Projectvoorstel CFP ‘Geef krediet! Ondersteuning van 2.000 Tanzaniaanse vrouwenondernemers bij de uitbouw van een succesvolle onderneming’ (2011-2013) Trias vzw ‘Tanzania, Monduli District‘
CFP Referentie: 2012-trs-3;def;microkredieten Tanzania
1. Projectlocatie, lokale partner(s) (uitvoerder(s)), en uitvoeringsperiode Land, gebied, lokaliteit met kaartje ter situering Tanzania behoort tot de twintig armste landen van de wereld. 88,52% van de bevolking moet rondkomen met minder dan één euro per dag. 35% van de bevolking is ondervoed. Dit wil zeggen dat bijna een derde van de bevolking onvoldoende voedingsstoffen tot zich kan nemen om de energie te produceren die noodzakelijk is om een gezond productief leven te leiden. 1 Het voorgestelde project bevindt zich in het Monduli-district, een regio in het noordwesten van Tanzania. Het is een erg arme en droge streek, waar landbouw alleen in bepaalde gebieden mogelijk is. De dominante etnische groep is de Maasai, een bevolkingsgroep die sterk aangewezen is op veehouderij.
Naam, adres, website van lokale partner(s) (uitvoerder(s)) Trias Tanzania PO Box 12005, Arusha, Tanzania Tel: +255 732 979 942 E-mail:
[email protected] – Website: www.triasngo.be WEDAC LTD, PO Box 156, Monduli, Arusha, Tanzania Tel: +255 272 538 074 – Fax: +255 272 538 074 E-mail:
[email protected] - Website: www.wedac.org WEDAC (Women Economic Development Agency Company) is een microfinancieringsinstelling gevestigd in Monduli, de hoofdstad van het Monduli-district. Sinds 2000 verleent de organisatie microkredieten, 98% van haar klanten zijn vrouwelijke ondernemers). Wedac concentreert zich op de landelijke gebieden waar andere microkredietinstellingen weinig of niet vertegenwoordigd zijn en waar de toegang tot kapitaal een groot struikelblok blijft. Sinds haar ontstaan is Wedac uitgegroeid tot een ervaren microkredietinstelling met ruim 2.193 cliënten. Trias werkt met Wedac samen sinds 2008. Sindsdien is Wedac erin geslaagd haar portfolio uit te bouwen van 500 tot het huidige aantal. Trias verwacht dat deze groei zich zal voortzetten in de komende jaren. De klanten van Wedac kunnen kleine leningen nemen, gaande van 50 euro tot 1.500 euro. De leningen worden vooral gebruikt als investerings- en werkkapitaal voor kleine ondernemingen. Uitvoeringsperiode Januari – December 2012 (binnen het lopende programma 2011-2013) Dit projectvoorstel kadert in een meerjarenprogramma 2008-2013 dat verloopt over twee fases: 2008-2010 en 2011-2013.
2. Probleemstelling 1
http://hdrstats.undp.org/en/countries/profiles/TZA.html
120123 Projectvoorstel Trias CFP – TZ Wedac
Page 2 of 6
Moeilijke toegang tot krediet, gebrekkige kennis van micro-bedrijven en de zwakke positie van organisaties die ondernemers verdedigen, leiden tot een trage groei van kleine ondernemingen. Ongeveer 98% van de 2,7 miljoen ondernemingen in Tanzania heeft minder dan vijf werknemers. Niettemin is hun bijdrage aan het bruto binnenlands product en de werkgelegenheid groot (meer dan 30%). 43% van de kleine ondernemingen in Tanzania is in handen van vrouwen. 2 Door een gebrek aan economische alternatieven in rurale gebieden is een bedrijfje opstarten dikwijls een overlevingsstrategie. De problemen die de kleine ondernemingen ondervinden, zijn direct gelieerd aan de armoedesituatie en de geïsoleerde omgeving waarin ze meestal opereren. Het werkkapitaal van de bedrijfjes wordt steevast afgeroomd door basis gezinsuitgaven, voor bvb onderwijs en gezondheidszorg. De hoge transactiekosten in rurale gebieden schrikken veel traditionele kredietinstellingen af, waardoor leningen er moeilijk te verkrijgen zijn. Daarvan profiteren private geldschieters door minimaal 10% interesten te vragen per maand, wat op jaarbasis neerkomt op meer dan 120% interesten. Vooral vrouwen hebben het moeilijk om een lening te bemachtigen via de traditionele kanalen. Vaak beschikken ze niet over eigendomspapieren die gebruikt kunnen worden als waarborg. Verder is er weinig kennis over het beheer van micro-ondernemingen. In Tanzania staan ondernemersverenigingen trouwens nog in hun kinderschoenen. Deze factoren leiden tot een vertraagde groei van deze sector, ondanks het aanwezige potentieel. Een groot deel van de bevolking moet het daarom stellen met onverantwoord lage inkomsten.
