Agentschap Ondernemen
Projecten OndernemingsVriendelijke Gemeente Ondersteuning en inspiratie voor het gemeentelijk economisch beleid
Inhoudstafel Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
2
Voorwoord
3
Agentschap Ondernemen
4
LEAN: niet harder, maar slimmer
6-7
Ondernemingsvriendelijke Kempen
8-9
Zelfscan gemeentelijke dienstverlening voor ondernemers
10-11
Ondersteuningspunt ondernemers OOG
12-13
Harmonisering van gemeentelijk economisch beleid en regelgeving via uitwisseling en afstemming
14
Uitbouw dienst lokale economie en uniek gemeentelijk loket voor ondernemers
15
Digitaal infopunt
16-17
Lerend netwerk ambtenaren lokale economie Vlaams-Brabant
18-19
Overlegtafels economie
20-21
Bereikbaarheid als troef voor het kernwinkelgebied
22-23
Buzz en business
24-25
Commerciële innovatie
26
Innoverende straat
27
Geïnspireerd winkelbeleid in dialoog
28
Winkelweb
29
CityDepot
30-31
Project innovatieve retail 1 & 2
32-33
Startersacademie - winkelincubatoren
34
Stadia
35
Ondersteuning en begeleiding van lokale besturen bij het uitwerken van een buurtwinkelbeleid
36
Handel met kennis van zaken
37
Overzicht alle projecten OVG
38
Gemeentelijk economisch beleid De voorbije jaren subsidieerde het Agentschap Ondernemen verschillende projecten die gemeenten willen inspireren en ondersteunen bij het uitbouwen van een ondernemingsvriendelijk gemeentelijk beleid en goede dienstverlening voor ondernemers. Een aantal van deze projecten is reeds beëindigd. Ze leverden vaak interessante publicaties op die vandaag nog steeds actueel en beschikbaar zijn. Andere projecten zijn nog volop aan de gang en maken plannen om hun kennis- en ervaring met u te delen via een congres of interessant publicatie of bieden gemeenten de mogelijkheid voor begeleiding of zelfevaluatie. In deze brochure stellen een aantal projectuitvoerders hun project graag aan u voor. Het is echter slechts een kleine selectie en een beknopte toelichting. We hopen dat het u alvast nieuwsgierig genoeg maakt om een kijkje te nemen op de website www.ondernemingsvriendelijkegemeente.be. Daar vindt u meer volledige informatie over de verschillende gesubsidieerde projecten en de publicaties die er al uit voortvloeiden. We hopen dat het u kan inspireren, ondersteunen of de mogelijkheid biedt voort te bouwen op de reeds opgebouwde kennis en ervaring. Verder vindt u op de website bijna dagelijks een selectie van persartikelen die inspelen op het thema. Via www.ondernemingsvriendelijkegemeente.be hopen we ook de contacten tussen mensen die werk willen maken van een ondernemingsvriendelijk gemeentelijk beleid te bevorderen. Zo vindt u bij elk project de contactgegevens van de projectuitvoerder zodat u hem eventueel kan contacteren. Daarom vragen we u ook u te registreren als u de volledige informatie over de projecten en het netwerk wenst te zien. Maar we willen niet alleen de digitale contacten bevorderen. Omdat we geloven in het belang van kennis- en ervaringsuitwisseling heeft het Agentschap Ondernemen al verschillende netwerkinitiatieven voor gemeenten ondersteund. Zo zal ook de volgende maanden met steun en in nauwe samenwerking met het Agentschap Ondernemen en haar relatiebeheerders het project overlegtafels economie door VVSG over heel Vlaanderen en voor alle gemeenten worden uitgevoerd. Daarnaast staat bij het Agentschap Ondernemen ook een enthousiast team relatiebeheerders klaar om gemeenten wegwijs te maken in haar dienstverlening voor ondernemers en voor gemeenten. Ook willen ze samen met gemeenten nagaan of die dienstverlening beter op elkaar kan worden afgestemd. Hun gegevens vindt u ook achteraan dit boekje. 3
Agentschap Ondernemen De drijvende kracht achter meer en sterker ondernemerschap in Vlaanderen
Ondernemerschap stimuleren en bijdragen tot de opbouw van stimulerende omgevingsfactoren Het Agentschap Ondernemen wil het ondernemerschap aanmoedigen en bijdragen tot de ontwikkeling ervan. Zo wil het ondernemingen in hun concurrentiepositie ondersteunen. Het Agentschap beschikt daarvoor over een aantal steunmaatregelen en diensten voor bedrijven. Verder zet het agentschap in op meer en sterker ondernemerschap en wil het bijdragen tot de opbouw van stimulerende omgevingsfactoren voor het ondernemen. Om dat te bekomen beschikken we over een aantal interessante steunmaatregelen, zoals bijvoorbeeld de subsidies in het kader van het actieplan Ondernemingsvriendelijke gemeente of de EFRO-projecten, prioriteit ondernemerschap.
Aanzetten tot samenwerking De indiening van een projectaanvraag is zeker geen eindpunt. Wij zetten de organisatoren aan tot structurele samenwerking en overleg om te komen tot gezamenlijke initiatieven gericht naar de doelgroep. Dit moet de efficiëntie en effectiviteit ten goede komen, wat leidt tot meer en betere output met dezelfde middelen.
Kennisuitwisseling & netwerking Het is evenwel niet enkel de bedoeling om steun toe te kennen, maar ook om over de instrumenten en projecten heen een netwerk uit te bouwen dat aan kennisuitwisseling doet. Via www.ondernemingsvriendelijkegemeente.be, via het overlegplatform en de ‘overlegtafels economie’ willen we dit heel specifiek stimuleren rond een gemeentelijk economisch beleid en gemeentelijke dienstverlening naar ondernemers. Via het Vlaams Ondernemerschapsbevorderend Netwerk (VON), de bijhorende fysieke netwerksessies en het community platform www. von-online.be zetten we aan tot kennisuitwisseling en ervaringsuitwisseling rond ondernemerschapsbevorderende initiatieven.
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Relatiebeheerders voor gemeenten
4
In iedere provincie heeft het Agentschap Ondernemen relatiebeheerders voor gemeenten. Zij zijn het persoonlijk contactpunt voor gemeenten binnen het Agentschap Ondernemen. Hun contactgegevens vindt u achteraan dit boekje.
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Projecten verbeteren dienstverlening en administratieve vereenvoudiging
5
Leiedal
LEAN: niet harder, maar slimmer werken
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
“We get brilliant results from average people managing brilliant processes. We observe that our competitors often get average (or worse) results from brilliant people managing broken processes.“ (Toyota)
6
To Lean, or not to lean? Uw overheidsorganisatie staat voor grote uitdagingen: we moeten meer doen, met minder middelen; administratieve vereenvoudiging is een must; klanten willen een slagvaardige, klantgerichte overheid; binnenkort kiezen medewerkers de werkgevers ipv omgekeerd,… Wij gingen op zoek in binnen– en buitenland naar een managementsysteem dat ons hierbij kon helpen. Wij vonden Lean. Toyota ontwierp en verbeterde het Lean systeem en het werd later overgenomen door tal van organisaties (Volvo, Recticel, Hema, Boss Paints, Bekaert, Rabobank…) in diverse sectoren (ziekenhuizen, ocmw’s, banken, …).
Wat is Lean? In een Lean organisatie streeft elke medewerker naar continue verbetering. Op basis van een goede kennis van het proces en de klantenverwachtingen, gaat hij op zoek naar verspilling, dit zijn activiteiten waar de klant niet voor wil betalen of wachten. Deze activiteiten worden dan ook zo snel mogelijk verwijderd. Dit is een reis zonder bestemming. Het is een marathon, geen sprint. Samen met de pilootgemeenten Kortrijk, Waregem, Wevelgem en Anzegem, testten wij uit welke lean principes en tools in een overheidscontext bruikbaar zijn. Op basis van deze praktijkervaring, kunnen wij u adviseren over het succesvol toepassen van krachtige Lean tools en principes in uw organisatie.
