarnaast worden eigen initiatieven ontwikkeld, bijvoorbeeld door te investeren in de herverwerking van materialen en productieafval. De Ten Cate-bedrijven beschikken over de vereiste milieuvergunningen. Op veel productielocaties is de onderneming al vele jaren actief en de mogelijkheid bestaat dat saneringsmaatregelen verlangd kunnen worden. Hiervoor zijn in voldoende mate voorzieningen getroffen. Ten Cate Protect heeft in december 1999 een afvalwaterzuiveringsinstallatie in gebruik genomen. Hierin wordt op anaërobe wijze afvalwater uit verfinstallaties gezuiverd, waardoor het vervuilingsniveau met een derde wordt teruggebracht. In de bouw neemt Ten Cate Nicolon deel aan een project rond milieurelevante productinformatie. Doel van dit project is om gedurende de gebruiksduur de milieubelasting van bouwmaterialen te bepalen. Ten Cate Nicolon levert onder meer open damp dak- en wandfolies.
19
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
600
30
Totaal Hoogwaardig Textiel Kunststoffen Rubber
500
25
400
20
300
15
200
10
100
5
0
0 95 96 97 98 99 Netto omzet
95 96 97 98 99 Bedrijfsresultaat
45
240
37,5
200
30
160
22,5
120
15
80
7,5
40
0
0 95 96 97 98 99 * Netto geïnvesteerd vermogen
95 96 97 98 99 Investeringen
5250
35 %
4500
30
3750
25
3000
20
2250
15
1500
10
750
5
0
0 95 96 97 98 99 Aantal mensjaren (ultimo)
95 96 97 98 99 Rentabiliteit netto geïnvesteerd vermogen (RIV)
Rentabiliteit netto geïnvesteerd vermogen: Bedrijfsresultaat + resultaat deelnemingen / gemiddeld netto geïnvesteerd vermogen * Exclusief Synbra
20
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
SECTOR HOOGWAARDIG TEXTIEL In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1999
1998
1997
1996
1995
Netto omzet Bedrijfsresultaat Bedrijfsresultaat in % van de omzet
329,1 24,5 7,4
303,1 17,6 5,8
278,0 13,5 4,9
246,8 14,1 5,7
243,2 5,5 2,3
Investeringen Afschrijvingen
15,7 9,9
12,4 9,5
8,8 8,9
5,0 8,4
13,1 8,5
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%)
168,1 1.694
151,0 1.583
139,8 1.523
127,6 1.491
129,5 1.669
15,0
12,2
10,3
11,1
4,6
Ten Cate Advanced Textiles De strategie van Ten Cate Advanced Textiles is gericht op: – versterking van de marktpositie door middel van kostprijsleiderschap, maximale benutting van het machinepark en service – uitbreiding van marktaandeel door een beleid van productontwikkeling en -differentiatie – geografische expansie in Azië en de Verenigde Staten. De Ten Cate Advanced Textiles groep heeft in 1999 hard gewerkt aan de verbetering van haar automatiseringssystemen. Deze zijn eind 1999 in gebruik genomen. Verwacht wordt dat de groep hiermee in 2000 een betere uitgangspositie heeft verworven. Ten Cate Protect (weefsels voor werk- en veiligheidskleding) heeft in een sterk concurrerende markt voor werkkleding haar marktpositie kunnen versterken, met name bij de grote internationale verhuurwasserijen. De specialty multi-risk producten, die in velerlei toepassingen inzetbaar zijn, hebben in toenemende mate bijgedragen aan de resultaatontwikkeling. Via Atlantic Fabrics (België) heeft Ten Cate Protect succesvol gepenetreerd in de markt voor casual kleding. Ten Cate Technical Fabrics (tent- en zonweringsdoek) is marktleider in de Europese tentdoekmarkt en heeft haar dominante positie in het verslagjaar zelfs kunnen uitbouwen. Een sterke groeisector was de parasol- en zonweringsmarkt. De goede ontwikkelingen in beide sectoren waren voor Ten Cate Technical Fabrics aanleiding om in het afgelopen jaar de organisatie aan te passen teneinde verdere groei te kunnen waarborgen. Ten Cate Advanced Spinning is een kwalitatief hoogwaardige open-end spinnerij van specialistische garens. In 1999 heeft zij ringspin-capaciteit aan haar productiemogelijkheden toegevoegd. Ten Cate Advanced Spinning speelt een belangrijke rol in de productdifferentiatie en ontwikkeling van Ten Cate Protect en Ten Cate Technical Fabrics. Ten Cate Advanced Composites levert sterke lichtgewicht vliegtuigmaterialen aan Boeing en Airbus en pantsermaterialen voor persoonlijke en voertuigenbescherming. De positie in antiballistiek werd versterkt via Ares Protection (68%) in Frankrijk, licentiehouder van onder meer het Liba®-patent. Ares levert kogel- en scherfwerende vesten en platen voor persoonlijke bescherming en voertuigbescherming.
21
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Met de acquisitie van Bryte Technologies in San José (Californië) werd een sterkere positie verworven in aerospace-producten op de mondiale markt. Bryte levert lichtgewicht materialen voor onder meer gebruik in satellieten, radarafschermingen en vliegtuigen. Ten Cate Permess (tussenvoeringen voor de confectie-industrie) werd in haar markten geconfronteerd met een ongunstig modebeeld. Door tijdig kosten te reduceren werd een positief resultaat behaald. In het verslagjaar is de opstart van de productiefaciliteit in Xishan (China) voltooid. Multistiq (etiketten met een informatie - en beveiligingsfunctie voor de grafische industrie) heeft haar positie als niche-marktspeler voor basismaterialen in de labelindustrie versterkt. Multistiq is in toenemende mate in staat om technologische ontwikkelingen en hoge kwaliteitseisen ten aanzien van product en organisatie te volgen. Ten Cate Nicolon Europa De business unit Special Fabrics te Almelo levert weefsels voor de weg- en waterbouw, de bouw en voor agrarische toepassingen. In 1999 werd een belangrijke omzetgroei gerealiseerd, met name in de segmenten bouw en noodhulp. Mede door de in het verleden getroffen maatregelen staat deze werkmaatschappij er nu duidelijk beter voor. De Franse dochter Prodireg (84%) werd, wegens te geringe strategische betekenis en onvoldoende resultaten, eind 1999 verkocht. De markt voor Carpet Backing is de laatste twee jaar in mineur. De export naar Rusland en andere delen van Oost-Europa is gedaald. De bedrijfstak kampt met dalende marges, hetgeen bij concurrenten heeft geleid tot reorganisaties. Met haar kwaliteitsweefsels heeft Carpet Backing echter marktaandeel gewonnen. Vooral in segmenten waar op basis van kwaliteit wordt geconcurreerd, geldt Ten Cate Nicolon als standaard. De capaciteit werd uitgebreid met een nieuwe vlakfolie-extruder, terwijl bij de weverij een vijfploegendienst werd ingevoerd. Ondanks een gedaald marktvolume trad, dankzij de groei van voor Ten Cate Nicolon belangrijke segmenten, geen onderbezetting op. De kunstgrasgarens van Thiolon Grass worden al jaren toegepast op hockey- en tennisvelden. De laatste jaren neemt het gebruik in voetbalvelden en op golfbanen sterk toe. Bij voetbalvelden wordt, naast de met zand ingestrooide kunstgrassystemen, in toenemende mate zowel hybride gras – een combinatie van natuur- en kunstgras – als gras met een rubber instrooisel gebruikt. Hierdoor wordt de afstand tussen natuur- en kunstgras verder verkleind. Teneinde aan de sterk groeiende vraag te kunnen voldoen is de laatste twee jaar flink geïnvesteerd in vernieuwing en uitbreiding van extrusiecapaciteit. Ten Cate Nicolon USA TC Baycor is al jarenlang marktleider in trampoline- en zwembadafdekkingsdoek, terwijl ook windschermen voor tennisbanen en weefsels voor schaduwdoek belangrijke producten zijn. Als succesvol nieuw product werd een veiligheidsnet voor trampolines op de markt gebracht. Ook werd besloten zelf schaduwdoek te gaan produceren.
