KO N I N K L I J K E
TE N CATE
N V J A A RV E R S L A G
19 9 8
KONINKLIJKE TEN CATE NV Raad van Bestuur
Concerndiensten
Hoogwaardig Textiel
Kunststoffen
Rubber
In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
Omzet Bedrijfsresultaat Netto geïnvesteerd vermogen Mensjaren
668 39 333 1.583
487 32 190 1.265
236 9 114 990
Ten Cate Advanced Textiles Ten Cate Plastics Processing
Ten Cate Enbi
beschermende weefsels
caps voor spuitbussen
tent- en zonweringsdoek
sluitingen
componenten voor de vliegtuigbouw
klantspecifieke verpakkingen
antiballistische materialen
technische producten voor industrie, land- en tuinbouw
tussenvoeringen voor de confectie-industrie
Synbra etiketten voor de grafische industrie Ten Cate Nicolon Europa
isolatie voor de bouw verpakkingen voor food en non-food
weefsels voor de weg- en waterbouw, agrarische containers voor tuinbouw markt en civiele bouw weefsels voor de tapijtindustrie kunstgrasgarens Ten Cate Nicolon USA weefsels en non-wovens voor de recreatie- en de agrarische markt en voor de weg- en waterbouw vocht- en ijswerende materialen voor de bouw
componenten voor printers, copiers en faxapparaten
INHOUDSOPGAVE Algemeen 2 3 4 5 6 9 14 17 18 21 21 23 25 26 Jaarrekening 28 30 31 31 34 37 40 42 44 44 Overige gegevens 48 49 50 52 53 54 56
Bestuurlijke gegevens Ondernemingsverklaring Informatie over het aandeel Koninklijke Ten Cate nv Kerngegevens Koninklijke Ten Cate nv Verslag van de raad van commissarissen Verslag van de raad van bestuur Financieel overzicht Personeel & Organisatie Technologie, kwaliteit & milieu Activiteiten Sector Hoogwaardig Textiel Sector Kunststoffen Sector Rubber Denim
Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en verliesrekening Toelichting Grondslagen voor de consolidatie, waardering en resultatenbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Kasstroomoverzicht Vennootschappelijke balans Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Toelichting op de vennootschappelijke balans
Accountantsverklaring Rapport van de trustee Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate Statutaire regeling met betrekking tot de winstverdeling Voorstel winstbestemming Tien jaren Koninklijke Ten Cate nv Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31 december 1998
Bijlage Financiële gegevens in euro’s
The annual report of Royal Ten Cate is also available in English. Copies of this report will gladly be supplied on request. Information is also available on our website (www.tencate.com).
1
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
BESTUURLIJKE GEGEVENS Raad van commissarissen Jaar aantreden
Einde huidige termijn
Mr R.J. Nelissen (67) Voorzitter 1/2 1993 oud-voorzitter raad van bestuur ABN-AMRO Bank nv Dr ir A.W. Veenman (51) Vice-voorzitter 2 1996 voorzitter raad van bestuur Stork nv Drs P.P.A.I. Deiters (55) 1998 oud-directeur Berghaus International Fashion Group 1985 Drs C.J.A.J.M. van Gestel (60) 1 directeur AdviesGroep Diemen & Van Gestel bv F.J. de Wit (59) 2/3 1988 oud-voorzitter raad van bestuur nv KNP BT Drs J.B. Wolters (48) 1 1992 directeur Schuttersveld nv
2001
2000 2002
2001 2000 2000
1 Lid van de financiële commissie 2 Lid van de honoreringscommissie 3 Gedelegeerd commissaris van 10 november 1998 tot 1 februari 1999
Raad van bestuur Drs Th.S. Pruntel (51) Voorzitter a.i. Ir L. de Vries (47) Concern-/Groepsdirecteuren Drs L.J. Kuipers (56) Concerndirecteur personeel & organisatie Drs J. Lock (52) Concerndirecteur financiën & administratie D.C. Clarke (40) Groepsdirecteur Ten Cate Nicolon Europa en USA Ir J.C.M. van Dijk (54) Groepsdirecteur Ten Cate Enbi a.i. B.A.F. Keijzer (59) Groepsdirecteur Denim Griekenland Ing. J.B. Kroeze (40) Groepsdirecteur Ten Cate Plastics Processing Ir L. de Vries (47) Groepsdirecteur Ten Cate Advanced Textiles
2
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
ONDERNEMINGSVERKLARING Koninklijke Ten Cate – een industrieel toeleverancier van hoogwaardige materialen: specialistische textiel, kunststoffen en rubber. Koninklijke Ten Cate is op drie continenten – Europa, Noord-Amerika en Azië – actief met de ontwikkeling, productie en verkoop van halffabrikaten en componenten. Deze worden geleverd aan bedrijven in de confectie- en tapijtindustrie, de bouw en weg- en waterbouw, de voedingsmiddelenindustrie, de land- en tuinbouw en de kantoormachine-industrie. De jaaromzet bedraagt f 1,4 miljard. De omzet wordt voor ongeveer 20% gerealiseerd in Nederland en voor 80% elders in de wereld. Koninklijke Ten Cate is genoteerd aan de Amsterdamse Effectenbeurs.
– – – – – –
Strategie Koninklijke Ten Cate streeft naar groei van de winst middels versterking van marktposities door: innovatie en verbetering van zowel producten als processen actief portfoliomanagement kostprijsleiderschap verlening van een hoog logistiek en serviceniveau geografische expansie via uitbreiding van distributienetwerken acquisitie van ondernemingen met vergelijkbare of aanvullende activiteiten. Doelstelling Koninklijke Ten Cate streeft naar winstgevende groei, resulterend in vergroting van de aandeelhouderswaarde. De winstdoelstelling voor de middellange termijn is een jaarlijkse groei van gemiddeld 10%. Investeringen en nieuwe activiteiten dienen een rentabiliteit te behalen van ten minste 15%. De onderneming streeft naar een eigen vermogen van 35% van het balanstotaal. Medewerkers Koninklijke Ten Cate heeft productievestigingen in tien landen. De onderneming telt 3.900 medewerkers. Van hen zijn er 1.850 werkzaam in Nederland, 1.050 in overige Europese landen, 830 in de Verenigde Staten en 170 in Azië. Koninklijke Ten Cate wil haar medewerkers werk bieden waarin zij zich kunnen ontplooien, waaruit zij voldoening putten en waarvoor zij adequaat financieel beloond worden. Zulk werk – mits op economisch verantwoorde basis – wordt bevorderd in Nederland en alle andere landen waar Koninklijke Ten Cate zich heeft gevestigd.
3
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
INFORMATIE OVER HET AANDEEL KONINKLIJKE TEN CATE NV Belangrijke data in 1999 1 maart Persconferentie en bijeenkomst voor beleggingsanalisten 1 april Algemene vergadering van aandeelhouders in de Twentse Schouwburg te Enschede 7 april Notering ex-dividend 23 april Betaalbaarstelling contant dividend 30 augustus Publicatie halfjaarcijfers 1999 Persconferentie en bijeenkomst voor beleggingsanalisten Wet Melding Zeggenschap De per 1 januari 1999 bij Koninklijke Ten Cate bekende meldingen in het kader van de Wet Melding Zeggenschap betreffen: Minefa Holdings bv (Farinvest) 6,1% Delta Lloyd levensverzekering nv 8,7% Dividend Het dividendbeleid is erop gericht om, over een reeks van jaren genomen, circa 40% van de netto winst uit te keren in de vorm van dividend. Het dividendvoorstel luidt: uitkering van een contant dividend van f 3,00 per gewoon aandeel. Spreiding aandelenbezit Op basis van een representatieve steekproef is vastgesteld dat het aandeel Ten Cate eind 1998 de volgende geografische spreiding kende: Nederland 70% België/Luxemburg 11% Verenigd Koninkrijk 9% Duitsland 2% Zwitserland 1% Verenigde Staten 5% Overige landen 2% Totaal
100%
Circa 45% van de aandelen bevindt zich in particuliere handen en 55% is in het bezit van instituten. Ontwikkeling van het aantal aandelen in 1998 Stand eind 1997 Bij: – stockdividenden 1997 – uitgeoefende optierechten
Telefoon- en faxnummers Externe Betrekkingen Telefoon: +31 546 544 313 Fax: +31 546 814 145
Stand eind 1998 Mogelijke toename: – als gevolg van conversie: – als gevolg van optierechten per 4-1-1999 – ingekochte aandelen ten behoeve van opties Aantal aandelen fully diluted
Investor Relations Telefoon: +31 546 544 350 Fax: +31 546 828 907 www.tencate.com
4.433.354 89.230 – 4.522.584 540.957 107.500 – 74.000 5.097.041
Op 4 januari 1999 zijn 36.000 nieuwe managementopties uitgegeven. In 1998 zijn door de vennootschap netto 74.000 eigen aandelen ingekocht.
4
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
KERNGEGEVENS KONINKLIJKE TEN CATE NV 90 In miljoenen guldens In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
1998
1997
1.394,7 76,0 37,5 – 92,5 13,6
1.368,0 81,4 40,2 30,3 14,2
Ratio’s Bedrijfsresultaat in % omzet 5,4% Rentabiliteit op eigen vermogen – 27,8% Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen 1 11,5%
6,0% 8,0% 11,3%
Overige gegevens Eigen vermogen Garantievermogen/totaal vermogen
275,4 38%
388,9 50%
1,0 64,4 61,4 – 31,1
24,5 65,6 60,7 91,0
3.886
3.848
8,34 – 20,58
9,15 6,90
Dividend Cash flow Eigen vermogen
3,00 – 6,92 60,89
3,20 20,70 87,72
Hoogste koers Laagste koers Slotkoers
91,00 45,00 64,00
116,00 83,50 87,50
Aantal aandelen ultimo x 1.000 Beurswaarde ultimo
4.523 289
4.433 388
75
Resultatenrekening Netto omzet Bedrijfsresultaat Netto resultaat voor buitengewone lasten Netto resultaat Dividend (bij f 3,00 contant)
60 45 30 15 0 – 90 94 95 96 97 98 Bedrijfsresultaat Netto resultaat voor btgw. lasten Netto resultaat
Acquisities Investeringen Netto afschrijvingen Cash flow
120 In miljoenen guldens 100 80
Aantal mensjaren ultimo
60
Kengetallen per aandeel van f 20,-
40
Netto resultaat voor buitengewone lasten Netto resultaat
20 0 – 40 94 95 96 97 98 Cash flow Investeringen Netto afschrijvingen 25 In guldens per aandeel 20 15 10 5 0 -20 94 95 96 97 98 Cash flow Netto resultaat Dividend
1 Voor definitie zie blz. 20.
5
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 25 van de statuten treft u hierbij de door de raad van bestuur opgemaakte en door ons vastgestelde jaarrekening 1998 aan. Het netto resultaat 1998 bedraagt f 92,5 miljoen negatief. Het eigen vermogen bedraagt per 31 december 1998 f 275 miljoen. De jaarrekening is gecontroleerd door PricewaterhouseCoopers nv. Hun verklaring als bedoeld in artikel 26, lid 3 van de statuten is in het verslag opgenomen. Wij stellen aandeelhouders voor de jaarrekening over 1998 goed te keuren conform de voorgelegde stukken. Voorts stellen wij aandeelhouders voor de raad van bestuur te dechargeren voor zijn bestuur en de raad van commissarissen voor het gehouden toezicht. De winstbestemming die in dit jaarverslag is opgenomen, is door ons goedgekeurd. Wij adviseren aandeelhouders het voorstel van de raad van bestuur te aanvaarden. Toezicht Het jaar 1998 is een bewogen jaar geweest. Het besluit moest genomen worden om alle denimbelangen in totaliteit af te waarderen. Tegelijk werd een grondige reorganisatie doorgevoerd bij Ten Cate Enbi en enkele andere werkmaatschappijen. De hierop volgende bestuursmutaties, de berichtgevingen in de pers en het beraad op de toekomstige koers van de onderneming eisten veel van betrokkenen. De raad van commissarissen is in het verslagjaar acht keer in aanwezigheid van de raad van bestuur plenair in vergadering bijeen geweest. Beraadslaagd werd onder meer over de gang van zaken en vooruitzichten, investeringsprojecten en product- en marktontwikkelingen. Besproken zijn in het bijzonder de ondernemingsstrategie, de herstructurering van de denimactiviteiten en de ontwikkeling van het management. Voorzitter en vice-voorzitter van de raad van commissarissen hadden regelmatig separate besprekingen met de raad van bestuur. De raad van commissarissen was eveneens periodiek vertegenwoordigd in de overlegvergaderingen van de bestuurder met de centrale ondernemingsraad. De raad van commissarissen is in formele en informele vergaderingen bijeen geweest buiten aanwezigheid van de raad van bestuur. De ontwikkelingen in de onderneming en de beoordeling van het management waren daarbij de belangrijkste gespreksonderwerpen. Ook het eigen functioneren van de raad en de relatie tot de leden van de raad van bestuur kwamen aan de orde. De financiële commissie, bestaande uit de heren mr R.J. Nelissen (voorzitter), drs C.J.A.J.M. van Gestel en drs J.B. Wolters, is twee keer in vergadering bijeen geweest. Tevens waren hierbij aanwezig de externe accountant, de raad van bestuur alsmede de concerndirecteur financiën & administratie. In de vergaderingen is gesproken over de jaarrekening 1997 en halfjaarcijfers 1998, de rapportage van de externe accountant, de waardering van de denimactiviteiten en de euro- en millenniumproblematiek. De commissie voerde ook buiten aanwezigheid van de raad van bestuur overleg met de externe accountant.