Over Leiedal Leiedal is een intergemeentelijk samenwerkingsverband van dertien gemeenten en steden van de regio Kortrijk. Leiedal is actief op de volgende domeinen: economie, egovernment, stedenbouw, wonen, milieu en mobiliteit. De kernopdracht van Leiedal bestaat uit het ondersteunen van de dertien gemeenten bij de uitvoering van hun taken, het initiëren van samenwerking tussen de gemeentebesturen en het ontwikkelen van de streek als geheel. De intercommunale zoekt permanent wat nog ontbreekt of vernieuwend kan worden aangepakt.
Welke resultaten mag u verwachten?
•
wachttijden en doorlooptijden verminderen de kwaliteit van de dienstverlening verhoogt de complexiteit van het proces vermindert medewerkers begrijpen beter wat er voor en na hen gebeurt focus op fouten vermijden in plaats van fouten oplossen innoveren op basis van een beter begrip van de klantenverwachtingen medewerkers doen alleen nog zinvol werk
Meer info over het Lean project • •
Lean handleiding: wij bundelen onze ervaringen in een Lean handleiding voor overheidsorganisaties. Lean workshop (workshop-op-vraag in Leiedal, Kortrijk): in een korte (3u) workshop ontdekken wij de zinvolle tools en principes en de kritische succesfactoren bij het implementeren ervan.
Interesse? Neem contact op met: Intercommunale Leiedal President Kennedypark 10 8500 Kortrijk T 056 24 16 16 www.leiedal.be Brian Legein
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
• • • • • •
7
Stad Geel en Stad Turnhout
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Ondernemingsvriendelijke Kempen
8
• •
Het creëren van een digitaal platform voor een betere dienstverlening naar ondernemers in de Kempen; Het organiseren van lerende netwerken voor ambtenaren en mandatarissen lokale economie in de Kempen.
Partners Verschillende partners maken deel uit van dit project: UNIZO Regio Kempen, Voka Kempen, de intercommunale ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen (I.O.K.) en VKW Kempen. Ook de provincie Antwerpen en Innotek maken deel uit van de stuurgroep.
Digitaal platform Het digitaal platform dat in 2012 gelanceerd zal worden, geeft een overzicht aan ondernemers in de Kempen welke wetgevingen en reglementeringen van toepassing zijn, welke steunmaatregelen er bestaan en hoe deze moeten aangevraagd worden. De website zal ingedeeld zijn volgens doelgroep (handel en dienstverlening, horeca en toerisme, bedrijven, sociale economie, …). Met enkele snellinks naar wetgeving en steunmaatregelen, wordt de zoektocht naar de juiste informatie vereenvoudigd. Een apart onderdeel wordt voorzien over investeren in de Kempen en welke troeven er zijn voor bedrijven om zich in onze regio te vestigen.
Lerende netwerken Sinds 2010 worden er per jaar 2 lerende netwerken voorzien met gemeentelijke ambtenaren en mandatarissen economie. Na een voorzichtig begin, is er nu een vaste groep van ambtenaren en schepenen die de sessies bijwonen en die het bovendien een meerwaarde vinden om ervaringen uit te wisselen met collega’s. Volgende onderwerpen kwamen reeds aan bod tijdens de lerende netwerken: buurtwinkelbeleid, taxiwetgeving, wetgeving markten en foren, detailhandelsbeleid van de provincie Antwerpen en de initiatieven die bij de VVSG op stapel staan.
Over Stad Geel en Stad Turnhout Deze twee grotere steden uit de Kempen trekken samen het project Ondernemingsvriendelijke Kempen. In beide organisaties staat het thema ‘Economie en Werk’ hoog op de agenda. De diensten zijn bijgevolg ook goed uitgebouwd. De stad Geel is voortrekker voor de Zuiderkempen, de stad Turnhout voor de Noorderkempen.
Interesse? Neem contact op met: Stad Turnhout Campus Blairon 200 2300 Turnhout www.turnhout.be Melanie Ryckaert T 014 44 33 60
[email protected] Ivo Verhesen T 014 56 60 91
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Het project Ondernemingsvriendelijke Kempen wordt getrokken door de Stad Geel en de Stad Turnhout. Het project heeft twee doelstellingen:
9
UNIZO-Vorming
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Zelfscan gemeentelijke dienstverlening voor ondernemers
10
Onderzoek naar gemeentelijke dienstverlening De dienstverlening van een gemeente voor ondernemers is een belangrijk topic. De voorbije jaren zette UNIZO hierop in met een onderzoek waarbij een mystery shopper de dienstverlening uittestte, en met een onderzoek naar de online dienstverlening voor ondernemers.
Zelfscan meet kwaliteit van de dienstverlening Anno 2012 ontwikkelt UNIZO een zelfscan om de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening voor ondernemers na te gaan. Twintig gemeenten kunnen samen met lokale ondernemers en met begeleiding van UNIZO de scan zelf en gratis uitvoeren met als doel het optimaliseren van een ondernemersvriendelijk gemeentelijk klimaat. Want een goede dienstverlening maakt uw gemeente aantrekkelijk voor ondernemers. De zelfscan zal vertrekken vanuit kwaliteitseisen voor een goede gemeentelijke dienstverlening voor ondernemers. Daartoe focussen we op de visie en input van onze achterban. Zij bepalen de principes van een goede gemeentelijke dienstverlening. Daarnaast betrekken we in deze fase ook ambtenaren lokale economie gezien hun ervaring eveneens een belangrijke inbreng oplevert.
Over UNIZO-Vorming UNIZO-Vorming verenigt zelfstandige ondernemers in de gemeente en is een “middenveldorganisatie” voor ondernemers, die opkomt voor hun belangen, hen informeert en netwerkkansen biedt. UNIZOVorming vertrekt vanuit het beroep en de beroepscultuur, de maatschappelijke verantwoordelijkheid voor collega’s en stakeholders en de inzet van de ondernemers voor een kwaliteitsvolle samenleving.
Lokale stuurgroepen
Via een constructieve samenwerking tussen UNIZO en de gemeente wordt een win-winsituatie bereikt. Alle steden en gemeenten worden op de hoogte gebracht bij lancering van de zelfscan, na de verkiezingsperiode.
Dit project krijgt ook steun van:
Interesse? Neem contact op met: UNIZO-Vorming Spastraat 8 1000 Brussel www.unizo.be Pieter-Jan Haesen Adviseur lokale economie T 02 238 06 39
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
De resultaten van deze analyse leiden tot een zelfscan, bestaande uit vier onderdelen: een interne gemeentelijke checklist, een enquête voor lokale ondernemers, een dossieranalyse en een beknopte websiteanalyse. Iedere deelnemende gemeente krijgt een eigen stuurgroep ter beschikking, bestaande uit lokale ondernemers, UNIZO en vanzelfsprekend gemeentemedewerkers. Deze stuurgroepen kunnen een bijdrage leveren aan het uitwerken en implementeren van actiepunten voortkomend uit de zelfscan. Ten slotte komen deelnemende gemeenten in aanmerking voor een waarderingslabel.
11
Stad Gent
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Ondersteuningspunt Ondernemers
12
Centraal aanspreekpunt voor ondernemers OOG is hét centrale aanspreekpunt voor ondernemers bij Stad Gent. Het Ondersteuningspunt bundelt informatie van eigen stadsdiensten, maar kan ook gericht doorverwijzen naar andere overheden en privéinitiatieven zoals de sociale secretariaten of ondernemingsloketten. Dat kan gaan van vragen over steunmaatregelen en vergunningen tot informatie over tewerkstellingsmaatregelen of aanvragen voor ruimte of uitbreiding. Complexe vragen en vragen naar ruimte, investeringen en uitbreidingen, worden deskundig opgevolgd door account managers binnen het Departement Werk en Economie.
Over OOG Het Ondersteuningspunt Ondernemers Gent (OOG) is een initiatief van het Departement Werk en Economie van de Stad Gent. OOG is medegefinancierd door de Vlaamse Overheid (45%), EFRO (40%) en de Stad Gent (15%).
Een dergelijk centraal aanspreekpunt resulteert in een aanzienlijke administratieve vereenvoudiging voor de ondernemer aangezien het OOG zelf een antwoord geeft of bij complexere vragen de ondernemer de goede richting aanwijst.
Het OOG is zowel een digitaal als fysisch loket en is tussen 8.30 en 16.30 uur permanent bereikbaar. We zijn steeds beschikbaar om ondernemers buiten deze uren op afspraak te ontvangen.