22
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
TC Mirafi opereert in een zeer concurrerende markt, waarop overcapaciteit heerst. Niettemin heeft TC Mirafi zich goed weten te positioneren als leverancier van specialiteiten. De bezetting van de fabriek werd in 1999 verbeterd door de installatie van een derde non-wovenlijn, waarvan de producten reeds tevoren waren verkocht. In de Verenigde Staten heeft de federale overheid de TAE-21 transportation bill aanvaard. Ten gevolge hiervan zal de komende jaren veel geïnvesteerd worden in infrastructurele werken. Naar verwachting zal TC Mirafi hiervan kunnen profiteren. TC Miradri, leverancier van vocht- en ijswerende producten ten behoeve van de bouw, is ook in 1999 sterk gegroeid en heeft marktaandeel gewonnen. De logistiek en de leveringsbetrouwbaarheid werden verbeterd. Ten Cate Nicolon Asia, gevestigd in Maleisië, kon door de nog moeilijke marktomstandigheden in Azië slechts een beperkte groei realiseren.
23
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
SECTOR KUNSTSTOFFEN In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1999
1998
1997
1996
1995
Netto omzet Bedrijfsresultaat Bedrijfsresultaat in % van de omzet
237,7 10,1 4,2
221,0 14,6 6,6
222,4 17,7 8,0
211,0 20,6 9,8
194,0 12,4 6,4
Investeringen Afschrijvingen
15,4 12,0
12,0 10,8
11,0 10,8
9,3 10,9
8,8 11,4
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%)
59,6* 1.402
86,4 1.265
87,9 1.163
84,6 1.216
81,3 1.071
9,5
16,8
20,6
24,8
15,4
* Exclusief 50% Synbra
Ten Cate Plasticum Ten Cate Plasticum omvat zeven werkmaatschappijen in Nederland, Engeland, Frankrijk en sinds kort ook in de Verenigde Staten en Duitsland. De groep levert caps voor spuitbussen, sluitingen en andere kleine verpakkingen, die worden gebruikt door afnemers in de levensmiddelen- en persoonlijke verzorgingsindustrie en huishoudelijke producten. Het jaar 1999 was uiterst moeilijk, mede omdat de afnemers omzet verloren. Per saldo werd een negatief resultaat behaald. Dit was aanleiding tot een reorganisatie, die in het tweede halfjaar werd doorgevoerd. Daarbij werden managementwisselingen aangebracht en kwamen in drie landen ruim 70 arbeidsplaatsen te vervallen. De vestiging in Frankrijk werd omgebouwd van leverancier van technische spuitgietproducten tot een in caps gespecialiseerde producent. In Amerika werd onder de naam Ten Cate Plasticum USA in de buurt van Chicago een kleine productie-eenheid gestart. In Zuid-Duitsland werd Ilkenhans GmbH overgenomen, dat een geografische aanvulling biedt op het assortiment van Ten Cate Plasticum. Bosta Bosta is een internationale groothandel in beregenings-, drainage- en andere producten voor de land- en tuinbouw en de industrie, met vestigingen in zes landen. In 1999 werd de groei gecontinueerd door acquisities in Spanje (Acting 2000) en Frankrijk (Taxy). Taxy telt zes vestigingen in de zuidelijke helft van Frankrijk. Voorts werd in Oranienbaum (Sachsen Anhalt) een derde vestiging van Bevo in Duitsland geopend. Bosta is in staat gericht en scherp in te kopen over de hele wereld. In april 2000 zal een nieuw automatiseringssysteem in gebruik worden genomen.
24
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998 1999
Synbra Synbra Group bv is gevestigd in vijf Europese landen en levert van eps (geëxpandeerd polystyreen) vervaardigde producten voor drie sectoren: – de bouw, door middel van hoogwaardige isolatieproducten en constructieve elementen – verpakkingen, voor levensmiddelen en industriële toepassingen – de professionele tuinmarkt, waarvoor overigens ook andere kunststoffen worden gebruikt. Synbra Group vervaardigt zelf ook eps uit de grondstof styreen monomeer en verwerkt het afval tot herbruikbare grondstoffen. Het jaar 1999 stond in het teken van de verkoop door Shell van haar 50%-belang in Synbra. Op 29 december leidde dat tot een overeenkomst waarbij Shell haar deel overdroeg aan Gilde Investments. Uiteindelijk ontstond een structuur met een leveraged holding: Synbra Group bv, waarin Ten Cate 50% houdt en Gilde Investments samen met het management de overige 50%. In 1999 werd Synbra geconfronteerd met een verdubbeling van de grondstofprijzen, die de marge onder druk zetten. In de loop van het jaar werd de groep versterkt via twee acquisities: – Seraic, een verpakkingsbedrijf met twee vestigingen in Frankrijk en – Dansk Styropack, eveneens een leverancier van verpakkingsproducten met negen vestigingen in Denemarken en Engeland. Per saldo is een krachtige onderneming ontstaan met een sterke Europese positie op de bouw-, verpakkings- en tuinbouwmarkt.
25
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
SECTOR RUBBER In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1999
1998
1997
1996
1995
Netto omzet Bedrijfsresultaat Bedrijfsresultaat in % van de omzet
97,4 9,1 9,3
107,0 3,9 3,6
117,2 6,8 5,8
95,5 5,4 5,7
79,4 7,8 9,8
Investeringen Afschrijvingen
2,6 7,7
4,6 6,8
9,3 6,8
9,9 6,0
9,7 4,7
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%)
50,1 833
51,9 990
61,0 1.100
54,4 1.026
52,8 949
17,6
7,0
11,3
10,5
16,1
Ten Cate Enbi Ten Cate Enbi is een van de toonaangevende leveranciers van componenten voor printers, copiers en faxapparaten. Van oudsher is Ten Cate Enbi sterk in de combinatie van rubber- en kunststoftechnologie, die met name wordt toegepast in roller assemblies voor papiertransport. Naast deze producten ontwikkelt en levert Ten Cate Enbi steeds meer technisch hoogwaardige rollers voor copiers en laserprinters voor het overbrengen of fixeren van beeld. Het resultaat verbeterde sterk, dankzij ingrijpende kostenverlagingen, invoering van de productiecel-structuur en toegenomen volume. Door voornoemde kostenverlagingen, efficiencyverbeteringen en wijzigingen in het productontwerp konden substantiële verkoopprijsverlagingen worden doorgevoerd. Zo werd het vertrouwen en daarmee het grotere volume van de belangrijkste klanten terug gewonnen. De volumegroei kon het effect van de prijsreductie niet compenseren, waardoor de omzet per saldo met 9% daalde. Ook voor 2000 ziet Ten Cate Enbi de prijsdruk aanhouden en de groep staat derhalve voor enkele belangrijke beslissingen. Op middellange termijn zal een deel van de productie worden verplaatst van Europa en de Verenigde Staten naar respectievelijk Oost-Europa en Midden-Amerika. Voorts wil Ten Cate Enbi haar productenpakket verbreden met meer hoogwaardige technische rollers voor laserprinters en copiers. De groep heeft tevens de ambitie verder voorwaarts te integreren en het marktaandeel in met name het Verre Oosten te vergroten.
26
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
JAARREKENING
27
19 9 9
Ten Cate Enbi is een van de toonaangevende leveranciers ter wereld van componenten voor printers, copiers en faxapparaten. De groep is sterk in de combinatie van rubber- en kunststoftechnologie, die met name wordt toegepast in roller assemblies voor papiertransport. Ook ontwikkelt en levert ze technisch hoogwaardige rollers voor copiers en laserprinters voor het overbrengen of fixeren van beeld. Voor een nieuwe copier, die volgend jaar op de markt zal komen, produceert Ten Cate Enbi de auger assy. Dit samengestelde precisieproduct dient om overbodige toner af te voeren.
