Projectfiche 8 – PITO (middenschool)– Stabroek (gezondheidsthema’s voeding, beweging en welbevinden)
1 Schoolkenmerken PITO - middenschool Laageind 19 2940 STABROEK 03 561 05 00 Directeur: K. Van Wesenbeeck http://www.provant.be/leren/provinciaal_onderwij/pito_stabroek/ mailto:
[email protected] Het PITO (Provinciaal Instituut voor Technisch Onderwijs) leer je technieken waarmee je aan de slag kunt in de industrie en de land- en tuinbouwsectoren. In de middenschool lopen ± 400 leerlingen school waarvan ongeveer 30 % GOK-leerlingen; 45% van de leerlingen zitten in de B-stroom. De middenschool deelt de campus met de bovenbouw PITO, dat ongeveer 1000 leerlingen telt in diverse TSO en BSO landbouw- en nijverheidsrichtingen. De hieronder beschreven acties betreft die van de middenschool.
2 Aanleiding Een stevig gelijke kansenbeleid is noodzakelijk gezien de schoolpopulatie. De school had al in 2005 een aantal projecten en activiteiten lopen rond gezondheid, die ze voorstelde op de provinciale studiedag ‘Vitaminen voor een gezondheidsbeleid op school’, in het najaar van 2007. De studiedag maakte dat de school haar gelijke kansen- en gezondheidsbeleid analyseerde en integreerde in een kwalitatief gelijke kansen/gezondheidsbeleid voor de middenschool, dat bovendien aansloot bij het pedagogisch concept van de school 1 . Ze werd bij het realiseren van haar beleid voortdurend ondersteund door de pedagogische begeleider. Dit gezondheidsbeleid werd door de school zeer bewust gesymboliseerd door in elkaar passende puzzelstukjes. De GOK-coördinator (1/2 opdracht) neemt tevens de opdracht van leerlingenbegeleider op zich (1/2 opdracht), en is de trekker van het gezondheidsbeleid. De school heeft binnen haar gezondheidsbeleid vanzelfsprekend oog voor de fysische gezondheid (bewegen, gezonde voeding), maar er gaat ook heel veel aandacht naar psychische gezondheid
1
zie schema op het einde van dit document.
www.gezondopschool.be 1
(welbevinden) van de leerlingen. Het schoolteam is van oordeel dat dit een noodzakelijke voorwaarde is opdat de leerlingen goede leerresultaten zouden behalen. Heel wat initiatieven werden in de voorbije jaren genomen. Telkens werd nagedacht om ze uit te werken op maat van de school en werd gereflecteerd om elke actie en project te kaderen in het totale schoolbeleid.
3 Het gezondheidsbeleid van de school 3.1 Psychische gezondheid 3.1.1
Leerlingenbegeleiding
De school maakt van een accurate leerlingenbegeleiding een topprioriteit. De lessentabel van de leerlingen van de middenschool voorziet elke dag een 8e uur voor remediëring, bijwerkklassen en/of sporten, techniekklassen, ICT of huiswerkklas. De school investeert een aantal uren uit haar lesurenpakket in deze optie. Op die manier sluit de dagindeling van de leerlingen van de middenschool aan bij die van de bovenbouw, en kunnen ze gezamenlijk gebruik maken van de busdiensten. De inrichtende macht (Provincie Antwerpen) betaalt een ½ opdracht remedial teacher, de school zorgt voor de andere helft (uit het lesurenpakket). De leerlingen van de B-stroom (een zeer grote groep) krijgen studieondersteuning: bij het begin van het schooljaar leren ze hun boekentas maken, ze leren een werkplanning opstellen, enzovoorts. Leerlingen van de A-stroom hebben in het eerste jaar slechts van 3 vakken examen (Nederlands, Wiskunde en Frans), en pas vanaf het tweede jaar voor de andere vakken. Voor de leerlingen van de B-stroom kiest de school resoluut voor “echte” permanente evaluatie. Tijdens de examenperiode werkt de school aan projecten met deze groep. De school werkt samen met studenten van de Plantijnhogeschool aan het project GO(esting) in LE(ren) en WE(rken). Dit is een Comeniusproject, waar ook een Nederlandse hogeschool bij betrokken is. 3.1.2
Leerlingenparticipatie
Elke klas van de middenschool zendt een afgevaardigde naar de leerlingenraad. Bij het begin van het schooljaar worden deze leerlingen een dag lesvrij gemaakt, om elkaar te leren kennen, en om te leren welke de mogelijkheden zijn van een leerlingenraad. Ze kunnen voorstellen lanceren, problemen signaleren i.v.m. elk schoolgerelateerd thema. Ze geven feedback op lopende acties en projecten. 3.1.3
Leefsleutels
De school organiseert activiteiten om de sociale vaardigheden van de leerlingen te stimuleren. De (goedwerkende) ouderraad is betrokken bij dit project en organiseert tegelijkertijd een activiteit voor de ouders, deze handelde de laatste keer over cyberpesten en was zeer succesvol.