Interesse? Neem contact op met:
Bij de start van het OOG-project werden de bestaande interacties met de Gentse ondernemers en andere economische actoren, het productaanbod en de relevante economische data in kaart gebracht.
OOG Sint-Niklaasstraat 27/4 9000 Gent T 09 210 10 60
[email protected] www.oogent.be
Om ook het IT-gedeelte vorm te geven, werden verschillende stappen afgewerkt. Een eerste stap was het kennisbeheersysteem. Vervolgens zorgden we voor een registratie- en opvolgingssysteem. Ten derde werken we aan een vernieuwing van de website www.oogent.be.
Frederik Van Hecke T 09 266 84 35
[email protected]
Een proefproject hielp bij het warmlopen en leren runnen van het loket en legde essentiële verbeterpunten bloot. Toen het ondernemersloket na deze uitgebreide proefperiode op 22/01/2010 van start ging, hebben we dit bekend gemaakt met een brede communicatiecampagne.
Sema Akkul T 09 266 84 10
[email protected]
De fases van het OOG
Dit project krijgt ook steun van:
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
(Startende) ondernemers vinden steeds beter de weg naar het OOG. Bijna een vijfde van de in 2 jaar ruim 4400 ontvangen vragen worden gesteld door starters. Zij weten dat ze met hun ondernemersvragen bij ons terecht kunnen en dat we de toegangspoort zijn tot de stedelijke administratie. Indien ze verloren dreigen te lopen kunnen ze bij ons terecht. Bij een tevredenheidsmeting werd 8,1/10 gehaald, een motiverende waardering voor het jonge OOG.
13
VVSG vzw
Harmonisering van gemeentelijk economisch beleid en regelgeving via uitwisseling en afstemming Dit project beoogt het lokale economische beleid en de regelgeving te harmoniseren en vereenvoudigen door oa. het opmaken en ontsluiten van modeldocumenten, voorbeelden van reglementen, praktijken… Enkele voorbeelden van realisaties: • • • • •
Modelreglement voor gevelrenovatie en verfraaiing van leegstaande handelspanden naar aanleiding van oproep EFRO (38 van de 42 ingediende projecten hebben dit reglement gehanteerd) Modeldocumenten in verband met de markten en kermissen Overzicht maatregelen leegstaande handelspanden Rubriek lokale economie in de kijker op de website van VVSG Afstemming van initiatieven inzake stedelijke distributie (PIEK, D-VIA)
Dit project krijgt ook steun van:
Over VVSG De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG vzw) is de ledenorganisatie van de lokale besturen: steden en gemeenten, OCMW’s, politiezones, autonome gemeentebedrijven en andere verzelfstandigde agentschappen, intercommunales en andere interlokale samenwerkingsverbanden. De VVSG heeft drie centrale opdrachten: dienstverlening aan de leden, belangenbehartiging van het lokale bestuursniveau en visieontwikkeling. Informatie-aanbod VVSG: Tijdschrift Lokaal (tweewekelijks), E-zineVVSGWeek (wekelijks), E-zine economie (maandelijks), Handboek Gemeentelijk Economisch Beleid: zie www. politeia.
Interesse? Neem contact op met:
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
VVSG vzw Paviljoenstraat 9 1030 Brussel www.vvsg.be
14
Bart Palmaers
[email protected]
VVSG vzw
Uitbouw dienst lokale economie en uniek gemeentelijk loket voor ondernemers Ondersteuning en begeleiding Met dit project wil de VVSG een ondersteunings- en begeleidingpakket aanbieden aan alle Vlaamse lokale besturen die een dienst lokale economie en/of een aanspreekpunt voor ondernemers wensen op te zetten of uit te bouwen. De bedoeling is een begeleiding op maat aan te bieden aan de lokale besturen die hiermee van start wensen te gaan. Het project beoogt de dienstverlening naar ondernemers te verbeteren. Zeventien gemeenten worden over heel Vlaanderen begeleid in een nieuw traject. Elf gemeenten tekenden in voor een vervolgtraject.
Over VVSG De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG vzw) is de ledenorganisatie van de lokale besturen: steden en gemeenten, OCMW’s, politiezones, autonome gemeentebedrijven en andere verzelfstandigde agentschappen, intercommunales en andere interlokale samenwerkingsverbanden. De VVSG heeft drie centrale opdrachten: dienstverlening aan de leden, belangenbehartiging van het lokale bestuursniveau en visieontwikkeling.
Leidraad voor de dienst economie en dienstverlening aan ondernemers Naar aanleiding van de vorige begeleiding van negentien steden en gemeenten heeft de VVSG een leidraad voor de dienst economie en de dienstverlening aan ondernemers uitgebouwd. Deze leidraad vindt u terug op de website van VVSG.
Interesse? Neem contact op met: VVSG vzw Paviljoenstraat 9 1030 Brussel www.vvsg.be Peter Douchy
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Dit project krijgt ook steun van:
15
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Stad Brugge
Digitaal infopunt
16
www.ondernemenderegiobrugge.be omvat: • • • • •
een overzicht van de regionale troeven een overzicht van de economische actoren nieuws, cijfers en statistieken voor en over ondernemers een overzicht van de economisch gerelateerde evenementen in de regio een pandenbestand van de beschikbare bedrijfslocaties in de Brugse regio
Het digitaal infopunt is een koepelwebsite waar ondernemers en kandidaat-investeerders terecht kunnen om de juiste informatie op te zoeken. De website omvat een overzicht van de economische spelers in de regio met uitleg over hun functie. Het gaat hierbij concreet om WVI, MBZ, Voka, Agentschap Ondernemen, bedrijvenorganisatie, … De gemeenten hebben een eigen luik waar ze diverse zaken kunnen voorstellen zoals hun eigen stadsdiensten (bouwvergunningen, leefmilieu, locale economie, …), hun economische activiteiten. Het reeds aangehaalde pandenbestand is één van de blikvangers op de website. Dit bestand moet ondernemers of kandidaat-investeerders de kans geven om, naast de economische informatie, te zien of er interessant vastgoed beschikbaar is om zich te vestigen in de Brugse regio.
www.businessinbruges.be voor buitenlandse investeerders Om het project kenbaar te maken buiten Vlaanderen werd er ook een Engelstalige versie van de website gemaakt. Deze site heeft de bedoeling om buitenlandse investeerders die interesse hebben in de Brugse regio kennis te laten maken met deze omgeving, de economische troeven en alle andere nuttige informatie.
Project gefinancierd door: Resoc Brugge, Stad Brugge, de gemeenten uit de regio zijnde: Blankenberge, Beernem, Damme, Jabbeke, Knokke-Heist, Oostkamp, Torhout, Zedelgem en Zuienkerke, door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en het Agentschap Ondernemen. De Stad Brugge is trekker van het project en staat in voor de opvolging van het project.
Dienst Lokale Economie is hét aanspreekpunt voor ondernemers die een zaak hebben in Brugge of de opstart ervan overwegen. Handelaars en ondernemers kunnen bij het Kmo-loket ook terecht voor de opvolging van hun dossiers of vergunningsaanvragen die lopende zijn bij andere stadsdiensten. Dienst Lokale Economie is bovendien (co-)organisator van tal van economisch gerelateerde evenementen zoals KookEET, Brugse Brunch, Brugse Bedrijvenbeurs, Met belgerinkel naar de winkel, Open Bedrijvendag, BedrijfsAmbassadeur, …
Interesse? Neem contact op met: nicolas bogaert wnd. economisch consulent Stad Brugge Dienst lokale economie Oostmeers 17 8000 brugge T 050 44 46 70
[email protected] www.brugge.be
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Het digitaal infopunt voor ondernemers in regio Brugge is een website die ontwikkeld werd voor ondernemers en kandidaat-investeerders in de regio Brugge.
17
Voka - Kamer van Koophandel
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Lerend netwerk ambtenaren lokale economie VlaamsBrabant 2010
18
Lerend netwerk
Via dit lerend netwerk wil Voka gemeentelijke ambtenaren economie meer vertrouwd maken met het bedrijfsleven om te komen tot een verbeterde dienstverlening aan ondernemingen. Er worden specifieke actieplannen op maat van elke gemeente uitgewerkt om de dienstverlening aan ondernemers te verhogen en zo een gunstiger ondernemersklimaat te bewerkstelligen.
