u jij wij publieksjaarverslag ‘11
Colofon U jij wij—Publieksjaarverslag ‘11 is een verzameling van ‘highlights’: projecten en activiteiten die door Stichting Pinel in 2011 zijn uitgevoerd die richting willen geven aan de toekomst van het lokale welzijnswerk. Het betreft een selectie van het totale welzijnsaanbod dat in 2011 is uitgevoerd. Het volledige jaarverslag met daarin alle activiteiten en resultaten is op te vragen bij Stichting Pinel of te downloaden via www.stichtingpinel.nl Tekst en vormgeving: Foto’s:
Henk Ruiter, Stichting Pinel Pieter Kist, 1st Line Design Eigen foto’s Pinel
Vooraf Janny van Wijk van den Bosch, Algemeen Coördinator
“Welzijnswerk is tijd investeren in mensen en verbindingen.” Welzijn is stille kracht. Het draait in ons werk niet om spectaculaire projecten en flitsende reclameborden; het draait om mensen, vaak kwetsbare mensen, om duurzame verbindingen die langzaam tot stand komen. Welzijnswerk is tijd investeren in mensen en verbindingen. Toch willen we met dit ‘publieksjaarverslag’ een samenvatting geven en laten zien welke projecten in 2011 voor ons van belang waren; dat past niet echt in die lijn, zult u misschien denken. Wij vinden dat er over welzijn veel wordt gesproken – minder zorg meer welzijn, informele zorg wordt steeds belangrijker enzovoorts – maar dat hetgeen welzijn nu al biedt te weinig in beeld is. Welzijnswerkers zijn bescheiden. Misschien wel té bescheiden. We zijn het niet gewend successen te vieren. En daarom ligt dit verslag van de successen van 2011 nu toch voor u. Want ze zijn er: de kookclub voor mensen met autisme en de projecten op het gebied van schuldpreventie die Pinel sinds 2011 uitvoert. Denk ook aan sociale activering - hoe krijg je mensen weer op gang, hoe zorg je dat ze weer een begin maken met te participeren. Denk aan Maatschappelijke Stage als middel om jongeren vrijwilligers van de toekomst te maken. Denk aan het Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk waar we met het Steunpunt Vrijwilligerswerk volop in zijn gesprongen. Denk aan de interculturele projecten, aan de Taalmaatjes. Bovendien werken we altijd met een integrale visie: hoe kunnen we ervoor zorgen dat projecten
onderling van elkaar profiteren, maar ook: met wie kunnen we samenwerken om het beter te kunnen inbedden in de lokale samenleving. Uiteindelijk is de stille kracht van welzijn misschien wel de reden dat we te weinig gehoord worden. Er wordt veel gesproken over de terugtredende overheid, de verschillende transities die plaats moeten gaan vinden, over doelgroepen aan wie minder kan worden geboden. Het gaat ons er niet om de doelgroepen die we willen ondersteunen het gemakkelijk te maken. We willen juist de kracht van mensen als uitgangspunt nemen en op zoek gaan naar natuurlijke hulpbronnen - mensen om mensen heen. Duurzame oplossingen die de dagelijkse problemen te lijf kunnen. Welzijn is moeilijk meetbaar werk; het levert vaak geen harde getallen af. Toch denken wij dat wat we doen en waar we naar toe werken zijn vruchten afwerpt. Het voorkomt dat mensen zover in de problemen raken dat de enige oplossing in de ‘zware' hulpverlening ligt. Daarom: welzijn bespaart. Daar zijn wij van overtuigd. Mede namens het bestuur van stichting Pinel wens ik u veel leesplezier, Janny van Wijk van den Bosch Algemeen Coördinator
Inhoud > Colofon > Vooraf- Janny van Wijk van den Bosch > Jouw Dag > Taalmaatjes > Schuldpreventie werkt > Schuldpreventie werkt: zeker in het jongerenwerk > Wereldwijven > 2011: Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk > Samen koken is gewoon meedoen > Meidenwerk > Maatschappelijke Stage en NL Doet: een geslaagde combinatie > Depressie: let’s talk about it > Kunstweb > Het cement en de smeerolie > Medewerkers 2011
Jouw Dag Als mensen elkaar kennen, wordt samenleven een stuk makkelijker. Daar gaat Pinel vanuit in haar dagelijkse werk. Dat dagelijkse werk bereikt natuurlijk niet iedereen; de focus ligt vaak op kwetsbare doelgroepen. In een ideale wereld is sociale samenhang doelgroepoverstijgend. Idealen zijn er om na te streven. Met Jouw Dag organiseert Pinel jaarlijks een ontmoeting tussen mensen met en zonder beperking, ouderen en jongeren. Janny van Wijk van den Bosch: “Jouw Dag is een dag vol activiteiten, muziek, dans, kunst. Bewoners van het dorp ontmoeten elkaar, leren elkaar kennen op zo’n dag. Natuurlijk arrangeren we het een en ander: we laten een klas Maatschappelijke Stagiaires ouderen ophalen bij de Dillenburg om naar een concert te luisteren, we organiseren ontmoetingen tussen mensen met en zonder verstandelijke beperking die gezamenlijk iets ondernemen zoals een workshop drummen.”