6
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
De honoreringscommissie, bestaande uit de heren mr R.J. Nelissen (voorzitter), dr ir A.W. Veenman en F.J. de Wit, is eenmaal bijeen geweest. De remuneratie van de leden van de raad van bestuur is aangegeven in de desbetreffende toelichting behorende tot de jaarrekening. De samenstelling van de raad van commissarissen voldoet aan het profiel, dat ter inzage ligt ten kantore van de vennootschap. Het profiel wordt regelmatig geëvalueerd tegen de achtergrond van de ontwikkeling van de onderneming en zonodig aangepast. Personele wijzigingen Op 2 april 1998 is mr J.J.C. Alberdingk Thijm volgens rooster afgetreden, nadat hij zich niet voor herverkiezing beschikbaar had gesteld. De heer Alberdingk Thijm is van 1971 tot en met 1979 voorzitter van de raad van bestuur van Koninklijke Ten Cate geweest. Sinds 1981 maakte hij deel uit van de raad van commissarissen. Wij zijn hem veel dank verschuldigd voor zijn integere en waardevolle bijdragen. Per 2 april 1998 werd drs P.P.A.I. Deiters benoemd in de ontstane vacature. De heer F.J. de Wit is van 10 november 1998 tot 1 februari 1999 opgetreden als gedelegeerd commissaris. De heren F.H. Schreve en drs J.H.P.L. van de Sanden zijn per 31 december 1998 respectievelijk 1 februari 1999 teruggetreden uit de raad van bestuur. Zij hebben daarbij de persoonlijke consequentie aanvaard van het buitengewone verlies van f 130 miljoen dat in 1998 moest worden verwerkt. De raad van commissarissen is beiden erkentelijk voor de door hen getoonde inzet voor Koninklijke Ten Cate. Per 1 oktober 1998 is ir L. de Vries benoemd tot lid van de raad van bestuur. Per 1 januari 1999 trad drs Th.S. Pruntel aan als voorzitter raad van bestuur ad interim. Corporate governance De raad van commissarissen is de mening toegedaan dat hij functioneert in overeenstemming met de desbetreffende aanbevelingen van de commissie Corporate Governance. In de algemene vergadering van aandeelhouders op 2 april 1998 is de reactie van de vennootschap op deze aanbevelingen uitvoerig aan de orde gekomen. Resumerend Het jaar 1998 is voor het bestuur en de medewerkers niet gemakkelijk geweest. Wij danken hen voor hun inzet en hun geloof in het perspectief van Koninklijke Ten Cate nv. Wij hebben vertrouwen in de soliditeit, het herstellend vermogen en de toekomst van Ten Cate. Raad van commissarissen Mr R.J. Nelissen Voorzitter Dr ir A.W. Veenman Vice-voorzitter Drs P.P.A.I. Deiters Drs C.J.A.J.M. van Gestel F.J. de Wit Drs J.B. Wolters Almelo, 25 februari 1999
7
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR Voor Koninklijke Ten Cate was 1998 een turbulent jaar. De problemen bij Ten Cate Enbi en de grote verliezen bij de denimbedrijven maakten forse voorzieningen noodzakelijk. Daartoe werd begin november een buitengewone last van f 130 miljoen aangekondigd. Het grootste deel van de voorziening werd gebruikt voor algehele afwaardering van de denimactiviteiten, waarmee deze problematiek tot het verleden behoort. Een ander deel is gebruikt voor maatregelen om Ten Cate Enbi weer concurrerend te maken. Naar aanleiding van deze gang van zaken trad de heer F.H. Schreve per 1 januari terug als voorzitter en lid van de raad van bestuur. De heer drs J.H.P.L. van de Sanden legde zijn functie als bestuurslid per 1 februari 1999 neer. Na de benoeming van ir L. de Vries tot bestuurslid per 1 oktober en drs Th.S. Pruntel als voorzitter ad interim per 1 januari 1999 bestaat de raad van bestuur weer uit twee leden.
2 Ten Cate Enbi ontwikkelt, produceert en assembleert onderdelen op basis van kunststof, metaal en rubber voor printers, copiers en faxapparaten. Door haar klanten wereldwijd te volgen en jarenlange ervaring en materialenkennis te kunnen bieden heeft de groep een belangrijke markt- en concurrentiepositie opgebouwd. In co-designership met haar grootste klanten werkt Ten Cate Enbi aan de continue verbetering van bestaande en introductie van nieuwe producten. Een voorbeeld daarvan is de feed head CRU voor toepassing in copiers.
Vermeldenswaard is daarnaast dat de sectoren Hoogwaardig Textiel en Kunststoffen een goed resultaat hebben behaald. Het bedrijfsresultaat van de textielsector is met 30% toegenomen. Omzet en resultaat De netto omzet bedroeg in 1998 f 1.395 miljoen, 2% meer dan in het voorgaande jaar. Het netto resultaat voor buitengewone lasten bedroeg f 37,5 miljoen (1997: f 40,2 miljoen). Na aftrek van een buitengewone last van f 130 miljoen voor de volledige afwaardering van Denim en een reorganisatie bij Ten Cate Enbi, de overige sectoren en het hoofdkantoor, resteert een netto verlies van f 92,5 miljoen (1997: f 30,3 miljoen winst). Winst per aandeel en dividend De winst per aandeel voor buitengewone lasten bedroeg f 8,34 (1997: f 9,15) een daling van 9%. Na buitengewone lasten bedroeg het verlies per aandeel f 20,58 (1997: f 6,90 winst). Fully diluted zou de winst per aandeel voor buitengewone lasten f 7,36 zijn geweest. Na de getroffen maatregelen heeft de onderneming een goede uitgangspositie voor de komende jaren. Gelet op de ontwikkeling van het resultaat voor buitengewone lasten en de vooruitzichten voor de komende jaren stellen wij een dividend voor van f 3,00 (1997: f 3,20), geheel in contanten. Buitengewone last De getroffen voorziening van f 130 miljoen is deels besteed aan afwaardering van activa en deels aan reorganisatie: voor Denim f 100 miljoen en voor Ten Cate Enbi, de overige sectoren en het hoofdkantoor f 30 miljoen. Alle afwaarderingen zijn in de jaarrekening 1998 verwerkt. Voor zover nog uitgaven in 1999 zullen plaatsvinden (f 40 miljoen) zijn de verplichtingen daartoe opgenomen onder kortlopende schulden. Investeringen en cash flow In 1998 werd voor f 64 miljoen geïnvesteerd, bij een afschrijvingsniveau van f 61 miljoen. Belangrijke investeringen waren de continu breedbleekmachine en twaalf luchtweefmachines voor Ten Cate Advanced Textiles, alsmede aanbetalingen voor een extrusielijn voor Thiolon Grass en een derde non-wovenlijn bij TC Mirafi. De kasstroom was f 14,5 miljoen negatief.
9
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Financiële positie Eind 1998 bedroeg het garantievermogen van Ten Cate f 325 miljoen, zijnde 38% van het balanstotaal. In het vierde kwartaal werd een vijfjarige lening ad f 135 miljoen met variabele rente geplaatst bij enkele beleggers en banken. De groepen De bedrijven staan er over het algemeen goed voor. Over en weer wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van de binnen de werkmaatschappijen aanwezige kennis, mogelijkheden en sterktes. In een groot aantal markten is sprake van prijsdruk, waardoor een jaarlijks verdergaande reductie van de kosten per eenheid product noodzakelijk is. Wel vindt structureel volumegroei plaats. Het bedrijfsresultaat is gerealiseerd door goede bijdragen van de sectoren Hoogwaardig Textiel en Kunststoffen. Binnen Hoogwaardig Textiel droegen zowel Ten Cate Advanced Textiles (specialistische textiel) als Ten Cate Nicolon USA (industriële weefsels) goed bij aan het resultaat. In de sector Kunststoffen daalde het resultaat, maar het rendement ligt op een hoog niveau. Bij de sector Rubber daalde de winst tot een te laag niveau. Oorzaken zijn de snelle veranderingen op de eindmarkt voor kantoormachines, de verscherpte concurrentie, de verslechterde marktpositie van de belangrijkste afnemers en het te hoge interne kostenniveau. Inmiddels zijn maatregelen genomen om de kosten structureel te verlagen en de commerciële slagkracht verder te vergroten. Een gedenkwaardige gebeurtenis voor de groep Ten Cate Advanced Textiles was het bezoek van koningin Beatrix op 24 maart. Aanleiding was haar wens om de gerevitaliseerde textielindustrie te bezoeken. Het is een compliment voor alle betrokkenen. In 1998 werd een belang verworven van 68% in het Franse Arès Protection. Dit bedrijf vervaardigt een nieuwe generatie antiballistische materialen, gebaseerd op een combinatie van kunststof en keramiek. Dit betekent een belangrijke aanvulling op het productenpakket van Ten Cate Advanced Composites. Ten Cate Permess startte met de productie van interlinings in China, waardoor de mogelijkheid is ontstaan de ontwikkelingen aldaar op de voet te volgen. De teruggang die zich eerder al aftekende bij de denimactiviteiten zette in de tweede helft van 1998 door. De wereldwijde overcapaciteit wordt geschat op 30% en neemt nog steeds toe. Herstel wordt op korte termijn niet verwacht. Mede daardoor was het niet mogelijk de bedrijven te verkopen aan derden. Een voortgangsrapportage leidde begin november tot de conclusie dat het niet verantwoord was om de productiecapaciteit in zowel Ierland als Griekenland in stand te houden. Besloten werd om het volledige belang van de denimactiviteiten af te waarderen. De fabriek van Atlantic Mills in Ierland werd gesloten. In Griekenland kwamen 80 arbeidsplaatsen te vervallen. Doel blijft om voor de Griekse bedrijven een nieuwe aandeelhouder te vinden. In elk geval zal de Denim geen invloed meer hebben op het resultaat van Ten Cate. Corporate governance Koninklijke Ten Cate hecht aan een goede communicatie met haar externe en interne doelgroepen: de klanten, aandeelhouders, medewerkers en toeleveranciers. Koninklijke Ten Cate handelt in lijn met vrijwel alle aanbevelingen van de commissie-Peters. Dit is in het jaarverslag 1997 en detail weergegeven. Op de algemene vergadering van aandeelhouders heeft de ondernemingsleiding haar standpunt terzake gepresenteerd en toegelicht. Zij kreeg hiervoor expliciet waardering van de aandeelhouders.
10
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Beheersing van risico’s Door de komst van de euro zijn de valutarisico’s belangrijk verminderd. Ten Cate heeft beperkte overschotten in US dollars, Engelse ponden en Hong Kong dollars, alsmede een tekort in Zwitserse franken. De invloed van de valutabewegingen op het resultaat in 1998 was te verwaarlozen. De onderneming is grotendeels gefinancierd op basis van variabele rente, waarbij het opwaartse risico deels is afgedekt via caps. Binnen het corporate center, waar ook de treasuryfunctie is gecentraliseerd, gelden procedures ten aanzien van het omgaan met valuta-, rente- en derivatenrisico’s. De onderneming is verzekerd tegen belangrijke risico’s als brand- en bedrijfsschade, productaansprakelijkheid en WA. Uit een verklaring van onze assuradeur blijkt dat de afgesloten verzekeringen adequaat zijn voor de verschillende risico’s. Met regelmaat worden uitstaande claims geïnventariseerd en wordt beoordeeld of voldoende voorzieningen zijn getroffen. Dit is het geval. Ook ten aanzien van milieurisico’s die verbonden zijn met onroerend goed zijn adequate voorzieningen getroffen. In 1998 werden de beheersystemen uitgebreid met business assessments. Daarbij worden onder meer de processen in de primaire functies, zoals verkoop, productontwikkeling, logistiek en productie getoetst op hun doelmatigheid en bedrijfszekerheid. Begin oktober werd een assessment uitgevoerd bij TC Baycor, met goed resultaat. Millennium en euro Transacties met afnemers en leveranciers kunnen met ingang van 1999 in euro’s worden afgewikkeld. Externe publicaties in 1999 zullen in guldens en euro’s luiden. De onderneming zal de euro per 1 januari 2000 als basisvaluta invoeren. Koninklijke Ten Cate heeft de millenniumproblematiek reeds in een vroeg stadium onderkend en is in juni 1997 gestart met de aanpak. Omdat ten behoeve van het millennium veel software aangepast moest worden, is de gelegenheid benut om een grootscheepse vernieuwing door te voeren. Vele oude, versnipperde applicaties zijn vervangen door de nieuwste versies van geïntegreerde pakketten. Voorts zijn – waar nodig – PLC’s/embedded software voor de besturing van machines en installaties vervangen. De helft van de Ten Cate bedrijven was per 1 januari 1999 millenniumproof, de rest zal per 30 juni 1999 klaar zijn. Het tweede en derde kwartaal zullen worden gebruikt voor uitvoerige testen. Voor het millenniumbestendig maken van de onderneming wordt nog steeds uitgegaan van een bedrag van f 7 miljoen, te verdelen over de jaren 1998 tot en met 2000. Hierin is tevens een bedrag inbegrepen voor vernieuwing van hardware en software. Personeel De onderneming telde eind 1998 3.900 medewerkers, van wie 1.850 (47%) in Nederland, 1.050 in andere Europese landen, 830 in de Verenigde Staten en 170 in Azië. In juni 1998 werd in samenwerking met de Kellogg Graduate School of Management in Chicago een zeer succesvolle Advanced Management-training gegeven. Aan dit twaalfdaagse project namen 45 managers uit Europa, de Verenigde Staten en Azië deel. Dit leidde mede tot een zeer productieve uitwisseling van ideeën en ervaringen.
11
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Onze filosofie is dat wij voor het vervullen van managementfuncties in beginsel het vertrouwen geven aan de mensen uit het land waar wij investeren en werken. De raad van bestuur dankt alle medewerkers van Koninklijke Ten Cate voor hun inzet. Wij realiseren ons dat het ook voor hen geen gemakkelijk jaar is geweest en spreken onze waardering uit voor hun betrokkenheid bij en vertrouwen in Koninklijke Ten Cate. Analyse en beleid De gebeurtenissen die geleid hebben tot het omvangrijke verlies en het terugtreden van twee bestuurders maakten een diepgaande interne analyse noodzakelijk. Daarbij zijn alle product-marktcombinaties binnen Koninklijke Ten Cate onderzocht. Uitkomst van de analyse is dat, na afstoting van de denimactiviteiten en kostenreductie, in de meeste product-marktcombinaties sprake is van een stevige marktpositie en een goede winstgevendheid. Deze kunnen de basis vormen voor verdere versterking van de onderneming. De analyse toonde tevens dat de organisatievorm en het aansturingsmodel van Koninklijke Ten Cate onvoldoende aansluiten bij de brede samenstelling van de onderneming. Door de centrale leiding en hiërarchische besluitvorming is de afstand van beslisser tot de problemen groot en kan niet tijdig en adequaat worden gereageerd op veranderingen in en signalen vanuit de markt. Het copartnership met veel afnemers, de voortdurende druk op het kostprijsleiderschap en het snel kunnen reageren op veranderende marktomstandigheden vereisen een grote mate van alertheid en zelfstandigheid op het niveau van de productmarktcombinaties. Het beleid dat nu is geformuleerd, is erop gericht in- en extern een helder en eenduidig beeld van Koninklijke Ten Cate naar voren te brengen en een strategie te ontwikkelen die leidt tot een stabiele winstgroei en daarmee tot herstel van het vertrouwen in de onderneming. Koninklijke Ten Cate zal zich blijven profileren als industrieel toeleverancier van hoogwaardige materialen. Daarbij zal een actief portfoliobeleid worden gevoerd. Er is geen sprake van grote desinvesterings- en acquisitieprogramma’s: nu afscheid is genomen van de denimactiviteiten kan de onderneming de stabiele winstgroei met de huidige portfolio realiseren. Vrijwel alle activiteiten dragen bij aan het resultaat en hebben een goed winstpotentieel. Bepalend daarvoor zijn de huidige marktposities, hun winstgevendheid en de mogelijkheden voor verdere groei. Met de huidige portfolio worden de cyclische effecten beperkt en zijn de risico’s gespreid. Slechts in enkele gevallen blijken verbeteringen nodig. Hierbij gaat het om bijvoorbeeld organisatorische versterkingen, kostprijsreductie, verbetering van de efficiency en versterking van marktposities door middel van acquisities van beperkte omvang. Het aansturingsmodel van de onderneming wordt toegesneden op de samenstelling van de onderneming. De product-marktcombinaties ofwel business units gaan functioneren als afzonderlijke bedrijven. Elk zullen ze worden geleid door een manager met eigen operationele zelfstandigheid en winstverantwoordelijkheid. Daarmee brengt Koninklijke Ten Cate het ondernemerschap terug in de bedrijven. De betrokken managers zullen rechtstreeks rapporteren aan een lid van de raad van bestuur. De communicatie over zaken die op het niveau van de raad van bestuur moeten worden overlegd zal daardoor sneller verlopen.
