Psychiatrische pleegzorg een plaats binnen het toekomstige GGZ-beleid
19 september 2012
Prof. Dr. Chantal Van Audenhove (LUCAS) Dr. Lieve Van de Walle (OPZ Geel)
Inhoud
Deel 1: Studie Lucas / conclusies Deel 2: Reframing psychiatrische pleegzorg Deel 3: Uitrolbaar model? Besluit
Slide 3
Deel 1
Studie LUCAS (2009-2010) De Groof, M., DeSmet, A. & Van Audenhove, Ch. (2010). De plaats van de Psychiatrische Pleegzorg binnen het Toekomstig ggz-beleid. Leuven: LUCAS PDF
Slide 4
Standpunten studie
Afschaffen hospitalisatiestatuut Referentiepersoon voor elke patiënt Erkend statuut voor de pleeggezinnen Een basisvergoeding voor pleeggezinnen van 25 euro per persoon per dag Psychiatrische pleegzorg opnemen in het Vlaamse pleegzorgdecreet Psychiatrische pleegzorg verdient een volwaardige plaats in het zorgaanbod → promotie- en beeldvormingscampagnes
Slide 5
Deel 2 ‘Reframing’ psychiatrische pleegzorg
Over wie gaat het? Gabriella en vele anderen die (nog) niet (meer) zelfstandig verder kunnen en hopen op een goed leven
Casus Gabriella
Psychodiagnostiek
Totaal IQ 72 (intellectueel zwak begaafd) Verbaal IQ 76 Performaal IQ 68
Neuropsychologisch zeer laag alertheidniveau. Pt kan langdurige en eentonige taak volhouden en nauwkeurig werken: toch ligt maximale werktempo laag
Slide 8
Psychiatrisch
AS1 - Klinische stoornissen 295.30 Schizofrenie, paranoïde type AS2 - Persoonlijkheidsstoornissen, zwakzinnigheid 301.83 Borderline persoonlijkheidsstoornis GAF-score: 25 Hoofddiagnose: Schizofrenie, paranoïde type Slide 9
Tijdlijn
°1983
april 1998
Weeshuis Guatemala
Opname K-dienst
1992
juni 1999
Adoptie
Start beroepsafdeling ouderenzorg escalaties met psychotische overtuigingen met inhoud van fysiek geweld en seksueel misbruik
februari 1998 Eerste consult bij kinder- en jeugdpsychiater automutilatie, fugues, godsdienstwaan
november 1999 1 maand opname op adolescentenafdeling, met doorverwijzing naar afdeling voor structurerende zorg voor jonge psychotici
januari 2001 internaat MPI terug meer psychotische kenmerken, heropname op dienst voor jonge psychotici noodzakelijk
najaar 2003
maart 2006
Thuis wonen wordt onmogelijk
Opname in pleeggezin, samen met andere pleeggaste
Pogingen naar beschut wonen mislukken: zwak niveau van functioneren; religieus getinte wanen en hallucinaties. Medicamenteuze wijzigingen brengen geen soelaas 4 maanden opname op structurerende therapie reden: borderline persoonlijkheidsstoornis, op basis van traumatisch verleden, met sterke neiging tot psychotische decompensatie. Paranoïde schizofrenie. Na de start van het schooljaar, psychotische symptomen met ernstige gedragsproblemen en hysterische aanvallen met automutilatie. Intrafamiliale strijd met suïcidegedachten, automutilatie
najaar 2005 Doorverwijzing naar gezinsverpleging, opname op de afdeling ‘Intramurale zorg’ en ‘Observatiehuis’ Periode van observatie, matching gezin/cliënte
september 2008-heden Opname op open rehabilitatieafdeling voor psychotici: zelfde problemen, na medicatieswitch toch een beter functioneren, volgt groepsprogramma, open school, leert openbaar vervoer te gebruiken
Verblijf in pleeggezin 22d verblijf op Intramurale zorg, gespreid over 3 opnames (reden: escalatie van spanning in pleeggezin
Slide 10
Reframing??? Werkzame ingrediënten / humus uit verleden
+ Nieuwe inzichten/ideeën/experimenten/ evidence-basedpraktijken
+ stromingen/politiek-maatschappelijke bewegingen/basisprincipes
HUMUS
ik ben iemand
vaste (opvoed)figuren
Zorg op maat en inspanningen tot inclusie door netwerk pleeggezin
Verbinding met gemeenschap: veel zorg voor inclusie, uitgebreide samenwerking met sport- en cultuursector (buddywerking/theater/akkoorden met sportclubs…)
zorgtrajecten met naadloze overgang
Bed op recept 24 uurs permanentie
Zorgeconomisch zeer goed model (versus residentiële opname)
Slide 12
Nieuwe inzichten
Werken in doelgroepen: kinderen/volwassen/ouderen F-ACT Methodiek Zorg à la carte en flexibiliteit: ondersteunende, perspectiefzoekende, perspectiefbiedende pleegzorg Innovatie werkt (cfr. Duitsland, GB, Frankrijk, jongerenteam…) Cliëntenparticipatie en pleeggezinnenparticipatie Vorming pleeggezinnen en cliënten Betrekken natuurlijke context Arbeidstrajectbegeleiding Cliëntgestuurde projecten Palliatieve zorg Geweldloos verzet-Triple P-FFT…..
Slide 13
Stromingen
Vermaatschappelijking van de zorg inclusie Netwerk-netwerk-netwerk…. Maximaal allianties aangaan – wederzijds respect – focus op cliënt – intersectoraal Wat je zelf doet, doe je niet noodzakelijk beter Maximaal beroep doen op expertise anderen via uitgebreid netwerk van partners over sectoren heen (eerste lijn, vdab, gob, gtb, sportraad, cultuurraad, vorming plus, provinciale pleegzorgdienst….)
Slide 14
Politiek-maatschappelijke bewegingen
Federaal/Vlaams: netwerken PSY 107, ambulantisering zorg PP binnen netwerk GGZ Kempen (functie 2b,
functie 5, functie 3), = methodiek, centrale aanmelding
Vlaams: stroomlijning en versterking pleegzorg via pleegzorgdecreet PP zal samenwerkingsprotocol afsluiten met
provincie Antwerpen
Slide 15
Principes
Stepped care Weinig intensief als het kan, hoogintensief als het moet Shared care
Samen cliënt dragen
Slide 16
Deel 3 Uitrolbaar model?
Antwoord is JA, maar… Twee hoofdassen Federaal-Vlaams: psychiatrische (medische) expertise
pilootprojecten outreaching voor kinderen en jongeren innovatieve projecten PSY 107: functies 2, 3, 4 en 5 ouderenzorg? Vlaams: expertise op vlak van pleegzorg, erkenning en financiering pleeggezinnen, geregeld via pleegzorgdecreet (gestemd zomer 2012)
Nodig = politieke wil, KB 91 kan niet langer als basis dienen voor erkenning = fatsoenlijke financiering voor zorg en voor pleeggezinnen
Slide 18
Besluit
Studie LUCAS wetenschappelijke bevestiging van praktijk Aanmoediging tot verbetertrajecten en innovatie Kracht pp goede formule van ‘balanced’ care grote betrokkenheid gemeenschap Zeer goed alternatief voor zeer dure zorg (residentiële opname) Hervormingen GGZ en pleegzorg Schitterende opportuniteit om zorgaanbod te actualiseren en innoveren om model uit te rollen Slide 19