Commissie Jeugdinformatie Mediawijsheid

VERSLAG

Commissie Jeugdinformatie Mediawijsheid Datum: 7 mei 2015 Aanwezig: Kathy Lindekens (VRT), Andy Demeulenaere (Mediaraven), An Piessens (Kind en Samenleving), Ellen Van Dessel (Jong & Van Zin), Nico de Jager (ABVV Jongeren), Nathalie Coelmont (JINT), Hanna Martens (Afdeling jeugd), Katrien Brebels (Kracht van je stem), Lien De Lentdecker (REC Radiocentrum), Karin Maes (Kinderrechtswinkel), Fried Aernouts (C.H.I.P.S.), Els Van Hemelrijck (Kinderrechtencommissariaat), Ellen De Boeck (De Ambrassade) Verontschuldigd: Karen Vanmarcke (VAD), Kris Wils (RSZ), Kim Peeters (Sensoa), Sibille Declercq (Awel), Ans Oomen (WJNH), Steven Solia (C.I.S.), Kirsten Elen (Fara), Gwen Spies (CAW Brussel), Annelies Degraeve (CLB), Sheela Grammens (VAPH), Leen Bartholomeus (VVJ) Verslag: Ellen De Boeck

1 Agenda 9u30-9u40: Verwelkoming en inleiding 9u40-10u Terugkoppeling vorige vergadering en blik op verdere traject van de CJI in ’15-’16 10u-11u: Inleiding in decretale kaders Mediawijsheid 11u-11u20: Pauze 11u20-12u20: Analyse beleidskader Mediawijsheid 12u20-12u30: Varia

2 Traject CJI ’15-‘16 Zie prezi: https://prezi.com/ls1d-hzjjgkm/commissie-jeugdinformatie-2015-2016/ Zijn er nog beleidskaders die we mee moeten nemen in ons traject? • Werk: zeker toevoegen, is iets waarvan we merken dat jongeren heel veel mee bezig zijn • Vrije tijdsthema’s: cultuur en sport: eventueel ook nog toevoegen

3 Mediawijsheid Andy Demeulenaere (coördinator Mediaraven, en vanaf 1 juni directeur Mediawijs.be) geeft uitleg bij het decretale kader ‘Mediawijsheid’. Er is geen decretaal kader rond mediawijsheid. Maar wel een heel aantal andere kaders die meespelen. Een groeiend thema waar nog veel kaders rond gecreëerd worden, waar we nu nog veel invloed op kunnen uitoefenen maar dat ook binnen 5 jaar van de kaart kan geveegd worden. Welke kaders spelen een rol? We overlopen ze van ‘groot’ naar ‘klein’, van globaal naar lokaal:

Commissie Jeugdinformatie Mediawijsheid • 7 mei 2015 • pagina 1 > 6

• Art 19 van de Rechten van de Mens: Vrije toegang tot informatie en daar kritisch mee mogen omgaan (Unesco) - Eind jaren ’70 – begin jaren ’80 hebben zij al iets uitgewerkt rond mediawijsheid (Grunwald-verklaring, 1982): politieke en onderwijssystemen moeten het kritisch begrip van communicatiesystemen bijbrengen. Gaat natuurlijk vooral over politieke problemen rond mediavrijheid in bepaalde landen. - 2007, Agenda van Parijs: 12 aanbevelingen voor media-educatie: MIL media- en information literacy: link tussen informatie en media - De laatste 2-3 jaar zijn ze effectief iets aan het doen vanuit UNESCO: GAP-MIL: Global alliance partnership, per regio komen mensen samen om rond MIL te werken - Wordt ook heel hard gekoppeld aan MIL ID: ‘hoe diversiteit weergeven in media?’ daar is nog een stevigere werking binnen Unesco over dan over de rest - OER: open educational resources: waar vind je allemaal vrij te gebruiken materiaal voor school, onderwijs, vorming (databanken waarin dat vervat zit) - Raad van Europa heeft in ’13-’14 ingezet op NoHate: haatspraak online, nog wat algemener dan cyberpesten (in Vlaanderen oa door Jong en van Zin stevig op ingespeeld) - In Europa is dat gekoppeld aan wat de Europese Commissie doet • Europese Commissie: - Alle subsidiesprogramma’s die nu worden opgesteld ligt vaak de nadruk op ondernemerschap, innovatie ed - Nelie Kroes was hard bezig met de digitale agenda (1 van de 7 flagships van de Agenda2020). Binnen ‘digitale agenda’ zijn 7 kerninitiatieven, en eentje daarvan is mediageletterdheid: focus op het digitale, want alles is tegenwoordig ook (voor een deel) digitaal - Zorgen dat digitale netwerken niet tot een land beperkt zijn, maar over de grenzen gaan (=infrastructuur) – roamingtarieven – werkgelegenheid in digitale jobs - Creative programma binnen ‘cultuur’ (= gelijkaardig aan Erasmus+ voor jeugd, opleiding…) – creatieve industrieën, heel hard nadruk op interactie tussen cultuurprofessionals Vroeger erge focus op film industry, want is een grote industrie. Is nu media literacy geworden, zal vanalles rond gebeuren maar is nu nog niet zo duidelijk. Universiteiten, onderzoeksnetwerken ed zijn daar erg sterk mee bezig, steken daar veel geld in… - Bibliotheken zijn belangrijke partner: heel harde lobby, die zich heel goed positioneren in netwerken rond informatie. In Vlaanderen: leesbevordering en informatieverstrekking. Internationaal: is vaak nog gewoon de strijd om bibliotheken te kunnen hebben. • Federaal: - Wat zijn bevoegdheden op federaal niveau? Armoede, daar is er een stukje dat zich bezig houdt met ‘digitale kloof’: armen hebben geen toegang tot computers ed, dus projectoproepen voor open computerruimtes - Digitaal actieplan 1 is gepasseerd, digitaal actieplan 2 is aan de kant geschoven en er zijn aanbevelingen daarover gekomen, nu ligt dat wat stil - Vanuit overheid blijft er wel op ingezet worden want die willen digitaal gaan werken, dus moet iedereen toegang hebben tot internet om alles digitaal te kunnen aanvragen - Ook in besparingsacties: we schaffen de papieren publicaties af en zetten alleen nog in op het digitale. - Ook bij bibliotheken is het worstelen met het digitale verhaal zeer actueel - Er wordt ook ingezet op ‘E-safety’ (Child Focus = E-safety centre voor België): nu nog anderhalf jaar project rond, maar niet duidelijk waar dat Europees gegeven naartoe gaat • Vlaams: - Mediawijsheid is een onderdeel in de bevoegdheid van ‘Media’, maar gaat vooral over het medialandschap, omgaan met mediaprofessionals, beheersovereenkomst met VRT… In vorige legislatuur is mediawijsheid daarin geslopen