12
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Het hoofdkantoor zal verder in omvang worden teruggebracht. Het gaat slechts die taken uitvoeren en diensten leveren die voor de onderneming en de business units een toegevoegde waarde leveren. Het gaat hier vooral om zaken als portfoliomanagement, financiering, fiscaliteit en management development. Koninklijke Ten Cate is gezond en gaat een goede toekomst tegemoet. Met de huidige portfolio, de versterkingen die daarin aangebracht worden, de meerwaarde van het opereren binnen één onderneming, de verbeterde aansturing en het hernieuwde ondernemerschap in de organisatie zijn de voorwaarden geschapen voor een stabiele winstgroei. Wij streven daarbij naar een groei van gemiddeld 10% per jaar. Vooruitzichten De economische ontwikkelingen in Zuid-Amerika en Oost-Europa zijn onzeker, terwijl het herstel in Azië zich nog niet duidelijk aftekent. Dit kan zijn weerslag hebben op de Europese en Amerikaanse economie. De perspectieven voor Koninklijke Ten Cate zijn echter verbeterd. De denimproblematiek ligt achter ons en Ten Cate Enbi heeft weer goede vooruitzichten. Daarnaast kennen wij in onze onderneming succesvolle, sterk groeiende werkmaatschappijen. Het aantal medewerkers zal in 1999 ongeveer gelijk blijven. De investeringen zullen fractioneel boven het afschrijvingsniveau liggen en in overwegende mate gericht zijn op de groeiactiviteiten. Het eigen vermogen bedraagt ruim 32% van het balanstotaal en het garantievermogen ruim 38%. Gegeven de bestaande financiering zal de operationele kasstroom ruim voldoende zijn om de middelenbehoefte te dekken. Daarnaast zijn voldoende bankkredieten beschikbaar voor kleine tot middelgrote acquisities. Onvoorziene omstandigheden daargelaten, wordt in 1999 een winststijging verwacht die ten minste in lijn is met de doelstelling voor de middellange termijn, te weten gemiddeld 10%. Raad van bestuur Drs Th.S. Pruntel Voorzitter a.i. Ir L. de Vries Almelo, 25 februari 1999
13
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Financieel overzicht Resultaat Het netto resultaat voor buitengewone lasten daalde van f 40,2 naar f 37,5 mln, voornamelijk als gevolg van de lagere winst bij Ten Cate Enbi. De buitengewone last (f 130 mln) bestond uit: – Denim – Ten Cate Enbi, overige sectoren en hoofdkantoor
f – 100 mln f – 30 mln f – 130 mln
Hierna resteerde een netto resultaat van f 92,5 mln negatief.
– – – –
Omzet De omzet nam toe met 2% tot f 1.395 mln. Deze toename bestond uit de volgende factoren: volumegroei + 6,5% prijsdaling – 3,5% desinvesteringen – 3,0% acquisities + 2,0% + 2,0% De volumegroei was afkomstig van Ten Cate Advanced Textiles en Synbra. De prijsdruk trad vooral op bij Ten Cate Enbi, Ten Cate Plasticum en Synbra. Aangezien de gemiddelde koersen van de voor ons belangrijkste valuta weinig veranderden, waren de valuta-effecten in 1998 te verwaarlozen. Kosten De belangrijkste kostensoorten voor Ten Cate zijn de kunststof granulaten (25% van de omzet) en de personeelskosten (eveneens 25% van de omzet). De prijzen van kunststof granulaat daalden met percentages uiteenlopend van 5 tot 20. Deze dalingen moesten voor een groot deel worden doorgegeven aan de afnemers.
In Dm/kg. 1,75 Polypropyleen Polyethyleen 1,50 Styreen 1,25
(Bron: Kunststoff Information, Bad Homburg, Duitsland)
1,00 0,75 1997 Prijsontwikkeling kunststoffen
1998
In ƒ/kg. 4,00
(Bron: Liverpool index)
3,00 2,00 1997 Prijsontwikkeling katoen
14
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
1998
De personeelskosten namen toe met 4%, als gevolg van hogere sociale lasten en een ruimer gebruik van inleenkrachten. Het gemiddeld aantal personeelsleden daalde met 2%, voornamelijk als gevolg van desinvesteringen in 1997. De personeelskosten als percentage van de omzet namen toe van 24,7% (1997) tot 25,2%.
425 In miljoenen guldens 400 375
Bedrijfsresultaat, rente en belastingen Het bedrijfsresultaat daalde van f 81 mln (1997) tot f 76 mln. De rentekosten daalden fractioneel tot f 21 mln. De rentedekking daalde van 3,7 tot 3,6 in 1998.
350 325 300
De belastingdruk bleef constant op 34%. Begin 1998 werd een concernfinancieringsmaatschappij opgericht die gemiddeld voor f 180 mln uitleende aan buitenlandse werkmaatschappijen. Vanwege het lage winstniveau in Nederland kon niet ten volle van de financieringsmaatschappij worden geprofiteerd.
Rentedragende leningen 1997 1998
Mede als gevolg van de in 1998 getroffen maatregelen zal Ten Cate in de komende jaren over compensabele verliezen beschikken. Deze zullen pas na realisatie in de jaarrekening worden verwerkt. Kasstroom, investeringen, acquisities en financiering De kasstroom was f 14,5 mln negatief. 1998
1997
Netto resultaat Afschrijvingen
– 92,5 61,4
30,3 60,7
Cash flow
– 31,1
91,0
Mutatie werkkapitaal Investeringen Desinvesteringen Acquisities c.q. deconsolidaties Overige mutaties
35,3 – 64,4 3,1 44,4 – 1,8
– 42,4 – 65,6 4,7 58,2 2,1
–14,5
48,0
De investeringen waren f 3 mln hoger dan de afschrijvingen. Het werkkapitaal van de bestaande activiteiten nam af met f 35 mln. Het bedrag aan rentedragende schulden nam toe met f 12 mln tot f 329 mln (ultimo). In het vierde kwartaal werd een vijfjarige lening van f 135 mln met variabele rente geplaatst bij een consortium van beleggers en banken. Eigen vermogen Het eigen vermogen daalde met f 114 mln tot f 275 mln (32,6%). Hoewel de buitengewone last een bres heeft geslagen in het eigen vermogen is nog steeds sprake van een goede solvabiliteit. Het garantievermogen bedraagt f 325 mln, 38,5% van het balanstotaal. De verhouding rentedragende schuld/groepsvermogen (debt/equity) bedroeg 119% (1997: 81%).
15
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Geografische spreiding omzet en productie Ten Cate bedrijven in 1998
16
3 –
13 8
8 9
5 –
21 52
16 5
1 2
3 1
1 –
3 –
2 –
4 2
Frankrijk
Engeland
België
Nederland
Duitsland
Zwitserland
Italië
Griekenland
Rest Europa
Overige
Azië
20 21 USA
Omzet Productie
Spanje
In procenten
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Wijzigingen Koninklijke Ten Cate Acquisities – Arès Protection sa, Frankrijk, 68% per 1-10-1998 – Agubat sa, Frankrijk van 75 naar 85% Desinvesteringen – Ermex Tools bv, per 31-12-1998 – Atlantic Mills ltd, Ierland, per 31-12-1998 in liquidatie – Hellenic Fabrics sa, Griekenland van 64 naar 32%
antiballistische materialen handel in producten voor landen tuinbouw
matrijzenmakerij denim denim
De geacquireerde ondernemingen hebben een omzet van f 20 mln op jaarbasis en een positief resultaat. De invloed van de desinvesteringen op omzet en het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening is verwaarloosbaar. Personeel & Organisatie Aantal medewerkers (in mensjaren)
Ultimo 1998
Ultimo 1997
Nederland Overig Europa Verenigde Staten Azië
1.841 1.043 832 170
1.905 906 891 146
Totaal
3.886
3.848
De maatregelen in het door het management van Ten Cate Enbi in januari 1999 ontwikkelde reorganisatieplan betekenen een vermindering van het personeelsbestand met 100 arbeidsplaatsen, waarvan 60 in Nuth. Bij Ten Cate Nicolon hield de afname van 40 arbeidsplaatsen bij de business unit Special Fabrics gelijke tred met een toename bij de business units Thiolon Grass en Carpet Backing. Per saldo is het gelukt nagenoeg iedere medewerker in- of extern te herplaatsen. Arbeidsvoorwaarden Ten Cate is erin geslaagd de prépensioenregeling (van 62 tot 65 jaar) van de Textielsector en die van de Rubber- en Kunststoffensector te harmoniseren en voor uitvoering onder te brengen in het ondernemingspensioenfonds. Daarmee is het noodzakelijke fundament gelegd voor de verdere ontwikkeling van een eenduidige en flexibele pensioenregeling voor zowel pré- als ouderdomspensioen. De afspraken met de werknemersorganisaties in de textielbranche over de mogelijkheid te sparen voor langdurig verlof c.q. vervroegd prépensioen zijn uitgewerkt in Ten Cate regelingen. Wij zijn ervan overtuigd dat met deze regelingen een uitstekende invulling is gegeven aan de arbeidsduurverkorting. Vertegenwoordigend overleg In 1998 is op een intensieve en constructieve wijze overleg gevoerd met de gemeenschappelijke ondernemingsraden in de groepen, de centrale ondernemingsraad en de werknemersorganisaties. Het Ten Cate Europees Overleg Forum heeft in januari 1998 zijn eerste vergadering gehouden, die door alle betrokkenen als positief is ervaren.
17
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Managementontwikkeling Ten Cate beschikt in het kader van managementontwikkeling over een drietal instrumenten: 1 de quick scan, waarmee we op een systematische en snelle wijze ons (opvolgings-) potentieel in kaart brengen 2 de ACE-scan (Ambitions, Competences, Effectiveness), waarmee we de competenties van onze medewerkers afzetten tegen de eisen van de huidige portfolio en de strategische ontwikkelingen 3 de Ten Cate Academy, waarbinnen wij opleidingsprogramma’s ontwikkelen die noodzakelijk zijn voor versterking van onze competenties. Human resource management In 1998 is Koninklijke Ten Cate op het terrein van human resources in veel opzichten sterker geworden: – onze competenties voor de huidige portfolio en de strategische ontwikkelingen zijn versterkt – het aantal medewerkers met managementkwaliteiten is aanzienlijk gegroeid – in samenwerking met de Kellogg Graduate School of Management in Chicago is in juni een succesvol Advanced Management-programma uitgevoerd. In totaal hebben aan dit twaalfdaagse programma 45 medewerkers uit zowel Europa, de USA als het Verre Oosten deelgenomen. Een van de zichtbare neveneffecten van dit programma is de toegenomen hechting van onze internationale managementgroep. Technologie, kwaliteit en milieu Ten Cate produceert industriële halffabrikaten en componenten die door haar afnemers verder worden bewerkt of direct toegepast. Binnen deze structuur is het van belang dat de onderneming enerzijds de nieuwste technologieën benut en anderzijds het hoogst mogelijke kwaliteitsniveau bereikt. Voorwaarde is daarbij dat de kosten per eenheid product zich met het niveau van de wereldmarkt kunnen meten. Van belang is eveneens dat de opgebouwde kennis in de organisatie zorgvuldig wordt beheerd en voor alle betrokken medewerkers toegankelijk wordt gemaakt. Dit speelt des te meer wanneer sprake is van een kwalificatieproces. Voorbeelden hiervan binnen de onderneming zijn de vliegtuigbouw (Ten Cate Advanced Composites), weg- en waterbouwprojecten (Ten Cate Nicolon) en de printer- en kopieermachine-industrie (Ten Cate Enbi). Doelstelling van Ten Cate is om ongeveer drie procent van haar omzet te besteden aan onderzoek en ontwikkeling, die over het algemeen een toegepast karakter zullen hebben. Voor meer fundamenteel product- en procesonderzoek wordt een beroep gedaan op researchinstituten, universiteiten en hogescholen. Dankzij deze aanpak kan de onderneming enerzijds beschikken over de nieuwste inzichten en anderzijds efficiënt omgaan met de eigen middelen. Nieuwe technologieën en kwaliteitsprojecten kunnen een goede bijdrage leveren aan het streven van de onderneming om op verantwoorde wijze met het milieu om te gaan. Een voorbeeld is het vernieuwde productieproces bij Ten Cate Enbi: door een gerichte koeling van het inspuitmechanisme van de extrusiemachines wordt de afvalvorming van rubber hier sterk beperkt. Bij de textielbedrijven van Ten Cate in Nederland zal in 1999 een eerste voorreinigingsinstallatie in werking worden genomen, waarmee kleurstoffen op anaerobe wijze worden afgebroken. Vervolgens wordt door het lokale waterschap de verdere zuivering verricht. Een tweede installatie wordt in 2000 in gebruik genomen. Beide installaties kunnen dienen als voorlopers voor de totale waterzuivering door Ten Cate.
18
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Al langere tijd nemen de Ten Cate-bedrijven deel aan het milieu- en energieconvenant en ook dit jaar zijn verdere stappen gezet om aan de vereisten te blijven voldoen. De productielocaties zijn vaak al decennia lang in gebruik en Ten Cate is verplicht om in de toekomst bodemsaneringsmaatregelen te treffen. De hiervoor bedoelde voorzieningen zijn voldoende. Alle Ten Cate-bedrijven beschikken over de wettelijke vergunningen. In 1998 behaalden TC Miradri en Ten Cate Technical Fabrics ISO-9002 kwalificaties. Daarmee kan richting afnemers een kwaliteitskenmerk worden getoond. Intern wordt een inzichtelijke organisatie gecreëerd, die gericht is op een efficiënte werkwijze.
19
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld 1500
60
Totaal Hoogwaardig Textiel Kunststoffen Rubber
1250
50
1000
40
750
30
500
20
250
10
0
0 94 95 96 97 98 Netto omzet
94 95 96 97 98 Bedrijfsresultaat
90
450
75
375
60
300
45
225
30
150
15
75
0
0 94 95 96 97 98 Investeringen
94 95 96 97 98 Netto geïnvesteerd vermogen
5250
35 %
4500
30
3750
25
3000
20
2250
15
1500
10
750
5
0
0 94 95 96 97 98 Aantal mensjaren (ultimo)
94 95 96 97 98 Rentabiliteit netto geïnvesteerd vermogen (RIV)
Rentabiliteit netto geïnvesteerd vermogen: Bedrijfsresultaat + resultaat deelnemingen / gemiddeld netto geïnvesteerd vermogen.
20
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
SECTOR HOOGWAARDIG TEXTIEL In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
1998
1997
1996
1995
1994
Netto omzet Bedrijfsresultaat
668,0 38,7
612,6 29,8
543,8 31,1
535,9 12,1
495,9 12,8
Investeringen Afschrijvingen
27,3 21,0
19,4 19,6
11,1 18,4
28,8 18,7
24,8 17,1
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%)
332,7 1.583
308,0 1.523
281,3 1.491
285,3 1.669
255,7 1.681
12,2
10,3
11,1
4,6
4,9
– – – – – –
Ten Cate Advanced Textiles Ten Cate Advanced Textiles ontwikkelt, produceert en verkoopt: weefsels voor werk- en veiligheidskleding (Ten Cate Protect) tent- en zonweringsdoek (Ten Cate Technical Fabrics) specialistische garens (Ten Cate Advanced Spinning) componenten voor de vliegtuigbouw en antiballistische materialen (Ten Cate Advanced Composites en Arès Protection) tussenvoeringen voor de confectie-industrie (Ten Cate Permess) etiketten voor de grafische industrie (Multistiq). Het bedrijfsresultaat is gerealiseerd door goede bijdragen van Ten Cate Advanced Textiles en Ten Cate Nicolon USA.
