Projekt Armoede en Schulden “De kracht van samenwerken”
‘Voor mij zijn mensen net bonsaibomen. Wanneer je het beste zaadje van de hoogste boom in een bloempot stopt, krijg je een evenbeeld van de hoogste boom dat maar een paar decimeter hoog is. Er is niets mis met het zaadje dat je hebt gepland, alleen met de grondlaag die ontoereikend is. Arme mensen zijn bonsaimensen. Aan hun zaadje mankeert niets. De samenleving gaf hun eenvoudig nooit een grondlaag waarin ze konden groeien. Het enige wat nodig is om armen uit de armoede te krijgen, is dat we een omgeving voor hen creëren die mogelijkheden biedt. Je moet groeien vanuit een heel klein potje en daardoor kun je niet groot worden. Misschien zou je ooit een reus kunnen zijn, maar je zult het nooit te weten komen. Zo is het ook met armoede.'' Uit: Bankier voor de armen, Lemniscaat/Rotterdam, 2007, p.26. Mohammed Yunnus
Start Project 1. Doel van De Kracht van Samenwerking De MOgroep wil met dit project het belang van samenwerking over het voetlicht brengen en bovendien concrete samenwerking op gang brengen door fysieke ontmoeting te organiseren in 15 Arbeidsmarktregio’s. Deze samenwerking moet leiden tot een effectieve, duurzame structuur om armoede en schulden op lokaal niveau terug te dringen. Tijdens de projectactiviteiten zullen in een periode van twee jaar honderden organisaties elkaar ontmoeten. We gebruiken daarbij steeds een resultaatgericht stappenplan (waarover straks meer); vooraf inventariseren we per regio de bestaande initiatieven op het gebied van armoede en schulden. Die houden we tegen het licht en per regio houden we drie bijeenkomsten om die initiatieven te verduurzamen en zo nodig nieuwe initiatieven op te zetten. Uitgenodigd daarvoor worden organisaties voor sociaal werk, gemeenten, vrijwilligers en bedrijven. Dat alles leidt per regio tot duurzame samenwerkingsverbanden en 15 (digitale) “Spierbundels” want een doeltreffende aanpak van armoede is niet alleen een kwestie van inspiratie maar vooral ook van kracht en uithoudingsvermogen. Die Spierbundel is een overzicht van de lokale initiatieven, kansen, valkuilen en nieuwe activiteiten.
2. Doelgroep Het project is gericht op organisaties voor sociaal werk, vrijwilligersorganisaties, bedrijven en gemeenten.
3. Het plan van aanpak 1e fase: We formeren een Klankbordgroep met mensen die op basis van hun kennis, expertise en netwerk participeren, meedoen, meedenken. Waar mogelijk zetten zij hun (landelijke) netwerk in om het project te ondersteunen en verder te brengen bij vragen en eventuele wicked problems. De Klankbordgroep fungeert als denktank met een lessonslearned-insteek. We verwachten bovendien dat de leden van de Klankbordgroep over hun eigen organisatie heen kijken en als een gezaghebbende groep samenwerken en lobbyen, waarbij ze streven naar maximale slagkracht, onder het motto 1+1=5.
2e fase: We selecteren en analyseren 15 AMR’s. Resultaat: Keuze Arbeidsmarktregio’s. 3e fase: We benoemen de voorwaarden waaraan lokale initiatieven ter bestrijding van armoede en schulden moeten voldoen. Die beschrijven we in een handzame flyer die we gebruiken op de regiobijeenkomsten. Denk hierbij aan voorwaarden als: Is duidelijk wie de eigenaar van het initiatief is? Is er een kwartiermaker/ trekker? Is er voldoende budget/financiering? Is de duurzaamheid geborgd? 4e fase: Per AMR inventariseren we de bestaande initiatieven rond armoede en schulden. Dat doen we door gesprekken met de centrumgemeenten, vrijwilligers en informele ondersteuning, organisaties voor sociaal werk en een aantal bedrijven in een regio. Dat levert thema’s op die aan de orde komen tijdens de regiobijeenkomst. Ook kijken we of de bestaande lokale initiatieven op basis van de gestelde voorwaarden succesvol zijn op de lange termijn en wat er nog aan verbetering kan worden gedaan. Twee van die initiatieven beschrijven we als good practices (een vanuit vrijwilligersperspectief en een vanuit bedrijfslevenperspectief). Deze good practices en de eerder genoemde dienen als startpunt om het gesprek met elkaar aan te gaan op de regiobijeenkomsten. 