Projectopdracht
:
Programma- en themanummer
:
Datum Bestuurlijk opdrachtgever
: :
Ambtelijk opdrachtgever Programmamanager Projectleider Projectmedewerker
: :
Regiopark Noordrand Hoeksche Waard Uitvoeringsprogrammma SHW 2010-2014, nr. G1.1 projectnummer: 810003000 23-08-2011 Mevr. Melissant Dhr. H. van Etten Mevr. C. Verbaas Mevrouw. C. Benschop Dhr. R.C. Ottervanger Dhr. J. Ridderhof Mevr. N. Maric
1. Inleiding De noordrand van de Hoeksche Waard grenst aan de Regio Rotterdam en de Drechtsteden. In de Hoeksche Waard is hier de druk van verstedelijking het grootst. Diverse ruimtelijke ontwikkelingen zijn hier voorzien of worden al uitgevoerd. Tegelijkertijd zijn er veel kansen om aan te sluiten op de dynamiek van de stedelijke regio. Een optimale regie en uitvoeringstrategie is noodzakelijk om de kansen te benutten. 2. Probleembeschrijving De vele ruimtelijke ontwikkelingen in de Noordrand vragen om goede afstemming. Voorkomen moet worden dat het gebied verrommelt en samenhang ontbreekt. Er is sprake van een stadsrandzone met alle kansen en bedreigingen van dien. Veranderingen in de maatschappij maken het onderscheid tussen stad en platteland steeds kleiner. Er is sprake van een wederzijdse afhankelijkheid en vermenging. Het concept Regiopark Noordrand Hoeksche Waard moet hier de uitdrukking van zijn. Het moet een sterk ‘merk’ worden wat de Hoeksche Waard verbindt met zijn omgeving. Uitgangspunt is het Ruimtelijk Plan van de Structuurvisie Hoeksche Waard. Hierin zijn veel ontwikkelingen met een meer grootschalige omvang geprojecteerd in de Noordrand. In een nationaal landschap is het vinden van evenwicht tussen landschappelijke kwaliteit en economische vitaliteit essentieel. Extra aandacht is nodig om de Noordrand zo te ontwikkelen dat ook hier de landschappelijke kwaliteiten worden versterkt. Tegelijkertijd is stimulering van lokaal ondernemerschap en economie van belang. Daarbij gaat het niet alleen om bedrijventerreinen maar met name ook om recreatie en toerisme, stadslandbouw en een groene economie. 3. Doelstelling en resultaatverwachting Het project moet de verwachting van innovatie en creativiteit waarmaken (het project is onderdeel van het Innovatieprogramma Mooi Nederland). De versterking van de verbinding stad-land, proeftuin voor duurzaamheid, lokaal ondernemerschap en de culturele versterking dienen in het Masterplan duidelijk zichtbaar te worden. Daarbij moeten kernkwaliteiten van het nationaal landschap worden versterkt en de financierbaarheid aangetoond zijn. De concrete doelstellingen van het project zijn: − Ontwerpen van een ruimtelijk kader voor de afstemming en inpassing van stedelijke ontwikkelingen in de noordrand van de Hoeksche Waard. Daarbij dient er een concretisering van de regionale structuurvisie plaats te vinden.
−
− −
Ontwikkeling van een samenhangende groenblauwe structuur, aanleg van ecologische en recreatieve verbindingen, stimulering van verbrede landbouw en het versterken van de economische samenhang. Opzetten van een uitvoeringsstrategie, met strategische projecten en een financieringsplan. Maken van afspraken met Rijk en Provincie over de Uitvoeringsstrategie.