De strategie van Ten Cate Advanced Textiles is gericht op: – toename van het marktaandeel door middel van kostprijsleiderschap, maximale benutting van het machinepark en service – vergroting van het aantal specialiteiten door middel van productontwikkeling en -differentiatie, teneinde ook in komende jaren hoogwaardige afzet te verwerven – geografische expansie in Azië en de Verenigde Staten. Ten Cate Protect vergrootte haar marktaandeel ten koste van andere Europese aanbieders. De afzet van het veiligheidsweefsel Tecasafe dat enkele jaren geleden op de markt werd gebracht, is sterk gegroeid. Ten Cate Technical Fabrics nam een nieuwe continu-breedbleekmachine in gebruik, waardoor een belangrijk productieknelpunt werd opgeheven. Ten Cate Advanced Spinning speelt een belangrijke rol in de productontwikkeling binnen de groep. Door het in gebruik nemen van een ringspinlijn is zij in staat hoogwaardige garens te produceren voor de zusterbedrijven. Ten Cate Advanced Composites maakt een periode door van sterke groei. Dit geldt zowel voor de vliegtuigonderdelen (Boeing en Airbus) als kogelwerende materialen. Ter versterking van de positie in laatstgenoemde segment werd in september Arès Protection overgenomen. Dit Franse bedrijf heeft onder meer de licentierechten van het Liba-patent: kogelwerende lichtgewicht materialen voor militaire toepassing. Deze onderneming droeg direct bij aan de winst.
21
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Ten Cate Permess opende in november een productievestiging in Xishan (China), ondersteund vanuit het bestaande kantoor in Hong Kong. Xishan draagt weliswaar nog niet bij aan de winst, maar geeft Ten Cate de mogelijkheid de ontwikkelingen in China op de voet te volgen. Multistiq versterkte haar positie in textiele etiketten voor de grafische industrie.
– – – –
Ten Cate Nicolon Europa De belangrijkste producten van Ten Cate Nicolon Europa zijn: tapijtbacking (Carpet Backing) Thiolon® kunstgrasgarens (Thiolon Grass) weefsels voor agrarische toepassingen en de bouw (Special Fabrics) weefsels voor de weg- en waterbouw (Special Fabrics). Carpet Backing levert de tapijtindustrie weefsels van zeer hoge kwaliteit. De grote mate van stabiliteit van dit Ten Cate-product is een belangrijke voorwaarde voor een kwalitatief hoogwaardig tapijt. In de tweede helft van 1998 verslechterde de markt als gevolg van de crisis in Rusland. Carpet Backing wist haar aandeel evenwel te vergroten. Kunstgrasgarens van Thiolon Grass worden toegepast in tennis-, hockey- en voetbalvelden. Als gevolg van de snelle groei moest geïnvesteerd worden in een uitbreiding van de productiecapaciteit met 30%. Deze komt in het voorjaar van 1999 in bedrijf. Bij Special Fabrics in Almelo werd begin 1998 een reorganisatie doorgevoerd, teneinde het resultaat te verbeteren. Hierbij kwamen ruim 40 arbeidsplaatsen te vervallen en werd het kostenniveau belangrijk verlaagd. Meer dan de helft van de medewerkers kon herplaatst worden bij andere Ten Cate-bedrijven.
Ten Cate Nicolon USA De belangrijkste producten van Ten Cate Nicolon USA zijn: – trampolinedoek, zwembadveiligheidsafdekkingen, windschermen voor tennisbanen en schaduwdoek (TC Baycor) – geotextiele weefsels en non-wovens, toegepast bij de aanleg van wegen, waterwegen en dijken (TC Mirafi) – vochtwerende producten om gebouwen tegen water en ijs te beschermen (TC Miradri). TC Baycor is in de USA marktleider in trampoline- en zwembadafdekkingsdoek. Veel aandacht werd gegeven aan de ontwikkeling van nieuwe producten voor niche markten. In oktober onderging TC Baycor een business assessment (doorlichting van alle bedrijfsonderdelen op doelmatigheid en bedrijfszekerheid), overigens met goed resultaat. TC Mirafi maakte nog geen winst. Niettemin zijn de vooruitzichten inmiddels zodanig verbeterd dat een derde non-wovenlijn kon worden besteld, waardoor de fabriek in Jefferson beter in balans komt en de kostprijzen per eenheid belangrijk zullen dalen. TC Miradri is in 1998 sterk gegroeid, vooral in het segment Water and Ice Protection. De producten uit dit segment beschermen huizen tegen vocht en ijsvorming. De productie werd sterk verbeterd en TC Miradri behaalde het ISO 9002-certificaat. Ten Cate Nicolon Asia, gevestigd in Maleisië, levert geotextiel van Ten Cate Nicolon Europa en USA in het Verre Oosten. Door de slechte marktomstandigheden in deze regio kon de positie niet worden versterkt.
22
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
SECTOR KUNSTSTOFFEN In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
1998
1997
1996
1995
1994
Netto omzet Bedrijfsresultaat
487,1 32,2
490,2 39,1
465,0 45,4
427,6 27,3
395,3 28,4
Investeringen Afschrijvingen
26,5 23,9
24,2 23,7
20,6 24,1
19,4 25,1
23,0 25,2
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%)
190,4 1.265
193,8 1.163
186,4 1.216
179,2 1.071
174,5 1.033
16,8
20,6
24,8
15,4
14,1
Ten Cate Plastics Processing Ten Cate Plastics Processing voert de volgende producten: – caps voor spuitbussen, sluitingen en andere kleine verpakkingen (Ten Cate Plasticum) – beregenings-, drainage- en andere producten voor land- en tuinbouw en industrie (Bosta). De daling van het bedrijfsresultaat is veroorzaakt door Synbra en Ten Cate Mouldings en vindt tevens haar oorzaak in de desinvestering van Viplex en Schinkel Schouten in 1997. Niettemin ligt het rendement op een hoog niveau. Ten Cate Plasticum heeft vestigingen in Nederland, Engeland en Frankrijk en heeft voorbereidingen getroffen voor een start in de Verenigde Staten. De belangrijkste afnemers van Ten Cate Plasticum zijn de levensmiddelen- en de persoonlijke verzorgingsindustrie. Deze ‘fast moving consumer industry’ vraagt voortdurend om nieuwe ideeën en vormgevingen. Ten Cate Plasticum speelt hierop in met haar productontwikkeling. In Tilburg werd een geïntegreerde productie-eenheid geïnstalleerd voor het in grote volumes vervaardigen van deksels ten behoeve van de levensmiddelenindustrie. In Ede is de in-mould labelingtechnologie geïntroduceerd. Hierbij worden etiketten tijdens het spuitgietproces aangebracht op het uiteindelijke product. Besloten werd om de productie van geblazen containers (Ten Cate Mouldings) elders onder te brengen. De activiteiten in Engeland werden verkocht en over de Nederlandse vestiging wordt nog onderhandeld. De technische groothandel Bosta wist – ondanks het zeer regenachtige 1998 – haar activiteiten in Nederland, Duitsland, Engeland, België en Frankrijk opnieuw op rendabele wijze uit te breiden. Succesfactoren zijn een scherpe inkoop en de juiste mix van producten. Begin 1999 zal bij Dessau een derde Duitse vestiging worden geopend.
23
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
– – – –
Synbra Synbra (50%), een joint venture met Shell, bestrijkt de volgende productmarktcombinaties in Europa: hoogwaardige isolatieproducten en constructieve elementen voor de bouw op basis van eps (geëxpandeerd polystyreen) eps verpakkingsproducten voor levensmiddelen en industriële toepassingen kunststof producten voor de professionele tuinbouwmarkt productie van grondstof voor de eps verwerkende bedrijven en recycling. De belangrijkste eigenschappen van eps zijn de uitstekende isolatiewaarde, de constructieve eigenschappen, het hoge schokabsorptievermogen en het lichte gewicht. In de concurrerende bouwmarkt voor isolatieproducten in de Benelux en Duitsland neemt Synbra een vooraanstaande positie in. Het uitgebalanceerde assortiment omvat onder meer dakelementen, stalen sandwichpanelen en hoogwaardige eps toepassingen voor fundering, vloer en wand. In Engeland werd de leidende positie versterkt en is de aandacht gericht op het vergroten van de toepassing van eps als constructief bouwmateriaal. De positie op de Franse verpakkingsmarkt is versterkt door het openen van een nieuwe vestiging in Pontcharra (bij Lyon). In de Benelux werden enkele belangrijke opdrachten op het terrein van industriële verpakkingen verkregen. De slechte weersomstandigheden, langdurige regenval en hevige concurrentie drukten de resultaten bij de afzet van bloempotten en trays voor de tuinbouwmarkt. De integratie van het eind 1997 overgenomen Synprodo Plantpak vergde meer tijd en energie dan voorzien.
24
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
SECTOR RUBBER In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
1998
1997
1996
1995
1994
Netto omzet Bedrijfsresultaat
235,9 8,7
258,3 14,9
210,4 12,0
174,9 17,1
145,0 15,0
Investeringen Afschrijvingen
10,2 15,0
20,6 14,9
21,8 13,2
21,3 10,3
12,2 9,5
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%)
114,3 990
134,5 1.100
119,9 1.026
116,3 949
97,3 740
7,0
11,3
10,5
16,1
15,3
Ten Cate Enbi Ten Cate Enbi ontwikkelt, vervaardigt en levert componenten voor printers, copiers en faxapparaten. De componenten bestaan uit metalen assen, kunststof delen en rubber materialen, waarvan veel kennis aanwezig is. Na bewerking en assemblage worden de subsystemen geleverd aan de grote internationale producenten van deze machines. In 1998 daalde het bedrijfsresultaat van Ten Cate Enbi met 40%. Printers zijn een consumentenartikel geworden, dat tegen steeds lagere prijzen en met kleinere marges wordt verkocht, waardoor ook de prijs van de rubber rollers omlaag moet. In het vierde kwartaal werd een diepgaande bedrijfsanalyse uitgevoerd. Aangezien het kostenniveau van Ten Cate Enbi te hoog lag, moesten besparende maatregelen worden genomen. Deze hebben geleid tot een vermindering van het personeelsbestand, vooral in Nederland en Amerika. De doorlooptijden in de productie zijn bekort door consequente invoering van de celstructuur in Nuth. Hierbij zijn kleine productie-eenheden verantwoordelijk voor de vervaardiging van een compleet product. De tussenvoorraden en de overhead werden mede hierdoor verminderd. Inmiddels is deze celstructuur grotendeels ingevoerd en zijn de kostprijzen van de producten structureel verlaagd. Hierdoor is de concurrentiekracht toegenomen en zijn de vooruitzichten verbeterd. Een groot deel van de omzet van Ten Cate Enbi gaat naar Amerikaanse afnemers die wereldwijd leveren. Vanwege de concurrentie van Japanse spelers is voor onze afnemers en voor Ten Cate Enbi de verhouding tussen de dollar en de yen een belangrijk gegeven. Deze verhouding is aanzienlijk verbeterd in het derde kwartaal. Eind 1998 werd de matrijzenmakerij Ermex Tools verzelfstandigd. De in 1997 geopende fabriek in Singapore was volbezet en leverde een belangrijke winstbijdrage aan de groep.
25
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
DENIM De aanhoudende wereldwijde overcapaciteit in de denimindustrie heeft in 1998 haar tol geëist. Het grote verlies bij Atlantic Mills (Ierland) en Hellenic Fabrics (Griekenland), in combinatie met de uitzichtloze situatie bij het eerstgenoemde bedrijf, dwong ons Atlantic Mills te sluiten en onze financiële belangen in Hellenic Fabrics volledig af te schrijven. Volgens internationale onderzoekbureaus is de wereldwijde denimcapaciteit van 1992 tot en met 1997 met circa 70% toegenomen, vooral door plaatsing van grote nieuwe fabrieken in Zuid-Amerika en Azië. De vraag nam in deze periode nog in bescheiden mate toe, maar is in 1998 gedaald. In deze situatie is vrijwel geen enkele denimproducent nog winstgevend. Mede daardoor was het tot op heden niet mogelijk onze bedrijven onder te brengen bij branchegenoten of een investeerder. Eind september hebben wij ons de vraag gesteld hoe hiermee verder te gaan. Een grondig onderzoek wees uit dat sluiting van Atlantic Mills de beste optie was. Voor Hellenic Fabrics bleek wel perspectief te bestaan, mits opnieuw gesaneerd en mede afhankelijk van de toekomstige ontwikkeling op de wereldmarkt. De sluiting van Atlantic Mills werd begin december aangekondigd en is in januari 1999 geëffectueerd. Bij Hellenic Fabrics werd het personeelsbestand opnieuw met 80 man verminderd, de kosten verlaagd en het management versterkt. Eind 1998 werd 32% van de aandelen Hellenic Fabrics ondergebracht in een stichting, als onderdeel van een stapsgewijze reductie van het belang van Ten Cate. Met het oog op duidelijkheid voor de aandeelhouder van Ten Cate is elk financieel risico in Hellenic Fabrics geëlimineerd.
1 De Synbra-groep produceert isolatiematerialen voor de bouw en verpakkingsmaterialen voor de levensmiddelenbranche, industrie en tuinbouw. Grondstof voor de meeste producten zijn geëxpandeerd polystyreen (eps) en polystyreen. Deze worden door Synbra zelf gemaakt en herverwerkt. Daardoor kan zij een blijvend hoge productkwaliteit waarborgen. In de utiliteitsbouw worden steeds hogere eisen gesteld aan zowel isolatie als industrieel en flexibel bouwen. Synbra speelt hierop in met staal-sandwich gevelpanelen. Deze hebben een hoge isolatiewaarde, zijn licht, eenvoudig te verwerken en bieden ook esthetisch de mogelijkheid om gebouwen een fraaie uitstraling te geven.
26
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
JAARREKENING
1998
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 1998 NA WINSTVERDELING In miljoenen guldens
1998
1997
Vaste activa Materiële vaste activa 1 Terreinen en gebouwen Machines en installaties Overige bedrijfsmiddelen
163,0 147,6 35,6
171,5 150,6 35,2 346,2
Financiële vaste activa 2 Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige vorderingen
2,2 1,8 2,5
Totaal vaste activa
357,3
46,3 1,5 7,0 6,5
54,8
352,7
412,1
255,8
259,8
Vlottende activa Voorraden 3 Vorderingen Handelsdebiteuren Deelnemingen Overige vorderingen Overlopende activa
204,0 5,5 16,0 10,8
206,2 3,8 20,9 7,5 236,3
238,4
Liquide middelen
1,1
0,8
Totaal vlottende activa
493,2
499,0
845,9
911,1
28
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
1998
Eigen vermogen 4 Geplaatst kapitaal Agio Herwaarderingsreserve Reserve ingehouden winst deelnemingen Overige reserves Onverdeeld dividendsaldo Eigen vermogen Aandeel van derden
90,5 39,6 16,0
88,7 41,4 22,0
65,4 63,4 0,5
65,6 170,8 0,4
275,4 –
388,9 0,3
Groepsvermogen Voorzieningen 5 Langlopende schulden 6,75% converteerbare 6 achtergestelde obligatielening 1 Overige 7
1997
275,4
389,2
20,3
21,8
50,0 184,8
66,7 140,8 234,8
Kortlopende schulden 8 Banken en leningen op korte termijn Crediteuren en te betalen belastingen Winstuitkeringen
1
29
207,5
93,9
109,0
207,9 13,6
169,4 14,2 315,4
292,6
845,9
911,1
Maakt deel uit van het garantievermogen.
