PROJECTBESCHRIJVING SAMEN ÉÉN Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016
Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 Deze projectbeschrijving wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op www.cultuurschakel.nl/coh voor de nieuwste versie. Hierbij treft u een projectbeschrijving: • waarmee u een project van 6-8 lessen van 45 min. kunt uitvoeren; • waarin veel ruimte is voor uw eigen inbreng; • waarop u uw lesvoorbereidingen kunt baseren. De structuur van de projectbeschrijving is gebaseerd op het doorlopen van het creatief proces. Na de introductie van het project oriënteert de leerling zich op de inhoud van het thema en doorloopt drie deelopdrachten waarin de leerling steeds onderzoekt, uitvoert, presenteert en evalueert. Bij elke stap van het creatief proces zijn reflectievragen geformuleerd. Maak hieruit een keuze of formuleer zelf passende vragen.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
2
SAMEN ÉÉN 1. Introductie van het project Het project kan op verschillende manieren worden geïntroduceerd:
Een bezoek aan een professionele dansvoorstelling, waarin groepschoreografieën en solo’s voorkomen. Nodig een danser of choreograaf uit die vertelt over de beroepspraktijk. Besteed aandacht aan choreografieën, repeteren, dansstijlen en manieren van uitvoeren; solo’s, allemaal tegelijk bewegen, asynchroon dansen. Overleg met de danser/choreograaf over de gewenste invulling. De danser of choreograaf kan ook betrokken worden bij het filosofisch gesprek.
2. Oriëntatie 2.1. Het filosofisch gesprek Voer met de leerlingen een filosofisch gesprek over identiteit aan de hand van (een aantal van) de volgende vragen: Voer met de leerlingen een filosofisch gesprek over identiteit aan de hand van (een aantal van) de volgende vragen:
Kun je in een dans iets van de identiteit van de danser zien? Hoe dan? Heb je talent nodig om te dansen? Kan een danser een bepaalde stijl hebben? Wanneer heb je een bepaalde stijl? Waaraan kun je dat zien? Kun je met dans je stijl laten zien? Is stijl noodzakelijk bij dans? Kun je meer dan één stijl hebben? Kun je zomaar van stijl wisselen? Is ongelijk dansen minder knap dan gelijk dansen? Kun je altijd jezelf zijn in een groep? Is stijl belangrijk om bij een groep te horen? Wie bepaalt of jij bij een bepaalde groep hoort of niet? Kun je als deelnemer van een groep je identiteit in een dans kwijt (of kan dat alleen in een solo)?
N.B.: de dansprofessional kan bij het gesprek uitgenodigd worden of eventueel het filosofisch gesprek leiden.
2.2. Oriëntatie op het thema Bekijk enkele filmpjes waarin dansers in een groep hetzelfde doen en filmpjes waarin juist ieder iets anders doet: 1. Prisons flashmob ‘Michael Jackson’s song’: https://www.youtube.com/watch?v=9OawiTae0bA 2. Tetris door De Dansers: https://www.youtube.com/watch?v=YcFvm4z6wFM
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
3
3. Diverse andere filmpjes
Reflectievragen Oriëntatie SAMEN ÉÉN
Wat vind je mooier om naar te kijken: dansers die allemaal hetzelfde doen of dansers die allemaal op een andere manier dansen? Waarom vindt je dat?
In welke situaties bewegen mensen nog meer allemaal precies hetzelfde en precies tegelijk?
Wat is het verschil in effect tussen een choreografie voor 4 mensen die precies hetzelfde dansen of één voor 100 mensen?
3. Deelopdracht 1: Bij welke groep hoor jij? 3.1. Onderzoek Bij welke groep hoor jij? 1. Bekijk enkele van de onderstaande filmpjes afhankelijk van de affiniteit en achtergrond van uw leerlingen. Aandachtspunten hierbij zijn: synchroon, asynchroon, solo’s en groepschoreografieën, gebruik van het lichaam, decor en kostuum.