Elk jaar wordt Jouw dag groter en drukker en zijn er meer partners betrokken: Fête de la Musique waardoor er meer optredens zijn en het hele dorp betrokken wordt, Groot Emaus, MEE Veluwe en Zorggroep Noordwest Veluwe. Volgens Mireille Heemskerk is Jouw Dag eigenlijk een doorsnede van het dagelijks werk van Pinel. “Maar dan in het groot. Bij Pinel ontmoeten mensen elkaar, doen samen vrijwilligerswerk. Belangrijk is actieve betrokkenheid bij de maatschappij, op welk niveau dan ook. Door bijvoorbeeld scholing, creatieve workshops, kookclubs, vriendenkringen betrekken we mensen bij elkaar. Laagdrempelige ontmoeting en een zelforganiserend karakter, want je kunt natuurlijk als deelnemer of als vrijwilliger actief zijn. Het doel is verbindingen tussen mensen bewerkstelligen; gewoon sociaal-cultureel werk, er aan bijdragen dat mensen ‘aan de goede kant van de rand’ blijven.”
“Het doel is verbindingen tussen mensen bewerkstelligen”
Taal maat jes “Je boodschappen doen, een praatje met de buurvrouw, een gesprek volgen op een verjaardag, enzovoorts. Taal is zó belangrijk als je wilt meedoen.” Het project Taalmaatjes, onderdeel van de Hulpdienst van Pinel, heeft een vlucht genomen in 2011. Steeds meer mensen die moeite hebben met de Nederlandse taal en daarvan in hun dagelijks leven hinder van ondervinden, weten de weg te vinden naar Pinel. Wat klein begon met een hier en daar een incidentele vraag groeide uit tot een project van formaat met een mooi team bevlogen vrijwilligers. “Je moet er zeer geduldig voor zijn en niet te snel te veel willen”, aldus een vrijwilliger. “Het is onvermijdelijk dat je betrokken raakt bij meer dan alleen de taal. Omdat mensen je vertrouwen vragen ze van alles aan je. Die vragen probeer ik zo goed mogelijk te beantwoorden of ik zet het uit bij één van de beroepskrachten van Pinel.” Het project Taalmaatjes heeft positieve effecten op de participatie van mensen. Door hun Nederlands te verbeteren worden ze minder onzeker in de dagelijkse
omgang met anderen. “Zo’n project dient uiteindelijk een heel belangrijk doel” vindt Janny van Wijk, algemeen coördinator van Stichting Pinel. “Meedoen in de maatschappij is uiteindelijk gebaseerd op communiceren. Als je de taal niet goed beheerst sta je vaak overal net een beetje buiten. Bovendien maakt het mensen onzeker als ze niet goed kunnen meepraten. Taalmaatjes zijn wat dat betreft van onschatbare waarde.” Om aan de vraag te kunnen blijven voldoen zullen er in 2012 nieuwe vrijwilligers moeten worden gezocht. Van Wijk: “Ook zullen we gaan kijken hoe we meer standaardisering kunnen aanbrengen in de manier van aanleren. Vrijwilligersbijeenkomsten zijn daarin een mooi middel, mensen bij elkaar brengen om tips en trics uit te wisselen maar ook om te bespreken tegen welke knelpunten mensen aanlopen.” De Hulpdienst van Pinel ontwikkelt zich steeds meer van aanbieder van louter praktische hulp naar een dienst die flexibel om zich heen kijkt. “We willen meer en meer om de vraag heen kijken en de hulpvrager centraal stellen. Niet alleen kijken naar die tuin die gedaan moet worden, maar ook naar wat mensen niet vragen. Want waarom is er bijvoorbeeld niemand in het eigen netwerk die dat onkruid kan wieden? Zo willen we hulpvragers beter in beeld hebben en per geval bekijken welke duurzame oplossingen er zouden kunnen zijn.”