Werksessies Tijdens een eerste werksessie in 2010 zoemden de deelnemers dieper in op de organisatie van een gemeentelijke dienst economie: wat zijn de doelstellingen van deze dienst, welke taken behoren hiertoe, welke plaats geef je de dienst in de gemeentelijke administratie, enz. In verdere werksessies bepaalden de deelnemers elk hun concrete verbeterprojecten om de dienstverlening naar ondernemers van hun gemeente te verhogen. Het meerjaren beleidsplan van elke gemeente of stad en de relatie hiervan met de strategie voor economie werd het centrale thema van de volgende werksessie. Daarnaast kwamen voorbeelden van detailhandelsplannen aan bod, en werd de werking van de Ondernemingsloketten van de Voka - Kamers van Koophandel Leuven en Halle-Vilvoorde toegelicht. In de laatste sessie werd een virtueel netwerk samengesteld van belangrijke contactpersonen uit diverse instellingen of organisaties die de ambtenaren economie dagelijks nodig hebben bij het uitoefenen van hun taken. Er werd ook een community site opgestart van het ‘lerend netwerk ambtenaren lokale economie Vlaams-Brabant’ op de website van Voka. Op de afsluitende studiedag werden de beleidsmensen van alle gemeenten en steden van Vlaams-Brabant uitgenodigd om het traject van dit lerend netwerk en de concrete realisaties te ontdekken. De deelnemende gemeenten en steden kregen een certificaat van ’Ondernemingsvriendelijke gemeente ‘uitgereikt. Zie ook ‘overlegtafels economie’ voor het vervolg van dit initiatief voor ambtenaren.
Over Voka Voka - Kamer van Koophandel wil het meest nabije en invloedrijke professionele netwerk zijn voor ondernemers en leden ondernemingen. Gesteund door de hele Voka organisatie wil ze als een neutrale, private en representatieve speler het vrij ondernemerschap stimuleren en ondersteunen. Het VEV (Vlaams Economisch Verbond) en de acht Vlaamse Kamers van Koophandel (West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Halle-Vilvoorde, Limburg, Antwerpen-Waasland, Kempen, Mechelen en Leuven) vormen samen Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen. Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen, staat voor een netwerk van 17.000 ondernemingen. Het werkt samen met 19 sectoren. Daarmee vertegenwoordigen ze 60 % van de toegevoegde waarde in Vlaanderen en 60 % van de private werkgelegenheid. In totaal gaat het om meer dan 900.000 mensen.
Voka Kamer van Koophandel Leuven Tiensevest 170 - 3000 Leuven T 016 22 26 89
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Een goed opgeleide en structureel ondersteunende gemeentelijke ambtenaar economie is een must voor een ondernemingsvriendelijke gemeente of stad. Daarom schreven maar liefst 23 gemeenten en steden in om hun ambtenaar economie te laten deelnemen aan het Lerend Netwerk dat door de Voka - Kamers van Koophandel Leuven en Halle-Vilvoorde werd opgestart in het najaar van 2009.
19
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
VVSG vzw
Overlegtafels economie
20
De VVSG gaat over heel Vlaanderen een coherent pakket overlegtafels economie aanbieden. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de relatiebeheerders van het Agentschap Ondernemen. Deze relatiebeheerders zijn het aanspreekpunt voor de steden en gemeenten inzake de dienstverlening van het Agentschap Ondernemen. Ook de VVSG heeft voor alle provincies een aanspreekpunt voor zijn dienstverlening.
We onderscheiden twee soorten overlegtafels: • •
Regionale overlegtafels waarbij overleg en ervaringsuitwisseling tussen steden en gemeenten van eenzelfde regio centraal staat. Overkoepelende, thematische overlegtafels op Vlaams niveau. De zes thema’s van de overkoepelende overlegtafels zijn: winkelbeleid, bedrijfshuisvesting, data en processen, stedelijke distributie, horeca en overlegtafel economie.
We voorzien de nodige wisselwerking en afstemming tussen beide soorten overlegtafels en reeds bestaande netwerkinitiatieven.
Over VVSG De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG vzw) is de ledenorganisatie van de lokale besturen: steden en gemeenten, OCMW’s, politiezones, autonome gemeentebedrijven en andere verzelfstandigde agentschappen, intercommunales en andere interlokale samenwerkingsverbanden. De VVSG heeft drie centrale opdrachten: dienstverlening aan de leden, belangenbehartiging van het lokale bestuursniveau en visieontwikkeling.
Aanspreekpunten VVSG Coördinatie en contactpunt Vlaams-Brabant:
[email protected] Contactpunt Oost- en West-Vlaanderen:
[email protected] Contactpunt Antwerpen en Limburg:
[email protected]
Interesse? Neem contact op met:
Stefan Thomas (coördinatie)
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
VVSG vzw Paviljoenstraat 9 1030 Brussel www.vvsg.be
21
Projecten detailhandel UNIZO-Vorming
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Bereikbaarheid als troef voor het kernwinkelgebied
22
Bereikbaarheid van de winkelkern wordt meestal geassocieerd met slechte bereikbaarheid. Maar omgekeerd kan ook. Als de uitstraling van de winkelkern (de mix en de kwaliteit van het aanbod, de beleving, het veiligheidsgevoel in en de aantrekkelijkheid van het centrum) goed is en de mobiele klant meerdere keuzemogelijkheden heeft, dan wordt een goede bereikbaarheid een extra troef voor de winkelkern.
Positief omgaan met bereikbaarheid Voor handelaars in, en gemeentebesturen met, een winkelkern ligt daarin een grote uitdaging. Hoe kunnen ze positief met bereikbaarheid omgaan en het subjectieve bereikbaarheidsgevoel bij hun klanten verhogen? Aan welke informatie heeft de klant daarvoor (en wanneer) nood? Welke maatregelen en data zijn nodig om klanten te overtuigen van een goede bereikbaarheid van de winkelkern?
Over UNIZO-Vorming UNIZO-Vorming verenigt zelfstandige ondernemers in de gemeente en is een “middenveldorganisatie” voor ondernemers, die opkomt voor hun belang, hen informeert en netwerkkansen biedt. UNIZOVorming vertrekt vanuit het beroep en de beroepscultuur, de maatschappelijke verantwoordelijkheid voor collega’s en stakeholders en de inzet van de ondernemers voor een kwaliteitsvolle samenleving.
Bereikbaarheidsprofiel De eerste doelstelling is samen met de ondernemers(vereniging) en beleidsmakers een bereikbaarheidsprofiel van de winkelkern op te stellen en alle mogelijke mobiliteitsinformatie met betrekking tot de bereikbaarheid van de winkelkern in al zijn facetten te verzamelen.
Impact openbare werken en evenementen verminderen
De documenten die in de loop van het project ontwikkeld worden, worden gebundeld in één instrumentarium onder de titel “Bereikbaarheid als troef voor het kernwinkelgebied”. Dit instrumentarium wordt ter beschikking gesteld van alle Vlaamse gemeenten, ondernemersverenigingen en andere geïnteresseerden die willen werken rond dit thema via het www.ondernemingsvriendelijkegemeente.be, en kan als basis dienen voor aanvullingen met goede praktijkvoorbeelden. Met dit project willen we bereiken dat de bereikbaarheid van een winkelkern niet meer als een mobiliteitsprobleem, maar als een troef voor de kern bekeken wordt.
Interesse? Neem contact op met: UNIZO-Vorming Spastraat 8 1000 Brussel www.unizo.be Els Cools Adviseur mobiliteit T 02 238 05 80
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Daarna onderzoeken we de impact die openbare werken en evenementen op de (bereikbaarheid) van de winkelkern hebben en willen we tot inzicht komen hoe de eventuele negatieve impact kan verminderd worden. Vervolgens proberen we het subjectieve bereikbaarheidsgevoel van de winkelkern op klanten te verhogen met een actie- en communicatietraject.
23
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Stebo vzw
Buzz en Business
24
Het nieuwe winkelen vorm geven Buzz en Business heeft dan ook als hoofddoelstelling ‘het nieuwe winkelen’ vorm te geven voor kleinhandelaars en dit juist als opportuniteit in te zetten in een kernversterkend beleid. Het project heeft drie foci in opstartfase om het nieuwe winkelen in handelskernen voor kleinhandelaars vorm te geven.