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 1999 NA WINSTVERDELING In miljoenen euro’s
1999
Vaste activa Materiële vaste activa 1 Terreinen en gebouwen Machines en installaties Overige bedrijfsmiddelen
63,9 64,6 15,1
1998
74,0 67,0 16,1 143,6
Financiële vaste activa 2 Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige vorderingen
1,3 0,6 1,5
Totaal vaste activa
157,1
1,0 0,8 1,1 3,4
2,9
147,0
160,0
112,0
116,1
Vlottende activa Voorraden 3 Vorderingen Handelsdebiteuren Deelnemingen Overige vorderingen Overlopende activa
83,6 – 6,1 6,5
92,6 2,5 7,2 4,9 96,2
107,2
Liquide middelen
0,4
0,5
Totaal vlottende activa
208,6
223,8
355,6
383,8
28
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
1999
Eigen vermogen 4 Geplaatst kapitaal Agio Herwaarderingsreserves Reserve ingehouden winst deelnemingen Overige reserves Onverdeeld dividendsaldo Eigen vermogen Aandeel van derden
41,1 18,0 25,1
41,1 18,0 7,2
5,8 40,4 0,1
29,7 28,8 0,2
130,5 0,1
125,0 –
Groepsvermogen Voorzieningen 5 Langlopende schulden 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening 1 6 Overige 7
1998
130,6
125,0
11,3
9,2
15,1 77,5
22,7 83,8 92,6
Kortlopende schulden 8 Banken en leningen op korte termijn Crediteuren en te betalen belastingen Winstuitkeringen
25,1
42,6
87,4 8,6
94,3 6,2 121,1
143,1
355,6
383,8
1 Maakt deel uit van het garantievermogen.
29
106,5
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 1999 In miljoenen euro’s
1999
1998
Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking
665,5
632,9
– 9,6
– 5,2
Totaal bedrijfsopbrengsten
655,9
627,7
Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten 11 Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
279,8
276,0
48,6 165,5 30,1 91,0
44,8 159,2 27,9 85,3
Totaal bedrijfslasten
615,0
593,2
Bedrijfsresultaat Interest 12
40,9 – 10,2
34,5 – 9,7
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen 13
30,7 – 9,0
24,8 – 8,4
21,7
16,4
– 0,1
0,7
21,6
17,1
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen 14 Netto groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewone last 15 Belastingen buitengewoon resultaat
– –
– 59,2 0,2 –
– 59,0
Netto groepsresultaat na buitengewone lasten Aandeel van derden
21,6 –
– 41,9 – 0,1
Netto resultaat
21,6
– 42,0
30
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
TOELICHTING Grondslagen voor de consolidatie, waardering en resultatenbepaling Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn opgenomen die ondernemingen, waarin de vennootschap direct of indirect een belang heeft van meer dan 50%. De gegevens van deze bedrijven worden voor 100% opgenomen. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in de groepswinst wordt afzonderlijk vermeld. Op 29 december 1999 werd de nieuwe samenwerkingsovereenkomst inzake Synbra ondertekend, waarbij Shell haar deel overdroeg aan een combinatie van Gilde Investments en het management van Synbra. Gelet op de gewijzigde verhoudingen (van industriële naar financiële partner) is besloten de proportionele consolidatie per 29-12-1999 te beëindigen. De resultatenrekening over 1999 is nog wel proportioneel (50%) geconsolideerd. In de eindbalans 1999 is Synbra als deelneming opgenomen.Een overzicht van de belangrijkste vennootschappen, waarvan de jaarcijfers zijn verwerkt in de groepsjaarrekening, wordt gegeven in de lijst Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31-12-1999. Deze is achterin dit jaarverslag opgenomen. Voor de balanswaardering en resultaatbepaling bij de werkmaatschappijen gelden dezelfde grondslagen als bij de moedermaatschappij. Veranderingen in samenstelling concern De belangrijkste mutaties zijn vermeld op pagina 17, waarnaar wij kortheidshalve verwijzen. Vreemde valuta Transacties welke luiden in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum. Activa en passiva die luiden in vreemde valuta worden verantwoord tegen de koers per balansdatum of de koers van afgesloten valutacontracten. De winst- en verliesrekeningen van buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen worden omgerekend tegen de gemiddelde koers van het jaar. De balans wordt omgerekend tegen de koers per balansdatum, met uitzondering van het resultaat. De hieruit voortvloeiende koersverschillen worden verwerkt in het eigen vermogen. Valuta t.o.v. euro
1999
1998
1999 1998 resultatenrekening
0,86 1,42 0,62 0,52 0,11
0,94 1,52 0,63 0,55 0,12
balans
US dollar Engelse pond Zwitserse frank Singapore dollar Hong Kong dollar
1,00 1,61 0,62 0,60 0,13
0,90 1,49 0,62 0,54 0,12
Goodwill Betaalde goodwill voor verworven ondernemingen wordt rechtstreeks ten laste van het eigen vermogen gebracht. Onder goodwill wordt verstaan het bedrag waarmee de aankoopprijs de intrinsieke waarde te boven gaat. Bij desinvestering binnen enkele jaren, wordt de winst in eerste instantie aangewend om het eigen vermogen aan te vullen met de destijds hierop in mindering gebrachte goodwill. Hetgeen resteert wordt aangemerkt als resultaat.
31
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder aftrek van de afschrijvingen. De materiële vaste activa die niet in het productieproces worden aangewend, hebben betrekking op buiten gebruik gestelde terreinen, gebouwen en machines. Deze zijn ten hoogste opgenomen tegen de geschatte directe opbrengstwaarde. Financiële vaste activa Deelnemingen van 20 tot en met 50% worden gewaardeerd op basis van de netto vermogenswaarde, maar niet lager dan nihil, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Deelnemingen < 20% worden opgenomen tegen aanschafwaarde, maar niet voor meer dan de taxatie- c.q. beurswaarde. Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen de historische kostprijs of lagere marktwaarde. De productiekosten zijn gewaardeerd naar rato van het stadium van bewerking. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Herwaarderingsreserve Op deze reserve worden gemuteerd: – de wijzigingen in de intrinsieke waarde van buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen ten gevolge van veranderde valutakoersen. – de overige waardemutaties, zoals bijvoorbeeld correcties op een negatieve waarde van deelnemingen. Reserve ingehouden winst deelnemingen Deze reserve is gevormd voor deelnemingen, waar de vrije beschikking over ingehouden winsten aan beperkingen onderhevig is. Voorzieningen De voorziening inzake latente belastingverplichtingen hangt samen met het verschil tussen het bedrijfseconomische en het fiscale vermogen. Zij is berekend op basis van het geldende belastingtarief in het desbetreffende land. De overige voorzieningen zijn getroffen voor de risico's die het gevolg zijn van (mogelijke) aanspraken van derden op het concern. Netto omzet Onder netto omzet wordt verstaan de opbrengst van aan derden geleverde goederen en diensten onder aftrek van daarop rustende belastingen en betalingskortingen. Grondstoffenverbruik Het verbruik van grond- en hulpstoffen wordt berekend op basis van de historische kostprijs. Afschrijvingen op materiële vaste activa De afschrijvingen op materiële vaste activa zijn gebaseerd op de aanschafwaarde en de verwachte economische levensduur van activa, zoals hieronder vermeld. – Gebouwen, ten hoogste 33 jaar. – Machines en installaties, afhankelijk van de economische levensduur, ten hoogste 10 jaar.
32
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Belastingen over resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Onder dit hoofd worden in beginsel opgenomen de direct verschuldigde belastingen, alsmede de uitgestelde belastingverplichtingen, op grond van het tarief dat geldt in het desbetreffende land. Aandeel in netto resultaat deelnemingen Van de niet geconsolideerde 20 tot 50%-deelnemingen wordt het aan Ten Cate toekomende deel in het netto resultaat opgenomen. Hierbij wordt rekening gehouden met mogelijke aanpassingen in de waardering van deze deelnemingen. Van de deelnemingen < 20% worden de in het jaar ontvangen dividenden en andere gerealiseerde opbrengsten als resultaat genomen. Synbra is nog proportioneel geconsolideerd. Aandeel van derden Hier wordt opgenomen het aan derden toekomende aandeel in het resultaat van werkmaatschappijen.