www.gezondopschool.be 2
3.1.4
Respect
Alle leerlingen lopen een dag mee met een klas van een andere richting, met een lid van de poetsploeg … van de school: veel wederzijds respect groeit hierdoor. De gezamenlijke gedichtendag met de bewoners van een rustoord in de onmiddellijke omgeving van de school, wordt erg gesmaakt door alle partijen. De school organiseerde ook een dag rond “echtscheiding” om dit beter bespreekbaar te maken. Leraren hadden gemerkt dat dit voor een grote groep leerlingen heel wat moeilijkheden levert. De jaarlijkse activiteit ‘een roosje voor Valentijn’, waar iedereen iedereen een roosje kan aanbieden omdat die iets waardevols gedaan heeft of betekent, is een groot succes.
3.2 Fysische gezondheid 3.2.1
Gezonde voeding
Omdat de groep leerlingen uit de B-stroom het minst vertrouwd is met “gezonde voeding”’, wordt er voor hen een 3-daagse georganiseerd op het moment dat de andere leerlingen examens hebben. Dit is een gelegenheid om o.a. een gezond ontbijt te organiseren op school. Tijdens diezelfde periode wordt projectmatig en vakoverschrijdend gewerkt. De school laat zich hiervoor o.a. sponsoren door een yoghurtfabrikant. Ze vindt het jammer dat de tussenkomsten van de veiling voor de appelactie sinds kort opgeschort werden. De leerlingenraad doet zelf voorstellen, die o.a. tijdens de 3-daagse uitgevoerd worden zoals bijvoorbeeld het bereiden van smoothies. De school voert verder actie rond de brooddozen (duurzamer dan wegwerpverpakking) en organiseert fruitdagen …. 3.2.2 3.2.2.1
Bewegen Fietsateliers
Een initiatief van de overheid was de aanleiding om op school met een fietsatelier te starten. Aanvankelijk waren enkele tweede handsfietsen aanwezig, maar veel leraren én leerlingen maakten graag gebruik van de fietsen om bijvoorbeeld bedrijfsbezoeken te organiseren in de omgeving van de school. Op dit moment zijn 24 fietsen beschikbaar. Tegelijk leerden leerlingen om zich op een veilige manier in het verkeer te bewegen. Via dit project merkte het team dat sommige leerlingen nog nooit hadden leren fietsen: ook dat werd dus opgenomen als een project. 3.2.2.2
Sponsorloop
Tijdens de jaarlijkse sponsorloop wordt gezond bewegen gekoppeld aan de financiering van een derde wereldproject (mondiale vorming).
www.gezondopschool.be 3
3.2.2.3
Middagsport, sport tijdens het 8e uur.
De school kan gebruik maken van de sporthal van de gemeente Stabroek en van het zwembad van de gemeente Kapellen.