Schuldpreventie werkt
Sinds 1 januari 2011 ontwikkelt stichting Pinel drie projecten die zich focussen op de preventie van schulden door hulp bij administratie en financiën. Het gaat dan om Formulierenhulp, Belastinghulp en Thuisadministratie.
of we mensen meer kunnen bieden. Denk bijvoorbeeld aan de bestrijding van eenzaamheid. Ook een goede samenwerking met organisaties als Maatschappelijke Dienstverlening en Westerbeek (schuldhulpverlening) is hierbij essentieel.”
Henk Ruiter is projectcoördinator Schuldpreventie. “Een gouden combinatie met alle andere producten die we bieden. Met name bij Thuisadministratie is dat duidelijk zichtbaar. Als coördinator ben ik de eerste die de contacten legt met de cliënt. Ik ga dan op huisbezoek om de persoon te leren kennen en om te inventariseren welke ondersteuning iemand nodig heeft. Aan de keukentafel gaat dat toch anders dan dat je iemand op je kantoor uitnodigt. Je krijgt een veel completer beeld van wat er speelt, ook naast de problemen met de administratie en de financiën. We bieden hulp aan op dat gebied en daarnaast kijken we verder
2011 was een succesvol eerste projectjaar. Tegen de veertig Thuisadministratietrajecten werden er gestart; bijna het dubbele van wat er met de gemeente overeen was gekomen. Een groep van zo’n 12 vrijwilligers hielpen de cliënten met het op orde brengen van hun administratie en het in kaart brengen van inkomsten en uitgaven. “Van sommigen weet je al bij de intake dat er langdurig hulp nodig zal zijn, bij anderen is er alleen een steuntje in de rug nodig om de motivatie erin te houden. Dan ben je meer coachend bezig terwijl je in andere gevallen veel meer praktisch moet aanpakken— beginnen met de enveloppen openen die al maanden in de kast liggen.” De bedoeling is wel dat mensen op termijn weer zelf hun zaken kunnen
“
afhandelen. “We streven daar uiteraard naar, bij de een gaat dat vlotter dan bij de ander. En bij sommigen blijft er een vinger aan de pols.” De verwachting is dat de vraag naar hulp verder zal toenemen, door de huidige economische omstandigheden. Schuldpreventie maakt onderdeel uit van het Sociaaljuridisch Punt van Stichting Pinel. Hierin is ook sociaaljuridisch advies en dienstverlening als dienst opgenomen, een project waarbij juridisch geschoolde vrijwilligers adviezen geven op het gebied van met name arbeidsrecht en sociale zekerheid. Deze dienst is opgezet met een subsidie van het Oranjefonds. “Die combinatie maakt wel dat deze projecten een mooie laag krijgen. Soms kloppen mensen aan met financiële problemen door ontslag en blijkt dat dat ontslag niet klopt. Of dat ze worden ‘gestalkt’ door een incassobureau maar dat de vordering niet klopt. Door daarin te adviseren ben je eigenlijk ook bezig met schuldpreventie.”
De schaamte is in eerste instantie vaak groot. Toch zijn de meesten achteraf heel blij met de ondersteuning en vaak zeggen ze: ik heb hier zo lang mee rondgelopen, had ik dit maar eerder gedaan.