4. (Bestuurlijke) randvoorwaarden en afbakening Drie regionale bestuurders zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het project en vormen de stuurgroep van het project. Mevrouw Melissant treedt op als voorzitter van de stuurgroep. In fase 1 (ambitiedocument) wordt door de bestuurders zoveel mogelijk gezamenlijk opgetreden. De terugkoppeling naar de PFO’s en het DB is als volgt verdeeld: • Mevr. C. Verbaas: terugkoppeling naar PFO Economie en Landschap • Mevr. R. Melissant: terugkoppeling naar het PFO Ruimte • Mevr. R. Melissant: terugkoppeling DB De stuurgroep beziet per onderwerp wie als bestuurlijk woordvoerder naar buiten treedt. Fase 1 rondt af met een concept-ambitiedocument en een projectvoorstel voor fase 2, het Masterplan. In het projectvoorstel wordt oa de taakverdeling tussen de bestuurders voor die fase vastgelegd. De stuurgroep bestaat naast de drie bestuurders, uit de ambtelijk opdrachtgever, de ambtelijk secretaris van de SOHW, de programmamanager Ruimte van de SOHW, de projectleider en de projectmedewerker. De stuurgroep komt tweewekelijks bij elkaar. Voorts is er een ambtelijk projectteam dat tweewekelijks bij elkaar komt. Deze bestaat uit de projectleider en projectmedewerker. De ambtelijk opdrachtgever, de ambtelijk secretaris van de SOHW en de programmamanager Ruimte schuiven zo nodig bij dit overleg aan. Specifieke bestuurlijke randvoorwaarden voor het project zijn: 1. Het proces moet voldoende inspiratiemomenten kennen zodat werkelijke vernieuwing vormgegeven kan worden. 2. Ondernemerschap stimuleren is van groot belang en de ondernemers in de Hoeksche Waard moeten goed betrokken worden. 3. Het Masterplan mag geen aaneenrijging van bestaande plannen zijn. 4. In de noordrand dient het hele maatschappelijke middenveld mee te participeren in het planproces. 5. De vraag of Regiopark de juiste benaming is voor de ontwikkeling moet goed worden onderbouwd c.q. kan worden aangepast afhankelijk van het resultaat. 5. Aanpak Gekozen is voor een aanpak in de vorm van gebiedsontwikkeling. Uitgangspunt is het slim combineren van proces, inhoud en inzet van partijen die betrokken zijn (of worden) bij de ontwikkeling van de noordrand van de Hoeksche Waard. De aanpak bestaat in hoofdzaak uit twee fasen/stappen: 1. Uitwerking kaderstellend Ambitiedocument met een ruimtelijk concept en ontwikkelingstrategie op hoofdlijnen. 2. Uitwerking Masterplan met ruimtelijks structuur en gebiedsenveloppen en realisatie- en beheerstrategie. Het kaderstellende Ambitiedocument is met name een bestuurlijk document om richting te geven aan de uitwerking van het Masterplan. Het Ambitiedocument bevat het ruimtelijk en procedureel kader, de ambitie en de ontwikkelingsstrategie. Het Ambitiedocument zal aan de hand van bestaande informatie en visies in concept worden voorbereid. Deze wordt vervolgens aangevuld met informatie en input uit een inspiratiebijeenkomst die begin november wordt georganiseerd. De bijeenkomst, waaraan de stuurgroepleden deelnemen en waarvoor een groot aantal betrokkenen uit de regio wordt uitgenodigd, vindt plaats in het plangebied van het voorbeeldproject IBA Emscher Park. Beoogd wordt een definitief concept-Ambitiedocument in het Pfo Ruimte van november te behandelen.