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 1998 In miljoenen guldens
1998
1997
Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking
1.394,7
1.368,0
– 11,5
19,6
Totaal bedrijfsopbrengsten
1.383,2
1.387,6
Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten 11 Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
608,2
614,8
98,7 350,9 61,4 188,0
113,2 338,0 60,7 179,5
Totaal bedrijfslasten
1.307,2
1.306,2
Bedrijfsresultaat Interest 12
76,0 – 21,3
81,4 – 22,3
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen 13
54,7 – 18,6
59,1 – 20,2
36,1
38,9
1,6
1,4
37,7
40,3
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen 14 Netto groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewone last 15 Belastingen buitengewoon resultaat
– 130,5 0,5
– 9,9 – – 130,0
– 9,9
Netto groepsresultaat na buitengewone lasten Aandeel van derden
– 92,3 – 0,2
30,4 – 0,1
Netto resultaat
– 92,5
30,3
30
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
TOELICHTING Grondslagen voor de consolidatie, waardering en resultatenbepaling Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn opgenomen die ondernemingen, waarin de vennootschap direct of indirect een belang heeft van meer dan 50%. De gegevens van deze bedrijven worden voor 100% opgenomen. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in de groepswinst wordt afzonderlijk vermeld. De joint venture Synbra bv wordt proportioneel geconsolideerd. De denimondernemingen, waarvan in 1997 is besloten dat zij niet langer tot de kernactiviteiten behoren en waarvoor structurele oplossingen buiten Ten Cate worden gezocht, zijn met ingang van het verslagjaar 1997 niet langer in de consolidatie betrokken. Voorts is het belang van Ten Cate in deze groep in 1998 tot nul afgewaardeerd. Een overzicht van de belangrijkste vennootschappen, waarvan de jaarcijfers zijn verwerkt in de groepsjaarrekening, wordt gegeven in de lijst Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31-12-1998. Deze is achterin dit jaarverslag opgenomen. Voor de balanswaardering en resultaatbepaling bij de werkmaatschappijen gelden dezelfde grondslagen als bij de moedermaatschappij. Veranderingen in samenstelling concern De belangrijkste mutaties zijn vermeld op pagina 17, waarnaar wij kortheidshalve verwijzen. Vreemde valuta Transacties welke luiden in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum. Activa en passiva die luiden in vreemde valuta worden verantwoord tegen de koers per balansdatum of de koers van afgesloten valutacontracten. De winst- en verliesrekeningen van buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen worden omgerekend tegen de gemiddelde koers van het jaar. De balans wordt omgerekend tegen de koers per balansdatum, met uitzondering van het resultaat. De hieruit voortvloeiende koersverschillen worden verwerkt in het eigen vermogen. Valuta
1998
1997
1998 1997 resultatenrekening
2,02 3,34 1,39 1,20 0,26
1,98 3,29 1,37 1,19 0,26
balans
US dollar Engelse pond Zwitserse frank Singapore dollar Hong Kong dollar
1,89 3,13 1,37 1,14 0,24
1,95 3,20 1,35 1,32 0,25
Goodwill Betaalde goodwill voor verworven ondernemingen wordt rechtstreeks ten laste van het eigen vermogen gebracht. Onder goodwill wordt verstaan het bedrag waarmee de aankoopprijs de intrinsieke waarde te boven gaat. Bij desinvestering binnen enkele jaren wordt de winst in eerste instantie aangewend om het eigen vermogen aan te vullen met de destijds hierop in mindering gebrachte goodwill. Hetgeen resteert wordt aangemerkt als resultaat.
31
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder aftrek van de afschrijvingen. De materiële vaste activa die niet in het productieproces worden aangewend, hebben betrekking op buiten gebruik gestelde terreinen, gebouwen en machines. Deze zijn ten hoogste opgenomen tegen de geschatte directe opbrengstwaarde. Financiële vaste activa Deelnemingen van 20 tot en met 50%, voor zover niet reeds proportioneel geconsolideerd, worden gewaardeerd op basis van de netto vermogenswaarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Voor de denimondernemingen die met ingang van 1997 niet meer tot de kernactiviteiten van Ten Cate behoren is de waardering op basis van de netto vermogenswaarde niet meer van toepassing. Het Ten Cate-belang in deze ondernemingen is afgewaardeerd tot nul. Deelnemingen < 20% worden opgenomen tegen aanschafwaarde, maar niet voor meer dan de taxatie- c.q. beurswaarde. Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen de historische kostprijs of lagere marktwaarde. De productiekosten zijn gewaardeerd naar rato van het stadium van bewerking. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Herwaarderingsreserve Op deze reserve worden gemuteerd: – wijzigingen in de intrinsieke waarde van buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen ten gevolge van veranderde valutakoersen; – overige waardemutaties in deelnemingen die niet het gevolg zijn van resultaten. Reserve ingehouden winst deelnemingen Deze reserve is gevormd voor joint ventures en deelnemingen, waar de vrije beschikking over ingehouden winsten aan beperkingen onderhevig is. Voorzieningen De voorziening inzake latente belastingverplichtingen hangt samen met het verschil tussen het bedrijfseconomische en het fiscale vermogen. Zij is berekend op basis van het geldende belastingtarief in het desbetreffende land. De overige voorzieningen zijn getroffen voor de risico’s die het gevolg zijn van (mogelijke) aanspraken van derden op het concern. Netto omzet Onder netto omzet wordt verstaan de opbrengst van aan derden geleverde goederen en diensten onder aftrek van daarop rustende belastingen en betalingskortingen. Grondstoffenverbruik Het verbruik van grond- en hulpstoffen wordt berekend op basis van de historische kostprijs.
32
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Afschrijvingen op materiële vaste activa De afschrijvingen op materiële vaste activa zijn gebaseerd op de aanschafwaarde en de verwachte economische levensduur van activa, zoals hieronder vermeld. – Gebouwen, ten hoogste 33 jaar. – Machines en installaties, afhankelijk van de economische levensduur, ten hoogste 10 jaar. Belastingen over resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Onder dit hoofd worden in beginsel opgenomen de direct verschuldigde belastingen, alsmede de uitgestelde belastingverplichtingen, op grond van het tarief dat geldt in het desbetreffende land. Aandeel in netto resultaat deelnemingen Van de niet geconsolideerde 20 tot en met 50%-deelnemingen wordt het aan Ten Cate toekomende deel in het netto resultaat opgenomen. Hierbij wordt rekening gehouden met mogelijke aanpassingen in de waardering van deze deelnemingen. Van de deelnemingen < 20% worden de in het jaar ontvangen dividenden en andere gerealiseerde opbrengsten als resultaat genomen. Aandeel van derden Hier wordt opgenomen het aan derden toekomende aandeel in het resultaat van werkmaatschappijen.
33
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Toelichting op de geconsolideerde balans In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
1 Materiële vaste activa Terreinen, bedrijfsgebouwen en woningen
Machines en installaties
Overige bedrijfsmiddelen
Vooruitbetalingen
Niet in productieproces aangewende vaste activa
Totaal
Boekwaarde per 1 januari 1998
171,5
150,6
25,4
9,7
0,1
357,3
Wijzigingen t.g.v. (de)consolidaties Investeringen
– 0,6 5,5
0,4 44,4
– 0,1 12,5
– 2,0
– –
– 0,3 64,4
176,4
195,4
37,8
11,7
0,1
421,4
– 0,3
– 1,8
– 0,9
–
– 0,1
– 3,1
– 4,7
– 5,0
– 0,8
– 0,2
–
– 10,7
Afschrijvingen
171,4 – 8,4
188,6 – 41,0
36,1 – 12,0
11,5 –
– –
407,6 – 61,4
Boekwaarde per 31 december 1998
163,0
147,6
24,1
11,5
–
346,2
Desinvesteringen Aanpassing valutakoers van buitenlandse werkmaatschappijen
De aanschafwaarde en gecumuleerde afschrijvingen van deze materiële vaste activa ultimo 1998 zijn als volgt: Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
259,0 96,0
633,1 485,5
123,6 99,5
11,5 –
2,6 2,6
1.029,8 683,6
Boekwaarde
163,0
147,6
24,1
11,5
–
346,2
De investeringen in overige bedrijfsmiddelen (f 12,5 mln) hadden onder meer betrekking op matrijzen, interne transportmiddelen, computers en software. Ter indicatie van de actuele waarde van terreinen, gebouwen en woningen zij vermeld, dat deze zijn te taxeren op circa f 206 mln. Basis: Nederland: onroerend goed belasting taxaties; elders: eigen taxaties.
34
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
2 Financiële vaste activa Onder financiële vaste activa zijn de niet proportioneel geconsolideerde deelnemingen opgenomen. Mutaties inzake deelnemingen waarin voor 20 tot en met 50% is deelgenomen: Ultimo 1998
Ultimo 1997
46,3 0,2 – 44,3 0,6 – 0,1 – 0,5
6,3 – 0,2 40,9 0,5 – 1,2 –
2,2
46,3
Grond- en hulpstoffen Halffabrikaten Gereed product
54,1 46,8 154,9
44,7 54,5 160,6
Totaal voorraden
255,8
259,8
Stand per 1 januari Aan- resp. verkoop Mutatie denimactiviteiten Resultaten Dividenduitkeringen Diverse vermogensmutaties Stand per 31 december 3 Voorraden De voorraden zijn als volgt samengesteld:
4 Eigen vermogen Voor de specificatie van het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans op pagina 44. 5 Voorzieningen Latente belastingverplichtingen Pensioenverplichtingen Reorganisaties Overige voorzieningen
1,1 9,3 – 9,9
– 10,2 2,3 9,3
20,3
21,8
De voorzieningen hebben een langlopend karakter. De pensioenverplichtingen hebben voor het overgrote deel betrekking op werkmaatschappijen in het buitenland. De pensioenaanspraken van de meeste Nederlandse werknemers zijn ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds Koninklijke Ten Cate. Deze pensioenverplichtingen zijn afgefinancierd.
35
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
6 Converteerbare achtergestelde obligatielening (6,75%) Ultimo 1998
Ultimo 1997
50,0
66,7
Op 28 april 1992 werd een 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening uitgegeven van nominaal f 100 mln. Conversie in gewone aandelen Koninklijke Ten Cate nv is mogelijk vanaf 1 januari 1993. De conversieprijs is op dit moment vastgesteld op f 123,30 per gewoon aandeel van nominaal f 20,-. De conversieprijs zal worden gewijzigd in gevallen, zoals vermeld in de trustakte. De lening is à pari aflosbaar in zes nagenoeg gelijke termijnen, waarvan er telkens één vervalt op 28 april in de jaren 1997 tot en met 2002. De tweede termijn is derhalve in het verslagjaar afgelost. Het staat Koninklijke Ten Cate nv vrij te allen tijde de lening geheel of gedeeltelijk vervroegd af te lossen tegen een koers die jaarlijks 1% daalt (van 102% na 28 april 1999 tot 100% na 28 april 2001). De jaarlijkse rentebetaling geschiedt op 28 april. Begin 1998 werd door middel van een rente-instrument (renteswap) de renteverplichting omgezet van vastrentend in variabel. 7 Overige langlopende schulden
Nederland Nederland USA UK Zwitserland Frankrijk Duitsland Singapore Overige
Rente
Looptijden
Bedrag in mln
Ultimo 1998
Ultimo 1997
4,3% 4,0% 3,2% 8,6% 5,8% 4,1-4,3% 4,3-5,7% 5,4-5,7%
2003 2000 2018 2005-2008 2019 2000-2001 1999-2003 2004-2006 2001
f 135,0 f 2,1 $ 6,8 £ 4,5 CHF 3,4 FRF 7,7 DEM 1,9 SGD 9,1
135,0 2,1 12,9 14,2 4,6 2,6 2,1 10,3 1,0
– 5,1 104,3 7,4 4,8 6,0 3,2 9,0 1,0
184,8
140,8
Totaal
Van het totaal aan langlopende leningen is circa 20% vastrentend en 80% heeft een variabele rente. De aflossingsverplichtingen voor 1999 ad f 25,1 mln (inclusief convertible) zijn opgenomen onder kortlopende schulden. De aflossingsverplichting voor de daarop volgende jaren zijn (inclusief convertible): voor 2000 24,5 voor 2001 21,1 voor 2002 20,8 voor 2003 138,8 langer dan 5 jaar 29,6 De buitenlandse leningen van werkmaatschappijen maken in meerderheid deel uit van internationale arrangementen die het concern met twee banken gesloten heeft. Een groot deel van de buitenlandse leningen werd in 1998 vervangen door leningen vanuit de concernfinancieringsmaatschappij.