33
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Toelichting op de geconsolideerde balans In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1 Materiële vaste activa Terreinen, bedrijfsgebouwen en woningen
Machines en installaties
Overige bedrijfsmiddelen
Vooruitbetalingen
Niet in productieproces aangewende vaste activa
Totaal
Boekwaarde per1 januari 1999
74,0
67,0
10,9
5,2
–
157,1
Wijzigingen t.g.v. (de)consolidaties Investeringen
– 14,1 4,2
– 9,6 23,3
– 1,2 5,3
– 0,7 0,9
– –
– 25,6 33,7
64,1
80,7
15,0
5,4
–
165,2
– 0,7
– 1,5
– 0,3
–
–
– 2,5
5,5
4,4
0,7
0,4
–
11,0
Afschrijvingen
68,9 – 5,0
83,6 – 19,0
15,4 – 6,1
5,8 –
– –
173,7 – 30,1
Boekwaarde per 31 december 1999
63,9
64,6
9,3
5,8
–
143,6
Desinvesteringen Aanpassing valutakoers van buitenlandse werkmaatschappijen
De aanschafwaarde en gecumuleerde afschrijvingen van deze materiële vaste activa ultimo 1999 zijn als volgt: Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
107,8 – 43,9
226,9 – 162,3
49,7 – 40,4
5,8 –
1,1 – 1,1
391,3 – 247,7
Boekwaarde
63,9
64,6
9,3
5,8
–
143,6
De investeringen in overige bedrijfsmiddelen (€ 5,3 mln) hadden onder meer betrekking op matrijzen, interne transportmiddelen, computers en software. Ter indicatie van de actuele waarde van terreinen, gebouwen en woningen zij vermeld, dat deze zijn te taxeren op circa € 80 mln. Basis: Nederland: onroerend goed belasting taxaties; elders: eigen taxaties.
34
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
2 Financiële vaste activa Onder financiële vaste activa zijn de deelnemingen opgenomen. Mutaties inzake deelnemingen waarin voor 20 tot en met 50% is deelgenomen:
Stand per 1 januari Aan- resp. verkoop Mutatie denimactiviteiten Resultaten Dividenduitkeringen Diverse vermogensmutaties Stand per 31 december
Ultimo 1999
Ultimo 1998
1,0 – – 0,4 – 0,1 –
21,0 0,1 – 20,1 0,3 – 0,1 – 0,2
1,3
1,0
Synbra Group is als nihil opgenomen. Na afboeking van betaalde goodwill voor Synbra en Dansk Styropack resteerde een negatieve waarde. Aangezien deelnemingen niet lager worden gewaardeerd dan nihil, is deze negatieve waarde gepresenteerd als Reserve deelneming. 3 Voorraden De voorraden zijn als volgt samengesteld: Grond- en hulpstoffen Halffabrikaten Gereed product Totaal voorraden
24,2 21,2 66,6
24,6 21,2 70,3
112,0
116,1
4 Eigen vermogen Voor de specificatie van het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans op pagina 44. 5 Voorzieningen Latente belastingverplichtingen Pensioenverplichtingen Overige voorzieningen
2,1 4,7 4,5
0,5 4,2 4,5
11,3
9,2
Deze voorzieningen hebben een langlopend karakter. De pensioenverplichtingen hebben voor het overgrote deel betrekking op werkmaatschappijen in het buitenland. De pensioenaanspraken van de meeste Nederlandse werknemers zijn ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds Koninklijke Ten Cate. Deze pensioenverplichtingen zijn afgefinancierd.
35
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
6 Converteerbare achtergestelde obligatielening (6,75%) Ultimo 1999
Ultimo 1998
15,1
22,7
Op 28 april 1992 werd een 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening uitgegeven van nominaal f 100 mln. Conversie in gewone aandelen Koninklijke Ten Cate nv is mogelijk vanaf 1 januari 1993. De conversieprijs is op dit moment vastgesteld op f 123,30 (€ 55,95) per gewoon aandeel van nominaal f 20,–. De conversieprijs zal worden gewijzigd in gevallen, zoals vermeld in de trustakte. De lening is à pari aflosbaar in zes nagenoeg gelijke termijnen, waarvan er telkens één vervalt op 28 april in de jaren 1997 tot en met 2002. De derde termijn is derhalve in het verslagjaar afgelost. Het staat Koninklijke Ten Cate nv vrij te allen tijde de lening geheel of gedeeltelijk vervroegd af te lossen tegen een koers die jaarlijks 1% daalt (van 101% na 28 april 2000 tot 100% na 28 april 2001). De jaarlijkse rentebetaling geschiedt op 28 april. Begin 1998 werd door middel van een rente-instrument (renteswap) de renteverplichting omgezet van vastrentend in variabel. 7 Overige langlopende schulden
Nederland Nederland Verenigde Staten Engeland Zwitserland Frankrijk Duitsland Singapore Overige
Rente
Looptijden
Bedrag in mln
Ultimo 1999
Ultimo 1998
4,3% – 3,2% – 5,8% 4,1-4,3% 5,1-7,0% 5,4%
2003 – 2018 – 2019 2001 2005-2019 2006 2001
NLG 135,0 – USD 6,8 – CHF 3,3 FRF 1,8 DEM 6,5 SGD 4,5
61,3 – 6,8 – 2,0 0,3 3,3 2,7 1,1
61,3 0,9 5,8 6,4 2,1 1,2 0,9 4,7 0,5
77,5
83,8
Totaal
Van het totaal aan langlopende leningen is circa 15% vastrentend en 85% heeft een variabele rente. De aflossingsverplichtingen voor 2000 ad € 8,4 mln (inclusief convertible) zijn opgenomen onder kortlopende schulden. De aflossingsverplichting voor de daarop volgende jaren zijn (inclusief convertible): voor 2001 8,7 voor 2002 8,5 voor 2003 62,2 voor 2004 0,9 langer dan 5 jaar 12,3 De buitenlandse leningen van werkmaatschappijen maken in meerderheid deel uit van internationale arrangementen die het concern met twee banken gesloten heeft.
36
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
8 Kortlopende schulden Ultimo 1999
Ultimo 1998
Banken en leningen op korte termijn Aflossing langlopende schulden
16,7 8,4
31,2 11,4
Totaal
25,1
42,6
Samenstelling van crediteuren en te betalen belastingen: 42,1 Schulden aan leveranciers Belastingen en premies sociale voorzieningen 15,2 Overige schulden 30,1 87,4
45,4 12,4 36,5 94,3
9 Overige financiële verplichtingen – Verdisconteerde wissels: eind 1999 is voor een bedrag van € 0,2 mln aan wissels verdisconteerd, waarop nog regresrecht kan worden uitgeoefend. – Materiële vaste activa: eind 1999 is voor een bedrag van € 9,8 mln aan vaste activa in bestelling, waarop € 5,8 mln is vooruitbetaald. – Er zijn operational leases afgesloten ter financiering van diverse machines voor een bedrag van € 7,3 mln; hiervan vervalt € 2,2 mln in 2000 en het overige in de jaren 2001 tot en met 2003. Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
10 Algemeen De winst- en verliesrekening van de moedermaatschappij is in de geconsolideerde winst- en verliesrekening opgenomen. 11 Personeelskosten De specificatie van deze kosten is als volgt: Salarissen Sociale lasten Inleenkrachten Totaal
116,0 35,3 14,2
109,9 33,1 16,2
165,5
159,2
In de sociale lasten is een bedrag van € 3,6 mln aan pensioenkosten begrepen. Hiervan had € 0,9 mln (25%) betrekking op het KTC Pensioenfonds, na een premiekorting van 75%. 12 Interest Rentebaten Rentelasten Totaal
0,5 – 10,7
1,2 – 10,9
– 10,2
– 9,7
13 Belastingen De belastingdruk ad € 9,0 mln (1998: € 8,4 mln) daalde van 34% in 1998 naar 29% in 1999. De fiscaal compensabele verliezen in Nederland (circa € 36 mln ultimo 1999) worden pas in de jaarrekening verwerkt nadat zij gerealiseerd zijn.