In het Masterplan worden de ruimtelijke structuur, de gebiedsenveloppen en de realisatie- en beheerstrategie uitgewerkt Door de korte termijn waarmee we werken moet rekening worden gehouden met het feit dat er in het Masterplan mogelijk slechts een aanzet tot een realisatie- en beheersstrategie wordt gegeven. Echt invulling van de realisatie- en beheersstrategie zal waarschijnlijk pas na 31 december 2012 kunnen gebeuren. Dit gegeven heeft mogelijk financiële consequenties voor de rijkssubsidie. De aanpak is nader uitgewerkt in het in de bijlage bijgevoegde projectplan. 6. Betrokken afdelingen en externe betrokkenen Betrokken partijen zijn het SOHW, de gemeenten, Ontwikkelingsbedrijf Bedrijvenpark HW, Rijk, provincie, Waterschap HD, omliggende regio’s en/of gemeenten, Deltapoort en maatschappelijke organisaties (specifieke aandacht voor de Coöperatie Hoeksche Waard duurzaam, OHW en de afdelingen daarvan in Oud-Beijerland en Binnenmaas, HWL en belangenvereniging Noordrand Open). In het voortraject zijn met o.a. de Regio Rotterdam en de Deltapoort organisatie overleggen gevoerd. Verslagen van deze bijeenkomsten zijn beschikbaar. Voor de toeristisch/recreatieve ontwikkeling van de noordrand en de mogelijkheden van stadslandbouw is overleg geweest met het WUR (referentie Agromere: schaalsprong Almere). Het project Regiopark Noordrand maakt onderdeel uit van het programma Mooi Nederland en winnaar van de Mooi Nederland prijs 2009. Er is landelijk veel publiciteit gegeven aan het project en het SOHW neemt deel in het Mooi Nederland netwerk. De prijsvraag/ Mooi Nederland subsidie is verkregen in nauwe samenwerking met Vista. Het is van belang deze kennis te verwerken in het Ambitiedocument. 7. Globale inschatting capaciteit en budget Fase 1 en 2 (planontwikkeling, communicatie, procesmanagement en besluitvorming): 200.000 euro (waarvan 100.000 euro subsidie Mooi Nederland). In de subsidieaanvraag bij Mooi Nederland is de volgende begroting voor het Regiopark Noordrand Hoeksche Waard opgenomen: 1. Ontwerp Ambitiedocument 2. Ontwerp Masterplan 3. Opzet uitvoeringsorganisatie 4. Procesmanagement en supervisie 5. Supervisie en aanvullende expertise 6. Communicatie en procesondersteuning 7. Reprowerk en bijkomende kosten:
€ 30.000,€ 70.000,€ 20.000,€ 30.000,€ 30.000,€ 20.000,€ 10.000,-
Totaal Eigen bijdrage SOHW (50%) Subsidie Mooi Nederland
€200.000,€100.000,€100.000,-
Om de 100.000 euro van Mooi Nederland te verzilveren dienen wij voor 1 januari 2012 het Ambitiedocument en het Masterplan in te dienen. Er zal een uiterste inspanning plaatsvinden om voor 1 januari 2012 beide documenten in concept door het Pfo Ruimte te geleiden. Daartoe zal zo nodig een extra Pfo Ruimte in december 2011 worden georganiseerd. Echter, de kwaliteit van het Ambitiedocument en het Masterplan staan voorop. Als de korte termijn te zwaar drukt op de kwaliteit van beide documenten dan is het acceptabel dat ter borging van de kwaliteit eventueel een lager subsidiebedrag wordt ontvangen. In de subsidieaanvraag staat opgenomen dat in het ontwerp Masterplan ook een realisatie- en beheersstrategie wordt opgenomen. Hierboven werd al aangegeven dat dit door de strakke tijdsplanning in het gedrang komt. Er moet dus rekening worden gehouden met het feit dat het rijk ons zal korten op de Mooi Nederland subsidie wegens het niet volledig uitwerken van het