4 Evaluatie Alle initiatieven krijgen voortdurend feedback van de leerlingenraad, van de ouderraad en van het lerarenteam. Voor wat de leerlingenbegeleiding betreft, zijn de goede studieresultaten van de leerlingen in de middenschool zelf, en later in de bovenbouw, een stimulans om op de ingeslagen weg verder te gaan. Wanneer de ouderraad de acties en projecten ondersteunt, hebben ze een veel grotere kans op slagen. Hun betrokkenheid is dus eveneens van belang. De directie is zich bewust dat de uitvoering van het beleidsplan een grote inzet van de leraren vereist. De resultaten en de goede schoolcultuur maken dat het aangenaam werken is in PITO, waardoor deze inzet aanvaardbaar is voor de leden van het schoolteam. De meeste acties en projecten ontstaan als antwoord op vastgestelde noden van de leerlingen. Het schoolteam tracht hierop een antwoord te geven met aangepaste acties of projecten: na een eerste try-out en een positieve feedback krijgt de actie een vaste plaats in het beleidsschema; bij negatieve feedback past de school de actie aan of wordt ze geannuleerd. Belangrijk voor een geslaagd beleid zijn uiteraard de randvoorwaarden: de inzet van personeel (via de gemaakte keuzes in het lesurenpakket, of via de inbreng van de provincie) zijn cruciaal voor een geslaagd GOK-gezondheidsbeleid. De betrokkenheid van leerlingen en van de ouders is daarbij zeer belangrijk. Tot slot vermeldt de GOK-gezondheidverantwoordelijke de goede samenwerking met de bovenbouw, met de pedagogische begeleider, met de buurt en met de lokale overheid, als belangrijke elementen voor een geslaagd beleid.
www.gezondopschool.be 4
Provinciaal Pedagogisch Concept
PITO Perspectief
Gezondheid / Sensibiliseren / Veiligheid
Fysische gezondheid
sporten op school
Psychische gezondheid
Preventie en Remediëring (GOK 1ste graad: Stynen I.)
Groene/Gezonde school (GOK1ste gr.)
Leerlingenparticipatie leerlingenraad (GOK 1ste gr. )
Zorgstructuur
Socio-emotioneel
Brooddozenactie (GOK 1ste graad ) sportdag Backfun (EHBO-dag GOK 1ste gr.)
Gezond ontbijt (1ste jaar driedaagse leefsleutels)
Remedial Teacher (1ste graad : Stynen I.) (2de, 3de graad : Verniers S.)
Projecten
leerlingenbegeleiding
Appelactie Middagsport (GOK 1ste graad)
Smartschool (GOK 1ste graad : Peeters D., Lauwaerts K.)
project Gezonde voeding (GOK1ste graad leerlingenraad)
Startdag leerlingenraad
Voetbaltornooien Bijwerklessen Ned., wis., wetensch. (1ste gr.)
Gezonde voeding
Leerlingenforum Taalbeleid Stynen I., Verniers S.
Sociale Activiteiten 1ste gr. leefsleutels in actie 2de gr. uitdaging : 3de gr.
Driedaagse 1A - 1B
Onthaaldagen (GOK 1ste gr. GOK team + coördinatoren)
gewenste vaardigheden aanpassingsklas te weinig studie-inzet gedragsproblemen speelplaats sanctionering buspas middagpas studiepas te laat
Fietsatelier ( GOK alle graden :Jaspers J.)
Gezonde Geest in een Gezond Lichaam (project 1B )
procedures : (1ste graad) projecten leerlingenraad
Leren, leren
Algemene documenten : (1ste graad) ABC-schema antipestcontract gedragscontract IBK infofiche klaskaart meldingskaart
Projecten 1B, 2BVJ
EHBO - veiligheidsdag (GOK 1ste gr.) Dag van respect (GOK 1ste graad)
Lessen Sociale Activiteiten
Anti-pestdag (GOK 1ste gr. ) Verkeersdag (werkgroep verkeer)
workshops werkplanning, werkorganisatie (1ste graad) Draaiboekzelfmoordpreventie Draaiboek overlijden leerling
vakoverschrijdend werken in een thema
Driedaagse 3de jaars
kansarmoedespel (GOK 1ste gr. ) vuurwerkpreventie (GOK 1ste graad : klastitularissen)
Oudercontact Leefsleutels
project diversiteit (GOK 1ste graad, sponsorloop: ) gedichtendag (GOK 1ste graad)
Drugsbeleid
Meerdaagse 5de jaars
Muziekgroep (GOK 1ste graad : Tirry R.) GOLEWE project (3de graad Van Weznbeeck K.) Klasmanagement (GOK 1ste graad : ))
vak + richting overschrijdend project 5de jaar
Project rond roken en drugs. (2de graad : leerkrachten PAV)