37
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
14 Aandeel in netto resultaat deelnemingen Ultimo 1999
Ultimo 1998
Deelnemingen 20 tot 50% (niet geconsolideerd) – 0,1
0,7
Het resultaat van € – 0,1 mln heeft voor € – 0,5 mln betrekking op verkoop van deelnemingen en voor € 0,4 mln op ons aandeel in het resultaat in de winst van enkele kleinere deelnemingen. 15 Buitengewone lasten Buitengewone lasten Buitengewone baten Belastingen
– – –
– 59,2 – 0,2
–
– 59,0
Hoogwaardig Textiel Kunststoffen Rubber Diensten
329 238 98 1
303 221 107 2
Netto omzet
666
633
18 50 4 20 5 3
21 50 3 20 4 2
100
100
1.694 1.402 833 41
1.583 1.265 990 48
3.970
3.886
Omzetsegmentatie
Omzet naar afzetgebieden In procenten
Nederland Overige EU-landen Overig Europa Noord-Amerika Azië Overige gebieden
Aantal medewerkers In mensjaren
Hoogwaardig Textiel Kunststoffen* Rubber Diensten
Het gemiddeld aantal inleenkrachten bedroeg 389 in 1999 (1998: 520).
* Inclusief Synbra
38
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Beloning bestuurders en commissarissen De bezoldiging (inclusief pensioenkosten) van de bestuurders (inclusief voorzitter ad interim) die in 1999 zijn opgetreden bedroeg € 0,6 mln (1998: € 1,2 mln). De bezoldiging van commissarissen bedroeg € 0,1 mln (1998: € 0,1 mln). Aandelenbezit bestuurders en commissarissen De raad van bestuur hield eind 1999 aandelen Koninklijke Ten Cate en optierechten. De leden van de raad van commissarissen hielden eind 1999 3.200 aandelen, maar geen optierechten.
39
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
KASSTROOMOVERZICHT In miljoenen euro’s
1999
1998
Kasstroom uit operationele activiteiten Netto resultaat Afschrijvingen
21,6 30,1
Cash flow Verandering in werkkapitaal: Toename vorderingen Af- resp. toename voorraden Toename kortlopende schulden
Overige mutaties in kasstroom Aandeel in de resultaten van nietgeconsolideerde deelnemingen Ontvangen dividend Mutaties voorzieningen Overige mutaties
– 42,0 27,9 51,7
– 2,5 0,4 3,0
– 1,2 – 0,1 17,3 0,9
16,0
52,6
1,9
0,1 0,1 3,7 –
Kasstroom uit operationele activiteiten
– 14,1
– 0,3 0,1 – 0,7 0,1 3,9
– 0,8
56,5
1,1
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Acquisities c.q. (de)consolidaties Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa
– 21,2 – 33,7 2,5
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
20,2 – 29,2 1,4 – 52,4
– 7,6
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden Aflossingen langlopende schulden Ontvangsten uit langlopende vorderingen Betalingen langlopende vorderingen Betalingen resp. ontvangsten wegens eigen aandelen Betaald dividend
58,4 – 30,5 0,3 – 0,4
66,7 – 51,4 2,5 – 0,5
– – 6,1
– 2,7 – 2,7
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
21,7
11,9
Netto kasstroom Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen
25,8
5,4
– 8,4
1,6
Toename geldmiddelen
17,4
7,0
Toelichting De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit banken en leningen op korte termijn en liquide middelen. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. 40
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
41
TC Baycor is al jarenlang marktleider in trampoline- en zwembadafdekkingsdoek. Daarnaast zijn windschermen voor tennisbanen en weefsels voor schaduwdoek belangrijke producten. In samenwerking met een grote klant heeft het bedrijf een veiligheidsnet ontwikkeld voor trampolines. Dit Permanet® trampolinedoek wordt als opstaande rand rond de springmat aangebracht. TC Baycor onderstreept hiermee zowel haar toonaangevende positie als haar innovatief vermogen.
VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS PER 31 DECEMBER 1999 NA WINSTVERDELING In miljoenen euro’s
1999
1998
Vaste activa Financiële vaste activa Geconsolideerde ondernemingen Vorderingen op geconsolideerde ondernemingen Overige deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige vorderingen
112,7
94,4
92,7 0,3 0,6 –
93,4 0,3 0,7 0,1
Totaal vaste activa
206,3
188,9
Vlottende activa Vorderingen Geconsolideerde ondernemingen Deelnemingen Overige vorderingen
5,0 – –
5,0 0,4 0,3
Liquide middelen
0,1
0,2
Totaal vlottende activa
42
5,1
5,9
211,4
194,8
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
1999
Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agio Herwaarderingsreserves Reserve ingehouden winst deelnemingen Overige reserves Onverdeeld dividendsaldo
1998
41,1 18,0 25,1
41,1 18,0 7,2
5,8 40,4 0,1
29,7 28,8 0,2 130,5
Langlopende schulden 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening Overige
1
15,1 0,1
125,0
22,7 0,2 15,2
Kortlopende schulden Banken Crediteuren en te betalen belastingen Winstuitkeringen
44,6
27,7
12,5 8,6
13,0 6,2 65,7
46,9
211,4
194,8
1 Maakt deel uit van het garantievermogen.
43
22,9
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
VENNOOTSCHAPPELIJKE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 1999 In miljoenen euro’s
1999
1998
Resultaat uit deelnemingen na belastingen Overige baten en lasten na belastingen Buitengewone lasten
14,1 7,5 –
3,7 2,3 – 48,0
Netto resultaat
21,6
– 42,0
Toelichting op de vennootschappelijke balans Vastgelegd vermogen in geconsolideerde ondernemingen Financiële vaste activa Netto vermogenswaarde Vorderingen
112,7 92,7
94,4 93,4
205,4
187,8
5,0
5,0
210,4
192,8
Schulden Langlopend
– 0,1
– 0,2
Stand per 31 december
210,3
192,6
Vlottende activa Vorderingen
De mutaties in de netto vermogenswaarde van de geconsolideerde ondernemingen zijn als volgt te specificeren: Stand per 1 januari 94,4 95,6 Acquisities en kapitaaluitbreidingen minus goodwill betaald door werkmaatschappijen 0,2 – 1,6 Koerswijziging vreemde valuta 7,0 – 2,8 Resultaat 14,1 3,7 Dividenduitkeringen – 13,8 – 0,5 Overige mutaties 10,8 – Stand per 31 december
112,7
94,4
Eigen vermogen Het maatschappelijk kapitaal bedraagt f 400 mln (€ 182 mln) verdeeld in aandelen van nominaal f 20,– (€ 9,075) en wel: – 7 mln gewone aandelen – 3 mln cumulatieve preferente aandelen A (financieringsprefs) – 10 mln cumulatieve preferente aandelen B (beschermingsprefs) Het geplaatste kapitaal per 31 december 1999 bedraagt 4.522.584 gewone aandelen van nominaal f 20,– (€ 9,075).
44
In miljoenen euro’s
1999
1998
Stand per 1 januari Stockdividend
41,1 –
40,3 0,8
Stand per 31 december
41,1
41,1
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Agio Stand per 1 januari Stockdividend
18,0 –
18,8 – 0,8
Stand per 31 december
18,0
18,0
14,3 10,8
7,2 –
25,1
7,2
Deze agioreserve is fiscaal vrij uitkeerbaar. Herwaarderingsreserve Koersverschillen per 31 december Reserve deelnemingen
De toename van de reserve koersverschillen is veroorzaakt door een waardestijging van onze buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen als gevolg van de hogere waarde van voornamelijk de US dollar, Engelse pond en de Singapore dollar. De toename van de reserve deelnemingen is het resultaat van de correctie op de negatieve intrinsieke waarde van Synbra Group bv als gevolg van afboeking goodwill. Vrijname zal plaatsvinden naar rato van de resultaten van Synbra Group bv. Reserve ingehouden winst deelnemingen Stand per 1 januari Aandeel in resultaat minus ontvangen dividend van deelnemingen Stand per 31 december
– – – – –
Overige reserves Stand per 1 januari Bij: stockdividend dividend eigen aandelen i.v.m optieregeling onttrekking resp. toevoeging uit winst Af: afboeking per saldo betaalde goodwill inkoop eigen aandelen in verband met optieregeling Stand per 31 december
29,7
29,8
– 23,9
– 0,1
5,8
29,7
28,8
77,5
– 0,1 37,0
3,7 – – 48,1
– 25,5
– 1,6
–
– 2,7
40,4
28,8
Optieregeling Koninklijke Ten Cate kent een management stock-optieplan dat door de raad van commissarissen is vastgesteld. In aanmerking voor opties komen de leden van de raad van bestuur en de leden van het Ten Cate Team. De opties worden toegekend door de raad van commissarissen aan het begin van ieder jaar. In beginsel worden per jaar niet meer dan 1% van het uitstaande aantal aandelen aan opties toegekend. Voor de uitoefening van opties gelden de beperkingen zoals opgelegd in de Modelcode. In beginsel zal de onderneming verwatering van de winst per aandeel door toekenning van opties trachten te voorkomen door inkoop van aandelen. Eind 1999 waren 74.000 aandelen ingekocht tegen een gemiddelde koers van € 36,64. In 1999 werden geen opties uitgeoefend. Met ingang van 2000 is de optieregeling gewijzigd, rekening houdend met de aanbevelingen van de Stichting Toezicht Effectenverkeer.