Nieuwe media Vooreerst wordt een model uitgewerkt dat de kleinhandelaar een leidraad geeft hoe zij nieuwe media kunnen inzetten in hun marketingmatrix, en hoe ze dit als handelskern op elkaar kunnen afstemmen en door synergie laten versterken. Hoe creëer je Buzz als handelaar en handelskern en hoe zet je dit in in uw promotiestrategie?
Ontwikkelen van een App Daarnaast wordt een App ontwikkeld op handelskernniveau die de verschillende handelszaken georefereert, gemeenschappelijke activiteiten weergeeft, individuele acties/promoties weergeeft, … Van deze App wordt ook een ontwikkeldraaiboek voor Apps op handelskernniveau opgesteld om andere gemeenten of handelskernen op weg te helpen.
Webshopmodel voor kleinhandelaars In samenwerking met Ondernemerscentrum Kortrijk (OCK) wordt een webshopmodel ontwikkeld voor kleinhandelaars. OCK ontwikkelt dit voor kleinhandelaars in West-Vlaanderen. Na de overdracht van het model ontwikkelt Stebo dit door naar een webshop op handelskernniveau zodat de handelskern als het ware een digitale supermarkt wordt. Buzz en Business wordt ontwikkeld en uitgevoerd in Heusden-Zolder en Genk. Bijgevolg zijn Genk en Heusden-Zolder actieve partners van het project.
Over Stebo vzw Stebo vzw is een dienstenorganisatie die vernieuwende projecten en diensten ontwikkelt en uitvoert in het kader van samenlevingsopbouw en socio-economische streekontwikkeling in Limburg. Stebo is actief op vijf domeinen: buurtopbouwwerk, wonen, tewerkstelling, duurzaam energiebeheer en ondernemen. Stebo is ervan overtuigd dat sterke ondernemers zorgen voor sterke buurten. Daarom willen we ondernemers door collectieve vorming inzicht verschaffen in de werking en de mogelijkheden van het sociale weefsel en dat de ontwikkeling van hun handelszaak en de van de omgeving hand in hand gaan.
Interesse? Neem contact op met: Stebo vzw Jaarbeurslaan 25 3600 Genk T 089 32 95 30 www.stebo.be Frank Maleszka
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
De detailhandel dreigt de vitrine en de toonzaal te worden van de webshops en het mobiele winkelen. Daarnaast dreigt de detailhandel de trein van de nieuwe media en haar mogelijkheden te missen.
25
Ondernemerscentra West-Vlaanderen
Commerciële innovatie Gun uw handelaars een blik op de toekomst!
Handelaars zijn de drijvende kracht van een gemeente, de motor van een lokale economie. Maar een bloeiende handelszaak uitbouwen vraagt veel inzet en creativiteit. Om de handelaar hierbij zo goed mogelijk te ondersteunen, werd het traject ‘Commerciële innovatie’ ontwikkeld. Het traject bestaat uit drie individuele contactmomenten met een innovatiecoach en een creativiteitsoefening. Aan de hand van trends zoals het nieuwe winkelen, vergrijzing, globalisering en omgaan met de multiculturele samenleving, worden door de handelaar innovatieve ideeën bedacht en door een innovatiecoach verder uitgewerkt in een inspiratie-doeboek met acties op korte en middellange termijn. Bijna 600 handelszaken, verspreid over meer dan 45 kernen in WestVlaanderen, konden reeds in dit project instappen met vaak verrassende resultaten, gaande van de creatie van een doe-het-zelf garage tot het implementeren van QR-codes in de etalage. Een aantal van die handelaars worden via een opvolgingstraject verder begeleid op het vlak van een aantal specifieke thema’s voor hun onderneming.
Over Ondernemerscentra West-Vlaanderen Vijf jaar nadat het Ondernemerscentrum Kortrijk zijn deuren opende, gaan in 2012 drie gloednieuwe ondernemerscentra voluit van start. De ondernemerscentra van Ieper, Oostende en Roeselare zullen elk een eigen, lokale, kernversterkende werking hebben en als knooppunt in hun regio functioneren voor alles wat met ondernemerschap en creativiteit te maken heeft. Daarnaast opereren ze samen in één provinciaal netwerk onder de naam ‘Ondernemerscentra West-Vlaanderen’.
Er wordt telkens nauw samengewerkt met de steden en gemeenten, die het instrument kunnen aangrijpen als een middel om kernversterkend te gaan werken; sterkere handelszaken zorgen immers voor een bloeiend handelscentrum. Naast het standaardtraject voor de individuele handelszaak wordt ook ingespeeld op de nood aan overleg en concrete acties per sector. Zo worden voor de sectoren wellness, voeding, toerisme, buurtwinkels en de boekensector trajecten op maat uitgewerkt. Telkens worden een 8-tal ondernemers eerst individueel bevraagd over de sterktes en zwaktes van de sector waarin ze actief zijn, waarna een reeks van collectieve workshops volgt waarin innovatieve ideeën worden bedacht. Concrete acties die daaruit voortvloeien, worden gecoördineerd en ondersteund door de ondernemerscentra en de betrokken federaties. Tenslotte wordt de methodiek via een pilootproject ‘Commerciële innovatie Vlaanderen’, in nauwe samenwerking met Agentschap Ondernemen en UNIZO, getest in een aantal steden en gemeenten buiten West-Vlaanderen. Commerciële innovatie wordt voor 40% gesubsidieerd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en voor 45% Vlaanderen en wordt ondersteund door de deelnemende steden en gemeenten en RESOC’s. 26
Interesse? Neem contact op met: Wouter Depuydt
[email protected] T 0485 83 10 11 www.commercieleinnovatie.be
Ondernemerscentra West-Vlaanderen Winkelstraat op stelten Het project Innoverende straat, dat is gegroeid vanuit Commerciële innovatie, is een uniek samenwerkingsverband tussen UNIZO WestVlaanderen, het Innovatiecentrum West-Vlaanderen, de vijf RESOC’s en de Ondernemerscentra West-Vlaanderen. Het project stimuleert handelaars in eenzelfde handelszone om de handen in elkaar te slaan en acties op te zetten voor een sterker handelscentrum. Samenwerken zorgt immers voor een verhoogde dosis creativiteit, die erg belangrijk is om problemen te voorkomen en in te spelen op opportuniteiten. De handelaars doorlopen collectief drie fases, telkens onder de vakkundige begeleiding van een innovatiecoach, om uiteindelijk tot één of meerdere innovatieve acties te komen die in samenwerking met UNIZO worden uitgewerkt. Ondertussen werd het project al in 22 handelszones uitgevoerd, met succesvolle resultaten zoals het bestickeren van de leegstaande handelspanden in de handelskernen van De Haan-Wenduine of ‘Beveren bruist!’, een gezamenlijke actie van alle handelaars uit de kern van Beveren.
Over Ondernemerscentra West-Vlaanderen 5 jaar nadat het Ondernemerscentrum Kortrijk zijn deuren opende, gaan in 2012 drie gloednieuwe ondernemerscentra voluit van start. De ondernemerscentra van Ieper, Oostende en Roeselare zullen elk een eigen, lokale, kernversterkende werking hebben en als knooppunt in hun regio functioneren voor alles wat met ondernemerschap en creativiteit te maken heeft. Daarnaast opereren ze samen in één provinciaal netwerk onder de naam ‘Ondernemerscentra West-Vlaanderen’.
Interesse? Neem contact op met: Jitske Leroy
[email protected] T 0489 87 14 16 www.innoverendestraat.be
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Innoverende straat
27
VVSG vzw
Geïnspireerd winkelbeleid in dialoog De VVSG wil de steden en gemeenten de mogelijkheid bieden om in dialoog te treden met een aantal belangrijke economische actoren zoals projectontwikkelaars, retailers, vastgoedactoren, …. Hiertoe wordt een platform opgericht ( juni 2012), naar analogie met het Nederlandse Platform Binnenstadsmanagement. Daarnaast biedt dit platform ook een opportuniteit voor lokale uitvoerders en beleidsmakers om met elkaar van gedachten te wisselen over kernversterkend winkelbeleid in al zijn facetten: visie, strategieën, organisatiestructuur en financiering, operationalisering, monitoring, etc.