36
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
8 Kortlopende schulden Ultimo 1998
Ultimo 1997
Banken en leningen op korte termijn Aflossing langlopende schulden
68,8 25,1
72,3 36,7
Totaal
93,9
109,0
Samenstelling van crediteuren en te betalen belastingen: Schulden aan leveranciers Belastingen en premies sociale voorzieningen Overige schulden
100,2 27,3 80,4
106,7 17,4 45,3
207,9
169,4
Onder overige schulden is f 40 mln aan in 1999 te verrichten uitgaven voor reorganisaties opgenomen. 9 Overige financiële verplichtingen – Verdisconteerde wissels: eind 1998 is voor een bedrag van f 0,7 mln aan wissels verdisconteerd, waarop nog regresrecht kan worden uitgeoefend. – Materiële vaste activa: eind 1998 is voor een bedrag van f 24,3 mln aan vaste activa in bestelling, waarop f 11,5 mln is vooruitbetaald. – In de Verenigde Staten zijn operational leases afgesloten ter financiering van diverse machines. Omvang f 11,5 mln. Looptijd tot 2003. Jaarlijkse verplichting f 2,3 mln. Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
1998
1997
10 Algemeen De winst- en verliesrekening van de moedermaatschappij is in de geconsolideerde winst- en verliesrekening opgenomen. 11 Personeelskosten De specificatie van deze kosten is als volgt: Salarissen Sociale lasten Inleenkrachten Totaal
242,3 73,0 35,6
243,5 64,1 30,4
350,9
338,0
In de sociale lasten is een bedrag van f 7,0 mln aan pensioenkosten begrepen. Hiervan had f 1,6 mln (22%) betrekking op het KTC Pensioenfonds, na een premiekorting van 75%. De relatieve stijging van de sociale lasten houdt verband met een daling van de overhevelingstoeslag (salarissen) en een stijging van de WAO-premie. 12 Interest Rentebaten Rentelasten Totaal
37
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
2,6 – 23,9
2,8 – 25,1
– 21,3
– 22,3
13 Belastingen De belastingdruk ad f 18,6 mln (1997: f 20,2 mln) bleef gelijk (34%). De fiscaal compensabele verliezen die zullen resulteren uit de in 1998 genomen maatregelen, zullen pas in de jaarrekening worden verwerkt nadat zij gerealiseerd zijn. 14 Aandeel in netto resultaat deelnemingen
Deelnemingen 20 t/m 50% (niet geconsolideerd)
1998
1997
1,6
1,4
Het resultaat van f 1,6 mln heeft voor f 1,0 mln betrekking op verkoop van deelnemingen en voor f 0,6 mln op ons aandeel in het resultaat in de winst van enkele kleinere deelnemingen. 15 Buitengewone lasten Buitengewone lasten Buitengewone baten Belastingen
– 130,5 – 0,5
– 40,0 30,1 –
– 130,0
9,9
De buitengewone last van f 130 mln kan als volgt worden gespecificeerd: Totaal Denim – 100 mln Ten Cate Enbi, overige sectoren en hoofdkantoor – 30 mln – 130 mln Omzetsegmentatie Hoogwaardig Textiel Kunststoffen Rubber Diensten Netto omzet
668 487 236 4
613 490 258 7
1.395
1.368
21 50 3 20 4 2
23 48 3 19 6 1
100
100
Omzet naar afzetgebieden In procenten
Nederland Overige EU-landen Overig Europa Noord-Amerika Azië Overige gebieden
38
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Aantal medewerkers In mensjaren
Hoogwaardig Textiel Kunststoffen Rubber Diensten
1998
1997
1.583 1.265 990 48
1.523 1.163 1.100 62
3.886
3.848
Het gemiddeld aantal inleenkrachten bedroeg 520 in 1998 (1997: 494). Beloning bestuurders en commissarissen De bezoldiging (inclusief pensioenkosten) van de bestuurders bedroeg f 2,7 mln (1997: f 1,8 mln). De bezoldiging van commissarissen bedroeg f 0,2 mln (1997: f 0,2 mln).
Aandelenbezit bestuurders en commissarissen De leden van de raad van bestuur hielden eind 1998 9.450 aandelen Koninklijke Ten Cate en 47.000 optierechten op evenzovele aandelen. De leden van de raad van commissarissen hielden eind 1998 3.200 aandelen Koninklijke Ten Cate, maar geen optierechten.
39
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
KASSTROOMOVERZICHT In miljoenen guldens
1998
1997
Kasstroom uit operationele activiteiten Netto resultaat Afschrijvingen Cash flow Verandering in werkkapitaal: Toename vorderingen Toename voorraden Toename kortlopende schulden
Overige mutaties in kasstroom Aandeel in de resultaten van niet-geconsolideerde deelnemingen Ontvangen dividend Mutaties voorzieningen Overige mutaties
– 92,5 61,4
30,3 60,7 – 31,1
– 2,6 – 0,3 38,2
– 20,2 – 33,0 10,8 35,3
– 42,4
4,2
48,6
– 0,6 0,1 – 1,5 0,2
Kasstroom uit operationele activiteiten
91,0
– 0,5 1,2 1,3 0,1 – 1,8
2,1
2,4
50,7
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Acquisities c.q. (de)consolidaties Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa
44,4 – 64,4 3,1
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
58,2 – 65,6 4,7 – 16,9
– 2,7
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden Aflossingen langlopende schulden Ontvangsten uit langlopende vorderingen Betalingen langlopende vorderingen Betalingen resp. ontvangsten wegens eigen aandelen Betaald dividend
147,0 – 113,2 5,6 – 1,0
18,0 – 38,5 10,5 – 2,1
– 6,0 – 6,1
3,2 – 6,1
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
26,3
– 15,0
Netto kasstroom Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen
11,8
33,0
3,6
– 4,9
Toename geldmiddelen
15,4
28,1
Toelichting De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit banken en leningen op korte termijn en liquide middelen. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. 40
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
1 Innovatie is voor Ten Cate Plasticum vanzelfsprekend. De levenscyclus van producten wordt korter, vorm en functie van het product steeds belangrijker. Daarom ontwikkelen en produceren de Plasticum-bedrijven in nauw overleg met de klant regelmatig nieuwe caps, sluitingen en verpakkingen. Van procesinnovatie is sprake met de introductie van de in-mould labelingtechniek. Dit is een geavanceerd proces voor het etiketteren van het product tijdens het spuitgieten. In-mould labeling levert technisch en optisch superieure producten tegen een relatief lage kostprijs. Met deze productiemethode bevindt Ten Cate Plasticum zich op Europese schaal in de voorhoede.
VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS PER 31 DECEMBER 1998 NA WINSTVERDELING In miljoenen guldens
1998
1997
Vaste activa Financiële vaste activa Geconsolideerde ondernemingen Vorderingen op geconsolideerde ondernemingen Overige deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige vorderingen
208,0
210,7
205,8 0,6 1,5 0,3
182,8 44,9 1,5 –
Totaal vaste activa
416,2
439,9
Vlottende activa Vorderingen Geconsolideerde ondernemingen Deelnemingen Overige vorderingen
11,0 0,8 0,7
1,1 3,8 16,0
Liquide middelen
0,6
19,0
Totaal vlottende activa
42
13,1
39,9
429,3
479,8
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
1998
Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agio Herwaarderingsreserve Reserve ingehouden winst deelnemingen Overige reserves Onverdeeld dividendsaldo
1997
90,5 39,6 16,0
88,7 41,4 22,0
65,4 63,4 0,5
65,6 170,8 0,4 275,4
Voorzieningen Overige
–
388,9
0,2 –
Langlopende schulden 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening 1 Overige
50,0 0,4
0,2
66,7 5,0 50,4
Kortlopende schulden Banken Crediteuren en te betalen belastingen Winstuitkeringen
61,2
–
28,7 13,6
4,8 14,2 103,5
19,0
429,3
479,8
1 Maakt deel uit van het garantievermogen.
43
71,7
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
VENNOOTSCHAPPELIJKE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 1998 In miljoenen guldens
Resultaat uit deelnemingen na belastingen Overige baten en lasten na belastingen Buitengewone lasten Netto resultaat
1998
1997
8,1 5,1 – 105,7
27,6 2,7 –
– 92,5
30,3
Toelichting op de vennootschappelijke balans Vastgelegd vermogen in geconsolideerde ondernemingen Financiële vaste activa Netto vermogenswaarde Vorderingen
208,0 205,8
210,7 182,8
413,8
393,5
11,0
1,1
424,8
394,6
Schulden Langlopend
– 0,4
– 5,0
Stand per 31 december
424,4
389,6
Vlottende activa Vorderingen
De mutaties in de netto vermogenswaarde van de geconsolideerde ondernemingen zijn als volgt te specificeren: Stand per 1 januari Acquisities en kapitaaluitbreidingen minus goodwill betaald door werkmaatschappijen Mutatie denimactiviteiten Koerswijziging vreemde valuta Resultaat Dividenduitkeringen Overige mutaties
210,7
245,2
– 3,5 – – 6,2 8,1 – 1,1 –
– 6,6 – 40,9 10,1 26,7 – 23,8 –
Stand per 31 december
208,0
210,7
Liquide middelen Het saldo liquide middelen maakt onderdeel uit van een rentecompensatieregeling. Eigen vermogen Het maatschappelijk kapitaal bedraagt f 400 mln verdeeld in aandelen van nominaal f 20,- en wel: – 7 mln gewone aandelen – 3 mln cumulatieve preferente aandelen A (financieringsprefs) – 10 mln cumulatieve preferente aandelen B (beschermingsprefs). Het geplaatste kapitaal per 31 december 1998 bedraagt 4.522.584 gewone aandelen van nominaal f 20,-.
44
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
In miljoenen guldens
1998
1997
Stand per 1 januari Stockdividend Managementopties
88,7 1,8 –
86,4 1,4 0,9
Stand per 31 december
90,5
88,7
41,4 – 1,8 –
40,5 – 1,4 2,3
39,6
41,4
Agio Stand per 1 januari Stockdividend Managementopties Stand per 31 december Deze agioreserve is fiscaal vrij uitkeerbaar.
Herwaarderingsreserve De herwaarderingsreserve heeft betrekking op financiële vaste activa. Stand per 31 december 16,0 22,0 De afname van deze reserve werd veroorzaakt door een waardedaling van onze buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen als gevolg van de lagere waarde van voornamelijk de US dollar en het Engelse pond. Reserve ingehouden winst deelnemingen Stand per 1 januari Aandeel in resultaat minus ontvangen dividend van deelnemingen Stand per 31 december
– – – –
Overige reserves Stand per 1 januari Bij: stockdividend onttrekking resp. toevoeging uit winst Af: afboeking per saldo betaalde goodwill inkoop eigen aandelen ten behoeve van optieregeling Stand per 31 december
65,6
67,0
– 0,2
– 1,4
65,4
65,6
170,8
159,1
8,1 – 106,0
6,9 17,5
– 3,5
– 12,7
– 6,0
–
63,4
170,8
Optieregeling Koninklijke Ten Cate kent een management stock-optieplan dat door de raad van commissarissen is vastgesteld. In aanmerking voor opties komen de leden van de raad van bestuur en de leden van het zogenaamde Ten Cate Team. De opties worden toegekend door de raad van commissarissen aan het begin van ieder jaar op de openingskoers van het aandeel dat jaar. In beginsel worden per jaar niet meer dan 1% van het uitstaande aantal aandelen aan opties toegekend. Voor de uitoefening van opties gelden de beperkingen zoals opgelegd in de Modelcode. In beginsel zal de onderneming verwatering van de winst per aandeel door toekenning van opties trachten te voorkomen door inkoop van aandelen. In dit verband zijn in 1998 80.000 aandelen ingekocht tegen een gemiddelde koers van f 80,68. In 1998 werden 6.000 opties uitgeoefend zodat eind 1998 nog 74.000 ingekochte aandelen resteerden.
45
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Toekenning van opties in 1998 Op 2-1-1998 zijn 29.500 opties verstrekt tegen de openingskoers van 2-1-1998, zijnde f 87,50. Op 4-1-1999 zijn 36.000 opties toegekend tegen de openingskoers op 4-1-1999 zijnde € 29,10 (f 64,13). De verdeling daarvan was als volgt:
(ex-)leden van de raad van bestuur leden van het Ten Cate Team
4-1-1999
2-1-1998
25.000 11.000
17.500 12.000
36.000
29.500
Overzicht verloop opties in 1998/begin 1999 Verstrekt op
Looptijd tot
Aantal opties
Uitoefenprijs NLG
Uitoefenprijs EUR
Uitgeoefend/ vervallen t/m 1997
Uitgeoefend in 1998
Vervallen in 1998
Uitstaand 31-12-98
3-1-1994 2-1-1995 3-4-1996 2-1-1997 2-1-1998
3-1-1999 2-1-2000 3-4-2001 2-1-2002 2-1-2003
11.000 23.000 30.500 30.000 29.500
96,40 80,00 73,00 82,00 87,50
43,74 36,30 33,13 37,21 39,71
– 6.500 19.500 9.500 –
– 6.000 – – –
– – – – –
11.000 10.500 11.000 20.500 29.500
35.500
6.000
–
82.500
–
–
–
36.000
Totaal 4-1-1999
124.000 4-1-2004
36.000
64,13
29,10
Overige informatie De vennootschap heeft een aansprakelijkheidsverklaring conform artikel 403 Boek 2 Burgerlijk Wetboek afgegeven voor de Nederlandse werkmaatschappijen. Bij de onderneming zijn schadeclaims ingediend, voortvloeiende uit de bedrijfsuitoefening. Voor zover nodig zijn hiervoor voorzieningen getroffen. Garantieverklaringen De vennootschap heeft ten behoeve van de Nederlandse werkmaatschappijen voor f 0,7 mln aan garantieverklaringen afgegeven als zekerheidstelling voor betalingsverplichtingen van deze maatschappijen op balansdatum. Daarnaast is voor f 4,2 mln aan specifieke garanties gesteld voor buitenlandse ondernemingen. Raad van commissarissen Mr R.J. Nelissen Voorzitter Dr ir A.W. Veenman Vice-voorzitter Drs P.P.A.I. Deiters Drs C.J.A.J.M. van Gestel F.J. de Wit Drs J.B. Wolters
1 Hoogwaardig tent- en zonweringsdoek zijn de sterke troeven van Ten Cate Technical Fabrics, onderdeel van de groep Ten Cate Advanced Textiles. Door menging van speciaal ontwikkelde vezels wordt de basis gelegd voor technisch hoogwaardige kwaliteiten. Een specialistische nabehandeling geeft het doek de gewenste eigenschappen, zoals een bijzonder hoge weerstand tegen uv-stralen, vocht en andere weersinvloeden. Mede dankzij deze doekkwaliteiten is Ten Cate Technical Fabrics in staat haar vooraanstaande positie op de zonweringsmarkt verder uit te bouwen.
Raad van bestuur Drs Th.S. Pruntel Voorzitter a.i. Ir L. de Vries Almelo, 25 februari 1999
46
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
OV E R I G E G E G E V E NS
ACCOUNTANTSVERKLARING Opdracht Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 1998 van Koninklijke Ten Cate nv te Almelo gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controle-opdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die het bestuur van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 1998 en van het resultaat over 1998 in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. PricewaterhouseCoopers N.V. Hengelo, 25 februari 1999
48
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
RAPPORT VAN DE TRUSTEE Aan houders van 6 3/4% in gewone aandelen Koninklijke Ten Cate nv converteerbare achtergestelde obligaties anno 1992, per 1997/2002 oorspronkelijk groot nominaal f 100.000.000,- ten laste van Koninklijke Ten Cate nv. Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 11 lid 2 van de trustakte van 28 april 1992, brengt ondergetekende rapport uit omtrent haar werkzaamheden in het boekjaar eindigende per 31 december 1998. 1 De trustakte voor de onderhavige obligatielening werd op 29 april 1992 verleden voor notaris M.J. Damen te Amsterdam. 2 De conversieprijs per gewoon aandeel van f 20,- nominaal bedroeg f 123,30 per 31 december 1998. 3 Gedurende het verslagjaar werden geen obligaties ter conversie aangeboden. 4 Op 10 maart 1998 heeft de tweede uitloting plaatsgevonden, zijnde uitlotingsgroep 6 ad f 16.650.000,-, afgelost per 28 april 1998. 5 Het uitstaande bedrag van de lening bedroeg per 31 december 1998 nominaal f 66.700.000,-. Nederlandsche Trust Maatschappij bv Mr O.B. Linker Mr A.Th.J.M. Eltink Amsterdam, 6 januari 1999
49
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
STICHTING PREFERENTE AANDELEN KONINKLIJKE TEN CATE Tussen de vennootschap en de Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate is in 1988 een overeenkomst gesloten tot plaatsing van een zodanig aantal preferente aandelen, dat de stichting na het nemen daarvan houdster zal zijn van de helft van het (vergrote) aandelenkapitaal. In 1995 is tussen de vennootschap en de Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate een optie-overeenkomst gesloten, waarbij aan de stichting een recht is verleend tot het nemen van preferente aandelen, zodanig dat de stichting na het nemen daarvan maximaal houdster is van nagenoeg de helft van het geplaatste (vergrote) kapitaal. Het stichtingsbestuur, dat over de uitoefening van het stemrecht op de preferente aandelen besluit, bestaat sedert begin 1996 uit de volgende leden: Drs A.G. van Leersum Voorzitter Mr J.J.C. Alberdingk Thijm Drs C.A. Smal Mr P. Bakker Schut Mr K.E.J. Dijk. Naar het oordeel van de vennootschap en het stichtingsbestuur is de stichting onafhankelijk van de vennootschap als bedoeld in Bijlage X van het fondsenreglement.