45
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Toekenning van opties in 1999 Op 4-1-1999 zijn 36.000 opties verstrekt tegen de openingskoers van 4-1-1999, zijnde € 29,10. Op 9-2-2000 zijn 41.000 opties toegekend tegen de gemiddelde koers gedurende vijf dagen na publicatie van het voorlopig jaarresultaat, zijnde € 37,89. De verdeling daarvan was als volgt:
(ex-)leden van de raad van bestuur leden van het Ten Cate Team
9-2-2000
4-1-1999
27.500 13.500
25.000 11.000
41.000
36.000
Overzicht verloop opties in 1999/begin 2000 Verstrekt op
Looptijd tot
Aantal opties
Uitoefenprijs NLG
Uitoefenprijs EUR
Uitgeoefend/ vervallen t/m 1998
Uitgeoefend in 1999
Vervallen in 1999
Uitstaand 2-1-2000
2-1-1995 3-4-1996 2-1-1997 2-1-1998 4-1-1999
2-1-2000 3-4-2001 2-1-2002 2-1-2003 4-1-2004
23.000 30.500 30.000 29.500 36.000
80,00 73,00 82,00 87,50 64,13
36,30 33,13 37,21 39,71 29,10
12.500 19.500 9.500 – –
– – – – –
10.500 – – – –
– 11.000 20.500 29.500 36.000
41.500
–
10.500
97.000
Totaal 9-2-2000
149.000 9-2-2006
41.000
37,89 Overige informatie De vennootschap heeft een aansprakelijkheidsverklaring conform artikel 403 Boek 2 Burgerlijk Wetboek afgegeven voor de Nederlandse werkmaatschappijen. Bij de onderneming zijn schadeclaims ingediend, voortvloeiende uit de bedrijfsuitoefening. Voor zover nodig zijn hiervoor voorzieningen getroffen. Garantieverklaringen De vennootschap heeft ten behoeve van de Nederlandse werkmaatschappijen voor € 0,3 mln aan garantieverklaringen afgegeven als zekerheidstelling voor betalingsverplichtingen van deze maatschappijen op balansdatum. Daarnaast is voor € 1,9 mln aan specifieke garanties gesteld voor buitenlandse ondernemingen. Raad van commissarissen Dr.ir. A.W. Veenman Waarnemend voorzitter Drs. P.P.A.I. Deiters Drs. C.J.A.J.M. van Gestel F.J. de Wit Drs. J.B. Wolters Raad van bestuur Ir. L. de Vries
Almelo, 24 februari 2000
46
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
OV E R I G E G E G E V E NS
47
Ten Cate Protect introduceerde vorig jaar een aantal nieuwe weefsels voor het marktsegment van veiligheids- en beschermende kleding. De meest recente innovatie is Tecasafe® STATIC-CONTROL. Het voldoet aan de hoogste veiligheidseisen die momenteel aan doek worden gesteld, zoals bestendigheid tegen chemicaliën, hitte en vuur, highvisibility en voldoende draagcomfort. Opmerkelijkste eigenschap van het nieuwe materiaal is dat het de opbouw van statische elektriciteit voorkomt.
ACCOUNTANTSVERKLARING Opdracht Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 1999 van Koninklijke Ten Cate nv te Almelo gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controle-opdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die het bestuur van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 1999 en van het resultaat over 1999 in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. Hengelo, 24 februari 2000
PricewaterhouseCoopers N.V.
48
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
RAPPORT VAN DE TRUSTEE Aan houders van 6 3/4% in gewone aandelen Koninklijke Ten Cate nv converteerbare achtergestelde obligaties anno 1992, per 1997/2002 oorspronkelijk groot nominaal f 100.000.000,– ten laste van Koninklijke Ten Cate nv. Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 11 lid 2 van de trustakte van 28 april 1992, brengt ondergetekende rapport uit omtrent haar werkzaamheden in het boekjaar eindigende per 31 december 1999. 1 De trustakte voor de onderhavige obligatielening werd op 29 april 1992 verleden voor notaris N.M.J. Damen te Amsterdam. 2 De conversieprijs per gewoon aandeel van nominaal f 20,– bedroeg f 123,30 per 31 december 1999. 3 Gedurende het verslagjaar werden geen obligaties ter conversie aangeboden. 4 Op 10 maart 1999 heeft de derde uitloting plaatsgevonden, zijnde uitlotingsgroep 4 ad f 16.650.000,–, afgelost per 28 april 1999. 5 Het uitstaande bedrag van de lening bedroeg per 31 december 1999 nominaal f 50.050.000,–. Nederlandsche Trust-Maatschappij bv Mr. O.B. Linker D.J. Stolp
Amsterdam, 2 februari 2000
49
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
STICHTING PREFERENTE AANDELEN KONINKLIJKE TEN CATE Tussen de vennootschap en de Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate is in 1988 een overeenkomst gesloten tot plaatsing van een zodanig aantal preferente aandelen, dat de stichting na het nemen daarvan houdster zal zijn van de helft van het (vergrote) aandelenkapitaal. In 1995 is tussen de vennootschap en de Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate een optie-overeenkomst gesloten, waarbij aan de stichting een recht is verleend tot het nemen van preferente aandelen, zodanig dat de stichting na het nemen daarvan maximaal houdster is van nagenoeg de helft van het geplaatste (vergrote) kapitaal. Het stichtingsbestuur, dat over de uitoefening van het stemrecht op de preferente aandelen besluit, bestaat uit de volgende leden: Drs. A.G. van Leersum Voorzitter Dr. ir. A.W. Veenman Mr. P. Bakker Schut Mr. K.E.J. Dijk A. Vos. Naar het oordeel van de vennootschap en het stichtingsbestuur is de stichting onafhankelijk van de vennootschap als bedoeld in Bijlage X van het fondsenreglement.
50
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
51
Wereldwijd heeft de business unit Thiolon Grass van Ten Cate Nicolon op de markt voor kunstgras een uitstekende naam. Met name in de tennis- en hockeywereld en voor voetbaltrainingsvelden hebben de Thiolon® Grass-garens zich ruimschoots bewezen. Bij voetbalvelden wordt, naast de met zand ingestrooide kunstgrassystemen, in toenemende mate zowel hybride gras – een combinatie van natuur- en kunstgras – als kunstgras met rubber instrooisel gebruikt. Hierdoor wordt de afstand tussen natuur- en kunstgras verder verkleind.
