PROJECTFICHE
Project leerkrachten en jeugdinformatie Datum: 22 januari 2015
1 Vaststellingen vooraf We hebben als De Ambrassade al heel wat expertise opgebouwd rond jeugdinformatie. We willen vanuit deze expertise een aantal vaststellingen maken, die mee bepalen hoe het project vorm krijgt.
1.1
Leerkrachten zijn een belangrijke informatiebron
Uit het onderzoek INFOSCAN (2013) blijkt dat kinderen en jongeren leerkrachten als een vertrouwenspersoon zien. Dat wil zeggen dat zij bij leerkrachten te rade gaan met allerlei vragen. Vooral als het gaat over het kiezen van een studierichting, is de leerkracht of het CLB de infobron bij uitstek. Daarnaast leren kinderen en jongeren via leerkrachten nieuwe informatiebronnen kennen. Kinderen en jongeren weten dus de weg te vinden naar leerkrachten als ze met vragen zitten over allerhande thema’s. Ook als we vanuit de jeugdinformatiesector info tot bij jongeren willen brengen, spreken we leerkrachten vaak aan als bemiddelaars. We zien onderwijs als een belangrijke schakel om informatie tot bij jongeren te brengen.
1.2
Aanbod van jeugdinformatie organisaties in het onderwijs
Heel wat jeugdinformatie organisaties verzorgen een aanbod voor het onderwijs. Ze geven vormingen aan leerkrachten, ontwikkelen lespakketten of andere producten die leerkrachten kunnen gebruiken. Het feit dat er zoveel aanbod ontwikkeld wordt voor leerkrachten, wil zeggen dat heel wat jeugdinformatie organisaties leerkrachten een rol toedichten rond het informeren van kinderen en jongeren (al dan niet binnen of buiten de lessen).
2 Doelstellingen We willen dat het project een antwoord biedt op volgende vragen: • In welke omstandigheden nemen leerkrachten een rol als jeugdinformatie-actor op? Welke strategieën hanteren ze om aan die informatie te geraken? Welke informatie vinden ze zelf bruikbaar? • Hoe kunnen jeugdinformatie-organisaties hun werking beter afstemmen op de rol die leerkrachten voor zichzelf zien weggelegd? We gaan er op dit moment vanuit dat leerkrachten en CLB-medewerkers een rol voor zichzelf zien weggelegd om vragen van kinderen en jongeren te beantwoorden, of advies te geven of door te verwijzen. Ook als die vragen niet gaan over de leerstof, maar wel over relaties, gezondheid of andere thema’s. Maar misschien is dat niet zo? We weten ook niet hoe leerkrachten die rol invullen en omgaan met vragen van leerlingen. Heel wat jeugdinformatie organisaties voorzien een aanbod voor leerkrachten. Maar is hun werking wel voldoende afgestemd op wat leerkrachten zelf vinden? Op welke manier kunnen we onze werkingen beter doen aansluiten bij de verwachtingen van een leerkracht (of van scholen)?
Project leerkrachten en jeugdinformatie • 22 januari 2015 • pagina 1 > 5
3 Traject 3.1
Fase 1: Vooronderzoek en uitwerking project
In deze fase bekijken we in hoeverre we al informatie hebben over de rol van leerkrachten rond het informeren van kinderen en jongeren. Die informatie gebruiken we als insteek om het verdere project van leerkrachten en jongereninformatie vorm te geven.
Acties: • Gesprekken met pedagogische begeleidingsdiensten. • Onderzoeken raadplegen: - Infoscan - JOP-monitor • Eerste werkgroepbijeenkomst: - afbakenen onderzoeksvragen en doelgroep - vastleggen verdere timing - aanpak focusgesprekken
Resultaat: • Overzicht van bevindingen vanuit literatuurstudie en gesprekken met pedagogische begeleidingsdiensten. • Gedetailleerde timing van fase 2. • Plan van aanpak voor rekrutering voor focusgesprekken
3.2
Fase 2: Focusgroepen met leerkrachten
In de tweede fase bevragen we leerkrachten. Alle werkgroepleden gaan het gesprek aan met leerkrachten. Dit doen we onder begeleiding van Kind en Samenleving, die de (kwaliteit van de) onderzoeksaanpak van het traject bewaken.
Acties: • Opstellen interviewleidraad • Plannen van focusgesprekken • Train-the-trainer sessie rond focusgesprekken: over het gebruik van de interviewleidraad, hoe het gesprek te voeren, hoe te rapporteren, hoe de resultaten te analyseren… • Uitvoeren focusgesprekken • Verslag maken van focusgesprekken • reflectie- en analysesessie met de werkgroep om gezamenlijk resultaten verder te analyseren en te komen tot synthese. - welke geïnformeerde conclusies zijn uit de gesprekken te halen? - Welke hypotheses kunnen gemaakt worden en welke worden ondersteund? - Indien mogelijk eerste aanzet tot vertaling naar aanbevelingen.
Resultaat
Project leerkrachten en jeugdinformatie • 22 januari 2015 • pagina 2 > 5
• Synthese van de focusgesprekken
3.3
Fase 3: Ontsluiten
In de derde fase gaan we op zoek naar relevante, concrete aanbevelingen die we kunnen formuleren. Die kunnen gericht zijn op jeugdinformatie organisaties, maar evengoed naar de sector onderwijs.