1 Op de markt voor kunstgras heeft Ten Cate Nicolon een uitstekende naam. De ervaring met de aanleg en het gebruik in uiteenlopende weer- en spelsituaties en de samenwerking met sportveldenbouwers leidt tot voortdurende verbeteringen. Sportvelden op basis van de Thiolon® kunstgrasgarens van Ten Cate Nicolon vinden we nu op alle continenten: van Korea tot Noord-Amerika en van Australië tot – zoals op de inzet – de Færœr.
50
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
STATUTAIRE REGELING MET BETREKKING TOT DE WINSTVERDELING Artikel 28 Algemeen Het maatschappelijk kapitaal is verdeeld in gewone aandelen, cumulatief preferente aandelen A (de zogenaamde financieringsprefs) en cumulatief preferente aandelen B (de zogenaamde beschermingsprefs). De aandelen A zijn onderverdeeld in afzonderlijke series. Verkorte weergave statutaire regeling 1a Van de winst wordt, voor zover mogelijk, aan de houders van preferente aandelen B allereerst een dividend uitgekeerd ten belope van anderhalf procent boven het gemiddelde over het afgelopen jaar van de door Amsterdam Exchanges N.V. vastgestelde prolongatiekoersen.Het dividendpercentage wordt berekend over het gestorte deel van het nominaal bedrag. b Indien en voorzover de winst niet voldoende is voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal het tekort, voorzover mogelijk, worden uitgekeerd ten laste van de uitkeerbare reserves. Indien en voorzover ook de uitkeerbare reserves niet voldoende zijn voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal in volgende jaren geen uitkering plaatsvinden op de preferente aandelen A en op de gewone aandelen zolang het tekort niet volledig is aangezuiverd. c Op de preferente aandelen B vinden geen andere uitkeringen meer plaats dan hiervoor onder a. en b. is bepaald. 2a Vervolgens wordt, voorzover mogelijk, op de preferente aandelen A een dividend uitgekeerd van na te melden percentage, te berekenen over het bedrag dat op de preferente aandelen A van de betreffende serie is gestort. Het percentage is gelijk aan het rekenkundig gemiddelde van het effectieve rendement op staatsleningen met een (resterende) looptijd van zeven tot acht jaar, eventueel verhoogd met een door de raad van bestuur vastgestelde en door de raad van commissarissen goedgekeurde opslag van ten hoogste twee procent, zulks afhankelijk van de dan geldende marktomstandigheden, welke opslag kan verschillen per serie. b Per 1 januari van het jaar volgende op het jaar waarin acht jaar na de dag van uitgifte van een serie preferente aandelen A zijn verstreken, en vervolgens telkenmale acht jaar nadien, zal het dividendpercentage van die serie preferente aandelen A worden aangepast aan het effectieve rendement van de hiervoor bedoelde staatsleningen, berekend op de wijze als vermeld, echter met dien verstande dat het vermelde gemiddelde berekend wordt over de laatste vijf beursdagen voorafgaande aan de dag per welke het dividendpercentage wordt aangepast en eventueel verhoogd met een door de raad van bestuur vastgestelde en door de raad van commissarissen goedgekeurde opslag als hiervoor omschreven, welke opslag per serie kan verschillen. c Indien en voorzover de winst niet voldoende is voor volledige uitkering als bedoeld onder a.zal het tekort, voorzover mogelijk, worden uitgekeerd ten laste van de uitkeerbare reserves. Indien en voorzover ook de uitkeerbare reserves niet voldoende zijn voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal in volgende jaren geen uitkering plaatsvinden op de gewone aandelen zolang het tekort niet volledig is aangezuiverd. d Op de preferente aandelen A vinden geen andere uitkeringen meer plaats dan hiervoor onder a. en c. is bepaald.
52
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
3 De raad van bestuur heeft, onder goedkeuring van de raad van commissarissen, de bevoegdheid te bepalen welk deel van de winst, na uitkering als hiervoor bedoeld, zal worden gereserveerd. 4 Hetgeen daarna van de winst resteert staat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders. 5 Bij de berekening van de winstverdeling tellen aandelen die de vennootschap in haar kapitaal houdt niet mee.
VOORSTEL WINSTBESTEMMING In miljoenen guldens
Netto resultaat Onder toepassing van artikel 28 lid 1 en 4 van de statuten onttrokken resp. toegevoegd aan de overige reserves
Per saldo onttrokken aan de reserve ingehouden winst deelnemingen
Onverdeeld dividendsaldo A°P°
Uitkering 15% respectievelijk 16% dividend voor houders van gewone aandelen ex artikel 28 lid 5 van de statuten 1
1 1997: bij volledig in contanten opgenomen dividend.
53
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
1998
1997
– 92,5
30,3
106,0
– 17,5
13,5
12,8
0,2
1,4
13,7 0,4
14,2 0,4
14,1
14,6
– 13,6
– 14,2
0,5
0,4
TIENJARENOVERZICHT In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld
1998
1997
1.394,7 – 11,5
1.368,0 19,6
1.383,2
1.387,6
608,2 98,7 350,9 61,4 188,0
614,8 113,2 338,0 60,7 179,5
1.307,2
1.306,2
Bedrijfsresultaat Interest
76,0 – 21,3
81,4 – 22,3
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen
54,7 – 18,6
59,1 – 20,2
36,1 1,6
38,9 1,4
Netto groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewoon resultaat na belasting
37,7 –130,0
40,3 – 9,9
Netto groepsresultaat na buitengewoon resultaat Aandeel van derden
– 92,3 – 0,2
30,4 – 0,1
Netto resultaat
– 92,5
30,3
13,6 5,4% – 27,8% 11,5%
14,2 6,0% 8,0% 11,3%
346,2 6,5
357,3 54,8
Totaal vaste activa
352,7
412,1
Voorraden Vorderingen Effecten en liquide middelen
255,8 236,3 1,1
259,8 238,4 0,8
Totaal vlottende activa
493,2
499,0
Totaal activa
845,9
911,1
Eigen vermogen Aandeel van derden
275,4 –
388,9 0,3
Groepsvermogen Egalisatierekening investeringspremies Voorzieningen Langlopende schulden Banken en kortlopende leningen Overige kortlopende schulden
275,4 – 20,3 234,8 93,9 221,5
389,2 – 21,8 207,5 109,0 183,6
Totaal eigen vermogen en passiva
845,9
911,1
38%
50%
1,0 64,4 61,4 – 31,1
24,5 65,6 60,7 91,0
Aantal mensjaren ultimo
3.886
3.848
Aantal uitstaande aandelen (x 1000) Maximale toename uit conversie/opties
4.523 574
4.433 734
– 20,58 3,00 64,00
6,90 3,20 87,50
Geconsolideerde winst- en verliesrekening Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking Totaal bedrijfsopbrengsten Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Totaal bedrijfslasten
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen
Kengetallen Dividend Bedrijfsresultaat in % van de omzet Rentabiliteit op eigen vermogen Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen Geconsolideerde balans na winstverdeling Materiële vaste activa Financiële vaste activa
Overige gegevens Garantievermogen/totaal vermogen Acquisities Investeringen Afschrijvingen (netto) Cash flow
Netto resultaat per aandeel van f 20,– Dividend per aandeel Slotkoers
54
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1.421,8 1,2
1.337,7 15,7
1.109,6 13,7
1.085,8 – 8,1
1.110,8 0,3
1.031,3 9,0
949,3 9,3
870,6 3,8
1.423,0
1.353,4
1.123,3
1.077,7
1.111,1
1.040,3
958,6
874,4
650,0 97,5 346,6 69,3 180,2
635,1 93,1 336,0 66,8 162,8
499,0 81,5 281,2 59,6 150,5
457,0 74,1 294,4 57,9 145,8
496,5 68,2 286,4 56,8 133,2
474,6 63,1 248,8 51,2 129,4
469,4 54,9 222,8 42,9 113,4
424,2 58,9 206,8 37,9 97,3
1.343,6
1.293,8
1.071,8
1.029,2
1.041,1
967,1
903,4
825,1
79,4 – 26,5
59,6 – 26,4
51,5 – 16,0
48,5 – 19,2
70,0 – 20,9
73,2 – 17,3
55,2 – 12,8
49,3 – 9,9
52,9 – 20,3
33,2 – 10,2
35,5 – 11,1
29,3 – 9,2
49,1 – 16,5
55,9 – 20,8
42,4 – 12,6
39,4 – 11,6
32,6 – 0,5
23,0 3,8
24,4 5,7
20,1 5,8
32,6 7,1
35,1 9,3
29,8 11,6
27,8 9,6
32,1 – 5,5
26,8 – 7,0
30,1 – 15,0
25,9 – 16,0
39,7 – 6,5
44,4 –
41,4 –
37,4 5,1
26,6 3,6
19,8 0,7
15,1 –
9,9 0,3
33,2 0,4
44,4 – 0,2
41,4 – 1,3
42,5 – 0,4
30,2
20,5
15,1
10,2
33,6
44,2
40,1
42,1
13,0 5,6% 8,5% 9,9%
10,2 4,5% 5,9% 8,5%
8,3 4,6% 4,3% 8,5%
8,1 4,5% 2,9% 8,2%
15,9 6,3% 9,9% 11,8%
16,6 7,1% 13,1% 13,7%
15,1 5,8% 11,8% 12,0%
13,9 5,7% 13,1% 10,7%
407,2 23,8
389,7 18,3
348,3 77,9
365,4 45,1
360,6 62,9
331,5 63,5
268,0 59,4
246,9 71,7
431,0
408,0
426,2
410,5
423,5
395,0
327,4
318,6
256,0 275,3 1,8
252,7 288,5 2,5
189,0 223,7 0,6
190,0 192,8 3,0
194,9 206,1 1,4
198,0 210,8 1,2
182,2 182,1 10,4
167,6 164,5 18,7
533,1
543,7
413,3
385,8
402,4
410,0
374,7
350,8
964,1
951,7
839,5
796,3
825,9
805,0
702,1
669,4
365,2 25,4
344,6 30,4
351,7 0,2
350,8 0,2
351,0 –
329,0 2,0
345,3 2,6
333,3 3,8
390,6 2,9 31,2 221,8 138,0 179,6
375,0 4,2 39,8 253,0 138,7 141,0
351,9 4,2 46,9 227,0 59,3 150,2
351,0 6,7 41,2 236,4 26,0 135,0
351,0 9,2 25,8 238,5 45,7 155,7
331,0 10,7 25,6 132,1 133,1 172,5
347,9 13,3 26,3 101,1 80,3 133,2
337,1 17,1 29,1 105,9 53,1 127,1
964,1
951,7
839,5
796,3
825,9
805,0
702,1
669,4
49%
50%
54%
57%
56%
42%
51%
53%
19,6 58,1 69,3 99,5
30,6 89,2 66,8 87,3
10,6 66,2 59,6 74,7
– 66,6 57,9 68,1
11,1 91,7 56,8 90,4
105,7 69,2 51,2 95,4
36,4 57,9 42,9 83,0
18,0 45,5 37,9 80,0
4.733
4.780
3.806
4.032
4.179
4.071
3.679
3.433
4.321 891
4.242 868
4.157 852
4.065 845
3.968 836
3.775 54
3.593 58
3.467 95
7,03 3,00 82,80
4,87 2,40 67,70
3,65 2,00 79,00
2,53 2,00 96,20
8,59 4,00 69,00
11,83 4,40 88,60
11,21 4,20 77,00
12,14 4,00 81,50
55
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
WERKMAATSCHAPPIJEN EN DEELNEMINGEN PER 31 DECEMBER 1998 Sector Hoogwaardig Textiel
Sector Kunststoffen
Ten Cate Advanced Textiles
Ten Cate Plastics Processing
Ten Cate Advanced Textiles bv Groepsholding Ten Cate Protect bv Weefsels voor werk-, beroeps- en veiligheidskleding Ten Cate Technical Fabrics bv Tent- en zonweringsdoek Ten Cate Advanced Composites bv Componenten voor de vliegtuigbouw; antiballistische materialen Arès Protection sa (68%) Antiballistische materialen Ten Cate Advanced Spinning bv Hoogwaardige garens Ten Cate Permess bv Tussenvoeringen voor de confectie-industrie Ten Cate Permess UK ltd Verkoopkantoor Ten Cate Permess Italia spa Idem Ten Cate Permess Interlinings Hong Kong ltd Idem Xishan Verkoop en productie van tussenvoeringen MultiSTiQ International Coating bv Zelf- en thermoklevende etiketten
Nijverdal Nijverdal Nijverdal Nijverdal
Vienne, Frankrijk Nijverdal Goor Prudhoe, Engeland Florence, Italië Hong Kong, China Xishan, China
Tilburg Derby, Engeland Rijen Ede Chartres, Frankrijk Oldenzaal Veghel Vlotho en Langenau, Duitsland Burry, St. Edmunds, Suffolk, Engeland Lille, Frankrijk Nieuwkuijk
Synbra
Nijverdal/Almelo Nijverdal Nijverdal Almelo Chambéry, Frankrijk Kuala Lumpur, Maleisië
Ten Cate Nicolon USA Nicolon Corporation Groepsholding TC Mirafi Geotextiel TC Baycor Weefsels voor de recreatie- en de agrarische markt TC Miradri Vocht- en ijswerende materialen voor de bouw
Nijverdal
Goor
Ten Cate Nicolon Europa Ten Cate Nicolon bv Groepsholding Ten Cate Thiolon Grass Kunstgrasgaren Ten Cate Carpet Backing Tapijtbacking Ten Cate Special Fabrics Geotextiel, weefsels voor landen tuinbouw en civiele bouw Prodireg sarl (84%) Verkoopkantoor voor geotextiel Ten Cate Nicolon Asia Idem
Ten Cate Plastics Processing bv Groepsholding Ten Cate Plasticum Tilburg bv Caps voor spuitbussen Ten Cate Plasticum UK ltd Idem Ten Cate Plasticum Rijen bv Kunststof verpakkingen en sluitingen Ten Cate Plasticum Ede bv Klantspecifieke verpakkingen Ten Cate Plasticum France sa Kunststof verpakkingen Ten Cate Mouldings bv Geblazen containers Bosta bv Technische producten voor landen tuinbouw en industrie Bevo GmbH Idem Bosta UK ltd Idem Agubat sa (85%) Handels- en productie/ assemblagebedrijf Reci-Prof International bv (51%) Onderdelen voor melkinstallaties
Synbra bv (50%) Holding Synbra Technology bv Vervaardiging en recycling van eps Isobouw Systems bv Isolatie voor de bouw Isobouw Dämmtechnik GmbH Idem Vencel Resil ltd Idem Synprodo Packaging bv Verpakkingen voor food en non-food Isobox Technologies sa Idem Synprodo Hortiproducts bv Producten voor de tuinbouw Synprodo Plantpak ltd Idem
Etten-Leur Etten-Leur Someren Abstatt, Duitsland Dartford, Kent, Engeland Waalwijk Nanterre, Frankrijk Wijchen Mundon, Essex, Engeland
Atlanta (Georgia) Jefferson (Georgia) Cornelia (Georgia) Atlanta (Georgia)
De in dit overzicht genoemde werkmaatschappijen zijn, met uitzondering van Denim, geconsolideerd in de jaarrekening opgenomen. De cijfers van Synbra bv zijn proportioneel geconsolideerd. Enkele in het totaalbeeld van ondergeschikt belang zijnde participaties zijn in nevenstaand overzicht buiten beschouwing gelaten, conform artikel 379 lid 3 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Het deelnemingspercentage bedraagt 100, tenzij anders vermeld.