Klassiek ballet, Ghiselle van het Nationale Ballet: https://www.youtube.com/watch?v=C4jl-Uf8A84 Hiphop, popping dansen met Do: https://www.youtube.com/watch?v=gVT9A9i6Af4 Turkse dans, Turkse Zwarte Zee Stampende Stilte door het Internationaal Danstheater: https://www.youtube.com/watch?v=F1AoA6IA_3s Moderne dans, ‘Clogs’ van Hans van Maanen: https://www.youtube.com/watch?v=a6sRBcLifM&index=71&list=PL3gE9fKeCybmrRnXsYxt-dtyoEihQNZzz. (Het tweede deel na 2 minuten zonder muziek is het meest interessant om te bekijken) Maas theater en dans ‘100% selfmade’, https://www.youtube.com/watch?v=TuJhLtXBiQY
2. Voer een klassengesprek en laat leerlingen verschillen en overeenkomsten in uitvoering benoemen. 3. De leerlingen bedenken in groepjes van vier wat voor soort dansgroep ze zouden willen zijn. Gebruik hierbij de onderstaande vragen:
Houden jullie allemaal van dansen? Waar zijn jullie goed in? (sterk, snel, lenig, sierlijk, trucs, freezes maken, humoristisch, origineel, ect.) Wat doen jullie graag? Welke stijl past het best bij jullie? Willen jullie allemaal precies hetzelfde doen en perfect tegelijk? Willen jullie juist verschillen laten zien? Welke dansstijl past het best bij dat wat jullie willen en kunnen? Bijvoorbeeld: robotachtig dansen (popping), trucs doen (breakdance) , sierlijk en mooi dansen.
TIP: Is er een groepje bij met weinig affiniteit met dans, laat ze dan een gewone, dagelijkse beweging of sportbeweging omzetten in een dans. 4. De leerlingen zoeken muziek die bij hun dansstijl past. 5. De leerlingen verzinnen een naam voor hun groep die iets zegt over hun dansstijl.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
4
Reflectievragen Onderzoek Bij welke groep hoor jij?
Heb je iets overgenomen uit de bekeken filmpjes? Waarom wel/waarom niet?
Wat is er bijzonder aan jullie groepje?
Heeft iedereen evenveel affiniteit met de gekozen dansstijl? Waarom wel/waarom niet?
Waarom past de muziek bij jullie groep?
Wat zegt de gekozen naam over jullie groep?
Hoe verliep het samen werken in het groepje?
Heeft iemand de leiding genomen in het groepje?
Hoe zijn jullie tot de definitieve keuze van de muziek en de naam gekomen?
3.2. Uitvoeren Bij welke groep hoor jij? De leerlingen maken een groepschoreografie. Leg de leerlingen de volgende twee keuze mogelijkheden voor: 1. Allemaal hetzelfde: de groep voert de dansbewegingen synchroon uit. 2. Allemaal verschillend: de groep voert de dansbewegingen naar eigen inzicht uit. Elke leerling verzint één dansbeweging die bij de groepsstijl past. Bepaal de volgorde van de bewegingen. De leerlingen oefenen net zolang totdat ze de dans uit kunnen voeren. Tip om de dans te leren: Gebruik de ‘ik ga op reis en ik neem mee’ vorm: beweging 1 oefenen, beweging 2 erachter aan plakken en 1 + 2 oefenen, beweging 3 erachteraan plakken en 1 + 2 + 3 oefenen etc. NB leerlingen die gemakkelijk dansen kunnen binnen de groepschoreografie een solo uitvoeren van een aantal bewegingen.
Reflectievragen Uitvoeren Bij welke groep hoor jij?
Op welk manier hebben jullie de volgorde van jullie dans bepaald? Hoe hebben jullie dat georganiseerd?
Zijn jullie allemaal tevreden over het eindresultaat?
Als je meer tijd had, wat zou je dan anders doen? Denk aan de dans zelf of de manier van werken in het groepje.
Hoe noem je jullie stijl van dansen?
3.3. Presenteren Bij welke groep hoor jij? De dansen kunnen op verschillende manieren gepresenteerd worden. Maak een keuze uit onderstaande mogelijkheden.
TV-show: alle groepen presenteren hun dans aan elkaar. Nodig eventueel een andere klas uit om te komen kijken. Stel een jury samen van enkele ouders en/of leerlingen van een andere klas. Laat één leerling als MC de show presenteren. Laat hem informatie verzamelen over de naam, stijl en de muziekkeuze. Alle groepjes worden door hem enthousiast aangekondigd. De jury geeft na elk optreden tops en tips. De Overloopdans: Verdeel de ruimte in vier delen en wijs per groep een leider aan. Zijn er meer dan vier groepen, dan zitten de overige groepen aan de kant. Elke groep voert zijn dans uit in het betreffende deel. Alle groepjes beginnen op hetzelfde moment te dansen. Leerlingen mogen over lopen naar een andere groep, als ze die dans ook eens uit willen proberen. De leider blijft altijd staan. Ook leerlingen die aan de kant zitten mogen zich bij een groep aansluiten. Zo kan een groep groeien tot 10 of meer leerlingen.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
5
Leerlingen mogen zo vaak overlopen als ze willen. Muziektip: Ed Sheeran ‘Don’t’ https://www.youtube.com/watch?v=iD2rhdFRehU Lip dub: Laat elk groepje een plek in de school uitkiezen waar zij hun dans willen uitvoeren. Denk aan het schoolplein, in de klas, op de trap ect. Denk aan kostumering, grime en attributen. Maak een filmpje van één shot waarbij je langs alle dansende leerlingen gaat.