- Vooral vanuit organisaties die daarmee bezig waren en daarvoor riepen: vanuit e-inclusieorganisaties, vanuit jeugd - Conceptnota ‘mediawijsheid’ door Smet en Lieten, dat is samen met wat er in beheersovereenkomst VRT staat, het enige wat er op Vlaams niveau is rond Mediawijsheid • Conceptnota ‘Mediawijsheid’: http://www.ond.vlaanderen.be/ict/beleid/conceptnota-mediawijsheid.pdf - Daarin werd voor Vlaanderen de definitie vastgelegd van mediawijsheid, voor het eerst: “Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en attitudes waarmee burgers zich bewust en kritisch kunnen bewegen in een complexe, veranderende en gemediatiseerde wereld. Het is het vermogen tot een actief en creatief mediagebruik dat gericht is op maatschappelijke participatie.In zijn nauwste vorm gaat het altijd over risico’s en kritisch zijn tov media: bedrogen worden, ontvoerd worden, cyberpesten… Vlaanderen heeft ervoor gekozen om dat breder te trekken. Mensen moeten er ook goed mee kunnen gaan werken om te doen wat ze zelf willen en om maatschappelijk te kunnen participeren. Dat bewaken we ook graag: kansen grijpen van de ‘digitale’ media, dat het niet altijd alleen maar over de risico’s gaat.” - SD 1: Duurzaam en strategisch kader voor mediawijsheid: is er nog niet, alleen definitie − Verderzetting van inzet VRT − Verderzetting van kenniscentrum mediawijsheid - Op Vlaanderen zijn er 2 mediawijsheidsambtenaren (1 binnen onderwijs, 1 binnen CJSM) − Binnen onderwijs vooral e-safety: labels voor scholen, cyberpesten - Veldtekening 2x gebeurd, wordt ontsloten op hun website - Competentieontwikkeling: educatieve opdracht van VRT rond mediawijsheid − Op VRT ook expert mediawijsheid - Onderwijs is hele belangrijke partner, grote stem in die conceptnota - Een aantal reguleringsinstanties, bvb PEGI die ratings geeft aan games -> beter bekend maken - Jury voor ethische praktijken binnen de reclamewereld: zelforganisatie vanuit de reclamewereld, die hebben federaal een opdracht gekregen rond alcoholreclame • Nieuwe minister - In vorige jeugdbeleidsplan groot stuk rond mediawijsheid - In nieuwe prioriteiten stond dat er niet meer in - Minister heeft dat in zijn beleidsnota er terug in gezet: vooral subsidieren organisaties die binnen jeugd er al bezig zijn, kenniscentrum mediawijsheid, cyberpesten, actie #nohate verderzetten • Plan geletterdheid, van Onderwijs, specifiek voor volwassenen - Digitaal luik, loopt tot 2016, wordt nu nieuw plan rond gemaakt • Conceptnota ‘Groeien in cultuur’ (Onderwijs en Cultuur) - Media-educatie wordt expliciet benoemt als onderdeel van cultuureducatie - Een aantal cultuureducatieve organisaties zijn bezig met mediaeducatie (Zzmogh (Nerdlab), Moos, Piazza de’ll Arte) • STEM actieplan van Vlaanderen: Science Technology Engineering Mathematics -> meer jongeren in die sectoren aan het werk krijgen, STEM academies: techniekclubs in verschillende gemeentes, fablabs, Coderdojo (vrijwilligersorganisatie: professionals uit de ICT-werelds om 1x per maand op zaterdagvoormiddag kinderen laten programmeren) We zien heel veel uitlopers van Mediawijsheid. Alles wordt aan mekaar gelinkt, en zo wordt het veel vager of iets nu media is of iets anders. Waar gaat Mediawijs mee bezig zijn de komende jaren? - Stukje onderzoek: veldtekening, veld blijvend in kaart brengen en noden en behoeften


- Competentiekader rond mediawijsheid uitwerken - Kennis die er is verzamelen, vertalen naar het werkveld en zorgen dat het werkveld die kan gebruiken − Werkveld? Uitgebreid, maar geen lijn in te trekken jeugdorganisaties, lokale medialabs jeugd en cultuur: filmorganisaties (Jekino…) online hulpverlening, bvb bijzondere jeugdzorginstellingen in Brussel: 1 iemand bezig met digitale tools in de jeugdhulpverlening lokale organisaties onderwijs is steeds groeiend stuk, vragende partij voor meer ondersteuning media-industrie onderzoeksgroepen - Burger bewust maken van Media en Mediawijsheid (bvb ‘Handig, dat internet!’ richting ouderen) - Projecten subsidiëren, één van de vorige projecten was bvb mensen die in armoede leven die vertellen wat werken met internet voor hen betekend heeft • Link met jeugdinformatie? Mediawijsheid is start van jeugdinformatie. Veel informatie komt via media, als je daar niet aan kan, die niet goed kan interpreteren, dan ben je niet goed geïnformeerd. • Lokaal jeugdinformatieveld: specifieke vraag naar bibliotheken. Computerruimtes, bib op school…