“
Schuldpreventie werkt: zeker in jongerenwerk Jongeren zijn een kwetsbare groep waar het financiën betreft. Schulden zijn dan niet ver weg. Ter illustratie: op dit moment is het zo dat tweederde van de werkende jongeren een schuld heeft van gemiddeld €1750, zo blijkt uit het onderzoek ‘Geld Rolt’ (van Heijst/Verhagen, 2010). Uit datzelfde onderzoek blijkt dat de sleutelfiguren in de preventie van schulden bij jongeren vooral professionals zijn die niet direct een financiële achtergrond hebben zoals docenten en jongerenwerkers. Daarom heeft Pinel het thema Jongeren en financiën in het leven geroepen. Doordat jongerencentrum Plaza onderdeel is van de Stichting en het Straathoekwerk daar ook onderdeel van uitmaakt is er sprake van de genoemde professionals die de jongeren kennen. Het doel van het thema is bewustwording (niet alleen onder jongeren maar ook onder de genoemde ‘sleutelfiguren’) en preventie: voorkomen dat schulden boven het hoofd groeien door tijdige interventie. Jongerenwerkers Huib Jonker en Chiel Lozeman hebben in 2011 voor alle VMBO klassen van Christelijk College Groevenbeek een les verzorgd over budgettering. Aan de hand van een vraag- en antwoordspel, actuele filmpjes en persoonlijke vragen over geld en geldbeheer werd dit onderwerp behandeld. De lessen waren zo’n succes dat met Groevenbeek overeen is gekomen dat de jongerenwerkers deze elk jaar zullen gaan verzorgen. Naar aanleiding van de Week van het Geld 2011 hebben Jonker en Lozeman de ‘PlazaBank’ in het leven geroepen. In deze week is er landelijke aandacht voor de omgang en waarde van geld in het basisonderwijs. Uit onderzoek blijkt dat financiële opvoeding vanaf 6 jaar gewenst is zodat kinderen op latere leeftijd minder financiële problemen ondervinden. Om kinderen bewust te maken van de waarde van geld en het belang van sparen konden zij € 1,- storten bij de PlazaBank waarna ze na een maand sparen € 2,- terugkregen. Ook werden ouder geprikkeld om thuis het onderwerp financiën en de waarde van geld te bespreken. “Doordat ouders erbij waren om de euro te ‘storten’, er een officiële kwitantie werd gegeven en met hand tekening en stempel werd gewerkt maak je het een beetje gewichtig. Door ouders te stimuleren om er thuis op door te praten maak je van zo’n klein experiment
toch iets waar kinderen over na gaan denken. En dat is nu juist de bedoeling. Die euro is maar een manier om alvast een stuk bewustwording in gang te zetten”, aldus Chiel Lozeman. Huib Jonker vult aan: “Ook die lessen op Groevenbeek zijn heel waardevol. Je merkt dat er veel vragen zijn. Als jongerenwerker ben je toch een aanspreekpunt in dit soort zaken, of een sleutelfiguur zoals het onderzoek Geld Rolt dat noemt. Jongeren willen geldvragen stellen aan mensen die ze kennen, die ze vertrouwen maar die ook weer niet te dichtbij staan. Je moet je daarom in dit werk ervan bewust zijn dat je die rol kunt hebben, je moet daar op voorbereid zijn.” De samenwerking met de hulp bij administratie en financiën die Pinel biedt (zie vorige pagina) is erg handig in deze. “Als preventie te laat komt moet er hulp komen. Vanuit de projecten die Pinel in huis heeft zijn er korte lijnen, ook naar andere instanties toe als dat nodig is.”
Wereld Wijven “Multi-culti, dat betekent voor ons gewoon ‘meerdere culturen’. Daarbij inbegrepen de Nederlandse”, zegt Mireille Heemskerk, medeorganisator van Wereldwijven. “Wereldwijven is een concept waarbij speciale avonden worden georganiseerd voor een bonte mix van vrouwen uit allerlei culturen, uit alle delen van de wereld. De vrouwen ontmoeten elkaar en ruiken aan elkaars cultuur en gewoonten. Eten en muziek zijn daarbij bijvoorbeeld handige middelen.” De Wereldwijven -avonden worden goed bezocht; iedere maand komen zo’n 40-50 vrouwen bij elkaar in het gebouw van Stichting Pinel. Met wisselende thema’s komen de verschillende culturen aan bod; de avond staat dan in het teken van één bepaalde cultuur. Janny van Wijk van den Bosch, algemeen coördinator: “Zo hebben we een Turkse, een Iraanse maar ook een Hollandse avond gehad. Het leuke is dat de meesten blijven komen naar de avonden, ongeacht welke cultuur er aan bod is.” Mireille Heemskerk ziet veel voordelen in vrouwen als specifieke doelgroep. “Omdat de avonden speciaal voor vrouwen zijn, halen we voor velen een hoge drempel naar beneden. Veel van deze vrouwen gaan niet snel naar activiteiten die voor iedereen worden georganiseerd, maar zijn wel heel enthousiast om als vrouwen onder elkaar iets te doen. Dat heeft voor ons als welzijnsorganisatie als voordeel dat we deze vrouwen in beeld krijgen terwijl dat zonder Wereldwijven veel lastiger zou zijn—en in sommige gevallen helemaal niet zou gebeuren.” Van Wijk: “We willen de nadruk leggen op zowel verschillen als overeenkomsten. Natuurlijk zitten er grote verschillen tussen culturen en ook in hoe mensen dingen beleven, maar we zijn ook allemaal mensen. We vergeten soms als autochtone Nederlanders dat wij ook onze specifieke gewoonten en omgangsvormen hebben, zelfs afhankelijk van de provincie, stad of streek waar je woont. Daarom zeggen wij altijd: Wereldwijven is voor Iranese, Turkse, Marokkaanse, Hollandse, Somalische, Friese, Drentse, Sierraleonese, Haagse, Bosnische, Irakese Braziliaanse, Armeense, Brabantse, Antilliaanse vrouwen. Onder andere!”