Bekijk ter inspiratie het filmpje: Lip Dub Dance High School ‘Uptown Funk’ https://www.youtube.com/watch?v=hIEZxgYrheM Muziektip: populair muzieknummer naar keuze
Reflectievragen Presenteren Bij welke groep hoor jij?
Zijn jullie tevreden met de presentatie waarom wel/waarom niet? Hoe komt dat?
Ben je tevreden over het jury oordeel?
Zijn de tips waardevol?
Heeft de gekozen plek een meerwaarde voor de dans? Waarom?
Waarom moest de filmopname een paar keer over?
3.4. Evalueren Bij welke groep hoor jij? Bespreek met uw leerlingen het doorlopen proces:
Welke inbreng heb jij in de groep gehad? Is er een andere groep waar je ook bij wil horen? Waarom? Is er een dansbeweging die je graag zou willen leren? Wat heb je van mede leerlingen geleerd? Wat heb jij aan mede leerlingen geleerd? Vind je het fijn om je dans te presenteren voor anderen? Hoe komt dat? Gaat het dansen juist beter of slechter als je moet presenteren? Hoe komt dat?
4. Deelopdracht 2: Eén, twee, veel! 4.1. Onderzoek Eén, twee, veel! 1. Bekijk de volgende flashmobs:
Flash Mob ‘freeze’ Flash Mob ‘slow motion’ Flash Mob ‘dans’
https://www.youtube.com/watch?v=jwMj3PJDxuo https://www.youtube.com/watch?v=BihSgXOxfh0 https://www.youtube.com/watch?v=bQLCZOG202k
Bespreek wat overeenkomsten tussen de drie flasmobs zijn. Probeer met elkaar tot een definitie van een flashmob te komen. (Definitie van wikipedia: Een flashmob is een (grote) groep mensen die plotseling op een openbare plek samenkomt, iets ongebruikelijks doet en daarna weer snel uiteenvalt.) 2. Voer enkele flashmobs uit met de hele klas. Dit kan op elke willekeurige plek in of buiten het schoolgebouw. Er zijn verschillende variaties mogelijk:
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
6
Spreek met elkaar één actie af. Bijvoorbeeld: ‘freeze’, in slow motion gaan bewegen, achteruit lopen ect. De leerlingen lopen door elkaar en op het vooraf afgesproken teken voert iedereen tegelijk de actie uit. Leerlingen kunnen ook de keuze hebben of ze wel of niet mee doen. Dan zijn er ‘insiders’ die mee doen en ‘outsiders’ die blijven doorgaan met wat ze al deden, bijvoorbeeld lopen, zitten, staan. Voer de flashmob uit zonder een afspraak vooraf. Bijvoorbeeld, alle leerlingen lopen rond in de gymzaal. Zodra een leerling een bepaalde actie uitvoert, volgen de anderen. Dit vraagt van de leerling die de actie inzet een overtuigende presentatie (geen twijfel) en van de leerlingen die volgen oplettendheid. De dance flashmob. Wijs van tevoren een leerling aan die de flashmob begint. Wijs hem erop dat hij een eenvoudige herhalende beweging moet gebruiken. Start op een willekeurig tijdstip de muziek. De leerlingen die bezig zijn met hun normale werkzaamheden, stoppen hiermee en volgen. Zodra de muziek eindigt gaat iedereen weer verder met de normale werkzaamheden.
Reflectievragen Onderzoek Eén, twee, veel!
Vond je de flashmob geslaagd? Waarom?
Wanneer is een flashmob geslaagd?
Op welke locatie zou jij de flashmob het liefst uit willen voeren? Waarom juist daar?
Hoe zou een flasmob er nog meer uit kunnen zien (denk aan plaats, lengte, soort activiteit, aantal mensen, moment van de dag ect.)?
4.2. Uitvoeren Eén, twee, veel! De leerlingen bedenken in tweetallen een flashmob waarvan de inhoud kenmerkend is voor het duo. Doe dit aan de hand van de volgende vragen:
Wat is de actie waarmee jullie willen verrassen? Wordt het een dans of een bewegingsactie? Hoeveel mensen wil je dat er meedoen? Start iedereen tegelijk of is er iemand die start en de rest van de groep die volgt? Wil je een boodschap wil je met je flashmob overbrengen? (zie de flashmob ‘power shift’: https://www.youtube.com/watch?v=r8d6H5SSgMk) Waar vind de flashmob plaats? Hoe lang duurt de flashmob? Wat is het startsein voor de flashmob?