5e fase: Vanaf januari 2016 organiseren we in alle 15 AMR’s drie bijeenkomsten van ieder één dagdeel. Een bijeenkomst voor vrijwilligers, sociaal werk en gemeente Een bijeenkomst voor bedrijfsleven, sociaal werk en gemeente Een terugkombijeenkomst De eerste twee bijeenkomsten hebben een oplossingsgerichte insteek. Aan de hand van de beschreven good practices en de flyer met voorwaarden worden de deelnemers van harte uitgenodigd om nieuwe kansrijke samenwerkingsverbanden te schetsen. De ambitie is om dat steeds te laten uitmonden in een concreet stappenplan om een nieuwe initiatief daadwerkelijk van de grond te krijgen, of een bestaand initiatief vlot te trekken, te verbreden of te versterken. Mogelijke gespreksthema’s rond vrijwilligers: convenanten en samenwerkingsafspraken op beleidsniveau: hoe geef je daar handen en voeten aan in de uitvoering? ontmoeten en verbinden: inzicht krijgen in elkaars aanbod en waarin men complementair aan elkaar is rolverdeling vrijwilliger en professionals versterken eigen regie van de klant en ondersteuning van netwerk, vrijwilliger en professional: hoe richt je dat samen in? binden en motiveren van vrijwilligers: wat werkt? Mogelijke gespreksthema’s rond werkgevers: wat zijn motieven van werkgevers om te investeren in de aanpak van armoede en schulden? Hoe spreek je deze motieven aan en vind je een gezamenlijk belang? ontmoeten en verbinden: kennismaken tussen bedrijven en sociaal werk, op zoek naar verbindingen. privacy en gegevensuitwisseling: kaders om informatie te delen tussen bedrijven en sociaal werk en andere hulporganisaties. Afhankelijk van het specifieke thema kiezen we een werkvorm voor de bijeenkomst. Zo organiseren we speeddatesessies als ontmoeten en verbinden het doel is. Als we gericht een bepaald thema uitdiepen, bijvoorbeeld het binden en motiveren van vrijwilligers, is een bijeenkomst met workshops waarin in groepen ideeën worden verzameld passend. Een ander voorbeeld is een werkbezoek bij een bedrijf waar men met het thema aan de slag is. Op een beursvloer komen vraag en aanbod bij elkaar: organisaties voor sociaal werk, vrijwilligersorganisaties, bedrijven en gemeenten ontmoeten elkaar en maken concreet wat ze voor elkaar kunnen betekenen. De bijeenkomsten zullen kleinschalig zijn. Het maximaal aantal deelnemers is 30, van zoveel mogelijk verschillende organisaties. Elke deelnemer gaat naar huis met een concreet stappenplan. Tijdens de 3e sessie is er een evaluatie/ terugkomdagdeel.
6e fase: landelijke verspreiding van resultaten, via de Spierbundels zodat verbeteringen verankerd worden en regio’s van elkaar kunnen leren. Inclusief de contactgegevens van de deelnemers aan de bijeenkomst en de opgestelde stappenplannen. Congrestival in 2016 en 2017.
Toegevoegde waarde van het resultaat van het project De Kracht van Samenwerken Dit project faciliteert ontmoeting tussen sociaal werk, vrijwilligers, gemeenten en bedrijven. Uit ervaring weten we dat ontmoeting nodig is om samen te werken. Het is nodig de ander te kennen om te weten wat je voor elkaar kunt betekenen, hoe je samen op kunt trekken en dezelfde ‘taal’ kunt leren spreken. Het helpt vervolgens als het dan ook om iets concreets gaat. De toegevoegde waarde van dit project is dat er samenwerkingsverbanden kunnen ontstaan, men kan elkaar ontmoeten. Daarnaast kan men met de stappenplannen de samenwerking concreet maken. Dit kan een vliegwiel zijn om daadwerkelijk op lokaal niveau concrete projecten op te starten of te versterken. Vervolgens kunnen lokale uitdagingen worden besproken met de klankbordgroep deelnemers om vanuit hun landelijke expertise en netwerk een extra prikkel te geven. De toegevoegde waarde is ook dat regionale uitkomsten via de MOgroep verspreid worden naar andere regio’s. Leren, vragen stellen, kennis delen, verankeren en weer nieuwe vragen stellen is een cylcus die nooit ophoudt. Laten we echter er naar streven dat dit project bijdraagt aan het stoppen van Armoede en Armoede ophoudt. Want uitroeien van Armoede is verspilling!
Colofon
Korte Project beschrijving Project Armoede en Schulden “De Kracht van Samenwerken” 2015 Uitgave MOgroep Maliebaan 71H 3581 CG Utrecht telefoon: 030 – 7210721, algemeen nummer Mobiel Jacqueline Beekman, projectleider : 06-22784560 e-mail:
[email protected] www. mogroep.nl/welzijn Tekst Chris Bos Jacqueline Beekman
Utrecht, november 2015 Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande toestemming van de MOgroep. Bij overname is bronvermelding verplicht.