4 Vragen en bedenkingen van de CJI bij het beleidskader Mediawijsheid • Vanuit de VRT is daar iemand zeer intensief mee bezig. Voor het verslag stuurt Kathy nog wat informatie door over wat er bij de VRT/Ketnet wordt gedaan rond mediawijsheid. Ketnet heeft website waar kinderen veilig en creatief hun ding kunnen doen, voor jongeren zit de focus vooral op het creatieve. • Even flou thema als jeugdinformatie. Iedereen komt er wel op een bepaalde manier mee in aanraking. Bvb onderzoek rond 1712 ging eigenlijk over mediawijsheid: hoe zoeken jongeren? • Ontsluiting van kennis naar bepaalde doelgroepen via media. • Virtuele ruimte: onderscheid tussen offline en online, terwijl dat bij jongeren inline is, dat dat allemaal in mekaar overloopt. De digitale weg is niet meer uit te sluiten? (bvb onderzoeken naar ruimte, waar hangen jongeren rond? Waar er gratis wifi is) ‘Inline’? Zodanig verweven dat er voor jongeren geen onderscheid is tussen online en offline. Ze hebben de wereld zonder online nooit gekend. • Beeldvorming van jongeren: ‘spelen jongeren te weinig buiten spelen en te veel achter de tv of computer zitten?’ - Klassiek jeugdwerk: ontstaan voor een deel uit ‘terug naar de natuur’, maar met mondjesmaat computer, GSM. ‘Op computer zitten is niet spelen’. • VRT pop-ups: nieuwe eenheid waar jongeren aan iets nieuws werken, bvb nieuws brengen dat jongeren tussen 14 en 18 jaar aanspreekt MNM heeft iemand van Ninja Nieuws die nu dagelijks een aantal nieuwsitems maakt Laboratoriumfunctie van de VRT: heel veel kennis opgebouwd over mediawijsheid (Open VRT), dat we als sector goed kunnen leren wat werkt naar jongeren en wat niet (eens uitnodigen op een volgende commissievergadering) • Jeugdsector en mediawijsheid: Mediacoach (opleiding op 9 dagen: hoe met media aan de slag met jongeren, binnen organisatie projecten opzetten rond media) - Is niet ‘hoe communiceer ik met jongeren?’ - Mediawijsheid is breder dan alleen het communiceren met jongeren


- 5 kansen van digitale media: − Informeren − Communiceren − Creëren − Animeren − Participeren - Bij al die dingen kun je ook kritisch kijken inpassen, in heel dat complex moet je mediawijsheid inpassen • Participatie: betrek jongeren toch bij hoe je jongereninformatie ontwikkelt: start-up van de VRT, jongeren mee verhaal laten maken - Kijk naar de bestaande platformen (Ketnet, MNM, JIM..) en van daaruit vertrekken VOORAL: we hebben in onze sector nood aan meer kennis daarover • Inhoudelijke kennis • Mensen die daarmee willen bezig zijn • Werkingsmiddelen Vraag naar samenwerking hierin binnen de sector, waarom geen kennisdeling Opdeling in informatie-experten en media-experten. Moeten die informatie-experten ook media-experten worden of kunnen we die kennis in huis trekken. Basisprincipes van communiceren met jongeren blijven natuurlijk bestaan, of je ze nu offline, online of inline toepast.

• Stapje verder: intermediair, maatschappelijk kwetsbare jongeren - Hoe bereik je die dan? - Intermediairs zijn zelf helemaal niet zo mediawijs - Jongeren weten ook niet meer wat ze kunnen vertrouwen - Gaat vooral over vertrouwensband tussen jongere en intermediair • Mediawijs Online: boek van Mediawijs, uitgegeven bij Lannoo • Personeelsbestand: ook daar is vernieuwing belangrijk. Bvb start-up van de VRT: jongeren blijven 6 maanden en dan moeten ze plaats ruimen voor andere jongeren Projectoproepen – centjes? - Games en interactieve games: Gamefonds van het VAF - iMinds: oproepen rond start-ups - samenwerkingen met hogescholen: IWT-projecten - FlandersDC - Europese lijnen - Telenet Foundation is gestopt

5 Varia • Oproep BePart, internationaal congres over online participatie aan beleid - We hebben twee plekjes in dit congres voor het Vlaamse jeugdlandchap, de oproep vind je in bijlage. Het congres gaat door in De Ambrassade van 19 tot 22 november 2015. Alle verder info bij Sofie Iserbyt: [email protected]


• Als laatste variapuntje kondigt onze voorzitter Ellen Van Dessel aan dat ze stopt bij Jong en Van Zin en dus ook ontslag neemt als voorzitter van de CJI. We bedanken Ellen alvast voor het engagement en enthousiasme de voorbije twee jaar en wensen haar veel succes bij haar nieuwe uitdaging!

6 SAVE THE DATE De volgende Commissie Jeugdinformatie gaat door op donderdag 18 juni, van 9u30 tot 12u30 en zal als thema Jeugdhulpverlening hebben. Be there!


Commissie Jeugdinformatie Mediawijsheid

Recommend Documents