STATUTAIRE REGELING MET BETREKKING TOT DE WINSTVERDELING Artikel 28 Algemeen Het maatschappelijk kapitaal is verdeeld in gewone aandelen, cumulatief preferente aandelen A (de zogenaamde financieringsprefs) en cumulatief preferente aandelen B (de zogenaamde beschermingsprefs). De aandelen A zijn onderverdeeld in afzonderlijke series. Verkorte weergave statutaire regeling 1a Van de winst wordt, voor zover mogelijk, aan de houders van preferente aandelen B allereerst een dividend uitgekeerd ten belope van anderhalf procent boven het gemiddelde over het afgelopen jaar van de door Amsterdam Exchanges N.V. vastgestelde prolongatiekoersen. Het dividendpercentage wordt berekend over het gestorte deel van het nominaal bedrag. b Indien en voorzover de winst niet voldoende is voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal het tekort, voorzover mogelijk, worden uitgekeerd ten laste van de uitkeerbare reserves. Indien en voorzover ook de uitkeerbare reserves niet voldoende zijn voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal in volgende jaren geen uitkering plaatsvinden op de preferente aandelen A en op de gewone aandelen zolang het tekort niet volledig is aangezuiverd. c Op de preferente aandelen B vinden geen andere uitkeringen meer plaats dan hiervoor onder a. en b. is bepaald. 2a Vervolgens wordt, voorzover mogelijk, op de preferente aandelen A een dividend uitgekeerd van na te melden percentage, te berekenen over het bedrag dat op de preferente aandelen A van de betreffende serie is gestort. Het percentage is gelijk aan het rekenkundig gemiddelde van het effectieve rendement op staatsleningen met een (resterende) looptijd van zeven tot acht jaar, eventueel verhoogd met een door de raad van bestuur vastgestelde en door de raad van commissarissen goedgekeurde opslag van ten hoogste twee procent., zulks afhankelijk van de dan geldende marktomstandigheden, welke opslag kan verschillen per serie. b Per een januari van het jaar volgende op het jaar waarin acht jaar na de dag van uitgifte van een serie preferente aandelen A zijn verstreken, en vervolgens telkenmale acht jaar nadien, zal het dividendpercentage van die serie preferente aandelen A worden aangepast aan het effectieve rendement van de hiervoor bedoelde staatsleningen, berekend op de wijze als vermeld, echter met dien verstande dat het vermelde gemiddelde berekend wordt over de laatste vijf beursdagen voorafgaande aan de dag per welke het dividendpercentage wordt aangepast en eventueel verhoogd met een door de raad van bestuur vastgestelde en door de raad van commissarissen goedgekeurde opslag als hiervoor omschreven, welke opslag per serie kan verschillen. c Indien en voorzover de winst niet voldoende is voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal het tekort, voorzover mogelijk, worden uitgekeerd ten laste van de uitkeerbare reserves. Indien en voorzover ook de uitkeerbare reserves niet voldoende zijn voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal in volgende jaren geen uitkering plaatsvinden op de gewone aandelen zolang het tekort niet volledig is aangezuiverd. d Op de preferente aandelen A vinden geen andere uitkeringen meer plaats dan hiervoor onder a. en c. is bepaald.
52
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
3 De raad van bestuur heeft, onder goedkeuring van de raad van commissarissen, de bevoegdheid te bepalen welk deel van de winst, na uitkering als hiervoor bedoeld,zal worden gereserveerd. 4 Hetgeen daarna van de winst resteert staat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders. 5 Bij de berekening van de winstverdeling tellen aandelen die de vennootschap in haar kapitaal houdt niet mee.
VOORSTEL WINSTBESTEMMING In miljoenen euro’s
1999
1998
Netto resultaat
21,6
– 42,0
– 37,0
48,1
– 15,4
6,1
23,9
0,1
8,5 0,2
6,2 0,2
8,7
6,4
– 8,6
– 6,2
0,1
0,2
Onder toepassing van artikel 28 lid 4 van de statuten toegevoegd resp. onttrokken aan de overige reserves
Per saldo onttrokken aan de reserve ingehouden winst bij deelnemingen
Onverdeeld dividendsaldo A°P°
Uitkering 21% respectievelijk 15% dividend voor houders van gewone aandelen ex artikel 28 lid 5 van de statuten 1 Onverdeeld dividendsaldo ultimo jaar, hetgeen naar de betreffende rekening wordt overgebracht
1
53
1999: bij volledig in contanten opgenomen dividend.
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
TIEN JAREN OVERZICHT In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1999
1998
665,5 – 9,6
632,9 – 5,2
Totaal bedrijfsopbrengsten
655,9
627,7
Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
279,8 48,6 165,5 30,1 91,0
276,0 44,8 159,2 27,9 85,3
Totaal bedrijfslasten
615,0
593,2
40,9 – 10,2
34,5 – 9,7
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen
30,7 – 9,0
24,8 – 8,4
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen
21,7 – 0,1
16,4 0,7
Netto groepswinst uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewoon resultaat na belasting
21,6 –
17,1 – 59,0
Netto groepswinst na buitengewoon resultaat Aandeel van derden
21,6 –
– 41,9 – 0,1
Netto winst
21,6
– 42,0
8,6 6,1% 16,9% 13,5%
6,2 5,4% – 27,8% 11,5%
143,6 3,4
157,1 2,9
Totaal vaste activa
147,0
160,0
Voorraden Vorderingen Effecten en Liquide middelen
112,0 96,2 0,4
116,1 107,2 0,5
Totaal vlottende activa
208,6
223,8
Totaal activa
355,6
383,8
Eigen vermogen Aandeel van derden
130,5 0,1
125,0 –
Groepsvermogen Egalisatierekening investeringspremies Voorzieningen Langlopende schulden Banken en kortlopende leningen Overige kortlopende schulden
130,6 – 11,3 92,6 25,1 96,0
125,0 – 9,2 106,5 42,6 100,5
Totaal passiva
355,6
383,8
Garantievermogen/totaal vermogen
41%
38%
Acquisities Investeringen Afschrijvingen (netto) Cash flow
34,6 33,7 30,1 51,7
0,5 29,2 27,9 – 14,1
Aantal mensjaren ultimo
3.970
3.886
Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Maximale toename uit conversie
4.523 429
4.523 574
Netto winst per aandeel van NLG 20,– Dividend per aandeel Slotkoers
4,78 1,91 37,50
– 9,34 1,36 29,04
Geconsolideerde winst- en verliesrekening Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking
Bedrijfsresultaat Interest
Dividend Bedrijfsresultaat in % van de omzet Rentabiliteit op eigen vermogen Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen Geconsolideerde balans na winstverdeling Materiële vaste activa Financiële vaste activa
54
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
620,8 8,9
645,2 0,5
607,0 7,1
503,5 6,2
492,7 – 3,7
504,1 0,1
468,0 4,1
430,8 4,2
629,7
645,7
614,1
509,7
489,0
504,2
472,1
435,0
279,0 51,4 153,4 27,5 81,5
295,0 44,2 157,3 31,4 81,8
288,2 42,2 152,5 30,3 73,9
226,4 37,0 127,6 27,0 68,3
207,4 33,6 133,6 26,3 66,1