3. /4. Beoogde resultaten (outputs) & Acties, nodig om de resultaten te leveren Resultaat 1.1. Eind 2013 hebben 4.850 vrouwen toegang tot een gemiddeld krediet van €371 1.2. Verbeterde bedrijfsdiensten creëren voor een pool van 50 succesvolle onderneemsters en verhoogde werkgelegenheid. 1.3. Wedacs beheersystemen zijn aangepast aan de groei van haar portfolio. 2.1. Ondernemers in het Monduli-district zijn beter vertegenwoordigd
Activiteit
Planning 2011
2012
2013
Promotiecampagnes in nieuwe gebieden
x
x
x
Opvolging van terugbetaling leningen
x
x
x
Trainingen in basis boekhouding
x
Training en opvolging van businessplannen
x
x x
Trainingen rond taxatie en regulatie
x
Linken van ondernemers aan andere kredietinstellingen
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ontwikkeling van nieuwe producten Implementatie van organisatie versterkingsplan Ontwikkeling van armoedefocus tool Training van 50 ondernemers in netwerken en leiderschap Deelname leiders ondernemingen aan fora rond ondernemerschap Informatie rond Tanzaniaanse kamer van koophandel
x
x x
x
x
4. Benodigde middelen (“inputs”), hun kost en totale projectkost Vermeld in tabelvorm de benodigde inputs (eventueel gegroepeerd) geklasseerd per te leveren output met vermelding van gebudgetteerde kost (eenheidsprijs, aantal en resulterende kost) en de totale projectkost (ong. één bladzijde)
2
Olomi, Dr. Donath R., (2009,p 1) Unleashing Entrepreneurial Potentials of the Poor in Tanzania: Prospects, Challenges and Way Forward
120123 Projectvoorstel Trias CFP – TZ Wedac
Page 3 of 6
1.1 1.1.1 1.1.1.1 1.1.1.2 1.1.1.3 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.2 1.2.1 1.2.1.1 1.2.1.2 1.2.1.3 1.2.2 1.2.2.1 1.2.2.2 1.3 1.3.1
Operationele kosten Wedac Investeringen Roerende goederen Roerende goederen Uitrusting, machines en installaties Software Onroerende goederen Kredietfondsen Rollende fondsen Werkingskosten Algemene werkingskosten Kosten mbt gebouwen Nutsvoorzieningen en kantoorbenodigdheden Andere werkingskosten Dienstverlening en capaciteitsopbouw Partner Wedac Doelgroep Personeel Lokaal personeel Totaal operationele kosten
2011 1.470 1.470 1.176 294 24.049 9.751 1.765 4.886 3.100 14.298 2.698 11.600 19.156 19.156 44.675
Budget 2012 Budget 2013 2.946 1.526 2.946 1.526 2.646 1.176 300 350 34.554 29.176 10.575 8.400 1.765 1.900 3.950 3.500 4.860 3.000 23.979 20.776 7.479 5.776 16.500 15.000 21.861 22.298 21.861 22.298 59.361 53.000
Totaal 5.942 5.942 4.998 944 87.779 28.726 5.430 12.336 10.960 59.053 15.953 43.100 63.314 63.314 157.035
Opmerking: De cijfers met resultaten van 2011 zullen beschikbaar zijn medio 2012. Investeringen
Budget per Verwacht Resultaat 1.1. Eind 2013 hebben 4.850 vrouwen toegang tot een gemiddeld krediet van €371 1.2. Verbeterde bedrijfsdiensten creëren voor een pool van 50 succesvolle onderneemsters en verhoogde werkgelegenheid. 1.3. Wedacs beheersystemen zijn aangepast aan de groei van haar portfolio. 2.1. Ondernemers in het Monduli-district zijn beter vertegenwoordigd Totaal Overzicht kosten Trias voor opvolging en versterking WEDAC Algemene opvolging (administratief en M&E)
Werkingskosten
Personeelskost
0,00
5.015,55
2.392,05
7.407,60
0,00
11.702,95
5.581,45
17.284,40
2.946,00
11.336,50
7.973,50
22.256,00
0,00
6.500,00
5.913,63
12.413,63
2012
2013
Totaal
2011
Loon Trias-adviseur microkrediet Totaal
Totaal 2012
5.253,2
5.593,0
6.233,7
17.079,9
18.000,0
18.000,0
18.000,0
54,000,0
23.253,2
23.593,0
24.233,7
71.079,9