Over VVSG De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG vzw) is de ledenorganisatie van de lokale besturen: steden en gemeenten, OCMW’s, politiezones, autonome gemeentebedrijven en andere verzelfstandigde agentschappen, intercommunales en andere interlokale samenwerkingsverbanden. De VVSG heeft drie centrale opdrachten: dienstverlening aan de leden, belangenbehartiging van het lokale bestuursniveau en visieontwikkeling.
Interesse? Neem contact op met:
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
VVSG vzw Paviljoenstraat 9 1030 Brussel www.vvsg.be
28
Bart Palmaers
[email protected]
Ondernemerscentra West-Vlaanderen Uit het project ‘Commerciële Innovatie’ bleek dat veel handelaars vragen hebben over de mogelijkheden van het internet, het nieuwe winkelen en hoe daarmee om te gaan. Aangezien online winkelen een duidelijke groeimarkt is, werd met het WinkelWeb West-Vlaanderen een project ontwikkeld dat de handelaars moet begeleiden bij het ontdekken van de kansen en de impact van online ‘aanwezigheid’ en hen helpt bij de technische en logistieke aspecten van e-commerce. Het project bestaat uit drie pijlers: •
•
•
Ontwikkeling van een interactieve, digitale tool waarop handelaars hun aanwezigheid op het web kunnen uitbouwen. Dit gaat van het eenvoudig toevoegen van openingsuren en een foto aan hun pagina tot het opzetten van een volledige webshop. Sensibilisering en begeleiding van handelaars. Er wordt in elke deelnemende stad een infoavond over het Winkelweb georganiseerd, een netwerksessie over ‘het nieuwe winkelen’ en een aantal collectieve workshops over drie thema’s: de basisprincipes van een goede website, omgaan met social media (online en offline) en het uitwerken van een productcataloog. Voor een 40tal handelaars die een volledige webshop willen bouwen, wordt individuele begeleiding voorzien via het Innovatiecentrum WestVlaanderen. Creatie van een logistiek platform voor handelaars die een volledige webshop op touw willen zetten. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de sociale werkplaats Mariasteen, die over de nodige logistieke expertise en faciliteiten beschikt.
Via deze drie pijlers wil Winkelweb West-Vlaanderen aan detailhandelaars uit West-Vlaanderen objectieve en begrijpelijke antwoorden bieden op hun vragen rond online winkelen. Het project werd goedgekeurd binnen de oproep ‘Ondernemingsvriendelijke Gemeente 2011’ van het Agentschap Ondernemen. De promotor daarbij is het ondernemerscentra West-Vlaanderen met als copromotoren het Innovatiecentrum West-Vlaanderen en vzw Mariasteen. Partners bij het project zijn de steden en gemeenten Ieper, Roeselare, Kortrijk, Oostende, Brugge, Harelbeke, Kuurne, Wevelgem, Zwevegem, Poperinge en Menen, Agentschap Ondernemen, POM en de Provincie West-Vlaanderen.
Over Ondernemerscentra West-Vlaanderen 5 jaar nadat het Ondernemerscentrum Kortrijk zijn deuren opende, gaan in 2012 drie gloednieuwe ondernemerscentra voluit van start. De ondernemerscentra van Ieper, Oostende en Roeselare zullen elk een eigen, lokale, kernversterkende werking hebben en als knooppunt in hun regio functioneren voor alles wat met ondernemerschap en creativiteit te maken heeft. Daarnaast opereren ze samen in één provinciaal netwerk onder de naam ‘Ondernemerscentra West-Vlaanderen’.
Interesse? Neem contact op met: Annelien Vanessche
[email protected] T 0485 080 210 www.hetwinkelweb.be
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Winkelweb
29
CityDepot vzw
CityDepot
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
CityDepot is de eerste organisatie in Vlaanderen die effectief stappen zet om de belevering van binnensteden milieuvriendelijker, duurzamer maar vooral ook efficiënter te organiseren. Leveranciers moeten niet langer in het drukke stadscentrum zijn, maar kunnen voortaan met hun goederen terecht bij CityDepot, de voordeur van de handelaars aan de rand van de stad.
30
Missie De missie van CityDepot kan als volgt worden samengevat: “Aanbod en ontwikkeling van diensten voor handelaars, opgebouwd rond de regie en de verduurzaming van stedelijke belevering, met het oog op (winkel-) kernversterking van binnensteden.”
Nieuwe voordeur CityDepot pakt de belevering van binnensteden op een unieke manier aan. Het principe is simpel! Samen met de lokale handelaars wordt beslist om goederen voortaan niet meer aan de eigen voordeur te laten afleveren, maar aan een gezamenlijke, nieuwe voordeur in de stadsrand. Van daaruit wordt de aflevering van de producten met bestemming binnenstad georganiseerd en dit gebundeld, groen, veilig, en volledig op maat en in regie van de handelaar.
Niets dan voordelen De voordelen spreken voor zich. Minder vrachtwagens in de binnenstad, een aangenamer winkelklimaat, een verbeterde stedelijke leefbaarheid. Handelaars kunnen zich nog meer richten op hun zaak want hebben de mogelijkheid om hun aanlevering perfect in te plannen wanneer het hèn uitkomt. Leveranciers vermijden de binnenstad en moeten niet langer rekening houden met vensteruren, laad- en loszones, ... Zij kunnen met hun leveringen immers de hele dag terecht bij CityDepot.
Over CityDepot Bijzonder aan CityDepot is dat het concept samen met de stad Hasselt en de lokale handelaars op de tekentafel is uitgewerkt. Dit resulteerde in de oprichting van de VZW CityDepot begin mei 2011. Het is deze VZW die het ontwikkelde concept operationaliseert. Vooreerst in Hasselt maar met een duidelijke Vlaamse missie en ambitie om ook andere steden te overtuigen om hun belevering binnen het CityDepot-model te gaan organiseren. CityDepot geniet hierbij naast de operationele steun van diverse partners, de financiële steun van de stad Hasselt en het Agentschap Ondernemen.
Inspiratie voor steden
Praktische stappen CityDepot wendt haar ervaring aan om vandaag reeds samen met stadsbesturen en handelaars praktische stappen te zetten in de richting van een betere stedelijke belevering. Voor aspirant-steden wordt het CityDepot-concept “afgemeten” aan de eigen lokale situatie: via een beperkte voorstudie wordt een bevoorradingsprofiel opgemaakt en wordt het financieel en operationeel model uitgetekend dat als basis kan dienen voor een eigen CityDepot servicepunt.
Interesse? Neem contact op met: Mary-Ann Smits Dienst Economie - Stad Hasselt Groenplein 1 3500 Hasselt T 011 239341 www.hasselt.be
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Via de uitbouw van haar startlocatie in Hasselt werkt CityDepot het komende anderhalf jaar aan een draaiboek als houvast voor andere steden, om hun belevering op basis van het CityDepot-model te organiseren. Steden hoeven echter niet te wachten en zijn steeds welkom om CityDepot in Hasselt te bezoeken waarbij ervaringen van handelaars en de stad gedeeld kunnen worden.
31
Voka - Kamer van Koophandel AntwerpenWaasland
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Project innovatieve retail 1 & 2
32
Nieuwe opportuniteiten voor de kern, vernieuwende winkelconcepten, technologieën, marketingvormen enz. worden uitgetest op toepasbaarheid en effectiviteit. De proeftuin bestaat uit de kernwinkelgebieden van stad Antwerpen, gemeente Beveren, stad Sint-Niklaas en stad Lokeren.
In het voorjaar ‘12 worden de volgende initiatieven georganiseerd: 1. Een slotconferentie: Op 4 juni wordt een conferentie georganiseerd rond de problematiek van vernieuwing in detailhandel. Experts worden afgewisseld met praktijkgetuigenissen en voorstelling van de resultaten van het project door de deelnemende lokale besturen en handelaars.
Over Voka – Kamer van Koophandel AntwerpenWaasland De Antwerps-Wase Kamer telt ruim 3.000 leden en is actief op het gebied van netwerking, belangenbehartiging en dienstverlening. De Antwerps-Wase Kamer maakt deel uit van de alliantie Voka - Vlaams netwerk van ondernemingen, dat meer dan 16.000 bedrijven, 65% van de private werkgelegenheid en 66% van de toegevoegde waarde vertegenwoordigt in Vlaanderen en Brussel.