56
Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1998
Sector Rubber Ten Cate Enbi Nuth Nuth Fougères, Frankrijk Bevaix, Zwitserland West Henrietta (New York), Verenigde Staten Shelbyville (Indiana), Verenigde Staten Singapore Tokyo, Japan
Denim Hellenic Fabrics sa (32%) Denim stoffen EMAE sa (50%) Verwerking ruwe katoen Ilios-Ten Cate sa (50%) Ringspingarens Iliotex (42%) Ringspin-, gekamde en getwijnde garens
Thessaloniki, Griekenland Thessaloniki, Griekenland Thessaloniki, Griekenland Thessaloniki, Griekenland
Overig Ten Cate Assurantiën bv Almelo Verzekeringen Gebouwen Exploitatie Maatschappij Almelo Centrum bv Doldebleek bv Finigoor bv Gebemca bv Gelderold bv Nijverdal Noord bv Twedam bv Vastgoedmaatschappijen
Almelo Nijverdal Goor Almelo Oldenzaal Nijverdal Almelo
Enbi Ireland (20%) Portlaoise, Ierland Afdichtringen voor leidingsystemen Ten Cate Nederland bv Holding voor Nederland Royal Ten Cate USA inc Holding voor de Verenigde Staten Ten Cate UK ltd Holding voor Engeland Ten Cate France sa Holding voor Frankrijk Ten Cate Deutschland GmbH Holding voor Duitsland
Almelo Atlanta, Georgia Londen Parijs Vlotho
Vormgeving Vormgeversmaatschap Harsta, Crouwel. BNO. Almelo. Fotografie Hans van Ommeren, Woerden. Druk en lithografie Drukkerij Rosbeek, Nuth.
Ten Cate Enbi International bv Groepsholding Ten Cate Enbi Nuth bv Componenten voor printers, copiers en faxapparaten Ten Cate Enbi sa Idem Ten Cate Enbi sa Idem Ten Cate Enbi inc Idem Ten Cate Enbi inc Idem Ten Cate Enbi pte ltd Idem Ten Cate Enbi co ltd Verkoopkantoor
Royal Ten Cate Egbert Gorterstraat 3, 7607 GB Almelo Postbus 58, 7600 GD Almelo Telefoon +31 546 544911 Fax +31 546 814145 www.tencate.com
KO N I N K L I J K E Bijlage Jaarverslag 1998 Financiële gegevens in euro’s
T E N CA TE
NV
KERNGEGEVENS KONINKLIJKE TEN CATE NV In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1998
1997
632,9 34,5 17,0 – 42,0 6,2
620,8 36,9 18,3 13,8 6,4
Ratio’s Bedrijfsresultaat in % omzet 5,4% Rentabiliteit op eigen vermogen – 27,8% Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen 11,5%
6,0% 8,0% 11,3%
Overige gegevens Eigen vermogen Garantievermogen/totaal vermogen
125,0 38%
176,5 50%
0,5 29,2 27,9 – 14,1
11,1 29,8 27,5 41,3
3.886
3.848
Winst voor buitengewone lasten Netto resultaat
3,78 – 9,34
4,15 3,13
Dividend Cash flow Eigen vermogen
1,36 – 3,14 27,63
1,45 9,39 39,81
Hoogste koers Laagste koers Slotkoers
41,29 20,42 29,04
52,64 37,89 39,71
Aantal aandelen ultimo x 1.000 Beurswaarde ultimo
4.523 131
4.433 176
Resultatenrekening Netto omzet Bedrijfsresultaat Netto resultaat voor buitengewone lasten Netto resultaat Dividend (bij € 1,36 contant)
Acquisities Investeringen Netto afschrijvingen Cash flow Aantal mensjaren ultimo Kengetallen per aandeel van ƒ 20,-
2
Bijlage Jaarverslag 1998 Koninklijke Ten Cate nv
VIJFJARENOVERZICHT PER SECTOR In miljoenen euro’s
1998
1997
1996
1995
1994
Hoogwaardig Textiel Netto omzet Bedrijfsresultaat
303,1 17,6
278,0 13,5
246,8 14,1
243,2 5,5
225,0 5,8
Investeringen Afschrijvingen
12,4 9,5
8,8 8,9
5,0 8,3
13,1 8,5
11,3 7,8
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%) 1
151,0 1.583
139,8 1.523
127,6 1.491
129,5 1.669
116,0 1.681
12,2
10,3
11,1
4,6
4,9
Kunststoffen Netto omzet Bedrijfsresultaat
221,0 14,6
222,4 17,7
211,0 20,6
194,0 12,4
179,4 12,9
Investeringen Afschrijvingen
12,0 10,8
11,0 10,8
9,3 10,9
8,8 11,4
10,4 11,4
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%) 1
86,4 1.265
87,9 1.163
84,6 1.216
81,3 1.071
79,2 1.033
16,8
20,6
24,8
15,4
14,1
Rubber Netto omzet Bedrijfsresultaat
107,0 3,9
117,2 6,8
95,5 5,4
79,4 7,8
65,8 6,8
Investeringen Afschrijvingen
4,6 6,8
9,3 6,8
9,9 6,0
9,7 4,7
5,5 4,3
Netto geïnvesteerd vermogen Aantal mensjaren (ultimo) Rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen (%) 1
51,9 990
61,0 1.100
54,4 1.026
52,8 949
44,2 740
7,0
11,3
10,5
16,1
15,3
1 Bedrijfsresultaat + resultaat deelnemingen/ gemiddeld geïnvesteerd vermogen.
3
Bijlage Jaarverslag 1998 Koninklijke Ten Cate nv
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 1998 NA WINSTVERDELING In miljoenen euro’s
1998
1997
Materiële vaste activa
157,1
162,1
Financiële vaste activa
2,9
24,9
Totaal vaste activa
160,0
187,0
Voorraden
116,1
117,9
Vorderingen
107,2
108,2
Liquide middelen
0,5
0,3
Totaal vlottende activa
223,8
226,4
383,8
413,4
Vaste activa
Vlottende activa
Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Reserves
41,1 83,9
40,2 136,3
Eigen vermogen Aandeel van derden
125,0 –
176,5 0,1
Groepsvermogen
125,0
176,6
Voorzieningen
9,2
9,9
Langlopende schulden 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening Overige
22,7 83,8
30,2 63,9 106,5
Kortlopende schulden Banken en leningen op korte termijn Crediteuren en te betalen belastingen Winstuitkeringen
4
94,1
42,6
49,5
94,3 6,2
76,9 6,4 143,1
132,8
383,8
413,4
Bijlage Jaarverslag 1998 Koninklijke Ten Cate nv
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 1998 In miljoenen euro’s
1998
1997
Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking
632,9
620,8
– 5,2
8,9
Totaal bedrijfsopbrengsten
627,7
629,7
Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
276,0
279,0
44,8 159,2 27,9 85,3
51,4 153,4 27,5 81,5
Totaal bedrijfslasten
593,2
592,8
Bedrijfsresultaat Interest
34,5 – 9,7
36,9 – 10,1
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen
24,8 – 8,4
26,8 – 9,1
16,4
17,7
0,7
0,6
17,1
18,3
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen Netto groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewone last Belasting buitengewoon resultaat
– 59,2 0,2
– 4,5 – – 59,0
– 4,5
Netto groepsresultaat na buitengewone lasten Aandeel van derden
– 41,9 – 0,1
13,8 –
Netto resultaat
– 42,0
13,8
5
Bijlage Jaarverslag 1998 Koninklijke Ten Cate nv
TIENJARENOVERZICHT In miljoenen euro’s, tenzij anders vermeld
1998
1997
632,9 – 5,2
620,8 8,9
Totaal bedrijfsopbrengsten
627,7
629,7
Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
276,0 44,8 159,2 27,9 85,3
279,0 51,4 153,4 27,5 81,5
Totaal bedrijfslasten
593,2
592,8
Bedrijfsresultaat Interest
34,5 – 9,7
36,9 – 10,1
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen
24,8 – 8,4
26,8 – 9,1
16,4 0,7
17,7 0,6
Netto groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewoon resultaat na belasting
17,1 – 59,0
18,3 – 4,5
Netto groepsresultaat na buitengewoon resultaat Aandeel van derden
– 41,9 – 0,1
13,8 –
Netto resultaat
– 42,0
13,8
6,2 5,4% – 27,8% 11,5%
6,4 6,0% 8,0% 11,3%
157,1 2,9
162,1 24,9
Totaal vaste activa
160,0
187,0
Voorraden Vorderingen Effecten en liquide middelen
116,1 107,2 0,5
117,9 108,2 0,3
Totaal vlottende activa
223,8
226,4
Totaal activa
383,8
413,4
Eigen vermogen Aandeel van derden
125,0 –
176,5 0,1
Groepsvermogen Egalisatierekening investeringspremies Voorzieningen Langlopende schulden Banken en kortlopende leningen Overige kortlopende schulden
125,0 – 9,2 106,5 42,6 100,5
176,6 – 9,9 94,1 49,5 83,3
Totaal eigen vermogen en passiva
383,8
413,4
38%
50%
0,5 29,2 27,9 – 14,1
11,1 29,8 27,5 41,3
Aantal mensjaren ultimo
3.886
3.848
Aantal uitstaande aandelen (x 1000) Maximale toename uit conversie/opties
4.523 574
4.433 734
Netto resultaat per aandeel van f 20,Dividend per aandeel Slotkoers
– 9,34 1,36 29,04
3,13 1,45 39,71
Geconsolideerde winst- en verliesrekening Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen
Kengetallen Dividend Bedrijfsresultaat in % van de omzet Rentabiliteit op eigen vermogen Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen Geconsolideerde balans na winstverdeling Materiële vaste activa Financiële vaste activa
Overige gegevens Garantievermogen/totaal vermogen Acquisities Investeringen Afschrijvingen (netto) Cash flow
6
Bijlage Jaarverslag 1998 Koninklijke Ten Cate nv
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
645,2 0,5
607,0 7,1
503,5 6,2
492,7 – 3,7
504,1 0,1
468,0 4,1
430,8 4,2
395,1 1,7
645,7
614,1
509,7
489,0
504,2
472,1
435,0
396,8
295,0 44,2 157,3 31,4 81,8
288,2 42,2 152,5 30,3 73,9
226,4 37,0 127,6 27,0 68,3
207,4 33,6 133,6 26,3 66,1
225,3 30,9 130,0 25,8 60,4
215,4 28,6 112,9 23,2 58,7
213,0 24,9 101,1 19,5 51,5
192,5 26,7 93,8 17,2 44,2
609,7
587,1
486,3
467,0
472,4
438,8
410,0
374,4
36,0 – 12,0
27,0 – 12,0
23,4 – 7,3
22,0 – 8,7
31,8 – 9,5
33,3 – 7,9
25,0 – 5,8
22,4 – 4,5
24,0 – 9,2
15,0 – 4,6
16,1 – 5,0
13,3 – 4,2
22,3 – 7,5
25,4 – 9,4
19,2 – 5,7
17,9 – 5,3
14,8 – 0,2
10,4 1,8
11,1 2,6
9,1 2,6
14.8 3,2
16,0 4,2
13,5 5,3
12,6 4,4
14,6 – 2,5
12,2 – 3,2
13,7 – 6,8
11,7 – 7,2
18,0 – 2,9
20,2 –
18,8 –
17,0 2,3
12,1 1,6
9,0 0,3
6,9 –
4,5 0,1
15,1 0,2
20,2 – 0,1
18,8 – 0,6
19,3 – 0,2
13,7
9,3
6,9
4,6
15,3
20,1
18,2
19,1
5,9 5,6% 8,5% 9,9%
4,6 4,5% 5,9% 8,5%
3,8 4,6% 4,3% 8,5%
3,7 4,5% 2,9% 8,2%
7,2 6,3% 9,9% 11,8%
7,5 7,1% 13,1% 13,7%
6,9 5,8% 11,8% 12,0%
6,3 5,7% 13,1% 10,7%
184,8 10,8
176,9 8,3
158,1 35,3
165,8 20,5
163,6 28,6
150,4 28,8
121,6 27,0
112,1 32,5
195,6
185,2
193,4
186,3
192,2
179,2
148,6
144,6
116,2 124,9 0,8
114,7 130,9 1,1
85,8 101,5 0,3
86,2 87,5 1,4
88,5 93,5 0,6
89,9 95,7 0,5
82,7 82,6 4,7
76,1 74,6 8,5
241,9
246,7
187,6
175,1
182,6
186,1
170,0
159,2
437,5
431,9
381,0
361,4
374,8
365,3
318,6
303,8
165,7 11,6
156,4 13,8
159,6 0,1
159,2 0,1
159,3 –
149,3 0,9
156,7 1,2
151,2 1,7
177,3 1,3 14.2 100,6 62,6 81,5
170,2 1,9 18,1 114,8 62,9 64,0
159,7 1,9 21,3 103,0 26,9 68,2
159,3 3,0 18,7 107,3 11,8 61,3
159,3 4,2 11,7 108,2 20,7 70,7
150,2 4,9 11,6 59,9 60,4 78,3
157,9 6,0 11,9 45,9 36,4 60,5
152,9 7,8 13,2 48,1 24,1 57,7
437,5
431,9
381,0
361,4
374,8
365,3
318,6
303,8
49%
50%
54%
57%
56%
42%
51%
53%
8,9 26,4 31,4 45,2
13,9 40,5 30,3 39,6
4,8 30,0 27,0 33,9
– 30,2 26,3 30,9
5,0 41,6 25,8 41,0
48,0 31,4 23,2 43,3
16,5 26,3 19,5 37,7
8,2 20,6 17,2 36,3
4.733
4.780
3.806
4.032
4.179
4.071
3.679
3.433
4.321 891
4.242 868
4.157 852
4.065 845
3.968 836
3.775 54
3.593 58
3.467 95
3,19 1,36 37,57
2,21 1,09 30,72
1,66 0,91 35,85
1,15 0,91 43,65
3,90 1,82 31,31
5,37 2,00 40,20
5,09 1,91 34,94
5,51 1,82 36,98
7
Bijlage Jaarverslag 1998 Koninklijke Ten Cate nv
Koninklijke Ten Cate nv Egbert Gorterstraat 3, 7607 GB Almelo Postbus 58, 7600 GD Almelo Telefoon +31 546 544911 Fax +31 546 814145 www.tencate.com
8
Bijlage Jaarverslag 1998 Koninklijke Ten Cate nv