Naast Wereldwijven organiseert Pinel ‘Koken vanuit een herinnering’ waarbij maandelijks een bezoeker van Pinel een maaltijd organiseert vanuit zijn of haar herinnering. “Dat levert authentieke gerechten op. Een mooi voorbeeld vond ik een Armeense bezoeker die een gerecht maakte dat vroeger door zijn hele dorp op het plein werd gegeten. Maar ook het oer-Hollandse kruudmoes is voorbij gekomen.” Ook doet Pinel jaarlijks mee aan de Dag van de Dialoog.
2011: Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk “Het was een vol jaar”, vinden Henk Ruiter en Hanneke Starre van het Steunpunt Vrijwilligerswerk van Stichting Pinel, “maar zeer geslaagd.” 2011 werd door de Raad van Ministers van de EU uitgeroepen tot het Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk. Een unieke kans voor het Steunpunt Vrijwilligerswerk om het vrijwilligerswerk flink in de picture te zetten. “Het Steunpunt Vrijwilligerswerk heeft altijd die functie, maar zo’n jaar geeft een extra impuls aan het gehaal”, vindt Henk Ruiter. Het Steunpunt houdt zich bezig met informatie en advies aan vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties, deskundigheidsbevordering en de bekendheid en waardering voor vrijwilligerswerk door middel van promotie-activiteiten. Daarnaast is er de vacaturebank, voor iedereen die op zoek is naar vrijwilligerswerk of naar vrijwilligers. Met een subsidie van het Rabobank Randmeren Stimuleringsfonds werden het hele jaar door diverse activiteiten georganiseerd: bekende Ermeloërs die vrijwilligerswerk deden, een mega-picknick waaraan meer dan 220 vrijwilligers deelnamen, we deden mee aan de regionale Beursvloer waarbij vrijwilligersorganisaties en bedrijven deals konden sluiten, een tentoonstelling van foto’s van vrijwilligers door het
centrum van Ermelo heen, we organiseerden de Vrijwilliger van het Jaar en de verkiezing van de Inspiratieprijs voor het meest inspirerende vrijwilligersproject en als sluitstuk het mini-syposium ’De Duurzame Combinatie’ over Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO). “Het leuke daaraan was dat we dat in de Heerlickheijd van Ermelo konden houden doordat Regardz de zaal kosteloos ter beschikking stelde. Een mooi voorbeeld van MBO”, zegt Henk Ruiter. Hanneke Starre ziet het jaar als een mooi podium waarvan het Steunpunt Vrijwilligerswerk goed gebruik heeft gemaakt: “We hebben enerzijds vrijwilligers in het zonnetje gezet door bijvoorbeeld de picknick en de tentoonstelling, anderzijds zijn we bezig geweest met doorontwikkeling van vrijwilligerswerk met de Beursvloer, het symposium en de Inspiratieprijs. Het mooie is natuurlijk dat alles positieve aandacht opleverde voor het vrijwilligerswerk in het algemeen, een van de belangrijkste doelstellingen die we hadden voor dit jaar. Aandacht voor vrijwilligers en vrijwilligerswerk, met het oog op de toekomst waar meer en meer vrijwilligers nodig zullen zijn.”