2. Een witboek: Alle (proef)acties worden gebundeld in een boek dat door handelaars, verenigingen, steden en gemeenten gebruikt kan worden om inspiratie op te doen en nieuwe mogelijkheden te ontdekken. Voor elke actie zal de toepasbaarheid nauwkeurig worden besproken voor de verschillende types van handelskernen.
De Voka-alliantie groepeert het Vlaams Economisch Verbond en de acht regionale Kamers van Koophandel.
3. De website www.innovatieveretail.be: Op innovatieveretail.be kan u nu al meer lezen over de geïmplementeerde acties, vernieuwende winkelconcepten ontdekken en alles te weten komen over nieuwe marketingvormen, e-commerce en social media.
Interesse? Neem contact op met:
4. Gastsprekersessies: De projectuitvoerders en deelnemers zijn ook steeds bereid om rond de problematiek te spreken op infosessies en vergaderingen.
In januari ‘12 ging Innovatieve retail 2 van start. In het kader van dit vervolgproject gaat de Antwerps-Wase Kamer in stad Antwerpen, gemeente Kapellen, stad Sint-Niklaas en stad Lokeren enerzijds op zoek naar nieuwe financieringsmodellen voor een kernversterkend winkelbeleid; anderzijds worden vernieuwende initiatieven uitgewerkt voor de optimalisatie van het detailhandelsaanbod (aanpakken leegstand, verbeteren uitstraling, aantrekken innovatieve winkelconcepten). Ook dit project kan op de voet gevolgd worden op: www.innovatieveretail.be.
Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland Markgravestraat 12 2000 Antwerpen www.voka.be/antwerpenwaasland Kim Mampaey T 03 232 22 19
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Met “Innovatieve retail 1” wil Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland handelaars, verenigingen, steden en gemeenten nieuwe mogelijkheden aanreiken om hun handelskernen en individuele handelszaken beter te positioneren en promoten bij het ruime publiek.
33
Stad Turnhout en Stad Mechelen
Startersacademie winkelincubatoren
De stad Turnhout en de stad Mechelen dienden in samenwerking met het Innovatiecentrum van de provincie Antwerpen, UNIZO AntwerpenMechelen, UNIZO Kempen, de Stad Leuven en UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel het dossier ‘Startersacademie – Winkelincubatoren’ bij het Agentschap Ondernemen in, en kregen een subsidie van € 301.000. Elke leefbare stad heeft nood aan een aantrekkelijk winkelcentrum met een aanbod aan winkels en horeca dat divers is en afgestemd op de noden van de consument. Er moet een gunstig ondernemersklimaat zijn dat maakt dat handelszaken kunnen bloeien en uitgroeien. Kernversterkend beleid en goed ondernemerschap creëren win-win situaties, zowel voor de stad als voor de individuele ondernemer. Helaas zijn er verschillende knelpunten die dit belemmeren: hoge falingsgraad bij starters, leegstand van winkelpanden, een verschraling van het aanbod aan winkels. Concreet willen Turnhout en Mechelen optreden als regulator op de markt van handelspanden, waar mogelijk in samenwerking met projectontwikkelaars en makelaars. Er wordt een bemiddelende rol opgenomen tussen eigenaars van handelspanden en kandidaat-huurder die zich met een winkel in het centrum van de binnenstad willen vestigen. Een winkelincubator is een handelspand waar één of verschillende starters zich aan gunstige tarieven kunnen vestigen en de nodige begeleiding krijgen in het dagelijks runnen van hun zaak door de ondernemersverenigingen.
Volgende fasen zijn voorzien in het project: •
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
•
34
• • • • •
Opmaak haalbaarheidstudie en business plan voor de winkelincubatoren Opmaak voorstel marketing en branding van de winkelincubatoren Samenwerkingsovereenkomsten met makelaars en projectontwikkelaars Gesprekken met eigenaars van leegstaande handelspanden: problematiek in kaart brengen per pand en strategie voor aanpak impasses Ontwikkeling strategie voor actieve prospectie nieuwe winkels en handelszaken Opmaak argumentarium voor potentiële investeerders Opstart innovatietraject voor gevestigde winkeliers
Stad Turnhout en Stad Mechelen Stad Mechelen is de bedenker van het concept van de winkelincubatoren. Het projectidee werd verder uitgewerkt i.s.m. de stad Turnhout en de stad Leuven en ingediend bij het Agentschap Ondernemen. Het project wordt begeleid door de dienst Economie van de stad Mechelen en de stad Turnhout.
Interesse ? Neem contact op met: Stad Turnhout Campus Blairon 200 2300 Turnhout www.turnhout.be Melanie Ryckaert T 014 44 33 60
[email protected]
UNIZO-Vorming Winkelmonitor – meet de polsslag van uw handelscentrum Het handelscentrum van een stad wordt beïnvloed door heel wat interne en externe factoren: de lancering van een leegstandssubsidie, de organisatie van een evenement, een nieuw shoppingcentrum in een buurgemeente, ... Welke invloed hebben deze gebeurtenissen op de evolutie van het handelscentrum of andere winkelgebieden in uw stad? Met de winkelmonitor kan de polsslag van uw handelscentrum en de andere winkelgebieden gemeten worden. De evolutie wordt continu gemonitord. De winkelmonitor wordt gevoed met twee elementen: cijfergegevens (rond leegstand, aantal handelszaken, branchemix, passantentelling) en waarnemers (ondernemers uit het gebied) die 3-maandelijks digitaal een bevraging invullen. Het resultaat is een grafisch overzicht van dé toestand van het handelscentrum. Door koppeling met een gebeurtenissentijdslijn, kunnen verklaringen worden gezocht voor evoluties. Leuven en Roeselare treden op als pilootsteden.
Innovaties in belevering van (handels)ondernemingen in binnensteden Rond de problematiek van belevering lopen heel wat projecten en onderzoeken. Zij komen allemaal tot één gemeenschappelijke bevinding: als je nieuwigheden rond innovatieve belevering wil invoeren, moet je de betrokken handelaars/ondernemers meenemen in het verhaal. UNIZO-Vorming werkt een begeleidingsmethodiek uit die ondernemers en steden in staat stelt innovatieve, structurele oplossingen te geven aan de beleveringsproblematiek in (delen van) de binnenstad. Dit project wordt uitgevoerd in Kortrijk en Mechelen.
De unieke winkelstraat Met dit project willen we de discussie openen rond ‘de nieuwe winkelstraat’. Geen typische A-locatie die intussen in elke stad of grote gemeente een identieke kopie wordt. De toekomst is aan de winkelstraat ‘met een smoel’: verrassend, creatief, een laboratorium, een mengelmoes van kleuren, producten, kwaliteiten en mensen. De opzet van dit deelproject is om de succes- en faalfactoren te detecteren van winkelstraten die niet tot de A-locatie behoren en daaraan een instrumentarium aan te reiken om dergelijke unieke winkelstraten met potentie te dynamiseren. Het onderzoek loopt momenteel in een aantal unieke winkelstraten.
Over UNIZO-Vorming UNIZO-Vorming verenigt zelfstandige ondernemers in de gemeente en is een “middenveldorganisatie” voor ondernemers, die opkomt voor hun belang, hen informeert en netwerkkansen biedt. UNIZOVorming vertrekt vanuit het beroep en de beroepscultuur, de maatschappelijke verantwoordelijkheid voor collega’s en stakeholders en de inzet van de ondernemers voor een kwaliteitsvolle samenleving.
Interesse? Neem contact op met: Winkelmonitor Pieter-Jan Haesen T 02 238 06 39
[email protected] Innovaties in belevering Els Cools T 02 238 05 80
[email protected] Unieke winkelstraat Bart Wallays T 02 238 04 43
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Stadia
35
VVSG
Ondersteuning en begeleiding van lokale besturen bij het uitwerken van een buurtwinkelbeleid De VVSG wil steden en gemeenten aanmoedigen om werk te maken van een beleid rond buurtwinkels. Goede praktijken worden verzameld en ontsloten met betrekking tot lokaal buurtwinkelbeleid. Momenteel begeleidt de VVSG acht lokale besturen bij het uitwerken van een buurtwinkelproject. De ervaringen uit deze buurtwinkelprojecten zijn gebundeld in een Praktijkgids Buurtwinkelbeleid.