5. Financieringsbronnen Donor Subsidie aangevraagd bij DGD (80% budget) NGO bijdrage Trias (20% budget) Totaal
2011 54.342,56 13.585,64 67.928,20
2012 66.363,20 16.590,80 82.954,00
2013 61.786,96 15.446,74 77.233,70
Totaal 182.492,72 45.623,18 228.115,90
80% van het budget voor Wedac wordt gedragen door het directoraat-generaal ontwikkelingssamenwerking (DGD) van de Belgische overheid, op voorwaarde dat Trias instaat voor de overige 20%. Dit betekent dat voor iedere euro die u geeft, de overheid er vier euro bijdoet. Die 20%, de zogeheten 'ngo-bijdrage', bedraagt 16.590,80 euro voor 2012. Het is voor deze som dat we bij u aankloppen.
120123 Projectvoorstel Trias CFP – TZ Wedac
Page 4 of 6
Wettelijk mogen Trias en haar privépartners tot 100% van deze totale som (82.954,00 euro) zelf financieren. De bijdrage van DGD gaat dan naar andere projecten van Trias binnen haar programma. Dit betekent dat uw financiële bijdrage in ieder geval naar Wedac gaat en niet wordt overgedragen naar andere projecten of partners van Trias.
6. Referenties: 23 januari 2012 Katleen De Backer, Medewerker Fondsenwerving & Externe Communicatie; 110107_Trias_DGD_Programma 2011-2013: “Linking up: lokale economische ontwikkeling in een globaliserende wereld” Trias vzw Wetstraat 89 – 1040 Brussel www.triasngo.be –
[email protected] T: 02 513 75 34 – F: 02 512 05 02
7. Bijlage: Indicatoren bij verwachte resultaten Situatie Behaald 2012 2013 eind 2010 eind 2011 Specifieke Doelstelling 1: In ruraal Monduli wil Trias de toegang tot bedrijfskapitaal voor vrouwelijke onderneemsters doen toenemen. Door een verbeterde toegang tot bedrijfsdiensten moet een pool ontstaan van succesvolle vrouwelijke ondernemers die positief bijdragen tot de werkgelegenheid in de regio. Aantal klanten Wedac 1.829 2.831 3.850 4.850 1.1. Eind 2013 hebben 4.850 vrouwen toegang Gemiddeld nieuw krediet per 289 234 343 371 tot een gemiddeld lener krediet van €371 % portfolio in ruraal gebied3 90% 92% 93% 93% Gemiddeld aantal werknemers 1.2. Verbeterde 0,8 1 1,2 1,5 per onderneemster4 bedrijfsdiensten creëren voor een pool Percentage geregistreerde 52% 55% 65% 75% van 50 succesvolle ondernemingen onderneemsters en % onderneemsters dat toegang verhoogde heeft tot een selectie van 3 uit 5 14% 64% 64% 94% werkgelegenheid. geselecteerde bedrijfsdiensten. % uitvoering van 1.3. Wedacs 0% 20% 40% 60% ontwikkelingsplan organisatie beheersystemen zijn aangepast aan de groei Risico portfolio (>30 dagen <365 14% 15% 7% 5% van haar portfolio. dagen)5 Specifieke Doelstelling 2: Een verhoogde vertegenwoordiging van vrouwelijke onderneemsters moet zorgen voor een verbeterd ondernemersklimaat in het Monduli-district. % ondernemers die lid zijn van een ledenbeweging die de 8% 12% 25% 30% 2.1. Ondernemers in rechten van ondernemers het Monduli-district zijn verdedigt beter vertegenwoordigd Aantal ondernemers die getraind 0 87 50 50 zijn in netwerking en leiderschap Resultaat
Indicator
3 Dit is een referentie-indicator. We verwachten bijna geen groei van dit percentage, maar de indicator wordt opgevolgd als controle van Wedacs focus op landelijke gebieden. 4 Dit getal is het gemiddeld aantal werknemers in dienst genomen door de 50 geselecteerde vrouwen die toegang krijgen tot meer gespecialiseerde bedrijfsontwikkelingsdiensten. 5 Dit is de zogenaamde PAR (portfolio at risk), dit is de volledige uitstaande schuld vanaf dat een ontlener langer dan een maand te laat is met zijn terugbetalingen.
