project
Kinderdagverblijf De Hartendiefjes, Wellen project 1
Het wachten waard
11
Kinderdagverblijf De Hartendiefjes, Wellen project 1
Het wachten waard Aan het Dorpsplein in Wellen zijn bouwvakkers al geruime tijd druk in de weer om het gebouw van de Hartendiefjes te transformeren in een ultramodern kinderdagverblijf. Een complex dat volledig voldoet aan de normen van morgen, maar bovenal het welzijn van het kind centraal stelt. Het gebouw bevindt zich naast het gemeentehuis van Wellen. De schepenzaal is dan ook de locatie bij uitstek om de werfvergaderingen plaats te laten vinden. Van hieruit hebben alle betrokken partijen zicht op de werken. Terwijl de dakwerkers aan snel tempo de daktimmerwerken uitvoeren, zitten alle partijen rond de tafel om nog een aantal zaken te bespreken en verder op te volgen. Architect Frédéric Wattecamps schetst de context: “In een ver verleden herbergde het gebouw een jongensschool. Daarna werd het de uitvalsbasis voor de plaatselijke jeugdverenigingen, totdat het gebouw verbouwd werd en het kinderdagverblijf de Hartendiefjes er in 1992 hun onderkomen vonden.”
12
Nieuw en beter Toen bleek dat op een gegeven moment de achterbouw aan het verzakken was, besloot het OCMW om er een nieuw kinderdagverblijf te bouwen op dezelfde plaats. Eentje dat helemaal overeenstemt met de normen die Kind en Gezin voorschrijft. Het kinderdagverblijf verhuisde tijdelijk naar de oude OCMW-kantoren, alvorens de werken van start konden gaan. Wat die werken inhielden? “De gevel en het uitzicht van het oude gebouw werd zoveel mogelijk gehandhaafd maar het gebouw werd naar achter toe uitgebreid met een nieuwbouw uit rode baksteen waarin ook de personeelsruimten worden onder
gebracht. Voor de dakverdieping wordt nog een nieuwe bestemming gezocht. Om de toegang tot deze verdieping te faciliteren werd een aparte ingang voorzien. Binnen het gebouw werd alles opengebroken om de ruimte zo functioneel mogelijk in te delen. Buiten spelen kan voortaan aan beide zijden van het gebouw.”
Onaangename verrassing Kurt Vaessen, hoofdaannemer en zaakvoerder van Concept Building zit ook rond de tafel. Als we hem de vraag stellen of er bijzonderheden waren bij het uitvoeren van dit project, fronst hij zijn wenkbrauwen. “En of. We hebben ogen opengetrokken toen we aan de funderingswerken wilden beginnen, er stak nog een gebouw in de grond”, lacht hij. “Wellen staat bekend om zijn drassige ondergrond, dus we dachten dat dit de reden was dat het bestaande bijgebouw verzakt was. Maar tot onze grote verbazing zagen we dat er al enorm veel beton in de grond stak. Beton dat tijdens
project de laatste verbouwing op verkeerde wijze gestort is waardoor het gebouw nog meer naar beneden getrokken werd. Het was dus een heel werk om dat allemaal te verwijderen vooraleer de paalfundering gestort kon worden. Dat heeft dus wel voor de nodige vertraging gezorgd, maar voor de rest verloopt alles zoals het hoort.” Na het behalen van opdracht voor ‘perceel 1 – ruwbouw, winddicht’ heeft Concept Building ook kunnen meedingen voor het ‘perceel 2 afwerking via de procedure openbare aanbesteding’. “Hiervan hebben wij ondertussen ook al de bestelling mogen ontvangen”, zegt Kurt Vaessen zichtbaar tevreden. “Dit maak dat wij het volledige project van ca. 1 100 000 euro mogen realiseren met uitzondering van de technieken. Voor de totale uitvoering van het project is een uitvoeringstermijn voorzien van 320 werkdagen.”
Bijsturen ontwerp Over naar het ontwerp. Dat ook niet bepaald van een leien dakje liep. Doordat Kind & Gezin zijn eisen tijdens het ontwerptraject verder verscherpt heeft, liep het project grote vertraging op. “De bedoeling was dat het kinderdagverblijf twee jaar elders
werd ondergebracht”, vertelt Eric Martens, voorzitter van OCMW Wellen. “Ondertussen is dat opgelopen naar vijf jaar. We hebben het ontwerp gaandeweg moeten aanpassen maar het is de vertraging waard geweest. Vroeger hadden we ruimte voor 23 kinderen, vandaag hebben we een erkenning voor 26 kinderen. Maar met onze oppervlakte kunnen we op termijn een dossier indienen om erkend te worden voor 33 plaatsen.”
Optimale indeling Veiligheid was prioriteit nummer één. Daarnaast kwam het erop aan om de werking van het kinderdagverblijf verder te optimaliseren. “Daarom werd de ruimte verdeeld in drie grote zones per leefgroep (baby’s, kruipertjes en peuters)”, vervolgt Eric Martens zijn verhaal. “Elke leefgroep heeft zijn eigen leefruimte, rustruimte en verzorgingsruimte. Door met zichtlijnen en veel glas te werken, is er vanuit elke ruimte zicht op de andere ruimtes. De kinderverzorgsters hebben alles binnen handbereik, zodanig dat ze niet teveel tijd verliezen met bv. naar het toilet te gaan of spullen uit kasten of berging te nemen en de kinderen niet alleen moeten laten.”