Masterplan. Die korting zal direct invloed hebben op de hierboven genoemde punten 2 en 3 (ontwerp Masterplan en opzet uitvoeringsorganisatie). Voorts speelt dat niet helder is hoe de uren van de huidige ‘gemeentelijke’ projectleiding worden gedeclareerd. Logischerwijs valt dit onder punt 4 (procesmanagement en supervisie). De SOHW en de gemeenten werken thans hard aan een verrekeningsystematiek voor de declaratie van projectleidingskosten van alle SOHW-projecten. De verwachting is dat hierover de komende maanden afspraken worden gemaakt. Deze nog vast te stellen verrekeningssystematiek zal ook op de kosten van de projectleiding voor het project Regiopark Noordrand Hoeksche Waard worden toegepast. De SOHW heeft nog geen goed werkende projectadministratie. Om de kosten en de baten goed in het vizier te houden zal er in elke stuurgroepvergadering een overzicht worden overlegd van de inkomsten en uitgaven van het project. Tot 1 juli 2011 is er € 8034,- aan het project uitgegeven. In de begroting van de SOHW is € 100.000,- opgenomen voor het project. Voorts rekenen we met de bekende subsidie van Mooi Nederland van € 100.000,-, die mogelijk nog naar beneden wordt bijgesteld. Het prijzengeld van Mooi Nederland is beschikbaar voor het project: 10.000 euro. Voor de eerste stap (opstellen ambitiedocument) is afgesproken dat DLG voorbereidend werk zal verrichten door de door hen verzamelde informatie te bundelen ten behoeve van de inspiratiebijeenkomst. In het verdere traject wordt van de diensten van DLG geen gebruik gemaakt. Het projectteam bestaat uit de ambtelijke opdrachtgever, de ambtelijk secretaris van de SOHW, de programmamanager Ruimte, een projectleider uit Binnenmaas en een projectmedewerker uit Oud-Beijerland. Indien andere gemeenten willen deelnemen aan het projectteam dan kan dat. In principe vergaderen de projectleider en projectmedewerker iedere twee weken. De overige leden kunnen zo nodig aanschuiven. De organisatie wordt nader uitgewerkt in een projectvoorstel. 8. Tijdpad en procedure De projectplanning zoals die bij de subsidieaanvraag in het projectplan stond is niet meer van toepassing. In het projectplan is namelijk opgenomen dat het project wordt uitgevoerd in de periode 31 december 2009 tot en met 31 december 2010. Door diverse externe omstandigheden is de uitvoering van het project vertraagd en is de planning uitgelopen. Belangrijkste redenen zijn: • Reorganisatie en verzelfstandiging van de Commissie Hoeksche Waard (uittreden uit de Regio Zuid Holland Zuid, bestuurlijk vanaf 1 mei 2010, formeel 1 januari 2011). Nieuw verder als zelfstandige gemeenschappelijke regeling Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard (SOHW). De impact hiervan op de uitvoering van het project (zowel qua voortgang als langere besluitvormingstermijnen) was ten tijde van de aanvraag niet te voorzien. • Bestuurlijke wisselingen door de gemeenteraadsverkiezingen (projectverantwoordelijke bestuurders zijn onverwacht toch niet verder gegaan). • Samenbrengen van de (grote) veelheid aan (bestuurlijke) partijen en de complexiteit in deze tijd van stagnatie en economische crisis (het opbouwen van samenwerkingsrelaties met de omgeving van de Hoeksche Waard voor het project kost meer tijd dan was te voorzien, wat mede samenhangt met de crises en het nieuwe kabinetsbeleid van bezuinigingen). Het project dient afgerond te zijn voor 31 december 2011 (maximale verlenging van de subsidie Mooi Nederland).
Hoofdstappenplan: Nr. 1 Nr. 2 Nr. 3 Nr. 4 Nr. 5 Nr. 6 Nr. 7 Nr. 8
Projectopdracht Projectopdracht Concept-ambitiedocument Inspiratiebijeenkomst IBA/Emscherpark Concept-ambitiedocument Concept-Masterplan Concept-Masterplan Einde afsluiten project
September Oktober Oktober November
MOHW PFO MOHW -
November November December April 2012
PFO MOHW PFO DB
Na vaststelling van de concept-documenten volgt vaststelling door colleges, gemeenteraden en Algemeen Bestuur. In een detailplanning worden de proces- en de communicatiemomenten nader uitgewerkt.