Samen koken is gewoon meedoen
Ine van Woudenberg en Corrie Troost begeleiden als vrijwilligers de Kookgroep. Beide hebben affiniteit met de doelgroep en hebben via Pinel cursussen gevolgd. Ine: “Corrie is kok geweest in de Jeugdzorg. Zelf kom ik ook uit de Jeugd- en Gehandicaptenzorg en doe veel vrijwilligerswerk voor de doelgroep.” Ook Ine heeft ervaring met mensen die autisme of een aanverwante stoornis hebben. “Het gezamenlijk koken gaat dan ook op een zeer gestructureerde manier. Dit heeft de doelgroep nodig.” “We zeggen hier nog vaak ‘bijzondere doelgroepen’ als we het over Gewoon Meedoen hebben, maar eigenlijk zijn het voor ons hele gewone doelgroepen geworden”, zegt Mireille Heemskerk. “Gewoon Meedoen is een verzamelnaam voor activiteiten die we bieden als vrijetijdsbesteding voor mensen met een beperking. Dat kan van alles zijn: ADHD, autisme, een verstandelijke beperking. We werken daarin heel prettig samen met MEE Veluwe.“ Voor mensen met een verstandelijke beperking heeft Pinel een disco, een computerclub en een damclub opgezet. Er is een ADHD-café en er zijn zogenaamde ‘vriendenkringen’ voor mensen die het lastig vinden om vriendschappen te sluiten en te onderhouden. “Daarbij zijn we in 2011 gestart met de Kookclub voor mensen met autisme. Dit is heel mooi voorbeeld van wat we met Gewoon Meedoen willen bereiken: mensen onder elkaar laten zijn, bij een groep horen, gelijkgestemden ontmoeten. Samen koken en eten is een mooie manier om dat te bereiken.”
Mireille Heemskerk ziet de Kookclub als een mooi voorbeeldproject: “Vaak zie je dat initiatieven als deze een lange groeitijd nodig hebben. Bij de Kookclub was er eigenlijk gelijk een ‘vliegende start’. Dit is zeker te danken aan de vrijwilligers, Ine en Corrie die dit echt geweldig hebben opgepakt. Daarnaast is de groep gewoon heel erg leuk, de sfeer is heel goed en de mensen zijn al snel met elkaar vertrouwd geraakt. En uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het eten ook zeker de moeite waard is.”
“Eigenlijk zijn het voor ons hele gewone doelgroepen geworden.”
Meidenwerk is een onderdeel van het jongerenwerk van Stichting Pinel waarbij meiden tussen de 13-20 jaar in groepsverband met thema’s aan de slag gaan. Straathoekwerker Monique Tuns leidt het meidenwerk. “Bij thema’s kun je denken aan omgaan met geld, grenzen aangeven, verliefdheid, koken, sport, vriendschap, verslavingen, loverboys enzovoorts. We hebben op dit moment vier meidengroepen in verschillende leeftijdscategorieën. Ik stem de thema’s dan ook af op de leeftijd van de deelnemers en op de interesses en wat er leeft in zo’n groep.” Esther (15 jaar) komt al sinds haar 12e bij het meidenwerk. De thema’s zijn in haar groep sindsdien wel wat veranderd: “Het is grappig om terug te kijken wat voor dingen we deden toen ik 12 was: opmaken, haren doen, sieraden maken. Nu we allemaal wat ouder zijn (15, 16, 17) doen we met name dingen die ons wat voor te bereiden om op ons zelf te gaan wonen zoals koken en een begroting maken van wat je in de maand allemaal moet betalen. Daarbij kijken we natuurlijk nog steeds regelmatig een film met z’n allen.” Monique Tuns ziet in het meidenwerk een mooie combinatie met haar werk als straathoekwerker. “Op het eerste gezicht zou je zeggen dat zulke meidenwerkgroepen niet direct bij straathoekwerk hoort, maar ik gebruik het als verlengstuk van mijn normale werk. Op straat kom ik geregeld meiden tegen waar ik wel wat meer mee zou willen. Meidenwerk is dan een laagdrempelige manier om deze meiden ‘binnen’ te krijgen. Het voordeel is dat ze me al kennen van de straat en zo eerder in zo’n groep gaan. Zo kun je aan de slag met een methode die je normaal als straathoekwerker niet gebruikt.”
MEIDEN WERK veilig en iedereen kan haar ding kwijt. Ik vind het ook prettig om te praten met iemand die ouder is, over onderwerpen die je liever niet met je ouders bespreekt.”