120123 Projectvoorstel Trias CFP – TZ Wedac
Page 5 of 6
Resultaat
Indicator Aantal fora waarop getrainde leiders hun groepsleden vertegenwoordigen
Situatie eind 2010
Behaald eind 2011
0
2
2012 5
2013 5
Logica van de interventie Resultaat 1.1. Eind 2013 hebben 4.850 vrouwen toegang tot een gemiddeld krediet van €371: Dankzij de opgebouwde naamsbekendheid heeft Wedac weinig problemen om nieuwe klanten te mobiliseren. De grootste uitdaging is ervoor zorgen dat een grotere cliëntenportfolio niet ten koste gaat van de kwaliteit van de opvolging van de leningen. Hiervoor voorziet het programma dan ook in een extra budget. Dit vermindert naar het einde van het programma, omdat Wedac deze kost dan met haar eigen operationele opbrengsten moet kunnen dekken. Resultaat 1.2. Verbeterde bedrijfsdiensten creëert een pool van 50 succesvolle onderneemsters en verhoogde werkgelegenheid: Op basis van literatuurstudie, de ervaring van Trias op het terrein en de ervaring van onze partners werden de volgende bedrijfsdiensten geselecteerd: Elementaire boekhouding: een eenvoudige boekhouding houden helpt de ondernemer zijn bedrijf beter te organiseren en een onderscheid te maken tussen het bedrijfsbudget en het huishoudelijk budget. Vorming bij het opstellen van bedrijfsplannen: om toegang te kunnen krijgen tot hogere kredieten moeten bedrijven een businessplan voorleggen. Bovendien helpt een goed plan de bedrijfseigenaar om de juiste mensen te kiezen als personeelsleden en om de juiste investeringen aan te gaan. Cashflowprojecties helpen te anticiperen op liquiditeitsproblemen. Voorlichting over bestaande wetgeving over microbedrijven: veel kleine bedrijfjes werken illegaal, wat hun groei remt. Doordat bedrijfjes hun eigendom niet registreren, kunnen ze die niet gebruiken als waarborg voor grotere leningen. En doordat ze geen belastingen betalen, kunnen ze geen promotie voor hun activiteiten maken en hebben ze geen toegang tot overheidssubsidies voor kleine bedrijven. Bedrijfjes linken aan kredietinstellingen die grotere leningen kunnen geven: Wedac zal de geselecteerde groep van vijftig onderneemsters actief begeleiden om grotere kredieten te verkrijgen. Resultaat 1.3. Wedacs beheersystemen zijn aangepast aan de groei van haar portfolio: Zoals vermeld onder resultaat 1.1. is het van groot belang dat de beheersystemen van Wedac gelijke tred houden met de groei van de cliëntenportfolio. De adviseur microkrediet van Trias zal samen met de adviseur gespecialiseerd in bedrijfsdiensten, Wedac bijstaan bij de ontwikkeling van haar businessplan. Ze zullen onderzoeken welke systeem- en organisatorische aanpassingen nodig zijn om de groei duurzaam te maken. Resultaat 2.1. Ondernemers in het Monduli-district zijn beter vertegenwoordigd: Om dit resultaat te bereiken worden de leiders van de kredietgroepen getraind in leiderschap en netwerking. Deze personen hebben een goed inzicht in de problemen van de kleine ondernemers in het gebied en zijn ideaal geplaatst om hun groepsleden te vertegenwoordigen op fora van of voor ondernemers. De cliënten van Wedac zullen ook gelinkt worden aan de Tanzaniaanse Kamer van Koophandel, een andere partner in het programma.
120123 Projectvoorstel Trias CFP – TZ Wedac
Page 6 of 6