225,3 30,9 130,0 25,8 60,4
215,4 28,6 112,9 23,2 58,7
213,0 24,9 101,1 19,5 51,5
592,8
609,7
587,1
486,3
467,0
472,4
438,8
410,0
36,9 – 10,1
36,0 – 12,0
27,0 – 12,0
23,4 – 7,3
22,0 – 8,7
31,8 – 9,5
33,3 – 7,9
25,0 – 5,8
26,8 – 9,1
24,0 – 9,2
15,0 – 4,6
16,1 – 5,0
13,3 – 4,2
22,3 – 7,5
25,4 – 9,4
19,2 – 5,7
17,7 0,6
14,8 – 0,2
10,4 1,8
11,1 2,6
9,1 2,6
14,8 3,2
16,0 4,2
13,5 5,3
18,3 – 4,5
14,6 – 2,5
12,2 – 3,2
13,7 – 6,8
11,7 – 7,2
18,0 – 2,9
20,2 –
18,8 –
13,8 –
12,1 1,6
9,0 0,3
6,9 –
4,5 0,1
15,1 0,2
20,2 – 0,1
18,8 – 0,6
13,8
13,7
9,3
6,9
4,6
15,3
20,1
18,2
6,4 6,0% 8,0% 11,3%
5,9 5,6% 8,5% 9,9%
4,6 4,5% 5,9% 8,5%
3,8 4,6% 4,3% 8,5%
3,7 4,5% 2,9% 8,2%
7,2 6,3% 9,9% 11,8%
7,5 7,1% 13,1% 13,7%
6,9 5,8% 11,8% 12,0%
162,1 24,9
184,8 10,8
176,9 8,3
158,1 35,3
165,8 20,5
163,6 28,6
150,4 28,8
121,6 27,0
187,0
195,6
185,2
193,4
186,3
192,2
179,2
148,6
117,9 108,2 0,3
116,2 124,9 0,8
114,7 130,9 1,1
85,8 101,5 0,3
86,2 87,5 1,4
88,5 93,5 0,6
89,9 95,7 0,5
82,7 82,6 4,7
226,4
241,9
246,7
187,6
175,1
182,6
186,1
170,0
413,4
437,5
431,9
381,0
361,4
374,8
365,3
318,6
176,5 0,1
165,7 11,6
156,4 13,8
159,6 0,1
159,2 0,1
159,3 –
149,3 0,9
156,7 1,2
176,6 – 9,9 94,1 49,5 83,3
177,3 1,3 14,2 100,6 62,6 81,5
170,2 1,9 18,1 114,8 62,9 64,0
159,7 1,9 21,3 103,0 26,9 68,2
159,3 3,0 18,7 107,3 11,8 61,3
159,3 4,2 11,7 108,2 20,7 70,7
150,2 4,9 11,6 59,9 60,4 78,3
157,9 6,0 11,9 45,9 36,4 60,5
413,4
437,5
431,9
381,0
361,4
374,8
365,3
318,6
50%
49%
50%
54%
57%
56%
42%
51%
11,1 29,8 27,5 41,3
8,9 26,4 31,4 45,2
13,9 40,5 30,3 39,6
4,8 30,0 27,0 33,9
– 30,2 26,3 30,9
5,0 41,6 25,8 41,0
48,0 31,4 23,2 43,3
16,5 26,3 19,5 37,7
3.848
4.733
4.780
3.806
4.032
4.179
4.071
3.679
4.433 734
4.321 891
4.242 868
4.157 852
4.065 845
3.968 836
3.775 54
3.593 58
3,13 1,45 39,71
3,19 1,36 37,57
2,21 1,09 30,72
1,66 0,91 35,85
1,15 0,91 43,65
3,90 1,82 31,31
5,37 2,00 40,20
5,09 1,91 34,94
55
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
WERKMAATSCHAPPIJEN EN DEELNEMINGEN PER 31 DECEMBER 1999 Sector Hoogwaardig Textiel
Sector Kunststoffen
Ten Cate Advanced Textiles
Ten Cate Plastics Processing
Ten Cate Advanced Textiles bv Groepsholding Ten Cate Protect bv Weefsels voor werk-, beroepsen veiligheidskleding Ten Cate Technical Fabrics bv Tent- en zonweringsdoek Ten Cate Advanced Composites bv Componenten voor de vliegtuigbouw; Antiballistische materialen Bryte Technologies inc, Componenten voor de luchten ruimtevaart Ares Protection sa (68%) Antiballistische materialen Ten Cate Advanced Spinning bv Hoogwaardige garens Ten Cate Permess bv Tussenvoeringen voor de confectie-industrie Ten Cate Permess UK ltd Ten Cate Permess Italia spa Ten Cate Permess Interlinings Hong Kong ltd Verkoopkantoren Ten Cate Permess Xishan Verkoop en productie van tussenvoeringen MultiSTiQ International Coating bv Zelf- en thermoklevende etiketten
Nijverdal Nijverdal Nijverdal Nijverdal San José (Californië) USA Vienne, Frankrijk Nijverdal Goor Prudhoe, Engeland Florence, Italië
Nijverdal Tilburg Derby, Engeland Chartres, Frankrijk McHenry (Illinois), USA Waldkirch, Duitsland Rijen Ede
Bosta bv Veghel Bevo GmbH Vlotho, Duitsland Bosta UK ltd Bury St. Edmunds, Suffolk, Engeland Acting 2000 sl Barcelona, Spanje Taxy sa Montpellier, Frankrijk Agubat sa (85%) Lille, Frankrijk Reci-Prof International bv (70%) Nieuwkuijk Technische producten voor landen tuinbouw en industrie
Hong Kong, China Xishan, China Goor
Ten Cate Nicolon Europa Ten Cate Nicolon bv Groepsholding Thiolon Grass Kunstgrasgaren Carpet Backing Tapijtbacking Special Fabrics Geotextiel, weefsels voor land- en tuinbouw en civiele bouw Ten Cate Nicolon Asia Verkoopkantoor voor geotextiel
Ten Cate Plastics Processing bv Groepsholding Ten Cate Plasticum Tilburg bv Ten Cate Plasticum UK ltd Ten Cate Plasticum France sa Ten Cate Plasticum USA inc Ilkenhans (90%) Caps voor spuitbussen Ten Cate Plasticum Rijen bv Ten Cate Plasticum Ede bv Klantspecifieke verpakkingen en sluitingen
Nijverdal/Almelo Nijverdal Nijverdal Almelo Kuala Lumpur, Maleisië
Synbra Synbra Group bv (50%) Holding Synbra Technology bv Vervaardiging en recycling van eps Isobouw Systems bv Isobouw Dämmtechnik GmbH Vencel Resil ltd Isolatie voor de bouw Synprodo Packaging bv Isobox Technologies sa Seraic sa Dansk Styropack a/s Eps verpakkingen Synprodo Hortiproducts bv Synprodo Plantpak ltd Eps producten voor de tuinbouw
Etten-Leur Etten-Leur Someren Abstatt, Duitsland Dartford, Kent, Engeland Waalwijk Nanterre, Frankrijk Verrou-en-Sologne, Frankrijk Tvilho, Denemarken Wijchen Mundon, Essex, Engeland
Ten Cate Nicolon USA Nicolon Corporation Groepsholding TC Mirafi Geotextiel TC Baycor Weefsels voor de recreatieen de agrarische markt TC Miradri Vocht- en ijswerende materialen voor de bouw
Atlanta (Georgia) Jefferson (Georgia) Cornelia (Georgia) Atlanta (Georgia)
De in dit overzicht genoemde werkmaatschappijen zijn geconsolideerd in de jaarrekening opgenomen. De cijfers van Synbra bv zijn t/m 29 december, de datum van de inwerkingtreding van de nieuwe overeenkomst, proportioneel geconsolideerd. In de eindbalans 1999 is Synbra als deelneming opgenomen. Enkele in het totaalbeeld van ondergeschikt belang zijnde participaties zijn in nevenstaand overzicht buiten beschouwing gelaten, conform artikel 379 lid 3 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Het deelnemingspercentage bedraagt 100, tenzij anders vermeld.
56
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1999
Sector Rubber Ten Cate Enbi Ten Cate Enbi International bv Groepsholding Ten Cate Enbi Nuth bv Ten Cate Enbi sa Ten Cate Enbi sa Ten Cate Enbi inc
Nuth
Nuth Fougères, Frankrijk Bevaix, Zwitserland West Henrietta, (New York), USA Ten Cate Enbi inc Shelbyville (Indiana), USA Ten Cate Enbi pte ltd Singapore Componenten voor printers, copiers en faxapparaten Ten Cate Enbi co ltd Tokyo, Japan Verkoopkantoor Overig
Gebouwen Exploitatie Maatschappij Almelo Centrum bv Doldebleek bv Gebemca bv Gelderold bv Nijverdal Noord bv Twedam bv Vastgoedmaatschappijen
Almelo Nijverdal Almelo Oldenzaal Nijverdal Almelo
Enbi Ireland (20%) Portlaoise, Ierland Afdichtringen Ten Cate Nederland bv Royal Ten Cate USA inc Ten Cate UK ltd Ten Cate France sa Ten Cate Deutschland GmbH Landenholdings
Almelo Atlanta (Georgia), USA Londen, Engeland Parijs, Frankrijk Vlotho, Duitsland
Vormgeving Vormgeversmaatschap Harsta, Crouwel. BNO. Almelo. Fotografie Hans van Ommeren, Woerden. Druk Drukkerij Rosbeek, Nuth.
Ten Cate Assurantiën bv Almelo Verzekeringen
Koninklijke Ten Cate nv Egbert Gorterstraat 3, 7607 GB Almelo Postbus 58, 7600 GD Almelo Telefoon +31 546 544911 Fax +31 546 814145 E-mail
[email protected] www.tencate.com