Ook ontspanning is een belangrijk onderdeel van het meidenwerk: “We hebben bijvoorbeeld yogales gehad en we hebben zelfs gekickbokst. Ook hebben we aan het Esther voelt zich nog steeds op haar plek binnen het meiden- eind van het jaar altijd een uitje. Zo zijn we naar Hellenwerk. Soms zijn de onderwerpen best heftig: “Zo hebben we doorn en Walibi geweest.” voorlichtingen over drugs gehad. We hebben bijvoorbeeld ook een keer een tienermoeder in ons midden gehad.” Tuns: “Een goede balans tussen ontspanning, leuke “Tijdens het meidenwerk worden onderwerpen besproken die je niet zo maar met vreemden bespreekt. Het groepje bestaat nu voornamelijk uit vriendinnen, dit maakt de groep
dingen doen met elkaar en het aansnijden van serieuze onderwerpen is noodzakelijk. Het is investeren, maar het geeft het werk een extra dimensie.”
Maatschappelijke Stage en NL Doet: een geslaagde combinatie Jaarlijks neemt het Oranjefonds het initiatief tot NL Doet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland. Stichting Pinel is intermediair voor NL Doet in Ermelo. In 2011 is er een combinatie gemaakt met leerlingen van Christelijk College Groevenbeek. Hanneke Starre is Stagemakelaar bij Stichting Pinel en heeft samen met Groevenbeek de actie op touw gezet. “We hebben goede contacten met zowel Groevenbeek als met de maatschappelijke organisaties. Dat moet ook vanuit de functie Stagemakelaar.” Leerlingen van het VMBO afdeling Groen zijn tijdens NL Doet bezig geweest bij de Stichting Zorggroep Noordwest Veluwe. “De woonzorgcentra Dillenburg, Rehoboth en de IJsvogel zijn door een klas leerlingen ‘lenteklaar’ gemaakt. Samen met de bewoners zijn er plantjes gepoot en zijn de buitenruimten onder handen genomen.” Een mooi voorbeeld van wat een Stagemakelaar doet, vindt ook Janny van Wijk van den Bosch. “De Stagemakelaar vervult een intermediairsrol. Ze moet het lokale vrijwilligerswerk zien te versterken
en zorgen voor passende stages. Hierbij hoort ook dat je de organisaties ondersteunt in hun kant van de zaak: hoe zet ik de MaS in in mijn organisatie en hoe begeleidt ik de leerling. Verder ben je bezig met de vraag: hoe bevorderen we dat de maatschappelijk stagiair van nu de vrijwilligers van de toekomst wordt. Met acties als NL Doet is er veel positieve aandacht in de media rondom vrijwilligerswerk en dat stimuleert enorm. Leerlingen krijgen echt het gevoel dat ze voor ‘de goede zaak’ bezig zijn.” Hanneke Starre vindt het bij dit soort acties altijd leuk hoe jong en oud samen optrekken: “Het is een mooi gezicht en er is veel waardering voor wat de leerlingen doen. En dat maakt het voor de leerlingen ook waardevol.” Maatschappelijke stage (MaS) Alle scholieren in het voortgezet onderwijs moeten verplicht minimaal 30 uur maatschappelijke stage lopen. Tijdens deze stage doen zij vrijwilligerswerk zoals helpen in een buurthuis, sportactiviteiten organiseren of werken op een zorgboerderij. Zo kunnen jongeren tijdens hun schooltijd een bijdrage leveren aan de samenleving.