Acties: • Verwerking van de analysesessie in een rapport • Ontsluiten via Klasse? • Terugkoppeling op Commissie Jeugdinformatie • Formuleren van aanbevelingen met eventueel actieplan voor Commissie Jeugdinformatie
Resultaat: • Rapport met resultaten van de bevraging en aanbevelingen • Aanbevelingen verspreid aan jeugdinformatie-actoren en leerkrachten (kan via publicatie, website, vorming…)
4 Eigenaars van het project 4.1
Werkgroep leerkrachten en jeugdinfo
Het project wordt getrokken en gedragen door de werkgroep leerkrachten en jeugdinfo, in de schoot van de Commissie Jeugdinformatie. Dit betekent dat de leden van de werkgroep actief mee vormgeven aan het project. Dit houdt concreet het volgende in: • Afbakenen van onderzoeksvragen en doelgroep • Organisatie en uitvoering van focusgroepen. • Analyse en synthese van de resultaten van de focusgroepen. De werkgroep zal hiervoor waarschijnlijk drie keer samenkomen.
Alle werkgroepleden krijgen ook return voor hun organisatie: • Train the trainer-sessie over het voeren van focusgesprekken. - Wie focusgesprekken wil voeren, moet weten hoe die gesprekken best gevoerd kunnen worden. Daarom organiseren we voor de werkgroepleden een train the trainer sessie rond het voeren van focusgesprekken. De sessie zal gaan over het gebruik van de interviewleidraad, hoe het gesprek te voeren, hoe te rapporteren, hoe de resultaten te analyseren… • Aftoetsen van het jeugdinformatieaanbod - Aan het einde van het focusgesprek is het mogelijk om als organisatie je eigen aanbod voor te leggen. Op die manier kan je peilen of jouw aanbod effectief aansluit bij wat leerkrachten verwachten. • Bekendheid eigen organisatie verhogen en rechtstreeks in gesprek gaan. - Met het traject krijg je de kans om je eigen bekendheid als organisatie te verhogen. Door rechtstreeks het gesprek met leerkrachten aan te gaan, maken we duidelijk welk aanbod aan jeugdinformatie er beschikbaar is, en wie dit aanbod allemaal maakt. Via een rechtstreeks gesprek met leerkrachten krijg je veel informatie terug als organisatie.
Project leerkrachten en jeugdinformatie • 22 januari 2015 • pagina 3 > 5
De leden van deze werkgroep zijn: • Lies Roels, De Ambrassade • An Piessens, Kind en Samenleving • Nina Depaepe, VAD • Tineke Vansteenkiste, Vigez • Siegrid Kerstens, Joetz • Els Vanhemelrijck, Kinderrechtencommissariaat • Silke Wouters, CIS • Ines Verplancke, Ryckevelde
4.2
De Ambrassade
De Ambrassade neemt in dit project volgende rollen of taken op: • Bewaken van het overzicht van het project • Organisatie van bijeenkomsten van de werkgroep • Vooronderzoek naar reeds beschikbare informatie over de rol van leerkrachten als informatie-actor • Uitwerken interviewleidraad • Ondersteuning bij de organisatie van focusgesprekken Het project wordt binnen De Ambrassade opgevolgd door Lies Roels.
4.3
Onderzoekscoach: Kind en Samenleving
Kind & Samenleving coacht de leden van de werkgroep leerkrachten en jeugdinformatie bij hun onderzoekstraject. De focus ligt daarbij op het uitvoeren en de verwerking van focusgroepsgesprekken met leerkrachten. Dit begeleidingstraject heeft tot doel het benoemen én aanscherpen van de competenties in het uitvoeren en verwerken van een traject met focusgroepen, om zo de kwaliteit van het onderzoek te ondersteunen.
De opdracht van Kind en Samenleving omvat: • Fine-tunen van de interviewleidraad en organiseren van de vorming rond focusgroepen • Analyseren en borgen van de resultaten • Begeleiding tijdens het traject Dit zal binnen Kind en Samenleving opgenomen worden door Johan Meire.
5 Planning Wat?
Wie?
Wanneer?
Vooronderzoek
De Ambrassade
Tegen eerste werkgroepvergadering in januari 2015
Eerste werkgroepvergadering (Afbakenen onderzoeksvragen en doelgroep)
De Ambrassade + werkgroepleden
Januari 2015
Project leerkrachten en jeugdinformatie • 22 januari 2015 • pagina 4 > 5
Interviewleidraad uitwerken
De Ambrassade + Kind en Samenleving
Tussen eerste en tweede werkgroepvergadering
Tweede werkgroepvergadering (Vorming focusgroepen uitvoeren en rapportage)
Kind en Samenleving + werkgroepleden
24 april 2015, 9u30-13u
Contacteren Kind en Samenleving in verband met nieuwe planning. Contract aanpassen
De Ambrassade
Mei 2015
Contacteren werkgroepleden in verband met nieuwe planning
De Ambrassade
Mei 2015
Terugkoppeling op Commissie Jeugdinformatie
De Ambrassade
18 juni 2015
Oproep voor uitbreiding werkgroep op Commissie Jeugdinformatie
De Ambrassade
24 september 2015
Contacteren scholen en pedagogische begeleidingsdiensten voor planning focusgesprekken
De Ambrassade
November 2015
Opfrissing traject en indien nodig herhaling vorming focusgesprekken (afhankelijk van samenstelling werkgroep)
De Ambrassade + werkgroepleden (+ Kind en Samenleving)
Eind november 2015
Afname focusgroepen
De Ambrassade + Werkgroepleden
December 2015 – februari 2016
Werksessie om gezamenlijk resultaten verder te analyseren en te komen tot synthese
Kind en Samenleving + werkgroepleden
Eind februari 2016
Rapportage resultaten + aanbevelingen
Kind en Samenleving
Ten laatste eind april 2016
Terugkoppeling en formuleren aanbevelingen op Commissie Jeugdinformatie
CJI
Mei 2016
Ontsluiting resultaten en aanbevelingen
De Ambrassade
Juni-september 2016
Project leerkrachten en jeugdinformatie • 22 januari 2015 • pagina 5 > 5