Geschakelde ruimten Bovendien staan de leefgroepen toch met elkaar in verbinding. “’s Ochtends komen de kinderen in de grote centrale ruimte van de kruipertjes samen om naargelang
13
het drukker wordt, door te schuiven naar de eigen leefgroep. Wanneer ’s avonds – als de kinderen afgehaald worden – de groep kleiner wordt, worden ze ook weer samengebracht, zodanig dat we ook een optimale personeelsbezetting kunnen handhaven.” Iedere verzorgingskamer is uitgerust met glazen wanden zodat de verzorgsters het overzicht blijven bewaren tijdens het verversen van de luiers. Bij de grotere kindjes wordt de zelfredzaamheid gestimuleerd door lage kindertoiletten en lavabo’s te plaatsen. Daarenboven vormen deze ruimten als het ware een buffer tussen de speel- en rustruimten. Deze laatste ruimtes worden ook volgens de normen van Kind & Gezin verlucht en uitgerust met een CO-meter.
Aangenaam vertoeven Met een K-peil van 34 zet het gebouw een goede energieprestatie neer. “De bestaande gevels werden langs de binnenzijde ingepakt en geïsoleerd”, aldus nog Frédéric Wattecamps. “In de vloer en wanden zit tien centimeter pur, terwijl het dak wordt uitgerust met 16 cm pur-platen. Er worden hoogwaardige aluminum ramen gestoken met een beglazing waarvan de U-waarde 1,0 bedraagt. Om de passieve zonnewarmte te counteren wordt er aan de zuidgevel met luifels gewerkt.”
14
Voorts wordt het gebouw uitgerust met lichttoetredingssensoren. “De intensiteit van de verlichting wordt bepaald door de natuurlijke lichtinval, waardoor er meer energie bespaard wordt. Verder wordt de energiefactuur binnen de perken gehouden met hoogrendementsgascondensatieketels gecombineerd met vloerverwarming. Ook wordt er geventileerd met een systeem type D met warmterecuperatie en wordt er gebruik gemaakt van een adiabatische koeling. “De lucht wordt gekoeld met verneveld water, zoals de Arabieren destijds al deden in de kasbas. Water heeft energie nodig om te verdampen en haalt deze energie uit de lucht waardoor de lucht afkoelt. Ook hebben we gekozen om te werken met massieve binnenmuren om meer inertie te krijgen in het gebouw, wat zowel op thermisch als akoestisch vlak voordelen biedt.”
Akoestisch comfort En in een kinderopvang is dat laatste echt wel belangrijk. Zet een hoop kinderen bij elkaar en je krijgt een hoop kabaal. “Daarom wordt ook gewerkt met akoestische panelen en plafonds. De slaapruimten worden uitgerust met geperforeerde akoestische plafonds. Ook de polyurethaan gietvloer werkt geluidsdempend. Naast
de akoestische eigenschappen van deze naadloze vloer, geniet deze vloer onze voorkeur ook omwille van het strakke uitzicht maar ook omdat deze erg onderhoudsvriendelijk is.” Ook aan de beveiliging is uiteraard gedacht. Binnenkomen doe je in het uitspringende glazen volume van de nieuwbouw. Deze
project schilderwerk. De kunst is om deze kleuren op elk materiaal hetzelfde te krijgen.”
sas is voor iedereen bereikbaar. Van daaruit gebeurt er toegangscontrole, wellicht vanuit de aanpalende receptie. Daarnaast is er bijzonder veel aandacht besteed aan een vlotte circulatie met zo weinig hindernissen, in geval van brand.
Geïntegreerd kunstwerk Het project maakte aanspraak op VIPAsubsidies (Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden), op voorwaarde dat er een kunstwerk
in geïntegreerd werd. Eric Martens: “We hebben een viertal kunstenaars geselecteerd die een voorstel gedaan hebben. Het werk van Inge Van Gheel stak er met kop en schouders bovenuit omdat het telkens een kleur aan elke leefgroep toewees. Deze kleuren komen buiten tot uiting in drie afzonderlijke palen en worden vandaar uit gebruikt als looplijnen, waardoor de kinderen als het ware door het verblijf geleid worden. Deze kleuren komen voor in de gietvloer, als in het kasten- en
De grootste uitdaging van dit project was volgens de betrokken partijen de bestaande structuur waaraan een optimale invulling gegeven moest worden. “Een invulling waarbij de nadruk ligt op het welzijn van de kinderen, maar die tevens ook vanuit economisch oogpunt te verantwoorden valt. En daar zijn we aardig in geslaagd”, besluit Eric Martens. Verwacht wordt dat het gebouw tegen januari 2016 opgeleverd zal worden, zodat de hartendiefjes er terug naar hartenlust kunnen ravotten in een ultramoderne infrastructuur.
Technische fiche Lot 1 Aannemer ruwbouw wind- en waterdicht: Concept Building & Services, Dilsen-Stokkem // Paalfunderingen: de Groot Funderingstechnieken, Laarne // Stortklare beton: B-Mix, Heusden-Zolder // Grondwaterverlaging: Verhoeven, Oud-Turnhout // Bouwmaterialen & Isolaties: Verheyen, Maasmechelen // Prefab beton: Delmar, Komen // Hellend en plat dak: Meers Patrick, Bilzen // Buitenschrijnwerk: A-S-W, Dilsen-Stokkem // Voegwerken: Bijnens Erik, Lanaken Lot 2 Algemene aanneming afwerking & interieur: Concept Building & Services // Binnenschrijnwerk: Louwette Raf, Maasmechelen // Vast meubilair: Coenen Interieur, Maasmechelen // PU bevloering: DRT vloeren, Antwerpen // Chappe: Monochappe, Heusden-Zolder // PUR vloerisolatie: Isofoam, Turnhout // Sanitaire cabines: Alpaco, Schoten // Vloer-en wandbetegeling: Verheyen, Maasmechelen // Afbouw: Joeri Goyvaerts Lafosse, Lummen // Schilderwerken: ASLV, As // Signalisatie & Pictogrammen: Dery Decock Design, Maasmechelen
15