Spreek met de hele klas af dat er in bijvoorbeeld de komende twee weken onaangekondigd kleine flashmobs in de klas plaats vinden. Alleen de betrokken leerlingen weten ervan, de rest van de leerlingen en de leerkracht weet niet wanneer ieders flashmob plaats vind en wat de aard ervan is. Maak met de klas een gezamenlijk dans die als flashmob uitgevoerd kan worden. Laat de leerlingen die affiniteit hebben met dans een voortrekkers rol spelen. Kies een muziekfragment of liedje en gebruik de ‘ik ga op reis en ik neem mee’ vorm, zie 4.1 Uitvoeren deelopdracht 1. U kunt bij deze opdracht ook de danser/choreograaf inschakelen.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
7
Reflectievragen Uitvoeren Eén, twee, veel!
Ben jij een echte starter, of meer een volger in de flashmob? Waarom?
Is het gelukt om te laten zien wie je bent (identiteit) in de flashmob?
Wat zou je veranderen als je de flashmob nogmaals uit gaat voeren?
Waarom denk je dat mensen flashmobs uitvoeren?
Wanneer zijn mensen begonnen met het doen van flashmobs?
4.3. Presenteren Eén, twee, veel!
Film de duo flashmobs in de klas. Bespreek met elkaar op welke plek de verschillende flashmobs het best tot hun recht zouden komen. Spreek met de hele klas een flashmob af en voer deze uit op een goed moment (speelkwartier, eind van een schooldag) ergens in de school. Voer de flashmob uit met de hele groep, kies de geschikte locatie en een juist moment.
Reflectievragen Presenteren Eén, twee, veel!
Wat maakt een flashmob spannend om naar te kijken?
Wat maakt een flashmob spannend om aan mee te doen?
Vind je dat je duo flashmob een goeie plek in de grote flashmob heeft gekregen?
4.4. Evalueren Eén, twee, veel! Bespreek met uw leerlingen het doorlopen proces:
Is je idee van wat een flashmob is veranderd tijdens het uitvoeren van deze opdracht? Wat vond je het leukst/spannendst aan het maken van de flashmob? Wat zijn de voorwaarden om een goede flashmob te maken? Voldeed jullie flashmob aan deze voorwaarden? Waar heb je het meeste plezier aan beleefd, het bedenken of het uitvoeren? Hebben jullie de flashmob precies zo uitgevoerd als jullie hadden bedacht?
5. Deelopdracht 3: Je talent in de groep Voer een aantal van de onderstaande opdrachten uit en verwerk de leeropbrengsten uit deelopdracht 1 en 2.
5.1. Onderzoek Je talent in de groep 1. Auditie: Bekijk de auditie van Floris voor SYTYCD: https://www.youtube.com/watch?v=ETiyYqmWW5Y Er wordt door de jury gezegd dat hij een ‘eigen stijl’ heeft ontwikkeld. Bespreek met de leerlingen wat ze ‘eigen’ vinden in het dansen van Floris. 2. Breakdancer: Nodig een breakdancer uit in de klas. Laat deze vertellen over wat zijn eigen stijl is en hoe hij tot die stijl gekomen is. Vraag of dit terug te horen is zijn b-boy naam of z’n crew. 3. Talenten benoemen: De leerlingen inventariseren wat hun eigen talenten of ‘eigen’-heden zijn. Benader dit breed, het kan fysiek zijn (bepaalde freezes goed kunnen maken, gecompliceerde danspassen snel kunnen uitvoeren) maar ook met persoonlijkheid te maken hebben
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
8
(humoristisch zijn, expressief, lef hebben of je goed kunnen concentreren). Bijvoorbeeld: Vraag de leerlingen een talent op te schrijven van een andere leerling, dusdanig dat alle leerlingen over elkaars talent schrijven. Lees de verschillende talenten centraal voor en raad met de leerlingen bij wie dit talent hoort. Komen de leerlingen er niet uit, vraag dan de leerling die het heeft opgeschreven te helpen. 4. Handtekening: Elke leerling bedenkt zijn danshandtekening: een dansmove of freeze waarin zijn eigenheid naar voren komt. Leerlingen met meer affiniteit voor dans kunnen meerdere bewegingen maken. Ga met de groep in een kring staan. Zet passende muziek op. Klap en stap allemaal tegelijk in de maat van de muziek. Telkens maakt één leerling zich los uit de groep, gaat in het midden van de kring staan en laat zijn/haar eigen dansmove zien. De groep toont zijn waardering voor een solo door te klappen en te juichen.