Depressie let’s
Eén op de twintig jongeren heeft last van een depressie, soms met rampzalige gevolgen. Met De campagne ‘Let’s talk about it’ zijn jongerenwerkers Chiel Lozeman en Huib Jonker vanuit het JIP (JongerenInformatiePunt) aan de slag gegaan met dit gegeven. In samenwerking met het RNV, jongerenwerk Harderwijk en Putten en de Ermelose jongerenraad is de campagne “Depressie; Let’s talk About It” opgezet. Er werden viltjes ontwikkeld welke door een enthousiast team jongeren uitgedeeld werden bij alle cafés en bijna alle sportverenigingen in Ermelo. Op het viltje stond een slogan met het logo en een verwijzing naar de facebook-pagina. Ook heeft het team meerdere malen in het dorp het onderwerp aangesneden bij jongeren om zo inzicht te verkrijgen in hun belevingswereld met betrekking tot depressie. Op deze manier is er een zwaar onderwerp op een zeer laagdrempelige manier onder de aandacht gebracht. De actie was zo succesvol dat het jongerenwerk in Nijkerk deze strategie al heeft overgenomen en de campagne op soortgelijke wijze gaat opzetten. Lozeman: “Natuurlijk moet je in je voorlichting goed onderscheid maken tussen gevoelens die
talk about it
typisch zijn voor de puberteit, een baaldag, een dip en een depressie. Wel is het zo dat jongeren die echt een depressie hebben vaak niet weten dat het überhaupt kan, omdat een depressie in hun beleving iets voor volwassenen is. Bovendien is er vaak het gevoel dat ze de enige zijn. Een campagne als deze is tweeledig: enerzijds wil je jongeren met een depressie laten zien dat er meer jongeren zijn die deze problemen hebben, anderzijds wil je het onderwerp bespreekbaar maken. Als erover gepraat wordt gaan mensen misschien ook signalen herkennen.” Huib Jonker: “De strategie om juist kroegen en sportverenigingen te gebruiken om de actie uit te zetten heeft er ook mee te maken dat jongeren daar gezien worden. Een trainer, mensen die iedere week met elkaar uitgaan, een kroegbaas. Bovendien kan bijvoorbeeld overmatig gebruik van alcohol enerzijds een signaal zijn dat er sprake is van sombere gevoelens waarbij alcohol als een soort ‘zelfmedicatie’ dient, anderzijds is het zo dat overmatig alcoholgebruik een depressie ook kan verergeren. Die zaken kunnen dus ook nog met elkaar samenhangen.”
“De reden dat een depressie bij jongeren vaak niet als een depressie herkend wordt, is omdat een depressie bij hen zich vaak anders uit dan bij volwassenen.”
Kunstweb Kunstweb is een project van jongerencentrum Plaza biedt jonge kunstenaars uit verschillende disciplines een podium om hun werk te exposeren voor belangstellend publiek. In 2011 maakte twee kunstenaars gebruik van deze mogelijkheid. De doelstelling van Kunstweb is tweeledig, ten eerste bieden we jonge kunstenaars de mogelijkheid om te exposeren en ten tweede proberen we jeugdigen cultureel en kunstzinnig te vormen. Aangezien de kunstwerken 2 tot 4 weken blijven hangen krijgen de bezoekers van het jongerencentrum op een ongedwongen manier met kunst en cultuur te maken. De werken worden door hun aanwezigheid automatisch onderwerp van gesprek.
Het cement en de smeerolie De ontwikkelingen in de samenleving vragen meer en meer van vrijwilligers. Burgers worden in toenemende mate op zichzelf en hun netwerk teruggeworpen. Daarom wordt vrijwilligerswerk in al haar verschijningsvormen steeds belangrijker. Dit geldt zeker ook voor stichting Pinel. Daarom is het zo belangrijk om het werk dat vrijwilligers verrichten op waarde te schatten en te waarderen: vanuit Pinel waren er 183 vrijwilligers werkzaam in 2011. Zonder deze vrijwilligers zouden we niet de resultaten hebben bereikt die in dit verslag beschreven staan. Pinel vindt het belangrijk dat haar vrijwilligers met plezier kunnen werken en betrekt hun wensen en verwachtingen bij de ontwikkeling van het werk.
Bestuur en medewerkers 2011
Gerard Heemskerk
Jack Salomon
Voorzitter bestuur
Penningmeester
Janny van Wijk van den Bosch
Jolanda Timmer Administratief medewerker
Algemeen Coördinator
Chiel Lozeman
Monique Tuns
Huib Jonker
Bertus Bokhorst
Jongerenwerker
Straathoekwerker
Jongerenwerker
Conciërge/Beheerder
Mireille Heemskerk
Hanneke Starre
Henk Ruiter
Sociale Activering Bijzondere doelgroepen
Stagemakelaar Consulent Vrijwilligerswerk & informele zorg
Projectcoördinator SJP Consulent Vrijwilligerswerk & informele zorg
Raadhuisplein 8-10 3851 NT Ermelo t. 0341-560268 e.
[email protected] i. www.stichtingpinel.nl