Over VVSG De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG vzw) is de ledenorganisatie van de lokale besturen: steden en gemeenten, OCMW’s, politiezones, autonome gemeentebedrijven en andere verzelfstandigde agentschappen, intercommunales en andere interlokale samenwerkingsverbanden. De VVSG heeft drie centrale opdrachten: dienstverlening aan de leden, belangenbehartiging van het lokale bestuursniveau en visieontwikkeling.
Interesse? Neem contact op met:
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
VVSG vzw Paviljoenstraat 9 1030 Brussel www.vvsg.be
36
Leen Vandermeeren
[email protected]
Stad Ronse
Handel met kennis van zaken De vier steden in de Vlaamse Ardennen slaan samen met UNIZO de handen in elkaar Kleine steden en grote gemeenten hebben nood aan een eigen handelsbeleid. Het wordt steeds moeilijker om als kleine stad een florerend winkelcentrum in stand te houden. De vragen die hier rijzen zijn: • • • • •
Hoe kunnen we ons positioneren tegenover de nabijgelegen centrumstad? Hoelang kunnen we de buurtwinkel in de deelgemeente in leven houden? Waarom vestigen die ketens zich toch altijd aan de rand van een stad terwijl ze in de centrumsteden voor het centrum kiezen? Hoe kunnen we die ‘trekkers’ overtuigen om naar het handelscentrum te komen? Hoe kunnen we de leegstand in onze winkelstraten tegengaan?
Dit project kwam tot stand dankzij de steun van het Agentschap Ondernemen. Mede-uitvoerders in dit project: • •
Stad Oudenaarde, stad Geraardsbergen en stad Zottegem UNIZO
Partners in dit project: • • •
Economische Raad voor OostVlaanderen ( EROV) Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten ( VVSG) Streekoverleg voor Zuid-Oost Vlaanderen ( Resoc)
De nood aan creativiteit, innovatie, kennisuitwisseling en financiële ondersteuning omtrent handelsbeleid in kleine steden en grote gemeenten is dringend nodig zoniet zullen sommigen deze strijd verliezen.
Interesse? Neem contact op met: Stad Ronse Veronique De Wulf 9600 Ronse T 055 232 729
[email protected]
Projecten ondernemersvriendelijke gemeente
Daarom gingen de vier steden van de Vlaamse Ardennen: Ronse, Oudenaarde, Geraardsbergen en Zottegem, de uitdaging aan om elk een probleem of vraagstuk rond hun handelscentrum of periferie naar voor te schuiven waarrond ze de afgelopen twee jaar hebben gewerkt. De uitvoering gebeurde niet alleen door die steden, maar wel in samenwerking met de buurtsteden en in samenwerking met UNIZO. Ze hebben samen een proces doorlopen van analyse, brainstorm en actieprogramma. Dit proces werd ondersteund en begeleid door BRO. Naar aanleiding van dit project, wordt een congres georganiseerd dat zich richt naar alle ambtenaren lokale economie, schepencolleges, provincieraadsleden, etc.
37
Over volgende projecten vindt u meer informatie op www.ondernemingsvriendelijkegemeente.be Project
Initiatiefnemer
LEAN!
Leiedal
Actie voor Starters - immaterieel II
Provincie WVL
Voka
Actie voor Starters - immateriële component
Provincie WVL
Lerend Netwerk Ambtenaren Lokale Economie Vlaams-Brabant Ondernemingsvriendelijke Kempen
stad Geel
Actieplan Open Bedrijvendag
VVSG
VVSG
Administratieve vereenvouding op provinciaal niveau
Provincie Limburg
Ondersteuning en begeleiding van lokale besturen bij geïntegreerde aanpak implementatie Europese dienstenrichtlijn ten bate van alle ondernemers
Benchmarking en coachingprojecten tussen gemeenten
Voka
VVSG
Bereikbaarheid als troef van het kernwinkelgebied
UNIZO Vorming
Ondersteuning en begeleiding van lokale besturen bij het uitwerken van een buurtwinkelbeleid OOG
Stad Gent -
Buzz en Business
Stebo
Overlegtafels Economie
VVSG
Cadeaubonautomaat en E-shop
Gemeente Mol
CityDepot, duurzame stedelijke distributie
Stad Hasselt
Regionaal Economisch Loket op maat van de regio Oostende
Economisch Huis Oostende
Creatieve Commerciële Clusters
UNIZO WVL
Digitaal Infopunt voor (startende) ondernemers
Stad Brugge
Regionaal Economisch Loket op maat van de regio Oostende - 2
Economisch Huis Oostende VOKA
Digitale dienstverlening voor ondernemers in de gemeente
UNIZO - Vorming
Ruimte voor ondernemen en integraal vergunningsaccountmanagement
Stad Gent
Screening van de gemeentelijke dienstverlening
UNIZO - Vorming
Eén loket voor ondernemers in Gent eLINK
Stad Mechelen
Stad Gent
E-link voor kmo’s
Stad Mechelen
Sfeergebieden in centrum Gent - extra kansen voor speciaal zaken en unieke winkels
Geïnspireerd winkelbeleid in dialoog
VVSG
STADIA
UNIZO-Vorming
Geïntegreerde aanpak minder hinder bij openbare werken
VVSG
Startersacademie -winkelincubatoren
Stad Turnhout VVSG
Gemeentelijke dienstverlening voor ondernemers
UNIZO - Vorming
Uitbouw dienst lokale economie en gemeentelijk aanspreekpunt voor ondernemers
Handel met Kennis van Zaken
Stad Ronse
VVSG
Handleiding Lokale Economie
UNIZO
Uitbouw dienst lokale economie en uniek gemeentelijk loket voor ondernemers
Harmonisering en kwaliteitsverhoging van lokale reglementen binnen het beleidsdomein economie
VVSG
Uitbouw van een kenniscentrum voor centrummanagement en distributiebeleid
UNIZO- Vorming
Uitbouw van een uniek bedrijvenloket
Gemeente Mol
Uniek Ondernemersloket Kortrijk
Stad Kortrijk
Uniek Ondernemersloket Kortrijk - fase 2
Stad Kortrijk
VESTA 2
Voka
Voorbereiding fiscaal beleid lokale besturen
VVSG
WinkelWeb West-Vlaanderen
Kortrijks Ondernemerscentrum
Harmonisering van gemeentelijk economisch beleid en regelgeving via uitwisseling en afstemming
VVSG
Innovatie Bovenlokale Retail (IBR)
Voka
Innovatieve Retail II
Voka
Ken uw gemeente, ken uw bedrijven en hun vertegenwoordigers
VVSG
Laureaat Ondernemende Gemeente
UNIZO
38
Colofon
© 2012, Agentschap Ondernemen, Koning Albert II-laan, 35, bus 12, 1030 Brussel. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of enig andere manier, zonder de schriftelijke toestemming van het Agentschap Ondernemen. Projecten OndernemingsVriendelijke Gemeente is een uitgave van: Agentschap Ondernemen, Koning Albert II-laan 35 bus 12 1030 Brussel T 0800 20 555
[email protected] www.agentschapondernemen.be D/2012/3241/060 Disclaimer: Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Het Agentschap Ondernemen streeft de grootst mogelijke zorg na bij het inwinnen en verspreiden van informatie. Het Agentschap Ondernemen en het Departement Bestuurszaken kunnen echter niet aansprakelijk worden gesteld voor enige schade die rechtstreeks of onrechtstreeks zou voortvloeien uit de acties die op basis van de gegevens uit deze uitgave worden ondernomen.
39
Relatiebeheerders voor gemeenten bij het Agentschap Ondernemen Antwerpen Femke Mortier Nancy Lambrechts
T 03 260 87 13 T 03 260 87 39
Limburg Erik Dieussaert Annemie Colla
T 011 29 20 72 T 011 29 20 54
Oost-Vlaanderen Gonda De Smedt
T 09 267 40 50
Vlaams-Brabant Mieke Houben Bart Vercruysse
T 016 31 10 59 T 016 31 10 66
West-Vlaanderen Roel Jacobus
T 050 32 50 54
Leslie De Voogt
T 050 32 50 43
www.agentschapondernemen.be
[email protected] Bel gratis 0800 20 555