Pubers en blowen Gaby Herweijer Gezondheidsbevorderaar
Programma Soorten genotmiddelen Het puberbrein Genotmiddelen; Waterpijp Blowen
Opvoeding
Wat zijn genotmiddelen?
Dit zijn stoffen die een verandering van het bewustzijn veroorzaken en om die reden worden gebruikt.
Verdovend / Stimulerend / Hallucinerend
Indeling naar werking Verdovend
Stimulerend
Hallucinerend
Legaal
Alcohol
Tabak Energiedrank
Snuifmiddelen Truffels
Illegaal
Cannabis Heroïne GHB
XTC Speed Cocaïne
Cannabis XTC LSD Paddo’s
Geneesmiddelenwet Slaapmiddelen (op dokersrecept) Kalmeringsmiddelen Cannabis
Ritalin
Wat waren toen uw motieven om dat te doen?
Of om het juist niet te doen?
Wanneer gebruikte u voor het eerst alcohol, tabak of cannabis?
Waarom gaan jongeren blowen? Kennis maken Experimenteren
Ik wil het ook eens proberen
Sociaal gebruik
Mee willen doen met de groep
Afzetten tegen ouders Gewoonte gebruik
Ik leid mijn eigen leven
Ontspanning
Ik voel me dan meer relaxed
Problemen oplossen
Nergens meer aan hoeven denken, problemen tijdelijk vergeten.
Wat gebeurt er met me als ik dit middel gebruik?
Bij chillen op straat hoort blowen
Hoort u erbij?
De pubertijd Vroege adolescentie
(10-14 jaar)
Emoties versus nadenken Directe behoefte bevrediging / impulsiviteit Onafhankelijk zijn (vooral van de ouders)
Midden adolescentie
(14-16 jaar)
Experimenteren en risico’s nemen Consequenties kunnen ze niet goed overzien Richten zich meer op leeftijdgenootjes
Late adolescentie
(16-22 jaar)
Leren gevolgen van hun handelingen overzien Kunnen steeds beter weloverwogen keuzes maken
Genotmiddelengebruik tast de jonge hersenen aan
Tabak, alcohol, hasj en wiet zijn extra schadelijk voor jongeren, omdat zij volop in de groei zijn. Het gebruik verstoort de ontwikkeling van de hersenen Als je jong begint met roken, drinken en blowen, heb je veel meer kans om later verslaafd te raken.
Hersenontwikkeling t/m 24 jaar t/m 16 jaar
t/m 12 jaar
t/m 4 jaar
Hersenen ontwikkelen ‘van achter naar voren’ ‘Voorste’ hersendelen zijn het controlecentrum Ontwikkelt zich vanaf 16 jaar tot 24 jaar!
Nog te ontwikkelen: Keuzes maken Plannen Overzicht houden Problemen oplossen Concentreren Geheugen Emoties herkennen bij anderen Zelf stabiel zijn Roekeloos gedrag intomen Rol ouders: ondersteunen van de taak van voorste stuk van de hersenen
Hersenontwikkeling t/m 24 jaar t/m 16 jaar
t/m 12 jaar
t/m 4 jaar
Hersenen ontwikkelen ‘van achter naar voren’ ‘Voorste’ hersendelen zijn het controlecentrum Ontwikkelt zich vanaf 16 jaar tot 24 jaar!
= Limbisch systeem, Striatum ofwel ‘genotscentrum’
Startleeftijd
Algemeen: De startleeftijd van het gebruik van een middel is heel bepalend voor het ontstaan van een gewoonte of verslaving
Zolang pubers niet roken of drinken, blowen ze ook niet
Jong geleerd, oud gedaan?
Rookvrij schoolplein?
Een uurtje waterpijp roken is minder schadelijk dan een week lang iedere dag 10 sigaretten roken.
=
Cannabis
Cannabis Cannabis = hasj/wiet/marihuana Roken/blowen: joint Waterpijp Eten: spacecake
Wiet
Hasj
Gedroogde bloemtoppen van de wietplant Geperste of geknede harskorrels van de wietplant
Grijsgroene tot groenbruine kleur (lijkt op fijne tot grove thee)
Lichtbruine tot zwarte kleur (lijkt op een bouillonblokje)
THC gehalte ligt lager dan bij hasj
THC gehalte ligt hoger dan bij wiet
Wordt meestal gerookt in een joint of waterpijp. Kan ook gegeten worden.
Wordt meestal gerookt in een joint of hasjpijp.