Reflectievragen Onderzoek Je talent in de groep
Bij wie kun je goed zien wat zijn/haar talent of eigenheid is? Waar zie je dat aan?
Hoe zou je jouw talent of stijl noemen?
Wist jij dat je in een klas zat met zoveel talent?
Welk talent heeft jou het meest verrast?
5.2. Uitvoeren Je talent in de groep 1. Nodig een breakdancer uit. Laat deze met de leerlingen verschillende stijlen binnen de breakdance uitvoeren. Laat elke leerling een eigen move maken die bij hun talent/persoonlijkheid past. 2. Dance Battle in de klas. Voer deze dance battle uit in vier stappen. 2.1 Bekijk een deel van het fragment: Young Bboy League 2015 crew final: Heavy Hitters vs Fresh Allstars: https://www.youtube.com/watch?v=wUwu-5doPAc Bespreek hoe de opbouw is van een dansbattle. Twee groepen staan tegenover elkaar. De leden van één groep vormen een rij naast elkaar. Telkens stapt er één danser of een groepje van twee of drie dansers naar voren en laten hun beste moves zien. De rest van de groep die achter hen staat beweegt af en toe mee met één gezamenlijke beweging (een sprong of een armbeweging) in de maat van de muziek. 2.2 De groep: Verdeel de klas in twee groepen. Elke groep spreekt één éenvoudige dansbeweging af die herhaalbaar is en die ze als ‘achtergrond’ kunnen uitvoeren, zoals te zien was in het bovenstaande fragment. 2.3 De solo’s: Maak twee groepen in de klas. Elke groep spreekt één éenvoudige dansbeweging af die herhaalbaar is en die ze als ‘achtergrond’ kunnen uitvoeren zoals te zien was in het bovenstaande fragment. 2.4 De battle: De twee groepen gaan tegenover elkaar staan. Om en om komt er één of enkele leerlingen uit één van beide groepen naar voren en laat de eigen moves zien. De rest van de groep danst op de achtergrond hun gezamenlijke beweging ter aanmoediging. Muziektip: Chris Brown - I Can Transform Ya https://www.youtube.com/watch?v=vFC1sUf4Pc
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
9
Reflectievragen Uitvoeren Je talent in de groep
Wat vindt je fijner om te doen, een solo of een groepsdans.
Wie maakt de meeste indruk op de tegenpartij? Hoe kwam dat?
Waar gaat het eigenlijk om in een dancebattle volgens jou?
5.3. Presenteren Je talent in de groep
Oefen de dance battle uit de vorige opdracht en presenteer deze voor een andere klas, ouders of een podium in de buurt. Maak een showfoto van elke leerling in zijn eigen dans houding. Print deze foto’s uit en laat elke leerling zijn b-boy of b-girl naam er bij schrijven.
Reflectievragen Presenteren Je talent in de groep
Wat ging beter, het oefenen of de presentatie? Hoe kwam dat?
Als je nogmaals zou presenteren, zou je dan wat aanpassen? Zo ja, wat?
Had je een boodschap of een bedoeling met je presentatie in de battle? Was dat voor het publiek ook te zien?
Dans je liever met of zonder publiek?
Welke rol speelt het publiek bij een dance battle?
5.4. Evalueren Je talent in de groep Bespreek met uw leerlingen het doorlopen proces:
Hoe vond je het om je talent te delen met de klas? Wat ben je te weten gekomen over het talent in je klas? Is jouw talent goed naar voren gekomen tijdens dit project? Vond je het fijn of juist vervelend om je talent te kunnen delen? Wat heb je gedaan om je talent optimaal tot zijn recht te laten komen? Ging je presentatie zoals je had gehoopt? Is battelen iets waarmee je verder wil?
6. Algemene beoordeling Voor het beoordelen van de leerlingenprestaties kunt u gebruik maken van het beoordelingsformulier voor leerkracht en leerling. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingenprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor leerlingen vanaf groep 5 of 6 is een zelfbeoordelingsformulier beschikbaar. U kunt zelf inschatten in hoeverre uw leerlingen in staat zijn het formulier te gebruiken. Voor het gebruiken van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De formulieren en toelichting vindt u onder hoofdstuk 18 van “Informatie voor de leerkracht”.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 7 en 8 | Mei 2016 | Projectbeschrijving
10