High; actief spraakzaam
Stoned; loom passief, in jezelf gekeerd
1 gram kost € 4,00
1 gram kost € 6,00
Cannabisgebruik onder scholieren
Bron: Jeugd en Riskant gedrag 2011 (Peilstationsonderzoek scholieren Trimbos instituut)
Is er een probleem? Cannabis ‘gewoon’ geworden Slechte handhaving van de wet Problemen verharden Groep gebruikers groeit niet maar wordt wel jonger Groeiend aantal jonge verslaafden (14 - 20)
Hulpvraag stijgt de afgelopen jaren met 25% per jaar 10.000 hulpvragers in 2012
363.000 probleemgebruikers in Nederland
Wat zegt de wet? Nog steeds verboden o.g.v. de Opiumwet Softdrug = drug met een aanvaardbaar risico (lijst 2)
Het is ingewikkeld geregeld in de vervolging, maar de twee belangrijkste punten daaruit zijn: Niet onder 18 jaar Niet meer dan 5 gram
Signalen
Eufore stemming (lachkick, alles is ‘te gek’) Honger (vreetkick) Introvert lui gedrag Onverschilligheid, relaxed, ontspannen, zorgeloos Vergeetachtigheid bij het praten Veel, langzaam en associatief praten Dorst (veelvuldig naar de WC om water te drinken) Spieren verslappen, ledematen voelen zwaar aan (stoned zijn) Rode ogen, lichtschuwheid
Andere kenmerken:
Cannabisgeur in kleding Afbeelding hennepblad op kleding of agenda Wietzakjes op schoolplein of in agenda Praten over blowen Kennis van allerlei soorten hasj en wiet Toenemende fantasie
Blowen en school Blowen beïnvloedt … het korte termijn geheugen (werkt niet) het concentratievermogen (verminderd) het tempo waarmee je informatie verwerkt.
Dalende schoolprestaties!
Risico’s van hasj en wiet kan soms verkeerd vallen (bad trip) kans op dagelijks gebruik schadelijk voor de longen Staat je persoonlijke ontwikkeling in de weg Geestelijke afhankelijkheid Schade voor de hersenontwikkeling Verhoogde kans op psychosen, angst, depressie of andere emotionele stoornissen
Waarom zien pubers de risico’s van blowen niet in? Ouders Gezondheid
Pubers Identiteit
Effecten lange termijn Problemen
Hier en nu Experimenteren
Cannabis
Onder de 18 jaar niet. Daarboven hoogstens 1 maal per week.
Regels stellen werkt NIET, het maakt het alleen maar LEUK!
Grenzen stellen én handhaven werkt wel Ook (juist!) pubers hebben behoefte aan regels Bang maken of veroordelen werkt niet
Opvoeding Praat op tijd met uw kind over roken, alcohol en drugs Manier waarop belangrijker dan hoe vaak Prettige sfeer Houd rekening met de belevingswereld van uw kind
Zorg dat u op de hoogte bent
Van drugs; ken de effecten, risico’s en wetgeving Van uw kind; wees nieuwsgierig naar wat hem/haar bezig houdt
Geef regels en grenzen aan
Leg op een redelijke manier uit waarom u iets niet wilt Leg eventueel de wetgeving uit Stel regels en handhaaf deze!
Geef zelf het ‘goede voorbeeld’ Maak uw kind weerbaarder TIP: Praat eens met andere ouders
Reglementeren Reden
Regel stellen
Toezicht houden
Gevolg aan verbinden
Weerbaarheid Leer uw kind ‘nee’ zeggen Thuis mogen ze hun woordje doen en gevoelens uiten Hun grenzen accepteren, met hen praten over hun grenzen
Bevorder zelfvertrouwen en eigenwaarde Complimenten geven Wees open en benaderbaar
Wat als uw kind al blowt? Zorg dat u goed geïnformeerd bent. Hou het gesprek open Vraag na waarom uw kind blowt met wie en wat de voordelen ervan zijn. Vraag na wanneer uw kind denkt dat hij/zij teveel blowt. Geef in de loop van het gesprek uw mening ( ≠ veroordelen) Maak afspraken over (niet) blowen.
Problematisch blowen?
Je blowt vaak meer dan je eigenlijk zou willen Op school of op je werk presteer je minder Je stelt wel eens dingen uit door het blowen Je hebt wel eens gespijbeld van school of hebt je ziek gemeld vanwege het blowen Je blowt wel eens op doordeweekse dagen Blowen helpt je als jij je rot voel Iemand in jouw omgeving heeft wel eens gezegd dat die zich zorgen maakt over jouw cannabisgebruik Een jointje helpt als je niet kan slapen Het lukt je niet om een jointje af te slaan als het wordt aangeboden. Er is thuis regelmatig ruzie over het blowen Jouw vader of moeder heeft een verslaving (gehad) Je blowt ook als je alleen bent Je neemt na een joint nog wel eens een joint om extra stoned te worden Het komt wel voor dat je je door het blowen niet meer herinnert wat je hebt gezegd of gedaan
Om welke jongeren gaat het?
Heeft vooral zin voor de 18% potentiële meelopers!
18%
2%
80%
Opvoeding
Grenzen stellen én handhaven werkt wel Ook (juist!) pubers hebben behoefte aan regels
Bang maken of veroordelen werkt niet
TIP: Laat eens wat folders rondslingeren op het toilet. Pubers hebben daar alle tijd en privacy om de informatie te lezen.
Bij wie kunt u terecht Mentor of zorgcoördinator van school
GGD schoolverpleegkundige Preventiewerker van Brijder Verslavingszorg Jantine van der Plas T: 088 358 39 10 E:
[email protected]
CJG Leiden
Vragen of opmerkingen? Mailen:
[email protected] Bellen: 088 308 48 31
www.cjgnoordwijkerhout.nl